VRIJHEID EN

..

VRIJHEID EN

DEMOCRATIE

Zaterdag 12 Maart 1955 - Na.

J42

Verslag vergadering Staten- en Raadsleden

~Zie pag. 5 en 6J

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

BELASTINGVERLAGING

De Regering heeft thans bij de Tweede Ka~

mer de lang verwachte wetsontwerpen in~

gediend, strekkende tot verlaging van de belas~

tingdruk. Het zal nu mogelijk zijn, die verlaging in hoofdzaak te doen ingaan op de datum, welke de Kamer in overgrote meerderheid daarvoor wenselijk achtte, tegen de aanvankelijke voorne~

mens van de Regering in, n.l. op 1 Juli van dit jaar. Niet bereikt is.- althans wanneer de wets~

ontwerpen worden aangenomen zoals ze thans voor ons liggen - het maximale bedrag, door de Regering voor deze verlaging in uitzicht gesteld.

Immers werd in September een bedrag genoemd van vijfhonderd. tot vijfhonderdvijftig millioen, thans begroot de Regering het totaal der verlagin~

gen op vijfhonderd-en-twee millioen, dat is vrijwel het minimum. Dat enkele, destijds niet voorziene grote uitgaven tot beperking dwingen moge een argument zijn dat niet van redelijkheid ontbloot schijnt, de volksvertegenwoordiging zal ook dit hij de béhandeling der voorstellen op zijn merites ~ te beoordelen hebben. Het feit, dat de belasting- opbrengsten de ramingen tot dusver st.erk over~

troffen hebben zal Regering en Kamers ook bij de 'discussie over deze voorstellen wel steeds voor de

geest mogen zweven!

* * ....

Hoe het zij, de leuze "omlaag dit bedrag"

komt nu tot verwe}enlijking en daarover kunnen wij ons slechts verblijden. Temeer, waar de Regering met deze voorstellen tot belasting- verlaging komt, wetende dat in de boezem van een van de beide grote regeringspartijen er nogal enig bezwaar tegen bestond en vermoedelijk nog wel bestaat. Het lijkt ons dan ook wel heel erg

ond~ugend, dat het r.k. dagblad "De Tijd" zijn eerste beschouwing over de voorstellen begint met de ontboezeming: "Met de verkiezingen van 1956 in zicht, treedt onze regering voor het front met een reeks maatregelen tot belastingverlaging, respectievelijk huurverhoging, die er op berekend schijnen vooral goodwill te verwerven, op basis waarvan straks weer het vertrouwen van het volk kan worden gevraagd". Maar ja, ook belasting~

drukproblemen hebben nu eenmaal een politiek aspect!

• * *

Intussen zijn ook deze voorstellen weer een compromis-product, kenmerkend voor heel het regeringsbeleid, niet het minst waar de huur- politiek der regering er bij betrokken is. Dit voor heel onze volkshuishouding zo bij uitstek belang- rijke vraagstuk heeft de regering vrijwel geheel omzeild, omdat zij binnenskamers hierover niet tot overeenst"emming kon komen. En ·er is niet veel reden tot hoop, dat de partijen waarop de Regering steunt, haar bij de behandeling van dit onderdeel der thans ingediende voorstellen tot een positiever gedragslijn zullen brengen, tot schade niet alleen - en zelfs niet in de eerste

Wijziging bankrekening V. V .0.

De bankrekening van de Partij is overgebracht van Pierson en Co. te Amsterdam naar R. Mees en Zoonen te 's-Gravenhage.

Men wil hiervan wel goede nota nemen.

plaats - van de "verwaarloosde groep" der huis- eigenaars, maar ook van de volkshuis'"esting.

0

at de belastingverlaging grotenueels in de persoonlijke sfeer zou komen te liggen, was te verwachten. Hoe zeer wij verlichting in deze sfeer noodzakelijk achten, het mocht o.i.

geen reden wezen om ook het bedrijfsleven niet de zo nodige verlichting van belastingdruk te ver- zekeren. Wij treden nu niet in de vraag of onze economische welvaart schijnwelvaart is of niet, maar :Zeker is wel dat de welvaart waarin we ons thans verheugen zeer precair is, gevoelig voor alle factoren die op de wereldmarkt van invloed zijn.

Dat dit besef bij de Regering sterk spreekt, kun- nen wij uit de aanhangig gemaakte fiscale voor- stellen helaas niet afleiden.

O·n~etV.:ijfeld brengen ~eze voorstellen ver-, hchtmg voor allen d1e van een gering in~

komen moeten leven. Wij juichen dit uiteraard toe, al hadden wij gaarne gezien, dat de Rege- ring vooral ook de kleine rentetrekkers en in het algemeen de vergeten groepen meer effectief te~·

gemoet getreden ware. Het is voorts voor ons nog een open vraag, of het geheel rechtvaardig is, de verlaging aan de voet van het tarief ver~

houdingsgewijs zoveel grofer te maken dan voor hen die in een hogere tariefklasse vallen, nu er in de praktijk van een algemene huurverhoging·

niets komt.

Dit zijn enkele voorlopige opmerkingen, waar~

toe de thans ingediende voorstellen ons bij opper-·

vlakkige lezing aanleiding geven. Er zal gelegen-·

heid te over zijn er op terug te komen.

deR.

IN STRllll ... ^M.~T UE W ARENWEr:f,

'1

¹

ZlT ER NIET MEER lN

VRIJHEID EN DEMOCRATIE · 1% MAART 1 - - PAG. 2

* *

Minister Cals trok het boetekleèd ^aan

En mevrouw Fortanier-de klein crediet een

"l!len minister, die zonder schroom openhartig fouten erkent, heeft recht op waardering en mag men voorshands een klein crediet aan vertrouwen niet ont- houden. Ik wil dat dan ook niet doen, maar de hoop uitspreken, dat in de tweede helft van de parlementaire periode van de bewin4sman daden zullen doen blijken, dat dit vèrtrouwen gerechtvaardigd is".

Deze typerende uitspraak deed de woordvoerster van onze fractie, mevrouw F o r t a n i e r--d e W i t, bij de replieken tijdens de door de ziekte van minister Cals enige maanden vertraagde behandeling van de begroting van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen.

Bij de replieken, wel te verstaan, over het onderwijsgedeelte dier begroting.

Daarna volgde pas het debat over de andere afdelingen dier veelomvatten~e be- groting, als oudheidkunde, natuurbescherming, kunst, radio, enz.

lll t alles omvat inderdaad zoveel, dat wij ons deze week voor zover het de Tweede Kamer betreft tot het eerste gedeelte van dit debat zullen moeten be- perken en daarbij dan toch nog de uiterste beknoptheid in acht zullen moeten nemen.

Mevrouw Fortanier legde de boven aangehaalde verklaring af, nadat zij in eerste aanleg in het bijzonder vier concrete bezwaren tegen het algemene beleid van de minister in de afgelopen pllriode, had ingebracht.

Bezwaren, die minister Cals o.a. deden opmerken: "Het raakt mij inderdaad, wanneer deze geachte afgevaardigde, wier deskundigheid eerlijkheid en hoffe- Jljliheid ik ken en wier critisch oppositievertrouwen ik in de afgelopen jaren laeb mogen genieten, zich zo teleurgesteld voelt als zij Dinsdag heeft doen blijken".

Die concrete bezwaren betroffen: het gebrek in het beleid van de minister bij de bestrijding van het onderwijzérste- kort; de vertraging bij de uitwerking van de nota-Rutten, het algemeen mid- delbaar onderwijs en het voorbereidend hoger onderwijs; het kleuteronderwijs en de nieuwe spelling.

De begroting, thans in behandeling genomen, vraagt .f 665 millioen van de BChatkist; d.i. !100 millioen meer dan het vorige jaar.

Voor alle takken van onderwijs wor- den hogere bedragen aangevraagd.

Vergroting van het leerlingenaantal en verhoging van salarissen zijn in hoofd- zaak de oorzaak daarvan.

Een enorm 'bedrag, zo moest me-

'YI"OUW . Fortanier · toegeven, doch gezien in verhouding tot het nationale inko- men, krijgt dit bedrag een ander ge- zicht, omdat dan blijkt, dat slechts een klein percentage van dat nationale in- komen . wordt' besteed voor onderwijs, kunsten en wetenschappen.. ·"Dat geeft te denken" had de minister het vorig jaar gezegd.

Mevrouw Fortanier was het. daar- mee eens en zij had dan ook met in- . stemming in de tweede nota inzake

het onderwijzerstekort (tegelijk met deze- begroting kwamen ook de nota omtrent het onderwijzerstekort en een tweede, aanvullende, nota in behande- ling) gezien, dat de minister een be- hoorlijke bezoldiging van de onderwij-

~r in overeenstemming met het be- lang van zijn ambt, dringend noodzake- lijk acht en dat hij zich voorstelt daar- in de zo hoog nodige verbetering te brengen.

Het speet haar echter, dat dit voor- nemen is geplaatst onder de maatre- gelen op lange termijn. Die · noodzaak geldt bovendien niet alleen voor .de on- derwijzers, maar voor de honorering van de docenten bij alle takken van mlderwijs.

"Ik hoop" - zo verklaarde mevrouw li'ortanier · - "dat eindelijk tot het Ka- binet zal doordringen, dat de verbete- ring van het onderwijs en het beschik- baar komen van een voldoend aantal beyoegde docenten voor een groot deel afhankelijk is van het feit of men be-

reid is, de dienaren van dit onderwijs behoorlijk te honoreren, d.w.z. op een wijze, die het deze middengroepen mo- gelijk maakt, hun inkomen niet alleen te besteden aan uitgaven van materiële aard, maar die het hun ook toestaat, hun culturele rol in ons volksbestaan te vervullen.

Daarmede wil ik intussen niet zeg- gen, dat geld in dezen de enige bepa- lende factor voor maatschappelijk aan- zien zou zijn''.

Het onderwijzerstekort Û

nze woordvoerster kon verklaren,

dat de tweede nota haar heel wat beter aanstaat dan de eerste. Dat geldt mede, doordat de minister heel Wat ruiterl\jker dan in de eerste nota.

MEVR. FORT ANIER-DE WIT

•... narigheden ..••••

erkent, dat de situatie, wat de voorzie- ning met onderwijzers betreft, uiterst hachelijk is te noemen.

Hetgeen de woordvoerster in concre- to over de voorgestelde bestrijdinga- maatregelen heeft gezegd, zullen wij dit maa:l voorbijgaan, omdat zij gro- tendeels ook een herhaling zijn van hetgeen zij bij vorige gelegenheiden reeds heeft gezegd.

Wij vermelden slechts, dat zij met de spoedopleiding accoord ging en dat zij van mening was, dat de aanstelling van de gehuwde onderwijzeressen op heel wat onbekrompener wijze zou kun_

nen geschieden dan nu door de minis- ter in de tweede nota is voorgesteld.

Aan het slot van de nota heeft de minister de mening van de leden der Kamer gevraagd over het denkbeeld, 6-jarige kinderen, voor zover er scho- len en deskundige kleuterleidsters be- schikbaar zijn, een jaar verplicht kleu- teronderwijs te doen volgen.

Een jaar, waarin hun bijgebracht worden de beginselen van de lagere school en de vakken van het eerste jaar der lagere school, maar dan in de kleutersfeer.

Spreekster verklaarde zich daar vlak vóór. Onder de kinderpsychologen is, naar zij meende, er geen verschil van mening over, dat 't 6-jarige en ook het 7-jarige kind nog, in het laatste sta- dium van de kleuterleeftijd verkeren.

Als het mop:elijk is, in de praktijk op korte termijn tot een aanvaardbare oplossing te komen in deze geest, zou dat weleens op den duur winst over de gehele linie èn voor het lager èn voor het kleuteronderwijs kunnen betekenen, zo oordeelde onze zelf in de praktijk van het onderwijs geschoolde geestver- wante.

Wat de faciliteiten in verband met de militaire dienst betreft prees zij het,

Wit gaf hem "voorshands aan vertrou·wen"

dat de minister van Oorlog reeds zijn medewerking had verleend, door onge- veer duizend jongelieden een voorlopige vrijstelling te geven.

Terecht had minister Cals geschre- ven, dat dit een kwestie is van alge~

meen Regeringsbeleid en onze geestver- wante voegde daar thans aan toe, dat naar haar inzicht het Kabinet, als de verschillende voorgenomen en in uit- voering zijnde maatregelen nog niet voldoende succes zouden opleveren, zo- veel vrijstellingen zou moeten geven, dat het tekort wordt opgeheven.

Had mevrouw Fortanier dus waar- dering voor de tweede nota, dat kon uiteraard haar ernstige bezwaar tegen het vroegere beleid van de minister ten aanzien van het onderwijzerstekort niet wegnemen.

Zij citeerde nog eens enige optimis- tische uitlatingen van de minister in vorige jaren, vooral ook bij de behande- ling van de begroting voor 1953.

Het was hier o.a., dat de minister, zij het nog voorzichtig, het boetekleed aantrok, toen hij zei: "Ik schaam mij er niet voor, te erkennen, dat ik op dat tijdstip - de begroting was door het vorige Kabinet voorbereid - niet in staat was, zelf · alle belangrijke zaken volledig te. beoordelen".

De minister beriep er zich voorts op, dat de bezwaren van mevrouw Forta- niet in belangrijke mate slechts het tempo betroffen, maar terecht ant- woordde onze geestverwante. daarop:

Gebrek aan tempo kan in bepaalde om- standigheden zeer ernstig zijn, omdat verloren jaren nu eenmaal niet kunnen worden ingehaald.

Daar komt bij, dat voorgaande Ka- binetten zich teveel hebben laten lei-

·den door de vrees voor werkloosheid onder de onderwijzers in de toekomst en ook deze minister heeft die gedach- te, zoals zij aantoonde, niet uit zijn achterhoofd kunnen verbannen.

Wie de tekorten ziet en bovendien de overvolle klassen, kan die vrees echter niet ernstig nemen. In ons land, zo had onze geestverwante berekend, zitten 350.000 kinderen in klassen met meer dan 45 leerlingen.

Naar haar mening is 45 een onmo- gelijk aantal o:~p onderwijs te geven, om van opvoeding nog maar niet te spreken! In een klas van 36 leerlingen is dat al heel moeilijk. Maar twee derden van alle kinderen zitten in klas- sen met méér dan 36 leerlingen!

In zijn eerste nota had de minister het onzalige voorstel gedaan, om kleu- terleidsters met een B-diploma tot de lagere school toe te laten. Mevrouw Fortanier was blij, dat uit de tweede nota bleek, dat de minister dit plan heeft laten varen.

Het kleuteronderwijs zou van zijn beste leidsters zijn beroofd en de lage- re school zou voorzien zijn met perso- neel, dat voor het I.o. geen adequate opleiding zou hebben ontvangen. Is dit, zo vroeg zij, nu eigenlijk ooit een wel- overwogen plan geweest ?

Nog eens terugkomend op de sa:l~

rissen, bracht mevrouw Fortanier in herinnering, dat de minister nog in October in de Eerste Kamer had ge- zegd: "Ik kan helaas alleen mededelen, dat de voorstellen van de A.N.O.F.

(Alg. Ned. Onderwijzersfederatie) niet in gunstige overweging zijn genomen".

MINISTER CALS .... . . ander geluid ...

In de tweede nota heeft de minister nu echter de verblijdende mededeling gedaan, dat hij "ervan doordrongen is, dat de bezoldiging van de onderwijzer in overeenstemming moet zijn met het belang van de functie, welke bij ver- vult, en met het maat~happclijk aan- zien, dat hij verdient". En: "De vraag, in hoeverre correcties in de salariëring van de onderwijzers geboden zijn, maakt thans onderwerp van overleg uit in de Bijzondere Commissie van Georganiseerd Overleg in Onderwijzers- zaken".

Maar waarom heeft de minister dan niet eenzelfde geluid laten horen in de Eerste Kamer? Dat is toch nauwelijks vier maanden geleden!

"De minister," zo zei mevrouw For- tanier. ,,houde het inij ten goede, als ik zeg, dat ik de indruk heb, dat het Kabinet - want het geldt hier natuur- lijk Kabinetspolitiek - geen leiding geeft, doch slechts bukt, als de volks- vertegenwoordiging pressie uitoefent of, zoals de heer Oud het bij de alge- mene beschouwingen over de Rijksbe- groting heeft uitgedrukt: "Ik krijg het gevoel, dat dit Kabinet wel bestuurt, maar niet regeert".

Woordenlijst

M

evrouw Fortanier had ook aan- merking gemaakt op de vertra- ging bij de uitwerking van de nota- Rutten (betreffende onderwijsvoorzie- ningen).

In het laatst van de week, waarin dit onderwijsdebat werd gehouden, is nu inmiddels, bij wijze van tweede . Onder- wijsnota, de M.v.A. van de mmister op het Voorlopig Verslag verschenen: Ook een nieuw ontwerp op het Kleuteron- derwijs (het oude was kort geleden in- getrokken) is, naar men weet, inmid- dels ingediend.

Vervolgens besprak onze woordvoer- ster uitvoerig de spellingkwestie. Zij kon daarbij o.a. wijzen op de emotie in de pers en in onderwijskringen, omdat · aanvankelijk 20 dagen na de op 25 Augustus 1954 uitgegeven ·mededeling omtrent het K.B. van 31 October 1953, de leidraad en de daarbij behorende woordenlijst , samengesteld door de commissie Van Haeringen, van kracht zouden worden.

De schrijfwijze van de woordenlijst van De Vries en Te · Winkel zou niet lange.r mogen worden gevolgd, .. m~ar

n ie t bekend was, welke schriJfWIJze dan wèl gevolgd zou moeten worden, omdat de nieuwe woordenlijst nu een- maal in vele gevallen de keuze laat.

Toen het zover was, scheen ook het De,partement wakker te worden, alè:is spreekster, want op 8 September 1954 versoheen er een nieuw K.B., waarbij bepaald wordt, dat dit besluit var 25 Augustus in werking treedt O") "een nader door ons te bepalen dag, echter uiterlijk 1 September 1955".

Op dit punt zei minister Cals (en ook hier trok hij het boetekleed weer aan): "Ten aanzien van de zeer onge- lukkige gang van zaken in Augustus en September j.l. kom ik er rond voor uit, dat het mij is ontgaan, dat in het betrokken K.B. geen datum van invoe- ring was vermeld (als gevolg waarvan het na 20 dagen in werking had :11oeten treden).

De ongelukkige gang van zaken oP dat ogenblik heeft echter geen enkel catastrophaal gevolg geilad en ik ge- loof niet, dat men dit als een groot ve,r- wijt voor wat betreft het algemeen be- leid m~g aanmerken, al erken ik, dat hier werkelijk et;n fout is gemaakt".

Nijverheidsonderwijs

M

et betrekking tot het nijve!"heids- onderwijs, meer in het bijzonder ressorterend onder de staatssecretaris, mej. dr De Waal, is op twee punten . ernstig verschil van mening blijven be- staan tussen mevrouw Fortanier en dr De Waal.

Het eerste punt betreft de Ohristelij- k'C landbouwhuishoudschool te Meer- (Vervolg op pag. 3)

VBUBEID l!lN DEMOORATIE 1! MAART 1955 - PAG. S

Parlementaire Flitsen (11)

Conjunctuur, iriflatie en belastingpolitiek

Algemene financiële beschouwingen en begroting in de Eerste Kamer

De thans voorgenomen belastingverlichting is mogelijk geworden door "de besten- dige verbetering van de perspectieven van de algemene economische positie sedert de totstandkoming van het Belastingplan 1953",' zo schreef de Regering in eel1 harer memories van antwoord aan de Eerste Kamer.

Men kan dat inderdaad een bestendige verbetering van onze economische toestand noemen, maar men kan het met onze geestverwant prof. Molenaar, die deze zinsnede bij het algemene financiële debat in de Eerste Kamer a~haalde, ook zo zeggen:

wij leven in een hoogconjunctuur, die voor een deel het bewijs en het gev~tlg is van een sterke inflatoire impuls.

En nu past het, naar prof. Molenaar terecht opmerkte, in 's ministers uitgangspunt van 1953 in feite niet, om op deze inflatie van de hoogconjunctuur nog een inflatie ten gevolge van belastingverlaging te stapelen. Hij kon daarbij trouwens herinneren aan wat minister Van de Kiert nog niet zo heel lang geleden van· die belastingverlaging zei. Sluit dit nu in, dat prof. Molenaar zelf ook tegen belastingverlaging zou zijn?

Verre van dat.

Zijn deel was slechts aan te tonen, dat die verlaging in feite inging tegen 's minis- ters eigen theoretische uitgangspunt. Prof. Molenaars standpunt in deze is, dat men onjuist doet, bij de beoordeling van het financieel beleid uitsluitend de nadruk op menetaire factoren te leggen.

E

en conjuncturele begrotings- en be- lastingpolitiek kan in een tijd, dat de belastingen uitermate hoog zijn opge- voerd, niet consequent worden doorge- voerd; de sterk ingekrompen mogelijk- heid voor vele particulieren om de geste- gen kosten van levensonderhoud het·

hoofd te bieden, stelt nu eenmaal een eigen eis tot belastingverlaging.

En dat niet alleen omdat de extra-uit- gaven voor militaire doeleinden volgens het plan moeten worden beëindigd, maar ook, omdat de belastingen langzamer- hand tot een zo hoog peil zijn gestegen, dat daarin reeds op zichzelf een reden tot verlaging van het uitgavenpeil is 'ge- legen.

Het volgen van een monetaire con- junotuurpolitiek is in een tijd, dá.t de belastingen betrekkelijk laag zijn, ge- makkelijker dan in het huidige tijdsge- wrioht. Wij juichen zo kon onze woordvoel'der dus verklaren - de aan-

~~kondigde .,belastingverlaginge~ der- .balve tol!l. , • . ·

.. ~aar, zo moest prof. Molenaar daar on- middellijk aan toevoegen, wanneer ik be-

(Vervolg van pag. 2)

kerk. Deze school was toegewezen aan de Hollandse Mantschappij van Land- bouw, he,tgeen o.a. was bevestigd op een audiëntie, welke het bestuur in April 1952, in tegenwoordigheid o.a.

van ons Kamerlid de heer Den Hartog, met minister Rutten had.

Op 21 Febr. 1953 is van de inspectie de goedkeuring tot grondaankoop ont- vangen. Het koopcontract werd iri orde gemaakt... en sindsdien, dat is nu 2 jaar geleden, is het een duistere zaak geworden voor de Hollandse Maat- soha.ppij.

Het bestuur is een aantal malen op audiëntie geweest bij de staatssecre- taris, maar is daar niet veel wijzer van geworden. En plotseling blijkt nu uit deze begroting, dat de school wordt toegewezen aan de Christelijke Boeren- en Tuindersbond. _\

Tereoht kon mevrouw Fortanier zeg- gen: ik vind dit, zacht gezegd, een zeer teleurstellende gang van zaken.

Bij de replieken stelde onze wcord- voerster de zaak, nadat dr De Waal haar beslising had trachten te verdedi- gen, nog iets algemener en zei: "Wan- neer deze beslissing zou betekenen, dát de Hollandse Mij van Landbouw, om- dat zij geen uitgesproken protest.- christelijke organisatie is - men kan overigeo.s gerust zeggen, dat ongeveer 60 pct. van haar leden bestaat uit men- sen, die de protest.-c'h.ristelijke gods-- dienst zijn toegedaan - , niet het recht heeft om een christelijke school te stichten, dan moet ik daar ernstig pro- test tegen aantekenen. Ik hoop van de geaohte staatssecretaris te vernemen, dat met Meerkerk geen principiële uit- spraak in deze zin is gedaan".

Dr De Waal heeft hierop geantwoord, dii.t recht "niet zonder meer" te willen ontkennen, maar te willen "erkennen onder bepaalde omstandigheden, afhan- kelijk van de concrete situatie".

Het tweede punt van ernstig verschil van mening, dat evenmin is opgeheven, betreft de M.'l'.S.-kwestie in Twente.

Reed'S twee maal is sedert 194 7 de aanvraag van de (neutrale) Middelbare Techsisohe School te Enschede voor een bouwkundige afodeling dier school af-

,_.~ ~ met terzijde legging van

lastingverlaging noodzakelijk acht, moet

.

ik, om het inflatoir effect daarvan te compenseren, wel met de meeste klem op zeer sterke inperking van de over- heidsuitgaven aandringen.

Zonder deze is, gegeven 's ministers uit- gangspunt, een belastingverlaging niet te verdedigen.

Investeringsbeleid

I

n verband hiermede bezag prof. Mole- lenaar ook het investeringsbeleid, waarbij hij, wat de investeringsactiviteit betreft, de bezorgdheid van de minister van Financiën wel kon begrijpen.

Minister Van de Kieft had in zijn M.v.

A. aan de Tweede Kamer geschreven, dat hij geen aanleiding zag, ter stimulering van de in\testeringsactiviteit verder gaan- de maatregelen (dan in 1953 genomen) voor te stellen.

Deze uitspraak had verscheidene le- den van de Eerste Kamer - o.a. de heer Teuling:> {KVP) --: verwonderd, maar prof. Molenaar achtte haar zo verwonder- lijk niet.

een gunsti-g advies van de Onderwijs- raad, zal de derde aanvraag, naar dr De Waal heeft aangekondigd, nu óók worden afgewezen.

En dat niettegenstaande aan, een nieuw en groter gebouw dier school wordt gewerkt, waarbij zulk een bouw- kundige afdeling gemakkelijk zonder veel extra kosten zal kunnen worden opgenomen.

Nu is echter voor een nieuwe rooms- katholieke M.T.S. te Hengelo, gelegen op nauwelijks 9 km. afstand van de school te Enschede (op welke laatste school 30 pct. van de leerlingen R.K.

is) en met uitstekende verbindingen tussen beide gemeenten, een post op de begroting geplaatst. En aan die R.K.

school nu (die ten minste f 3 millioen zal gaan kosten) zal we 1 subsidie voor de afdelingen bouwkunde, weg-- en wa- terbouwkunde en chemische techniek worden gegeven.

Terecht heeft de Stichting Middel- bare Technische Sohool voor Oostelijk Nederland tegen deze gang van zaken geprotesteerd en mevrouw Fortanier heeft dat protest in de Kamer met kracht onderschreven.

Dit viel des te meer op, daar de staatssecretaris de opriohting van een M.T.S. voor chemische techniek in Ge- leen had afge·wezen, onder verwijzing naar de bestaande M.T.S. in Heerlen.

Zij had daarbij in de M. v. A. opge- merkt, dat in het algemeen spreiding van M.T.S.-en nodi·g is om voldoende leerlingen te trekken dat een :M:.T.S.

ndet, of maar in zeer geringe mate no- dig is om in plaatselijke behoeften van de industrie te voorzien, daar de leer- lingen van de M.T.S.-en zich over het gehele. land verspreiden.

En verder schreef zij daar o.a. nog:

"de vraag is, of de behoeften aan meer M.T.S.-en wel bestaat, en er niet veel- eer naar zal moeten worden gestreefd, gezien ook het tekort aan ·goede leer- krachten, de beschikbare capaciteit zo gQed mogelijk te gebruiken".

Het was begrijpelijk, dat mevrouw Fortanier deze Zelfde redenering nu gaarne óók wilde zien toegepast in het geval Hengelo-Enschede.

De mogelijkheid tot het stichten van een confessionele M.T.S. Wilde zij zeker niet altijd afwij~en, maar het ging haar

PROF. MOLENAAR

•••••• vergeten groepen

Deze meende, dat die uitspraak van de bewindsman juist in zijn conjuncturele belastingpolitiek past. Omdat wij in een tijd van toenemende inflatie leven, moet zoveel mogelijk gestreefd worden naar zodanige belastingmaatregelen, die con- junctureel verantwoord zijn en toch, voor zover zij op het bedrijfsleven betrekking hebben, dat bedrijfsleven sterker maken.

Het was op die grond, dat prof. Mo- lenaar geniegd was, zich bij 's ministers

besluit om de vemiootsohápsbela&ting niet nu reeds tot 40 pct. terug te bren- gen, neer te leg.gen.

Maar hij voegde'· daar ·onmiddellijk aan toe, dat de minister dan ook iets moest doen, dat bij zijn u_itgangspunt past en hij doelde hier op het toestaan van belas- tingvrije conjunctuurreserves, in de par- ticuliere sfeer.

Dat denkbeeld was ook in de Vereni-

~ v.oor Belastingwetenschap verdedigd, j)fSeh'oón :.... prof. Molenaar erkep.qe dit -"".er ook bezwaren zijn.

veel te ver om in dit geval op 9 km. af- IStand van een boestaande sohool een kostbaar nieuw gebouw te zetten. ·

De staatssecretaris bleef bij haar mening, dat "de aan•gevoerde argumen- ten tegen de stiohting van een R.K.

M.T.S. te Hengelo niet zodanig w~ren,

dat deze aanvraag mocht worden af·g~­

wezen, want, zo voegde zij daaraan toe: "in het advies van de Onderwijs- raad heeft niet gespeeld de l;:westie van het verschil in levensbeschouwcliji;:e grondslag".

Duplicerend merkte mevrouw Forta- nier snedig op: "Vijf en dertig pct. van de schoolbevolking van de M.T.S. in Enschede is R.K. en volgt dus onderwijs - dat is juist - , dat niet doortrok- ken is van de R.K. godsdienst, maar dat toch anderzijds ook geen lering geeft, die tegen de overtuiging van de rooms-katholiekelt ingaat.

Nu zullen we de toestand krijgen, dat voor bouwkunde en chemie 60 pct. van de bevolking in Twente, die niet R.K.

is, genoodzaakt wordt onderwijs te vol- gen aan een R.K. instituut. Is dit recht- vaardig? Mijn fractie beantwoordt deze vraag ontkermend".

Mevrouw Fortanier deelde nog me- de, overwogen te hebben, een amende- ment voor te stellen om het betreffende artikel symbolisch te verlagen met f 1,-. Zij achtte het echter duidelijk, gezien de gedachtenwisseling, die had plaats gevonden, dat zij met een derge- lijk voorstel practisch geen steun in de Kamer zou ondervinden.

Zowel in de N.R.Ort als in het Alg.

Handelsblad is naar aanleiding van deze opmerking van onze geestverwan- te in de desbetreffende Kameroverzich- ten geschreven, dat na de doorbraak zelfs bij de P.v.d.A.-fractie voor der- gelijke kwesties blijkbaar geen steun meer is te vinden. ·

Thans volstond onze woordvoerster met namens haar fractie deze verkla- ring af te leggen.

Noodlot. boven 0., K. en W.

B

^ij de behandeling van het hoger onderwUs wilde mevrouw Forta- nier gaarne haar waardering uitspreiken voor de verhoging van de salarissen der hoogleraren, maar 't verontTUstte haar, dat de onderhandelingen over de sala-

Maar: welk belastingplan heeft niet zijn zon- en schaduwzijden? Maar ook partijgenoten van de minister als de Am- sterdamse hoogleraar De Langen steunen dit denkbeeld.

Het is nu het tijdstip, deze belasting- hervorming in te voeren; wil zij conjunc- tureel het gewenste effect hebben, dan zal het te reserveren bedrag op een spe~

ciale rekening bij De Nefjerlandsche Bank geblokkeerd moeten worden, opdat zij in een tijd, dat deflatoire tendenzen gaan overwegen, onmiddellijk liquide kunnen worden gemaakt.

In die tussentijd moet degene, op wiens naam de rekening staat, er niet aan kun.

nen komen, maar, zo merkte prof. Mo.

lenaar op. "ook de minister van Finan- ciën zal met zijn vingers van deze ge- blokkeerde saldi moeten afblijven".

Onze geestverwant was tot het doen .

v~n deze suggestie gekomen, omdat hij er met zeker van was, dat in sommige on- dernemingen de bestaande investerings- aftrek, benevens de mogelijkheid van vervroegde afschrijving, 'er niet toe leidt, in deze tijd tot investeringen over te gaan, waarvan hij zich afvroeg, of zij la- ter wel rendabel zullen blijken te zijn.

Men begrijpe het goed: zijn bedoeling was dus niet, de investeringsaftrek en de mogelijkheid van vervroegde afschrij.

ving op te heffen, maar om de onderne- mer de mogelijkheid te geven om

pf

te investeren, óf belastingvrij een conjunc- tuurreserve te creëren (naar keuze dus);

Zou dit geschieden, dan geloofde spreker, dat vele ondernemers aan het laatste de voorkeur zullen geven.

Revaluatie

In

het bijzonder de positie van de "ver-.

geten groepen" (de zelfstandigen, de lijfrentetrekkers, de gepensionneerden uit, particuliere fondsen) bracht onze geest- verwant er toe, ook de vraag ener wen- selijke of mogelijke revaluatie in zijn be-~

schouwingen te betrekken.

Zij zijn - dat staat vast - van de in- (Zie vervolg, pag. 4~

rissen der wetenschappelijke staven blijk•

baar allesbehalve vlot verlopen.

Zij besprak tevens de positie . van de instructeurs in Delft en die van de. in ..

specteurs b\i het V.H.M.O.

Naar aanleiding hiervan zeide zij: "Als het over salarissen gaat, lijkt het wel, of er een soort noodlot boven het De.:

partement van Onderwijs, K. en W.

hangt. Er z\in alt~jd narigheden.

Tenslotte komt het wel in orde, maar juist n i e t op het psychologisch juiste moment.

Ik kan u niet zeggen, Mijnheer de Voorzitter. hoezeer mij dat spijt. Nu is dit niet alleen te wliten aan de minister van 0., K. en W.. want ik weet, dat dit Kabinetspolitiek is. Het Kabinet schie~

hierin schromel\ik tekort."

Homoeopathie

A

^ls laatste willen wij nog melding maken van enige oproertkingen van onze woordvoerster in verband met de kwestie van een leerstoel voor de ho- moeopathie.

Minister Cals, hoewel persoonlijk ken- nelijk niet zo afwijzend, beriep zich ol) het feit, dat alle ingewonnen adviezen

wèl 'afwijzend z\in. '

Det moge zo zijn, zei mevrouw Forta- niet, maar is de minister er daar nu mee af? Het zUn tenslotte adviezen en het is aan de minister om te bepalen, of hij deze adviezen zal volgen.

Het gaat tenslotte niet om de vraag, een aantal kwakzalvers toe te laten tot het hoger onderwijs. Neen, de vraag is, of de Vereniging van A r t s e n, deel uit.:

makende van de Vereniging tot bevor- dering van de Homoeopathie, in staat ge- steld moet worden, de jaarlijkse cursus in de homoeopatische geneeskunst, die zij sedert een aantal jaren geeft, in universi- tair verband te doen plaats vinden.

Zij vond het merkwaardig, dat in Ne- derland blijkbaar niet mogelijk is wat in landen als de Ver. Staten, Zwitserland, Duitsland en andere al jaren vanzelf- sprekend is.

En heeft het Homoeopatisch Ziekenhuis in Oudenrijn niet zeer onlangs zijn 40-

jarig bestaan gevierd? Zijn, zo woeg zij, de buitenlandse wetenschappelijke insti- tuten dan allemaal op de verkeerde weg?

Het was ^V'OOr haar een grote waa.g. A.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

<Vervolg van pag. 3)

flatie volledig de dupe en ook de minis- ter-president heeft erover geklaagd, dat

·men voor hen zo weinig kan doen.

En het is een feit, dat kan wèl door revaluatie van ons ruilmiddel.

Mr Pollerna (C.H.) had gezegd, dat het een ruw middel is. Maar is het ruwer dan loonsverhoging? De vergeten groe.:

pen, waarvan de heer Pollerna sprak, en de arbeiders zijn ermee gebaat.

De vergeten groepen zijn echter n i e t gebaat wanneer men de prijsstijgingen al- leen door loonsverhoging wil bestrijden.

Prof. Molenaar achtte het tekenend, dat de laatste maanden hoe langer hoe meer stemmen opgaan, die pleiten voor een revaluatie.

Hij noemde het artikel van dr F. W.

C. Blom en dat van. prof. Witteveen in

"Economisch~Statistische Berichten". En onlangs hebben ook dr D. J. B. Schouten (in het "Katholiek Staatkundig Maand- schrift") en »rot. dr F. de Rpos (voor de Ned. Mij. v. Nijverheid en Handel, in Den Haag) zich voor revaluatie uitge- sproken.

De minister had erop gewezen, dat een revaluatie volgens de Bretton Woods- overeenkomst alleen in zeer uitzonderlij- ke omstandigheden mag ·geschieden.

Wanneer, zo reageerde prof. Molenaar hierop, echter een land jaren achtereen een betalingsoverschot heeft, te zamen met een inflatoire ontwikkeling, dan zijn dat omstandigheden, die zijns inziens een revaluatie ten volle wettigen, omdat die omstandigheden waarlijk uitzonderlijk ge- . noeg zijn.

Voorts had de minister betoogd, dat een daling van de invoerprijzen door re- valuatie toch niet in de kosten van levensonderhoud zou. doorweVken. Als dat, zo antwoordde de hMr Molenaar, h~t

geval ware, zou er aan de concurrentie op de wereldmarkt nog al wat ontbre- ken!

In ieder geval meende prof. Molenaar, dat het Nederlandse volk over de vol- gende ·belangrijke vragen wel eens wat meer zou mogen weten :

1. Hoe staat het Op het ogenblik met ons loonniveau<.relatief ten opzichte van dat in andere landen?

2. Wat zou het effect van een reva- luatie zijn op de korte en op de lange termlin voor onze betalingsbalans?

3. · In hoeverre zou hierdoor de te sterke stijging van de totale. vraag uit binnen- en buitenland worderi afg:>- wend?

In een .iets verder deel wan zljn betoog

· noemde prof. Molenaar nog afschrik- wekkend de becijfering, die prof. Witte- veen in "Economisch-Statistische Berich- ten" (29 September 1954) had gegeven,

· .waarin deze. aantoqnde, dat een geleide- . lljke inflatie·

van

^{4 pCt.} per jaar door de

werking van dezelfde factoren, die bij de samengestelde interest werlken, in dertig jaar tot een prljsstijging van 324 pCt. leidt!

Een geleidelijke, zij het ook langzaam zich voltrekkende inflatie leidt tot wat de oude socialisten noemen. "Enteignung

·der Enteigner". En die "Enteigner" wa- . ren dan de spaarders, de versmade ka- pitalisten, de groten èn d~ kleinen. Ook de mensen. die hun weinige spaargelden in een eigen huisje belegden. Allen dus, die de waarde hebben gevoeld van eigen, individuele besparingen.

Minister Van· de Kieft heeft op dit deel van het betoog van prof. Molenaar o.a.

geantwoord, bang te zijn voor een . dis- cussie over een dergelijk onderwerp m het Nede_rlandse volk en herhaalde, het- geen hU in de Twèede Kàmer had ge- zegd, dat hlj "het betreuren zou, i,ndic'l ee11 dergel~ik onqerwerp op markten en pleinen zou worden bediscussieerd."

De minister had daar al een zeer ·on- - aangenaam gevolg van gemerkt. Éen

· van zlin vrienden. eeri zalkenman, stuur- de hem een uitknipse_l uit êen van dt! . ' · grofe' New Yóï'kse • dagbiad({n,- dál"'hi.f'và:O:' · - een Amerikaanse reláti'e had gei:rëgeli.

Er · sto.ncÎ in dikke Iêtters bo~ei1:

.. btitéh economist

is

advocate re\,ali:t·

; tion;'.

De Amerikaanse zakenvriend vroeg:

Ktint u mtï daár ook .. ovër inlichten en mèt hoeveei p_rocel}t zàld~ gl,llden J;e'và.

. lueren? Dat is - zo zei de minister - - een emstlge zaák. . . - . - .

·. Uit de -kringen van de Eanlk:v.oor In- ternationale 'Betalingen in Bazel werd hem van de meest betrouwl)are zijde·. ge- rapporteerd. dat men daar over revàlua- tie van ·de gulden spreekt en predes weet, met welk percentage onze munt zal revalueren.

. Het is een onomstotelijk feit, dat nu al betalingen öf teruggehouden öf ver- vroegd worden, omdat men meent, dut een revaluatie ons boven het hoofd zou kunnen hangen en men' daarop gaat spe- culeren.

Minister .Van de Kieft verklaarde zich Voor dergelijke geruchten bevreesd. ·Hij 80U bovendien ·durveri zeggen, dat "men

de munt met evenveel zorgvuldigheid moet behandelen als de reputatie van een mooie vrouw: men moet haar niet on- nodig in opspraak brengen,

En hij voegde daaraan nog toe: "De geachte afgevaardigde heeft het bétoog, dat ik in de Tweede Kamer heb gele·

verd, niet klemmend genoemd. Ik zal het oolk niet klemmender maken.

Dit is mijns inziens geen onderwerp, waarover men zich met zekerheid moet uitlaten. Duidellik heb ik uiteengezet, wat in de gegeven omstandigheden de Regering beweegt om te zorgen, dat men thans niet tot een dergelijke maat- regel overgaat. Ik geloof, dat ik daàraan eigenlijk niets behoef toe te voegen."

Prof. Molenaar antwoordde hierop bij de replieken:

"Ik heb zeer goed begrepen, waarom de minister heeft gezegd, dat hij geen poging zal doen, sterkere argumenten naar voren te brengen.

Het sterkste argument, dat de minis- ter heeft gebezigd, la~ in het citaat uit een Amerikaans blad.

Ik was er mij gisteren reeds ten volle van bewust, dat men aan deze zaak niet te grote aandacht moet schenken, in ver- band met het daaraan verbonden gevaar, waarop de minister wees.

Ik wil daarom bij deze alleen het vol- gende. (hierover) zeggen. Ik heb het on- derwerp nog eens onder de aandacht van de' Regering gebracht en zie van een ver- der bepleiten daarvan af, omdat ik de be·

schouwingen en argumenten van de mi- nister met aandacht heb aangehoord en erken, dat die argumenten klemmend zijn''.

Aanvullende werkgelegenheid

W

ij zullen ook nog iets moeten zeg- gen over de behandeling van de b e g r o t in g van Financiën. Wij beslui- ten dit overzicht van de door prof. Mo- lenaar gehouden algemene financiële be- schouwingen daarom met te vermelden, dat hij de suggestie aan de hand deed, de Dienst van de Werkgelegenheid (tijde- lijk) van naam te doen veranderen in:

Dienst voor ontspanning op de arbeids- markt;

Immers, in tal van particuliere onder- nemingen, ja, in de gehele landbouw, schreeuwt men om arbeidskrachten.

Nodig zijn in hoofdzaak twee maatre- gelen: le. sterke inkrimping van . aan- vullende werkgelegenheid en va11 open- bare werken; 2e. sterke inperking van,<,te overheidsuitgaven. ·

' '.,

Begroting van Financiën

D

e behandeling van de begroting. van . Financiën, had een week later in•de Eerste Kamer plaats en hier kon prof.

Molenaar het ·optreden van het N.V.V.

inmiddels in zijn beschouwingen betrek- ken.-

De politieke barometer, zo kon onze geestverwant vaststellen, is geweldig te- ruggelopen.

Het Verbondsbestuur van het N.V.V.

is .,diep verontrust" over de fiscale en sociaal-economische politiek van de Re- gering. Het Verbondsbestuur neemt geen blaèl voor de mond.

De eigen P.v.d.A.-ministers wordt ver- weten, dat zij onder de druk van kort- zichtige parlementaire krachten zich be- reid hebben verklaard, de belastingver- laging al op 1 Juli 1955 te doen ingaan.

·Prof.· Molena~rs vraag aan minister Vàn de Kieft was dä:ilro!p, of het de be- doeling blijft, de bèlástingverlaging op 1 Juli 1955 te doen ingaan, dan wel of er een kans is, dat het Kabinet riu onder de druk van parlementaire krachten, die de zaken breder menen te zien, een front- verandering tjitvoert? .

Zijns inziens kan het niet anders doen, dan nu voet bij stuk tè · houden. Maar prof. Molenaar herhaalde: de politieke Qitrometer loopt terug.

·Een grote groepkiezers v:a:o: d'ê'P.v.d.A.,

MINISTER VAN DE KIE FT _ .... geen frontverandering ... _

ADRESWIJZIGING REDACTIESECRETARIAAT

Het huisnummer van onze redac- tiesecretaris G. Stempher op de Prinsengracht te Amsterdam .is ge- wijzigd van 10'7'7 in

1079

Het telefoonnummer blijft onve~

anderd 35343.

ADRESWIJZIGING MEJ. Mr VAN EVERDINOEN

Het nieuwe adres van d~ adjunct-secre- taresse van onze Partij, mejuffrouw mr

M. M. F. van Everd.j.ngen, luidt tilans .,Flat Oldenhove", Flat 4, Laan van Meer-

dervoort 52, 's-Gravenlhage, tel. 398877.

STALEN

KANTOORM·EU.BELEN

GIS o·L AM PEN

verenigd in het N.V.V., distancieert zich van het Kabinet. Het huurbeleid is fout.

De prijsbeheersingspolitiek draagt de goedkeuring van het N.V.V. niet weg.

Bij de loonpolitiek zou de Regering het levenspeil stabiliseren, ja, zelfs terug- dringen. Kort gezegd: Het N.V.V. is in de

opposi~ie. En het Verbondsbestuur ge- bruikt .bij haar critiek termen, die wij tot dusver 'alleen van communistische zijde

hoorden.

Het was dus geen wonder, dat prof.

Molenaar. zich ietwat ongerust gevoelde en vroeg:.<persisteert het Kabinet onder deze druk wel bij zijn plannen of krijgen wij nog weer een "compromis"?

Daarop - en dat uit te lokken was na- tuurlijk prof. Molenaars bedoeling - is van de zijde v·an minister Van de Kieft een duidelijk antwoord gekomen.

.. Natuurlijk; liet de ·minister· zijn verkla- ring voorafgaan door vriendelijke woor- den voor het N.V.V., dat na de oorlog,

tezamen met de andere va:kcentralen hei beleid altijd had gesteund en hij meende te mogen zeggen, dat "wij zeker aan het redelijke en nuchtere inzicht van de grote vakcentraren in ons land het economisch herstel van Nederland in niet geringe mate hebben te danken".

Het thans opgetreden. verschil van me- ning van het N.V.V. met de Regering be- treurde de minister, maar hij gaf prof.

Molenaar daarbij tegelijk de verzekering, .,dat de geachte afgevaardigde niet onge- rust behoeft te zijn over het lot van de belastingvoorstellen, die zich al enige tijd in handen van de Raad van State bevin- den".

Coördinatie inkomensgrenzen

"'

W

ij zullen aan een aa,ntal detailopmer- kingen over verschillende belastin- gen moeten voorbijgaan, maar willen wel vermelden, dat prof. Molenaar pleitte voor een doen samenvallen, in het belàng van de vereenvoudiging en vàii. de·· co- ordinatie, van de grens, waarbij een loon- trek~er, l)i~t alleen. iu -~ J.RQJl,~_.,.. !P!'t\!t:. 9Jlk

· in d~ mkomstenbelasting wordt· betrok- ken (f 5000) en di~ van de soCiale verze- keringen ·(thans f 6000).

• Uit het antwoord van de zijde der Re- geringstafel is gebleken, dat het pl;m daartoe inderdaad bestaat en dat die grens op

/6óoo

zal worde-n gecoördineerd.

Efficiency

in overheidsdienst

H

et derde punt, dat wij willen ver- melden (en hiertoe zullen wij ons moeten beperken), is, dat prof. Mole- naar nog eens uitvoerig heeft duidelijk gemaakt, dat hij, pleitend voor bezuini- ging, bedoelt: de bevordering vari een zo gróot mogelijke efficiency en een zo doel- matig mogelijke organisatie vàn het over- heidsapparaat, het burgerlijke zowel als het militaire.

Dat daarmede, naar. veler overtuiging, tientallen millioenen zouden zijn te be- zuinigen, zonder schade aan te richten aan wezenlijke sociale of culturele be-

langen, staat vast. A.

H MAART l9M - PAO. C

Landelijke Midde~

standscommissie vergaderde

Ziekenfondsvraagstuk o.m.

aan de orde gesteld

In een dezer dagen te 's-Gravenhage ge- houden vergadering heeft de Landelijke Middenstandscommissie der V.V.D. het, door een subcommissie onder leiding van prof. mr N. E. H. van Esveld voorbereide rapport over de oudedagsvoorziening voor zelfstandigen vastgesteld.

Besloten werd de minderheidsnota's van de leden der subcommissie, de heren mr. F. Portheïne enT. van den Berg, aan het rapport, dat dezer dagen ·aan het Hoofdbestuur en de Kamerfracties zal worden áangeboden, toe te voegen: '

Na een inleidende bespreking werd be.

sloten het vraagstuk van de kinderbij- slag voor zelfstandigen om advies in han- den van dezelfde subcommissie te stellen.

Vervolgens hield prof. van Esveld een oriënterende inleiding over het zieken- fondsvraagstuk, in het bijzonder over de voor zelfstandigen belangrijke vrijwHlige verzekering. Uit de . discussie bleek, dat er ook in dit opzicht grote ontevreden- heid, vooral over de steeds stijgende kos- ten, bestaat. ·

Besloten werd het Hoofdbestuur te ver- zoeken in de door de Partij in te stellen studiecommissie ook een lid van de Lan- delijke Middenstandscommissie te willen opnemen.

Prof. van Esveld werd door de wnd.

voorzitter, de heer J. J. Korft, onder al- gemene instemming dank betuigd voor zijn gewaardeerde medewerking aan de arbeid der commissie.

In een vergadering, die op 31 Maart a.s. zal worden gehouden zal de behande- ling van het complex vraagstukken rond lonen, prijzen en huren, aan de hand van de dan bekende wetsontwerpen, worden voortgezet.

Er werd uitvoerig van gedachten ge- wisseld over de Prijzenbeschikking Han- delsmarges 1955. Hierover zal nader con- tact met de Tweede Kamerfractie worden opgenomen.

HÀNDLEIDING KIESWET

Gelegenheid tot voor-iDscbrijvlng bij het Partij-secre..,rlaat.

Door de verschillende in de nieuwe .wet aangebrachte wijzigin- gen is· de .,Toelichting op de Kies- wet" van de hand van B. Nauta (in 1953 overleden) en J. Th. van der Voorde-reeds weer ten dele verouderd.

Indien daarvoor voldoende be- langstelling zal blijken te bestaan, zal een tweede druk worden sa- mengesteld, doch dan in losbladige vorm.

De voordelen van een losbladige uitgave zijn, dat men voortdurend beschikt over een tot op de dag bijgewerkte commentaar met de tekst der wet en der uitvoerings- voorschriften.

De tweede uitgave zal voorts (evenals de· eerste druk) bevatten:

een overzicht van de ontwikkeling van het kiesstelsel; een overzicht van de werkzaamheden van het ..

stembureau; de voor de ;1fdelings~

besturen van· belang zijnde mo(l.el- len, .behorende bij het kiesbeslui't.

Omdat van het bestaande zetsel · nog heel veel kan worden gebruikt;

zal de prijs uiterst laag gesteld kunOO. ·Wordea-.n-wel-Git • 75ä c.-i

(met inbegrip van de band). Bi]

voor-inschrijving wordt de prijs zelfs verlaagd tot f 6.-.

Aanvullingen en wijzigingen worden aan de bezitters van de los- bladige . uitgave steeds direct toe~ · gezónden; de kosten per bladzijde maken dan slechts een gering be-

' drag uit. · ·

Wij ·achten het van belang; dat elke afdeling in haar archiéf een overzichtelijke commentaar op de Kieswet bezit, dié - ook los van de verkiezingsvoorbereidingen - door elk bestuurslid en elke toe- komstige candidaat voor een ver- tegenwoordigend lichaam steeds kan worden geraadpleegd.

Daarom menen wij aan deze uit- gave te kunnen medewerken door de gelegenheid tot voor-inschrij- ving bij het Partijsecretariaat Ko- ninginnegracht 61, Den Haag, open te stellen. (Inzenden binnen een maand na heden).

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 12 MAART U}55 - PAG • •

Jaarlijkse . Algemene Vergadering van de Vereniging van Staten- en Faadsleden van de V.V.D.

Ledental steeg van 516 tot 578 Prof. mr P. ]. _D. J. van Gilse hielden inleidintren over het

Oud en mr

Politievraa!{stuk

De Vereniging van Staten- en Raadsleden van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie heeft op Zaterdag 26 Februari j.l. haar. jaarlijkse algemene vergadering in Den Haag gehouden. De ochtendvergadering had een huishoudelijk karakter, in de middagvergadering, welke zeer druk bezocht was, kwam het politievraagstuk aan de orde.

De voorzittér, de heer D. W. Dettmeijer, heette bij de aanvang der_ vergadering de aanwezigen welkom, in het bijzonder de voorzitter van onze Partij, prof. mr P. J.

Oud.

Hij memoreerde het feit, dat voor het eerst sinds het bestaan der Vereniging mr J.

Rutgers, die altijd grote belangstelling toonde voor de Vereniging afwezig was.

Onder instemming der vergadering werd besloten namens de Vereniging aan nîr Rutgers bloemen te zenden met de wensen voor een algeheel herstel.

De voorzitter wees er op, dat meer dan ooit juist door de Raads- en Statenleden de gedachte van de vrijheid en de beginselen van onze .Partij uitgedragen moeten worden. Men ziet aan de ontwerpverordening inzake het in het· gras zitten in de gemeente Tilburg en aan de nieuwe begrafeniswet met betrekking tot de regeling van de crematie, dat voortdurend aanslagen op de vrijheidsgedachte worden gedaan.

Staande werden de leden der Vereni- ging, die in het jaar 1954 zijn heenge- gaan, herdacht.

Dat waren de heren D. de Jager, lid van de gemeenteraad van Heiloo, J. C.

J. Mens, burgemeester van Neede, Ch. de Monchy, lid van de Gemeenteraad van Rotterdam, H. R. Mulder, lid van de Ge- meenteraad van Deventer, A. van Riesen, lid van de Gemeenteraad van Bergen op Zoom, jhr mr W. L. Schorer, lid van de Provinciale Staten ·van Zuid-Holland, dr W. van den Ent, lid van de Onderwijs- commissie en C. M. Moolenburgh, oud- bestuurslid der Vereniging.

Na behandeling van de ingekomen stukken, werden de notulen van de vo- rige algemene vergadering goedgekeurd.

Uit het jaarverslag van de secretaresse, mej. mr M. M.F. van Everdingen, bleek, dat het ledental der Vereniging in het afgelopen jaar gestegen is van 516 tot , 578. )H~il)n;10,d _werd _p.an., h~~ Qnqerwij~­

congré's. op l!jJ en 2i ~brüari 1154 •ili Den Haag gehouden, waaraan door ruim 200 personen _ w~rd deelgen.omel). en aan het bezoek aan het nieuwe Haagse Stadhuis op, 20· Februari.

De verkiezing voor ·cl.è Provinciale Sta- ten deed het aantal Staten-leden van onze Partij stijgen van 49 op 50. Het aantal Gedeputeerden steeg van 1 op 3.

Overzicht van bijeenkomsten

Tal van bijeenkomsten werden gehou- den, zoals die op 11 September voor ' raadsleden uit gemeenten boven 75.000

· inwoners, op 20 October voor raadsleden - uit Zuid-Holland, op 12 November voor . raadsleden uit de provincie Groningen,

· op 13 November voor raadsledeq uit ' Noord-Holland en voor raadsleden uit Friesland, op 20 November voor raadsle-

DRS H. A. KÖRTHAI.,S

den uit Gelderland, Utl·echt .. en Noord- Brabant en op ·24- N overnber· voor raads- leden uit .Drente en·. OverijsseL

Op 23 October werd een bijeenkomst gehouden van onze vertegenwoordigers in de Provinciale Staten, in welke ver- gadering besloten werd tot instelling Vàn een Commissie inzake de herziening van de Provinciale Wet, welke Commissie in- middels is geïnstalleerd onder voorzitter.

scha~ van prof. mr D. Simons, met als secretaris de ·heer K. H. Brandt.

Op 21 Augustus vond te Utrecht de in- stallatievergadering plaats van de Com- missie ter bestudering van het vraagstuk van de ziektenkostenvoorziening voor ambtenaren met als voorzitter de heer J. U. Schilthuis te Rotterdam en als secre- taris de heer K. H. Brandt.

A~h~er

de bestuurstafel op de jaarlijkse algemene vergaderin; van de

Ver~

enzgmg van Staten~ en Raadsleden van de V. V.D. op 26 Februari in Den Haag: van links-11aar rechts: M. Visser. mevr. E. M. W. Wildervanek de Blécourt-Bech. mr d.- H; K. de Langen. mevr.

G.

Holzmüllet...;Teengs;

S.

In Juli werd een adreslijst van de Ver- eniging uitgegeven, waarin ook opgeno- men werden de adressen van de leden van het Hoofdbestuur van onze Partij, van de Kamerfracties, van de secreta- rissen der Centrales en van het Bestuur en de Adviesraad van de Vrouwen in de V.V.D.

Het maandblad Provincie en Gemeente verscheen elke maand, met uitzondering van Januari en September. In het jaar 1954 maakten wederom vele leden van de Vereniging gebruik van de gelegenheid om de in het maandblad aangekondigde boeken, brochures, tijdschriften, wetten en omzendbrieven van overheidsadmini- straties ter leen te vragen.

In het verslagjaar vonden rond 160 ~it­

leningen plaats. Daarnaast kwam het 27 maal voor, dat leden om boeken en rap- porten verzochten, welke niet in de bi- bliotheek der Vereniging aanwezig wa- ren.

In al deze gevallen kon wederom het gevraagde kosteloos ter leen verstrekt worden.

De bibliotheek, met de aanleg waarvan in· 1953 een begin is gemaakt, onderging slechts een zeer geringe uitbreiding. De bibliotheek en de documentatie van het maandblad waren ook in 1954 in de wo.

ning van de redacteur, de heer K. H.

Brandt gehuisvest. '

Service van het Bureau voor Gemeentepolitiek

Het Bureau voor Gemeentepo'litiek, verbonden aan de Redactie van Provin- cie en Gemeente, verstrekte aan leden der Vereniging ko!feloos schriftelijke

·en mondelinge adviezen over de volgen- de aangelegenheden:

j\arikoop van woningen te binden aan

· èen· vestigingsvergunning; verlenen van subsidie aan R.K. seminaria; ronselen' van volmacht-stemmen in ziekenhuizen; be- groting van een dienst· voor maats_chappe- lijk betoon; naamsverandering van een gemeente; bouwkassen;. combinatifij :van .. de-functies van burgemeester en 'seèieta-

ris van drie gemeenten; stichting van een aardgasbedrijf; diverse begrotingszaken;

algemene politie-verordeningen; diverse - onderwijszaken, betreffende het kleuter-

. onderwijs, het lage~ onderwijs, het v.g.

l.o. en het middelbaar onderwijs; subsi- die aan bejaarden-centrum; financiële verhouding tussen Rijk en. Gemeenten en reglement van orde voor de raadsverga- deringen.

Voorts werd op verzoek van enkele Leidse leden een enquete ingesteld inza- ke de beheersvorm van schouwburgen.

49 raadsbesluiten inzake de stichting door de gemeeljte of medewerking van de ge- meente aan de stichting van industrie-

PROF. MR P. J. OUD

flats werden op verzoek aan zeven leden der Vereniging verstrekt.

Voor de adviezen betreffende onder- wijszaken was de heer J. Machielsen, In- specteur van het L.O. in de inspectie Lei- den, tweemaal bereid van voorlichting te dienen aan het Bureau voor Gemeentepo- litiek.

Ten aanzien van het advies inzake de stichting van een aardgasbedrijf won het bureau bij een tweetal deskundigen ad- vies in.

""' Fint;tnciën Persterkt

Na dit jaarverslag werd ook het finan- cieel jaarverslàg ·goedgekeurd en op voor- stel ,Van de Káscomrriissiè \Vèrli' bij mon- dé ·van de heer G'rlWé'èöetir · · 'èe'fvöl.' (lé- charge verleend aan' nièj. v'áii''lt\rërtlin- gen voor het door haar gevoerde beleid.

De heer Grèvecoeur maakte van deze gelegenheid gebruik óm bepaalde sug- gesties te doen om de middelen van de Vereniging te versterken door voor te stellen, dat het Bestuur aan alle leden zal vragen om vrijwillig één keer hun presentiegeld ten bate van ·de kas van de Vereniging af te staan, welke suggestie onder instemming van de vergadering overgenomen werd.

De heer Dettmeijer maakte van deze gelegenheid gebruik, mede naar aanlei-

'Vt'rvolg op pag. 6)

Breebaart, mej. mr M. M.F. van Everdingen, D. W. Dettmeijer, ^PI'-'t· mr P. J. Oud, mr H. S. Siebers, mr D. J. van Gilse, A. Schouten en W. D.

Janzen.