Muziek maken met Ableton Live Introductie
Introductie
Inhoud
Introductie Produceren met Ableton Live Martin Garrix trots van Nederland Plezier in produceren op 1
Wat heb ik nodig?
Opbouw en doel cursus Produceren met Ableton Live
Geschiedenis en basisidee produceren van elektronische muziek Definitie
Geschiedenis elektronische muziek Produceren, wat doe je eigenlijk?
Opkomst van de DAW Kracht van DAW Ableton Live Test je kennis
Ø Introductie Produceren met Ableton Live
‘Alles begint met het maken van goede muziek’
Oliver Heldens, Armin van Buuren, Tiësto, Hardwell, Afrojack, Nicky Romero, Dash Berlin, Showtek, Headhunterz, W&W, Fedde le Grand, Martin Garrix en ga maar door, want we kennen ze allemaal: de Nederlandse top DJ’s die internationaal schitteren zijn waar ze nu zijn doordat zij niet alleen over draaitalent beschikken, maar ook een geweldig product (lees: performance en muziekproducties) leveren en dit daarnaast – omgeven door een geweldig team - ook weten te communiceren (marketing) naar hun fanbase. Daarnaast beschikken ze meestal over een gedegen zakelijke instelling om dit product aan de man te brengen (of hebben hiervoor de juiste mensen om hen heen verzameld). De moderne DJ en ondernemer moet dus over veel kwaliteiten beschikken om te slagen in de turbulente en dynamische markt.
Ondanks al deze belangrijke facetten in het leven van een DJ, begint alles bij het maken van goede muziek. Dit gegeven onderstrepen vrijwel alle grote DJ’s.
Kwalitatief hoogwaardige producties vormen de springplank voor de carrière van iedere DJ. Het mooiste voorbeeld komt misschien wel van eigen bodem. Hij is tevens de huidig nummer 1 DJ van de wereld: Martijn Garritsen, beter bekend als Martin Garrix. Zijn plaat ‘Animals’, uitgebracht in 2013 op het label Spinnin’ Records, vormde zijn springplank voor zijn verdere carrière.
Afbeelding 1 – ‘Animals’ betekende de ‘springplank’ voor Martin Garrix
Martin Garrix trots van Nederland
De eerste les als startende producer is dat ‘even een hitje scoren’ vaak vooraf gegaan wordt door een jarenlang proces van trial & error. Door vallen en opstaan leert een startende producer alle ins en outs van produceren. Belangrijk is, naast het ontwikkelen van een eigen unieke sound, om door te gaan waar andere stoppen.
Toewijding. Deze jarenlange toewijding of doorzettingsvermogen gecombineerd met (muzikaal) talent vormen vaak de basis-ingrediënten voor een latere succesvolle carrière. Uiteraard komt er veel meer bij kijken, maar daar komen we later nog op terug. Ook Martin Garrix heeft jarenlang op zijn zolderkamer muziek gemaakt voordat hij doorbrak in 2013 met op dat moment de gamechanger ‘Animals’. Sindsdien is zijn carrière als een raket gegaan. Dankzij bekendheid die hij kreeg met zijn producties werd hij interessant voor clubs en festivaleigenaren om te boeken. Je ziet: producties vormen de hoeksteen van de carrière van de moderne DJ.
Afbeelding 2 - Als DJ/Producer begint alles bij het maken van goede muziek
Plezier in produceren op 1
Met behulp van deze cursus krijg jij de perfecte start voor het begin van je productie- carrière. Met alle tips & tricks, adviezen, video’s, voorbeelden en andere hulpmiddelen kun jij direct aan de slag en wie weet ben jij het volgende grote talent
uit Nederland. Maar onthoud goed: het bereiken van de absolute top is voor weinig mensen weggelegd, maar met de juiste toewijding en instelling is alles mogelijk. Het belangrijkste is om plezier te hebben in het maken van muziek, want het is ook vooral leuk om te doen. Wellicht ben jij op zoek naar een nieuwe hobby of wil je je passie voor muziek eindelijk eens goed uitdiepen? Dan is deze cursus uitermate geschikt voor jou. Uiteindelijk draait alles om het hebben van ‘fun’. Dat is de kernmotivatie van muziek maken en dat is ook precies datgene wat jou met alle andere muziekliefhebbers verbindt. Wat je doel ook mag zijn, Online Produceren is er voor iedereen: van de hobbyist tot de ambitieuze producer en dat in iedere leeftijdscategorie. Muziek is magie en kunst van alle tijden: niet alleen vanwege de intrinsieke schoonheid die het herbergt, maar ook door wetenschappelijk bewezen positieve bijeffecten die muziek (spelen-, maken- en luisteren) heeft. Muziek doet namelijk wonderlijk goede dingen met ons brein en dragen daardoor bij aan onze kwaliteit van leven, zo toont recent onderzoek aan. Zowel jong als oud kunnen hiervan profiteren. Ook enthousiast geworden? Laten we niet langer wachten. De mensen achter Online Produceren zijn vereerd om de basiskennis met betrekking tot produceren in Ableton Live over te brengen op jou en wensen je dan ook veel plezier met het maken van muziek.
Wat heb ik nodig?
In de online les hebben we kunnen zien dat er niet heel veel nodig is om van start te gaan. Een goedwerkende laptop en oordopjes is voldoende. Uiteraard kun je er ook voor kiezen om iets beter van start te gaan. Hier lees je hoe. Ableton installeren is uiteraard stap 1. Er is momenteel zelfs een speciale actie waarbij je met 20% korting later een upgrade naar Ableton Live 10 gratis krijgt. Hieronder een
‘boodschappenlijstje’ om extra goed van start te gaan.
• Ableton Live Lite. Hiermee kun je alle functies gebruiken zodat je mee kunt doen met de lessen, hiermee kun je alleen niet opslaan of je werk exporteren.
• Ableton Live: Trial. Hiermee kun je voor 30 dagen alle mogelijkheden van Live Suite 9 gebruiken. Suite is de uitgebreide versie van Ableton.
• Daarnaast is een computer (Mac of PC) handig met voldoende geheugen en snelheid
• Optioneel: een midi keyboard (zijn er ook in het klein zoals bv de Akai LPK 25 mini)
• Een studiohoofdtelefoon (bv de aan te raden Beyerdynamic dt 770 pro 80 ohm)
o Het duurdere alternatief houdt in: studioboxen (goed instapmodel is er altijd van KRK of anders duurder van Genelec) in combinatie met een audio interface (bv de Scarlett Focusrite 2i4) en een goed geïsoleerde omgeving/akoestiek
Ø Opbouw en doel cursus Produceren met Ableton Live
De cursus Produceren met Ableton Live tracht om op interactieve wijze cursisten kennis te laten maken met alle basisfacetten van het produceren in Ableton Live.
Cursisten maken op een praktische manier kennis met alle basisfacetten van het produceren van muziek in Ableton Live. Via theorie, praktijk, onlinevideo’s, handige tips, trucjes en feedback krijgt de cursist alle tools in handen die nodig zijn om te starten met produceren in Ableton Live. Van idee naar volwaardige productie, dat is 1 van de doelen. Een cursist leert tijdens de cursus onder meer de basisknoppen en functies van Ableton Live, maar ook de basis van het mixen, masteren, synthese, het gebruik van galm, muziektheorie, compressie en nog heel veel productietips & tricks die jou op weg helpen als startende producer. Als rode draad wordt in de cursus een housetrack vanaf de grond opgebouwd zodat niet alleen theorie, maar ook praktische voorbeelden jou een totaalervaring geven. Door de efficiënte combinatie van theorie en praktijk, belangrijke steunpilaar en overtuiging van Online Produceren, leert de cursist het allerbeste in zichzelf naar boven te halen. ‘Het doel is dan ook om aan het einde van de cursus een unieke eindproductie op te leveren waarin eigen sound en creativiteit te vinden zijn’.
Aan de hand van opgedane kennis gaat u vanaf de eerste dag aan de slag met Ableton Live met het bouwen van een eigen nummer. Tussentijdse feedback helpt u de juiste keuzes te maken. De eindproductie aan het einde van de cursus wordt niet alleen door Online Produceren ‘beoordeeld’, maar ook door houseproducers STVCKS, bekend van het label Future House Music en inmiddels gesteund door de allergrootste DJ’s van de wereld.
Deze eerste theorieles zal ingaan op de geschiedenis en basis van het produceren van elektronische muziek evenals de kracht van Digital Audio Worksystem (DAW) Ableton Live. Het einde van iedere theorieles wordt afgesloten door de sectie ‘test je kennis’. De vragen, stellingen en opdrachten kunt u ter inzage
uploaden op de beveiligde leeromgeving van Online Produceren. Op deze beveiligde omgeving kunt u ook vragen stellen aan uw docent. Mocht u (algemene of specifieke) vragen hebben: stel ze. Onthoud goed: slechte vragen bestaan niet. Nu komt het allerbelangrijkste: veel plezier bij de cursus!
Ø Geschiedenis en basisidee produceren elektronische muziek
Voordat we ingaan op produceren in Ableton Live is het goed om te weten wat nou precies elektronische muziek inhoudt. Vervolgens kijken we naar wat het produceren van muziek met behulp van een computer betekent en belangrijker nog: wanneer is produceren met een computer begonnen? Een kleine en bondige geschiedenis, om het vooral leuk te houden. Mocht je meer willen weten over de geschiedenis van produceren dan is de documentaire van Planet Elektro (NPO) over de opkomst van elektronische muziek een grote aanrader. Daarover later meer.
Definitie
Om te begrijpen wanneer elektronische muziek is ontstaan, is het goed om eerst stil te staan bij wat elektronische muziek precies is. Wat verstaan we daar nou onder?
Rond de opkomst van elektronische muziek begin jaren 50 bogen diversen deskundigen zich over een definitie van elektronische muziek. Zo ook de leden van Contactorgaan Elektronische Muziek (CEM); zij kwamen uiteindelijk tot de volgende woordenbrij: ‘’Elektronische muziek ontstaat bij de weergaven van kunstzinnig gemonteerde fragmentarische opnamen, die met magnetische band- of met andere geluidsregistratie-apparaten zijn verkregen; deze opnamen kunnen zijn gemaakt, zowel van natuurlijke geluiden als van synthetische trillingen, die met elektronische of mechanisch-elektronische apparaten zijn verkregen, dan wel kunnen zij bestaan uit combinaties van beiderlei herkomst en al dan niet vooraf zijn gemodificeerd’’ (CEM- notulen 16 april 1957).
Dat klinkt in eerste instantie vrij ingewikkeld maar het komt eigenlijk hierop neer: elektronische muziek is een verzamelterm voor alle muziek dat gemaakt is met behulp van elektronische apparatuur of instrumenten. Zo kan ieder geluid dat wordt
geproduceerd door een elektronisch apparaat ‘elektronisch’ worden genoemd.
Uiteraard verdient het pas de stempel elektronische muziek als uit muzikale elementen composities worden gemaakt.
Tegenwoordig wordt de term elektronische muziek meer als verzamelterm gebruikt voor (populaire) dance muziek, waar het vroeger meer ging over experimenten met elektronische instrumenten. Al met al kunnen we stellen dat elektronische muziek de volgende kenmerken moet hebben:
• Basisklanken opgewekt of mede opgewekt met behulp van elektronica
• Variaties/transformaties tot stand gekomen of mede tot stand gekomen m.b.v.
elektronica
• Tijdelijke/definitieve vastlegging van tussenstadia of resultaten klanksynthese in geheugen
• Hoorbaar gemaakt door middel van of mede door middel van luidspreker(s)
Geschiedenis elektronische muziek
Elektronische muziek kent een langere geschiedenis dan je wellicht in eerste instantie zou denken. De ontdekking van elektriciteit en de elektronische mogelijkheden bracht met zich mee dat pioniers pogingen ondernamen om de elektriciteit in dienst van de muziek te stellen. Na diverse pogingen in de 18e en 19e eeuw werd de belangstelling in muzikale kringen groter aan het begin van de 20e eeuw met de komst van de Dynamophone, een zogenaamde machinegenerator.
De ontwikkeling ging door en halverwege de jaren 50 kwam ook de belangstelling vanuit Nederland op gang voor elektronische muziek. Analoge synthesizers kwamen ‘tot leven’, in die tijd met name uit handen van Robert Moog.
De beroemde Moog synthesizers, vandaag de dag zijn er nog altijd betaalbare replica’s te koop, boden ontzettend veel mogelijkheden voor muzikanten. Van oudsher ‘klassieke’ rockbanden, zoals Pink Floyd, lieten zich beïnvloeden door de mogelijkheden van de synthesizer. De Duitsers achter Kraftwerk verdienen een speciale vermelding, want zij vormden een van de eerste groepen die zich volledig op elektronische muziek stortten en daarmee bekendheid verweven wereldwijd.
Eind jaren zeventig en begin jaren 80 maakten analoge synthesizers veelvuldig plaats voor digitale en peperdure synthesizers en samplers. De ontwikkeling van techno in Detroit en house in Chicago begin jaren 90 zorgden
ervoor dat het grote publiek voor het eerst kennismaakte met dance muziek in grote clubs.
Sinds de komst van de computer werd het zelfs mogelijk om muziek te arrangeren op een beeldscherm en daarmee bewerkingen te doen. Waar vroeger drie verdiepingen van een gebouw nodig waren om apparatuur te stallen om uiteindelijk muziek te maken (dit ook nog eens een vermogen kostten), is tegenwoordig een thuiscomputer voldoende. Via een digitaal audiomontagesysteem is het mogelijk om muziek te arrangeren. Dit is een systeem dat geschikt is voor het opnemen, aanpassen en afspelen van digitale audio. De moderne producer kan daarbij kiezen uit diverse programma’s waaronder Ableton Live.
Produceren, wat doe je eigenlijk?
In de produceerwereld is een producer iemand van oudsher die verantwoordelijk is voor de opnamesessie in een studio. Tegenwoordig heeft een thuisproducer alle taken in eigen hand waardoor compositie, arrangement en samenstelling van de muziek tot de kerntaken van iedere producer horen. Produceren is dus simpelweg alle taken uitgevoerd door een producer in de studio die te maken hebben met compositie, arrangement en samenstelling van de muziek. Waar dit vroeger met behulp van analoge synthesizers, samplers en andere externe apparaten ging, gaat dit tegenwoordig voor veel nieuwe producers enkel met behulp van de computer. Ten voorbeeld: een opstelling kon vroeger in de honderdduizenden euro’s (guldens) oplopen. Vele puristen zijn er echter zeker van dat analoge synthesizers betere kwaliteit leveren dan de digitale versies (ook wel plugins genoemd) ervan. ‘Nothing beats analogue’, luidt dan vaak het credo. Alhoewel digitale kwaliteit steeds dichter in de buurt komt van analoge (hardware) kwaliteit, zit hier zeker een kern van waarheid in. Het maakt het niet minder interessant om in een latere, meer ervaren fase van uw produceer carrière (of uit de hand lopende hobby) altijd eens te kijken naar analoge oplossingen: synthesizers, maar ook compressoren en equalizers. Wat dit allemaal zijn en hun nut komt later aan bod in de cursus.
Opkomst van de DAW
Om een mash-up te kunnen maken en eventueel later te gaan produceren, heb je een digitaal audiomontagesysteem nodig, oftewel een Digital Audio Workstation (DAW). Dit is, zoals we eerder konden lezen, een systeem dat geschikt is voor het opnemen, aanpassen en afspelen van digitale audio. Het wordt ook wel ‘het productiehart’ van iedere studio genoemd. Met een DAW is het mogelijk om audio en midi signalen (hierover later meer) op te nemen en te bewerken, maar ook het complete masteren en levelen van geluiden is hierin mogelijk. Er zijn diverse DAW’s waarin je kunt werken en ieder programma heeft zijn voordelen en nadelen. De meeste moderne producers kiezen tussen Ableton Live en Logic Pro X, maar ook FL Studio, Cubase, Reason, Bitwig en Pro Tools zijn populaire programma’s. Als je nadenkt om na de cursus te gaan met produceren met een ander programma dan zou ik de in de volgende sectie beschreven afwegingen goed meenemen in je keuze.
Uiteraard is de keuze aan jou met welk programma je het liefste denkt te kunnen werken. In de volgende sectie volgt een overzicht van de kracht van DAW Ableton Live.
Ø Kracht van DAW Ableton Live
In principe doen alle ‘produceer programma’s’ nagenoeg hetzelfde. Een producer kan kiezen uit onder meer Ableton Live, Logic Pro X, FL Studio (Fruity Loops), Reason, Bitwig Studio, Cubase en Pro Tools. Goed om te weten: tijdens deze cursus wordt gewerkt met Ableton Live, maar algemeen geldende principes zijn in alle DAW’s zo goed als hetzelfde. Hieronder volgt een overzicht van de voor- en nadelen van Ableton Live.
• Ableton Live
Algemeen: Ableton Live is in 2001 gelanceerd vanuit Berlijn dat (als grote verschil met andere programma’s) werkt met loops die zich veelal aanpassen aan de track waarin je werkt. Ableton Live is beschikbaar voor Windows en Mac OS X en is een programma dat op den duur, na enige tijd oefenen, zeer intuïtief aanvoelt en ook het meest handig is om snel ideeën om te zetten in resultaten. In tegenstelling tot andere software is Ableton Live ontworpen om zowel te kunnen worden gebruikt als instrument bij liveoptredens als voor componeren en arrangeren. Daarnaast ga je met 1 druk op de knop eenvoudig van arrangement view naar je mixwindow, dit is handig voor je ‘workflow’ en overzicht.
Waarom Ableton Live: Ableton Live is uitermate geschikt voor live optredens naast het feit dat je hier prima eigen tracks mee kunt maken. Dus wil je het beste van beide werelden dan is Ableton een juiste keuze.
Wordt onder meer gebruikt door: Armin van Buuren, Daft Punk, Skrillex, Sasha en John Digweed
Voordelen: Eenvoudig muziek maken door middel van allerlei hulpmiddeltjes in het programma (chord creator; midi effect). Handig (vooral als DJ zijnde) om audio mee
‘on the fly’ te bewerken (dus ook handig voor mash-ups). Intuïtieve lay-out en simpel in gebruik na verloop van tijd. Uitermate geschikt voor liveoptredens. Ook is Ableton handig voor het maken van zogenaamde ‘return tracks’. In Logic moet je hiervoor zelf een ‘bus’ aanmaken. Ableton doet dit voor je.
Nadelen: Sommige beweren dat de instapdrempel wat hoger is, maar dit heeft vooral te maken met de ‘zakelijke lay-out’. Daarnaast zijn sommige Ableton standaard plugins niet zo goed vergeleken met bijvoorbeeld Logic (reverb is niet zo heel geweldig). Daarnaast is de software behoorlijk duur vergeleken met Logic.
Prijs: Ableton is te verkrijgen in drie versies, te weten ‘Intro’, ‘Standard’ en ‘Suite’.
Als je studentenkorting (meestal 40%) kunt krijgen: grijp dan deze kans. De ‘Suite’
versie kost anders over de 600 euro.
Ø Test je kennis
Deze sectie biedt jou de kans om je theoriekennis te testen aan de hand van vragen en stellingen. Je kunt je antwoorden uploaden in de sectie huiswerk op de website.
Zeker voor de sectie ‘stellingen’ krijgen we ongetwijfeld ‘voer’ voor een leuke discussie. Je kunt ook jouw muzikale ideeën delen in de besloten Facebookgroep.
Testvragen à
1. Leg in je eigen woorden uit wat elektronische muziek precies is
2. Leg uit wat de rol van Chicago en Detroit zijn geweest voor Dance muziek 3. Probeer in eigen woorden uit te leggen wat een producer precies doet voor
werk
4. Waar staat DAW voor en leg in eigen woorden uit wat dit betekent
5. Leg kort uit wat de voordelen zijn van Ableton ten opzichte van andere DAW’s
Stellingen à
Denk na over de volgende stellingen. Zoek eventueel op internet voor extra informatie:
• De komst van de computer heeft het eenvoudiger gemaakt om muziek te produceren
• Het gebruik van ouderwetse analoge synthesizers voegt iets unieks toe aan een productie
Opdrachten (optioneel) à
- Probeer zelf op te zoeken wat de rol is geweest van diverse uitvindingen en ontwikkelingen op het gebied van elektronische muziek. Schrijf hier een verslag van van maximaal 300 woorden
- Wat is jouw motivatie om muziek te gaan maken? Denk daarbij ook aan welk genre je graag wilt gaan doen (max 200 woorden)
Tot de volgende les! Hierin gaan we dieper in op de basisfuncties van Ableton Live en gaan we een start maken met produceren.
