ENIGE SLOT -0. MERK I GEN OVER NI EU -GUINEA

(1)

Zaterdag 20 mei 1961 - No. 635

en

V. V.D.-dag nieutvs

(Zie pag. 3 en4)

ENIGE SLOT -0. MERK I GEN OVER NI EU -GUINEA

Reacties uit onze lezerskring

Talrijke reacties op hetgeen de afgelopen weken in ons blad over Nieuw-Guinea werden geschreven, nopen ons nogmaal op çlit onderwerp terug te komen.

Wij snijden niet gaarne een blijkens de reacties uit de lezerskring nog niet uitgeprate kwestie af, maar deze discussie moeten wij hiermee toch voor enige tijd sluiten. .

,-,Uitgepraat" zal dit onderwerp trouwens voorlopig toch niet zijn. Daar zorgen, zoals een Rotterdamse geestverwant opmerkt, de in dit opzicht "waarlijk sluwe Soekarno en zijn sup- porters in binnen- en buitenland wel voor".

Nieuw-Guinea m o e t in zijn taktiek een

"kwestie" blijven. Het is de bekende methode van de koude oorlog en daar gaat het er dan maar om wie de sterkste zenuwen heeft.

Deze lezer betuigt zijn instemming met ons hoofdartikel van 22 april j.l., maar zou enkele dingen toch gaarne wat scherper stellen.

Wat hem bovenmate hindert, is de geest van "lamme goedzak", waarvan z.i. een aantal Nederlanders blijk geeft. Wanneer men een geschil met iemand heeft, dan is inderdaad de meest voor de hand liggende manier, dat men daar samen over gaat praten.

Maar wanneer die ander zich als een bruut gedraagt, zich van o.nze eigendommen, voor zover die onder zijn bereik zijn, meester maakt, onze gezinsleden bedreigt en op alle mogelijke manieren chantage pleegt, dan valt er niet te praten. Dan kan men, zo stelt hij vast, zich alleen maar schrap zetten, zijn buren en vrien- den inlichten en de noodzakelijke hulp trachten te krijgen.

Een Apeldoornse lezer, die in dezelfde geest reageerde, brengt in herinnering, dat "de roof- staat Indonesië" grofweg alle Nederlandse particuliere bedrijven, tot een waarde van vele honderden miljoenen, zonder enige schadever- goeding heeft "genationaliseerd"; dat deze handeling in de jaarvergadering van het Ame- rikaanse Genootschap voor Internationaal Recht destijds als een flagrante rechtsschen- ding is gebrandmerkt en dat Indonesië on- langs een daad heeft gesteld, welke "uniek"

. is in de diplomatieke geschiedenis, n.l. dat het niet alleen de diplomatieke betrekkingen heeft verbroken, maar Engeland - onder protest van dit land - n a korte tijd heeft verboden, de Nederlandse belangen waar te nemen.

* * *

Deze lezer is het een dagelijkse ergernis te moeten constateren, hoe "dit alles sommige Nederlanders niets doet en diezelfde Nederlanders nog verwijten richten tot de eigen regering, dat zij niet "tegemoetkomend"

genoeg is of die - nog erger - niet schromen, minister Luns in de rug aan te vallen op het ogenblik, dat hij het Nederlandse goede recht tegenover de Arr •. 1·ikaanse president aan- toont"".

Een lezer uit Amsterdam brengt op zijn beurt in herinnering dat blijkens een recent opinie-onderzoek van: het N.I.P.O. tegenover 43 pct. der ondervraagden, die van oordeel waren dat Nederland zijn taak op Nieuw-

Guinea moet voortzetten tot de Papoea-bevol- king zichzelf kan regeren en 12 pct. dat zelfs van mening is, dat Nieuw-Guinea "nooit moet worden afgestaan", slechts 5 pct. bestaat uit voorstanders van afstand aan Indonesië.

Deze lezer geeft enige uitvoerige citaten van A.P. A. A. Besnard in "Elseviers Weekblad"

van 15 april j.l., die wij hier niet alle kunnen overnemen.

Wij beperken ons tot één citaat:

"Nu heeft Soekarno haast. Immers de ope- ning van de Nieuw-Guinea Raad heeft de mogelijkheid geschapen, dat alle groepen, •die niet met de communisten heulen, ook die bij ons, hun instemming zouden geven aan ons werk, dat duidelijk vrij is van koloniale smetten.

"En nu versagen wij". Daaraan zijn ook duis- tere Nederlandse machten schuldig, die jarenlang hun ondergrondse werk hebben gedaan.

Zij fluisterden en ageerden. Zij versterkten overal en altijd, wanneer hun dat mogelijk was, de angst en de bezorgdheid, die de Indonesiërs verwekten. Zij bleven anoniem. Maar dank zij

De heer E. Henny, te 's-Gravenhage, zond onder de titel: "Nieuw-Guinea en de Super-orga- nen" een reactie op de aantekening van mr. H.

van Riel bij zijn kritiek op mr. Van Riel's jong- ste radiorede.

De· doorslag, welke hij voor de heer Van Riel bijsloot, konden wij deze nog niet overhandigèn, in verband met dien verblijf buitenslands

Gezien het persoonlijke karakter van deze dupliek van de heer Henny, meenden wij op de terugkomst van de heer Van Riel te moeten wachten.

hen, kon men in Nederland alle argumenten van de Indonesiërs bij herhaling vernemen met weglating van alles wat kon pleiten voor de rechten van de Papoea. Daarnaast kon men de toenemende overheersing opmerken van de halfslachtigheid, die het moreel verzwakt.

"Men pleit voor oplossingen, die de Indone- siërs in de kaart moesten spelen en die het gevaar opleverden dat eenvoudige Papoease mensen, die tegen de moderne propaganda niet op kunnen, zullen worden overgeleverd aan dezelfde chantage, waaraan ook wij hebben blootgestaan, met dit verschil dat zij daarbij nog de Indonesiërs moeten vrezen als hun aan- staande meesters".

* * *

Wij menen met deze enkele grepen uit de

"pro-reacties" te kunnen volstaan, maar er is ook een enkele contra-stem. Een stad- genoot van voorgaand bedoelde lezer toont zich verwonderd, dat wij de heer J. de Vries uit Den Haag, in ons blad van 6 mei j.l. meenden te kunnen voorhouden, dat wij in de loop van de tijd de kwestie van alle kanten en "ook de vraag van de realiteiten" hebben belicht.

Wat de "realiteit der zelfbeschikking" betreft betoogt deze Amsterdamse lezer, dat Nieuw-Guinea onmogelijk zelfstandig zal kunnen bestaan "met een vijandig Indonesië naast zich".

En verder ziet hij o.a. het gevaar voor het

Westen, dat door deze houding Indonesië "in communistische handen wordt gedreven".

De heer De Vries zelf zijn wij erkentelijk voor zijn bezadigde reactie. Hij maakte uit onze aantekening onder zijn ingezonden stuk van 6 mei j.l. op, dat wij onder het begrip realiteit niet hetzelfde verstaan.

Hij bedoelt met realiteit, dat "men bij het uitstippelen en volgen van een gedragslijn blijft binnen de grenzen vàn hetgeen op grond van de feitelijke situatie realiseerbaar is, resp. kan worden geacht".

Dat Soekarno in Amerika een weinig goede pers heeft gehad, dat hij bij president Kennedy niet heeft bereikt wat hij wilde, dat Engeland en Amerika onze doelstellingen (misschien) steunen, dat de Nieuw-Guinea Raad Nederland niet meer vrijlaat om zelfstandig enige veran- deringen in de huidige status te brengen zijn, zo geeft hij toe, ongetwijfeld realiteiten, doch

"deze realiteiten zullen niet kunnen verhinde- ren dat Soekarno op het ogenblik dat hij geschikt acht, zich gewapenderhànd van Nieuw- Guinea meester zal maken en dat niemand hem dat kan, resp. zal beletten".

Het is, zo schrijft hij dan, deze laatste realiteit, die door u in uw beschouwingen niet of zeer terloops wordt betrokken en die naar mijn mening van overwegende betekenis is.

* * *

Dat wij deze "laatste realiteit" niet in onze beschouwingen hebben betrokken, moeten wij onze opponent toch bestrijden.

Mevrouw Stoffels-Van Haaften heeft juist op dit punt ons in de Kamer geciteerd, waar wij erkend hadden, dat "ook wie zijn plicht doet en het recht aan zijn zijde heeft, niettemin kan worden aangevallen en het onderspit kan delven", maar dat nooit iemand· (ook geen natie) zich behoeft te schamen, het slachtoffer van geweld te zijn geworden.

Zolang wij ons houden aan het ook door ons ondertekende Handvest der Verenigde Naties en bereid zijn, elke oplossing te aanvaarden, welke het zelfbeschikkingsrecht van de bevol- king van Nederlands Nieuw-Guinea waarborgt, voelen wij het als onze plicht, de regerings- politiek- onverschillig welk Kabinet daarvoor op een bepaald ogenblik de verantwoordelijk- heid draagt - in deze aangelegenheid te steunen.

A.W.A~

~~~~"""

ATTENTIE! ATTENTIE!

Luistert op vrijdag, 26 met a.s., over de zender Hilversum I (402 m), van 19.30- 19.40 uur naar

.,DE STEM VAN DE V.V.D."

Spreker: Dr. P. G. VAN DE VLIET, ~ lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal. i

(2)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE ²⁽⁾MEI 1961 -PAGINA 2

Gelijke rechten voor Humanistisch Verbond

D e Tweede Kamer heeft op 2 mei het wetsontwerp aangenomen. tot aanpassing vàn het kinderstrafrecht aan moderne inzichten. Een nieuwigheid is, dat kinder.en beneden 12 jaar niet meer strafrechtelijk vervolgd kunnen worden.

Tussen 12 en 18 jaar zullen kinderen onder het kinderstrafrecht vallen. Boven de 18 jaar geldt voor kinderen het nor- male strafrecht voor meerderjarigen.

Op grond van de persoonlijkheid van de dader bestaat echter de mogelijkheid het kinderstrafrecht toe te passen op een minderjarige, die bij het plegen van een strafbaar feit de leeftijd van 18 jaar reeds had bereikt.

Ingevoerd wordt een nieuwe straf: het arrest, met een minimum van vier ure,n en een maximum van 14 dagen. Deze straf kan ook in gedeelten ten uitvoer worden gelegd.

De tuchtschoolstraf bedraagt ten mins- te een maand en ten hoogste een half jaar. Gevangenisstraf zal alleen kunnen worden opgelegd aan 16- of 17-jarigen op wie de rechter, op grond van hun persoonlijkheid, het strafrecht voor vol- wassenen toepast.

Een nieuwe maatregel is voorts de plaatsing in een inrichüng voor buiten-

gewone behandeling. Deze maatregel geldt voor onbepaalde tijd, maar niet langer dan tot de meerderjarigheid. De administratieve behandeUng geschiedt als de ter beschikkingstelling van de regering.

Er is naar gestreefd de kinderrechter de mogelijkheid te schenken ieder kind de juiste straf te geven. Dat vond onze geestverwant, mr. dr C. Berkhouwer, de grote verdienste van de nieuwe wettelijke regeling.

* * *

. D e grote verrassing bij de behandeling van het wetsontwerp is geweest de aan.neming van een amendement waardoor de humanistische levensbeschouwing gelijke rechten héeft gekregen als de kerkgenootschappen bij de geestelijke verzorging in de rijksinrichtingen voor minderjarigen. Het betreffende amendement van de katholieke so- cialist mr. Daams was van onze fraétie mede ondertekend door mr. B. !' .. v. d.

Veen en mr. dr. C. Berkhouwer."

Flitsen. van het

Binnenhof

!

Het amendement werd aangenomen met 64 tegen 59 stemmen. Vóór stemden PvdA, VVD, PSP en CPN. Tegen stemden KVP, AR, CH en SGP. Links tegen rechts dus. In een voltallige Ka- mer zou het amendement zijn verworpen omdat de confessionele partijen nog altijd een kleine meerderheid in de Twee- de Kamer vormen (78-72), maar door de slechte opkomst van de ",rechtse" leden werd het amendement bij verrassi•1g aangenomen.

Dat was voor de geschrokken leden van de CHU en de SGP aanleiding plot- seling tegen de kinderbegi'lselenwet te stemmen. Het is voor hen blijkbaar nog heel moeilijk alleen maar geen extra be- lemmeringen in de weg te leggen van ee'l levensbeschouwing waarmee men het persoonlijk niet eens is. Het gaat echter niet om die levensbeschouwing. maar om de gelijke rechten.

* * *

Bij de algemene beschouwingen had . mr. Van der Veen reeds aangedron- gen op een aanvulling in de wet, waardoor kinderen, die niet tot een godsdienstige richting behoren, toch geestelijke verzorging kunnen ontvangen, waarbij hij opmerkte dat het natuurlijk niet zo is, dat hij de buitenkerkelijken on- middellijk indeelt bij Humanitas.

Minister Beerman verklaarde dat het zijn opzet was de geestelijke verzorging in de rijksinrichtingen voor minderjarigen op dezelfde voet te regelen als voor het gevange'liswezen. Die regeling is volgens hem bevredigend. De gedetineerden moeten verklaren of zij al dan niet de godsdienstoefeningen willen bijwonen. Als zij de godsdienstige verzorging afwijzen, is er voor hen gelegenheid een buiten-·

kerkelijke verzorging op geestelijk gebied te krijgen. De directeuren hebben de plicht daarop attent te maken. Zij overhandigden dan ook een vlugschrift van het Humanistisch Verbond.

Het aantal gedetineerde.'l dat bewust wenst te leven uit het humanisme is echter zeer gering, aldus de minister. In de rijksinrichtingen verblijven maar ee'l goede 300 kinderen. In het verleden is maar eenmaal een verzoek gedaan (en dat was nog van een gezinsvoogd) om een gees-

. -

Geestelijke verzorging in de rijksinrichtingen voor gestrafte minderjarigen - Gemeenschappeliik amendement van PvdA en VVD aangenomen - Met 64 tegen 59 stemmen - Verrassing door slechte opkomst van de confessionele leden - Geen strafrechte- lijke vervolging meer voor kinderen beneden 12 jaar • Waar- schuwend geluid van mr. dr. C. Berkhouwer.

Mr. VAN DER VEEN aanvulling in de wet telijk gesprek en een contact op humanistische basis voor_ een minderjarige mogelijk te maken.

Ik zie geen reden, ,verzekerde minister Beerman, in enig opzicht discrimi- nerend op te treden ten aanzien van het humanisme, dat ik aanvaard, al belijd

ik het niet.

* * *

D e zaak was voor mr. Daams niet belangrijk in verband met het aantal. In tegenstelling tot de minister vond hij de regeling voor het gevangeniswezen wel onbevredigend. In feite bre'lgt de huidige regeling met zich mee dat iedere gedetineerde binnen drie weken twee- maal een gesprek met de directeur moet

hebben: de eerste maal bij binnenkomst en de tweede maal als hij de geestelijke verzorging van de zijde van een godsdienstige gezindte heeft afgewezen. Al- leen aan de buite'lkerkelijke geestelijke verzorging worden aldus extra belemme- ringen opgeworpen.

Volgens het wetsontwerp zijn de kinderen i'l rijksinrichtingen verplicht, behoudens uitdrukkelijke vrijstelling, deel te

nemen aan godsdienstoefeningen en godsdienstonderwijs. ·wanneer men nu

naar analogie v-an de regeling voor het gevangeniswezen een soortgelijke dubbele drempel in het contact met minderjarigen wil leggen, da'l meen ik te moeten

staande houden, aldus mr. Daams, dat er wel sprake is van discriminatie, want die dubbele drempel wordt niet aange- legd ten aanzien van de aalmoeze,niers en de predikanten. De aalmoezenier en de predikant hebben wel direct toegang tot de buite'lkerkelijken.

Het aantal humanisten in de inrichtin- gen is niet interessant. Het gaat er om of hier geestelijke noden zijn, waaraan tegemoet gekomen kan worden en waaraan in een aantal gevallen van de zijde van de confessionele godsdienstige verzorging niet tegemoet gekomen wordt.

* * *

P rof. Oud verklaarde grote waarde- ring te hebben voor de wijze waarop de heer Daams zijn standpunt had

uiteengezet en hij zei met nadruk dat de gehele VVD-fractie er prijs op stelde zich bij het amendeme,nt aan te sluiten.

De strekking van het amendement was aan .minderjarigen in de rijksinrichtingen de gelege,nheid te bieden deel te nemen aan godsdienstoefeningen dan wel aan bijeenkomsten van geestelijke ver- zorgers vanwege door de minister toege- laten genootschappen op geestelijke grondslag. Voorts hield het amendement de bepaling in dat de verplichting om (behoudens uitdrukkelijke vrijstelling) aan de godsdienstoefenLngen en het godsdienstonderwijs deel te nemen, alleen geldt voor hen die behoren tot een kerk- genootschap of godsdienstige gemee,n- schap.

Ook mr. Berkhouwer had nog succes met een amendement dat de rechter de bevoegdheid geeft een kind, dat ter be- schikking van de regering .is gesteld, tel- kens na verloop van twee jaar niet alleen onvoorwaardelijk (zoals de regering had voorgesteld), maar ook voorwaarde- lijk in vrijheid te stellen.

Het amendement werd bij zitten en op- staan aange'lomen met algemene stemmen.

* * *

0 fschoon mr. Berkhouwer geen voorstel wilde doen de drempel van de 12-jarige leeftijd te laten vervallen, meende hij toch een waarschuwend geluid te moete'l laten horen.

H';u,

Suriname is groter dan

I I I I I I I I I

alleen Paramaribo .••

Laat één van de Nederlandse kantoren der H.B.U. - de bank met haar vele over- zeese vestigingen - uw mogelijkheden in dit land met u onderzoeken,

1

- Ook voor Suriname:

_ de HBU

L

HOLLANDSCHE BANK-UNIE AMSTERDAM - DEN HAAG - ROTTERDAM N.v:J

---

Er wordt gezegd dat men een kind van nog geen 12 jaar binnen de beschutting van het gezin moet laten e.n dat het nog besef mist van strafwaardige schuld.

Maar er zijn wel degelijk allerlei kleine schelmen, aldus onze geestverwant, die weten wat zij doen en niet mogen doen, niet mogen stelen en geen ramen mogen ingooien. En wat de beschutting van het gezin betreft: het gaat juist om kinderen voor wie diê beschutting er niet is en die buiten de omheining van het gezin zijn getreden.

Moderne, recente onderzoekingen op het gebied van de kinderpsychologie en jeugdcriminologie hebben te zie'l gegeven dat soms beslissende momenten voor het leven van een mens, van een ki'ld, al in de prilste jaren, niet alleen dus criminologen, maar helemaal vormend voor de persoonlijkheid van de mensen, kunnen voorkomen.

Een enquète heeft vastgesteld dat de eerste kiemen, de eerste criminogene kiemen, bij sommige kinderen reeds op het

zesde levensjaar werden geconstateerd en dat jeugdige misdadigers, jonge misdadigers van 20 tot 30 jaar, gemiddeld op hun 9,7 jaar waren begonnen, dus in de tweede helft van de lagere school.

Deze inzichten had men in 1951 nog niet. Deze materie is in beweging. Het is nu 1961. Wij gaan het nu proberen met die drempel van 12 jaar. Waarschijn- lijk zal dit toch weer een experime'lt zijn. De toekomst zal moeten uitwijzen of wij iets hebben gedaan waaraan wij

beter niet hadden kunnen beginnen.

* * *

D e laatste tijd wordt in binnen- en buitenland bijzonder veel rucht- baarheid gegeven aan geweldsmisdrij- ven, speciaal wanneér deze worden ge- pleegd door jeugdige.personen. De jeugd is een maatschappelijk probleem van de eerste orde. De criminaliteit van de jeugd is natuurlijk maar een deel van de pro- blematiek -van- de hedendaagse jeugd.

De vrij algemene opvatting dat de huidige jeugd zo slecht is, deelt mr. Berk- houwer niet. Hij durft ook de hedendaagse jeugd wel optimistisch te bekijken.

Het is voor een groot deel niet haar·

schuld dat zij af en toe rondloopt zoals wij haar zien rondlopen. In vele gevallen ligt de kortsluiting in het gezin en bij de ouders.

Mr. dT. BERKHOUWER . amendement . . . Van eJ·ninent belang is dat wij beschik- ken over de goede mensen, de goede kin- derrechters, de goede officieren van· jus- titie, de goede verdedigers, anders schiet de beste wettelijke regeling toch tekort.

Ik zie als goede merites van de nieuwe wettelijke regeling, aldus mr. Berkhou- wer, dat de rechter een groteré vrijheid krijgt in de keuze van zijn reacties; dat ook zijn arsenaal van repressiemidde- len wordt vergroot en dat hij meer mogelijkheden krijgt om diverse combina- ties toe te passen; voorts dat zonder het opleggen van straf of een maatregel de verbeurdverklaring kan worden uit- gesproken; dat de ondertoezichtstelling als afzonderlijke maatregel mogelijk is en dat wij een grotere diverge'ltie in de leeftijdsbepalingen hebben gekregen.

Deze bepalingen zijn in zoverre veran- derd dat er een zekere uniformiteit is gekome'l. Daarnaast hebben wij een gro-

tere varitatie gekregen van 12-16, 16-18 en 18-21 jaar. De mogelijkheid van door- trekking van de kinderbehandeling tot het 21ste jaar mag ook gerekend wor-

den tot de voorname winstpunten van het wetsontwerp.

V. v.D.

(3)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

U KOMT

TOCH OOK

OP DE

SCHEVENINGEN 9 SEPTEMBER

Vergadering landelijke voorbereidings-

co~missie

Zaterdag, 13 mei j.l. werd onder voorzitterschap van de heer D. W.

Dettmeijer in de lobby van het. Kurhaus te Scheveningen een vergadering gehouden van de Landelijke Voorbereidingscommissie voor onze V.V.D.- dag. Op de2:e vergadering werd allereerst de door de heer Samson nieuw ontworpen affiche vertoond, welke de algemene instemming der vergadering had. Deze affiche belooft niet alleen een uitstekende blikvanger te worden, doch blinkt bovendien uit door de bij2:onder artistieke uitvoering.

De2:e affiche 2:al t.2:.t. in twee maten verkrijgbaar 2:ijn, n.l. in het bekende formaat voor de-aanplak%uilen van 80 x 110, en als 2:.g. raambiljet.

Bovendien 2:ullen van de2:e affiche, evenals dat in 1955 het geval was, sluibegels worden vervaardigd, welke thans op korte termijn voor onze afdelingen en Kamer-Centrales en ook voor on:r:e leden en geestverwanten beschikbaar xullen komen. ·

Ter vergadering werd eveneens besloten dat, gelijk in 1955, een competitie tussen de verschillende Partij-afdelingen %al starten voor de verkoop der plaatsbewijzen. Nadere gegevens- over de:z:e competitie ::aal~en wij in een der eerstvolgende numme1·s van ons weekblad bekend maken.

Daarna werd langdurig stilgestaan bij de vaststelling van het voorlopige programma, 2:owel voor de middag- als de avondbijeenkomst.

De V.V.D.-dag xal worden geopend met een kranslegging op het graf van Thorbecke op de Algemene Begraafplaats aan de· Kerkhoflaan te 's-Gravenhage. De2:e kranslegging 2:al geschieden door de Voorzitter on2:er Partij, Prof. Mr. P. J. Oud. De plechtigheid 2:al aanvangen des voormid- dags om 11.30 uur. Getracht zal worden hiervoor een paszendc muzikale·

omlijsting te vinden.

Des middags 2:al van 3-5 uur zowel in het Kurhaus als in het Circus een vergadering worden belegd, waarvan nu reeds vaststaat, dat het woord 2:al worden gevoerd door on2:e Partij-Voor:z:iHer, Prof. Mr. P. J. Oud, en door de onder-Voorzitter der Partij, Mr. H. van Riel.

In de2:e vergadering 2:al eveneens in het Kurhaus èn in het Circusgebouw

Onder de nieuwe affiche: de heren D. W. Dettmeijer, voorzitter van de Landelijke voorbereidingscommissie, en de organisator-propagandist tkr partij, L. ven Vktttrdîngen,

De heer Sidney van den Bergh, pen- ningmeester der partij, Lid van het werkcomité.

20 MEI 1961 - PAGINA S

GIFTEN VOOR DE V.V.D.- DAG

Het organiseren van de VVD-dag· op 9 september te Scheveningen vereist veel arbeid en veel tijd. Die worden gaarne door de velen, die zich met de voorbereiding van deze dag belast hebben, gegeven maar daarnaast vereist het organiseren van deze dag· ook veel geld. Zoals men heeft kunnen vernemen uit de berichten in "Vrijheid en Democratie" zijn er ree<ls spontaan enkele belangrijke giften bin- nengekomen. Maar elke gift, hoe klein of groot ook, is welkom. Wij hopen dat zeer velen mede zullen werken om deze dag· te doen slagen dQor een gift te stor- ten op giro 67880 ten name van de Volks- partij voor Vrijheid en Democratie, met vermelding "VVD-dag 9 september Sche- veningen".

Bij voorbaat onze hartelijke dank.

D. W. DETTl\IEIJE3

door de Organisatie "Vrouwen in de V.V.D." aan het Dagelijks Bestuur der Partij een passend geschenk wor~en aangeboden.

Het verdere middagprogramma zal zo spoedi.g mogelijk nader worden bekend gemaakt.

Des avoiiuls zal zowel in he·~ Kurhaus als in het Circus aan de bezoekers van de V.V.D.-dag een amusementsprogramma worden aangeboden, waarna een bal tot 's nacMs 2 uur de avond zal besluiten.

Het staat thans reeds va si, dat het bekende A VRO-dcmsorkest "The Skymasters" onder leiding van Bep Rowo!d, in een der beide zalen de dansmuziek ::::al ver::r:orgen.

Over het verdere programma hopen wij U op korte termijn nadere mede- delingen ie kunnen doen.

Van Links naar rechts: de heren M. J. MispeLbLom Beyer en G. C. Jonker, mevr.

T. Wierda-Haanstra en de heren J. N. F. Ch. Donius en H. J. L. Vonhoff.

Ven links nll4r re~hts: de heren L. Rood.enburg en dn. A. A. C. Reedijk,

~r. mr. M. L . .&nschkens-Dijkgma,f en de heer M. C. vmt Keu~.

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 20 MEI 1961- PAGINA 4

Het woningbouw eleid 1n ^• Nederland

De taak van de vriJe ^•• sector is essentieel

Onze g·eestverwant, mr. D. Schuit e maker, die voor de V. V.D.-fractie in d·e Tweede. Kamer het \.Voord voerde bij de bespreking van de brief van miali!i(·,er V1a,._1 Aartsen over de alsnog extra te bouwen ²⁵⁰⁰g·esubstdieerde woningen en over de daaraan verbGnden consequenties voor de bouw in de vrije sector, was de aangewezen man 0111 ook ·de radioluisteraars voor te lichten,

Op vrijdag 12 mei sprak hij in opzc twee-wekelijkse uitzending als volg-t:

Minister Van Aartsen heeft het vorige week in de Tweede Kamer niet gemakke- lijk gehad.

Aanleiding hiertoe was de brief van de minister van 20 april betreffende verho- ging van het aantal in 1961 te subsidiëren woningen. Deze brief was beloofd, omdat de bij de begroting 1961 in december j.l.

ingediende motie-Audriessen c.s. voor het kabinet de basis was om na de crisis weer opnieuw te beginnen.

Bij die gelegenheid was de motie-Van Eibergen, waarbij 5000 woningen meer te subsidiëren gevraagd werd, voor de minister onaanvaardbaar. Toen deze motie was aangenomen trad de minister af en sleepte het gehele kabinet mee. Toen was de overweging van de minister, dat hoewel financieel geen bezwaar, er toch be- zwaren waren in verband met het feit, dat 5000 woningen te veel was, omdat dan de gespannen bouwmarkt ongetwijfeld overspannen zou worden, waardoor prijsstijgingen zouden kunnen ontstaan, hetgeen dan weer. verdere zeer ongunstige gevolgen zou hebben.

Ongetwijfeld was dit een sterk argu- ment. Niemand in de Tweede Kamer wil deze gevolgen voor zijn rekening nemen.

Toch werd de motie- Van Eibergen gehandhaafd en aangenomen, met het bekende gevolg.

De crisis is daarop weer opgelost, door- dat het aantal te subsidiëren woningen met 2500 werd verhoogd en in de eerste helft. van dit jaar de minister nader zou bepalen of gezien de conjuncturele ont- wikkeling nög plaats· was voor opnieuw 2500 te subsidiëren woningen. Dit was overeenkomstig de inhoud van de motie- Andriessen.

De vier punten uit de ministeriële brief

Wat blijkt nu uit de brief? Dat:

1. de 2500 te subsidiëren woningen er zullen komen;·

2. de vrije sector ingeperkt zal worden;

3. de bouw voor de nijverheid (industrie) met 80 miljoen wordt verhoogd;

4. voor ,de overige sectoren streng aan de contingenten zal worden vastgehou- den, waardoor bepaalde bevoegdheden, behorende aan de Colleges van Burge- meester en Wethouders, deels beperkt, deels ontnomen worden

Uiteraard verheug ik· mij er over dat het aantal goedkope woningen met 2500 verhoogd kon worden. Dit kan vooral in de grotere gemeenten, zowel in de wo- ningwetsector als in de particuliere A- woningensector, enig soelaas bieden.

Mijn bezwaar is echter waarom dit dan nu wel en in december j.l. niet kon. De minister heeft thans het totale bouwpro- gramma eenvoudig verhoogd van 2700 tot 2900 miljoen en dus bleek dat de ge- vraagde .2500 woningen er wel bij konden.

Ik vraag mij af of hiervoor nu de bekende crisis nodig was. De minister had verstandiger gedaan niet zo lichtvaardig ar te treden.

De inperking van de vriie sector

Mijn tweede bezwaar betrof de andere maatregelen.

Het inperken van de vrije sector.

Nu moet ik eerst duidelijk stellen dat indien de vrije sector betekent de bouw

van dure woningen, ik tegen een zekere inperking geen bezwaar zou hebben.

Echter de vrije sector is n i et: bouwen in de dure sector. Ik lees het tegendeel wel eens in bepaalde publikaties, maar de cijfers wijzen uit, dat van de ruim 16.000 woningen, die in ¹⁹⁶⁰ in de vrije sector zijn gebouwd, slechts 3000 tot 4000 duur- dere woningen zijn te vinden. De rest is dit bepaald niet.

De taak van deze vrije sector is in het systeem dat deze regering ten aanzien van het bouwbeleid volgt essentieel.

De continuïteit van de bouwonderne- mingen wordt hiermede ten zeerste ge- baat en daarmede de produktiviteit.

Nu gaat de minister dit beperken en daarmede tal van onzekerheden schep- pen. Uiteraard is er van bepaalde zijde · nogal eens bezwaar ingebracht tegen deze sector omdat dit een vrije zaak is, waar nu weinig Overheidsinvloed op uitgeoe- fend kan worden. Bovendien staat deze sector de effectuering van de gesubsidi- eerde woningen niet in de weg. Het is naar mijn mèning de politieke druk, uit- geoefend door diegenen die liever niet zien dat deze vrije particuliere bouw be- hoorlijke omvang aanneemt, die de minister deed besluiten deze bouw in te perken. -.· ... _, . . . Maar bovelilfien heb. ik er bezwaar te~

gen dat nu h.et resuitap.fjs, dat ter vei·-=- krljging van 2500 wonirigèn elders op de woningbouw wordt ingeperkt . .Dit zÓu dé indruk kunnenc wèkken -dat . de toestand zo gespannê,wis, dat eigenlijk deze 2500 woningen er· niet konden komen. Als dit zo is, had de minister dit moeten stellen.

Dit blijkt echter niet, want de minister verhoogt het aantal bouwcontingenten en geeft dan de industrie 80 miljoen extra.

Wanneer ons de woningnood werkelijk ter harte gaat, moet indien extra volume aanwezig blijkt, dit ook geheel ten goede komen. Ik meen dat het nu warempel wel tijd wordt 16 jaren na de bevrijding uit deze misère te komen. Bovendien, wanneer dit nu niet lukt in deze tijd van gun- stige conjunctuur, wanneer dan wel? -

Ook andere maatregelen!

Het is vooral nu de tijd ook de andere maatregelen te nemen zoals de regering bij haar optreden heeft gesteld, o.a. de noodzakelijke verdere huurverhoging en de liberalisatie-maatregelen, waardoor de gehate Woonruimtewet successievelijk wordt afgeschaft. Wanneer dit alles goed gecoördineerd geschiedt, kan op basis van de op dit moment totale produktie in de woningbouwsector de woningnood binnen redelijke tijd worden opgeheven. Maar dan moet niet, zoals de minister nu gedaan heeft, de woningbouw in zijn totali- teit ingeperkt worden ten gunste van andere sectoren.

Bovendien acht ik de gehele of gedeel- telijke opheffing van sommige bevoegdheden van de Colleges van Burgemeester en Wethouders zeer te betreuren. In het nu gevolgde systeem wordt hierdoor een zekere gelijkheid bereikt, zoals de minister stelt.

Toch acht ik dit weer een aantasting van de autonomie van de gemeenten, waardoor weer een onderdeel wordt ge- centraliseerd, waar ik liever een grotere decentralisatie zag.

Dit zal niettegenstaande alle bezwe- rende uitlatingen van de minister voor de gemeenten weer extra moeilijkheden geven, waardoor bijvoorbeeld de bouw

van schoollokalen of kleine kleuterscho- len wordt bemoeilijkt, zo niet onmogelijk wordt.

Ik vraag mij af of de geringe besparing·

die hieruit voortvloeit voor _de bouwcapa- citeit, opweegt tegen de ernstige bezwa- ren van principiële en feitelijke aard. Ik geloof het niet.

U KOMT

TOCH OOK

OP DE

Al met al, luisteraars, kon het beleid dat de minister in de beginne heeft ge~

voerd, mijn instemming hebben.

Na de brief van 20 april moet ik constateren, dat de minister van de weg is afgeraakt en is er bij mij twijfel ontstaan of de minister nu de goede weg nog wel zal kunnen terugvinden.

SCHEVENINGEN 9 . SEPTEMBER

Afdeling gouden

Apeldoorn verkoopt toegangsbewijs

In de op 9 mei j.l. door de afdeling Apeldoorn der Partij belegde vergadering werd een speciaal gouden toegangsbewijs voor de V.V.D.-dag volgens Amerikaans systeem verkocht. Dit speciale toegangsbewijs bracht een bedrag van f 151.75 op.

Hulde aan de afdeling Apeldoorn. Wij hopen, dat dit goede voorbeeld stimulerend zál werken op andere afdelingen en Centrales.

GOUDEN TOEGANGSBEWIJZEN

Bij het Algemeen Secretariaat der Partij kunnen nog enkele speciale toegangsbewijzen voor de V.V.D.-dag 1961 worden aangevraagd. Het is de bedoeling, dat deze toegangsbewijzen volgens Amerikaans systeem op de ledenvergaderingen der afdelingen c.q.

Centrales worden verkocht. De opbrengst van deze kaarten dient ter bestrijding van de onkosten, aan de grote liberale manifestatie op zaterdag, 9 september 1961, verbonden.

Houders gouden toegangsbewijzen opgelet ! !

Wij verxoeken de houders van gouden toegangsbewijxen hun namen en adressen aan het Algemeen Se.::~etorillat der Partij te willen mededelen, aangexien voor dexe bexoekers speciale or~a111gementen moeten worden getroffen.

Plaatselijke voorbereid§ngscommissie afdeling Rijswijk

Per abuis is de aankondiging van de door de afdeling Rijswijk ingestelde plaatselijke voorbereidingscommissie voor· de V.V.D.-dag 1961 onder "Partij-nieuws" terecht gekomen.

Wij vermelden daarom op deze plaats nog even, dat deze commissie is samen- gesteld als volgt:

Drs. A. Heijbroek, Mej. N. Veelders, Mevr. M. Mooy-Vuurman, M .. Hoogesteger, -A. Dalen Gilhuys en A. J. A. Louwers.

lntreltking in verband

van de met de

Algemene Aanwijzing arbeidstijdverkorting

De Regering heeft besloten de Algeme- ne Aanwijzing van 18 apri j.l. inzake de arbeidstijdverkorting met ingang van 13 mei in te trekken. Zij is hiertoe overge- gaan, in overeenstemming met het ad- vies van de Stichting van de Arbeid, na- dat partijen, betrokken bij de C.A.O. in het bouwbedrijf, zich bereid hadden ver- klaard maatregelen te zullen treffen ter bestrijding van het te verwachten produk- tieverlies ten gevolge van de arbeidstijdverkorting.

Deze maatregelen bestaan o.m. uit:

1. het uitschakelen van aan- en afloop- verliezen;

2. het doorwerken tijdens de winter- maanden door middel van het aanbren- gen van lichtinstallaties;

3. het beperken van vorstverlet.

In de C.A.O. zullen hiertoe strekkende bepalingen in een nieuw artikel worden opgenomen. De betrokken organisaties van de werkgevers en werknemers hebben tijdens het overleg nadrukkelijk ver- klaard de toepassing van deze maatregelen met kracht te zullen bevorderen. Der- halve zal het invoeren van de arbeidstijdverkorting niet tot prijsverhoging be-

hoeven te leiden en ook niet mogen leiden.

Bij de voorbereiding van de eerstvolgende herziening van de lonen en andere arbeidsvoorwaarden in het bouwbedrijf tegen het voorjaar van 1962 zal gelegenheid bestaan de afspraken en toezeggin- gen terzake van de beoogde extra produk- tiviteitsstijging overeenkomstig de be- staande regels voor. het loon- en prijsbeleid aan de praktijk te toetsen.

STALEN

MEUBELEN

GISPE

CULEMBORG

(5)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

UIT DE

Mr. Geertsema

ontvouwde politieke situatie in Haarlem

Op maandag 13 maart jl. sprak mr.

W. J. Geertsema, lid van de Tweede Ka- mer, benoemd tot burgemeester van Was- senaar, op een openbare bijeenkomst van de V.V.D. afdeling Haarlem in een der zalen van Café-Restaurant Brinkmann over de huidige politieke situatie.

Mr. Geertsema begon zijn voordracht met een korte uiteenzetting van het Ne- derlandse standpunt, dat minister Luns op de conferentie te Parijs verdedigde en op de a.s. conferentie te Bonn opnieuw aan de orde zal stellen.

Spreker meende, dat alle Nederlanders zich, ongeacht hun politieke overtuiging ten deze achter minister Luns kunnen scharen.

Vervolgens t2spi·ak rm·. Geertsema enkele punten van de binnenlandse politiek, die voor het eerst sinds lange tijd duidelijk onder liberale invloed is gekomen.· Dit is o.m. merkb:otar bij het loon- en prijsbeleid en bij de thans gevoerde belastingpolitiek Dit zijn sociaal-econo- mische vraagstukken, \V3aTvoor het Ka- binet De Quay geschikt is.

Daarnaast zijn er vraagstukken, \vaar- voor dit kabinet geen passend geheel vormt, bijvoorbeeld die, waarbij de geestelijke vrijheid in het geding komt. Men kan besluiten van deze problemen zoge- naamde vrije kwesties te maken, dat wil zeggen ze af te doen volgens de bij de behandeling in het Parlement behaald'e resultaten, doch soms kunnen aan de regering deelnemende partijen hiertoe niet bereid zijn, zoals gebleken is bij de K.V.P. ten aanzien van de algemene kin- derbijslagyerzekering.

Mr. Geertsema meende, dat het gevoerde. loon- en prijsbeleid een duidelijk succès is geworden, hetgeen ook wel van socialistische zijde is toegegeven. In het kort werden vervolgens andere vraagstukken aangegeven, zoals de kwestie Nieuw-Guinea, de financiële politièk ten aanzien van de gemeenten, de revaluatie van de gulden en het gevoerde belas- tingbeleid ten opzichte van ongehuwden en van de gehuwde vrouw en de ver- lagingen. van inkomsten- en vern1ogen~

belasting. In het algemeen meende de spreker, dàt de liberalen wel tevreden mogen zijn met dit kabinet en er belang bij hebben het te behouden.

Er zijn echter . vraagstukken, die be- handeld moeten worden, waarop dit kabinet zou kunnen struikelen. Als kleine- re "wolkjes aan de politieke hemel", noemde hij de Mammoetwet en de com- merciële televisie. Een groter gevaar

achtte spreker te schuilen in de voorstel- len tot een algemene kinderbijslagverze- kering. Gehoopt mag worden, dat van katholieke zijde wordt ingezien, dat deze plannen thans weinig kansen maken.

Zou het kabinet hierop vallen dan zal het vormen van een nieuwe regering

PARTIJ3

uiterst moeilijk zijn met een grote kans op een zakenkabinet tot 1963.

Mr. Geertsema besloot met de consta- tering, dat de V.V.D. in grote lijnen de daden van het huidige kabinet gaarne onderschrijft.

Na een korte pauze was er gelegenheid tot het stellen van vragen, waarbij de Mammoetwet, de revaltjatie van de gulden, de kwestie Nieuw-Guinea en het financieel beleid t.a.v. de gemeenten weer ter sprake kwamen alsmede de vijfdaagse werkweek, de woningbouw en de toenemende branchevervaging.

Minister Toxopeus sprak in Apeldoorn

Vele 'leden der afdeling Apeldoorn, alsmede vertegenwoordigers uit omliggen- . de gemeenten, behoorden tot een groot

en aandachtig gehoor, dat heeft kunnen kennis nemen van de problemen waar-

~egcno7er de liberale voonnan minister Toxopeus zich bij de uitoefening van zijn bcck r{eplaatst ziet. Duidelijk bleek deze avond, dat men slechts kan trachten van het we1;1selijke het mogelijke te realise- ren. Bij iedere politieke groepering staat de zelfstandigheid der gemeenten hoog genoteerd. Desondanks is er van de autonomie der gemeenten m01nenteel weinig overgebleven.

Ten dele is deze voorgoed verdwenen, deels zijn sommige beperkingen van meer tijdelijke aard. Het mag bekend veron- dersteld worden, dat liberalisme en decentralisatie begrippen zijn, die elkaar goed verdragen. De zelfstandigheid wordt door dit kabinet bepaald meer gerespec- teerd dan door voorgaande regeringen.

Toch is het soms noodzakelijk, maatregelen te nemen, die gemeentelijke ini- tiatieven afremmen. Het dienen van het

algemeen belang noodzaakt tot het nemen van minder populaire maatregelen.

inzake de arbeidstijdverkorting, hetgeen niet hetzelfde behoeft te zijn als een vrije zaterdag, mag de overheid middels haar

Supe~fosfaat

ULTRA SUPER

Meng meststoffen

A.S.F. KORRELS

personeelsbeleid geen stimulans geven aan het bedrijfsleven.

Wanneer gesteld wordt, dat plaatselijke belangen in het algemeen het beste behartigd kunnen worden doór de locale overheden, dan moet men goed voor ogen houden, dat zelfstandigheid, verant- woordelijkheid vraagt. Het hanteren van een prioriteitenschema is hierbij van vi- taal belang.

Tot andere facetten welke de aandacht vragen, mogen gerekend worden: de kerngemeenten, grenswlJZlgmgen etc.

Ook vraagstukken dienaangaande moeten niet te dogmatisch worden opgelost.

Ook Nieuw-Guinea behok Zijne Ex- cellentie in zijn bespiegelingen. Een eiland groter dan Frankrijk, met minder inwoners dan de stad Amsterdam, vol tegenstellingen. De oprichting van de Nieuw-Guinearaacl, is een belangrijke stap op de weg die leidt naar zelfbeschikking. Dit einddoel kan echter slechts·

worden bereikt, indien het regeringsbe- leid wordt geschraagd door de publieke opinie.

Heiloo boekte ledenwinst

31 jan. jl. hield de afd. een bijzonder geslaagde contactavond; resultaat een belangrijke groei van het ledental.

28 maart d.a.v. een ledenvergadering met een ongekend druk bezoek. Door de reorganisatie van het bestuur werd een meer gelijkmatige verdeling van de werkzaamheden verkregen.

In de bestuursvergadering van 1 mei werd de volgende functieverdeling vastgesteld.

Voorz. M. E. Daan; vice-presidente mevr. C. G. Stikkel-Sigling; secretaresse mevr. H. M. E. van der Zee-Mandersloot, Bestevaerslaan 4; penningmeester W.

Torike; leden: mevr. C. de Jager-Grinwis en de heren B. S. Dobber, P. Janssonius en P. Noome.

De leden van de gemeenteraad, die voorheen q.q. lid van het bestuur waren, traden als zodanig af om hun volle aan-·

dacht aan hun taak in de gemeenteraad te kunnen schenken. Het nauwe contact met het bestuur blijft gehandhaafd.

Onder deze bemoedigende omstandighe- den gaat de afd. het uitgestippelde plan voor de snel groeiende gemeente uitvoe- ren.

Technisch Fosforz:uur Dinatriumfosfaat . Trinatriumfosfaat Kiezelfluornatrium

20 l\IEI 1961 -:PAGINA 5

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegraeht 61 's-Gravenhage

Tel. 0 70 - 111768 ^a 114375 Giro 67880

Afdeling Bloemendaal hield contact-avond

Op rilaandag 8 mei jl. werd in Hotel

"Roozendaal" te OverveEm een "contact- avond" gehouden onder voorzitterschap van de heer A. A. J. J. Thomson.

Deze ,contact-avond" getuigde van de grote belangstelling, die onze leden en sympathiserende niet-leden hebben voor het werk van onze V.V.D.- fractie in de gemeenteraad.

Na een uitvoerige uiteenzetting van onze waarnemende wethouder, ir. P. C. Ti- rion, betreffende de gang van zaken in de gemeenteraad werden er vele vragen gesteld, waarbij verscheidene positieve suggesties aan de orde kwamer1.

Er ontstond een geanimeerd gesprek tussen onze leden en de raadsleden, waarna de voorzitter tegen 11 uur deze zeer geslaagde co.'îtact-avond sloot.

Afdeling Geleen/Sittard

Op maandag 29 mei a.s., des avonds te 8 uur, zal het lid van de Tweede Kamer, mr. D. Schuitemaker in de "Hanenhof"

te Geleen spreken over het onderwerp:

"Actuele politieke problemen".

LIBERAAL VLAAMS VERBOND VERGADERDE

Het Liberaal Vlaams Verbond heeft op 14 mei te Brussel zijn jaarvergadering gehouden.

Van de zijde van onze Partij waren bij deze vergadering aanwezig de heren D. W. Dettmeijer, algemeen secretaris van onze Partij en mr. F. G. van Dijk, lid van de Tweede Kamer.

Frank Rijsdijk's lndustrieele On-

deJ.~nemingen u. v.

H(mdrik-Ido-Ambacht Tel. H.-I.-Ambacht 2045

Rotterdam 117615

SCHEEPSSLOPERIJ

HANDEL in:

Inlichtingen betreffende het lid- maatschap der Volks,partij voor Vrijheid en Democratie zijn te verkrijgen bij de plaatselijke afdelingen en bij het Algemeen Secretariaat: Koninginnegracht

61, 's-Gravenhage (tel. 111 768). ~: ~·~.;.;~ s··s ~~PÎ;R ^Fos·~:_(·-Á'oii~:~ ~.:{·K.;:~·-~fv.

>· · .:·~.-."- ·. \, ^À.L^;~^{8 A A N}^;i;.^u·;~·E^CHT~_·: '}·~ >;,··c ..

e Oud IJzer,

e Nieuw IJzer,

e Bruikbaar IJzer. enz.

WAT APELDOORN DEED

Van .de vrouwengroep Apeldoorn kregen wij een jaan'erslag over 1960. Het blijkt een zeer gevarieerd programma te zijn, dat geboden werd. Uiteraard is het gedeel- telijk meer dan een jaar oud, maar het kan andere vrouwen- groepen misschien toch inte- resseren.

Zo is er een forum-middag geweest, waar o.a. ter sprake kwamen: de Mammoetwet, 't

verschil tussen welvaart en schijnwelvaart en de aankoop van landgoederen in Zuid- Limburg door Duitse recrea- tie-oorden.

De heer G. François vertel-

de over beeldhouwkunst en vertoonde mooie dia's.

Op een mooie zomerse dag werd er midget golf gespeeld met een napraatje en op een avond sprak mej. G. Boekhoff over de Consumentenbond. en werden er filmpjes over Zwit- serland getoond.

Verder hield ir. W. Kooy uit Arnhem een lezing over.

Actieve Landbouwpolitiek.

Hoewel deze avond in sa- menwerking met de (gemeng- de) afdeling werd gehouden, was er toch niet meer belangstelling. Jammer en onbegrij- pelijk.

.i\1evrouw Niessink-B<tkker, die jarenlang het secretariaat verzorgde, trad af en werd vervangen door mej. Y. Ny-

Copie voor de:r:e rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

holt. Deze was tot dusver af- gevaardigde in 't Apeldoorns vrouwencomité, maar het zal nu mevr. Niessink zijn, die de maandelijkse vergaderingen.

daarvan bijwoont.

Het bestuur bestaat thans uit de dames: dra. S. Boek-

hoff, presidente; mevr. J.

Hem•elink-Kranen, mevr. J.

TijU-Wijdenes ' Spaans, mej.

Y. Nyholt en mevr. G. M.

Couzy-Fortanier.

Tot slot nog de vermelding, dat in tegenstelling tot de algemeen gehoorde klach_t over weinig belangstelling voor verenigingswerk, het aantal belangstellenden voor de bijeenkomsten van deze vrouwengroep stijgende waren.

DELFZIJL

De Delfzijlse dames waren nog niet uitgepraat over vragenlijst IV over de Arbeidstijdverkorting en de vrouwen. Zij hebben een avond speciaal gewijd aan de

laatste drie vragen, die over het werken buitenshuis van de gehuwde vrouw. De presidente, mevr. C. A. J. ^\Velp-

Brandt, hield een inleiding, waarbij zij vooral wees op de straf vanwege de inkomsten- belasting.

Verschillende zienswij zen kwamen op deze leerzame en prettige avond naar voren.

Volgende. bijeenkomst op 5 juni a.s.

ZUID-HOLLAND

'lJl!ij vernemen, dat de

1' 'f provinciale dag be- gin juni gehouden zal worden; waarschijnlijk in Leiden.

Verdere bijzonderheden zijn nog niet bekend.