Achillespeesverlenging
Volgens de Gastroc slide methode
2
Inhoudsopgave
Inleiding 3
Operatie 3
Risico’s van de operatie 4
Na de operatie 5
Ontslag 5
Leefregels 5
Poliklinische controle 7
Revalidatie 8
Het Voetenteam 10
Sint Maartenskliniek 11
Inleiding
U bent onder behandeling bij de Sint Maartenskliniek voor voet-/
enkelklachten. In overleg met uw arts is gekozen voor een operatie aan uw kuitspier. In deze folder leest u informatie over de operatie en over de periode thuis na de operatie.
De operatie
Deze operatie volgens de gastroc slide methode verlengt een gedeelte van de kuitspier (de gastrocnemius). Het doel hiervan is om uw voet beter te laten afwikkelen, oftewel een betere loopbeweging te maken.
De gastroc slide is het verlengen van de lange kuitspier. De kuitspier bestaat uit een korte en een lange kuitspier. De lange kuitspier begint boven de knie, en mondt uit in de achillespees. De korte kuitspier begint vanaf de achterkant van het onderbeen, en mondt ook uit in de
Achillespees. De lange kuitspier heet in medische termen de ‘musculus gastrocnemius’.
Meestal vindt de operatie plaats onder een verdoving van het te opereren onderbeen, eventueel gecombineerd met een lichte slaap. Deze methode geeft ook een goede pijnstilling na de operatie en minder bijwerkingen zoals misselijkheid en braken ten opzichte van een algehele narcose.
De orthopedisch chirurg maakt een snee aan de binnenzijde van het onderbeen, net onder het dikste deel van de kuit. Het peesblad van de gastrocnemius (de lange kuitspier) wordt tijdens de operatie losgemaakt van de pees. De achillespees wordt hierdoor relatief wat langer. In het loopgips groeit de pees op de nieuwe plek vast. Dit loopgips blijft 2 weken zitten.
Risico’s van de operatie
Tijdens iedere operatieve ingreep bestaat het risico op complicaties. Dit zijn onbedoelde, maar doorgaans niet te voorkomen, nadelige effecten na een operatie. Circa 10-15% van de mensen krijgt met complicaties te maken. Wij geven u hierbij een overzicht van de meest voorkomende complicaties bij voet- enkeloperaties. Roken vertraagt de wond- en botgenezing. Om complicaties te voorkomen, raden wij u sterk aan om voor de operatie te stoppen met roken.
4
In de ‘folder Leefregels na ontslag’, die u tijdens het ontslag van de verpleegkundige op de afdeling krijgt, staan telefoonnummers voor als u vragen heeft over mogelijke complicaties na de operatie.
Wondinfectie
De meest voorkomende complicatie is een wondlekkage of -infectie. Als er sprake is van een wondinfectie dan zult u regelmatig terug moeten komen naar de gipskamer om de wond te laten verzorgen. Het kan betekenen dat het langer duurt voordat u het geopereerde been kan belasten én dat de totale genezingsduur wordt vertraagd. De verwachte termijn van genezing (zoals bij benadering vermeld in deze folder) zal dan langer zijn.
Beschadigde zenuwtakjes
Tijdens de operatie kunnen zenuwtakjes geraakt of gekneusd worden.
Dan ervaart u een dof of tintelend gevoel van de huid of spierzwakte. Dit wordt doorgaans in de loop van de tijd minder. Zenuwweefsel heeft soms een jaar nodig om te genezen. Na een jaar weet u dus wat voor soort gevoel u overhoudt in het been/de voet.
Trombosebeen
Wanneer mensen minder mobiel zijn of niet in staat zijn om hun voet te bewegen omdat deze in het gips zit dan bestaat de kans dat de cirulatie in dat been verminderd en dat er bloed stolsels ontstaan. Dit kan erstige gevolgen hebben. Daarom is het van belang dat u bloedverdunnende middelen gebruikt zolang u gips heeft.
Na de operatie
Direct na de operatie wordt op de operatieafdeling een loopgips aangelegd. Met dit loopgips gaat u naar huis.
Bloedverdunnende middelen
Na de operatie begint u met het toedienen van bloedverdunnende middelen, door middel van injecties. Bloedverdunnende middelen gaan de vorming van stolsels (trombose) in de bloedvaten tegen. U blijft deze injecties toedienen zolang u onderbeen in het gips zit. Instructies
hiervoor ontvangt u van de verpleegkundige.
Pijnstilling
Het is belangrijk dat u geen of zo min mogelijk pijn heeft na de operatie en gedurende het herstel. Op de afdeling wordt voor goede pijnstilling gezorgd en u krijgt pijnstillers mee naar huis.
Het ontslag
In principe gaat u dezelfde dag dat u geopereerd bent naar huis.
Leefregels na ontslag
Lees de folder ‘Leefregels na ontslag’.
Onderbeenloopgips
Met het onderbeenloopgips kunt u, op geleide van de pijn, met kleine pasjes lopen en staan. Het is normaal dat u deze belasting langzaam moet opbouwen. Zodra u merkt dat de voet en been dikker worden, of u voelt stekende pijnen in de enkel, moet u het rustiger aan doen. U zult merken dat u in de loop van deze weken steeds meer kan doen.
Het gipsverband mag niet nat worden. Voor het douchen kunt u op de gipskamer een speciale hoes kopen.
Zwelling van het been
Het is belangrijk uw onderbeen zoveel mogelijk hoog te houden, dit vermindert zwelling. Vooral in de eerste week na de operatie zal het onderbeen pijnlijk worden en gaan kloppen als u deze naar beneden houdt. U zult merken dat dit na de eerste week steeds minder wordt. Het kan echter nog 3 maanden duren voordat dit verdwenen is.
Het rustig aanspannen van de kuitspieren en het bewegen van de tenen helpt om de voet niet teveel te laten zwellen, de kracht in de
achillespees te behouden, en de kans op trombose te verminderen.
Herhaal deze oefening steeds enige malen, zonder uzelf te forceren.
Pijn en klachten
Het is normaal dat u na de operatie niet meteen vrij van pijn en klachten bent. Hoe lang dat gaat duren, is van allerlei factoren afhankelijk en is voor iedereen anders.
Hervatten van activiteiten
- Douchen: Het onderbeenloopgips mag niet nat worden. Ter
bescherming is de speciale douchehoes te koop bij de gipskamer.
6
- Fietsen: Zodra u veilig op- en af kunt stappen. Dit mag ook met het onderbeenloopgips, mits u een noodstop kan maken en goed met de gezonde voet op de grond kan steunen. Doorgaans betekent dit dat het zadel lager staat.
- Zwemmen: Nadat de wond is gesloten.
- Autorijden: Zodra u weer goed kunt lopen en zeker bent dat u de pedalen met de geopereerde voet goed kunt bedienen. Autorijden met gips wordt ontraden vanwege de sterk verminderde controle over de pedalen. Verzekeringsmaatschappijen keren bij schade niet uit als u gips of de walker draagt. Belangrijk is dat u voldoende kracht en snelheid heeft om te kunnen remmen.
- Zittend werk: Zodra u voldoende mobiel bent om naar uw werk te gaan en u het been lang genoeg naar beneden kunt houden.
- Staand werk: Zodra lopen en staan geen probleem vormen, u
voldoende mobiel bent om naar uw werk te gaan en u het been lang genoeg naar beneden kunt houden.
- Sport: Sporten kan als u merkt dat de geopereerde voet sterker wordt, niet meer pijnlijk is en minder dik. Het been is dan sterk genoeg om vele sporten te beoefenen, op geleide van de
pijnklachten. Om te sporten moet u pijnvrij kunnen lopen. U kunt met loopgips al fietsen op de hometrainer in een laag verzet.
Poliklinische controle Twee weken na operatie
Het loopgips en de hechtingen worden na twee weken verwijderd op de gipskamer. U kunt nu weer gaan lopen op een normale schoen, met een maximale hakhoogte van 1 cm. Er wordt op de gipskamer een
nachtspalk (zie figuur 1) gemaakt, die u de komende 4 weken iedere nacht aan doet.
Het doel hiervan is om de voet recht te houden tijdens uw slaap.
Vanaf nu start u met fysiotherapeutische oefeningen om de pees op lengte te houden.
Figuur 1
6 weken na de operatie
U komt weer terug op de polikliniek ter controle van de stand van de voet en de lengte van de kuitspier. Vanaf 6 weken na de operatie kunt u
starten om de kracht in de kuitspier te vergroten.
14-19 weken na de operatie
U komt weer terug op de polikliniek ter controle van de stand van de voet, de lengte van de kuitspier en de aanwezigheid van eventuele restklachten.
Alles op een rij:
Na de operatie: loopgips
Na 2 weken: verwijderen loopgips en nachtspalk wordt gemaakt, start fysiotherapie
Na 6 weken: controle op de polikliniek en start krachtoefeningen
Na 14-19 weken: controle op de polikliniek.
Revalidatie
Zodra uw loopgips verwijderd is en u een gewone platte schoen draagt, begint u met revalideren. U gaat uw been in toenemende mate belasten, zodat deze sterker wordt. Dit doet u in uw eigen tempo.
Wanneer de gastroc slide slechts een onderdeel van de totale operatieve behandeling is, dan kan het zijn dat er van het hier onder beschreven revalidatieplan wordt afgeweken. Als dit zo is dan zal dit van te voren duidelijk met u worden besproken.
Wat u zelf kunt doen
Massage van het litteken: Voor een soepel litteken is het belangrijk om het litteken op uw kuit 2 keer per dag te masseren met (baby of
massage)olie.
Fysiotherapie
Voor een zo optimaal mogelijk resultaat van de operatieve behandeling wordt fysiotherapie in de thuissituatie geadviseerd. Door middel van oefeningen dient de belasting geleidelijk opgebouwd te worden.
8
Hieronder staat globaal het tijdspad weergegeven. De fysiotherapeut thuis zal dit programma aanpassen aan uw persoonlijke situatie. Het revalidatieproces begint nadat het gips verwijderd is. U krijgt dan een eenmalig consult bij de fysiotherapeut in de Sint Maartenskliniek en een nachtspalk voor 4 weken om de neutrale stand van de voet te behouden.
0-2 weken:
- Bewegen van de tenen
- Belast lopen in loopgips
2 weken na operatie:
- Lopen op goede stevige schoenen - Beweeglijkheid enkel
- Rekoefeningen
- Stabiliteitsoefeningen - Verbeteren looppatroon
- Fietsen op een hometrainer, met lichte weerstand, 5 minuten. Dit mag u opbouwen op geleide van de mate van reactiviteit.
6 weken na operatie:
- Opbouw in rekoefeningen - Opbouw krachttraining
- Verbeteren algehele conditie
- Uiteindelijk oefeningen uitbreiden richting sport
Het Voetenteam: de Foot and Ankle Reconstruction Unit
Op de afdeling orthopedie in Nijmegen werken zes orthopedisch chirurgen die gespecialiseerd zijn voet- en enkelproblematiek. Samen met de
fellows, orthopedisch chirurgen in opleiding en Physician Assistants vormen zij het voetenteam en werken ze op de polikliniek en op de operatiekamer.
Een fellow is een orthopedisch chirurg die zich verder specialiseert, in dit geval in de voetchirurgie. Een Physician Assistant heeft een uitgebreide en gespecialiseerde opleiding gevolgd en werkt onder de
verantwoordelijkheid van de enkel- en voetchirurgen.
De gespecialiseerde orthopeden hebben de eindverantwoordelijkheid over uw behandeling.
10
Sint Maartenskliniek
De Sint Maartenskliniek is als enige ziekenhuis in Nederland volledig gespecialiseerd in houding en beweging. U kunt op verschillende locaties in het land bij ons terecht voor behandeling van eenvoudige tot zeer complexe aandoeningen op het gebied van orthopedie, reumatologie en revalidatie na ziekte, een ongeval of hersenletsel. Doordat we ons
volledig richten op aandoeningen aan het houding- en bewegingssysteem is onze ervaring en kennis groot. We staan dan ook bekend als een
vooraanstaand ziekenhuis dat in de behandeling gebruikmaakt van de laatste inzichten. Op onze onderzoeksafdeling ontwikkelen we nieuwe behandelmethoden en doen we onderzoek naar het effect ervan. De Sint Maartenskliniek beschikt verder onder meer over een gespecialiseerde apotheek, een sportmedisch centrum en een pijnbehandelcentrum.
Bij de Sint Maartenskliniek staat de patiënt centraal. U wordt persoonlijk benaderd, deskundig begeleid en u kunt rekenen op onze uitgebreide voorzieningen. Wij staan klaar om u gastvrij te ontvangen. Voor meer informatie over onze behandelingen en een overzicht van al onze behandellocaties, kunt u terecht op onze website
www.maartenskliniek.nl.
Meer
informatie of vragen
Voor vragen of meer informatie kunt u contact opnemen met de orthopedisch consulenten via telefoonnummer (024) 365 96 59 of e-mail orthopedie.consulenten@maartenskliniek.nl
Colofon Uitgave van de afdeling Communicatie, i.s.m. afdeling Orthopedie
September 2016 Bestelcode 001608156
Bezoekadres Hengstdal 3, 6574 NA Ubbergen (bij Nijmegen) Postadres Postbus 9011, 6500 GM Nijmegen
Telefoon (024) 365 99 11
Internet www.maartenskliniek.nl
