AANVRAAG ONDERWIJSINNOVATIEPROIJECTEN 2019: FACULTAIRE TOEWIJZING
Faculteit
Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen
Vakgroep / Dienst
Facultaire Dienst Onderwijsondersteuning (PS 58)
Titel van het onderwijsinnovatieproject
Community Service Learning: uitdieping en disseminatie
Naam en email projectverantwoordelijke(n)
Prof. Patrick Vyncke (PS58; Patrick.Vyncke@UGent.be)
Naam en email projectmedewerker(s)
Ernst Buyl (PS58; Ernst.Buyl@UGent.be)
Geef een korte beschrijving van het onderwijsinnovatieproject
Community Service Learning (CSL) is een ervaringsgerichte onderwijsvorm waarbij een student academische leerinhouden koppelt aan praktijkervaring via het opnemen van een maatschappelijk engagement. CSL-onderwijs bevat in regel drie basiscomponenten:
een academische component, met een referentiekader binnen het vakgebied;
een praktijkcomponent, met het maatschappelijk engagement dat de studenten aangaan in een bepaalde organisatie. Kennisdeling en wederkerigheid staan hierbij centraal. Niet alleen de student leert bij, maar ook de organisatie, die bijgestaan wordt in het beantwoorden van een specifieke (onderzoeks)vraag door de (master)studenten in kwestie
een reflectiecomponent, die de twee bovenstaande componenten met elkaar verbindt CSL vond in de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen voor het eerst ingang tijdens het academiejaar 2015-16. Toen werd in het kader van het vak ‘Werkcollege Politieke Sociologie’ (Master Sociologie) begonnen met CSL-georiënteerde stages. De CSL-methodiek werd sindsdien uitgebreid naar DRIE andere opleidingsonderdelen, namelijk naar de vakken ‘Werkcollege Gezondheidssociologie’,
‘Sociale Demografie’ (beide Master Sociologie) en naar het vak ‘CSL: Werkcollege Politieke Wetenschappen’ (Master Politieke Wetenschappen en EU-Studies). De begeleiding van de formele reflectiecomponent van de facultaire CSL-vakken wordt georganiseerd door studenten van de Specifieke Lerarenopleiding: drie of vier maal per semester rapporteren de CSL-studenten op gestructureerde wijze (via een reflectiecyclusmodel) over hun ervaringen aan hun ‘peers’ uit de SLO.
Dit project beoogt de ontstane en reeds bestaande dynamieken rond CSL-onderwijs binnen de Faculteit te versterken, onder meer door middel van volgende acties:
-onderzoek: bij de verschillende betrokken actoren zullen semi-gestructureerde interviews worden afgenomen. Concreet gaat het om:
(oud-)studenten van de CSL-vakken: de bedoeling is om de leereffecten kwalitatief te duiden en te inventariseren. Wat ervaren de studenten nu zelf als het ‘unieke’ aan een CSL-stage? Waar situeren de effecten zich het duidelijkst: op vlak van
‘burgerschapsontwikkeling’, dan wel in termen van hoe (oud-)studenten kenniscreatie in hun discipline (d.w.z. sociologie en politieke wetenschappen) nu anders bekijken als gevolg van een CSL-stage? Daarnaast beoogt dit onderzoek ook een antwoord te
bieden op de meer concrete aspecten, zoals de vraag wat er anders en/of ‘beter’
kan/moet georganiseerd worden door de opleiding.
SLO-studenten die instonden voor reflectie-component: deze (oud-)studenten zullen eveneens bevraagd worden, met het oog op het verbeteren van de reflectiecomponent die gecoördineerd werd door de studenten van de specifieke lerarenopleiding (SLO) en om de ‘reflectie-effecten’ te inventariseren en beter te duiden.
Medewerkers bij de maatschappelijke partnerorganisaties: ten slotte zullen de medewerkers van de organisaties waar onze studenten een ‘CSL-stage’ volgden, bevraagd worden. Wat was voor hen de ‘toegevoegde waarde’ van masterstudenten Sociologie en/of Politieke Wetenschappen? Hoe kan de interactie tussen de medewerkers van de organisatie (beleidsmedewerkers, …) nog verder gestroomlijnd worden, en hoe kunnen de bestaande partnerschappen een stabielere vorm krijgen?
-disseminatie: de bevindingen die voortvloeien uit bovenvermelde kwalitatieve data zullen gedissemineerd worden, zowel op (inter)nationale fora (bv. de ‘Second European Conference on Service- Learning in Higher Education’, september 2019) als in gedrukte vorm (tijdschriftartikel), dit met het oog op het verder versterken van het profiel van de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen en van de Universiteit Gent als voortrekkers van de CSL-aanpak in het hoger onderwijs.
In het licht van het feit dat andere Vlaamse instellingen voor hoger onderwijs zich verder op dit vlak profileren1, lijkt een verdere disseminatie van de CSL-ervaringen van studenten aan de UGent overigens zeker aangewezen. Desgevallend zal ook voorzien worden in een disseminatie van de ervaringen naar andere faculteiten en centrale diensten om de ontwikkeling naar een universiteitsbreed keuzevak eventueel te faciliteren.
-faculteitsbrede uitrol: de Faculteit opteert ervoor om elke student vanaf AJ 2019-20 de mogelijkheid te bieden tot het opnemen van een CSL-ervaring. Momenteel is deze mogelijkheid immers nog niet uitgewerkt voor de opleiding Communicatiewetenschappen. In samenspraak met de OC Communicatiewetenschappen en de CKO zullen de mogelijke pistes (bv. faculteitsbreed keuzevak, een parallel traject in de stage, integratie met masterproeven (beleidsrapport), integratie in bestaande vakken –bv. challenges, …) verder onderzocht worden. Er zal bijzondere aandacht gaan naar het
1 Zie bv. https://www.demorgen.be/binnenland/uantwerpen-wil-vrijwilligerswerk-als-keuzevak- b8a32cce/
behouden/vrijwaren van de specificiteit van de CSL-aanpak en naar de differentiatie met een
‘conventionele stage’ (die momenteel wel al in voege is in de Master Communicatiewetenschappen).
-ontmoetingsdag: Tot slot zal het najaar van 2019 aan de Faculteit een ontmoetingsdag georganiseerd worden, waarbij de medewerkers van de maatschappelijke partnerorganisaties, academici en (oud- )studenten zullen worden uitgenodigd. De bedoeling is om enerzijds de partnerschappen te versterken en het profiel van CSL te verhogen, maar ook om de organisaties gezamenlijk te laten reflecteren over hun ervaringen met een CSL-aanpak.
Doelstellingen van het project + tijdsbesteding
De doelstellingen van dit project behelzen de concrete realisatie van de vier bovenvermelde acties.
De data-verzameling van het onderzoeksgerichte luik (o.m. semi-gestructureerde interviews, transcriptie en analyse) is gepland voor het voorjaar van 2019 (maart t.e.m. juni), de verdere verwerking en disseminatie is gepland voor de zomer, respectievelijk najaar van 2019.
Gevraagde bedrag + korte beschrijving van de voorziene besteding van middelen
De werkzaamheden zullen uitgevoerd en gecoördineerd worden door de FDO van de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen. Het bedrag van de facultair toegekende innovatiemiddelen (14 796, 36 Euro) zal nagenoeg integraal besteed worden aan personeelsmiddelen. In de Faculteit Politieke en Sociale Wetenschappen komt de opdracht terecht bij de innovatiemedewerker van de FDO, die zal instaan voor de praktische en inhoudelijke uitbouw van de werkzaamheden in de loop van 2019, in nauwe samenwerking met de titularissen van de betrokken CSL-vakken.
Nieuwe clausule
Indien in huidig innovatieproject middelen worden gevraagd voor toepassingen met een ICT-component waarbij een zekere aansluiting of integratie met Oasis of Ufora wordt beoogd, dan moet er op voorhand een akkoord zijn van de UFORA stuurgroep2.
2 De UFORA-stuurgroep komt maandelijks samen. Informeer u dus tijdig over de vergadermomenten. Indien u vragen heeft over deze clausule, neem dan contact op met Jan Velghe via jan.velghe@ugent.be of 09 331 00 61.
