Evaluatie Samen aan tafel B&W bezoekt de dorpen en wijken

(1)

Evaluatie Samen aan tafel

B&W bezoekt de dorpen en wijken

2017-2018

(2)

Evaluatie Samen aan tafel 1

Gennep, mei 2018

(3)

INHOUDSOPGAVE

1. Aanleiding ... 3

2. Doel collegebezoeken ... 3

3. Opzet ... 3

3.1 Workshop en running diner ... 3

3.2 Uitnodigen ... 4

3.3 Natafelen ... 4

4. Wat hebben de bezoeken opgeleverd ... 4

4.1 De cijfers ... 4

4.2 In gesprek met inwoners ... 5

4.3 Op weg naar meer zelfsturing ... 6

4.4 Samenhang in de buurt ... 6

5. Advies voor vervolg ... 6

5.1 Doorgaan met collegebezoeken ... 6

5.2 Programma laten aansluiten op nieuwe rolverdeling ... 7

5.3 Bezoeken tijdig plannen ... 7

5.4 Terugkoppeling aan dorps- en wijkraden en inwoners ... 8

6. Bijlagen ... 9

(4)

1. Aanleiding

In het collegeprogramma 2014-2018 is afgesproken dat burgemeester en wethouders een

gezamenlijk bezoek zouden brengen aan alle dorpen en wijken in de gemeente Gennep. In lijn met de OMO-gedachte kozen we ervoor het initiatief voor deze bezoeken neer te leggen bij de dorps- en wijkraden. Deze aanpak resulteerde in bezoeken aan Milsbeek (uitgebreid programma, april 2015), Ven-Zelderheide (beperkt programma, oktober 2015) en Ottersum (gekoppeld aan evenement

‘Ottersummum’, april 2017).

In 2017 uitte het college de wens om in de resterende bestuursperiode nog eenmaal gezamenlijk álle dorpen en wijken te bezoeken. Omdat dit met de oorspronkelijke aanpak – vanuit de OMO-gedachte - niet lukte, hebben we gekozen voor een alternatieve opzet.

2. Doel collegebezoeken

Burgemeester en wethouders wilden via de collegebezoeken op een laagdrempelige manier met inwoners in gesprek komen over wat hen zoal bezighoudt in hun directe leefomgeving.

Tegelijkertijd greep het college de bezoeken aan om stil te staan bij de zelfsturende kracht en eigen verantwoordelijkheid van inwoners. Centraal daarbij staat de vraag wat mensen zelf en met elkaar kunnen doen en hoe de gemeente daarbij (desgewenst) kan ondersteunen.

3. Opzet

3.1 Workshop en running diner

We kozen ervoor de collegebezoeken te organiseren in de vorm van een running diner: een gezamenlijke maaltijd met een selecte groep van 25 inwoners uit het dorp of de wijk.

De maaltijden vonden plaats in het buurthuis of op een andere passende locatie. Burgemeester en wethouders wisselden steeds van tafel. Zo konden de inwoners met alle collegeleden in gesprek gaan.

We vroegen de deelnemers om tijdens het eten ook enkele vragen te beantwoorden over hun omgeving en het contact met de gemeente. Dat gebeurde schriftelijk aan de hand van vragen op de

‘menukaart’ (zie bijlage 3). Aan het eind van de avond werden de antwoorden verzameld en mondeling teruggekoppeld aan de deelnemers.

Elk bezoek begon met een workshop. De inwoners kregen de opdracht samen met het college een tafelblad te maken. Dat gebeurde onder begeleiding van Gerrit Snijders van ‘bijzondertafel.nl’. Van te

(5)

voren vroegen we de deelnemers een eigen stukje hout mee te nemen, dat verwerkt zou kunnen worden in het tafelblad.

De samen gemaakte tafel was ook het cadeau van het college aan het dorp of de wijk. De gedachte daarbij was dat de tafel een centrale plaats zou krijgen en gebruikt zou worden voor toekomstige ontmoetingen. Zo wilde het college een steentje bijdragen aan de samenhang in de buurt.

3.2 Uitnodigen

Per bezoek ontvingen 250 willekeurige inwoners uit het betreffende dorp of de wijk een persoonlijke uitnodiging. Ook een vertegenwoordiging van de dorps- of wijkraad werd uitgenodigd (indien

aanwezig). We vroegen de inwoners die wilden ingaan op de uitnodiging om zich vooraf aan te melden. Vanwege de aard van het programma konden per keer maximaal 25 inwoners meedoen. Bij meer dan 25 aanmeldingen werd er geloot.

3.3 Natafelen

Na afloop van de bezoeken zorgde Gerrit Snijders, begeleider van de workshops, ervoor dat de tafelbladen werden afgewerkt en voorzien van poten. Vervolgens gingen de tafels terug naar het betreffende dorp of de wijk.

De deelnemers ontvingen een uitnodiging om het resultaat te komen bekijken en met elkaar en de kernenwethouder terug te blikken op de onderwerpen die tijdens het collegebezoek aan bod kwamen. Tijdens het natafelen werden ook afspraken gemaakt over de definitieve plaats en het gebruik van de tafel.

4. Wat hebben de bezoeken opgeleverd 4.1 De cijfers

Het college heeft in de periode oktober 2017 – januari 2018 acht bezoeken afgelegd aan

respectievelijk de dorpen Heijen, Milsbeek, Ottersum en Ven-Zelderheide. Vanwege de grootte en diversiteit hebben we besloten de kern Gennep onder te verdelen in Roofvogelbuurt/Vogelwijk, Gennep-Midden/Historisch centrum, Gennep-West en Gennep-Zuid.

(6)

In totaal 200 inwoners hebben gehoor gegeven aan de uitnodiging om samen met het college aan tafel te gaan. De workshops hebben acht unieke tafels opgeleverd. Mede doordat deelnemers ook eigen stukjes hout hebben verwerkt in het blad, heeft elke tafel een eigen karakter gekregen.

4.2 In gesprek met inwoners

De opzet van het programma zorgde voor een informele sfeer. Door samen aan de slag te gaan tijdens de workshop, maakten de deelnemers gemakkelijk contact met het college én met elkaar. Op het moment dat men ging eten, was het ijs gebroken en waren al flink wat onderwerpen

aangesneden. De collegeleden konden daarop voortborduren tijdens de maaltijd.

Mede door deze opzet is het college er zeker in geslaagd om op een laagdrempelige manier in gesprek te gaan met inwoners over wat hen bezighoudt in hun omgeving.

Door de wijze van uitnodigen, heeft het college ook inwoners kunnen spreken die zich bij reguliere bijeenkomsten van de gemeente niet zo snel laten zien.

Zoals hierboven vermeld, vroegen we de deelnemers om tijdens de maaltijd ook enkele vragen schriftelijk te beantwoorden. De vragen stonden in de menukaarten op tafel en hadden betrekking op de leefomgeving en het contact met de gemeente. Van elk bezoek hebben we een samenvatting gemaakt met de meest voorkomende antwoorden (zie bijlage 4). De deelnemers hebben ieder ook een samenvatting ontvangen.

De antwoorden: wat springt eruit?

Trots op: Aandacht nodig voor:

 Onderlinge betrokkenheid

 Actief verenigingsleven

 Rust en ruimte

 Groene omgeving

 Rijke historie

 Gerealiseerde plannen zoals Jan Lindersplein en kerkplein Heijen

 Voldoende betaalbare woningen voor jong en oud

 Toekomstbestendige voorzieningen

 Zorg voor ouderen, binden jongeren

 Verkeersveiligheid en parkeeroverlast

 Hondenpoep en zwerfvuil

 Winkelleegstand

(7)

Uit de antwoorden kwam naar voren dat de deelnemers aan de Samen aan tafel-bijeenkomsten dit initiatief zeer hebben gewaardeerd. Dat bleek ook uit de mondelinge reacties tijdens de

bijeenkomsten. De metingen met de Happy or not-palen bevestigen dit positieve beeld (zie bijlage 6).

4.3 Op weg naar meer zelfsturing

Het college wilde de deelnemers ook bewust maken van de rol en de verantwoordelijkheid die zij zelf kunnen nemen voor hun leefomgeving. In de onderlinge gesprekken werd daar aandacht aan

besteed. De vragen in de menukaart waren hier ook deels op gericht (‘Wat kan er eventueel beter in uw omgeving?’ en ‘Wat kunt u hier zelf aan doen?’).

Tijdens de bijeenkomsten werd duidelijk dat de deelnemers zich vrijwel allemaal thuis voelen in hun buurt. Velen zetten zich actief in voor activiteiten en/of nemen daaraan deel.

Op de vraag ‘Wat kunt u (hier) zelf aan doen?’ werd echter regelmatig geantwoord: ‘weinig tot niets’.

We zien dat inwoners voor veel onderwerpen nog altijd eerst naar de gemeente kijken.

De omslag naar meer zelfsturing, met een beperktere, vooral ondersteunende rol voor de gemeente, vraagt de komende tijd nog veel aandacht.

4.4 Samenhang in de buurt

Het samenwerken aan de tafels bleek niet alleen een geslaagde manier om college en inwoners bij elkaar te brengen. De deelnemers kregen ook de kans hun buurtgenoten beter te leren kennen.

Inmiddels hebben de tafels – op één na - allemaal een plek gekregen in de wijk of het dorp waar ze zijn gemaakt (alleen de tafel van Gennep-West moet nog geplaatst worden). Als het aan het college ligt, dragen de tafels eraan bij dat buurtbewoners elkaar op informele wijze kunnen ontmoeten.

5. Advies voor vervolg

5.1 Doorgaan met collegebezoeken

We hechten veel waarde aan de vitaliteit van onze gemeente. In het sociale en ruimtelijke domein leggen we de verantwoordelijkheid steeds meer bij (groepen) inwoners. De gemeente doet een stapje terug en neemt in toenemende mate een nevengeschikte positie in ten opzichte van inwoners.

We willen zoveel mogelijk samen met inwoners bekijken wat er nodig is om onze gemeente vitaal te houden. Daarom is het belangrijk dat het college contact onderhoudt met inwoners en goed luistert naar wat er speelt. Waaraan heeft men behoefte in het dorp of de wijk? Wat kunnen inwoners zelf

(8)

en hoe kunnen we dat als gemeente ondersteunen? Onder andere de collegebezoeken geven ons de kans hier meer zicht op te krijgen. Het is dan ook zeker raadzaam de collegebezoeken in de nieuwe bestuursperiode voort te zetten.

5.2 Programma laten aansluiten op nieuwe rolverdeling

Uiteraard is het van belang vooraf te bepalen met wie het college in gesprek wil en met welk doel.

Daar kunnen het programma en de wijze van uitnodigen op worden aangepast. We hebben gezien dat we door de gehanteerde aanpak inwoners hebben kunnen bereiken, die normaal gesproken niet naar bijeenkomsten van de gemeente komen. Het is de moeite waard deze aanpak de komende periode voort te zetten.

Bij de recente collegebezoeken hebben we ervaren dat een informele opzet bijdraagt aan een laagdrempelig contact tussen bestuurders en inwoners. Door samen – inwoners en college - iets te doen – bijvoorbeeld een tafel maken – kun je wat bereiken.

We adviseren deze positieve ervaringen mee te nemen bij de nieuwe reeks collegebezoeken. We kunnen dat op verschillende manieren vormgeven. Bijvoorbeeld door gezamenlijk – inwoners en college – tijdens de bijeenkomst iets te maken, te bedenken of te doen waarmee het dorp of de wijk ook daadwerkelijk iets opschiet. Met een dergelijk programma ontstaan ook kansen om de gewenste nieuwe rolverdeling opnieuw onder de aandacht te brengen. Dat wil zeggen: inwoners bepalen waaraan zij behoefte hebben en wat zij daar zelf voor kunnen doen, de gemeente ondersteunt, we trekken gezamenlijk op om iets voor elkaar te krijgen.

5.3 Bezoeken tijdig plannen

Het verdient de voorkeur in een vroeg stadium afspraken te maken met het nieuwe college over de vorm en de planning van de bezoeken. Als deze vroeg in de bestuursperiode plaatsvinden, is er voldoende tijd om met eventuele actiepunten, voortkomend uit de bezoeken, aan de slag te gaan.

Bovendien creëren we zo ruimte voor het college om de dorpen en wijken twee keer te bezoeken in deze bestuursperiode.

(9)

5.4 Terugkoppeling aan dorps- en wijkraden en inwoners

De overzichten met de antwoorden geven een goed beeld van wat er leeft in de verschillende dorpen en wijken. We adviseren deze input te bespreken bij de vervolgcontacten tussen gemeente en dorps- en wijkraden.

Elk dorp en elke wijk heeft nu een eigen unieke tafel. De definitieve plaats en functie van de tafels kan ook onderwerp van gesprek zijn bij het overleg met de dorps- en wijkraden. We zien immers graag dat de tafels blijvend een rol spelen om inwoners samen te brengen.

Het college kan de input die is verkregen tijdens de bijeenkomsten benutten bij het opstellen van nieuw beleid. Een deel van de antwoorden wordt al gebruikt voor de Omgevingsvisie, waar de gemeente momenteel aan werkt (de antwoorden op de vragen: ‘Waar bent u trots op in uw omgeving?’ en ‘Wat kan er eventueel beter?’).

Zoals eerder opgemerkt, hebben de deelnemers van de bijeenkomsten een samenvatting ontvangen van de vragen en antwoorden. Ook hebben zij een uitnodiging gehad om ‘na te tafelen’ met de kernenwethouder. Het advies is om ter afronding van de bezoeken de deelnemers te informeren over wat de gemeente doet met de verkregen input.

(10)

6. Bijlagen

1. Uitnodiging Samen aan tafel 2. Uitnodiging Natafelen 3. Menukaart met vragen

4. Overzichten vragen en antwoorden 5. Fotocollages

6. Uitslagen Happy or not-palen 7. Reacties derden

(11)