Wij verzorgen uw familie-, gemeente-, club- of verenigingswapen of -embleem.

Wij verzorgen uw familie-, gemeente-, club- of verenigingswapen of -embleem.

* Gegoten of geslagen penningen

* Porseleinen of keramische borden

* Tegeltableaus

* Glas-in-lood medaillons

* Bronzen deuropeners

* Glasgravures

* Tinnen borden 0 36 cm

* Bronzen plaquettes

* Handgeschilderd op hout

Restauratie van antieke bronzen en tinnen voorwerpen

Haagsemarkt 22. Postbus 9520, 4801 LM Breda, tel.: 076 - 132153

CANADA

Vraag onze brochures m.b.t. onze "Systematic Withdrawal Plans". Een belegging middels eerste klas Canadese Mutu- al Funds, thans in Canada aanzienlijke vrijstellingen van

"Capital Gain" belastingen.

Specialisten in adviezen voor Vermogenshandhaving; in Ca- nada worden geen successie- en schenkingsrechten gehe- ven.

Voor nadere inlichtingen:

Croydon lnvestment Agencies, 561 Croydon Place, North Vaneauver B.C., Canada V7N 2Z9.

Kwaliteitswijnen uit Spanje.

Voor liefhebbers van eerlijke Spaanse wijnen is er nu goed nieuws.

De Amigos de los Vin os de Espana is name- lijk een feit.

Een club met als doel de mooie wijnen uit de beste Spaanse wijnstreken voor u te ontdekken, te selecteren en u thuis te bezorgen. Pure Spaanse noblesse, maar dan wel voor een vriendenprijs.

Nadere documentatie over de wijnselectie van de Amigos verkrijgt u vrijblijvend via onder staande coupon of via 05470-715 6'S.*

De Amigos de los AMIGOSdelosvinos Vinos de Espana. Voor

wie gewend is met volle teugen te genieten.

• op werkdagen van 09.00-15.30 uur

~.---l

Naam _

I - - - [

[ A d r e s - - - [ ITel.nr. - - - 1 1 Beroep _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ - - - 1 I Stuur deze hon in een gefrankeerde envelop naar: I L Amigos de los Vin os de Espaîia, Postbus 3'), 7470 AA GOOR J

- - - -

Vrijheid en Democratie

veertiendaagse uitgave van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

Nummer 1331 17/24 december 1985

Hoofdredacteur:

Reny Dijkman Algemeen redacteur:

Yictor Hafkamp Parlementair redacteur:

Miehiel Krom Buitenland redacteur:

drs. Jan van de Yen Vormgeving:

Siem Willems Redactie- en abonnementenadres:

Petra Beijersbergen, VVD, Postbus 30836, 2500 GY 's-Gravenhage Tel.: 070-614121 toest. 17 Telex 33564

Druk:

Ten Brink Meppel b.v.

Stichtingsbestuur:

Drs. H. B. Eenhoorn W. J. A. v.d. Berg Mr. J. de Monchy Redactieraad:

Drs. H. 8. Eenhoorn, vz.

W. J. A. v.d. Berg, secr.

H. F. Heijmans H.A. M. Hoefnagels Drs. Th. H. Joekes J. van Lier Ir. D. Tuijnman Advertentie-exploitatie Bureau Van Vliet b.v.

Postbus 20,

2040 AA Zandvoort Tel.: 02507- 14745

Brieven voor het 21 ja- nuari-nummer moeten uiterlijk JO januari binnen zijn.

Covertekening Gerard Wiegel

- Middenkatern:

amendementen op het ontwerpverkie- zingsprograrnrna;

de kandidatenlijst samengesteld door de verkiezings- raad; de beschrij- vingsbrieven voor de 72ste algemene vergadering op 1 7 en 18 januari te Almelo en de 7 3ste algemene vergade- ring op 1 februari in Amersfoort.

- Interview met mi- nister Korthals Altes

Dr. G. Zoutendijk tijdens de algeme- ne beschouwingen in de Senaat Teldersstichting en liberaal kunst- beleid

- Stem op landelijk

politieke lijst bij

gemeenteraads-

verkiezingen

'1'•.

.-.-

'. ' ~ .. :' '.:. . ... ·.t '"·',~·:.l:•y..~:;~::·. __..._ . . . ' ... . : ' ·,

fit verbri;n(l~~t·t!~.;(~rtgdurige procedure van dit'.:: .

· laatst~ de~e~J:A~rnumqzer hebben wijhet hoof4flC::

· tikël.làten vet'Wlilen.'omdat het elke actualiteit:;:. t:~ i.

ZOÛ rnis~er~Z:f/r/*~!ita.meiu allen een succesvol<il)

inspirereni/11~86-te wensen. · · . ^·'i'

· · •· .·:t' · RenyDijkman· • .

Onze liberale minister van Justitie, mr. Frits Korthals Al- tes. is de afgelopen maanden permanent in het nieuws ge- weest. Niet alleen in zijn eigen sector ontplooit hij grote ac- tiviteit. Hij is ook de liberale spil geweesi tijdens het kabi- netsoverleg over het kruisvluchtwapen-plaatsingsbesluit.

Hoog tijd dus om een vraaggesprek te houden over defensie, criminaliteitsbestnjding, de door hem gecoördineerde dere- gulering, de uit zijn context gerukte zedelijkheidswetgeving en de komende verkiezingen.

Minister Korthals Altes:

,,Plaatsingsbesluit is niet terug

te draaien''

B egin november kreeg minister mr. Frits Korthals Altes alle lof vanuit de liberale hoek voor de door hern geleverde VVD-"tegen- stoom" binnen het kabinet tegen de al te eigenzinnige solistische neigingen van premier Lubbers (zie ook het hoofdartikel in V &D van 19 november jl.). Hoe komt het dat hij zich met de- fensie bezig houdt?

Korthals Altes: "Mijns inziens is tij- dens de kabinetsformatie ver- standig geopereerd. Men ging uit van de stelling: Wil je het CDA achter een NAVO-politiek krijgen zoals de VVD dat voorstaat, dan moetje dat beleid in en tegen het CDA niet door VVD-mi- nisters laten verdedigen. Dat geeft grote moeilijkheden. De combinatie De Ruiter (die algemeen wordt gezien als iemand die kritisch tegenover be- wapening staat) en Van den Broek (die wordt beschouwd als iemand die net als de VVD de eenheid binnen het bondgenootschap doorslaggevend acht) is dus tegenover de CDA-Twee- de-Kamerfractie met haar dissidenten

de gunstigste combinatie om resulta · ten te boeken. Die combinatie had echter tot nadeel dat de VVD alleen met Ontwikkelingssamenwerking ver- tegenwoordigd was in de buitenland- groep en niet op ministerieel niveau in het defensieveld.Vanaf het allereerste begin is toen door de Tweede-Kamer- fractie aan mij gevraagd om specifiek defensie in de gaten te houden. Met de hulp van vooral Joris Voorhoeve en Al- hert Jan Evenhuis is het mij dus moge-

I

.-;--,

lijk gemaakt om op dit punt enigszins te sturen en het liberale standpunt in het kabinet te brengen ... "

R: Maar je bent er toch ook speciaal voor naar Washington geweest?

FKA: Nee, dat was een uitnodiging van vice-president Bush om over terro- rismebestrijding te spreken. Maar ik heb toen ook een aantal besprekingen gevoerd met het State-department over de kruisvluchtwapens en over het belang dat het verdrag, dat we inmid- dels hebben getekend, in overeenstem- ming zou zijn met de NAVO-procedu- res vanwege de Grondwetsvraag.

Om het politieke evenwicht weer te herstellen, dat bewust bij de kabinets- formatie was verlaten, is toen de zoge- naamde Pentagijs (een combinatie van Pentagon (vijfhoek) en Gijs (Van Aar- denne)) gekomen: een vijfhoek waar- bij twee liberale ministers werden in- gewijd in alle overwegingen met be- trekking tot het plaatsingsbesluit. An- ders zou je daarover in het kabinet nooit overeenstemming kunnen krij~

gen. In de tijd dat we het 1 junibesluit aan het voorbereiden waren, heeft dat uitstekend gewerkt. Eind oktober heeft het dus niet gewerkt, in die zin dat het CDA inderdaad heeft getracht ons voor voldongen feiten te plaatsen binnen het kabinet."

R: De Pvd4 maakt straks die kruisra- ketten tot een van haar voornaamste campagnepunten in de verkiezingen.

Als de socialisten regeringsverant- woordelijkheid krijgen, komen- zo zeggenze-die kruisvluchtwapens er niet. Vind je dat de VVD van deze zaak ook een verkiezingspunt moet maken?

FKA: "Aannemend dat tegen die tijd het verdrag geratificeerd is, is het voor ons een gedane zaak. Daar komen we niet op terug. Verdragen die gesloten zijn, daar moetje niet op terugkomen.

Je kunt toch ook van de bondgenoten niet vergen dat hier een hele infra- structuur voor de plaatsing van kruis- vluchtwapens wordt aangelegd en wij dan tegen de tijd dat die klaar is als-

VRIJ HEIDe_

DEMo-

17/24 december 1985

nog'nee'zeggen.~ee,vooronszalde

inzet vaii de verkiezingen zijn: het voortzetten van het beleid zoals dat door het kabinet Lubbers/Van Aar- denne is gevoerd en dat is dan voorna- melijk het sociaal-economische beleid.

Tegen die tijd weten we ook in hoever- re we met onderwerpe"n als de wet Ge- lijke Behandeling en Euthanasiewet- geving verder zijn gekomen in deze combinatie. Ik zeg niet dat dit persé verkiezingsissues zouden moeten wor- den, omdat het tere onderwerpen zijn, waar je nou niet zo gemakkelijk de boer mee op gaat, maar het zal zeker een rol spelen. Hoewel, ik heb altijd nog hoop- en tegen de tijd dat dit arti- kel verschijnt weten we misschien

mee~;- dat het kabinet op die gebieden toch ook nog met een initiatief komt.

R: Zowel wat betreft euthanasie als Gelijke Behandeling?

FKA: Beide. In de discussie met de Kamer over de Wet Gelijke Behande- ling is gezegd dat in het kabinet de dis- cussie zal worden verbreed. Dat is dus ook gebeurd tot alle terreinen, waarop

·•" discriminatie zal kunnen plaatsvinden.

Dat is dezelfde lijn die ook de VVD- fractie volgt. Ik sluit niet uit dat de fractie er eerder uit is dan het kabinet.

Voor een homogeen opererend liberaal gezelschap is het natuurlijk makkelij- ker met een wetsontwerp te komen dan wanneer je elkaar op bepaalde on- derdelen moeilijk kunt vinden, zoals in het kabinetsberaad is gebleken."

Zedelijkheidswetgeving De storm rond één bepaling in een nieuwe wetgeving op het gebied van zware zedenmisdrijven, is inmiddels weer geluwd. De opgeklopte sfeerma- kerij rond de 12- tot 16-jarigen heeft de bewindsman wat verbaasd.

Korthals Altes: "Ik vind het ergjam- mer dat zo ontzettend veel aandacht juist op dit ene onderdeel van het wets- ontwerp is gevallen, omdat er namelijk veel meer in staat. Van belang is dat elke seksuele handeling die tot stand komt door overwicht, aanbieding van geschenken e.d. strafba~r zou blijven.

Seksuele handelingen op basis van vrijwilligheid zouden niet meer een strafbaar feit in de zin van het Wet- boek van Strafrecht zijn. Het ziet er nu naar uit dat geme~nschap met een minderjarige tussen 12 en 16 jaar, net

Mr. Frits KorthalsAites als nu, weer een klachtdelict wordt.

Persoonlijk vond ik het meer de eigen verantwoordelijkheid van ouders, op- voeders en kinderen en nfet in de eer- ste plaats van de overbeid. De kern van de zaak is, dat de hele wetgeving op het gebied van zware zedendelicten wordt gemoderniseerd en juist op tal van punten wordt aangescherpt. Juist ook ter bescherming van de mensen.

Men zal zich herinneren dat we vorig jaar die afschuwelijke kwestie hebben gehad met die aanrander in Amster- dam, die moest worden vrijgelaten we- gens cellengebrek onder andere om- dat op dit de.li.ct onvoldoende lange ge- vangenisstraf stond. Dat is één van de zaken die wordt veranderd. Het ver- schil in strafmaat bij aanranding en verkrachting zal komen te vervallen.

Er zit een aantal elementen in die voor de bescherming van vrouwen van groot belang is. Het wetsontwerp ligt nu nog voor advies bij de Raad van State. Daarna zullen we in het kabinet pas definitief een beslissing nemen hoe het bij de Kamer zal worden inge- diend."

De zaak Hans Kok

R: Verwacht je dat er bij het nader on- derzoek naar feiten en omstandighe- den bJj de dood van Hans Kok in een politiecel toch nog strafbarefeiten naar voren komen?

FKA: Verwachten niet. Maar bij een echt open onderzoek mag je nooit bij voorbaat iets uitsluiten. Uit de rappor- ten van de patholoog-anatoom en de toxicoloog van het Gerechtelijk Labo-

2

ratorium blijkt dat er geen sprake is geweest van uitwendig of ander ge- weld. De verschijnselen wijzen in de richting van langzaam toenemend zuurstofgebrek. Als oorzaak daarvan wordt vergiftiging ats meest waar- schijnlijke mogelijkheid genoemd. De bevindingen laten geen andere moge- lijkheden als waarschijnlijk over. Geen mathematische zekerheid dus, zoals wanneer sprake is van een messteek door het hart, maar ook geen andere kans dan die vergiftiging. Wel is van belang dat wordt nagezocht of het niet verstrekken van matrassen, de kwestie van het ontbijt e.d. te wijten zijn aan bewuste nalatigheid, te hoge werk- druk, organisatorische problemen of een combinatie daarvan. Afhankelijk van die bevindingen kan worden na- gegaan of mensen wegens falen een disciplinaire correctie behoeven of dat de organisatie moet worden verbeterd.

Dat is een zaak van de burgemeester als beheerder van de Gemeentepolitie.

Daarnaast is voor mijn rapportage aan de Tweede Kamer, van belang of na- der onderzoek de gebleken tegenstel- lingen tussen verklaringen in arrestan- tenbewaarders en politie enerzijds en arrestanten anderzijds kan ontregelen en de juiste toedracht aan het licht kan brengen. Dat is mijn verantwoordelijk- heid.

R: Heeft het cellentekort ermee te maken?.

FKA: Zeker. Een. groot deel van de cellen, dat bestemd is voor arrestan- ten tijdens het politieverhoor, wordt nu langdurig gebruikt voor voorlopige hechtenis van gedetineerden die in een huis van bewaring thuis horen, waar meer voorzieningen zijn. Daardoor wordt de werkdruk groot en worden de gedetineerden op mindere wijze be- handeld dan de wet gebiedt. ~aar

twee kanten zal ons nieuwbouwplan voor het gevangeniswezen de kwaliteit van de rechtsstaat verbeteren: dege- nen die langer dan enkele dagen van hun vrijheid beroofd moeten worden, vinden weer plaats in een huis van be- waring- de aldus vrijkomende politie- cellen maken het mogelijk dat de werkdruk voor de arrestantenbewaar- ders aanvaardbaar wordt en politie en Justitie de gearresteerde inbreker, aanrander, vandaal of zakkenroller weer voor eerste verhoor in he.t politie- bureau kan insluiten. Op die wijze wordt de rechtsstaat weer geloofwaar- dig.

i i i i . ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' ' · ' ' '

Criminaliteitsbestrijding

Het meest wordt onze bewindsman op Justitie echter aangesproken over de bestrijding van criminaliteit en vanda- lisme.

FKA: ,.,Op dat punt hebik-inede dankzij de steun van de motie-Nijpels -mijn plan kunnen lanceren. Dat werkt natuurlijk niet onmiddellijk. We zijn volop bezig met de voorbereiding van een meerjarenprogramma, maar een aantal experimenten loopt al. Op dit punt moet zeker dit kabinetsbeleid worden voortgezet, want de belang~

rijkste resultaten moeten nog komen.

Maar toch ... als je nu kijkt naar het beleid rond de Amsterdamse Zeedijk, waar men de drugshandel aan het te- rugdringen is, dan vind ik dat er een wijziging is gekomen in de mentaliteit van het bestuur. Men laat het niet meer gelaten over zich heenkomen.

Dat betekent natuurlijk niet dat van vandaag op morgen die veiligheid er is. Wél hebben we ook weer een betere controle op het openbaar vervoer en successievelijk moeten we het terrein weer heroveren. Wat ik toch ook wel wil benadrukken, is dat we als Neder- landse samenleving wat meer zelfdis- cipline moeten tonen. Het is natuurlijk heel makkelijk om te beweren: er moet meer aan veiligheid gebeuren. Maar wie van onze lezers heeft nooit ver- keerd geparkeerd of is nooit nog eens even snel door een rood stoplicht gere- den en heeft daarmee óók meegedaan aan de verlegging van de normen? Dat zijn allerlei punten die ook het politie- apparaat en het gerechtelijk apparaat verstopt en overbelast hebben. Daar- door zijn zaken, die echt van wezenlijk belang zijn, niet of te weinig aan bod gekomen. Functioneel toezicht en een preventief beleid zijn heel essentieel.

Alcohol bij sportgebeurtenissen'is de motor van de criminaliteit. ledereen weet ook hoe gevaarlijk de combinatie alcohol en verkeer is. We zullen op dat gebied inderdaad een ontmoedigings- beleid moeten voeren. In absolute ver- boden geloof ik niet, maar preventief kan veel gebeuren. We moeten ook een beroep doen op het verantwoordelijk- heidsgevoel van de horeca."

Deregulering

Deregulering is één van de stokpaard-

.·."V< ''

jes van dit kabinet. De coördinerende minister daarvoor is Korthals Altes.

Heel veel staat op de rails. Hij heeft een nieuw plan in ontwikkeling. "Mi- nister Rietkerk en ik hebben nu een beleid ontwikkeld om de enorme stroom van circulaires te gaan terug- dringen. Vooral in de onderwijssector weet men hoe verschrikkelijk dat is.

Eén van de voorstellen die we doen, is . dat elke circulaire zijn maximum-gel-

digheidsduur moet vermelden, die nooit langer mag zijn dan vier jaar. Als men na vier jaar vindt dat die duur moet worden verlengd, dan zal dat uit- drukkelijk moeten worden toegelicht en ook waarom men dan in die tussen- tijd niet is gekomen met een Algeme- ne Maatregel van Bestuur. Op die wij- ze willen we bewindslieden en ambte- naren zich ervan bewust laten worden dat elke keer als ze met een circulaire komen zij tóch weer die regelzucht vertegenwoordigen. De bestaande cir- culaires moeten nu ook in kaart wor- den gebracht en geregistreerd. Elke circulaire die niet in de registratie voorkomt, verliest daarmee automa- tisch zijn geldigheid. Die kan de prul- Iemand in."

Mafia

In zijn beleid geeft de minister van Justitie grote prioriteit aan de zware criminaliteit, vooral de handel in ver- dovende middelen. Dat is toch de mo- ' tor van de zogeheten "drugs-related crime". "Een groot deel van de onvei- ligheid in de grote steden wordt ver- oorzaakt door mensen die geld nodig hebben voor hun dagdijkse portie he- roïne. Nu komt daar de laatste tijd de cocaïne bij en die werkt ook nog de ge- welddadigheid in de hand omdat het een agressieverwekkend verslavend middel is. Daar zullen we hard tegen moeten optreden. De hoeveelheden

die uit Zuid-Amerika komen zijn heel

u. ~

w -

::> en

...t Stadsherberg

·~ De Campveerse Toren

Kaai 2, 4351 AA Veere

w Telefoon 01181-291

groot. Ik denk dan ook dat we heel sterk onze internationale samenwer- king moeten intensiveren, omdat dit probleem ook in de Verenigde Staten en in Engeland speelt. De organisatie die daar achter zit, is waarschijnlijk nog veel harder en agressiever dan de organisatoren van de heroïnehandel.

Het is een agressieve mafioze groep."

De minister kampt met één probleem:

tijdgebrek. Heel veel heeft hij op de rails gezet. "Als je aantreedt heb je eigenlijk geen minuut te verliezen. Je moet meteen hard aan de slag, maar tegelijkertijd hebje-als je van buiten- af komt- een inwerkperiode nodig.

Het voordeel van een tweede periode is datje bent ingewerkt en gelijk op volle kracht kunt beginnen."

Als deze coalitie na de verkiezingen terugkomt, zou Korthals Altes- desge- vraagd- het liefst terugkeren op Justi- tie. Over de mogelijke voortzetting van de regeringscombinatie CDA- VVD is hij zeer optimistisch. "Blij- kens de opiniepeilingen hebben wè ons dieptepunt gehad. Men zegt dat we weer in de lift zitten. Maar het is geen lift. Het is een trap, die we zelf op moeten klimmen. Met grote inspan- ning, maar ik ben ervan overtuigd dat het lukt. Op ee·n zetel meer of minder wil ik niet worden gevangen, maar om- streeks de 36 wordt het wel."

R: Tot slot heb jij nog een advies aan het kader; wat kan men het beste doen in de campagne?

FKA: Bij de VVD is toch altijd het beste gevallen dat de partij als één man achter haar lijsttrekker blijft staan, ook als er wel eens momenten zijn van kritiek. In de verkiezingscam- pagne zullen we als een man moeten staan achter degene die politieke lei- ding geeft aan de partij dus in dit ge- val achter lijstaanvoerderEd Nijpels.

Reny Dijkman • 4 december 1984

500 jaar vast gebruik ... om luyden van qualiteit en andere passanten te logeeren en tracteeren op costelijke spij- zen van zee, vee en veldt."

Rustige ambiance voor meerdaags verblijf

m x

(")

r- e:

CIJ -

." m

3 =r..,_

DEito-

1 7 I 24 december 1985

·.·.·.·

11

··:-:·

Voor de laatste keer tijdens deze kabinetsperiode werden vóór het Kerstreces de Algemene Politieke Beschouwingen in de Senaat gehouden. Dr. G. Zoutendijk, de liberalefrac- tieleider indeEerste Kamer, blikte bij die gelegenheid te- rug op het gevoerde kabinetsbeleid, sprak zich uit vóór een voortgezette coalitie CDA- VVD na de verkiezingen, maar veroordeelde scherp de uitlatingen van CDA-minister Deet- man die de onafhankelzjke VVD-opstelling ten aanzien van sommige immateriële zaken sterk bekritiseerde tijdens een

spreekbeurt. ·

Zoutendijk:

,,Liberale beginselen zijn voor ons te belangrijk''

D e VVD zal ook in de ko- mende kabinetsperiode

tt ' een loyale coalitie-part- nér zijn. Deze loyaliteit mag echter niet ten koste gaan van het realiseren van beleidsvoornemens op immate- rieel terrein, waar in de samenleving een ruime meerderheid voor bestaat.

Daarvoor zijn de liberale beginselen

voor ons te belangrijk. Ik heb mij dan ook erg verbaasd over de opmerkingen van minister Deetman, die de VVD zo ongeveer het recht ontzegde om sa- men met de oppositie tot regelgeving te komen op voor liberalen belangrijke terreinen als gelijke behandeling en euthanasie. Een dergelijke opmerking had ik niet verwacht van een represen-

~ ~

~ ~

L.. ______ ." ⁴

tant van een· partij die tot in het recen- te verleden er nimmer v-oor is terugge- · deinsd zaken te doen met de oppositie_, bijvoorbeeld op het terrein van de me- dia. Wanneer dit kabinet er niet in slaagt een ook voor de VVD bevredi- gende oplossing te formuleren op be- langrijke immateriële beleidsterrei- nen, dan zijn wij van mening dat er sprake is van een vrije kwestie, waarbij initiatieven vanuit de Tweede Kamer met hulp van de oppositie mogelijk en toelaatbaar zijn," zo besloot de heer Zoutendijk zijn inbreng in eerste ter- mijn.

Daaraan voorafgaand had hij een zorgvuldige balans opgemaakt van hetgeen door dit kabinet tot stand was gebracht. Daarover was de VVD-Se- nator aanmerkelijk positiever. "Inclu- sief de voorgenomen bezuinigingen voor 1986 heeft het kabinet in vier jaar tijd 35 miljard omgebogen. Dat is een gigantische operatie die respect af- dwingt en uiteraard voor velen pijnlij- ke gevolgen heeft gehad. Ondanks deze ombuigingen zullen de collectie- ve uitgaven in 1986 22 miljard hoger zijn dan in 1982 en zullen zij reëel met

11;2 %zijn gestegen. De voornaamste oorzaak daarvan ligt in wat genoemd wordt open einde uitgaven, zoals de bijstand, de individuele huursubsidie, enzovoort. Door het vaststellen van wettelijke rechten wordt de flexibili- teit beperkt en een element van ver- starring geïntroduceerd. Datgene wat sociaal gewenst is, kan in sommige ge- vallen de economische groei belemme- ren met als uiteindelijk effect dat ook degenen voor wie de maatregelen zijn bedoeld, er niet beter van zullen wor- den. Het betreft hier erg moeilijke af- wegingen, maar die zullen wél moeten worden gemaakt."

Werkloosheid

G uus Zoutendijk ziet in ar- beidstijdverkorting niet d~

oplossing voor het verder te-

rugdringen van de werkloosheid. "In

toenemende mate blijken de groeibe-

lemmerende effecten van dit middel te

gaan overheer,sen. De knelpunten ont-

staan door het niet op elkaar afge-

stemd zijn van vraag en aanbod op de

arbeidsmarkt, aanwezigheidsproble-

men, hogere overheadkosten. Voor al-

gehele arbeidsduurverkqrting lijkt het

einde voorlopig wel bereikt, mede ge-

zien de situatie in het met ons concurre-

: ·, ~·> 7· •. :') '.', ,,,.

rende buitenland. Bij verder forceren dreigt een opwaartse druk op de lonen en als dat doorzet een nieuw proces van uitstoot van arbeid. Het middel wordt erger dan de kwaal. Hogere eco- nomische groei is het beste structurel~

middel om de werkloosheid tegen te gaan. Elke procent groei levert niet al- leen direct circa 45.000 nieuwe ar- beidsplaatsen op, maar leidt boven- dien tot minder werkloosheidsuitgaverr dus tot lagere arbeidskosten, waardoor minder uitstoot van arbeid zal plaats- vinden ... "

Een punt waar hij jaar na jaar op moet hameren blijft de veel te geringe tijd die de Eerste Kamer rest voor het be- handelen van wetsontwerpen. In het recente verleden kon de Senaat nog tussen Kerst en Oudjaar bijeenkomen om een fase van de Tweeverdienerswet te behandelen, omdat deze in het nieu- we jaar van kracht zou moeten wor- den. En nu wéér lag er op de valreep de stelselwijziging ziektekostenverze- kering, die onmogelijk nog behandeld kon worden en komt nog de stelselwij- ziging sociale verzekering. Zoutendijk heeft er een hard hoofd in of dat nog vóór de verkiezingen lukt.

Rekenkamer

H et aantal ambtenaren moge dan bij de lagere overheden zijn teruggelopen, van het streven van het kabinet om ook de rijksambtenaren getalsmatig terug te dringen is niets terecht gekomen. Inte- gendeel: daar steeg het aantal in deze kabinetsperiode van 175.000 tot 178.000. Volgens Zoutendijk is ook daar een daling met 3 à 4 %via na- tuurlijk verloop per jaar mogelijk in- dien de interne mobiliteit verbetert en de bedrijfsvoering efficiënter wordt.

Er moet een einde komen aan de stroom van circulaires die de rijksover- heid over het land uitwaaiert en er zal deskundig moeten worden geautoma- tiseerd. "Wat dat laatste betreft spre- ken de rapporten van de Algemene Rekenkamer boekdelen: veel duplica- tie, onafgemaakte projecten, niet wer- kende systemen, kortom veel knoei- werk, weinig kwaliteit en onnodig hoge kosten. Bij de overheid valt nog gewel- dig veel te automatiseren; automati- sche tekstverwerking, elektronische post, eenvoudig toegankelijke compu- terarchieven, dit alles staat nog in d.e kinderschoenen· ... Het geheel van ef-

.

-

....

/;'.:·!' ·,.:;, ·:.

ficiëntie bevorderende maatregelen zou op den duur wel eens zo'n 20 % be- sparing kunnen opleveren, aldus een uitgelekt rapport van het bureau McKinsey ... "

De toenemende vergrijzing van de Ne- derlandse bevolking en het hierop niet adeq1,1aat inspelen van de overheid ver- vullen hem met grote zorgen ... "Als er niets gebeurt, zullen de premies bij een gelijkblijvend stelsel met 38 % moeten stijgen ... Zou bij de in de ko- mende jaren te verwachten grotere economische groei toch niet aan fonds- werving t.b.v. de AOW moeten wor- den gedacht?", zo vroeg hij het kabi- net. "Een dergelijk fonds zou in de moeilijke periode van 2010 tot 2030 kunnen worden aangesproken." ...

"Zal op termijn de VUT, thans al bijna onbetaalbaar, niet moeten worden af- geschaft en ligt een flexibele pensioen- leeftijd met daaraan aangepaste pen- sioenen niet veel meer voor de hand?''

Vandalisme en criminaliteit

D e VVD-fractieleider juicht het toe dat minister Korthals Al- tes van Justitie zich volledig inzet voor het terugdringen van de stij- gende criminaliteit, maar uit zijn nota ·

"Criminaliteit en Samenleving" blijkt dat deze bewindsman geen ijzer met handen kan breken. Het verontrust Zoutendijk dat in toenemende mate misdrijven uit politieke motieven wor- den gepleegd: "Van deze daders ont- breekt meestal elk spoor. Het lijkt wel of alle normen gaan vervagen: brand~

weerlieden zetten hun eisen kracht bij door met gemeentemateriaal en op kosten van de belastingbetaler vernie- lingen in het Amsterdamse stadhuis te verrichten en daarbij zelfs ambtena- ren te molesteren. Het schijnt alle- maal te kunnen. In Woensdrecht kun- nen actievoerders schijnbaar onge- straft doorgaan met het aanrichten van vernielingen. Voorlichtingsavon- den over kernenergie worden onmoge- lijk gemaakt. Uit het ministerie van Economische Zaken worden docu- menten gestolen en de dieven zijn on- vindbaar maar smaken wel het genoe- gen dat de minister ter verantwoor- ding wordt geroepen in de Tweede Ka- mer. Het is de vraag of, gezien het in- ternationale karakter van sommige soorten van criminaliteit, het wel zo verstandig is de personencontrole aan

de grenzen te verminderen."

Indien dat door de EG onvermijdelijk is, vraagt Zoutendijk zich af of dan een verplichte legitimatie niet een noodzaak wordt.

"De emotionele bezwaren hiertegen zullen afgewogen moeten worden te- gen de praktische voordelen en vooral de noodzaak tot criminaliteitsbestrij- ding. Ondanks mijn betrokkenheid bij de problematiek van de bescherming van de persoonlijke levenssfeer heb ik de uit dien hoofde aangevoerde bezwa- ren nooit onderschreven."

NAVO

H ij toonde zich gelukkig met het kabinetsbesluit ten aan- zien van de plaatsing van kruisvluchtwapens. "De prijs van deze zesjaar aarzeling, van deze Allein- gang in de NAVO om binnenlandse- politieke redenen, is hoog geweest: een gespleten samenleving, irritatie bij de bondgenoten, wellicht enig blijvend verlies van invloed in de NAVO en het afstoten van twee kerntaken die van militair belang worden geacht ... "

Zoutendijk bepleitte een öeter voor- lichtingsbeleid in Nederland over de betekenis van het bondgenootschap.

"Alleen samen met de Verenigde Sta- ten zal West-Europa zich op den duur politiek staande kunnen houden tegen de expansiezucht van de Sowjet-Unie.

Dit is de essentie van ons veiligheids- beleid en dit zal steeds weer opnieuw moeten worden 'uitgelegd. Het is in het belang van de Sowjet-Unie de NAVO- bondgenoten uit elkaar te spelen, om met ieder van hen apart te onderhan- delen en zodoende de Westeuropese landen van de Verenigde Staten los te weken. Het beïnvloeden van de publie- ke opinie in West Europa is daarbij voor de Sawjets een ~elangrijk middel dat in onze open democratie gemakke- lijk kan worden toegepast. Even leek het erop dat de Sowjet-Unie hierbij succes zou hebben wat Nederland be- treft; uiteindelijk is de minister-presi- dent gelukkig zo verstandig geweest om niet op een vage uitnodiging in te gaan."

Zoutendijk benadrukte dat bij zijn fractie geen twijfel bestaat- evenmin als bij de Raad van State- dat het plaatsingsbesluit en het met de Ver- enigde Staten te sluiten verdrag met enkelvoudige meerderheid (dit in te- genstelling tot de door de oppositie

5 YRU

.QJ:I& 17/24 december 1985

verlangde tweederde meerderheid) kunnen worden goedgekeurd.

Lof

D e balans opmakend van drie jaar kabinetsbeleid sprak hij:

"Ruim drie jaar geleden wa- ren de overheidsfinanciën praktisch on beheersbaar geworden en nam de werkloosheid met ongeveer 15.000 personen per maand toe. Dank zij een moedig, realistisch en gedetailleerd regeerakkoord is het kabinet in staat geweest een consistent beleid te voe- ren; het is daarbij onaangename maat- regelen niet uit de weg gegaan. Het kabinet verdient hiervoor lof. De resul- taten zijn niet uitgebleven. De collec- tieve lastendruk en het financierings- tekort zijn aanzienlijk gedaald en de stijging van de werkloosheid heeft plaats gemaakt voor een gestage lang- zame daling. De economische toe- stand is thans veel gunstiger."

Minder succesvol noemde hij het kabi- netsresultaat op het gebied van de de- regulering en het doorbreken van de sociale verstarring. Maar hij had ook kritiek: "Soms is dit kabinet duidelijk de verkeerde kant uitgegaan en zijn bepaalde regels nog ingewikkelder en minder begrijpelijk geworden. De tweeverdienersregeling is daar een duiddijk voorbeeld van. Tegen deze regeling is trouwens ook het principië- le bezwaar in te brengen dat de over- heid materiële gevolgen verbindt aan de wijze waarop mensen hun persoon- lijk leven inrichten door het introduce- ren van een moeilijk te objectiveren begrip als 'economische eenheid'.

Voor mij gaat de overhèid hier een stap te ver."

Een voortzetting van het huidige soci- aal-economisch beleid zal op hoofdlij- nen in een volgende kabinetsperiode moeten worden voortgezet, was de conclusie van de VVD-Eerste-Kamer- fractievoorzitter. "Slechts een coalitie van CDA en VVD zal hiertoe in staat zijn en daarom zal er alles aan gedaan moeten worden om te bereiken dat deze coalitie bij de aanstaande verkie- zingen de meerderheid behoudt. Ge- zien de successen van het kabinetsbe- leid en het optimisme ten aanzien van de economische ontwikkelingen moet dit mogelijk zijn."

Reny Dijkman • Foto: Ruben Schipper

Pensioenen in discussie

Vergrijzing

De vergrijzing van de Nederlandse be- volking die de komende decennia over ons zal komen, heeft een groot aantal maatschappelijke en financiële conse- quenties. De financiële cons~qu~~t.ies zijn te overzien als de overheid tiJdig beleidsmatig rekening houdt met de demografische ontwikkelingen. De vergrijzing zal vele collectieve voor- zieningen duurder maken. Deze extra financiële last zal te dragen zijn als ge- pensioneerden van de toekomst (de huidige dertigers) zelf in staat zijn deze last te dragen. Dat kan als men over een goed inkQmen, een goed pen- sioen, beschikt.

Pensioenbreuk

Veel mensen bouwen anno 1985/1986 een pensioen op, al zijn er grote ver- schillen in kwaliteit van pensioenrege- lingen. Veel mensen lopen evenwel als ze van baan wisselen of werkloos wor- den een kwaadaardige pensioenbreuk op. De VVD-fractie in de Tweede Ka- mer is van mening dat deze problema- tiek moet worden opgelost. Mensen zullen voldoende pensioenrechten moeten kunnen opbouwen en geen on- nodig pensioenverlies leiden door een pensioenbreuk. Omdat daarmee is te voorkomen dat ze in de toekomst af- hankelijk zullen zijn van de overheid en een extra druk zullen zetten op de omvang van de collectieve uitgaven.

Al vele jaren zijn werkgevers- en werk- nemersorganisaties samen met de overheid aan het bekijken hoe m.n. de problematiek van de pensioenbreuk is op te lossen. 25 oktober jl. heeft de SER een advies uitgebracht over de problematiek van de pensioenbreuk.

Een advies dat vergezeld ging van aan- bevelingen van de Stichting van de Ar- beid.

Wat is die pensioenbreuk, en om hoe- veel verschillende vormen gaat het?

Bij pensioenbreuk loopt men pensioen- verlies op. Het gaat dan met name om de volgende verschillende vormen van pensioenverlies.

6

1. Men loopt pensioenverlies op als men bij ontslag minder dan evenredi- ge premievrije rechten mee krijgt.

D.w.z. als men minder pensioenrech- ten heeft opgebouwd dan het geval zou zijn als jaarlijks een even groot deel van het aantal pensioenjaren wordt opgebouwd.

2. Het pensioen wordt steeds minder waard als men geen toeslagen ont- vangt, uit de overrente, na pensione- ring, zoals gepensioneerden die tot hun 65ste jaar bij datzelfde pensioen- fonds verzekerd zijn geweest. (na 10 jaar is bij 4 % inflatie zo'n onaange- paste aanspraak nog maar 66 % waard van wat het in het begin was).

3. Ontwaarding van slapersrechten door inflatie. (slapers zijn zij die, ge- durende een vroegere baan pensioen- rechten hebben opgebouwd bij een pensioenfonds waar ze op dit moment niet meer pensioenrechten opbouwen).

4. Pensioenverlies treedt op als bijv.

gedurende een periode van werkloos- heid de pensioenopbouw niet wordt voortgezet.

Deze vormen van pensioenverlies zijn te voorkomen als:

1. in de pensioen- en spaarfondswet wordt bepaald dat men bij beëindiging van een dienstverband evenredige pre- mievrije rechten mee moet krijgen;

2. bij de toeslagverlening uit de over- rente, zowel de slapers als alle reeds ingegane pensioenen gelijk worden be- handeld. (non-discriminatie bepaling);

3. de wettelijke belemmeringen wor- den weggenomen om opgebouwde pensioenrechten (eigen spaarpot) bij wisseling van baan mee te nemen naar de nieuwe werkgever, om te worden gebruikt voor het inkopen in de daar bestaande pensioenregeling.

Spaarpot

Het genoemde SER-advies adviseert .

unaniem de onder 1 en 3 genoemde

punten wettelijk te regelen. De VVD-

fractie is van mening dat het kabinet

zo snel mogelijk op die punten met

wetsvoorstellen naar de Kamer moet

komen. Bij het SER-advies kwam ook de Stichting van de Arbeid met enige aanbevelingen. De Stichting is van mening dat er zo snel mogelijk een cir- cuit van reserve-overdrachten moet worden opgezet zodat werknemers bij wisseling van werkkring hun opge- bouwde pensioenrechten (spaarpot) kunnen meenemen naar de volgende

Agenda Hayavan

Somerenstichting

Cursussen voor Kandidaat-Gemeente- raadsleden

• De vormings-en scholingsfunctiona- ris van de afdeling en ondercentrale of kamercentrale kan alle informatie ge- ven over data, plaatsen en cursusgel- den.

Canvassing

Cursusbijdrage I 30,- per persoon Zeist: 13, 20 en 27 januari (maandag- avonden)

Rotterdam: 24,25 januari (vrijdag- avond, zaterdag)

K. C. Dordrecht

Delft: 31 januari, I februari (vrijdag- avond, zaterdag)

Arnhem: 8 februari (zaterdag) Onderhandelen

Cursusbijdrage I I 00,- per persoon Rotterdam (K.C. Dordrecht): 12, 19, 26 februari, 5 maart (woensdagavon- den)

werkgever. Daarnaast beveelt de Stichting aan om bij wet de mogelijk- heid te openen om pensioenregelingen die de pensioenopbouw voor werklozen voortzetten (voor bepaalde duur) hier- voor een financiële bijdrage te geven uit de rentebaten van het Fonds Voor- heffing Pensioenverzekering. De VVD-fractie is ee,n groot voorstandster van deze aanbevelingen. Het complete SER/Stichtingspakket is een goed doordacht pakket, waarin wettelijke maatregelen en afspraken tussen so- ciale partners een oplossing bieden voor de problematiek van de pensioen- breuk.

Stok achter de deur

Het SER/Stichtingspakket bestaat in belangrijke mate uit maatregelen die werkgevers en werknemers vrijwillig overeen moeten komen. Die vrijwillig- heid is een goede zaak, maar houdt wel het gevaar in zich dat het niet ge- beurt. Dat gevaar doet zich m.n. voor t.a.v. een tweetal zaken. Allereerst de positie van de eerder genoemde sla- pers. De Stichting van de Arbeid wijst een wettelijke non-discriminatie bepa- ling, maar beveelt het.bedrijfsleven

Raalte: 7, 8 februari (vrijdagavond, za·

terdag)

Boskoop: 14, 21, 28 januari, 4 februari (dinsdagavonden)

Managementtraining voor raadsleden Cursusbijdrage I I 00,- per persoon Bunnik: 18, 19 april (vrijdagavond, za- terdag)

Liberalisme I

Cursusbijdrage I I 0.- per persoon Apeldoorn: 20 januari (maandagavond)

Presentatietechniek, deel/I Cursusbijdrage I 60,- perpersoon Apeldoorn: 31 januari (vrijdag), I februari (zaterdag, gehele dag) Utrecht: 16; 23, 30 januari (maandagavonden)

Vervolgcursus discussietechniek 11 Cursusbijdrage I 60,- per persoon

Koog a/ d Zaan: 22 en 29 januari (woensdagavonden), 5 februari Aanmeldingen

Cursusbijdragen kunnen worden over- gemaakt op girorekening 36.19.19.7 t.n.v. Haya van Somerenstich"ting te 's-

7

wel aan hier via vrijwillige afspraken het pensioenverlies bij wisseling van baan zoveel mogelijk te voorkomen.

Ook het circuit van reserve-overdrach- ten dat moet worden opgezet, dient op basis van vrijwilligheid te gebeuren.

Tijdens de begrotingsbehandeling So- ciale Zaken heeft de Tweede Kamer- fractie van de VVD het standpunt in- genomen dat het totale SER/Stich- tingspakket een goede oplossing biedt voor het probleem van de pensioen- breuk als dat complete pakket, ook de vrijwillig te maken afspraken, in zijn geheel wordt gerealiseerd.

Als de aanbevelingen m.b.t. het cir- cuit van reserve-overdrachten en de behandeling van slapers in de praktijk niet worden ingevuld, is het noodzake- lijk deze zaken in de Pensioen- en Spaarfondswet te regelen. Het on- recht van de pensioenbreuk heeft al veel te lang bestaan en wij kunnen het ons gezien de demografische ontwik- keling niet langer permitteren grote groepen mensen met onvolledige pen- sioenaanspraken ten laste van de on- der druk staande collectieve middelen te laten komen.

Robin Linschoten •

VVD- Tweede Kamerlid

Gravenhage onder vermelding van: cur- susnaam, plaats en data.

De aamneldingen dienen drie weken voor aanvang van de betreffende cursus bij de Haya van Somerenstichting bin- nen te zijn. ·

Voor nadere informatie kunt u telefo- nisch contact opnemen met de Haya van Somerenstichting, tel. 070-614121.

Jaarprógramma 1986 Haya van Someren- stichting

/4,50

Het handboek met praktische tips voor vormings- en scholingsfunctionarissen en informatie over alle trainingen kan

·worden besteld door een bedrag van

I 4,50 (of een veelvoud) over te maken op gironummer 36.19.19.7 t.n.v. de Haya van Somerenstichting te 's-Gravenbage, onder vermelding van jaarprogramma.

Voor degenen die in 1986 in afdelings-, o.c.- of k;c.-verband cursussen willen or- ganiseren met advies en financiële steun van de Haya van Somerenstichting is dit jaarprogramma een "must".

VRIJ HElD._

DEMo-

17 I 24 december 1985

·:

Stem op een landelijke lijst bij de gemeenteraadsverkiezingen

In een aantal provincies kampt men ook deze keer weer bij de gemeenteraadsverkiezingen tegen de zogenaamde

"plaatselijke" lijsten. Voor ieder die actiefmee wil helpen de komende gemeenteraadsverkiezingen tot een succes te maken, plaatsen wij hieronder een aantal argumenten van de VVD-fractievoorzitter te Halsteren, mevrouw mr. I. M.

A. Helmig-Mat hijsen. Zij maakte een grondige inventarisa- tie. Met haar toestemming publiceren we uit het blad van de kc- Tilburg een deel van haar artikel.

plaatselijke fractievoorzitter. Er wordt immers door de parfij een liberaal ge- meenteprogramma opgesteld. De ge- meentepolitiek wordt geëvalueerd en geactualiseerd en vooral aan de libera- le beginselen getoetst. (Elk gemeente- programma wordt vóór het onder de vlag van de VVD uitkomt, getoetst door het landelijk bestuur en daartoe opgezonden aan de algemeen secreta- ris. Hij bekijkt of het program niet in strijd is met het landelijk program of met de liberale beginselen. In het op-

Argumenten om op een landelijke en voeren van plaatselijke actiepunten

niet op een plaatselijke partij te stem- e.d. is men natuurlijk volkomen vrij.

men: Het ontwerp-gemeenteprogramma,

I. Een plaatselijke politieke partij is afkomstig van de Vereniging van Sta-

sterk gebonden aan één persoon. ten en Raadsleden, beoogt een raam-

I '.

Neem nou bijv. Gemeente belangen, werk te geven dat door de gemeenten

die drijft grotendeels op de fractie- zelf als uitgangspunt kan worden ge-

voorzitter, een plaatselijk goed bekenJ bruikt. redactie) Het is vanzelfspre-

de en populaire man. Stel nu dat deze kend dat de plaatselijke raadsleden dit

om de een of andere reden als lijsttrek- globaal onderschrijven en uitvoeren,

ker afvalt, bijv. vanwege zijn hoge ou- aangepast aan de plaatselijke omstan-

derom: wie geeft mij als kiezer nu de digheden.

garantie dat deze partij dezelfde koers 2. De VVD is voor een program-colie-

blijft volgen? Zijn opvolger, eenjonge ge op zo breed mogelijke basis. Men

man met weinig ervaring, zou wel eens de nodige informatie vandaan? Men is wil samenwerken om met goede wil tot met andere ideeën kunnen komen. U aangewezen op wat de gemeente ad- overeenstemming te komen over het hebt dus als kiezer geen enkele garan- hoc als zodanig verstrekt of moet het programma. Politieke verschillen in tie dat uw wensen worden vervuld halen bij het VNG, welke informatie opvatting kunnen door stemming in waarom u op deze plaatselijke lijst wel goed is. Maar men mist het directe het €olie ge resp. de raad worden beslo-

s temde. contact met raadsleden uit buurge- ten.

2. De politieke leider van een andere meenten, leden van het provinciaal be- 3. De VVD-fractie neemt deel aan het partij, bijv. Leefbaarheid (in dit geval stuur enjof eventueel Tweede Kamer- driemaandelijkse platformoverleg van is dat erg duidelijk) stelt zijn EIGEN leden. Men mist een platformoverleg de ondercentrale.l)aardoor kan zij di- programma samen, naar hij zegt in de- om in breder verband te praten over recte informatie krijgen of overleg ple- mocratisch overleg met zijn leden. actuele politieke zaken. gen met raadsleden uit de regio, met

Maar gelooft u mij, hij is degene die provinciale bestuurders en leden van

zijn wil oplegt aan zijn partij. En hij Een plaatselijke groepering werkt dus de Tweede Kamer. Binnen de VVD maakt dat ook duidelijk in de gemeen- als het ware met oogkleppen op. Men bestaat de Vereniging van Staten- en teraad. Hij voert alleen het woord en ziet en let alleen op de plaatselijke be- Raadsleden. Zit men met een pro- zijn fractiegenoten krijgen geen kans langen zelf, terwijl men het breder bleem, dan kan me11 direct naar Den .. ·.·.· hun standpunt naar voren te brengen. verband, intergemeentelijk of provin- Haag bellen en daar doet men alle

!

:;;;;;; 3. Een plaatselijke partij heeft vaak ciaal vaak niet beseft. Globaal zijn dit moeite om te helpen of de _juiste weg te ···

· · · geen regels of statuten. Het lidmaat- m.i. fundamentele verschilpunten tus- wijzen. :::

~~/ schap is dan ook meestal goedkoop. sen stemmen op een plaatselijke partij 4. Natuurlijk behoef ik u niet te ver- ···

:::1:: ~~~j:~~tt ::~~~~~~: ~~~ ~f;~j~e~f ~~t s~::~;; ~~~.n landelijke partij in ~~~~e~a~e~~-Vn"a~ ;~ja~~:ennl~~;~~=~ ~~~

! .. ^!/,i.!. ~~~~E~l~~É~YEf~~:; Voordelen landelijke partij :u~:;, ~:;~~;:.:~:~~~ten, ^die ~

Of maar ten dele kan Waarmaken. 1 Het gemeenteprogramma . d1't Mr I MA Helmz'g-

athz'J'sen :3:·

~ 4. Waar krijgt een plaatselijke partij ~ordt niet uitsluitend bepaald door de Ge~si ^{• . .}

!

~ ~

~ 8 (vervolg op pag. 9) ~

~ ^{. ;§I}

~~~!;!Sj~il!~~BSjil]il]B:@Sj83Jo~CS:o$l~o$l$lCS:o~~

Beschrijvingsbrief

72ste algemene vergadering 1 7 - 1 8 januari 1 9 8 6

Amendementen

ontwerp-verkiezingsprogramma 1986-1990

Beschrijvingsbrief

73ste algemene vergadering,

1 februari 1986

BESCHRIJVINGSBRIEF

BUITENGEWONE ALGEMENE VERGADERING

(72ste algemene vergadering)

te houden op vrijdag 17 en zaterdag 18 januari 1986 in cultureel cen- trum De Hagen te Almelo (Schouwburgplein 1).

AGENDA:

... vrijdag 17 januari, aanvang 14.00 uur

!.Opening.

2. Vaststelling verkiezingsprogramma 1986-1990.

Behandeling van 14.00 uur- 18.00 uur.

N.B. De op het ontwerp-programma ingediende amendementen c.q.

moties zijn op de volgende pagina's van dit blad afgedrukt. Tevens wordt een overzicht gegeven van de procedure van de behandeling. ') . . . vrijdag 17 januari, aa~vang 19.30 uur

3. Voortzetting van de behandeling van agendapunt 2.

Behandeling van 19.30 uur- 22.30 uur.

. . . zaterdag 18 januari, aanvang 9.30 uur

4. Voortzetting van de behandeling van agendapunt 2.

Behandeling van 9.30 uur- 13.00 uur.

... zaterdag 18 januari. aanvang 14.00 uur

5. Voortzetting van de behandeling van agendapunt 2.

Behandeling van 14.00 uur- 17.30 uur. · 6. Eindstemming.

7. Sluiting (18.00 uur).

')

Procedure van de behandeling.

Het hoofdbestuur van de VVD:

J. Kamminga, voorzitter, W.J.A. van den Berg, algemeen secretaris.

1. De !.,den van de commissie Verkiezingsprogramma 1986-1990 zullen ter vergadering adviseren met betrekking tot amendementen c,.q. moties. Hun schriftelijk advies zal bij de aanvang van de

vergadering beschikbaar zijn. N.B. In teksten van enige amendementen c.q. moties zijn om redactionele redenen wijzigingen aangebracht.

2. Als de tijd, gereserveerd voor de behandeling van een hoofdstuk, wordt overschreden, dan worden de resterende amendementen c.q.

moties verwezen naar de leden van de commissie Verkiezingsprogramma 1986-1990.

3. Als de behandeling van een hoofdstuk voortijdig wordt afgerond, dan zal met de behandeling van het volgende hoofdstuk eerder worden aangevangen.

4. Het hoofdbestuur maakt gebruik van de mogelijkheid nota's van wijzigingïn te dienen. Deze nota's worden t.z.t. aan de afdelingen en centrales toegezonden.

5. Het tijdschema is als volgt vrijdagmiddag -

vrijdagavond zaterdagmorgen- zaterdagmiddag -

4uren 3uren 31/2 uur 3 1/2 uur Totaal14 uren beschikbaar.

(zie uitslag

amendementencommissie):

(alg., hfd.2, hfd.3 en deel hfd.4) (deel hfd.4, hfd.5 en deel hfd.6) (deel hfd.6, hfd. 7 en deel hfd.8) (deel hfd.8, hfd.9 en sluiting)

N.B.1:

De aandacht van de afdelingen wordt gevestigd op art. 20 van de statu- ten en op art. 49.1 t/m 49.4 van het huishoudelijk reglement van de partij, die als volgt luiden:

20. L Het stemrecht in de algemene vergadering wordt uitgeoefend door afgevaardigden van de afdelingen.

20.2. Voor iedere vijftig leden van een afdeling per 1 januari onderscheidenlijk 1 juli van het lopende jaar wordt een stem uitge- bracht; daarbij wordt het aantalleden van elke afdeling naar boven af- gerond tot vijftig of een veelvoud daarvan.

20.3. Voor afdelingen die na 1 januari onderscheidenlijk 1 juli van het lapende jaar zijn opgericht of waarvan de grenzen na die data zijn ge- wijzigd, wordt het aantal stemmen op de in artikel20.2 bepaalde wijze vastgesteld op grondslag van het aantalleden dat eenweek voor de dag van de vergadering tot de afdeling behoort.

20.4. De aspirant-leden worden voor de bepaling van het ledental van ' een afdeling als bedoeld in artikel20.2 en 20.3 buiten beschouwing ge-

laten.

20.5. De afgevaardigden van een afdeling worden benoemd door dele- denvergadering van die afdeling.

20.6. Iedere afgevaardigde stemt in de algemene vergadering zonder last, naar vrije overtuiging .

49 .1. Bij benoeming van afgevaardigden als bedoeld in artikel 20.5 van de statuten, benoemt de ledenvergadering een of meer plaatsvervan- gers, al dan niet per afgevaardigde .

49.2. Indien de ledenvergadering meer dan een afgevaardigde be- noemt, kan zij tevens vaststellen.hoeveel stemmen iedere

afgevaardigde met inachtneming van het in artikel20 van de statuten bepaalde aantal stemmen ter algemene vergadering zal uitbrengen;

toezicht op de naleving van zodanig besluit berust bij de afgevaardig- den van de afdeling zelf.

49 .3. Afgevaardigden kunnen hun vertegenwoordiging overdragen aan andere afgevaardigden van dezelfde of van een andere afdeling.

49.4. De voorzitter kan van iedere afgevaardigde verlangen dat deze zijn bevoegdheid aantoont, bij gebreke waarvan de betrokken afge- vaardigde geen stemmen meer mag uitbrengen.

N.B.2:

hfdst.

nr.

alg.

2 3 4 5 6 7 8 9 totaal hfdst.

nr.

alg 2 3 4 5 6 7 8 9 totaal

Uitslag amendementencommissie (7 december 1985) en time-tabie algemene vergadering

in %van in%van

aantal v 0 or het totaal aantal na het restant

7 0,60 0 0

75 6,41 33 8,17

154 13,16 63 15,59

204 17,44 56 13,86

107 9,15 32 7,92

158 13,50 65 16,09

127 10,85 37 9,16

152 12,99 76 18,81

186 15,90 42 10,40

1170 100,00 404 100,00

%restant behandeling afgerond voorstel per hoofdstuk in minuten op a.v. in uren

0 0 1/2

44,00 68,63 1

40,91 130,96 2

27,45 116,42 2

29,91 66,53 1

41,14 135,16 2

29,13 76,94 11/4

50,00 158,00 3

22,58 87,36 11/4

34,53 840 14

~ 2~: -.Overheid

·en 'democratie ,.,

209

afdeling Leiden/commissie Binnenlandse Zaken (2246):

2e alinea als volgt wijzigen: Besluitvorming over concrete projecten geschiedt mede aan de hand van door externe bu- reaus opgestelde kosten I baten-analyses.

210

1. commissie Binnenlandse Zaken (2381 ):

Toevoegen na ,.efficiency": mede te dien einde wordt een personeelsdienst voor de rijksdienst als geheel opgericht.

2. afdelin~ Amsterdam (2750):

Toevoegen na ,.efficiency" Het Overheidspersoneelsbeleid kent geen ongelijke behandeling t.a.v. werving, selectie en uitzending van personeel.

Positieve actie is gerechtvaardigd teneinde achterstelling ongedaan te maken.

21 Oa (nieuw punt)

kamercentrale Limburg (2821 ):

Toevoegen tussen punt 210 en 211:

Vermindering van het aantal ambtenaren en trendvolgers, zoveel mogelijk door afvloeiing volgens natuurlijk verloop, bevordering van het gebruik der VUT -regeling door de , ,ou- dere werknemer", echter zonder dat gedwongen ontslagen plaatsvinden.

De kwaliteit van het overheidsapparaat behoeft voortduren- de aandacht. De personen die o.a. door automatiseringspro- cessen in achterstand geraken zullen bij- of omgeschoold moeten worden. Naast de noodzakelijke bijscholing zal ook voldoende aandacht geschonken moeten worden aan de ontwikkeling I ontplooiing van de eigen verantwoordelijkheid en creativiteit. Bij noodzakelijke overplaatsing zal gestreefd moeten worden naar herplaatsing in een functie die het best bij de betrokkene past, getoetst aan de aard en aanleg van de persoon.

211

1. commissie Binnenlandse Zaken (2382):

Wijzigingen van 211, alsmede verwerking daarin van een deel van 416, met enige uitbreiding; nieuwe tekst:

Voor de vermindering van arbeidsuren voor de door de rijks- overheid uitgevoerde taken wordt in totaliteit een gemiddel- de van 2 % per jaar als norm aangehouden; de vermindering moet op sociaal-verantwoorde wijze worden doorgevoerd.

Per onderdeel kan de vermindering groter zijn (bijv. als ge- volg van decentralisatie of afstoting van taken; zo ook bij personeelsformaties van centrale diensten, tegenover hand- having van de buitendienst) dan wel kleiner (bijv. bij politie, rechterlijke macht en gevangeniswezen, waarbij groei op haar plaats kan zijn). mits gebaseerd op taakstellende ana- lyses.

2. afdeling Rotterdam (721 ):

3e en 4e zin: ,.Voor de taken ... wordt bedoeld" wijzigen in: "Op basis van onderzoek door externe deskundigen stelt de regering binnen een half jaar na haar aantreden een taak- stellend percentage vast waarmee het totaal aantal arbeids- uren bij de Rijksoverheid jaarlijks afneemt, onafhankelijk van de afname door decentralisatie en privatisering. De gemid- delde besparingsnorm van 2 % blijft gehandhaafd tot het nieuwe taakstellende percentage is vastgesteld."

afdeling Rotterdam (723):

Toevoegen aan de opsomming voorafgaand aan het laatste streepje:

- welke de gevolgen voor reeds bestaande regelgeving zijn.

214

afdeling Leiden (2247):

Schrappen: gehele tekst.

217

kamercentrale Haarlem (2798):

Laatste zin vervangen door: ... Aan de hand hiervan dient het overheidsoptreden beoordeeld en waar nodig bijgesteld te worden ...

217a (nieuw punt)

commissie Binnenlandse Zaken (2385):

Er zal worden onderzocht of samenbundeling van departe- menten kan leiden tot betere coördinatie op de verschillende beleidsterreinen en daarmede tot grotere doelmatigheid.

219a (nieuw punt)

bestuur Ver. van Staten- en Raadsleden (201 ):

De hoofdkenmerken van het waterschapsbestel dienen in een kaderwet te worden verankerd.

220

1. afdeling Zoetermeer (428):

Systematisch en bij voortduring moet worden nagegaan welke taken, met de daarbij behorende verantwoordelijkhe- den en bevoegdheden (a. provinciale autonomie) kunnen worden overgedragen aan de lagere overheden.

2. commissie Binnenlandse Zaken:

Schrappen laatste zin.

220a (nieuw punt):

commissie Binnenlandse Zaken (2387):

De WO staat een systematisch samenhangend herinde- lingsbeleid voor, met name ter versterking van de autonomie der gemeenten, mede in het kader van de decentralisatie.

Andere factoren dan het inwonertal behoren daarbij ook een belangrijke rol te spelen, zoals de functie van de gemeente, de geografische en sociale gesteldheid, de verwevenheid van voorzieningen met buurgemeenten en de financiële ge- volgen.

221

1. Bestuur Ver. van Staten- en Raadsleden/KC Den Haag (202):

Wijzigen in: Geen taken worden overgedragen zonder dat garanties bestaan voor de daarbij behorende overdracht van geldmiddelen ter financiering van de personele en materiële taakinvulling. Het aantal specifieke uitkeringen wordt zoveel mogelijk beperkt.

2. afdeling 's-Gravenzande (1214):

2e volzin wijzigen in: ,.Het aantal specifieke uitkeringen, voor zover geen doeluitkeringen, wordt zoveel mogelijk be- perkt".

3. KC 's-Gravenhage (2850):

Wijzigen in: Het aantal specifieke uitkeringen wordt zoveel

mogelijk beperkt door overheveling naar de algemene uitke-

ring van het Provincie- en Gemeentefonds. De verhoging

van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds dient ge- paard te gaan met een evenredige verlaging van de OGB-Ii- mieten. Tegelijkertijd moet de centrale regelgeving verdwij- nen.

222a (nieuw punt)

commissie Binnenlandse Zaken (:2390):

Gedeconcentreercie rijksdiensten behoren over het alge- meen te worden gedecentraliseerd tot provinciale diensten.

222b (nieuw punt)

commissie Binnenlandse Zaken (2391 ):

Op daarvoor in aanmerking komende werkterreinen kan ver- gaande decentralisatie, waarbij ook de provincie geen regel- gevende taak houdt of krijgt, eerst bij wijze van proef wor- den toegepast voor een aantal gemeenten; indien de proef slaagt, wordt die decentralisatie uitgebreid tot andere, uit- eindelijk tot alle gemeenten.

223a (nieuw punt) KC 's-Gravenhage (2851 ):

In het kader van het Grote Steden Beleid wordt met voor- rang bezien welke taken en I of grotere beleidsmatige en fi- nanciële bevoegdheden overgedragen kunnen worden naar de grotere gemeenten. Hiertoe wordt in het regeerakkoord een concreet programma en een planning opgenomen.

223b (nieuw punt) KC 's-Gravenhage (2852):

Gemeentelijke taken die in overheersende mate aan rijksre- gelen zijn gebonden, worden door het rijk overgenomen, danwel worden de kosten van deze voorzieningen en van de uitvoering (apparaatskosten) geheel respectievelijk even- wichtiger in verhouding tot de centrale regelgeving door het rijk vergoed. Dit geldt in het bijzonder voor de uitvoering van de bijstandswet, de R.W.W. e.d.

Toelichting:

Als het rijk centraal zoveel wil regelen dat er geen of nage- noeg geen gemeentelijke beleidsruimte resteert, moet het·

rijk Of de gemeenten er geheel niet bij betrekken dànwel de gemeenten niet in onevenwichtige mate laten betalen voor rijksbeleid. De gemeentelijke invloed op bijstandsuitkerin- gen en R. W. W.-uitkeringen rechtvaardigt niet meer dat ge- meenten 10% van de uitkeringen en de apparaatskasten geheel (!)voor hun rekening moeten nemen.

225

commissie Justitie (2407):

De tweede zin kan vervallen.

226a (nieuw J)Untl:

.afdeling Huissen (2037):

Aansluitend op een kroonberoep moet een procedure voor een administratieve rechter mogelijk zijn.

227

1. afdeling Apeldoorn (856):

Schrappen 2e zin: "Voorkomen ... gemaakt."

2. afdeling Groningen (2103):

Laatste zin wijzigen in: Indien op een verzoek of beroep niet binnen een bij wet te bepalen termijn is beslist, wordt het geacht te zijn ingewilligd.

227a (nieuw punt):

KC 's-Gravenhage (2853):

Als sluitstuk op de (rechts-)zekerheid van de burger vervult het instituut Nationale Ombudsman een zeer nuttige func- tie. Met voortvarendheid zal gewerkt worden aan een uit- breiding van de ombudsfunctie voor de lagere publiekrech- telijke overheden. Voor de hieraan verbonden kosten worden de gemeenten schadeloos gesteld, waar reeds een lokale ombudsfunctie bestaat neemt het Rijk de lasten over.

228

afdeling Dordrecht (2303):

Toevoegen: Extra middelen moeten worden aangewend om de civiele verdediging op een aanvaardbaar niveau te bren- gen.

230

1. afdeling Amsterdam (2751 ):

Toevoegen nieuwe eerste zin: De overheid als werkgeefster dient ten aanzien van arbeidstijdverkorting- inclusief loonin- levering en herbezettingsafspraken- een voorbeeldfunctie te vervullen t.o.v. de private sector.

2. kamercentrale Leiden (2827):

Wijzigen in: "De beloningsstructuur van de overheid moet zodanig zijn dat de bestuurders en ambtenaren een in verge- lijking met het bedrijfsleven gelijkwaardige salariëring kan worden geboden."

230a (nieuw punt) afdeling Arnhem (1368):

"Ambtenaren dienen zich loyaal ten opzichte van de gestel- de taken op te stellen. Indien zij dat niet willen of kunnen, dienen zij hieruit de consequenties te trekken."

230b (nieuw punt)

afdeling Dordrecht (2304):

toopbaanplanning dient mogelijk te zijn voor ambtenaren op elk niveau.

230c (nieuw punt)

afdeling Amsterdam (2752):

De rechtspositie van staten- en raadsleden wordt verbeterd.

230d (nieuw punt)

commissie Binnenlandse Zaken (2393):

Aan de herbenoemingsprocedure van burgemeesters moet een wezenlijke betekenis worden toegekend.

230e (nieuw punt)

commissie Binnenlandse Zaken (2394):

Door wetswijzigingen dient het (niet-verplicht) beslissend

referendum op lokaal, regionaal en provinciaal niveau moge-

lijk te worden gemaakt.

3. Rechtsstaat en rechtsontwikkeling

301

1. kamercentrale Dordrecht 12815):

Schrappen: .. -het bewust en op ethische ... te onder- gaan-".

Toevoegen nieuw punt: .,Voor liberalen is burgerlijke onge- hoorzaamheid dan alleen aanvaardbaar, indien personen, die gedwongen worden actief te handelen en daarbij in ge- wetensnood zouden komen, op geweldloze, openlijke en weloverwogen wijze de wet overtrede_n, omdat alle legale middelen voor wetswijzigingen zijn uitgeput. Zij zullen ver- volging aanvaarden, bereid zijn hun straf te ondergaan.

2. afdeling Sneek 11019):

Als t/ m verzekerd: schrappen.

3. afdeling Zoetermeer 1429):

Schrappen de laatste twee volzinnen vanaf .. De overheid dient niet de belaidsvrijheid te hebben ... "

4. afdeling Laren-Blaricum 1471 ):

Laatste deel van de voorlaatste zin schrappen: , , tenzij tI ^m

gevergd".

302

1. afdeling Doetinchem 1562):

Wijzigen in: Het verdient aanbeveling te bezien of de invoe- ring van een constitutioneel Hof wenselijk is. Dit instituut kan dan voorzien in de lacune die er bestaat, vanwege de bepaling in de Grondwet, dat de rechter niet aan de Grond- wet mag toetsen.

2. afdeling Delft 12591 ):

.. Het verdient aanbeveling een buiten het overheidsapparaat staand lichaam met die taak te belasten" schrappen.

3. afdeling Voorburg 11046):

Schrappen: 3e regel: Het verdient aanbeveling t/ m belas- ten.

Daarvoor in de plaats: Het verdient aanbeveling een onaf- hankelijk adviesorgaan met de beoordeling van de effectivi- teit te belasten; de bepaling van de aanvaardbaarheid blijft taak van de volksvertegenwoordiging.

304

1. commissie Justitie 1241 0):

Dit punt dient te vervallen.

2. afdeling Wageningen 11965):

Het adoptierecht aan gehuwden dient versoepeld te worden.

De huidige, vaak te lange, juridische en administratieve pro- cedures moeten sterk vereenvoudigd worden.

Het belang van het te adopteren kind dient in alle gevallen voorop te staan.

305

commissie Justitie 12411 ):

Dit artikel kan vervallen.

306

afdeling Bergen op Zoom I 1811 ):

Schrappen: .,in al te grote mate".

7

310

1. commissie Justitie (2413):

Na de eerste zin wijzigen als volgt:

Alimentatieverplichtingen dienen te worden beperkt tot de tijd die de alimentatiegerechtigde nodig heeft om weer voor zichzelf te kunnen zorgen, mede in aanmerking genomen de op hem of haar rustende taak tot verzorging van de kinde- ren. Ook een al te grote teruggang in levensstandaard dient

te worden vermeden. .

De alimentatiebetaling kan worden vastgesteld voor een ter- mijn van ten hoogste 6 jaar; deze termijn kan telkens met ten hoogste 6 jaar worden verlengd indien de alimentatiege- rechtigde aantoontdaarvoor nog in aanmerking te komen.

Bij ze.er korte huwelijken moet een zeer korte termijn van ali- mentatiebetaling mogelijk zijn.

2. afdeling Noordoostpolder I 117):

Schrappen: van maximaal 12 jaar- in bijzondere gevallen door de rechter eventueel te verlengen tot 18 jaar- 3. afdeling Smilde 160):

2e zin: .,Aiimentatieverplichtingen ... partners" schrappen en vervangen door:

De duur van de alimentatieverplichtingen t.a.v. de echtge- noot/noteis afhankelijk van de duur van het huwelijk en wordt door de rechter bepaald met inachtneming vé)n de persoonlijke omstandigheden van de betrokken partners.

Eventuele pensioenaanspraken zijn eveneens afhankelijk van de duur van het huwelijk en worden door de rechter be- paald. T.a.v. de kinderen blijft de alimentatieverplichting be- staan tot ze meerderjarig zijn of in hun eigen onderhoud kunnen voorzien.

Toevoeging van een nieuw punt:

Alimentatierecht en alimentatieverplichtingen dienen ook te gaan gelden voor andere samenlevingsvormen dan het hu- welijk, waarbij dezelfde regels moeten gaan gelden als in geval van een huwelijk.

312

afdeling Voorst 11086):

Toevoegen aan de 3e zin: ", waarvan de effectiviteit kan worden vergroot door toepassing van snelrecht. "

313

afdeling Brunssum 1146):

Toevoegen: Met kracht zal een aangepaste strafmaat ver- meden moeten worden.

315

afdeling Zoetermeer 1430):

Geheel schrappen.

318

afdeling Amsterdam 12401 ):

Dit punt schrappen.

319

Grqep Nederland 11546):

Toevoegen: Daarom moet de EG toetreden tot de Europese Conventie inzake de Rechten van de Mens.

320

afdeling Naarden I 1267):

Dit punt geheel schrappen ..