complimeno/es over onze INDISCHE RIJSTTAFEL

complimeno/es over onze INDISCHE RIJSTTAFEL

LliDO

AMSTERDAM.

RESTAURANT

CAFÉ, BAR MAANDORGAAN

rijk prae- advies voor

ons Congres

pagina 6 en 7 VAN DE JONGEREN ORGANISATIE VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Aan de vooravond Congres

van ons

Wii levenip een tijd, waarin ieder meer dan ooit in beslag wordt genomen door de zorg voor het materiële bestaan, nu èn in de toekomst.

En zó belangrijk is deze zorg, zó allesoverheer- send en dwingend, dat men onverschillig schijnt te worden voor alles wat zich buiten zijn onmiddel- lijke omgeving afspeelt.

De !dingen, die niet rechtstreeks te maken hebben met het dagelijks leven om ons heen, met ons werk, ons loon of onze ontspanning, krijgen maar nauwelijks de aandacht en worden op z'n best met een scepsis bezien, die ,aan mensen met deze materiële instelling eigen is.

Is het een wonder dat dit in de eerste plaats geldt voor de politiek?

Politiek vormt :immers de voornaamste achter- grond van de moeilijkheden, die het bestaan zo zorgvol schijnen te maken, doch weinigen, tè weinigen zijn het die dit kunnen of willen zien.

De meesten denken, dat het voldoende is de poli- tiek hierom te veroordelen, dat zonder politiek alles wel beter zal gaan.

Zij beseffen niet, dat st,eeds duidelijker de oude waarheid wordt bewezen: de politiek zal zich.met ieder bemoeien, die zich niet zelf met de politiek bezighoudt.

mu1ans vormen voor het uitdragen van onze be- ginselen.

Maar wanneer niet daarnaast ditzelfde liberalisme zijn weg kan vinden tot ieder, wie het aangaat, tot iedere burger, vrouw of man, arm of rijk, baas of knecht - heeft het niet meer waarde dan een dorre theorie in het brein van een studeer- kamergeleerde.

Wij moeten beseffen, dat in de eerste plaats ons arbeidsterrein daar ligt, waar de politiek zijn in- vloed doet gelden, vooral bij onze gesprekken over al die gewone dagelijkse dingen, over het kranten- nieuws, over ons werk, de huishouding, enzovoorts.

Dáár wordt van de J.O.V.D.-er .gevraagd, niet al- leen dat hij iets vàn het liberalisme weet, maar vooràl dat hij het kan vóelen en beléven!

Dàn is het onze taak, die onnadenkende buiten- standers, die geen belangstelling hebben, te doen beseffen dat zij onjuist handelen, als zij de poli- tiek en het liberalisme negéren, miskennen of ver- oordelen.

Wij worden daardoor heus geen doordrijvers of fanatici, die slechts oog hebben voor eigen gevoe- lens en gedachten, want de Verdraagzaamheid in ons vaandel kan hiervoor als waarborg dienen!

Wij hebben er te dezer plaatse al meer over ge- sproken, dat de politiek een zaak is die men niet

te licht mag beoordelen oî veroordelen.

Dat wij nogmaals dit onderwerp aansnijden aan de vooravond van het ,eerste eongres der J.O.V.D., wil dan ook zeggen, dat wij er grote waarde aan hechten onze leden en geestverwanten hier ter- dege van te overtuigen.

Wij leven in een tijd, waarin de gemiddelde bur- ger tenslotte slechts belangstelling overhoudt voor datgene, wat hem in .staat zal stellen nu en in de naaste toekomst zijn leven min of meer te bevei- ligen.

Heeft men vroeger de waarschuwing in de wind geslagen, dat de politiek zich met ieder zou be- moeien, die zich niet met de politiek wilde inlaten;

nu is het zo ver - en wij worden dagelijks hieraan herinnerd.

Het komende congres zal de grootste manifes- tatie zijn, die de J.O.V.D. tot nu toe heeft beleefd.

De grootste bijeenkomst tevens.

Dat is belangrijk en beslissend voor ons bestaan en onze bloei. Noodzakelijk voor ieder om bij te wonen, voor ieder, omdat in Zwolle de liberale gedachte èn het liberale gevoel een versterking zullen krijgen die ze zozeer behoeven.

En laat ons congres dan mogen slagen door het feit, dat wij er niet alleen als J.O.V.D.-ers een historische bijeenkomst van zullen maken, maar veeleer, omdat het ons een nieuwe steun en aan- sporing zal zijn voor het uitdragen - overal waar dit mogelijk is - van ons liberaal beginsel:

Vrijheid, Veràntwoordelijkheid, Verdraagzaamheid

en Sociale Gerechtigheid. ·

FRITS R. Y AN GELDER De lichtvaardige terzijdestelling van alles wat met

de politiek te maken heeft werkt nu als een boomerang; men voelt zich door diezelfde politiek gehinderd, te kort gedaan, -- en uit zich in de meest felle termen tégen het politieke bedrijf of een politiek beginsel, waa1·door •alles slechts nog erger wordt. ... !

BOODSCHAP AAN DE JEUGD

Ûns, J.O.V.D.-e1·s, idealistisch ais we zijn, ver- vuld van de oprechte wil on1 de liberale beginselen hun heilzame werking in de staatkunde en in het dagelijks leven te laten verrichten, spreekt dit probleem wel zeer sterk aan.

Allereerst, omdat het juist de jongeren zijn, die door minder e1·varing en door hun natuurlijke spontaniteit zich vlugger tot een afkeer van, --- of een onbezonnen en dus vaak verkeerde keuze in --- de politiek laten verleiden, en bovendien zijn zij het, tot wie de materiële zorg voor een toekomstig bestaan des te duidelijker spreekt.

Wij hebben in de bijna drie jaren van ons bestaan op ,vele manieren ons best gedaan om een beter begrip te krijgen voor de politiek en in het bij- zonder voor het liberalisme.

Dit was zowel bij de discussies onder eigen leden het geval, bij de lezingen en talloze bijeenkomsten, als bij onze pogingen ook buitenstaanders voor onze idealen te interesseren en op te wekken.

Maar het zwaartepunt lag toch wel bij hetgeen wij in J.O.V.D.-verband meemaakten.

En hoewel dit natuurlijk verheugend is om te con- stateren, menen wij t1och dat op deze wijze het liberalisme er nooit "zal komen"!

Het is stellig niet .te boud gesproken, wanneer wij zeggen, dat tot nu toe onze liberale beginselen te veel zUn overwogen, aangevallen en verdedigd in het

of vergaderzaal, en te weinig besproken in de huiskamer of -op ons werk, kortom in het gewone, dagelijkse leven.

Is het liberalisme niet te veel alleen het bezit ge- weest van de dènkende en niet ook van de vóelende mens?

Niet, dat de erns:ige bestudering van onze begin- selen niet noodzakelijk is, of dat een actief ver- enigingsleven overbodig zou zijn.

Integendeel, dit moet juist de grondslag en sti-

Nu het mij tot mijn leedwezen nie1; mogelijk was op het Zwolse Congres het woord te kom.en voe- ren, wil ik het Congres gaarne een toch schrifte- lijke boodschap zenden.

Het verheugt ons ouderen in de V.V.D. zeer, dat de J.O.V.D. voortdurend doet blijken van haar toenemende bloei. Die bloei is het duidelijkste be- grip, dat de liberale beginselen ook voor jonge mensen hun aantrekkingskracht niet hebben ver- loren. Het zou er treurig uitzien, indien het anders was. Het liberalisme heeft immers bij voortduring een belangrijke taak te vervullen. Naar zijn aard kan het niet anders dan vooruitstrevend zijn. Zo- dra het zou verstarren en geen dag meer zou heb- ben voor de groc,e veranderingen, die zich in de maatschappij altijd door bezig zijn te voltrekken, zou het zijn naam onwaardig zijn geworden. Het zou bovendien zijn plaats onmogelijk kunnen blij- ven behouden, indien niet een groot aantal jonge mensen zich wilden opmaken, om .stralrs de plaat- sen in te nemen, die de ouderen geleidelijk zullen moeten ont<ruimen.

Vrage men mij, hoe ik de ltaak van het liberalisme het best in het hart zou kunnen omschrijven, dan weet ik dit altijd nog niet beter te doen dan meL de woorden van Thorbecke, dat het wil streven naar de onltwikkeling van zelfstandige kracht. De omstandigheden waaronder, en de wereld, waarin dit moet geschieden, zijn hemelsbreed verschil- lend van die in Thorbeeke's dagen. Maar het be- ginsel is hetzelfde gebleven. Ontwikkeling van zelfstandige kracht betekent de voorwaarden scheppen of te bevorderen, waarin een ieder in s:aat is eigen verantwoordelijkheid •te dragen. Zon- der die eigen verantwoordelijkheid is een ware vrijheid niet bestaanbaar. Vóór alles dient er daarom naar te worden gestreefd, dat de mense- lijke persoonlijkheid niet in de massa verloren gaat. Daarom staat het liberalisme lijnrecht tegenover he:, collectivisme. Ook al zou het col- lectivisme in staat zijn aan een ieder een vol-

doende mate van bestaanszekerheid te verschaf- fen, dan zou het nochtans de löem der ontbinding in zich dragen, omdat het door uitschakeling der persoonlijke verantwoordelijkheid de . innerlijke kraché.; ondermijnt, die een maatschappij behoeft, wil zij bestand blijven tegen de gevaren, die haar van buitenaf bedreigen.

Dat die gevaren in onze tijd groot zijn, weten wij allen. De vr\jheid is geen goed, dat ons voor niets wordt geschonken. Wij kunnen haar slechts be.- houdcn. indien wij bereid zijn voor haar te strij- den. Ontbreekt. die bereidheid, dan zijn wij haar niet waard, D0 bereidheid alleen is schier niet vol- doende.

moet daarnaast gelegenheid bestaan haar te tonen. Anders gezegd, er moet gelegen- heid bestaan om eigen verantwoordelijkheid te dragen en daarmede eigen zelfstandige krachten t:e kunnen stalen. Die gelegenheid mag er niet zijn voor enkele bevoorrechten alleen, zij moet open- staan voor allen. Daarom moeten vrijheid en de- rnocratie hand in hand gaan.

Het is uit deze overtuiging, dat in de naam der J.O.V.D. deze twee begrippen onafscheidelijk aan elkander zijn verbonden. Het bewustzijn van die onafscheidelijkheid steeds dieper t.e laten door- dringen tot Jong Nederland is de taak der J.O.V.D. Moge het Zwolse Congres tot de vervul- ling van die taak een stevige bijdrage leveren.

Mr.

J.

A po Ilo-Paviljoen

APOLLOLAAN 2

Zalen voor partijen en vergaderingen.

Telefoon 9 2 41 0

AMSTERDAM- Z.

Voortreffelijke Voortreffelijke Voortreffelijke

keuken

bediening

muziek

2 DE DRIEMASTER

Nabeschouwing over ons Zomerkamp

Alhoewel het Zomerkamp al weer drie maanden achter ons ligt, willen we toch niet nalaten enige van onze ind1.1Ukken hier neer te schrijven. Ook dit jaar was .tot kampplaats gekozen het prachtige Holten, waarvan de omgeving zich zo uitstekend leent voor fietstochten, cross-countries en vossenjachten en waaraan degenen, die in Holten aanwezig waren pretti- ge herinneringen zullen bewaren.

Dat we van de omgeving gebruik ge- maakt hebben, kunnen we U verze- keren. De weergoden waren ons zeer gunstig gezind, waardoor we bijna iedere dag de Holtense streken op de fiets doorkruisten en onderweg ge- bruik maakten van de gelegenheid om een duik in het ·koele water van kanaal of rivier te nemen. Dit mooie weer heeft ook gemaakt, dat we maar twee keer de door Mies Linssen zo prima verzorgde maaltijden, binnen, in gezelschap van het varkengeknor hebben hoeven te nuttigen.

0, ja, we hebben ook nog wel iets anders gedaan dan gefietst, gegeten, gezwommen en ons door de zon bruin laten bakken. Maar een enigszins volledig verslag van de beweeglijk- heid der deelnemers naar lichamn en naar geest, zou vele kolommen van onze Driemaster vullen en daartegen zou de redactie zeker bezwaar makcn.

Er gebeuren heus nog wel andere din- gen in de J.O.V.D. dan alleen het Zmnerkamp, hoewel voor degenen, die in het Zomerkamp 1951 aanwezig

waren, dit kamp toch wel één van de belangrijkste gebeurtenissen uit het J.O.V.D.-leven mag worden gerekend.

Ernst en luim hebben elkaar in bon- te regel opgevolgd. De ernst werd ons geboden door de heer mr. F. G. van Dijk en de heer J.

die ieder op hun wijze het gehoor boeiden met hun lezingen. De heer Van Dijk sprak over de liberale beginselen en de heer Cornelissen over het werk der V.V.D.-fracties in de Kamers en over de eventuele verlaging van de kies- gerechtigde leeftijd. Geanimeerddebat volgde prompt! Hieruit zullen de sprekers wel hebben kunnen opma- ken. dat hun woorden met belangstel- ling zijn aangehoord en stof tot over- denken hebben gegeven.

Andermaal viel ernst te beluiste- ren in de dagopeningen, uitgesproken door de leider van het kamp, Tim de Vries, waarin zo goed de diepe zin van het leven tot uiting kwam.

Niet dat dit de enige ernsLige mo- menten waren in ons kamp. Er waren er zo veel meer! Misschien werd het ernstige dan niet met zo veel woor- den gezegd, maar de aanwezigheid ervan werd wel door ons allen ge- voeld. En juist die ogenblikken geven zo veel, waaraan achteraf met wanTl- te en vreugde kan worden terugge- dacht.

De vrolijkheid heeft ook in dit kamp zeer zeker niet ontbroken. vVe willen hier slechts releveren: het zo interes- sante debat over de koraaldieren;

schone spel: "Stille Ambacht"; de Mercurochroomverfpartij.

Wat het hoogtepunt van het kamp geweest is, kunnen we niet precies zeggen. Misschien was het het kamp- vuur, waarbij de onzin leuk, de ge- dichten mooi, de stilte tot slot haast tastbaar was. Of was het misschien het waterballet met als ( onvrijwil- lig) solist Hans van Dorp, of het zo keurig aangerichte diner op de Mar- kclose berg?

Maar ach, we zouden met het op- sommen van deze feiten, degenen, die niet aan het kamp deelnamen, nieuws- gierig maken. Wie er belang in stelt, wat er alzo in de week van 28 Juli- 5 Augustus gebeurd is, vrage aan hen, die er waren en ongetwijfeld zal hij dan overrompeld worden door een reeks van enthousiaste verhalen, waardoor hij, naar we hopen, opge- wekt zal worden het volgend jaar ons J.O.V.D.-kamp mee te maken.

Tot slot willen we hier graag een woord van dank richten tot de kamp- leiding, die zich zo uitstekend van haar taak gekweten heeft. Zij heeft gemaakt, dat deze week voor ons een onvergetelijke is en dat we er nu meer dan ooit van doordrongen zijn, dat het goed is om J.O.V.D.-er te zijn.

Moge het volgend J.O.V.D.-kamp even prettig eu plezierig zijn als de mi achter ons liggende kampweek!

EEN DORDTSE KAMPBEWOONSTER.

Over politieke

samenwerking

en economische

De Westerse wereld heeft veel waardevols te verdedigen

Degenen, die de economische toe- stand van verschillende landen gedu- rende enkele jaren nauwkeurig ge- volgd hebben, hebben kunnen consta- teren, dat bijna alle landen vastgeraakt zijn in een trieste spiraal van oorza- ken en gevolgen. Voor ons land zijn daar dan: de aan het verlies van Indië verbonden economische gevolgen, de overbevolking en daardoor noodzake- lijke industrialisatie en emigratie, de noodzaak van grotere investering·en en vermindering van de consumptie.

De laatste vier mogelijkheden vormen tezamen een gedeelte van de weg, die afgelegd zal moeten worden om een economische impasse te vermijden.

Algemeen is men hiervan wel over- tuigd, maar het menselijke egoïsme brengt mede, dat men meestal die

Onthgtk.otk

•

'Beschuit...

mogelijkheid slechts van harte aanbe- veelt, die voor de persoon in kwestie het voordeligst en het prettigste is.

Er wordt bovendien vergeten, dat de mogelijkheden op zichzelf minder waardevol zijn, dan wanneer ze te- zamen worden uitgevoerd. Zijn dit slechts nationale maatregelen, ook op internationaal gebied zal iets gepres- teerd moeten worden om een impasse te ontgaan en wij z·:mden dan hier als voornaamste maatregelen willen noe- men: de liberalisering van de inter- nationale economische betrekkingen, het herstel van de vrije markt en de afschaffing van de deviezencontróle.

Is dus de oplossing van 's werelds pro- blemen gelegen in een zekere samen- werking op het terrein van de econo- mische politiek, deze samenwerking

{)

ChomlaátJ

•

VERKADE HANDHAAFT KWALITEIT

zal izich voorlopig helaas wel beper- ken tot West-Europa. Wij zullen in West-Europa door samenwerking moe- ten komen tot een zekere stabiliteit in het economische leven. Met hun Marshall-plan hebben de Verenigde Staten reeds geprobeerd de economi- eenheid in West-Europa te bevorde- ren, echter met zeer weinig succes, de Amerikanen zullen een Europese inte- gratie dus zeker van harte toejuichen.

Tegen de achterdocht

Velen zien de toekomst van Europà somber in wanneer we niet binnen zeer korte tijd tot een behoorlijke samenwerking kunnen komen. Dat geldt niet alleen militair, dat geldt ook economisch. Zonder samenwer- king, zonder de stabiliteit die er uit moet voortspruiten, kan ook geen vrijer geldverkeer ontstaan. De geest van samenwerking zal dus veel meer verbreid moeten worden en niet al- leen in het internationale verkeer, maar ook in het binnenland, waar het onderling wantrouwen veelal nog de normale zakelijke betrekkingen be- heerst .

Wij moeten die achterdochtige geest zien kwijt te raken, willen wij ook op de internationale markt goed voor de dag kunnen komen. Vooral voor grote en middeigrote ondernemingen lijkt mij samenwerking op het gebied van research, marktonderzoek en bedrijfs- vergelijking aanbevelenswaardig.

Zowel op economisch, staatkundig als cullureel gebied heef': de democra- tische Westerse wereld - Europa en Amerika - iets waat·devols te verde- digen. Hoe zeer ook V/est-Europa ver- deeldheid kent, het zal zich dienen te verenigen om cultuur en bcscha- Ying te behouden. Het baat om een

West-Europa waarin ieder het zijne vindt, waarin het voor ieder zonder uitzondering goed is te leven, voor zover op deze aarde iets goed kan zijn.

In dit West-Europa zal de sodale rechtvaardigheid in toepassing ge- bracht moeten worden als een voor- beeld voor de wereld, allen zulh'n in geordende vrijheid moeten samemver- ken om de voorwaarden te scheppen, waarin aan de eisen dier rechtvaar- digheid zo goed mogelijk kan wortien voldaan. Wij hebben een gecoiirdi- neerde economische en sociale po

i tiek nodig, teneinde binnen de omstandig- heden, kenmerkend voor de motlt•rne structuur van het bedrijfsleven, de grootst mogelijke welvaart te Jwrei- ken.

De resultaten, die de internationale arbeidsverdeling gedurende een groot deel van de negentiende eeuw ople- verde in een vrije uitwisseling van goederen en diensten, lnmnen

al- leen worden verkregen met Jwhulp van een welbewust gevoerde politiek van structurele aanpassing en n•gule- ring der conjunctuur. Binnen deze grenzen moet er dan voldoende mim- te blijven voor scheppende ontl<-rne- mersinitiatieven en vrije kracht sont- plooiïng.

Prikkel voor een Ï('der

Wat wij uit de negentiende C<"llWSe vrijheidsgedachte pcrsé willen lwhou- den, dat is de ondernemerszin, de prikkel om in "the running" te blij- ven, de prikkel om zich in te

nen, om alles aan energie en vinding- rijkheid op te brengen, wat m•·n in zich heeft. Dat geldt niet alleen voor de ondernemers, maar ook voor de arbeiders. Zoals de verzadiging van de productenmarkt de ondernemings- lust van de werkgevers kan aanwak- keren, zo zou het wel eens lwnnen zijn, dat een zekere verzadiging van de arbeidsmarkt ten slotte de arbt•ids- productiviteit omhoog brengt. Wij beschouwen de werkloosheid van voor de oorlog als een nationale ramp en de pogingen om de werkers door werkloosheids- en wacht:geldvcrzeke- ringen meer aan het bedrijf tt• bin- den en meer 'Sociale zekerheid te ge- ven, uiteraard binnen het economisch mogelijke, hebben onze volle sympa- thie. Maar de prikkel om aan te pak- ken mag ook bij de arbeiders niet ont- breken. In de leus der samenwerking tussen werkgever en werknemer mag de nadruk niet eenzijdig op "samen"

liggen, ook het werken mag niet wor- den vergeten.

De vrijheid moeten we zien in hl'l ka- der van de omstandigheden van deze tijd. De technische vooruitgang heeft de flexibiliteit van het bedrijfsleven- verminderd. Aanpassing en omscha- keling zijn geen kleinigheden ml'cr en zijn soms zelfs onmogelijk. Ook de af- zetmogelijkheden zijn vooral intl'rna- tionaal sterk gewijzigd. Wij lmnnen .niet meer terug naar een stelsel, waarin een naar zakelijke inzichten gezond bedrijfsleven ieder ogenblik kan worden getroffen door plotselinge handelsbelemmeringen, die met één slag een kostbare investering waar- deloos kunnen maken. Overal dringt zich dus de noodzaak tot samPnwer- king aan ons op. Dat zij spoedig ver- wezenlijkt moge worden.

J. W. H.

EEN ZWARE TAAK

E en algemene vergadering is een belangrijke gebeurtenis. Zeker in een jongeren-organisatie. Men ontmoet elkaar weer, men heeft de gelegenheid tot onderlinge gesprekken en het hebben van gezelligheid. Men heeft ook de kans om het de leiding der organisatie nu eens precies te zeggen, waar het op staat, men kan zijn eigen ideeën ontvouwen en mee helpen de leden te bezielen en de zaak op te bouwen.

~og

niet zo lang geleden (in mijn ge- dachten althans!) had ik het voor- recht om landelijk voorzitter te zijn van de liberale jongeren-organisatie, de Bond van Jonge Liberalen. Enige maanden vóór de bezetting ben ik als voorzitter afgetreden, tien jaren eerder ongeveer was ik op de eerste algemene vergadering van de Bond van Jonge Liberalen als nieuweling.

Als afgevaardigde van de afdeling Dárdrecht behoorde ik tot de "oppo- sitie". Wij waren niet tevreden over de leiding, die het hoofdbestuur gaf.

De eerlijkheid gebiedt te zeggen, dat ik later, zelf achter de groene tafel zittende, wel iets meer begrip gekre- gen heb voor de moeilijkheden, die de leiding van een jongeren-organisatie heeft te overwinnen. Maar laat ik daarover nu niet uitweiden. Alleen wil ik één moment uit die eerste al- gemene vergadering naar voren halen, een moment dat diepe indruk op mij heeft gemaakt.

Twee dagen hadden wij vergaderd en het moet gezegd, dat er veel was ge- sproken over contributieregelingen en afdracht aan het hoofdbestuur, maar weinig over de taak, die de jongeren hadden te vervullen. Het leek alles zonder veel inhoud en wij gevoelden ons niet tevreden. Als nieuweling voelde iJk dat wel aan, maar daar bleef het bij. Een der jongeren echter, die al langer lid was, liet het er niet bij zitten. Het was Klaas Stempel uit Utrecht, een man met een scherp ver- stand en een hart van goud. Een man, die ook brandde van hartstocht en wanneer hij over het liberalisme en de liberale zaak sprak dat alleen kon met een hartstocht, die hem zelf diep aangreep. Hij was een man met een zeer sterk gevoelsleven en een grote trouw aan de zaak, die hij diende.

Dat is ook gebleken in de bezettings- jaren. Toen heeft hij zijn leven gege- ven voor'ons vaderland; de Duitse be- zetters hebben hem gefusilleerd nadat hij wegens illegaal werken ·was ver- oordeeld.

Klaas Stempels - ik zag hem toen voor het eerst - nam aan het einde dier vergadering het woord en in een vurig 'betoog, waaruit bleek hoe diep dat hem leed gedaan had, legde hij aan de vergadering voor, dat er wel veel over centenkwesties was gede- batteerd, maar niets was gedaan voor de zaak, die ons toch samenbond: het liberalisme.

Natuurlijk deel ik deze gebeurtenis niet mede om iemand een verwijt te doen. Ik maak er slechts melding van omdat -mij het gebeurde van toen al- tijd in gedachten gebleven is en mij weer te binnen schoot toen ik achter mijn tafel ging zitten om een stukje ter gelegenheid van Uw vergadering te schrijven. En laat daaraan dan wel het een en ander toegevoegd mogen worden. En dat is dit: wij, die ons langegord hebben om de liberale zaak te dienen, hebben de plicht haar in positieve zin te dienen. Wij mogen niet onze tijd verdoen in beunhazerij- en, maar wij hebben de plicht tot bou- wen. Bij voortduring moeten wij me- dewerken het liberale beginsel een toepassing te geven, die door de om- standrgheden geboden is. Wij zijn geen conservatieven, geen behouden- den. Wij zijn vooruitstrevenden in de

ware zin des woords. Want, het kern- punt van onze strijd is het scheppen van de gelegenheid voor elke mens om zich een gelukkig en vrij mens te voelen en om hem de gelegenheid te geven zijn gaven en zijn krachten te ontplooien. Wij willen thans niet schrijven over de hogere motieven, die de mens bewegen, ook niet over de normen waaraan hij zich gebonden moet weten, want de ruimte staat ons dit niet toe. Wij stellen alleen dat historische feit vast, dat de samen- leving alleen vooruit gebracht kan worden door het streven der mensen.

Wie zich bewust is van wat er om ons heen gebeurt kan niet terzijde staan. Hij zal zich aangorden tot de strijd voor een betere samenleving.

Het kleine zal hij voorbijgaan, het slechte willen overwinnen. Ondanks alle tegenspoed zal er vast vertrou- wen in hem zijn en een krachtig idea- lisme. Want wat kan er schoner zijn dan mee te werken aan de bevrijding van de mens, de mens die wij naar een wereld moeten leiden waarin geen angst behoeft te zijn en geen zorg meer voor de dag van morgen.

In de bezettingstijd hebben velen hun

leven veil gehad voor de bevrijding van ons volk; zij geloofden in een nieuwe tijd. Na 1945 hebben wij ge- zien, dat de strijd niet ten einde was.

De mens wordt iedere dag nog be- dreigd. Daarom is weer een appèl nodig op de besten: treedt aan en neemt Uw plaatsen in de rijen in, het gaat om de mens.

Maar nooit moet men in het wilde weg de strijd voeren. Nodig is: het duidelijk stellen van het doel, daar- naast het zich geestelijk wapenen voor de strijd.

Daarom moet de algemene vergade- ring Uwer organisatie zijn een bij- eenkomst van verdieping en bezin- ning. Men moet in eendrachtig be- raad en in de sterke wens om iets goeds op te bouwen tesamen vast- stellen wat men wil en hoe men het moet bereiken. Dat is een uiterst zware taak. Maar er is dan ook voor hen, die moed en idealisme hebben, niets schoners dan het vervullen van een zware taak. Vooral wanneer het gaat om het geluk van de mens, d.w.z.

het geluk van allen, die wij liefhebben.

KORTHALS.

De vervlakking In onze tijd

Het denken komt in de verdrukking.

Als vervolg op mijn beschouwing over het debat Morrison--Prawda, opge- nomen in "De Driemaster" van Augustus j.l., zou ik nu de vraag wil- len behandelen of in het Westen wél wordt gedacht.

Zoals men weet, is dit in Rusland niet het geval om de redenen, die ik aan- gehaald heb, de eeuwenlange dicta- tuur en de stelselmatige propaganda.

Hier in het Westen hebben we die dictatuur niet en ook de propaganda is hier geheel anders. Toch is het mij opgevallen, hoe weinig het merendeel der mensen denkt.

Ik voor mij, geloof, dat dit een ge- heel andere reden heeft dan die, wel- ke in Rusland de oorzaak is van het geringe denken.

De moderne techniek met haar lo- pende band heeft een tendenz naar gelijkvormigheid geschapen. Daarbij heeft de verering van het proleta- riaat, van de gewone man, door de nadruk te leggen op de gelijkheid der sociale rechten van allen, tevens het accent op de standaardisering en de uniformiteit, dat reeds bij de moderne productietechniek behoorde, nog ver- sterkt.

De maatschappij wordt zodoende be- . handeld als een conglomeraat van on- gedifferentieerde individuen, precies zoals de natuurkunde de materie be- schouwt als een conglomeraat van ongedifferentieerde atomen. De socia- le eenheid toont een toenemende nei- ging om de individuen waaruit ze bestaat te uniformeren en een toe- nemende bekwaamheid om deze nei- ging met uniforme methoden voor uniforme doelstellingen te verwe- zenlijken.

De opvatting, dat het enige of voor- naamste doel van de opvoeding zou zijn het individu zelfstandig te leren denken, is uit de mode geraakt .. Zeer velen propageren de stelling, dat het kind behoort te worden opgevoed in de officiële ideologie van zijn land!

De rationalisatie van de productie maakt het voor een groot aantal in- dividuen noodzakelijk tijdens hun werktijd hetzelfde steeds op dezelfde wijze te doen. Pers en radio zorgen

ervoor, dat ze met dezelfde ideeën of met enkele eenvoudige varianten er- van worden ingeënt. De commerciële reclame wil hen dezelfde dingen laten eten, drinken en dragen en hen op dezelfde manier zich laten amuseren.

Het individu verliest zijn persoonlijk- heid. De machine en de organisatie worden in toenemende mate zijn meester. Het huidige probleem van de plaats van het individu in een massa- beschaving heeft nergens een parallel in de geschiedenis.

Nu kan men tegen dit betoog opwer- pen, dat het alleen kan slaan op de massa, bedoeld wordt het proletariaat.

Dat de arbeidersmassa niet denkt wil men in onze -omgeving zeer wel aan- nemen, doch, dat de intellectuelen hun verstand niet doeltreffend zouden kunnen benutten, dat wil men niet licht accepteren. Het zijn de intellec- tuelen, die in a:lles de leiding zouden moeten geven, vooral op politiek ge- bied. Het merendeel echter wil zich niet met politiek bemoeien en denkt, dat het wel buiten eigen deur gehou- den kan worden; zo de weg openla- tend voor elementen, die nog minder in staat zijn leiding te geven.

Deze houding komt voort uit de in- stelling om eenvoudig niet te denken over de gewichtigste problemen, die het leven in de maatschappij be- heersen.

De enkele, die zich na de oorlog wèl met politiek heeft beziggehouden kan niet direct gerangschikt worden in de categorie van hen, die een maatschap- pelijk zuivere kijk op zaken hebben.

A. R. MEYER.

Het redactie-secretariaat

van de

"0 ^{r i} e m as Ie r"

is gevestigd

v. Tuyll v. Serooskerkenplein 29

Amsterdam.

r I* ^{IN HET Virziec-}

Over paradijs gesproken

Dat het achter het ijzeren gordijn over het algemeen niet zo'n paradijs is als men het ons wel wil doen voor- komen, is ons al reeds lang bekend.

Maar een van de jongste berichten uit het volksdemocratische kamp doet ons toch wel de haren ten berge rijzen. In Zwickau, een plaatsje in Oost-Duits- land, werden niet lang geleden 19 leer- lingen van een middelbare school tot langdurige gevangenisstraffen ver- oordeeld, aangezien zij zich in een vlugschriftje te weer hadden gesteld tegen de ter dood veroordeling van een 17-jarige jongen en omdat zij, ook al weer in een vlugschrift, stelling had- den genomen tegen het, zoals zij dit noemden, communistisch verkiezings-·

bedrog.

De scholieren, jonge mensen tussen de 16 en 21 jaar, hadden al ruim een jaar opgesloten gezeten, waarbij men de volgende "prettige" manier gebruikte om de beklaagden murw te maken.

's Nachts gingen in de cellen waarin de jonge "illegalen" alleen waren op- gesloten, de lichten om het kwartier aan en uit. Slapen was hierdoor dus onmogelijk. Na deze uitputting kon men de verdachten laten bekennen wat men maar wilde.

Het gevolg was aller-verschrikkelijkst.

De 19 jongelui kregen samen een een- zame opsluiting van 130 jaar.

De hoofdverdachte zal 15 jaar tucht- huisstraf moeten ondergaan op een beschuldiging van "het in gevaar brengen van de Duitse Democratische Republiek en het bedreigen van de vrede".

Tijdens het proces stond een grote menigte buiten de rechtszaal te wach- ten om te vernemen wat het lot zou zijn van deze verdrukte jongeren. Het een en ander is een toonbeeld van grote ellende, diè kenmerkend is voor de toestand zoals die

het ogenblik achter het ijzeren gordijn is.

Ook jou, J.O.V.D.-er had dit kunnen overkomen. Ook jij had

de plaats van een van deze beklaagden kunnen zitten. En wie weet, als wij niet alles doen wat in onze macht ligt, hoe vlug de toestand ook hier zo zal zijn.

En juist daarom is het zo nood- zakelijk, dat wij het democra- tische (nee, niet volksdemocrati- sche) front versterken.

Door waakzaam te zijn en alle bruik- bare krachten te bundelen voor de strijd tegen de dictatuur kunnen wij zulk een wantoestand afwenden.

Moeten er weer eerst enige honderden van ons jongeren hun leven gevf:!n voordat het ons duidelijk zal worden,.

dat we weer een kans gemist hebben?' Een kans om vrij en in vrede te leven_

Ons antwoord, en ik weet dat het zo is, zal zijn NEE, duizendmaal nee.

Maar, het is al zo vaak gezegd, met mooie holle frasen en bloemrijke woorden komen we er niet. Alleen daadwerkelijk vechten voor de zaak zal ons kunnen helpen.

Laten we door moeilijke en slechte tijden heen, gezamenlijk de toekomst, die dank zij ons werk goed zal kunnen worden, in het vizier krijgen.

W. v. SP ANKEREN Jr.

DE DRIEMASTER

Een bezoek aan Bad Godesberg

Gesprekken met Duitse ·.

JOngeren

Als bestuursleden van het Politiek Jongeren Contact "Rotterdam" ont- vingen mijn vrouw en ik een uitnodi- ging van het "Europees Jongeren Contact" aan een week-end conferen- tie in Bad Godesberg bij Bonn deel te nemen, welke conferentie georgani- seerd werd door de plaatselijke af- deling van de "Bund Europäischer Jugend", in samenwerking met de af- deling Pers en Voorlichting van het Nederlandse Gezantschap te Bonn en de Coördinatie Commissie voor Cul- turele Betrekkingen met Duitsland te Den Haag.

Gelukkig hadden wij nog de beschik- king over een paar "snipperdagen", die wij hiervoor gaarne "offerden". En zo startten wij op Vrijdag 19 October om half drie uit Rotterdam, om via Breda, Eindhoven, Venlo, München- Gladbach en Keulen even na negen uur in Bad Godesberg te zullen arriveren.

Aan diverse tussenstations kwamen de andere Nederlandse deelnemers in de trein, zodat de Duitse douanen in Kaldenkirchen aan twintig Hollanders konden vragen wat er toch in "Bad Jode3berg" te doen was (in het Rijn- land spreekt men de "g" uit als

De grenscontrole ging zeer vlot en zo reden we Duitsland binnen, het land, dat zovele problemen heeft opgewor- pen voor vrijwel de gehele mensheid en voor ons eigen volk niet in het minst. Hoe zou ons eerste contact na 1945 met dit land en deze mensen zijn ... ?

Onvervalste Rijnwijn

De eerste avoild werd gezamenlijk met onze "Gastgeber" doorgebracht, waarbij druk gebruik werd gemaakt van de gelegenheid over en weer ken- nis te maken en ... te proeven van de echte onvervalste Rijnwijn.

De volgende dag werd de stad en de schitterende omgeving bezichtigd. In- derdaad schitterend: in Bad Godes- berg bevinden zich bronnen, die reeds bij de Romeinen bekend waren en die deze plaats door de eeuwen een faan1 gaven als badplaats, hetgeen haar ook t.ot een cultureel centrum maakte. De ligging is typisch: evenals Bonn (7 km noorde!Uker) ligt het geheel op de westelijl'e oever van de Rijn op vlak- ke grond. Aan de oostelijke zijde van de rivier echter begint tussen Bonn en Bad Godesberg het Zevengebergte;

daardoor krijgt men van de lage oever af van dit gebergte een nog gran- dioser indruk.

Tegenover Bad Godesberg

de Petersberg (331 m), op welks top de bureaux zijn gevestigd van de Ame- rikaanse Hoge Commissaris in Duits- land. Zuidelijk hiervan ligt de be- roemde Drachenfels (325 m), met op de top de ruïnes van een ridderburcht uit de i2de eeuw. Deze berg is slechts te beklimmen langs een steil, smal pad, bezaaid met

Beneden kan 1nen echter een ezel of een paard hu- ren, wat wij ook gedaan hebben. In een grot in deze berg zou volgens de oude legende de draak geleefd heb- ben, die door de jonge Germaanse held Siegfried gedood werd. Daar deze saJge verwerkt is in een opera van Richard Wagner (die zijn stof gaarne putte uit de mythologie), is tegen de helling van de Drachenfels de z.g. Nibelungen-Halle gebouwd, waarin muurschilderingen en schilde- l'ijen vele taferelen uit "Der Ring des Nibelungen" uE.beelden. Achter dit gebouw gaat men een 40 m lange stikdonkere tunnel in, aan het eind waarvan men plotseling in het felle daglicht letterlijk vis à vis met een

natuurgetrouwe draak staat. ... Sta- len zenuwen gewenst.

In Bad Godesberg staat langs de Rijn het bekende Hotel Dreesen, waar van

22~24

September 1938 de Britse pre- mier Chamberlain vertoefde om met Hitier te onderhandelen over een vreedzame oplossing in het geschil over de Sudeten-Duitsers. Tijdens de laatste oorlog verbleven er krijgsge- vangen hoge officieren. Thans is het gebouw in gebruik bij de Franse autoriteiten in West-Duitsland. 't Kan verkeren ... .

Het stadje zelf telt pl.m. 40.000 in- woners. Het heeft weinig door de oor- log geleden. De Amerikanen gaan binnenkort al hun bureaux naar Bad Godesberg overbrengen en bouwen daartoe bij de Rijn een machtig be- tonnen kantoorgebouw, geheel op pa- len, voor het geval dat de rivier bui- ten haar oevers treedt. Het gebouw lijkt een beetje op het hoofdkantoor van de K.L.M. in Den Haag, gezien van de Koninginnegracht af.

In het centrum van de stad bevindt zich een park, waaromheen zich het society-leven afspeelt. Vroeger be- hoorde dit park bij een villa van de Keurvorst-Aartsbisschop van Keulen, tot wiens gebied ook deze streek be- hoorde. Deze villa -- Redoute Haus genaamd

thans door de ge- meentelijke overheid gebruikt voor officiële ontvangsten e.d. Ook wor- den er kamermuziekconcerten ge- geven. Als knaap heeft Beethoven hier gespeeld als gast van de Keur-

vors~

en men kan zich goed voorstel- len hoc zoiets plaats vond, daar de oorspi'Onkclijke Barok-stijl in het ge- hde gebouw is gehandhaafd en wij ook prenten zagen, waarop de situa- tie van omstreeks 1790 is afgebeeld.

Toen wij een aangrenzend tennis- park passeerden en onze gastheer vroegen of Beethoven hier tennis had gespeeld, reageerde deze: "Pas- sioniert".

Aan de wes:,elijke rand van Bad Go- desberg ligt een 75 m hoge kegel- vormige berg van basalt, waarop de ruïne staat van de Godesburg, een kasteel, dat in 1210 door de Keur- vorst van Keulen werd gebouwd op de plaats, waar reeds de oude Germanen een offerplaats hadden.

In de huiselijke sfeer

Dit nu is in grote trekken het dé- cor,

onze gesprekken en discussies -gedurende een paar dagen gehouden werden, in grotere, doch ook in kleinere kring.

Daar vooral dit laatste van zeer grote invloed kan zijn, hadden de organisa- toren een en ander zo gearrangeerd, dat iedere bezoeker dit week-end de particuliere gast was van een Duitse familie, waardoor de Nederlanders kennis maakten met het huiselijk leven in Duitsland, terwijl beide par- tijen in intieme ,gesprekken van mens tot mens in huiselijke ,sfeer kennis konden nemen v•an wat in beide lan- den en volken omgaat en leeft. Voor velen onder ons

en ondergetekende behoorde to:. hen

die deze reis had- den aanvaard met een grote dosis re- serve en scepticisme, is dit alles ont- zettend leerrijk en verhelderend ge- weest. Wij zijn in gesprek geweest met Duitsers, voor wie evenals voor ons de Nazi-psyche een probleem is waarmee ze al jaren rondlopen en die er naar verlangden hierover met ons van gedach",en te wisselen; anderen weer wilden, mede naar aanleiding van een bezoek aan het Bundeshaus (het regeringscentrum te Bonn) alles weten over de s:!llatsinrichting van Nederland, daar !Wij toch een der oud-

ste democratiën zijn en de Duitsers (o.a.) op dit punt veel van ons kun- nen en (wat de jongeren betreft al- thans) willen leren; wij maakten ken- nis met kunstenaars, die voelden ja- renlang ook op hun gebied opgesloten te zijn geweest en onze hulp inriepen teneinde hun achterstand in te kun- nen halen.

Kortom: men constateert in Duits- land een geestelijke hong!'r. Vooral onder de jongeren, daar deze beseffen, dat het met .hun land en met de we- reld anders moet gaan om niet in dezelfde fouten te vervallen als de vorige generatie. Er is een grote Europees-federalistische stroming, die zich wat de jeugd betreft gekristal- liseerd heeft in een paar federalisti- sche studentenverenigingen en voorts de reeds hierboven genoemde "Bund Europäischer Jugend". Dit is een bond, die

jarigen van alle richtingen, geloof en standen in zich verenigt, die zich niet in de eerste plaat.s Duitsers, maar Europeanen voelen en er naar streven binnen de grenzen van hun land de gedachte van het Europese federalisn1e te ver- breiden en buiten die grenzen zoveel mogelijk persoonlijke contacten te leg- gen ,met gelijkgezinde jongeren. In Nederland hebben deze zich o.a. ver- enigd in de Stichting "Europees Jon- geren Contact" (secretariaat Lijster- besstraat 171, Den Haag).

Dat beide verenigingen voor hun on- derlinge relatie ook van officiële zijde zoveel steun genieten, is zeer verheu- gend te noemen. Zo was er op de laat- ste avond van ons bezoek een ont- vangst op het Voorlichtingsbureau

(Presse und Kulturabteilung) van het Nederlandse Gezantschap te Bonn, waar o.a. drie films over ons land werden vertoond, waarvan in het bij- zonder een over de drooglegging der Zuiderzee veel indruk maakte op de Duitse bezoekers.

Het was ook hier, dat het plan, waar- mee een groepje Duitse jon.gelui reeds enige Ujd rondliep, een definitieve vorm kreeg: "Volgende week komen wij naar Holland".

Een tegenbezoek

.En ze zijn gekomen! Velen van hen die ik in Bad Godesberg, Honnef of Bonn leerde kennen, drukte ik een week later in Rotterdam de hand. En ze hadden anderen meegebracht

vrienden, vriendinnen, collega's ... . De federalistische boom was weer dikker geworden! Een aardige geste was het ook van hen een persoonlijke boodschap mee te brengen van de bur- gemeester van Bonn (de hoofdstad van West-Duitsland), gericht aan zijn Haagse collega; ook om hun bezoek aan Den Haag te laten plaats vinden op de dag, dat onze volksvertegen- woordiging zich zou uitspreken over het plan-Schuman, welke Tweede Kamer-vergadering zij wilden bijwo- nen.

U

zult misschien denken: "Nu, hij is nogal enthousiast over de Duitsers.

Maar dit zijn de slechts enkele g-oed- willende groepen temidden van een volk, dat weinig blijk geeft te hesef- fen welk een onheil het over on>' land en geheel ons werelddeel heeft ge- bracht... En dat voor een oud-lid van de verzetsbeweging".

Heus, ik ken alle argument•·n en tegen-argumenten en heb werkelijk geen blad voor de mond genomen.

Doch juist hierdoor, door er op .. nhar- tig over te praten, ben ik tot d•· over- tuiging gekomen, dat er omh•t' de Duits·ers meer schuldbesef is dan in het openbaar blijkt. Het is hil·r· ni.et de plaats om op deze kwesties dieper in te gaan, maar dit zou ik to!'h wel iedere Nederlauder ja, iedere Europeaan ter overweging willen geven:

Er zijn in Duitsland zeer vele gc,..dwil- lenden

ouderen zowel als jong-eren --- die een posi:,ieve bijdrage willen leveren tot het scheppen van •·•·n an- dere, betere gemeenschap. Lat<'n wij de handen, die ons toegestoken wor- den, grijpen en ... vasthouden. Zeer stevig vasthouden, want doen wij dit niet, dan kunnen ,wij het het

)uitse volk niet kwaÜjk nemen wanm·er het zich opnieuw morrend in een na t.iona- listische burcht verschanst om daar over tien of twintig jaren wéér uit te breken --- met alle gevolgen van dien.

Het ligt m.i. aan onze houding tháns of onze kinderen een gelukkig•· jeugd en wij een rusUge oude dag

hebben in een vredige en hopelijk wel- varende wereld.

Moge ik besluiten met een cit:mt uit de rede, die Prof. Gelissen, d<' voor- zitter van de Nederlandse Kanwr van Koophandel voor Duitsland, op :10 Oc- tober j.l. te Hengelo

hield: "Wij zullen nauw met Duitsland moeten samenwerken. De t.ijd der gevoelig- heden is zakelijk voorbij. Het wa.s zeer begrijpelijk, dat men in 1946 h•·t sen- timent meer liet spreken dan 11l'l ver- stand, doch thans .zijn de omstandig- heden veranderd... Ik ben C'rvan overtuigd, aldus Prof. Gelissen, dat op de nieuwe welvaart van Duitsland geen nieuwe agressie zal volgPn. De val van Hi:.Ier was het einde van de Duitse agressie, zoals de val van Na- poleon

einde was van de Franse.

Het ligt niet in de lijn der historische ontwikkeling, dat Duitsland opnieuw tot een aanval zal overgaan. De Duitse jeugd vooral is daarvan ten diepste doordrongen".

R'dam, 3-11-51.

• Ph. GOLDSMID.

fi)e $riemaster

Maandorgaan van de Jongeren Organisatie Vrijheid en Democra- tie (J.O.V.D.)

Hoofdredacteur: G. Stempher.

Leden van de redactie:

Ammy de Muynck, E. Nordlohne en

Ger van Schagen (secretaris).

Adres Administratie:

Prinsengracht nr. 1077, Amster- dam. Telefoon 35343

Abonnementsprijs minimum f 2,- per jaar. (Voor leden gratis)

Abonnements- en advertentie- gelden uitsluitend aan G. Stempher Amsterdam, Postgiro 244397 of op bankrekening, Holla.ndsche Bank-

Unie, Herengracht 434-438.

Herinneringen aan het Suezkanaal

Een internationaal wrijvingsvlak, voor oorlog

dat of

wellicht vrede

beslissend kan ziJn

D e ogen van de gehele wereld zijn op het ogenblik gericht op Egypt1e en op het Suez-kanaal, dat kleine stukje vaarwater dat sinds 17 November 1869 de belangrijke verbinding vormt tussen de Middellandse Zee en de Rode Zee en dat voor ons land zo een levensbelang was en is in verband met de scheepvaartverbinding met Indonesië.

Egypte ... Mijn kennismaking met dat land was maar héél kort. Het was op weg naar Indonesië dat onze Con- stellation 's avonds laat in sen Egyp- tische duisternis gehuld laag over Egypte bromde, toen plotseling van- onder de vleugel duizenden lichtjes opdoemden, die fonkelden dat het een lieve lust was om te zien: Cairo ...

Heel laag vlogen we over die sprook- jesachtig verlichte stad en even later streek de rConnie op het Farouk Air- port neer. Toen we de trap van heL vliegtuig afdaalden, stonden we eens- klaps in een heerlijke warme zomer- avond onder een donkere hemel, die vol was van zilveren sterren. Het was één van de grootste sensaties van mijn leven. 's Morgens v,ertrokken van een Schiphol, waar het vroor dat het kraak'te en nu hier in Cairo, na tien uur vliegen, deze heerlijke zoele avond.

natuurlijk niets van konden maken.

Toen ik de gordijnen openschoof en door het raam keek zag ik, over de prachtige palmen en cactussen , van de fantastische hoteltuin héén aan de horizon de zon bloedrood opkomen boven de eindeloze vlakte van de woestijn ... .

We ontbeten met "ham and eggs"

in de grootste marmeren eetzaal.

Deze zaal was oorspronkelijk gebouwd als speelzaal, maar doordat het Ha- zerd-spel in Egypte werd verboden was zij nu als ee'tzaal ingericht. Van- daar dat Koning Farouk af en toe even overwipt naar Monte Carlo om daar de nodige piesto's te verliezen ...

Nadat we nog gauw voor de aardig- heid even een Egyptische krant had- den gekocht, gedrukt in het typische Egyptische haaltjes-schrift, stapten we in de bus die ons weer brachc naar Farouk Airport waar onze Con- stellation gereed stond voor vertrek.

De lucht was blauw en de zon scheen stralend over de goudgele woestijn, toen de Connie dreunend over de startbaan van Farouk Airport voort- snelde en koers zette in de richting Basra. Ongeveer een kwartiertje na de start zagen we beneden ons het Suez-kanaal liggen... We vlogen recht over Ismailla. Alleen al rond die rstad zagen we de startbanen van vier enorme vliegvelden.

Het Suez-kanaal zag ik beter van nabij toen ik twee jaar later met de

"Waterman" uit Indonesië terugkeer- de. 'Er zijn in Nederland nog altijd

mensen, die zich van dat Suez-kanaal een verkeerde voorstelling vormen.

Laatst vroeg iemand mij of het zo breed was als het Hollands Diep bij de Moerdijk. Geen sprake van. Het Suez-kanaal is zó smal, dat twee grote zeeschepen elkaar niet kunnen passeren. Zij moeten daartoe op el- kaar wachten in de z.g bittermeren, die zich halverwege het kanaal be- vinden. Het varen door het Suez- kanaal is op zichzelf heel aardig.

Wanneer je dagenlang op zee hebc gezeten zonder iets anders te zien dan

luch~

en water, biedt het Suez-kanaal een welkome afleiding.

Er loopt een autoweg. vlak langs waarop altijd veel verkeer is. Ook voeren we langs heel wat Britse mili- taire kampementen. Hoog boven ons raasden in de blauwe lucht voortdu- rend formaties Vampire-straaljagers van de R.A.F., formaties die op het ogenblik nog wel groter zullen zijn.

Het, is overigens merkwaardig, daL oók de luchtmacht van koning Fa- rouk met Vampires is uitgerust ... . Op enkele vliegvelden die we passeer- den, zagen we ook voortdurend Va- letta-transportvliegtuigen opstijgen en dalen. Alle schepen kregen in het Suez-kanaal een loods aan boord. De schepen mochten ntet boven een be- paalde snelheid varen. De golfslag was dikwijls toch al zó hoog, dat de golven over de rand van het kanaal heenspoelden.

Onlangs lazen we in de krant, dat op

BRIEVEN AAN DE REDACTIE

het ogenblik de schepen géén loods aan boord krijgen en op eigen ver- antwoording het Suez-kanaal door- varen. Er gaan geruchten, dat Egypte het Suez-kanaal wil nationaliseren.

Het is thans nog in handen van een maatschappij, waarvan de aandelen grotendeels in handen zijn van Enge- land en Frankrijk. Het is begrijpelijk, dat Engeland zich tegen een derge- lijke nationalisatie met kracht verzet- ten zal. Onlangs werd naast het Suez- kanaal een tweede geopend, het Fa- rouk-kanaal, bij de aanleg waarvan Hollanders ook weer een belang- rijke rol hebben gespeeld. Schepen die door het 'Suez-kanaal varen, heb- ben vanaf de wal altijd nog veel be- kijks.

Men ziet er immers schepen uit alle delen van de wereld. Vooral onze Hollandse troepenschepen trokken altijd veel belangstelling. Heel waL is er door onze jongens afgezwaaid, vooral als er meisjes te zien waren ...

Al varend door het Suez-kanaal (waar we tussen twee haakjes 's mor- gens vroeg bibberden van de kou

zagen we ook eenzame bedouinen- stammen met hun kamelen, we zagen de stad Ismailla, tal van militaire kampen, het standbeeld van De Les- seps en de wijde, wijde woestijnvlakte.

Zó is het Suez-kanaal, een voor het oog eenvoudig en klein water, maar van ongelooflijk veel belang voor de zeevaarten voor de militaire strate- gie. Het is te hopen, dat in de hui- dige kritieke toestand het Suez-ka- naal geen aanleiding zal geven tot internationale verschillen die zó hoog zullen oplopen, dat men naar de wa- pens zal moeten grijpen. Maar, we houden ons hart er voor vast ...

HUGO HOOFTMAN.

1)

Want het kan 's nachts in de woestijn behoorlijk koud zijn.

Terwijl we ons naar de douane bega- ven, zagen we reeds de eerste Egyp- tenaren: donkere typen, de soldaten in zwavte uniformen, de sjouwers in witte "soepjurken", en allen hadden de rode fez met het traditionele zwar- te kwastje op het hoofd... Nadat we de douane waren gepasseerd en de nodige formaliteiten waren vervuld, stapr-;en we in een autobus, die ons naar ons hotel bracht. Onderweg kregen we de eerste indrukken van Egypte, vlug en vaag. Oosterse hui- zen, plat en vierkanft, wit of geel ge-

VERKERENn

pleisterd. Cactussen en palmen ... , bedelaars ... , armoede ... , zand ... . Ook passeerden we Almaza Aerodro •.

me, de tweede luchthaven van Cairo.

De bus bracht ons naar het Heliopalis Palace Hotel in Heliopolis, een voor- stad van Cairo. Het mooiSite hotel wat ik ooit, wáár ook, gezien heb. Mary Pos, de bekende journalist,e, noemL het Heliopalis Palace Hotel met zijn 1300 bedden 'in één van haar boeken

"een sprookjespaleis uit duizend en één nacht" en zo is het ook. De prach- tige marmeren zalen en gangen met hun hoge zuilen, de dikke tapijten en lopers, die overal lagen, de Egypti- sche bedienden in hun typische Oos- terse kledij, de echt Oosterse sfeer, die overal uitsprak ondanks de

badkamers met warm en koud stromend water, het maakte op ons allen een onvergetelijke indruk.

Die avond schreven we, nadat we op K.L.M.-kos'ten voortreffelijk hadden gedineerd, onze eerste brieven naar huis. De volgende morgen gaven we ze af aan de portier en betaalden voor de postzegels. De brieven zijn nooit in Nederland aangekomen.

Z)iets zou men in een dergelijk luxueus hotel niet verwachten, maar het is karakteristiek voor geheel Cairo en geheel Egypte: onbetrouw- baar, vals, je moet er verduiveld op je qui-vive zijn! Heerlijk. hebben we die nacht in het Heliopalis Palace Ho- tel geslapen. Geen , wonder, wanf de vorige nacht hadden we doorgebracht in een 'tochtige barak op Ypenburg waar, gezien de emoties van het ko- mende afscheid van vrienden en ken- nissen, van slapen töch al niet veel kwam ... We werden 's morgens ge- wekt ,door een

op de deur en een

r~r

Egyptisch gebrabbel, waar we

Merkwaardigerwijs is het juist het artikeltje van mijn charmante reisge- note naar de conferentie te Linz/Dat- tenberg, dat mij naar de pen doet grij- pen, om aan een verzoek om copy te voldoen.

Merkwaardig misschien daarom, om- dat men gemeenlijk een instemmend knikken pleegt na het lezen van een dergelijk stukske proza, daarom merk- waardig, omdat men gewoonlijk der- gelijke ontboezemingen niet commen- t,arieert . . . Els Hazelaar moet me maar vergeven, dat het toevallig haar artikeltje is, dat aanleiding gegeven heeft tot het neerschrijven van rdeze beschouwing, die in wezen zijn oor- zaak vindt in een speciaal soort gees- telijke leemte, die ik bij sommige jon- geren meen te bespeuren, jongeren zowel binnen als buiben onze J.O.V.D.- kring.

De "ups" en de "downs" van het leven, geregistreerd in de bekende spreuk des heren Bredero: "'t Kan verkeren", zullen, al doen we nog zo ,ons best om dit te voorkomen, elkaar blijven afwisselen; na een down volgt een up en dan met absolute zeker- hetd weer een down. Sterker gezegd:

"We kunnen niet van een "up" spre- ken

dit leven zonder de "down" ge- kend te hebben. De "up" zonder

"down" is onbestaanbaar en omge- keerd.

Gelukkig maar, want juist deze

wisseling maakt, meestal zonder dat we 'het beseffen, dit leven genietbaar.

In de periode van de "down" is er de hoop op de "up" en deze hoop doet ons ondanks de moeilijkheden van het ogenblik verlangend uitzien naar de dag van morgen.

De golven van het leven hebben lange dalen en spitse toppen, voor de één zijn hogere toppen weggelegd dan voor de ander, maar allen willen we

naar zo'n top, zo'n "up", we willen allen "runner up" zijn, al wordt dan zo'n toppunt vaak maar voor een kon ogenblik bereikt.

Echter, wanneer we dan besloten heb- ben om "gezamenlijk voorwaarts te gaan" zoals mejuffrouw Hazelaar dac voorstelt, dan presenteren zich een paar beslissende vragen, die onze Dordtse J.O.V.D.-ster helaas niet be- antwoord heeft. Dit voorwaarts gaan, veronderstelt nl. e,en omschreven doel, een bekende richting en als meest be- langrijke: Een reden waarom we di'c doel willen bereiken.

Het is in de eerste plaats belangrijk de reden te kennen, die doet streven naar een top, temeer omdat vele men- sen zich deze "reden" niet meer be- wust zijn. Het leven heeft voor hen de zin verloren, er is voor hen geen weg meer naar een doel. Ze willen feitelijk geen gezin stichten, geen kinderen hebben, want deze zijn maar lastig en waarvoor? 't

toch maar kanonnenvlees, dat vaak hun zwaar- ste argument is. Ze hebben het geloof in het leven v,erloren.

Zonder enige twijfel heeft dit leven wel zijn zin voor de enkeling. Zou heL dit niet hebben, het mensdom zou uit- strerven, verdwijnen als sneeuw voor de zon. Want in deze wereld wordt de bestaansreden afgemeten naar het nuttigheidseffect. Het kan boven ons bevattingsvermogen gaan om de diep- ste ,gronden van dit leven te verstaan, maar zij zijn er, want het redeloze be- staan draagt alle factoren in zich mee die leiden tot zelfvernieUging.

Is er een reden tot bestaan, dan is er bevens aanleiding te zorgen voor het voortbestaan. De vrouw en de man die een .gezin stichten, kinderen krijgen, deze opvoeden en goed toe- rusten voor de komende strijd die de jongere generatie zal moeten leveren

voor het leggen van een economische basis van een nieuw gezin met kin- deren, deze man en vrouw hebben be- wust of onbewust één van de belang- rijkste opdrachten begrepen en uitge- voerd. Een gezond en harmonisch ge- zin, is één van de belangrijkste en mooiste "ups" in dit leven, waar we naar kunnen streven en moeten stre- ven. In dit gegeven vindt men dan ook tevens een zeer belangrijke richt- lijn voor ons handelen in dit leven.

Onze samenleving rust op deze hoofd- pijler, v,ernietig deze en onze samen- leving zakt in elkaar als een zand- kasteel aa,ngevallen door de vloed- golven.

Het is overigens van geen belang een uitspraak te doen over het aantal kin- deren. Dit dient ieder voor zich uit te maken, desnoods geen enkel kind, doch in principe dient de wens tot het hebben van kinderen aanwezig te zijn bij elke man en vrouw. Onnodig te zeggen, dat een argument als "kanon- nenvlees", afgezien nog van de veel te veel generaliserende aard van dit argument, reeds om zijn incidentele aard geen bestaansrecht heeft tegen- over dit continu bestaande vraagstuk.

Onze "way of life" is een liberale, dat.

willen we tenminste, het is een prach- tige taak voor het liberalisme, de mans het gezin als pijler van onze samenleving te doen zien en het ook als zodanig te doen functioneren.

Deze beschouwing is theoretisch ge- houden, de praktijk is vaak op schrij- nende wijze anders, we weten dat al- len, het is ook alleen maar de be- doeling om de grote lijn aan te geven en om hun, die twijfelden aan deze dingen, een hart onder de riem te steken, want die "schrijnende prak- tijk" is fout.

J. VERHEY.