3 Verrichte werkzaamheden
Algemeen
«4^Het
MinisterievanFinancier heeftonsgevraagd
eenfeitenonderzoek uit tevoeren ende hiervooraangehaalde tijdlijn
enreconstructie op te stellen In de Nota vanInlichtingen
inzake hetonderzoek stelt het MinisterievanFinancier “in dit stadium is
sprake
van een feitenonderzoek terbeantwoording
vandeonderzoeksvragen
enis geensprake
van eenpersoonsgericht
feitenonderzoek“3 1
6569Onze werkzaamheden
zijn gericht geweest
ophet in kaartbrengen
vanfeitenenomstandigheden
context inzake het memoPalmen’ ende luni weefeweek’van2019 Dit betekent datwij
geen oordeelrapporteren
overdegedragingen
van individuele medewerkersvan het Ministerievan Financier Mede daarom hebbenwij
inonsrapport
geen namen vanindividuele medewerkers opgenomenmaarhebbenwij gewerkt
metfunctieaanduidingen
Be emgeI
en mevrouwPalmer naarwie hetmemois vernoemd
667o
Wij
hebben devolgende
werkzaamhedenuitgevoerd
Verzamelen en
analyseren
van informatieInterviewervan voorhet onderzoek relevantepersonenV
^
maliq medewerkersen bewindspersonenAnalyseren
vaninformatieen interviewsConcipieren
vanhetrapport
inclusiefwederhoofj Afstemming
vanhetrapport
metopdrachtgever
’Vi
In devolgende paraarafenworden dezewerkzaamhedennadertoeaelicht
3 2 Verzamelen en
analyser
en vaninformatie
6
7i_Onze
werkzaamhedenbestondenuithetidentificerenen verzamelenvande relevante informatievafiyjhet
MinisterievanFinancierWij
hebben debeschikking gekregen
overdedigitale
gegevensvan53voormalig
medewerkersrenbewindspersonen Daarnaast hebbenwij
inonsonderzoek
digitale
gegevens betrokken dieafkomstig zijn
uitdigitale systemen
vanhet Ministerie van FinancienendeBelastingdienst
Ten slotte hebbenwij gebruik gemaakt
vande informatie die als onderdeelvaneerdere onderzoeken naarkinderopvangtoesiagen
beschikbaar isgemaakt
6872
Bij
deuitvoering
vanhetinformatieonderzoek
onsonderzoek isrekening gehouden
met hetbeginsei
vanproportionaliteitdoor de zoekacties uit Dit houdt in dat de onderzoeksmethode in eenQnafhafi
kelijk opgestetde zoekstfategie
endaaropgebase
rdez ektQffflenr VG rwathet onderzoekopmebrete teiefeiQfis is Hier hebbenwiionder andere invullinaaan geoevenbiide keuzevande voormaiiq medewerkersen bewindspersonenvanhetbeqinselvansubsidiariteit■in aohtgenomen ter
voorkoming onevenredig
zwareinbreukopdepersoonlijke
ievenssfeer MinisterievanFinancier diewii hebben betrokken in het onderzoeken doorbii het doorzoeken vandigitalegegevensgebruikttemakervanzoektermen6ft73_ln appendix
A 14siseenbeschrijving
opgenomenvandewijze
waaropdigitale
informatie isgeidentificeerd veiliggesteld
enovergedragen
aanPwC Inappendix
A 2 hebbenwij
eenoverzichtopgenomenvande
voormalig
medewerkersenbewindspersonenvan het Ministerie van Financienwaarvanwij
dedigitale
gegevenshebben betrokken in het onderzoekI
3 3 Interviews
7B74Ter verkriioinaenverificatievan voor onsonderzoek relevante informatie alsmedeomdeze informatie in
dejuiste
context te kunnenpiaatsen
hebbenwij
38voormalig
medewerkersenbewindspersonenvanhet MinisterievanFinancien
geinterviewd
Daarnaast hebbenwij
van eenI
18I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021aantal betrokkenen informatie
verkregen
in informatievegesprekken
Daarnaast hebbenwij Je
personendatelie betrokkenjsziingeweest bij
eerdereonderzoeken naarde
kinderopvangtoeslagen
^75In
appendix
A 2 hebbenwij
eengeanonimiseerd
overzichtopgenomen vandevoormalig
medewerkers enfaewindspersonenvanhet Ministerievan Financien enandere betrokkenen die
wij
als onderdeelvan het onderzoek hebbengesproken
ofgeinterviewd
I
7a76_Van
de interviewszijn
dooronsverslagen gemaakt
Degemterviewden
hebbeninzage gekregen
in hun
interviewverslag
enhebbenwaarnodig
op enaanmerkingen
kunnen maken Allegeinterviewden
hebben hunverslag geaccordeerd
PwC heeft deinterviewverslagen
mede alsbasis
gebruikt
voorhetschrijven
vanhetonderhavige rapport
Zoals te doengebruikelijk bij
ditsoortonderzoeken en
terwaarborging
van eenoptimale medewerking
aande interviews heeft PwC deinterviewverslagen nietgedeeld
met het Ministerievan Financien^ZLHoewel
dit als onderdeelvandeopdracht
door het MinisterievanFinancienwasgevraagd
hebben
wij
geen rode dradenverslag’
niettot individuele personen herleidbaresamenvatting
vande interviews
toegevoegd
Onzebelangrijkste overweging hierbij
is dat de relevante informatie uit de interviews in die delenvanhetrapport ztjHis
verwerktwaardeze in de context van betreffendeonderwerp
tot hun recht komenkomtWederhoor
747^Wij
hebben wederhooruitgevoerd bij
die personenfvoormalia medewerkersen bewindspersonen dieeenwezenlijke bijdrage
hebbengeleverd
aan ons onderzoekenbij
personenfvoormaNa medewerkers enbewindspersonen dieverantwoordelijkheid droegen gedurende
deonderzoeksperiode
DezepersonenPeze fyoormalio medewerkers enbewindspersonenkregen
devoorhen relevante delenvanhet
concept rapport voorgelegd
ter verificatie Allepersoner^Alle fvoormaligi medewerkersen bewindspersonendiewij
hebbenuitgenodigd
voorwederhoorhebben hiervan
gebruikt gemaakt
metuitzondering
vanhetlidvanhet MTToeslagen
datmedewerking
aan onsonderzoek heeftgeweigerd
maardiewij alsnog
demogelijkheid
hebbengeboden
voorwederhoorWij
hebben alle reaches ingezamenlijkheid
beschouwden indien door onsrelevantgeacht
in het kadervanbeantwoording
vandeonderzoeksvragen
in hetrapport
verwerkt 3 4
Afstemming
metopdrachtgever
TST^Op
17September
2021 hebbenwij
onsrapport
inconcept aangeboden
aan het Ministerievan Financienomenerzijds
het Ministerie in degelegenheid
testellenonsop eventueleonjuistheden
teattenderen en
anderzijds
om eenambtelijke
reactievoortebereiden oponsrapport
3 53 6
Beperkingen
van hetin onsonderzoek76S0Wii hebbende
opdracht uitgevoerd
en overde uitkomstengerapporteerd
inovereenstemming
metopons van
toepassing zijnde beroepsregels
7
8i_De
dooronsuitgevoerde
werkzaamheden houdengeenassurancewerkzaamheden in7882_Een
onderzoek als hetonderhavige
kent inherentebeperkingen
Dezezijn
metnamegelegen
inde beschikbaarheid en betrouwbaarheidvande informatie waaronder ook onzekerheidover bestaanen
vervolgens
traceerbaarheidvanfysieke
documentenWij
hebbengeenredenen omaantenemendat het Ministerievan Financien
onstoegang
tot informatie ofvoormalig
medewerkers ofbewindspersonen heeft onthouden
78S3aR6 OBdetz 0ek4
gebaseefd
9pvrijw4llig ffleelewefkmg aaH§ez46rr wij
geefropsporingsbevoegdheid
hebben Metuitzondering
vanhetgeen
hierna beschreven hebben alle personenivoormalig medewerkersenbewindspersonen diewij
hebben benaderd als onderdeelvan onsonderzoek
meegewerkt
aande interviewsen hune mailbox terbeschikking gesteld ses^Een
lidvan het MTToeslagen
uit 2017 heeftmedewerking
aan het onderzoekgeweigerd
©eI
19I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021methet lidvanhet MT
Toeslagen
endringend
verzochtommedewerking
Ook wenste het lidvan het MTToeslagen
niet dee mailbox terbeschikking
te steilenaan PwC PwC heeftaangegeven af tezien van eeninterview indien dat op bassvan eendienstbevelzoiiplaatsvmclen
omdatdeelnameaanhet onderzoekopbasisvan
vrijwilligheid
client tegeschieden
Wei is de e mailboxvafvhet betFeffeRGle tidvaBhet MT—ToeslaqenOee mailboxvanhet betreffende lidvanhet MT Toeslagenis wel in het onderzoek betrokken nadat de Secretaris Generaal Ministerievan Financien 2020 heden besloten heeft dee mailbox te
overhandigen
aanPwC Het nIet hebben kunnen interviewenvandezepersoon heeft totgevolg
datwede exactsopvolglng
vanhet‘memo Palmen’ in de
perlode
na14maart2017gereconstrueerd
hebben aande handvande oneterbeschikking aesteldeinformatievooronsonderzoek relevante informatiewaaroverdeze medewerkerzoukunnen beschikken nietnaarboven isgekomen
Pe StaatssecretarisvariFinaRGierv ■2047 20184Snel heeftgeen
medewerking
verleendvoorvrijwillige inzage
inzijn privetelefoon Volgens
deStaatssecretaris Snel bevattezijn privetelefoon
geenzakelijke correspondentie jOverigens
isons op basisvan onsonderzoek nietgebleken
dathet memo Palmen’ is verstrektaan de betrokken Staatsseoretaris
i
«2a6_Uit
onsonderzoek isgebleken
dateeaMedewerker 1 FJZBelastingdienst
van het Ministerievan Financien het‘memo Palmen’ in de‘juni
week van2019 heeftontvangen Wij
hebben deze medewerker niet kunnen interviewenvanwegegezondheidsredenen
Hierdoor hebbenwede reaotievandeze medewerker alieen kunnen afleiden uit de besohikbaredigitale
gegevensen andere interviews Dee mailboxvande betreffende medewerker is wel in het onderzoek betrokkenS3S7_Voor
onzeinformatievoorziening zijn wij
medeafhankelijk
vande betrouwbaarheidvandetoelichtingen
vande medewerkers diewij
hebbengeinterviewd
Dezetoelichtingen
hebbenwij
zoveel
mogelijk getoetst
aande handvanandere informaties^^Onze
werkzaamheden hebben niet het karaktervan eenpersoonsgericht
onderzoek zoals bedoeld in‘deer] waarbij hetonderwerpvan onderzoekhetfunctioneren handeien of naiatenvan handeien van eenfrechtsjpersoon is Het Ministerievan Financien heeftaanhaar medewerker ~Ofl rapportmag gecommuniceerddat de uitkomstenvan onsonderzoek niet indisciplinaire traiecten worden
gebmikt
voorhetnemenvanarbeidsrechtelijke maatregelen jegens
individuelemedewerkers betrokken tenziisprake isvanopzetenof vermoedensvanstrafbare feiten
Interactie met
het
Ministerievan FinancienS5890monsonderzoek effectief te kunnen uitvoeren
zijn wij operationeel
ondersteund doordeBeveiligingsambtenaar
vanhet Ministerievan Financienvoorhetorganiseren
vandegegevensidentificatie iogistieke
processen eninteractie met betrokken medewerkersWij zijn
ondersteund door de
plaatsvervangend
CiSOvandeBelastingdienst
ende AdviseurInformatiebeveiliging
enPrivacy
vanhet MinisterievanFinancienbij
het verzameien en verwerkenvandedigitale
gegevens3 7
gS9QDaarnaast heeft het Ministerieeen
begeleidingscommissie ingesteld
bestaande uitde Secretaris Generaalvan het Ministerievan Financien 2020 heden en ledenvanverschillendedienstafdelingendienstonderdelen De rolvande
begeleidingscommissie
bestond uit het bewakenvandevoortgang
van onsonderzoeken hetsignaleren
enopiossen
vaneventueleknelpunten
Debegeleidingscommissie
heeftonsconcept rapport getoetst
opkennelijke
onjuistheden
Daarnaast heeft debegeleidingscommissie
namens het Ministerievan Financien dezorgvuldigheid
vanhet onderzoek bewaakt vanuit haar rol alswerkgever
Debegeleidingscommissie isSHkeer bij
elkaargeweest
I I
S7S1Wii hebbenonsonderzoek
onafhankelijk
kunnen uitvoerenwaarbij wij
geen redenen hebbenomaantenemendat het Ministerievan Financien
onstoegang
tot informatie ofvoormalig
medewerkers enbewindsoersonen heeft onthouden Het MinisterievanFinancien heeftgeen invioed
uitgeoefend
op de aard endiepgang
van onzewerkzaamhedenI
I
20I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021Doorlooptijd
van onsonderzoek«ss2_De
omvang encomplexiteit
vanhet onderzoek bleeksignificant
af tewijken
vandeverwachtingen bij
het formulerenvandeonderzoeksopdracht onderzoeksopzet Hierdoor is het aantalvoormalig
medewerkersen bewindspersonendatvrii hebben moeten interviewen ende hoeveelheiddigitale
informatie diewij
hebben moetenanalyseren sterktoegenomen
3 8s893Daarnaast hebben
wij
gegeven de sensitiviteitvan het onderzoek enterwaarborging
vandezorgvuldigheid
vandeuitvoering
vanhetonderzoeksproces
inoverleg
met debegeleidingscommissie
extrawaarborgen gecreeerd
inzake het verzamelenvandigitale
gegevensen het interviewenvanbetrokkenvoormalig
medewerkersen bewindspersonen9094Bovenstaande factoren hebbeneen
belangrijke
rolgespeeld bij
het verschuivenvandeopieverdatum
van onsrapport
van1juli2021
naar5029September
2021i
miPKi
I
21I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
20214 Context
4 1 Context rand de CAF onderzoeken
S4i5_Om
de inonsrapport
opgenomenfeiten in dejuisfe
context te kunnenplaatsen
ts4i6tnodig
omvanhet e Fsthebbenwijonderstaand een
ontstaanvandeaanloop naardekinderopvangtoeslagaffaireCAFonderzoeken
ffiS6_Het maatschappelijk
debat omtrent fraude mettoeslagen
ontstond onder anderenaaraanleiding
vande
zogenoemde ‘Bulgarenfraude’
Doordat deBelastingdienst inkomensafhankelijke toeslagen
voorafbij
aanvraag uitbetaaldeenpas achteraf controleerde ontstond de sitiiatiewaarbij
vermeendeBulgaarse
bendes fraudepleegden
mettoeslagen Bulgaarse katvangers
ZQuden zich
insohrijven bij
eengemeentelijke
dienst in Nederland meteenfictiefwoonadresVervolgens
stondenzegeregistreerd
alsvvoonachtig
in Nederland Hierdoorkregen zij
een‘Burgerservioenummer’
BSNtoegewezen
welkezetegen geringe vergoeding overhandigden
aande bendeleiders Deze laatsten maakten
vervolgens
eenDigiD
aan envroegenleldde toteen motievanwantrouwen
tegen
de StaatssecretarisvanFinanoien 2017 2019 op 15voorkomenvanfraude mettoeslagen hetaeenDetoeaenomen aandachtvoorhet voorkomenvan fraude mettoeslagenleidde tot de Wet
aanpak
fraudetoeslagen
enfiscaliteit van2013 Tengevolge
vandeze wet is deBelastingdienst Toeslagen
in deuitvoering
vandetoekenning
vantoeslagen
zich vetintensiever op fraudesignalen
gaan richtten84Uit de verschillende interviews in het
onderhavige
PwC onderzoek komt het beeld naar voren dat deBelastingdienst
doorverschillendefaotoren zoalsdeBulgaren
fraudeendeleegloop
door deftrimhartige vertrekregeling
ineenpQl4tieke6n beetuurlijke
grisi8situa t iev rkeerde Defuimharttge
v rt
fekregeling
he6ftLiiteifideiijk geteid
tot hetondefveFsoherpt
toeziGht 6teH6nvand698Diverse gei nterviewden benoemen in het kadervande context ook de hardheidvande
wetaeving dan wel dat deuitvoeringvande wet tot hardheid leidde Pitaspectis onderdeelvan
eerder uitoevoerde onderzoeken Adviescommissie Uitvoering Toeslagenen POKV
e599Vanuit de FIOD verschillende instanties binnenen buiten de Belastingdienst kwamen
fraudesignalen
naar^beven die te maken hadden met malafide facilitators ondermeerbijde FIOD terecht Een facilitator is in dit kadereencommercieleparty belastingadviseur gastouderbureau
verkrijgen
vantoeslagen
Om deze reden is inSeptember
2013 het CombiteamAanpak
Facilitators CAF team
ingesteld
onderbestuurlijke verantwoording
vandeAlgemeen
DirecteurBelastingen Belastingdienst
^Flet CAF team had tot doel onderzoek uit tevoeren naarsignalen
van
een
samenwerkingsverband
vandiverse diensfonderdelenvandeBelastingdienst
individuele
burgers
vanhet CAF team werden
overgedragen
aan de betrokken directie s vandeBelastingdienst
diemogelijke vervolgacties bepaalden
voorde verderebehandeling
vande zaak Oe ln hetoevalvanrecht op
toeslag
vande betrokken individuelebwgefburgers Ingeval
ersprake
isvan eenverhoogd
risico danvolqteen intensievebeoordeling waarbij bewijsstukken
over eenlangere
I
^Kamerstukken II2012 13 17050 nr 433I
22I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinanoien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021periods
wordenopgevraagd
De criteria voordebeoordeling
vanhet rechtoptoeslag
komenvoort uit de wet en
regelgeving
van Financien 20172019iSnel
e ioi
het
volgende
aan overdewerkwijze
van het CAF teamDe
behandeling
vanCAF zaken wordtgestart
opbasisvaninterneenofexternesignalen
oververmoedensvangeorganiseerd
misbruik Zoals eerderaangegeven kunnen dezesignalen
in hetgeval
vandekinderopvangtoeslag atkomstig zijn
vanbijvoorbeeld
de GGDengemeenten
ofvanconstateringen
door andere onderdelenvan deBelastingdienst
Vanafde
startperiode
vanhet CAF maakteToeslagen
nahetontvangen
van eensignaal
eenuitdraai uit de
systemen
Hiervoor werd vanaf 2013 dooreenmedewerkereenuitgebreid queryverzoek gedaan
omgegevens uit desystemen
te kunnen combineren In ditqueryverzoek
werdgevraagd
omspecifieke
gegevensovervraagouders
Naastnaamadres en
woonplaats
werdenbijvoorbeeld
ook gegevensover eersteenfiveedej
nationaliteit de startdatumvandetoeslag
en eeneventueleImmigratiedatum opgevraagd
Wanneer de
analyse
van eenqueryaanwijzingen geeft
vanmogelijk georganiseerd
misbruik worden bezoekenaan
gastouders
enofeengastouderbureau uitgevoerd
Bezoeken worden in het
geval
vanCAF zakenafgerond
meteeninternverslag
vanbevindingen
Vanaf 2014 worden de
analyses
vandequeries vastgelegd
ineenintern documentom eenoverzichtelljk
beeld tegeven vande situatie DitInterne document bevateen samenvattend overzichtvanhet aantalvraagouders
het soorttoeslag
dewoonplaatsen
vande
vraagouders
ende totale ftnanciele omvang Ook de nationaliteitvanaanvragerswasopgenomen in dit interne document Sinds 2016 wordt
speciflek
op basisvandit document besloten of verder onderzoeknodig
isbijvoorbeeld
in devormvan een actualiteitsbezoek informatieoverde tweede nationaliteit is geen selectiecriteriumgeweest bij
de startenstartvan CAF zaken datwarenimmers steedssignalen
vanbuitenaf Recent is besloten dat nationaliteit ookgeenonderdeelmeerisvanhet
queryverzoek
I
9S1Q2BtffflenBiideopvolginqvanCAFzaken werd onderscheidgemaakt
tussen de zachte’stopzetting
ende harde’
stopzetting
van detoeslagen Bij
een‘zachte’stop
werd deuitbetaling
vankinderopvangtoeslag stopgezet hangende
een onderzoek naarderechtmatigheid
vande reedsverkregen toeslag
Oudersontvingen
eenverzoekominformatie waarin hen werd verzochtbewijsstukken
aante leveren waaruit het rechtoptoeslag
bleekStopzetting
vandekinderopvangtoeslag
vondplaats
voordat dereactietermijn
voordit verzoekwasafgelopen
Ouders hoefden als
gevolg
vande zachtestop’
nog geentoeslag terug
te betalen maarontvingen
ook geentoeslag
meer Pas nadat de het onderzoeknaardebewijsstukken
vandeouderswas
afgerond kregen
ouderseen nieuw voorschotbesluit Dit kon ondermeertotgevolg
hebben dat ouders de reeds
ontvangen kinderopvangtoeslag
moestenterugbetalen
Decommissie Donner heeft de zachte
stop aangeduid
als een‘conservatoiremaatregel’
Er werdvoorkomen dat
hangende
het onderzoek debedragen
diemogelijk
moesten wordenterugbetaald
verder
opiiepen Bij
een ‘harde’stopzetting
werdeen eerdervastgestelde voorschotbeschikking
met
terugwerkende
krachtstopgezet
engecorrigeerd
waardoor ook de reeds betaaldetoeslag
werd
teruggevorderd
I
e
88103Eenvan de dossiersvanhet CAE team betrof het CAE 11 Haiwaidossier Dit dossier zag op bet
]ieen
gastouderbureaudatvraagenaanbod ophetgebied Gastouderbureau[
®Kamershikken 2018 19 31066 nr 490
Bijiage bijKamersfukken II2020 21 31066 nr 775 p 1
“Omzien inverwondering2 Eindadvies AdviescommissieUitvoering Toesiagen 12 03 2019
I
23I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het ‘memo Palmen’I29September
2021neerqeleqcl bijde DireotieToeslaqen dat naonderzoek door hetBelastinqdienstbredeCAF team OPbasisvansiqnalen uit GGDrapporten zou bliikendataanleidinaenwaren binnenToeslaqen besloten tot mooelilke fraude het stopzettenvanlooende toeslaqenvanbetrokken oudersen het onderzoekenvanhun rechtop kinderopvanqtoeslaa De
wijze
waarophet CAF 11 Hawaiis in de
juni
week’van 2019onderwerp
vanIS discussie
geworden
4 2 Andere onderzoeken
4floi04In het kadervande
problematiek
rond deKinderopvangtoeslagen zijn
in deperiode
waarhetonderhavige
onderzoekopziet
maart2017 november 2020 eenaantal andere onderzoekenuitgevoerd
i
miPKi
I
24I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021Onderzoek nationale ombudsmanNationale Ombudsman
Rapport
“Geenpowerplay
maarfairplay”®
9
augustus
2017Rapport
overhoeToeslagen gehandeld
heeftbij
debeeindiging
vanlopende kinderopvangtoeslag
van232gezinnen
Epp onderzoeken
Net door EDP auditorsvandeBelastinqdienst uitqevoerdeonderzoek bestaat uit 2delen^°
1
Verslag
onderzoekbij
Toeslaaenr f2oktober201812
Verslag
scan vanQschijf
in onderzoekbij
Toeslagenr 6 november 2018I
AdviescommissieUitvo6rmg Q6slaqenuitvoerinq toeslagen Commissie onderleiding
vande heer DonnerRapport
“Omzien inVerwondering
Interim advies” ^Rapport
“Omzien inVerwondering
2 Definitief advies” ^ 12maart2020Audptdienst
Rijk
ADRRapport “Toeslaggerelateerde
CAF zaken12maart2020
m
Autoriteit
Persoonsgegevens
APRapport “Belastingdienst Toeslagen
Deverwerking
vanderiftlpnaliteit
van aanvragersvan
kinderopvangtoeslag”’
17juli2020
Parlementaire
Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag
POKRapport^ Ongekend onrechf^
17 december2020
I
4 3
Organisatiestructuur
vanhet Ministerie
van Financi§n464 105Voor het
goede begrip
vanditrapport
hebbenwij
onderstaand deorganisatiestructuur
vanhetMinisterievanFinancien kortbeschrevenvoor zoverrelevant in het kadervan onsonderzoek
466106In
hoofdlijnen
bestaat deorganisatie
vanhetMinisterievan Financien uit de Minister deStaatssecretaris de Secretaris Generaalenonder andere de Directeur Generaal
Belastingdienst
Onder de Directeur Generaal
Belastingdienst
vallen onder andere dedireetieuitvoerinasdirectieToeslagen
ende concerndirecties FiscaleenJuridische Zaken FJZ enUitvoerings
enHandhavingsbeleid
UHBI
107Tot deontviechting fdiein2020isqestart viel Toeslagenonder de Directeur Generaal BelastiriQdienst als aevoiavandeontviechtina valt Toeslagen nietmeeronder de Directeur Generaal
Beiastinqdienst
maarisToeslageneenzelfstandiqonderdeelvan het Ministerievan Financien465108Hoewel de
organisatiestructuur
in de onderzoekoeriodeonderzoeksperiode oponderdelen isgewijzigd geeft
hetorganogramvan2019 voldoende inzichtvoor eengoed begrip
vanditrapport appendix
A 3®Afkomstigvande websitewwwnaBonaleombudsman nl
Atkomstigvande website httEs informatiepuntkinderoDvanatoesiaa riiksoverheid nl Afkomstigvande websitewwwriiksoverheid nl
^Afkomstig
vande websitewwwriiksoverheid nl’^Afkomstig
vande websitewwwriiksoverheid nlAfkomstigvande websitewwwauloriteitDersoonsaeaevens nl
^Afkomstigvande websitewwwriiksoverheidnl
I
25I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
20214M1Q9Inons
rapport
hebbenwij functieaanduidingen gebruikt
diezogoed mogelijk
recht doenaandefunctievande betreffende
voormalig
medewerkerenwaaruit ookblijkt
binnen welk departementdienstonderdeelvanhet Ministerievan Financien iemandgedurende
deonderzoeksperiode
werkzaam isgeweest
Dit isvanbelang
voordeanalyse
opwelk niveau informatie{zoals
het ‘memo Palmen’ isgedeeld
I
i
ii |M|i
I
26I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021Onderzoeksvraag i tijdlijn Verspreiding ‘memo
PalmcnPalmen^
5
Onderzoeksvraag
inzakeopstetlen tijdlijn verspreiding
van het ‘memoPalmen’
4flsiiQDe
onderzoeksvraag
vanhet Ministerievan Financien luidt 5 1“Maaksen
tijdlijn
waaruitblijkt
• wie hetmemoPatmen tussen maart 2011ennovember 2020 toen het
eindelijk
neardeKamer
gestuurd
werd allemaalgekregen
heeft via de mailoffysiek
ofopanderewijze
•
bij
welkebijeenkomsten
hetmemoPalmenbesproken
is wiedaarbij aanwezig
was en waterbesproken
isInleiding periode
20juli
2016 10 maart 2017406111 Voorafaaandaanhet
opstellen
van het ‘memo Palmen in maart 2017spelen
devolgende onderwerpen
welke relevantzijn
voorhetbegrijpen
vande context waarin het ‘memo Palmen tot stand isgekomen
5 2
I
de
inrichting positionering
vanVaktechniek binnenToeslagen
klachtprocedures bij Toeslagen
enhet onderzoekvande Nationale Ombudsman deuitspraak
vande Raadvan Statevan8 maart 2017407112Deze
onderwerpen
zullen eerst kort wordentoegelicht
voordat detijdlijn
vanaf maart 2017 wordtuitgewerkt Voorafgaand
aan maart2017spelen
uiteraard meeraspecten
rondom het CAF 11 HawaTdossier Deze worden hier verder buitenbeschouwing gelaten
omdathet onderzoek ziet ophetopstellen
van het‘memo Palmen’ enhetgeen
daarnaplaatsvindt
tritvoerifrgsorganieatre
Gp te■Fishterq^aarbij
voorrai werdgewefkt
metbehandetvGorsGh Fiften of werkinstruotiesV Doordatwetaevina behoorliik diaitaarisvormaeaeven isUit interviews komt naar vorendat hetfaehandelprocesbinnenToeslageninhoge
mategeautomatiseerdjs hetgeen
ooknoodzakelijk
isgezien
de omvangvandepopulatie
endefrequentie
vanbetalingen
gecombineerd
meteenhoge mutatiegraad
Moor het makenvandebeslissing
ofeenaanvrager inaanmerking
kwamvoor eentoeslag
moestvoordejuiste toepassing
vande wet vaakeenstringente
beslisboomgevolgd
worden De wet boodweinig mogelijkheden
totdisoretionairebevoegdheid
vanmedewerkers Daarnaast bestond de formatievande directieToeslagen
voorhetgrootste
deel uit functiesophet niveauvangroepsfunctie
Czogenaamde
o’ medewerkers waarvoorals minimaalopieidingsniveau
MBO 2 vereistwas HetManagement
Team MTToeslagen
bestond in 2017 uit deAlgemeen
DirecteurToeslagen
envier leden466114Op20
juli
2016 wordttijdens
eengezamenlijke dag
van het MTToeslagen medegedeeld
datmevrouwPalmen PwC hiernaaangeduid vanfPwC Vaco
Toeslagen
2017 zal starten als Vaktechnisch Coordinatorbij
deToeslagen {Vaco Toeslagen
“VaCo PwC VacoToeslagen
2017 is
geselecteerd
Ze PwC Vaco Toeslagen 2017 start binnenkort Vaktechniek kentToeslagen
tot op heden nietBelangrijk
is daterop dat terrainverbinding
wordtgemaakt
met deoverige segmenten
Vaktechniek heefteenbelangrijke
rol in de leercirkel dat isduideiijk
Om vasttestellen waarVaktechniek
gepositioneerd
moetworden moet eerstvastgesteld
worden hoe weVaktechniek in willen zetten Het
gaat
hier echtom eenverandering
tenopzichte
vandehuidige
situatie die het MT wil realiseren Om die reden Is besloten Vaktechniek als
portefeuille
tebeleggen bij
PwC Lid 1 vanhet MTToeslagen
2017 2019Toeslagen 2017 2019 is daarmee het eersfe
aanspreekpunt
voor PwC VacoToeslagen
2017
gedurende
deperiode
datzij
hetplan schrijft
hoe Vaktechniekvormtegevenbinnen de kaders die het MTafspreekt appendix
Ar40A 10 1I I
PwC Lid 1 vanhet MT
I
27I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021HQVaktechniek ondersteunt de uitvoerende medewerkers in het
primaire
proses permidde of proces Be Vaco is eengezaghebbend speciaiist
voor een middel ofprocesen heeft kennisvan relevante toezIchtvQrmen Hierdoor kunnencomplexe
middeloverstljgende problemen
wordenopgelost
Vakteohniek adviseert bewaaktenverbindthlerbij
beleid enuitvoering
omte{^■ppfeBdi
xA 402f
Zawor€itteeg
zj6f op tot4eit 4atgetijk
geva ltengetifk
b6laaFHjeyde matewaafifiz
i}
aaB ekaafgekjk
kumen woF4 n§estel4
VpagaRPetr ffende 4euitwerfflg
worden
doorgaans
eerstaan eenVakteohnisohAanspreekpunt
VTAvoorgelegd
De VTA kanindien
nodig
een casusverder “escaleren naarde VacoVervolgens
kan de Vaco “escaieren naardeLandeiijk
Vakoodrdinator Lavaoo of indienersprake
isvan eenrechtsvraag
dezevoorleggen
aan een van deKennisgroepen bijvoorbeeld
dekennisgroep
Formeel Reoht of deKenfflegFoep Toeejagen
444 115Tot 2016 kende
Toeslagen
‘beleid envakteohniek’ dat bestond uitfunctionarissenvanderegieteams Handhavingsregie
enProductieregie Zij
vervuldengezamenlijk
de functievakteohniek In 2016 beschikte
Toeslagen
nietover eenVacoendeplaats
die de Vacozougaankrijgen
was nogonduidelijk
DeAlgemeen
DirecteurToeslagen
2017 wasgekomen
toteenzogenoemd
‘kwadrantenbesturingsmodel waarbij
deorganisatie
werdingericht
in 4 kwadranten te wetenHandhaving
ProductieBedrijfsvoering
enOrganisatie Ontwikkeling
leder kwadrant stand onderleiding
van een lidvan het MTToeslagen
Naast de vierkwadranten bestonden‘regieteams
en ‘normale teams’ ookwelprocesteams of‘operationele’
teamsRegieteams zijn gekoppeld
aan een vande vier kwadranten ‘Normals teamszijn
nietgekoppeld
aankwadranten maarstaan hier losvan De normals teams’ vallen onder de
verantwoordelijkheid
van eenteamleider dieweer
verantwoording aflegt
aan eenlidvanhet MTToeslagen
‘Regieteams’ dragen
zorgvoordeondersteuning
vandagelijkse
werkzaamheden binneneen kwadrant Erwarenondermeerprocesteams beroep
bezwaren frauds klachten uitvalenuitworp
vraagentoezichtBij
de‘Regieteams’
komtwerk binnenenzij
zorgenvoor eenverdeling
van het werk overde ‘normals teams’ ZoweHn het kwadrant
Productieregie
als in het kwadrantHandhavingsregie
zaten eenaantal medewerkers BeleidenVaktechniek In deoperationele
teamswasgeen eenenkele
uitzondering daargelaten hoogwaardige
vaktechnische kennisgepositioneerd
I
44^116De Vaco
Toeslagen
2017 werd verzochtom eenplan
te makenvoorhet inrichtenvan Vaktechniek binnenToeslagen
BinnendeBelastingdienstwordtToeslagen
ookwel‘Belastingdienst
Rood’genoemd waargelden
wordenuitgegeven
viatoeslagen
^De VacoToeslagen
2017 kwamvande traditioneleBelastingdienst
ookwelBelastingdienst
Blauwgenoemd
■waargelden
woFdein g mdT^DeBelastingdienst onderging
in dietijd
eenverandering
inorganisatiemodel
Er werd eenzogenaamd
‘RaadvanBestuur model ontwikkeldToeslagen
hadvoordie
tijd
eensolitairepositie
binnen deBelastingdienst
Metde komstvan het nieuwebesturingsmodel
werdToeslagen ondergebracht
in hetzelfde onderdeel alsBelastingen aangestuurd
dooreenChief OperatingOfficer COO De COOde Algemeen Directeur Belastingen DeAlgemeenDirecteurBelastingen stuurde opmeeruniformiteit inorganisatieonderdelen
Degedachte
wasdat de VacoToeslagen
2017bij Toeslagen
eensoortgelijke
vaktechnischeorganisatie
zougaanoprichten
zoalszede VacoToeslagen 2017gewend
wasbinnen ‘Blauw’I I
I
44^117Bii Toeslagen maakte Vaktechniekgeen onderdeel uitvandeze structuuren viel de vaktechnisch coordinator dan ook niet ondereenLavaco Deze laatste functie werd pas in 2018
ingevuld
Erwas
sprake
van eenkwadrantenmodelwaarbij
ergeencentrale cobrdinatievanVaktechniek bestondBij Toeslagen
was erhet cluster ‘BeleidenVaktechniek medewerkers Beleid en Vaktechniekverdeeld overderegieteams Productieregie
enHandhavingsregie
In deoperationele
teams zatengeenvaktechnische medewerkers Velen binnenToeslagen
zagen dan ook niet hetbelang
van eenaparte
Vaco direct onder het MTToeslagen
De VacoToeslagen
2017 werd
tijdelijktussen
de vier kwadrantenen het MTToeslagen geplaatst waarbij
de VacoToeslagen
2017 eeneigen
lidvanhet MTToeslagen kreeg toegewezen
alsaanspreekpunt
DeVaco
Toeslagen
2017 wasbij indiensttreding
de eerstepersoondie de functievanVaco vervulde binnenToeslagen appendix
A 10 1Bij
aanvangvande functie heeftde VacoToeslagen
2017 zichgericht
opde coordinatievande Vaktechniekenhet aansturenenondersteunenvanvaktechnische medewerkers Vaktechnische medewerkers konden met
I
28I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT17het‘memo Palmen’I29September
2021complexe
casussenbij
de Vaco terecht In depraktijk
werd erperiodiek overleg gevoerd
tussenhet cluster BeleidenVaktechniekende Vaco
444118Er bestonden verschillende denkbeelden overhet
Inpassen
van eenvaktechnische structuurbIj Toeslagen
In deloop
van2016zijn
ermeerdere structurenvoorgesteld
enbesproken
In het MTToeslagen
Er Isulteindeiijk gel«
kwadranten omdaze functle niet direct ondereenlidvan het MT
Toeelagen
teplaatsen
De VacogowQoot
voorhot vortrokvando VacoTooolDQon
3017 in mol 2017 EInd 2016 komt het MTToeslagen
tot de conclusie dat depositionering
vande Vaco tussen het MTToeslagen
ende vierkwadranten niet leidt tot de hunvoorogen staande
opiossing
Er is uiteindeliikaekozen omdeV32Sj2fi^33gD_^£lXL2fld£^£SLteafflfltefl
^3D ^B^S2dtSDl
SQ £ffldSSJyflil fliSLdi£l^
ondereen lidvanhet MT Toeslagen te plaatsen Rond de
jaarwisseling
2016 2017vernamdeVaco
Toeslagen
2017 dat het besluitiA^asgenomendat deinrichting
vanVaktechniekzouVk^orden zoals hiervoor beschreven met als reden dat Vaktechniek niet in het kwadrantenmodel paste De Vaco Toeslaaen 120171was het nieteens met deze structuuren dit is uiteindeliikeen vande redenen aeiveestvoorhet vertrekvande Vaco Toeslagen 2017^ in mei 2017
de Vaco
Toeslagen
2017 onderdeel te makenvan een44^119Op7 november 2016
ontvangt Toeslagen
een briefvande Nationale Ombudsman waarin een onderzoek wordtaangekondigd
naaraanleiding
van eenklachtvande advocaatvan enkele oudersappendix
A 10 2 Dezeklaagt
ondermeer overdetrage behandeling
doorToeslagen
van eenzevental bezwaarschriften die de advocaatnamensdrie clienten had
ingediend tegen
debeeindiging
enterugvordering
vandekinderopvangtoeslag
2012 2013enof2014 De advocaat weeserop datToeslagen
metgrote
achterstandenkampte
dewettelijke beslistermijnen
voorbezwaarschriftenveroverschreedendat vele andere
belanghebbenden
dezelfdeproblemen
hadden Naar
aanleiding
vanditlaatstesignaal
vanverzoeksterheeftdeNationale ombudsman beslotenomonderzoek 4nin te stellennaardeaanpak
dieToeslagen
in deze kwestiegekozen
heeft ten aanzienvande
toeslaggerechtigden
die Injuni
2014enIn deperiode
daarnakinderopvang
afnamenvangastouderbureau[
centraal
I
I ]T Hierbij
staat devolgende
vraagHeeft
Toeslagen
voldoenderekening gehouden
metdebelangen
vandetoeslaggerechtigden
enbehoorlijk gehandeld bij
1 het onderzoeknaarde
rechtmatigheid
vandekinderopvangtoeslag
2 hetstopzetten
vandetopende kinderopvangtoeslag
en3 de
behandeling
vandeingediende
bezwaarschriften44ei20Vervolaens worden in de brief
categorieen onderwerpen aangeduid
waarop percategorie
aanvullende
vragen zijn gesteld
overdestopzetting
vandelopende kinderopvangtoeslag
debeoordeling
vanderechtmatigheid
en overdeafhandeling
vandeingediende
bezwaarschriftenOp
8 mei 2017zijn
doordeNationaleOmbudsman wederom aanvullendeschriftelijke
vragengesteld appendix
A 10 3447121 Ineen emailberichtaan eengroep medewerkers binnen
Toeslagen
van9 december 2016appendix
A 10 4geeft
een lidvan het MTToeslagen
aandat^ ^e
VacoToeslagen
2017beeftte hebben
gevraagd
omtekijken
naarde codrdinatie en waarnodig
initiatief te nementotverbetering
inzake het CAF 11 HawaT dossier Binnen deBelastingdienst
vonden meerdere onderzoekenplaats
rond hetgastouderbureau
uit de CAF 11 Hawai zaakI
44^122Op8 maart 2017 verliest deBelastingdiensteenhoger beroep bij
deAfdeling
Bestuursrechtspraak
Raadvan State in het kadervanCAF 11 HawaT ®“Bij uitspraak
van20november 2015 heeft de rechtbank het door
[wederpartijj daartegen Ingestelde beroep gegrond
verklaard het besluitvan 18 mei
2015vernietlgd
het besluitvan21 november 2014herroepen
endeaan
[wederpartijj
toekomendekinderopvangtoeslag
overde maandenjanuarl
totenmetaugustus
2014bepaald
opeenbedrag
van €7 112 00enbepaald
dat dezeuitspraak
in deplaats
ABRvS 8 maarl 2017 ECLI NL RVS 2017 589
I
29I
MinisterieReconstructieentiidliinvanFinancien—CONCEPT 17het memo Palmen’I29September
2021treedtvanhet
verniefigde
besluitvan 18 mei 2015Tegen
dazeuitspraak
heeftToeslagen hoger beroep ingesteld
Tijdlijn
‘memo Palmen’Het ‘memo Palmen’
44^123Het hieronder beschreven memo is vanaf 2020 medenaar
aanleiding
vanKamervragen
enmedia aandacht het ‘memo Palmen’gaan heten Voor de herkenbaarheiden leesbaarheid refereren
wij
in ditrapport
naarhetmemoalszijnde
het ‘memo Palmen’ Er bestaan twee versies van het ‘memo Palmen’appendix
A 4 Zoals hieronder inparagraaf
5 4besproken
zal wordenoorwat betrefteen verschilvan een
5 3 5 3 1
I
zin
43Q124Het ‘memo Palmen’ behandeltde
volgende onderwerpen aspecten
Inleiding
1
Uitspraak
RvS 8 maart2 Bezwaaren
beroepsprocedures^
3
Klachtprocedure bij
BT PwCBelastingdienst Toesiagen ]^
4
Kiachtprocedure bij
DGBei JZ PwC Directoraatgeneraal Belastingdienst
Jutidische Zaken]^
5
Klachtprocedure bij
NO PwC Nationale Ombudsman]
4^125Hieronder
voIgt samengevat
de kernvan het ‘memo Palmen’ De citatenzijn
overgenomenvanuit versie 1 envindbaar inappendix
A 4bij
ditrapport
De VacoToeslagen
2017 steltophetmomentvan het
schrijven
10 maart 2017 dat de zaaktegen
het Gastouderbureau^etrokken
aastouderbureaueensterke zaak isVervolgens
stelt de VacoToeslagen
2017dat “echter door het
gebruiken
vandeonjuiste rechtsgrond
voorstopzetting onzorgvutdig
enonrecbtmatigheden
in hetprocesenhet schendenvandiverserechtsbeginselen
doorBTis deze sterke zaak gaan kanteienVervolgens geeft
deVacoToeslagen
2017 eensamenvatting
vande
uitspraak
vande RaadvanStatevan8 maart 2017waarbij
hethoger beroep
vanToeslagen ongegrond
is verklaardVervolgens geeft
deVaco Toeslagen 2017 devolgens
deVacoi
Toeslagen 2017 belanariiksterechtsovenwegingen
weer R O 4 4 DeBelastingdienst Toeslagen
heeftbij
destopzetting
vanhet voorschot niet de vereistezorgvuidigheid
betrachteninstrijd
met devooropschorting geidende regeis
heeftgehandeld
kaneen
uitzondering
wordengemaakt
op deregei
dat de kostenvoorhethelejaar
moetenzijn
voidaan Dit leidt ertoe datoverde
pefiode
voordestopzetting
en overdeperiode
nadestopzetting afzonderiijk
moet wordenbezienof is voidaanaande voorwaardenom voorkinderopvangtoeslag
inaanmerking
te komen R O 5 1 DeAfdeling
neemtbij
dit oordeel inaanmerking
dat de dienst nietaannemelijk
heeftgemaakt
dathij [wederpartij] tijdens
hetgesprek
op21juli
2014 heeftgewezen opdebeeindiging
vandetoeslag
endegevoigen
daarvanendatde dienst evenmin
duidelijk
heeft kunnen maken of[wederpartij]
ertoenopisgewezenom onvolkomenheden inbijvoorbeeld
debetalingen
zodie alwarengeconstateerd
te hersteiien in deuitnodiging
voorhetgesprek
is immers vermeid dat hoewelnog geenbesiissing
wordt genomen semen de stukken zouden wordendoorgenomen
Tevens acht deAfdeling
voldoendeaannemelijk
dat debetaiing
van23 december 2013betrekking
heeft opjanuari
20144ZZ126De Vaco
Toeslagen
2017 adviseert de klachtvandeouders“gegrond
teverkiarenen een vorm vancompensatle
aante bieden Dit kan doormiddelvan een VSO waarin wordtafgezien
vanverdere bezwaaren
beroepsprocedures Vervolgens
adviseert de VacoToeslagen 2017 “de processenvanBTteheroverwegen
en eencoordinatieaantebrengen
Het MTisverantwoordeiijk
voorhetgehele
proces ook op inhoud Hoe is hetmogelijk geweest
onderzoekin te stellen zonder werkinstructiesenbehandelkaders Hoe is het
mogelijk geweest
detoeslag
voor300
burgers
op dezewijze stop
te zettenonjuiste rechtsgrond
geen acht slaan op derechtsbescherming
Inbreakopde vereistezorgvuidigheid
inbreakophetmotiveringsvereiste
ende
bewijslastverdeling
Hoe is hetmogelijk geweest
dat bezwaren2jaar zijn blijven liggen
Hoe is het MT tot de conclusiegekomen
dat HBwenselijk
wasondanks het afbreukrisico Hoe heeft het MT akkoord kunnen geven op het niveauvandebeantwoording
I
4^127Tenslotte