INSPIRATIE uit de KUNST
veertigdagentijd
POLARISATIE
- in de ogen van de ander -
viering in de Keizersgrachtkerk
zondag 21 februari 2021
In deze veertigdagentijd laten we ons inspireren door kunstwerken. Kunst kan een extra dimensie geven aan geloof. Naast woorden en muziek kunnen beelden ons raken. Kunst schept de mogelijkheid om iets zichtbaar te maken, terwijl het tegelijkertijd onzichtbaar blijft.
Juist nu we kunstwerken even niet meer in musea kunnen zien, kan deze serie ons inspiratie geven.
En aanknopingspunten zijn voor verder gesprek of overdenking. Is er bijvoorbeeld een kunstwerk dat we kunnen zien als metafoor voor deze coronatijd.
En maakt het kunstwerk van deze zondag voor jou iets zichtbaar?
21 februari: Polarisatie
- in de ogen van de ander - Hoe moeten we omgaan met polarisatie?
Polarisatie lijkt wel standaard te worden. De nuance is zoek, het midden verdwijnt, de tegenpolen verzamelen medestanders.
Tegelijkertijd moet het ook wel eens botsen, schuren. Protest, demonstratie. De meerderheid ziet immers het probleem niet.
Vanuit het perspectief van de polarisatie bekijken we het verhaal van Saul en David. We bekijken het kunstwerk van Rembrandt: Saul lijdt aan een kwade geest en David speelt harp voor hem. Saul die ons aankijkt, zijn tranen wist met het gordijn.
Wie kijken wij in de ogen? En David die neerkijkt, serieus, beseft de kwetsbaarheid van zijn metgezel.
Deze dienst is voorbereid door:
Auke van der Leij Daan Savert (uitleg) Diederick Koornstra
De liturgische schikking:
De liturgisch kleur van de 40-dagentijd is paars Het gaffelkruis is een kruisvorm die door schuin omhoog geheven armen lijkt op de vorm van een levende boom. De twee naar boven gestrekte takken of armen drukken de verbinding met het menselijke en het goddelijke uit.
In het lijden en de ervaren ongerechtigheid wordt de aarde met de hemel verbonden.
We hebben de kleuren van het schilderij een plaats gegeven in de schikking: goud/geel staat voor rijkdom, goddelijkheid en eeuwig licht;
rood voor leven, liefde en passie
Voorbeden
U kunt zelf voorbeden aanvragen tot 15 minuten vóór aanvang van de dienst via
voorbeden@keizersgrachtkerk.nl
Muziek: dialoog Begroeting
Wij zingen: Van God is de aarde (Psalm 24)(VL 48)(6-II)
Poorten, heft uw hoofden omhoog.
Maakt u groter oeroude deuren.
Hier komt de eeuwige, de lichtende.
Wie is de eeuwige, de lichtende?
Het is Hij die vecht om gerechtigheid, het is de god van de armen, de sterke.
Herhalen van begin tot …ogen:
Beroep op God
Wij zingen: Deze wereld
(VL 862)(5-II)
Waar het over gaat Verhaal
Wij zingen: Ik ben kwaad
Wij lezen: 1 Samuël 24:1-24
David trok zich met zijn mannen terug in de rotsholen in de buurt van Engedi.
Toen Saul bij terugkeer van zijn veldtocht tegen de Filistijnen hoorde dat David zich in de woestijn bij Engedi bevond, koos hij drieduizend van de beste mannen van Israël uit en ging met hen in het rotsachtige gebied waar de steenbokken leven, op zoek naar David en zijn mannen. Daar ging hij naar binnen en hurkte neer om zijn behoefte te doen. En juist achter in die spelonk hadden David en zijn mannen zich verstopt. Davids mannen zeiden tegen hem: “Dit is je kans! Dit is het moment waar de Eeuwige op doelde toen hij zei: ”Ik zal je vijand aan je uitleveren”: je kunt met hem doen wat je goeddunkt.” David stond op en sneed stilletjes een reep van Sauls mantel af. Zijn hart bonsde ervan, en hij zei tegen zijn mannen: “De Eeuwige
verhoede dat ik mijn koning, Gods gezalfde, iets zou aandoen en mijn hand tegen hem zou opheffen. Hij is immers door de Eeuwige zelf als koning aangewezen.” Zo maande David zijn mannen tot kalmte en weerhield hij ze ervan om Saul te overvallen.
Saul was opgestaan en weer naar buiten gegaan.
Nu haastte ook David zich naar buiten en riep hem achterna: “Mijn heer en koning!” Toen Saul
omkeek, knielde David neer, boog diep voorover en zei: “Waarom schenkt u gehoor aan de mensen die beweren dat ik u kwaad zal doen?Vandaag hebt u aan den lijve kunnen ondervinden dat de Eeuwige u in die spelonk aan mij had overgeleverd. Ze zeiden dat ik u moest vermoorden, maar ik wasmet u begaan en ikzei bij mezelf dat ik de hand niet tegen mijn heer moest opheffen, omdat u immers de gezalfde van de Eeuwige bent. Kijk zelf maar, vader, hier heb ik een stuk van uw mantel: ik heb een reep van uw mantel afgesneden, maar ik heb u niet vermoord. Ziet u wel dat ik niets kwaads of verkeerds tegen u in de zin heb? Ik heb u niets misdaan, maar u jaagt me op en staat me naar het leven. Laat de Eeuwige beslissen wie van ons beiden in zijn recht staat en laat de Eeuwige mij op u wreken: k zal mijn hand niet tegen u opheffen.”
Toen barstte (Saul) in tranen uit en zei: “Jij staat meer in je recht dan ik, want jij hebt kwaad met goed vergolden. ….. Wie laat ooit zijn vijand gaan als hij hem op zijn weg vindt? ….. Nu weet ik zeker dat jij koning zult worden en dat je het koningschap van Israël vast in handen zult houden. Maar zweer me bij de Eeuwige dat je mijn nakomelingen niet zult uitroeien, zodat mijn naam binnen de familie behouden blijft.” David zwoer wat Saul van hem vroeg.
Toen ging Saul terug naar huis en David en zijn mannen trokken weer de bergen in.
De zanggroep zingt: Lied aan het Licht (VL 925)(3-II)
Licht, van mijn stad de stedehouder, aanhoudend licht dat overwint.
Vaderlijk licht, steevaste schouder, Draag mij, ik ben jouw kijkend kind.
Licht, kind in mij, kijk uit mijn ogen Of ergens al de wereld daagt
Waar mensen waardig leven mogen En elk zijn naam in vrede draagt
Alles zal zwichten en verwaaien wat op het licht niet is geijkt.
Taal zal alleen verwoesting zaaien En van ons doen geen daad beklijft.
Veelstemmig licht, om aan te horen
zolang ons hart nog slagen geeft Liefste der mensen, eerstgeboren Licht, laatste woord van Hem die leeft
Wij lezen: Lucas 12: 49 - 53
Ik ben gekomen om op aarde een vuur te ontsteken, en wat zou ik graag willen dat het al brandde!Ik moet een doop ondergaan, en ik word hevig gekweld zolang die niet volbracht is.Denken jullie dat ik gekomen ben om vrede te brengen op aarde? Geenszins, zeg ik jullie, ik kom
verdeeldheid brengen. Vanaf heden zullen vijf in één huis verdeeld zijn: drie tegen twee en twee tegen drie. De vader zal tegenover zijn zoon staan en de zoon tegenover zijn vader, de moeder tegenover haar dochter en de dochter tegenover haar moeder, de schoonmoeder tegenover haar schoondochter en de schoondochter tegenover haar schoonmoeder.’
Muziek: battle tussen slagwerk en orgel Uitleg
Wij zingen: Zijn alsof niet ( VL 208)
Zijn alsof niet: hart blind geboren, oor dat geen woord verstaat
hand die niet doet, mond dicht gevroren ik dat niet open gaat.
De dood gezocht. De nacht verwensen waarin wij zijn ontwaakt:
zijn alsof nooit, alsof niet mensen voor mensen zijn gemaakt
Zijn alsof toch: op hoop van zegen een hand die handen groet.
Alsof een mens mag overleven wel sterft maar niet voorgoed.
Ooit even waar ze zijn, ontkomen aan klacht en troost en schijn:
ontwaken, lichtgeraakt, genomen.
gekend zoals wij zijn.
Zijn – en dat niets mij ooit kan scheiden van God die in mij leeft.
onschendbaar zijn, onnoembaar lijden, en niets dat reden geeft
en niemand die mijn hoop rechtvaardigt, en niemand weet van mij
dan Gij alleen die in mij ademt.
Mijn levensdag ben Jij.
Intermezzo
MededelingenCollectes: 1. Voedselverstrekking ongedocumenteerden 2. Eredienst
3. Werk in eigen gemeente
Muziek
Voorbeden
De zanggroep zingt: Soms breekt uw licht
Viering en dankzegging
We zingen: Geen taal die hem vertaalt (VL 900) (2-II)
Het meeste gaat voorbij maar meer en meer wordt Hij de toekomst die ons wacht.
Bij Hem is geen verraad, Hij zelf heeft ons gemaakt, Hij peilt en proeft ons hart.
Wij leven maar niet echt, zijn land van rust en recht aanschouwen wij van verre.
Woestijn is om ons heen en allen, een voor een, vervreemden, vallen, sterven.
Als alles is volbracht zal Hij voor ons een stad van brood en spelen zijn.
De stok die ons regeert
de bek die ons kleineert de dood zal niet meer zijn.
Doorschenen van zijn licht doorschijnend ons gezicht voltooid is ons verleden.
Wensdromen worden waar:
wij spreken met elkaar een taal van hoop en vrede
.
Zegen
Muziek
Aan deze dienst werkten mee:
Liturgen: Auke van der Leij Diederick Koornstra Uitleg en viering: Daan Savert
Piano / orgel: Diederick Koornstra klarinet/percussie Fred Tuinder
Aanduiding van de liederen:
Bundel I en II:
Liturgische gezangen voor de viering van de eucharistie, Gooi en Sticht, Baarn
VLB: Verzameld Liedboek, Liturgische gezangen op teksten van Huub Oosterhuis, Kok/Halewijn, Kampen.
'Ik ben kwaad':
tekst en muziek: Diederick Koornstra
Soms breekt uw licht
Tekst: Huub Oosterhuis Muziek: Fred Tuinder
Lezingen: NBV
Verhaal: Diederick Koornstra
afbeelding voorpagina:
‘Saul en David’, schilderij van Rembrandt (1660)
Koffiedrinken
Na de dienst willen we graag samen (digitaal)
‘koffiedrinken’ en napraten.
U kunt aan deze ZOOM-sessie deelnemen met computer of smartphone door onderstaande meeting ID in te tikken of op onderstaande link te klikken:
850 3407 6157
U wordt dan zo spoedig mogelijk door de gastvrouw- of heer ‘binnengelaten’. Van harte welkom.