Enige gedachten van mevrou·w Stoffels-Van Haaften

en

Donderdag 12 juli 1962- No. 691

Het mammoet- debat

(Zie pag. 2)

HET PARLEMENTAIRE JAAR VAN OUD OP NIEUW

Enige gedachten van mevrou·w Stoffels-Van Haaften

"voor sommigen van u betekent deze vrij- dagavond al. het begin van de onderbre- king van de dagelijkse sleur. U gaat met vakan- tie; u gaat er even tussenuit. U hoopt op mooi weer en U denkt terug aan alles wat u dit jaar hebt volbracht en u denkt ook aan alles wat u hebt verzuimd. En u hebt de allerbeste voor- nemens ná uw terugkeer.

Op deze plezierige en "zonnige" wijze leidde ons Tweede-Kamerlid mevrouw Stoffels-Van Haaften zelf j.l. vrijdagavond haar radiocauserie in.

Zij bracht in herinnering, dat ook de Tweede Kamer aan het einde van een werkjaar komt (de Kamer zal nu inmiddels inderdaad met recès zijn gegaan) en dat, naar gewoonte, de Kamervoor- zitter ongetwijfeld een opsomming zou geven van alle wetsontwerpen, die dit jaar de Kamer zijn gepasseerd en van alle debatten, die hebben plaats gevonden.

Het was toen niet haar bedoeling op deze op- somming vooruit te lopen, maar over enkele be- langrijke onderwerpen wilde zij toch wel iets zeggen.

Toen mevrouw Stoffels haar radiospeech hield, was, zoals zij het zelf uitdrukte, de behandeling van het grootste wetsontwerp op onderwijsge- bied, dat ooit aan de orde is geweest, de Mam- moetwet, juist de dag tevoren ten einde geko- men. De eindstemming was toen echter nog niet gehouden. Ook op het ogenblik, dat ons blad wordt afgedrukt, is de uitslag nog onbekend, maar wanneer dit blad onze lezers heeft bereikt, zal de beslissing inmiddels toch zijn gevallen.

In afwachting van het slotberaad in onze frac- tie, zei mevrouw Stoffels: Wel kunnen we nu al constateren, dat er ondanks alle energieke pogin- gen van onze fractiegenote mevrouw Van Some- ren om daarin verandering te brengen, een aan- tal elementen in de wet is blijven zitten, die deze wet voor ons, liberalen, bepaald niet aantrek- kelijk maken.

Als zulke onaantrekkelijke elementen noemde zij bijvoorbeeld: de beruchte brugklasse, de mo- gelijkheid van het afschaffen van het Grieks voor de gymnasium-B-afdeling, de 6-jarige in plaats van de 5-jarige HBS, om nog even de oude term HBS te mogen gebruiken - een sociaal on- recht h.i., die afschaffing van de 5-jarige - ten slotte het beknotten van gemeentelijke initiatie- ven bij het stichten van scholen.

Vervolgens wijdde mevrouw Stoffels aandacht aan de kwestie Nieuw-Guinea en ten slotte aan de verkiezingsuitslag en hetgeen men daarmee in verband kan brengen.

vVij laten haar hier nu verder gaame geheel aan het woord.

* • *

l'\Tieuw-Guinea, een zaal]:, die het gehele Ne- ... "~ derlandse volk zo bezighoudt, is natuur- lijk in de nu afgelopen parlementaire periode

~···••++•••···••+++++

• •

• •

: In verband met de vakanties zal ons week- :

• •

: blad de volgende week NIET uitkomen. :

i

^Het eerstvolgende nummer verschijnt

i

: :

: weer op 26 juli a.s. :

• •

...

^~

vele malen onderwerp van bespreking geweest tussen regering en parlement, zowel in het open- baar, alsook intern, in commissievergaderingen.

Ondanks de uiterste bereidwilligheid van Neder- landse zijde om tot een vreedzame oplossing van de kwestie te komen, met als enig doel een goede toekomst voor de Papoeabevolking, is in dit par- lementaire jaar de spanning toegenomen en zijn militaire acties van Indonesische zijde begonnen.

Mevrouw Mr. J. M. STOFFELS-VAN HAAFTEN Lid van de Tweede Kamer.

Het is begrijpelijk, dat de noodzakelijke ver- sterking van onze strijdkrachten in Nieuw-Gui- nea in Nederland reacties heeft gewekt. Niemand van ons weet ga-arne onze Nederlandse militairen in gevaar. Van elk offer, dat daar gebracht kan worden -- en er zijn al offers gebracht - moeten wij ons afvragen: is dat gerechtvaardigd? Het antwoord op deze vraag is uitermate moeilijk.

Het wereldgeweten maakt zich op het ogenblik voo1·alsnog weinig zorgen om de vrijheid van een klein volle

Maar toch moeten wij terugschrikken voor de gevolgen, wanneer ove1·al ter wereld de vrijheid zou wijken voor de dreiging met geweld. Datgene wat thans op Nieuw-Guinea gebeurt, kan mor- gen elders gebeuren. Wil de wereld opit toeko- m.en aan handhaving van een internationale rechtsorde, dan zouden we steeds gezamenlijk pal moeten staan tegenover iedere dreiging. Zo- lang wij dit niet tezamen doen, kan voor één land alleen het moment komen, waarop men :c:eggen moet: mijn verantwoordelijkheid mag niet verder gaan .

Het afgebroken overleg tussen Nederland en Indonesië zal thans weer worden hervat. Hele- maal duidelijk is de situatie niet. We mogen aan- nemen, dat de vijandelijkheden dan gestaakt zullen worden. Immers, zou dat niet gebeuren, dan is van eerlijk overleg geen sprake. En de Nederlandse volksvertegenwoordiging zou zich dan toch met de regering moeten beraden over de verdere houding, die door Nederland moet worden aangenomen .

Het treft, gezien de onoverzichtelijke situatie met betrekking tot Nieuw-Guinea, bijzonder slecht dat de Tweede Kamer haar normale werk- zaamheden voor het zomerreces afbreekt. Maar voor een dergelijke dringende zaak moet het par- lement op ieder moment van zijn vakantie wor- den teruggeroepen.

* • *

D

e Tweede Kamer begint na het reces aan het laatste jaar van deze parlementaire periode. Volgend jaar mei immers zult u allen uw stem uitbrengen voor de verkiezing van een nieuwe Tweede Kamer. De verschillende poli- tieke partijen beginnen zich heel langzamerhand

"op te maken", zoals dat heet, voor de verkie- zingscampagne. De voorgevechten zijn geleverd bij de verkiezingen voor Provinciale Staten en.

Gemeenteraden. En, het is uit en te na geconsta- teerd, ik hoef er echt niet op terug te komen, deze uitslagen zijn voor ons liberalen niet zo ge- weest, als wij ze graag hadden gezien.

We waren verwend, ik weet het, we waren bij de vorige Tweede-Kamerverkiezing in 1959 wel heel hard gegroeid, van 13 op 19 zetels, een on- gekende stijging voor de Nederlandse politieke verhoudingen; er is een duidelijk stijgende lijn sinds 1946, maar toch, geen mens wil graag te- rug. En als we dat niet willen, dan zal er tussen nu en volgend jaar mei het een en ander nodig zijn. En .ik geef u mijn verlanglijstje.

Om te beginnen moeten en mogen wij rekenen op de uiterste krachtsinspanning van allen, die onze Partij vertegenwoordigen in Kamers, Sta- ten en Gemeenteraden. Zij moeten steeds waar maken, dat de liberale levenshouding is: een verantwoorde levensmogelijkheid scheppen voor ieder, zowel in stoffelijke als ideëele zin. Wij re- kenen op ons kader, dat beter dan alle anderen bekend moet zijn met datgene wat leeft onder ons volk en met datgene wat politiek te berei- ken valt. Niet minder zullen wij een beroep moe- ten doen op allen, die liberaal denken en daar ook naar handelen. Wij zullen hen in de gelegen- heid moeten stellen hun opvattingen in onze partij -organisatie meer te doen doorstromen, dan nu wel eens het geval is. Toetsing van inzicht is altijd nuttig en nodig. Onze partij-organisatie zal daar rekening mee moeten houden. Maar ook zal ü.e onafhankelijkheidszin bij ons" liberalen, wat meer beteugeld moeten worden, want het lijkt wel eens of liberaal zijn en een straffe partij..:

organisatie zich niet goed verdragen.

(Vervolg op pagin:;. 3)

ATTENTIE! ATTENTIE!

Luistert op vrijdag, 20 juli a.s., over de zender Hilversum II (298 m), van 19.30-19.40 uur, naar

,.DE STEM VAN DE V.V.D."

Spreker: mr. W.

J.

GEERTSEMA, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

\TRJ,JHEID EN DEMOCRATIE

Rechtse b ne ^{enheid in}

mammoet- eb at

H

oe de uitslag over de mam- moetwet zal zijn weten we nog niet op het moment dat we dit schrijven, maar wel weten we, dat de wens van minister Cals, dat deze wet door de instemming van brede lagen van het gehele Nederlandse volk zal worden gedragen, in geen geval in vervulling zal gaan. Daar- voor heeft de rechterzijde van de Kamer in een benepenheid, waarin voor de belangen van het openbaar onderwijs weinig plaats is, te veel degenen, wie de openbare school na aan het hart ligt, in het harnas gejaagd.

Een eventuele aanneming van dit ontwerp zal een nare bijsmaak hebben. Was het daarom, dat mi- nister Cals, die in een vroeger sta- dium van het debat met zoveel ver- ve heeft betoogd, dat het in het be- lang van het onderwijs is, dat zijn ontwerp met een brede marge over de eindstreep gaat, in zijn peroratie dit punt maar liet rusten?

In het licht van hetgeen vorige week is gebeurd, zou een onder- streping van die vroegere wens al- leen maar nieuwe erge1·nis hebben verwekt Want wie zou daarbij niet onmiddellijk hebben teruggedacht aan het feit, dat de rechterzijde, haar iets grotere getalssterkte uit- buitend, de mogelijkheid van een grote mate van eensgezindheid rond onze nationale olifant, heeft getor- pedeerd door de redelijke verlan- gens van socialisten en liberalen te torpederen? En wie zou er dan niet tevens aan terugdenken, dat minis- ter Cals, zo gauw het om essentiële zaken ging, zich verkleefd aan de KVP-fractie toonde, zodat de ka- tholieke socialist Willems op een goed moment woedend interrum- peerde, dat de minister niet zijn ont- werp, maar de KVP'er Albering stond te verdedigen?

In het laatste uur van het debat deed zich een soortgelijke situatie voor, toen de liberale onderwijsdes- kundige mevrouw Van Someren sarcastisch opmerkte, dat zij het wetsontwerp wel zou verdedigen als de minister zich geroepen voelde te kokketteren met een amendement- Albering.

Natuurlijk was de minister han- dig genoeg om een rechtvaardiging voor zijn houding te vinden, name- lijk deze, dat hij steeds datgene -verdedigt, wat hij het beste voor het onderwijs vindt. Het vervelende is alleen, dat 's minsters denkbeel- den op essentiële punten altijd zo hinderlijk parallel lopen met die van de KVP-fractie. Zijn voorbeeld, dat hij zelfs een antirevolutionair amendement (in de beruchte kwes- tie van de adviesorganisaties) bij de Kan"ler had aanbevolen, was nogal ongelukkig, omdat de minister tot dit advies slechts overging, omdat het hem veel sympathiekere stand- punt, dat in een KVP-amendement was neergelegd, een niet haalbare zaak was.

* * *

E

en betreurenswaardig feit is, dat de befaamde planprocedu- re niet de angel uitgetrokken kon worden, die de voorstanders van 't openbaar onderwijs diep in het vlees steekt. Die planprocedure wil zeggen, dat de minister elk jaar een lijst opstelt van de scholen, die de eerstvolgende drie jaar voor bekos-

tiging uit 's rijks kas in aanmerking komen.

De mammoetwet schept nu de rechtsongelijkheid, dat buiten dit plan wel ( ongesu bsidiëerde) bij zon- dere scholen kunnen worden opge- richt, maar dat het de gemeenten verboden wordt op eigen kosten een openbare school op te richten. Nu kan men wel, zoals bijvoorbeeld de antirevolutionaire prof. Versteeg deed, er de nadruk op leggen, dat het moeilijker is iets te doen uit eigen portemonnaie, zoals bij de op- richting van bijzondere scholen het geval is, dan op kosten van de ge- meenten, maar dat neemt niet weg, dat er een belangrijk ve1·schil ·in behandeling ten nadele van het openbaar onderwijs ontstaat.

Bovendien lijkt ons de vrees niet denkbeeldig, ·dat als er eenmaal een bijzondere school (zonder subsidie) is opgericht en deze komt na ver- loop van tijd zon.der geld te 'zitten, de overheid eerder met geld voor deze school over de brug komt dan voor een nieuw op te richten open- bare school. De rechterzijde hield evenwel voet bij stuk, ondanks de

klemmende betogen van de socia- list Kleijwegt en mevrouw Van So- meren. Een amendement van dit tweetal, dat het verbod voo;r ge- meenten wilde opheffen om op ei- gen kosten een openbare school te stichten, werd in een stemming van links tegen rechts met 73 tegen 65 sten1men verworpen.

Zo verging het pok een door de liberalen gesteund amendement van de socialist Vermeer, dat een rem wilde zetten op een al te onstuimige drift om bijzondere scholen te stich- ten buiten de planprocedure om, door te bepalen, dat deze scholen de eerste drie kalenderjaren niet voor subsidiëring in aanmerking zouden komen. In een stemming van links tegen rechts werd ook dit voorstel onder tafel gewei·kt.

* * *

T

en slotte vermelden we nog een derde ergernisverwekken- de zaak, namelijk de kwestie van het humanistisch vormingsonderwijs dat op openbare scholen naast het godsdienstonderwijs mogelijk moet

1 ¹ erveri.f

\l"lJERDEN (0)

':/)eze Burger

Gaat u een eerlijke, zij het korte, bekentenis doen die. in sleo::hts enkele woorden gemakl<elijk geformuleerd kan worden:

IK VOEL MIJ NIET OP MIJN GEMAK.

Dat wil zeggen: in dit hoel<je niet.

Dit wil zeggen: ik ben zo'n beetje de lichthartigaard van dit doodserieuze blad en mijn hart is niet licht. Zelfs de man van dit bescheiden hoekje is in staat het met de ernst zó ernstig te menen dat voor de niet-ernst geen plaats meer overblijft.

Ik geef het u te doen grapjes en kwinkslagen te maken over kleine wijk- cmstandighe!len in ons partijleven. terw~jl allet·lei grote, zwaarwegende belangrUkheden op de weegschaal liggen, af om glimlachjes te voorschijn te roepen op gezichten, die zó ernstig staan, dat er voor een opwaartse plooi geen schijn van een kans bestaat.

-In alle luanten die ik te lezen pleeg, lees ik geheimzinnige verhalen ever anze toelwmst, over meneer X. contra meneer Z. en meneer IJ. tegen meneer Q. - hoagst-politiel<e Cammarilla-gcheimzinnigheden, die de gewone man, de getrouwe en argeloze part.ijganger die ik ben, kippevel bezorgen.

Broeide verhalen over meneer Die, die met een geladen revolver onder zijn hoofdkussen slaapt voor het geval meneer Zo zijn huis mocht binnendringen en over meester Zus, die springstofladingen heeft opgetast onder de stoel van meester Zo om, zodra het door hem juist geachte ogenblik is aangebroken, het vuur aan de lont te steken opdat de heer Zo, met zetel en al, de lucht in vliegen zal.

Indien ik de commentatoren van de niet-zo-bevriende pe•rs mag ge- loven, popelt de heer X. om zijn klamme klauwtjes om de keel van de heer Z. te slaan, teneinde deze eens en vooral de laatste adem te doen uitblazen en trappelt de heer Zus van engeduld om de heer Q. de dolk in 't weke onderlijf te drijven.

Dit gehele helse tafereel tegen de achtergrand van de smeulende resten va.n wat eens onze Pa.rt\jburcht was, de flarden van de blauw-witte vlag, halfstok wapperend op de storm, gierend over de dodenakker onzer idealen. 11

Wat moet dan de luchthartigaard van dlt hoekje?

Vrol\ike liedjes zingen aan de voeten der potentiële sluipmoordenaars?

Grapjes verkopen aan revolvcrrzwaaiers. Het vuur aan de lont uittrappen met vrolijk-dansende voeten?

Ik ben van oordeel, heren hoogmogenden onzer Partij, dat het tijd wordt de dingen die nu de buiten- én de binnenwereld bezig houden, van ónze zijde te belichten. Naar ik hopen mag: gerusb~llend-naar-binnen en teleur- stellend VOil'r cle niet-zo-bevriende speculanten en lijkbidders aan de kant.

Ziet u wel? Nu ben ik helemaal ernstig geworden.

En dat is streng verboden voor professionele flauwe grappenmakers als

-

12 JULI 1962- PAGINA 2

ALGEMEEN SECRETARIAAT

V.V.D.

Koninginnegracht 61 's-Gravenhage Telefoon (070) 60 48 03

(3 liinen) Giro 67880

zijn. De overgrote meerderheid van de KVP en vijf antirevolutionairen hadden wel begrip voor deze in een gezamenlijk amendement van de heer Kleijwegt en mevrouw Van Someren neergelegde wens, zij het dat de aangeduide rechtse Kamer- leden als voorwaarde stelden, dat dit onderwijs alleen op verzoek der ouders gegeven zou mogen worden.

Een redelijke eis, even redelijk als een soortgelijke eis voor het gods-

dienstonderwijs. Maar zover ging de verdraagzaamheid ter rechter zijde niet.

Onderscheid moet er zijn, vond men en daarom werd het amende- ment, dat ter wille van de gelijk- heid deze eis ook voor 't godsdienst- onderwijs introduceerde, verwor- pen. De politici van rechts hebben dus hun zin gekregen: een stukje dis- criminatie tussen godsdienstonder- wijs en humanistisch vormingson- derwijs.

Is het wettelijk funderen van de eis inzake de toestemming der ou- ders nu zo ontzettend belangrijk?

Welnee. In de praktijk hebben de ouders toch het laatste woord. Dat is ook thans t.a.v. het godsdienston- derwijs het geval. Daarom was de houding van rechts zo kinderach- tig. Met deze kwalificatie van me- vrouw Van Son"leren was de bene- penheid van de rechterzijde goed getypeerd. D<c1t minister Cals het met die benepenheid eens was, zij slechts voor de volledigheid ver- meld.

füiT~DEPARriJî

Koninkliike onderscheidingen

Met genoegen maken wij melding van het feit, dat de heer W. F. G. L. van Smaalen. voorzitter van de afde- iing Zwijndrecht onzer Partij, is be- noemd tot ridder in de Orde van Oranje- Nassau.

Tevens vermelden wij hier gaarne. dat onze geestverwant mr. L. J. F. Wijsen- beek, lid van de Commissie voor Cultu- rele Zaken van onze Partij, is benoemd tot officier in de Orde van Oranje Nas- sau.

Wij wensen beiden van harte geluk met deze hoge onderscheiding.

Nieuwe sècretaris

Km;-::ercentrale Haarlem

In de op 14 maart jl. gehouden verga- dering van de Kamercentrale Haarlem is als secretaris gekozen mr. A. F. Cochere·•

de la J\'Iorinière, T!'Ol11penburg 18, Am- stelveen. Benoemde heeft thans het secre- tariaat van zijn voorganger de heer J. v.

Holten overgenomen.

Afdeling Soest/ Soesterberg

houdt !edell'!lvergadering

Onze afd. S.Jest-Soc:;terberg houdt Inaan- dagavond 16 juli a.s. een ledenvergadering in het Oranje Hotel te Soestdijk o.m. ter vaststelling van de candidatenlijst naar volgorde van voorkeur, voor de 2e Ka- merverkiezing in het volgend jaar. Bij de rondvraag zal de leden gelegenheid wor- den gegeven vragen te stellen l'é\Clr aan- leiding van de uitslag van de gemeente- raadsverkiezing.

In zijn voorlopig commentaar wijst het bestuur er o.m. reeds op, dat de uitslag (verlies van 2 zetels) wel teleurstellend is geweest, doch allerminst mmleiding geeft om ontmoedigd te zijn. In dit ver- band wordt er de aandacht op gevestigd dat het percentage bij de gemeenteraads- verkiezing te Soest ad 16% thans bedui- dend hoger is dan in 1956 en de jaren daarvoor (in 1953 gemeenteraad: 13.6; in 1954 Staten: 13,9 en in 1956 2e Kamer 13,1).

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Het Handèlsblad over de V.V.D.

Onder de titel "Voorbarig"

,,Algemeen Handelsblad" op 5 een constructieve . beschouwing, hier gaarne laten volgen.

gaf het juli j.l.

die wij

Het behoort - aldus het Handelsblad - tot de gangbare gebruiken in het ,>olitie- ke leven, dat de ene partij bij de andere de aanwezigheid van "vleugels" onder- streept. Wanneer de behoudende (ultra- rechtse) en de vooruitstrevende (ultra- linkse) vleugel in welke partij dan ook, een te grote macht verkrijgen ten opzich- te van het centrum, wordt zulks door de tegenpartij zeer in den brede uitgemeten.

Men stelt dan als tegenstander op de voorgrond, dat, wanneer een bepaalde partij een groot gemis aan eenheid toont, het met die partij wel bergafwaarts zal gaan. Dit alles is te vangen onder de noe- mer politiek leedvermaak.

merlid is hij, na een misschien ietwat aarzelende aanvangsperiode, een uitste- kend minister gebleken. Op uitstekende ministers moet niet slechts de VVD. maar het land zuinig zijn. ·

• * *

In een zeer nabij verleden, nota bene juist vóór de verkiezingen, heeft de kwes- tie der personen bij de VVD zeer op de voorgrond gestaan. Daar was bij voor- beeld het politieke lot van minister Vis- ser, waaromtrent in hoge regionen der VVD blijkbaar geen o·vereenstemming be- stond. Ook andere persoonskwesties heb- ben in de laatste jaren kennelijk een rol gespeeld. Het is funest voor iedere par- tij, dus ook voor de VVD, wanneer een zekere animositeit tussen topfiguren za- kelij'ke activiteiten gaat doorkruisen.

Wanneer men zich bezint op de verkie- zingsnederlaag, zal het zaak zijn, dat per- soonlijke gevoeligheden, voor zover te veel aanwezig, terugtreden in het belang van de liberale zaak. Een sterke politieke

eenheid in de liberale gelederen gaat ver- re uit boven het belang van de VVD. Zij is onontbeerlijk voor de groei der libe- raal-·vrijzinnige gedachte in het alge- meen in Nederland. Dat men naast de persoonskwestie zich in liberale kring wenst te bezinnen op de tendens der par- tij, is duidelijk. Het zal ons deugd doen wanneer daarbij een behoorlijke dosis frisse vooruitstrevendheid aan bod zal komen.

* • •

Tenslotte zijn alle bespiegelingen op dit ogenblik omtrent het lot van de VVD volmaakt voorbarig. Zij, die zich, anders dan principiële en tegelijk opportunisti- sche tegenstanders, niet laten leiden door politiek leedvermaak, hebben het ver- trouwen, dat de liberale groepering een .krachtig eigen geluid zal blijven doen horen. Daarvoor zijn zelfbeheersing en een zakelijke benadering der moeilijkhe- den absoluut vereist.

12 .JULI 1962 - PAGINA 3

UW HAAR ZIT

van vroeg tot laat in weer en wind

m~f;nt

• TT •

naarcreme

Forse tube f 1 ,75.

Uitsluitend bij de kapper verkrijgbaar!

Met een variant op het adagium, dat ,;nothing succeeds like success", zou men kunnen beweren, dat niets schadelijker is dun een politieke nederlaag. De "an- deren" zijn er immers als de kippen bij om te voorspellen, dat bij de volgende verkiezingen het hun tegenstander nóg veci slechter zal vergaan. Gezien de ge,'l"•:iEs onb:wtzuchtige objectiviteit de;- cnhc·ilfprofeten zijn hier vele korrels zou:: ge =:vc·c::;t.

* • •

He: [ feit. dat de na:~m van de vice-pre- mi<è·r· drs. H. A. Korthals niet voorkomt op de· voorlopige groslijst, welke door de VVD voor de verkiezingen van de Twee- de K~,mcr van 1963 is üopgelr,,_a:d, heeft aanleiding gegeven tot speculaties. Zulk een groslijst is niets anders dan een ver- zamelgeval, waarop de namen figureren van hen, die door de afdelingen als mo- gelijke kandidaten worden voorgedra- gen. Na een voorafga2.nde vraag van het hoofdbesluur is immers gebleken dat zij zich een eventue·el kandidaatschap zullen la ten welgevallen. Bij de heer Korthals is dit niet, of misschien voorlopig niet, het geval.

De weeldebelasting op motorvoertuigen

Het heeft weinig zin zich hier te bege- ven in een doolhof van gissingen. Om na- melijk uit te maken wat de redenen voor 's heren Korthals weigering zijn geweest.

Wij voor ons zouden het uitermate spij- tig vinden) indi~n de tegenv1oordige vi-

ce-:~:·cmicr een stree·p '<_OU zetten onder zijn ·politie·J'c activitet. Na een goed Ka-

In het nummer van 5 juli jl. maakt de heer S. J. van den Bergh ernstig bezwaar tegen de motivering van de regering bij monde van de staatssecretaris van Finan- ciën gedaan om de weeldebelasting op personenauto's niet te verminderen omdat de wegen in Nederland toch al vol genoeg waren.

De heer van den Bergh maakt met dankbaarheid gewag van het feit, dat on- ze minister Korthals kans heeft gezien de laatste jaren vele wegen te doen aan- leggen. Hij stelt dan echter, dat wij in Nederland dat uit de lopende middelen financieren en dat het hem verantwoord lijkt om meer geld voor wegen ter be- schikking te stellen, welk geld dan ter beschikking zou moeten komen uit extra obligatieleningen e.d.

(Ingezonden)

De financiering van de wegenaanleg is echter niet het probleem waar het om gaat. Dat de regering niet meer wegen laat aanleggen dan zij al doet is omdat zij van mening is, dat het in deze tijd van hoogconjunctuur en overspannen ar- beidsmarkt ter wille van het algemeen economisch evenwicht niet verantwoord is te pogen door extra middelen arbeids- krachten en produktiemiddelen aan an- dere bestemmingen te onttrekken.

Daarom moet onze dank aan minister Korthals des te groter zijn, daar hij kans heeft gezien voor elkaar te krijgen, dat in belangrijke mate de laatste jaren mo- menteel zeer schaarse produktieve krach- ten voor de aanleg van wegen e.d. zijn beschikbaar gesteld.

De heer van den Bergh maakt voorts bezwaar tegen de weeldebelasting op per-

De positie van de Nederlandse Vakbeweging

Waakzaamheid geboden, aldus de secretaris van het N. V. V.

E1· is een duidelijke tendens merkbaar, dat de vakbeweging niet overal de ~,:.-.mlncht en waardering krijgt die zij krachtens haar positie en de verantwoordelijkheid die zij draagt, mag verwachten. Daarom past naast war;k;;;::;amheid ook een zo groot mogelijke strijdvaardigheid en is een sterk beleid noodzakelijk.

Dit schrijft de algemene secretaris van het NVV, de heer C. W. van Wingerden, in zijn voorwoord bij het verslag van het vab•erhoEd over de jaren 1959, 1960 en 1961.

De activiteiten van het NVV op soci-

aal-ccocon1~isch gebied en op vele andere terreinen worden beschreven in een over- zichtelijk en fris uitgevoerd boekw<:rk.

geïllushcenl met pakkende foto's, aldus lezen wij in "Het Vrije Volk", waaraan wij dit stuk geheel ontlenen.

De algemeen secretaris vestigt. onder m12u· de aandacht op de toenemende werkz<:amheden in Europees en interna- tionaal verband. Hij ziet hierin het be- wijs. dat belangrijke vraagstukken al- leen in breder verbomd :at een oplossi·ng

kunnen worden gebracht. De vorn1ing van categorale organisaties. waarvan bij het afsluiten van het verslag enige symp- tomen zichtbaar waren, acht hij daarmee regelrecht in strijd.

Trage groei In het hoofdstuk over de omvang Vèm

de vakbeweging wordt geconstateerd dat de groei n1.inder snel ga<-;t dan die van het aantal loontrekkenden in ons 'and.

Wat de ledentallen bclrefl is in de ver- houding tussen de vakcentrales onder- ling en tussen de een trales en de overige vakorganisaties tot en met 1960 weinig verandering gekornen.

Een en ander sluit een zich langzaam

verande~·ende positie van de niet bij de drie vakcentrales aangesloten organisa- ties niet uit. Zij vertonen een gestage, zij het geringe groei tegenover een trage groei van de Nederlàndse vakbeweging als g'eheel. Beide ontwikkelingen, aldus het verslag, zullen in de komende jaren aanleiding zijn oni na te gaan of functie en structuur van de vakbeweging aan de eisen des tijds voldoen.

506415

leden Het ledental van de NVV-bonden be- droeg 506.415 aan het eind van 1961. Het is in de verslagperiode met 30.000 geste- gen.

De groei is gering in vergelijking met de ontwikkeling vóór het jubileumjaar '56 Dit is niet zozeer toe te schrijven aan meer ,.bedankjes" clan wel aan een ver- mindering van het aantal inschrijvingen.

Cijfers van de toetredingen en afvoe- ringen bewijzen, dat de organisaties er beter in slagen de leden aan zich te bin den.

sonenauto's. Ik deel die bezwaren niet niet omdat ik niet van mening ben, dat personenauto's nog als weeldeartikelen beschouwd moeten worden. Persoonlljk ben ik van mening, dat de weeldebel~s­

ting op automobielen met het bijzonder invoerrecht op benzine en de motorrij- tuigenbelasting gezien moeten worden als eeri bijdrage van het autoverkeer in de kosten van de overheidsvoorzieningen ten behoeve van dat verkeer. Immers de to- tale kosten van aanleg, onderhoud en toe- zicht (waaronder toezicht van de ver- keerspolitie) alsmede van verkeersbevei- ligingen van de overheid - Rijksoverheid en lagere overheden gezamenlijk- vergen een bedrag, dat beslist de opbrengst van de bovengenoemde belastingen verre te boven gaat.

Weliswaar maken ook andere wegge- bruikers gebruik van deze wegen, doch wanneer alleen voor deze andere wegge- bruikers voorzieningen zouden moeten worden getroffen zouden de kosten slechts

een fractie zijn van wat ze nu zijn.

De overheid verkoopt dus diensten van wegverkeer aanzienlijk onder de kostprijs en voelt er nu kennelijk niet voor door verlaging van de verkoopprijs het gebruik van deze diensten nog meer te stimuleren althans niet op dit moment nu we geluk- kig nog een volledige bezetting van ons produktieapparaat hebben.

De heer van den Bergh betoogt tenslot- te, dat de concurrentiepositie van Neder- land door een verdere motorisatie zou kunnen worden bevorderd. Ik voor mij geloof dit niet, een verdere motorisatie zou tot gevolg hebben, dat het verkeer nog langzamer zou moeten worden afge- wikkeld, de wachttijden bij kruispunten, verkeerslichtèn enz. zouden nog meer ver- lengd worden, waardoor functionarissen en personeel in dienst van bedrijfsleven en overheid nog langer op de weg zou zijn clan thans al het geval is.

Een doelmatig openbaar vervoer zou m.i. de ergste knelpunten aanzienlijk kun- nen ontlasten, waardoor diegenen die zich inderdaad snel moeten kunnen verplaat- sen dit ook inderdaad zouden kunnen doen.

J. W. VAN DER DUSSEN.

(Vervolg van pag. 1)

S

ommigen van de toch zuiver lib:ra~l den- kenden zijn ons op grond van mc1dentele ovt ·.wegingen bij de laatste verkiezingen ontrouw gev,ceest. De Nieuw-Guinea-politiek, het feit dat de situatie voor de gepensioneerden niet in vol- doende mate is verbeterd, ontevredenheid bij jongeren, die soms - laten we eerlijk zijn - meer élan opbrengen dan direct in de practische politiek, in een samenwerking met andere poli- tieke partijen, waar te maken is, al deze facto- ren hebben liberalen doen besluiten op andere partijen te stemmen.

men liberaal denkt, d.w.z. als men streeft naar een maatschappij, waarin persoonlijke vrijheid, maar ook persoonlijke verantwoordelijkheid eeri grote rol kunnen spelen, dan geeft men zijn libe- rale gezindheid niet prijs omdat men op een be~

paald punt zijn wensen niet of nog niet in ver- vulling ziet gaan. Maar dan werkt men mee b.v.

als lid van een afdeling van onze Partij. Dàt kan ertoe leiden reëele wensen ook in de practische politiek tot uitdrukking te zien gebracht. Voor dat meewerken hebben wij iedereen nodig.

leeft. Wat zij zien als verouderd. Wat zij zien als van het allergrootste belang in onze onstuimige, vaak onontwarbare wereld. Tenslotte allen, die weten, dat de persoonlijke prestatie en verant- woordelijkheid altijd de toon zullen blijven aan- geven.

Maar dat is volgens mij niet de goede weg. Als

Om te beginnen hen, die kritiek hebben, om ons duidelijk te maken wat zij nu eigenlijk ver- beterd willen zien. Onmiddellijk daarna de jon- geren, om vóór alles te weten wat onder hen

Wij roepen hen allen op zich nauwer aaneen te sluiten om met ons mee te werken aan een weer sterk wordend liberalisme in een maat- schappij, waarin persoonlijke vrijheid, persoon- lijke verantwoordelijkheid en daardoor sociale rechtvaardigheid en verdraagzaamheid toch nooit kunnen worden gemist. Zonder u allen kunnen wij het niet stellen, met u "sal het waer- achtig wel gaen".

VRIJHEID EN DEMOCRATm 12 JULI 1962 -PAGINA 4

uimtelijke r ening

"deksels lastig"

CO PIJN

GROENEI(AN

de verdrukking komen. Daarom is het volgens mr. De Wilde wel moei- lijk van tevoren algemene richtlij- nen vast te stellen. Het accent zou moeten liggen op: verstandig han- delen en afwegen van wat verant- woord is. Dat is dus een lastig kar- wei.

baarheid is speculatie beter te be- strijden dan wanneer alleen enkele ingewijden op de hoogte zijn.

De heer De Wilde trok één lijn met minister Van Aartsen in ver- band met de grondprijzen. Puur eco- nomisch gezien is een prijsbeheer- sing bepaald niet doeltreffend.

*

REEDS 1\IEER DAN TWEE EEUWEN EEN

BEGRIP VOOR

boomkwekerij- prodakten

EN

W

ij hebben een klein land met een dichte bevolking, die bo- vendien snel stijgt. Wij moeten dus rekening houden met de schaarste van de grond. Volgens de liberale senator mr. De Wilde is het voe- ren van een verantwoord, goed af- gewogen, ruimtelijk beleid een "dek- sels lastig" karwei. Hij zei dit, toen de Eerste Kamer vorige week sprak over het wetsontwerp "tot vaststel- ling van nieuwe voorschriften om- trent de ruimtelijke ordening".

Veel tegenkanting heeft het wets- ontwerp in de Eerste Kamer niet on- dervonden. Al is er in den brede over gesproken. Wij zouden het grapje van de c.h. senator Geuze over ruimtelijke ordening als zijnde een

"zwamonderwerp" niet al te letter- lijk willen nemen; dat deed de be- trokkene trouwens ·zelf ook niet.

* * * tuinarchitectuur

*

TELEFOON 03401-207 Over deze belangrijke materie

heeft de regering indertijd ook een nota aan het parlement aangeboden waarin zij verklaarde dat zij het be- leid in deze kwestie zag als een na- tionaal. geheel dat is gericht op het bevorderen van een zo goed moge- lijk leef- en werkmilieu in alle de- len van ons land. In deze politiek zullen stimulerende en selectieve .maatregelen elkaar moeten aanvul-

len.

* * *

0

ok onze fractie had waarde- ring voor het wetsontwerp.

B

ij het debat over ruimtelijke ordening is ook gesproken over recreatie. De socialist mr. In 't Veld vreesde dat· bij gebrek aan ruimte een gezonde en harmonische ontwikkeling van de menselijke per- soonlijkheid ernstig wordt bedreigd.

Hij zag gevaren in een te dichte be- bouwing.

Hoewel minister Van Aartsen er- op wees dat wij rekening moeten houden met uitbreiding van steden en dorpen in het westen van ons land en met de landbouw was hij niet pes- simistisch over het behoud van Rol- lands "groene hart". De bewindsman ontkende dat er niets aan het re- creatievraagstuk werd gedaan.

oude, uit 1901 - het laatste jaar van het liberale kabinet-Pierson-Goe- man Borgesius- daterende Woning- wet, die heilzame invloed heeft ge- had.

De heer De Wilde achtte de opzet gelukkig. Enerzijds geven Provincia- le Staten, als zij dit wenselijk ach- ten, de toekomstige omtrekken van de betrokken streek aan; anderzijds is een gemeenteraad verplicht een bestemmingsplan vast te stellen. Par- ticulieren weten dus of en hoe in een bepaaldeo ontwikkeling wordt ge- dacht en waar zij concreet op kun- nen rekenen. Volgens mr. De Wilde zou het in het algemeen ook gewenst zijn dat structuurplannen openbaar worden gemaakt. Ieder weet dan

Wij hopen op dit wetsontwerp te- rug te komen, als de Eerste Kamer het heeft afgehandeld.

Bij haar beleid moet de overheid in de eerste plaats zelf rekening hou- den met de schaarste van de aanwe- zige ruimte. Maar ook il:Îoet zij de mogelijkheid hebben de activiteiten van anderen aan haar goedkeuring te onderwerpen, in een · bepaalde richting te stureri of de vrije hand te laten, naar gelang de belangen van

* * *

STALEN MEUBELEN

GISPEN

CULEMBORG

de gemeenschap meer of minder in wat. er is te verwachten. Door open-

D

e Eerste Kamer heeft vorige week in aansluiting op de ruimtelijke ordening ook nog een be- gin gemaakt met de behandelingvan een ontwerp ter vervanging van de

HEILOO

U

it Heiloo kwam onder~

staand verslag van de avonden, die de vrouwen~

groep daar in het eerste sei- zoen heeft gehouden.

Op de eerste bijeenkomst werd gesproken over de vrouw in de VVD in het ak gemeen door de dames G.

Holzmüller-Teengs en A.

M. E. van der Zee~Man~

dersloot Daarna sprak me~

vrouw van der Zee~Man~

dersloot over het rapport

"Het dreigend vrouwente~

kort", waarna zich een Ie~

vendige discussie ontwikkel~

de.

De tweede avond vertelde mevrouw A. M.

J.

de Lange~

Reelick over haar prettise belevenissen op de landdag te Zwolle. Aan het eind van haar praatje wekte spreek~

ster allen op ook eens een landdàg mee te maken.

Op de derde avond sprak mevrouw H.

J.

van der Poel- Verhaar over de brochure

"Liberalisme voor deze tijd"

van dr. E. Nordlohne. Deze brochure werd door haar op zeer verhelderende wijze be- sproken.

De vierde avond hield me- vrouw A. M. E. van der Zee~Mandersloot een praat- je over de geschiedenis en samenstelling van de ge- meenteraad.

Op de laatste avond voor de vakantie las mevrouw H.

G. G. de Vries-Steenbergen het radiopraatje voor, des~

tijds gehouden door me~

vrouw Ankersmit-Dekker bij de oprichting van de Fede~

ratie voor Vrouwelijke Vrij~

willige Hulpverlening.

Daarna vertelde zij op wel- ke wijze er in de gemeente Alphen aan de Rijn, haar vorige woonplaats, door ge- noemde Federatie gewerkt werd.

Alle avonden kenmerkt~1 zich door een prettige sfeer en een levendige discussie.

N. Boekestein

VROUWENGROEP APELDOORN

I

^{n 1961} werden 7 bii- eenkomsten gehouden, waarvoor in het algemeen een goede belangstelling be~

stond.

Op 12 januari vertelde mej. dra. H.

J.

Vrijburg aan de hand van kleurendia

s

iets over Windhoek inZ. W.

Afrika. Men kreeg een beeld van het land en spe- ciaal van de moeilijkheden van een Afrikaanse zuivel- fabriek; moeilijkheden waar- van men zich in dit zuivel- land bij uitnemendheid geen voorstelling kan maken.

Op 10 maart kwam dr.

ten Haaf uit Doorwe1·t iets laten zien over het oude Egypte. Na een kort over- zicht van de verschillende dynastieën waarin vooral de Thebaanse vorsten veel bij- droegen tot de prachtige cultuur, die tot op heden voor ons is bewaard geble-

Copie voor dexe rubriek te xen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.

ven, kon men genieten van de mooie dia's, die dr. ten Haaf tijdens zijn reis had genomen.

Op 29 maart sprak mej.

A.J.Griep over "de deualua- tieuerschijnselen in het on-

derwijs". Voor deze bijeen~

komst werden veel extra uitnodigingen verzonden o.a.

aan leraren. Ook de vereni- ging Vrouwenbelangen om~

ving voor haar leden een uitnodiging in verband met het in deze vereniging te be- handelen studieonderwerp

"de Mammoetwet".

Op 26 april behandelde mevrouw dr.

J.

M. Post-de Vvaal de dierenbescherming in Nederland. Op 1 maart was de wet op de dierenbe- scherming tot stand geko~

men, die tal van misstanden wettelijk verbiedt.

In mei was er weer de tra~

ditioncel geworden midget~

golf-bijeenkomst op de ba~

nen van Berg en Bos.

Na de zomer werd op 26

oktober weer een vergade~

ring belegd, waarin een be~

stuurswisseling plaatsvond.

Na jar.enlang bestuurslid te zijn geweest trad mevrouw Tiji-Wijdenes Spaans af.

Haar plaats werd ingeno~

men door mevrouw A. F. H.

Lourens~Schagen Ook werd in deze vergadering een re~

glementswijziging aanvaard.

Om een zo groot mogelijke roulering in de bestuurs- functies te verkrijgen werd met grote meerderheid van stemmen besloten cm art. I)

van het reglement zodanig te wijzigen, dat de voor dne jaar gekozen bestuursleden in het vervolg slechts één~

maal terstond herkiesbaar zijn.

· Na dit huishoudelijke ge~

deelte werd nog door me~

vrouw G. M. Couzy-Fortd- nier gesproken over "lndiui- duele Zelfbescherming".

In november werd in Ho- tel de Keizerskroon een con~

tact-middag gehouden, die georganiseerd was door me~

vrouw Lourens-Schagen met medewerking van mevrouw Bottinga-Kunze. Gezellig werd samen gekiend, terwijl diverse dames nog een voor~

dracht hielden of op andere wijze een steentje bijdroegen om deze middag zo voor- treffelijk te doen slagen.

Mevrouw Tijl, die in de vo- rige vergadering aftrad als bestuurslid, werd een bloe- metje aangeboden voor al~

ies wat zij voor de vrouwen~

groep heeft gedaan.

Ten slotte zij nog vermeld, dat de Apeldoornse vrou~

wengroep vertegenwoordigd is in het Apeldoorns V rou~

wen Comité door mevrouw C. Niessink~Bakker.

S. BOEKHOFF Y. NIJHOLT .. KOPEN EN

KNOPEN"

G

aarne maken wij de lezeressen attent op de boeiende tentoonstelling

"Kopen en Knopen" in het Bouwcentrum te Rotterdam (vlak bij het Centraal Sta~

tion) tot 1 september a.s.

Deze tentoonstelling heeft tot doel de veranderende koopgewoonten te belicht2n en tot kritisch kopen aan te moedigen.

Er is gelegenheid tot be~

zoek in groepsverband tegen zeer voordelige prijzen nl.

Programma I

f

14,- per p-:o:rsoon; progr. II

f

^{7 p. p.}

Bij progr. I krijgt men (in~

begrepen) rondrit door de buitenwijken van Rotterdam rondvaart door de haven en diner (extra).

Programma II is alleen koffiemaaltijd en thee-com~

plet naast het tentoonstel~

lingsbezoek, film over win- kelcentra in de Ver. Staten en bezoek aan de Lijnbaan.

Einde progr. I om 20.30, progr. II 16.00 uur.

Aanvang beide 10.30 uur, Informaties; V.V.V. Rotter~

dam, Stadhuisplein; telefoon 118855,

,,Maak. de V. V.D. sterk!!''

- - - -

' " ' ' " · - - - -

De N eclerlandse dieselmotor nwt een wereldreputatie!

I 00- 1200 p.k. voor scheeps- en stationaire doeleinden. Vraagt prospectus !

N. V. Appingedammer B~·ons1notorenfabriek

Appingedam

SCHIEDAM NiEUWE HAVEN 59-71 ·TEL. 69095"-64775*

tederwaren

N.V. STAALDRAADKABEL- EN HERCULESTOUWFABRIEK

v/h J C DEN HAAN

GORINCHEM HOLLAND

• Reisartikelen

Onze Vertegenwoordiger zal U gaarne, na telefonische afspraak, onze collectie voorleggen.

'

Lijnbaan 59 - Rotterdam - Telefoon 131122

..

0

"'

---~

~--~~---~---~

De Rotterdamscl~e

Droogdok Mij. N.V.

\

Vettewinkel é tap p e s v ^{stee m}

Vraag ons alle bijzonderheden overhet Vettewinkel é/appesysleem.

(Pos/b.175, A'dam-

Tel. 020-240362).

·tferf

_{~- '}

\f~n

_{... ' l}

\fettewinkei

_{- ';:;'}

N.V. Aannemittgsnwatschappij voorheen

U. & P. VOORMOLEN

BOUIV•,

Ge•~ape1td beto11 en

\V aterbollJ~JkuntJige

1fJerke11

•

ROTTERDAM- Westersingel 45

,I 1\ ..

De HBU heeft voor haar rekeninghou-

I I

ders tegen een matige vergoeding safe- ·

loketten beschikbaar. Hierin kunnen

I

stukken, die speciale waarde hebben,

1

veilig worden opgeborgen.

~~ Ook voor U: de HBU ~~

I _I HOLLANDSCHE BANK-UNIE

N.V.

I

AMSTERDAM - DEN HAAG - ROTTERDAM

I

~

^- ll!!iiiiliR - - -

~