NBO
bX ^ T
is c
^
P A R r U £ i ^ L T l e K £ V erschijnt w e ke lijks m e t u itzo n de ring v a n de recespe riod e s van de T w e e de -K a m e r d e r S ta te n -G e ne ra al. Uitgave van de H a ya van S om e re nstich tin g; w a arin o pg e n om e n de m e de d e lin g en van het h oo fdb e stu u r van de V VD. De in ho u de lijke ve ran tw oo rde lijkh eid b e ru st bij de o n d e rte ke na a rs van de b ijd ra ge n ; de fra ctie s en het hoofdbestuur.
3 0 o k to b e r 19 8 7
nummer 170
redactie: d rs L.M .L.H .A . H erm ans, H.F. H e ijm ans, F.A. W ijse nb e ek; o rg a n isa tie : mr. H.J. Lutke Schipholt; a b o n n e m e n te n a d m in is tratie/re d a ctie a d re s : P ostb us 30836, 2500 G V ’s-G ravenhage, tel. 070-61 41 21; abo n n e m e n ts g e ld : ƒ 5 0 , - p e r ja a r; vo rm g ev in g en d ruk: Hofstad D rukte ch nie k bv, Zoeterm eer.
UIT DE TWEEDE KAMER
P olitie
De druk op de politie is in de afgelopen jaren sterk toegenomen. Niet alleen de nog steeds omvangrijke crimi naliteit is daar oorzaak van, maar ook de problemen van openbare orde, het toenemende verkeer en de hulpverle ning aan burgers. Bovendien is de tendens om via
overvloedige wet- en regelgeving voortdurend meer op het bordje van de politie te leggen.
Tegen die achtergrond zijn de vragen aan de orde of de Nederlandse politie doelmatiger kan werken en of de beschikbare financiële middelen toereikend zijn.
De VVD-fractie denkt, met erkenning, dat er al veel gebeurd, dat een verdere verhoging van de doelmatigheid mogelijk is, maar wil die trachten te bereiken door zoveel mogelijk structurele veranderingen, die het vermogen van de politie om zelf verbeteringen aan te brengen moeten vergroten. De rapporten van onder andere de Werkgroep Politie Budget en van Prof. Boorsma kunnen daarbij een zeer nuttige rol vervullen. De aanpak van het kabinet is naar het oordeel van de W D-fractie té centralistisch én té weinig structureel. Dezelfde kritiek is naar voren gebracht door de politie, maar ook door bijvoorbeeld de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, het Openbaar Ministerie en het Coördinerend Politieberaad. Daar staat gelukkig tegenover, dat alle betrokkenen het over het doel eens zijn en met name het kabinet volgen in haar gedachte om meer geld vrij te maken voor de dringend noodzakelijke automatisering.
De W D-fractie heeft de volgende aanpak voorge steld:
In de eerste plaats is het gewenst duidelijkheid te scheppen in de zogenaamde eigenlijke taken van de politie (rechts orde, openbare orde, hulpverleningen) en oneigenlijke taken (zoals verkeersonderwijs, vergunningen afgeven, breed preventiebeleid etc.) af te stoten. Daarbij dienen de positie van de omvangrijke bijzondere opsporingsdiensten en de ontwikkeling van de particuliere beveiligings- en bewakingsdiensten betrokken te worden. Als aldus duidelijk is wat van de politie verwacht mag worden, kunnen overleg en besluitvorming over doelmatigheid en middelen plaats vinden.
De W D-fractie steunt het kabinetsvoorstel om een zogenaamd Compact Beraad, bestaande uit politie-functio- narissen, burgemeesters en openbaar ministerie, te vragen binnen 3 maanden met concrete aanbevelingen te komen. Gegeven de negatieve reacties van alle betrokkenen op het rapport Werkgroep Politiebudget en de beschikbare finan ciële middelen is het van het grootste belang, dat partijen bij de doelmatigheidsoperatie betrokken worden. De W D - fractie heeft het kabinet in overweging gegeven bij de uitvoering van maatregelen voor een decentrale aanpak te kiezen met een accent op de regionale samenwerking met maatregelen, die zoveel mogelijk zijn toegesneden op de maat van de individuele korpsen.
Gelijktijdig heeft de W D-fractie gepleit voor een aantal structurele veranderingen op langere termijn. In dit
verband is gewezen op budgetfinanciering via een doeluit kering, een mogelijke herziening van het verdeelmecha nisme, verdere deconcentratie bij de Rijkspolitie, een gro tere betrokkenheid bij het arbeidsvoorwaardenoverleg, en versterking van de regionale samenwerking door omzetting van de projectsubsidies naar structurele financiering. Bij dit alles dient de wettelijke positie van de bevoegde gezagen (ministers, burgemeesters en openbaar ministerie) gewaar borgd te blijven.
Over het politiebudget (ƒ 3,5 miljard t/m 1990) heeft de W D-fractie gezegd het van grote politieke betekenis te achten, dat het kabinet ondanks de forse overschrijdingen op de diverse departementen en de omvangrijke bezuini gingstaakstelling het politie-budget in stand heeft weten te houden. Lof voor de beide politieministers! De W D-fractie beschouwt dit bedrag als een ondergrens en vindt dat tijdens de doelmatigheidsoperatie van de komende jaren telkens opnieuw de vraag onder ogen moet worden gezien of extra middelen nodig zijn. De W D-fractie heeft zich op principiële redenen tegen het doorberekenen van poli tiekosten uitgesproken. (Overheidstaak bij uitstek, profijtbe ginsel past niet bij politie en justitie, onzuivere relatie tussen politie en „klant",) Dat neemt met weg, dat maatschappelijke activiteiten, die tot onevenredige belasting van de samenle ving leiden, langs een andere weg tot hogere, eigen bijdra gen gebracht moeten kunnen worden. (Voorwaarden, leges, speciale belastingen etc.) Al lang pleit de W D-fractie voor erkenning van de reserve-politie. Het voorstel om deze om te bouwen tot een vrijwillige politie met beter omschreven taakstelling en wettelijke basis steunt zij dan ook. Tenslotte heeft de WD-fractie, mede naar aanleiding van de demon straties van de politie, over de zogenaamde inconveniënten- regeling gesproken. De demonstraties als zodanig behoren bij het democratisch recht van mensen om voor hun belan gen op te komen. Zolang vrijheden van burgers met wezeh- lijk worden aangetast, is hier niets op tegen.
De W D-fractie is, ondanks de druk, niet ingegaan op het verzoek van de bonden om een positie te kiezen in het conflict tussen de bonden en de regering over deze rege ling. Natuurlijk heeft de W D-fractie daar een menig over. In onze staatsrechtelijke verhoudingen dient echter het parle ment zeer terughoudend te zijn als bonden en regering nog met elkaar onderhandelen. Wel heeft de W D-fractie een dringend beroep op partijen gedaan om snel tot een oplos sing van het conflict te komen.
(Voor n a d ere informatie: H.F. Dijkstal, tel. 182884 o f 183884.)
Landbouwbegroting ’88
1 7 0 - 2
tief zo onduidelijk zichtbaar. Niet eerder waren zoveel boe rengezinnen vervuld met zorgen. In de landbouwbegroting vind ik hier weinig van terug. Veel aandacht voor de kwali teit van het produkt en voor de produktie wijze. Veel aan dacht voor het natuurbehoudselement en milieu. Veel aan dacht voor de noodzaak om te komen tot marktconformiteit. Aandachtsvelden die ook de W D belangrijk vindt. De opties
voor overmorgen dient men goed in het vizier te houden. Wat pijnlijk mist zijn de beleidsvoornemens voor morgen. Aldus de heer Blauw bij de behandeling van de Landbouw begroting m de Tweede Kamer deze week. Enkele objec tieve gegevens onderstreepten het betoog. Over het tijd spad '82/’85 daalde respectievelijk het ondernemersinkomen met ± 17%, het besteedbaar inkomen met ± 23% en het totaal aan besparingen met ± 70%. Het enige dat de laatste jaren progres vertoont is het aantal geleende gelden, deze liepen namelijk met 600% op.
In het kader van de lastenverlichting is er een klein lichtpuntje. De voorgestelde verlaging van de IB-tarieven is voor een deel van de landbouw van belang. De volgende ronde van lastenverlichting zal echter voor de landbouw meer herkenbaar moeten zijn.
Het is duidelijk dat het beleid t.g.v. de landbouw onder grote druk staat. De W D-fractie heeft de voorkeur voor een terugtredende overheid. Wat ons echter zorgen baart zijn de compensaties die in andere EG-lidstaten naar de landbouw worden toegesluisd. De inkomenstoeslagen zoals bijvoorbeeld m Duitsland, werken concurrentieverval send en houden produkties m stand waarvoor economisch gezien geen plaats is.
De Vrije EG-binnenmarkt is voor Nederland van groot belang. Aan de andere kant dient wel degelijk rekening gehouden te worden met de bedreigingen die vanuit dit zelfde Europa op ons afkomen. Het zo langzamerhand beruchte besluitvormingsprobleem veroorzaakt in de enige echt geïntegreerde sector in de E.G. een uitermate knellend probleem. Aanpassingen richting marktconform zijn noodza kelijk, welhaast iedere werker m de landbouw accepteert dat. Men kan echter niet verwachten dat men bij een achter blijven van de Europese besluitvorming ten opzichte van het tempo van de agrarische ontwikkelingen vooruitloopt. Voor uitlopen zonder route bevordert immers dwalingen.
Wat betreft de superheffing kan de W D instemmen met een eventuele verlenging, indien een verdere liberali sering zo spoedig mogelijk plaats vindt. De jurisprudentie die zich op dit moment (na Engeland ook m Nederland) ontwikkelt, die het quotum aan de pachter toewijst vraagt om een (re)actie. Dit zou betekenen dat de pachter zeer ver, wellicht te ver in de waarde van het eigendom van de verpachter kan ingrijpen.
In het kader van de mestproblematiek werden kort enkele punten aan de orde gesteld, namelijk: Versterking van de individuele bedrijfsstructuur moet ten alle tijde mogelijk zijn; investeringen voor mestopslag dienen zo inge vuld te worden dat het risico van kapitaalvernietiging mini maal is. Grote investeringen per bedrijf met een lange afschrijvingstermijn hebben niet de voorkeur; Be- en Ver werkingsmethodes moeten met de grootst mogelijke spoed tot stand gebracht worden en kwaliteitsverbetering van het eindprodukt is zeer noodzakelijk. Koppeling aan een afstandscriterium is onaanvaardbaar.
Vanaf de invoering van de superheffing en de mterim- wet is het areaal grasland met 40.000 ha ingekrompen, ter wijl het areaal akkerbouw met 55.000 ha is uitgebreid. Het areaal aardappelen is met 6000 ha uitgebreid, de suikersec- tor is op slot, met aanzienlijke produktie-mkrimpmg en de
aardappelzetmeelsector zit op slot. Door dit verdringingsef fect slibben vrije marktsectoren vol, komt er toenemend meer graan en dreigt de akkerbouw onder een terughou dend Brussels prijsbeleid vogelvrij verklaard te worden. Het besteedbaar inkomen m de akkerbouw is m de laatste vier jaar beneden het aanvaardbare gedaald. Het is mede om deze reden dat de W D-fractie het initiatief heeft genomen om tot een Sectorplan Akkerbouw te komen. Enkele hoofd punten uit dit plan zijn:
1. Voorlopig zal voor granen een prijsstabilisatie nage streefd moeten worden.
2. Via O & S en borgstellmgsfonds dient er een mogelijkheid te komen om overbruggmgsfinanciermg van het rampjaar '87 te realiseren.
3. Bij de invoering van de VUT-regelmg dient er voor de plantaardige produktiesector een voorrangsbeleid te komen. Dit met name als evenknie voor de opkooprege ling in de veehouderij.
4. Via een gericht extensivermgsprogramma zal voor tarwe verdere marktconformiteit nagestreefd moeten worden. Verhoging van de kwaliteit dient hierin centraal te staan. 5. Snel en adequaat inspelen op de nieuwste ontwikkelin
gen op het terrein van de energiewinning via biomassa. 6. Eiwit en celluloseprodukties dienen versneld tot stand te
komen ofwel uitgebreid te worden. Dit met name door een toenemende aandacht voor de ras verbetering. De huidige prijs/opbrengstrelatie moet gehandhaafd worden.
7. Het tijdelijk uit produktie nemen van gronden. Deze maat regel kan in de overgangsfase onder zeer strakke voor- ■ waarden zinvol zijn.
(Voor n a d ere informatie: P.M, Blauw, tel. 070-182211 (tst.2881.)
Teldata en Procedure
instandhoudingsbeleid basisonderwijs
Dit wetsontwerp bevatte twee politiek interessante onderwerpen, te weten het terugbrengen van de drie tel data m het basisonderwijs naar één teldatum en het harmoni seren van de beslissingsprocedures ten aanzien zien van het instandhoudingsbeleid voor het bijzonder en het openbare onderwijs.
De W D-fractie stemde in met het terugbrengen naar één teldatum omdat dat een deregulering is en veel papie ren rompslomp voorkomt. Bovendien zijn de effecten zeer gering omdat uit onderzoek gebleken is dat er zeer weinig afwijkingen zijn. Voor de groeischolen is door de staatsse cretaris een oplossing gevonden, waardoor zij tussentijds hun informatie kunnen vergroten.
Ook met het tweede deel kunnen wij instemmen. Het betekent dat voor het komende jaar tamelijk krappe termij nen en voor de jaren daarna redelijke termijnen gehanteerd worden ten behoeve van de besluitvorming over het al dan met opheffen van scholen. Tijdens het debat wilde de CDA- fractie bij amendement m de wet regelen dat er een Alge mene Maatregel van Bestuur diende te komen waarin de geobjectiveerde criteria voor het instandhoudingsbeleid worden opgenomen. De WD-fractie heeft zich daar voorals nog van gedistantieerd omdat voor wat betreft de openbare scholen Gedeputeerde Staten hiervoor het bevoegde gezag zijn en wij van mening zijn dat de staatssecretaris tot over eenstemming met hen diende te komen en dan eventueel deze zaak m het bestuursaccoord te regelen.
1 7 0 - 3
gen kunnen worden om het m de wet op te nemen, maar dan dient ook de discussie gevoerd te worden of de provincies dan nog wel de toetsing aan de grondwet (het voorzien m voldoende openbaar onderwijs) zouden moeten doen. Zo ver zijn we echter nog lang met.
(Voor n a d ere inlichtingen: mw. A. Jorritsm a-Lebbink, tel. 070-182891.)
Bekostigingsstelsel speciaal onderwijs
en overgangswet ISO VSO
Een belangrijk, doch zeer technisch wetsontwerp dat regelt dat ook het speciaal onderwijs een Londo bekosti gingssysteem krijgt, zoals het basisonderwijs dat nu al enige jaren heeft. Politiek was er grote overeenstemming. Slechts twee problemen kwamen aan de orde. Het eerste was een zeer klem probleem wat door de discussie nogal opgebla zen werd. Via amendement heeft de W D-fractie de bevoegdheid om speciale voorzieningen voor individuele leerlingen aan te brengen naar de gemeenteraad gebracht (met advies van de inspecteur), terwijl het wetsvoorstel de beslissingsbevoegdheid bij de inspecteur legde. Het tweede is een financieel probleem. Op basis van de nu geformuleerde programma's van eisen kost het wetsvoorstel 205 miljoen terwijl het budget ruim 170 miljoen bedraagt. Er zullen dus nog aanpassingen m die programma's nodig zijn. Voor de begroting onderwijs zullen wij hierover een rege ringsstandpunt ontvangen en daarover met de regering van gedachten wisselen.
(Voor n a d ere inlichtingen: mw. A. Jorritsm a-Lebbink, tel. 070-182891.)
M ijnenjagers
In het debat over de mijnenjagers heeft de W D - fractie de zienswijze van de regering onderschreven dat de recente gebeurtenissen m de Golf geen aanleiding zijn om de uitzending van de twee Nederlandse mijnenjagers naar dat gebied te wijzigen. Nederland handhaaft haar neutrali teitspolitiek m het conflict tussen Iran en Irak en dient er alles aan te doen om te voorkomen, dat het op enigerlei wijze m die oorlog wordt betrokken. In dit verband ver dienen de ministers Van Eekelen en Van den Broek waarde ring voor hun streven naar een optreden in VN-verband. Een politieke oplossing ligt uitemdelijk bij de Veiligheidsraad. Helaas is dat met gelukt, maar het heeft zeker met gelegen aan het optreden van de minister van Buitenlandse Zaken. Ook m het verband van de WEU zijn geen opzienbarende resultaten bereikt. De WD-fractie heeft de hoop uitgespro ken dat de gekozen oplossing met betrekking tot de bescherming van de mijnenjagers werkzaam zal zijn en dat de Nederlands-Belgisch-Britse samenwerking een succes volle bijdrage zal blijken voor het openhouden van de inter nationale zeeroutes. Aan de kwaliteit van het materiaal en de motivatie en geoefendheid van het personeel zal het niet liggen. Nederland heeft op maritiem gebied altijd een uitste kende naam gehad. Al met al is het zenden van deze schepen naar de Golf een bewijs dat de Nederlandse rege ring met anderen het vuile werk laat opknappen. Het gaat hier met alleen om internationale belangen, maar ook om Nederlandse belangen. Immers, 25% van onze olie is afkom stig uit de Golf. De bescherming daarvan brengt zekere
risico's met zich. Absolute veiligheidsgaranties zijn in zo’n situatie met te geven. Het gevaar in de regio is weliswaar toegenomen, maar op zichzelf is dat voor de W D-fractie geen argument om van deze maritieme vredesoperatie af te zien.
De fractie wenst daarom alle opvarenden van onze mijnenjagers een succesvol optreden, een behouden vaart en een veilige terugkeer.
(Voor n a d ere inlichtingen: A. Ploeg, tel. 070-182897.)
Goedkeuring Europese Overeenkomst
inzake voetbalvandalisme
De overeenkomst is gericht op het terugdringen van het geweld bij sportwedstrijden, in het bijzonder bij voetbal wedstrijden. jaarlijks worden tientallen internationale wed strijden met name m Europees verband gespeeld. Dit ver oorzaakt een groot aantal supportersbewegmgen door heel Europa. Hoewel de overeenkomst in eerste instantie is gericht op het tegengaan van vandalisme bij internationale wedstrijden, nemen de staten die partij zijn op zich om, ook bij bepaalde risicovolle nationale wedstrijden de in de over eenkomst beschreven maatregelen te nemen. Ook amateur - voetbalwedstrijden, waar gevreesd wordt voor geweldda digheden en wangedrag van toeschouwers vallen onder de werking van deze overeenkomst.
De overeenkomst zelf
Deze geeft niet veel aanleiding tot opmerkingen. De meeste verplichtingen, die eruit voortvloeien, worden door het Nederlands betaald voetbal al nagekomen.
De volgende punten verdienen nog enige aandacht: - De UEFA is wel betrokken geweest bij de overeenkomst
en is nu waarnemer m de Permanente Commissie. Het is wenselijk dat de UEFA en de FIFA (in verband met WK-wedstrijden m Europa) zich volledig achter de over eenkomst stellen en aan verdergaande internationale overeenkomsten werken.
- Voor een mondiale overeenkomst is de UNESCO de aan gewezen instelling. Daar gebeurt tot nu toe weinig op dit punt. De W D hoopt dat dit verandert, maar dat is onder andere afhankelijk van andere UNESCO-problemen. - Zwakke punt in de overeenkomst is het ontbreken van
sancties, juist op dit punt zouden UEFA en FIFA van dienst kunnen zijn.
- Onduidelijk blijft de samenwerking tussen de Europese Gemeenschap en de Raad van Europa danwel de onder linge afstemming. Meer aandacht hiervoor om dubbel werk te voorkomen.
- Drie landen hebben de overeenkomst nog met getekend. (Duitsland, Zwitserland en Malta). Met name met betrek king tot Duitsland is dat te betreuren. Voetbalvandalisme komt voornamelijk voor m Nederland, Engeland en Duits land.
- Wat de concrete betekenis van de overeenkomst is, is nog met goed te overzien. Wat is bijvoorbeeld de werking ervan ten aanzien van de Feyenoord „supporters", die vorige week vernielingen in een vliegtuig en een veer boot hebben aangebracht op weg naar de wedstrijd Aber- deen - Feyenoord.
Het Nederlandse beleid
1 7 0 - 4
Bestrijding voetbalvandalisme is m het bekende ver- gadercircuit terecht gekomen.
Het Landelijk Overleg Voetbalvandalisme (LOV) heeft twee jaar vergaderd. Deze zomer kwam het eindrap port pas. Nu is het wachten op het regeringsstandpunt, dat over enkele weken komt.
In toenemende mate manifesteert het voetbalvanda lisme zich buiten het stadion: in de trein en langs de spoor baan, m de binnenstad en m de omgeving van het stadion. Het zou kunnen, dat de effectiviteit van de maatregelen binnen het stadion, tot deze verplaatsing hebben geleid. Het bewijst overigens, dat voetbalvandalisme weinig met het (betaald) voetbal te maken heeft en veel meer met het algemene criminaliteitsvraagstuk.
Daarmee wordt het m afnemende mate een primaire verantwoordelijkheid van het betaald voetbal zelf en m toenemende mate van de overheid (lokaal en rijks).
(Voor n a d ere inlichtingen: H.F. Dijkstal, tel 070-182884 o f 183884.)
