Learn and share 16-27
Voor doorlopende ondersteuning aan kwetsbare jongeren
Rond de veertig jeugd en gezinscoaches, beleidsadviseurs jeugd en gezin, leerplichtambtenaren, straathoekwerkers, managers jeugdteam, consulenten zorgadviespunt en trajectbegeleiders werkten maandag 23 januari samen aan de opgave kwetsbare jongeren beter te begeleiden of ondersteunen naar werk, onderwijs, woonruimte of zorg.
Jongerencentrum Flinty’s in Haarlem was een ideale plek om samen aan tafels te discussiëren over de praktijkuitvoering van de integrale aanpak voor kwetsbare jongeren in onder andere de gemeenten Haarlem, Almere, Groningen en Langedijk. Samen kijken naar wat er goed gaat en wat beter kan. ‘Maar maak er geen mooi weerverhaal van; we zijn hier om te leren’, benadrukt Bas Wijnen, programmaleider van de Werkagenda 16-27. Daarna werd in groepen een ingewikkelde casus voorgelegd; loverboy problematiek, huiselijk geweld en een kwetsbare jongere. Hoe pak je dit als gemeente aan?
We hebben de centrale lessen, wat nodig is, kansen en openstaande vragen van deze learn and share voor jou verzameld.
Bekijk ook de vlog van ervaringsdeskundige Hans Pettinga.
Centrale lessen
Bij het komen tot het oplossen van de complexe problematiek van kwetsbare jongeren op meerdere levensgebieden, komen steeds twee aandachtspunten terug:
1. De overgang van jeugdwet naar Wmo; de diverse soorten jeugdhulp
interventies eindigen op 18 jaar (nog los van eventuele verlengde maat regelen) en een aanbod via maatschappelijke ondersteuning en volwassenen zorg moet het vervolg bieden.
2. Organiseren van huisvesting, werk en inkomen en onderwijs. Denk dan aan het regelen van (begeleid of beschermd) wonen, bieden van schuld
hulpverlening, regelen van een uitkering, regelen van bijzondere bijstand, bieden van werk, geschikte opleiding of school.
Bij het eerste aandachtspunt gaat het om de overgang naar 18jaar, bij het tweede punt, gelden andere wettelijke ‘knips’ in de leeftijdsfase. We verge
ten dat het in beide gevallen vaak om dezelfde jongere gaat. We bekijken het vanuit de systeemwereld, terwijl de doelstelling is om maatwerk te leveren voor het oplossen van de problemen op alle leefgebieden van de jongere. Deze twee benaderingen moeten één worden.
Werkagenda 16-27
Een formele benaming voor het samenwerkingstraject van gemeenten, MOVISIE, Divosa, NJi en VNG rondom kwetsbare jongeren van 1627 jaar.
Deze aanpak ondersteunt ambtenaren jeugd, Wmo, participatie, wonen en onderwijs en professionals die werken met kwetsbare jongeren tussen 16 en 27 jaar en ouders en jongeren via cliëntorganisaties.
Meer informatie
Vanaf half februari is de website www.1627.nl online.
Lees nu meer op www.nji.nl/vanjeugd
naarvolwassenheid
Nodig en kansen
• Maatwerk. Er geldt een proactieve aanpak, uitgaande van de leefwereld van de jongere.
• Gemeentelijk beleid houdt rekening met de specifieke ontwikkelings
factoren (cognitief, emotioneel, economisch, sociaal etc.) van jongeren in deze levensfase.
• Gemeentelijk beleid kent een signalerende en preventieve benadering en een ‘doorstroom’ benadering van/naar verschillende interventies in onder
steuning en begeleiding.
• Er geldt interdisciplinaire samenwerking van beleidsmedewerkers van de verschillende afdelingen vanuit een gedeeld perspectief en een gezamenlijk afgesproken benaderingswijze.
• Werken vanuit casuïstiek om de rollen en verantwoordelijkheden van de betrokken verschillende beleidsdomeinen in kaart te brengen.
• Er wordt casusregie afgesproken; de casusregisseur heeft de bevoegdheid om regels en procedures open te breken. De casusregisseur kan een profes
sional, maar ook een beleidsambtenaar zijn. In laatste geval kan sneller geschakeld worden richting bestuur en raad.
• Gemeentelijk beleid faciliteert ruimte voor de professionals door een flexibele houding; uitzonderingen op de regels durven maken.
• De decentralisatie vraagt tijd van de gemeente, VWS zou gemeenten deze tijd moeten gunnen.
• Kies voor een positieve benadering en niet alleen wat een jongere (nog) moet doen.
• Eigen kracht is een leuk gegeven, maar bij jongeren kan je daar niet altijd een appèl op doen, zij kunnen, willen niet of geven aan dat er niets aan de hand is. Je moet dus voor en met hen doen.
• Doelgroepenbeleid niet afschaffen maar invoeren. De doelgroep kwetsbare jongeren is een aparte doelgroep waar je e.e.a. op moet organiseren.
• Ontwikkelen van een businesscase als strategie om beleid binnen de gemeente te beïnvloeden; kosten/baten analyse met daarin opdrachten en verantwoordelijkheden van alle betrokken leef en beleidsdomeinen.
• Uitwerken van een wijk en stakeholdersanalyse: wie zijn de jongeren in de wijk/buurt? Wat hebben zij nodig en welke diensten, voorzieningen en netwerken zijn daartoe beschikbaar? Wat zijn de rollen en verantwoordelijk
heden? Wat moet dichter op de uitvoering en wat niet?
• Identificeer kansen voor een regionale aanpak, bijvoorbeeld bij het regelen van plaatsen beschermd wonen.
• Ontwikkel partnerschappen met andere partijen zoals woningcorporaties, middenstand en Leger des Heils.
• Scholing en training op attitude en gedrag; erkennen en herkennen van de complexe problematiek. Kan kleinschalig, door bijvoorbeeld beleidsmede
werker een dagdeel laten meelopen met uitvoerende praktijk.
• Één aanspreekpunt voor de jongere. Iemand bij wie de jongere voor vragen over alle aspecten van het leven terecht kan.
Vragen
• Hoe gaan we om met privacy? Als jongere akkoord gaat met delen van gegevens tussen professionals, dan is privacy problematiek vaak te ondervangen.
• PGB’s voor bepaalde jongeren zijn een aandachtspunt. Het gaat om een financieringsvorm die ingezet kan worden als dezelfde begeleiding nodig blijkt. Wie beheert de PGB’s?
Casussen
Gemeente Haarlem en Zandvoort willen een actieplan maken voor het sociale domein. Dat plan biedt uitkomst op de vragen: waar loopt het vast? Waar stuiten we op een schot? Tijdens de casuïstiektafel willen zij dat deelnemers mee
denken over het opstellen van dat actieplan.
Almere heeft een duidelijk doel:
binnen de gemeentelijke organisa
tie integraler werken. Hoe?
Langedijk is een kleine gemeente.
Dat heeft voordelen. Zij hebben bijvoorbeeld korte lijnen met de wethouder. Maar er zijn ook nadelen, want zij maken deel uit van de regio Alkmaar en moeten veel afstemmen voor een integrale aanpak rondom 18min en 18plus.
Wat kan beter bij deze gemeente?
Groningen heeft een casus rondom het aanvragen van Wajong óf een uitkering door Johan. Het is niet duidelijk of hij duurzaam arbeids
ongeschikt is en waar deze jongen van 17 jaar recht op heeft. Welke instantie moet hem ondersteunen?
