• No results found

Jaarverslag Stichting Werkvisie De Hoop Dordrecht

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Jaarverslag Stichting Werkvisie De Hoop Dordrecht"

Copied!
25
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Jaarverslag 2019

Stichting Werkvisie De Hoop

Dordrecht

(2)

Stichting Werkvisie De Hoop

(3)

INHOUDSOPGAVE Pagina

1. Algemeen

1.1 Groepsverhoudingen 2

1.2 Missie en Activiteiten 2

1.3 Resultaat 2

2. Jaarrekening 2019

2.1 Balans per 31 december 2019 3

2.2 Resultatenrekening over 2019 4

2.3 Kasstroomoverzicht over 2019 5

2.4 Grondslagen van waardering en resultaatbepaling 6

2.5 Toelichting op de balans per 31 december 2019 10

2.6 Mutatieoverzicht immateriële en materiële vaste activa 15

2.7 Overzicht langlopende schulden ultimo 2019 16

2.8 Toelichting op de resultatenrekening over 2019 17

2.9 Vaststelling en goedkeuring jaarrekening 20

3. Overige gegevens

3.1 Statutaire regeling resultaatbestemming 21

3.2 Nevenvestigingen 21

3.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 21

(4)

1. ALGEMEEN

1.1 Groepsverhoudingen

Stichting Werkvisie De Hoop hoort tot het concern De Hoop. De jaarrekening van Stichting Werkvisie De Hoop is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting De Hoop te Dordrecht.

1.2 Missie en Activiteiten

Bij alle leerwerkbedrijven bieden we -met professionele begeleiders- passend werk voor iedereen. Onze deelnemers worden veelal begeleidt door zowel een agogische opgeleide medewerker (SPW/MMZ/SPH) alsmede door een ‘vak medewerker’ (schilder, bakker, meubelmaker enz.) bij arbeidsmatige dagbesteding.

Wij geloven dat dit passend werk bijdraagt aan het welzijn en welbevinden van iedereen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Zó bieden we perspectief op (arbeids)participatie, resocialisatie en re-integratie.

De stichting heeft een ANBI-status en vrijwel alle Leerwerkbedrijven zijn erkend Leerwerkbedrijf.

In 2019 heeft Werkvisie (inclusief haar deelneming in JobUp) in totaal 500 deelnemers met een afstand tot de arbeidsmarkt geplaatst en begeleidt. Hiervan stroomden er tientallen door naar vrijwilligerswerk en naar betaald werk.

Er is een breed aanbod van Leerwerkbedrijven waar mensen passend werk vinden op onze hoofdlocaties in Dordrecht en

Hendrik-Ido-Ambacht: De Hoop Brood en Banket, De Hoop Drukkerij, De Hoop Facilitair, De Hoop Fietsenmakerij, De Hoop Groen, De Hoop Inpak, De Hoop Maatwerk, De Hoop Meubelmakerij, De Hoop Print en Scan, De Hoop Proeftuin, De Hoop Schilders, De Hoop Sieraden, De Hoop Technische Dienst en De Hoop IJzersterk. Meer informatie op www.werkvisiedehoop.nl.

De mix van onze deelnemers is heel divers:

- deelnemers vanuit de WMO of met PGB (ggz/verslaving/psychiatrie/LVG);

- deelnemers vanuit de Participatiewet;

- deelnemers vanuit Justitie Nederland;

- deelnemers met een taakstraf vanuit Reclassering;

- deelnemers die vallen onder een subsidieregeling van het ESF;

- deelnemers die gesubsidieerd worden door Stichting Vrienden van De Hoop.

Er zijn WMO-contracten voor de uitvoering van belevingsgerichte-, arbeidsmatige- en ontwikkelgerichte dagbesteding voor verschillende regio gemeenten waaronder de Sociale Dienst Drechtsteden, BAR (Barendrecht, Albrandswaard en Ridderkerk) en AV-gemeenten. Daarnaast worden deelnemers (ook met WLZ) van andere zorginstellingen begeleidt, bijvoorbeeld van Eleos, Lelie Zorggroep, Stichting IJsselmonde Oost, Profila Zorg en Adullam.

Voor de externe bedreigingen en kansen, onze sterke en zwakke punten én te verwachten ontwikkelingen en speerpunten in 2020 verwijzen wij u graag naar het gepubliceerde document ‘Hoofdpunten Beleidsplan Stichting Werkvisie De Hoop: 2020’. Dit staat op de website www.werkvisiedehoop.nl

1.3 Resultaat

Het jaar 2019 werd afgesloten met een positief resultaat van € 218.137 (2018: positief € 571.417).

(5)

2. JAARREKENING

(6)

2. JAARREKENING

2.1 BALANS PER 31 DECEMBER 2019 (na resultaatbestemming)

Ref. 31-dec-19 31-dec-18

ACTIVA

Vaste activa

Materiële vaste activa 1 212.397 135.007

Financiële vaste activa 2 131.445 92.389

Totaal vaste activa 343.842 227.396

Vlottende activa

Voorraden 3 11.485 6.363

Vorderingen en overlopende activa 4 655.782 793.386

Liquide middelen 5 750.970 362.166

Totaal vlottende activa 1.418.237 1.161.915

Totaal activa 1.762.079 1.389.311

Ref. 31-dec-19 31-dec-18

PASSIVA

Eigen vermogen 6

Algemene en overige reserves 971.858 753.721

Totaal eigen vermogen 971.858 753.721

Voorzieningen 7 25.583 25.730

Langlopende schulden 8 0 83.000

Kortlopende schulden

Overige kortlopende schulden 9 764.638 526.861

Totaal kortlopende schulden 764.638 526.861

Totaal Passiva 1.762.079 1.389.311

(7)

2.2 RESULTATENREKENING OVER 2019

Ref. 2019 2018

BEDRIJFSOPBRENGSTEN:

Niet gebudgetteerde zorgprestaties 11 1.442.194 1.480.510

Subsidies (inclusief overige Wmo-prestaties) 12 7.579 3.608

Overige bedrijfsopbrengsten 13 2.138.040 2.274.649

Som der bedrijfsopbrengsten 3.587.813 3.758.767

BEDRIJFSLASTEN:

Personeelskosten 14 1.920.444 1.945.971

Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 15 43.281 35.317

Overige bedrijfskosten 16 1.455.656 1.242.089

Som der bedrijfslasten 3.419.381 3.223.377

BEDRIJFSRESULTAAT 168.431 535.390

Financiële baten en lasten 17 49.706 36.027

RESULTAAT UIT GEWONE BEDRIJFSVOERING 218.137 571.417

Bijzondere baten en lasten 0 0

RESULTAAT BOEKJAAR 218.137 571.417

RESULTAATBESTEMMING

Het resultaat is als volgt verdeeld: 2019 2018

Toevoeging/(onttrekking):

Algemene reserve 218.137 571.417

218.137 571.417

(8)

2.3 KASSTROOMOVERZICHT

Ref. 2019 2018

€ € € €

Kasstroom uit operationele activiteiten

Bedrijfsresultaat 168.431 535.390

Aanpassingen voor :

- afschrijvingen 45.792 38.863

- mutaties voorzieningen -146 -129.335

45.646 -90.472

Veranderingen in werkkapitaal:

- voorraden -5.122 4.591

- vorderingen 137.604 -279

- kortlopende schulden (excl.schulden aan banken,

behoudens rekening courant-krediet) 237.776 -200.454

370.258 -196.142

Kasstroom uit bedrijfsoperaties 584.335 248.776

Ontvangen interest 0 347

Betaalde interest -1.350 -6.140

Ontvangen dividenden 12.000 12.000

10.649 6.207

Totaal kasstroom uit operationele activiteiten 594.984 254.983

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Investeringen materiële vaste activa -126.721 -60.231

Desinvesteringen materiële vaste activa 3.540 15.232

Aflossing leningen u/g 0 15.000

Totaal kasstroom uit investeringsactiviteiten -123.181 -29.998

Kasstroom uit financieringsactiviteiten

Nieuw opgenomen leningen 0 0

Aflossing langlopende schulden -83.000 -155.000

Totaal kasstroom uit financieringsactiviteiten -83.000 -155.000

Mutatie geldmiddelen 388.803 69.985

Toelichting:

Er is gebruikt gemaakt van de indirecte methode.

(9)

2.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

2.4.1 Algemeen

Algemene gegevens en groepsverhoudingen

Stichting Werkvisie De Hoop is statutair en feitelijk gevestigd te Dordrecht, op het adres Provincialeweg 70, en is geregistreerd onder KvK-nummer 51593386. Doelstelling van de stichting is om mensen met een afstand tot werk te begeleiden naar passend werk.

Deze re-integratie- en ontwikkeldoelstelling wordt gerealiseerd met behulp van eigen leer/werkbedrijven en een groot netwerk van werkgevers in de regio.

Stichting Werkvisie De Hoop hoort tot het concern De Hoop. De jaarrekening van Stichting Werkvisie De Hoop is opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting De Hoop te Dordrecht.

Verslaggevingsperiode

Deze jaarrekening heeft betrekking op het boekjaar 2019, dat is geëindigd op balansdatum 31 december 2019.

Grondslagen voor het opstellen van de jaarrekening

De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de Regeling verslaggeving WTZi (RvW).

De grondslagen die worden toegepast voor de waardering van activa en passiva en het resultaat zijn gebaseerd op historische kosten, tenzij anders vermeld in de verdere grondslagen.

Continuïteitsveronderstelling

Deze jaarrekening is opgesteld uitgaande van de continuïteitsveronderstelling.

Vergelijking met voorgaand jaar

De grondslagen van waardering en van resultaatbepaling zijn ongewijzigd ten opzichte van voorgaand jaar.

Gebruik van schattingen

De opstelling van de jaarrekening vereist dat het management oordelen vormt en schattingen en veronderstellingen maakt die van invloed zijn op de toepassing van grondslagen en de gerapporteerde waarde van activa en verplichtingen, en van baten en lasten.

De daadwerkelijke uitkomsten kunnen afwijken van deze schattingen. De schattingen en onderliggende veronderstellingen worden voortdurend beoordeeld. Herzieningen van schattingen worden opgenomen in de periode waarin de schatting wordt herzien en in toekomstige perioden waarvoor de herziening gevolgen heeft.

Verbonden rechtspersonen

De stichting heeft een belang van 33,33% in de vennootschap JobUp B.V..

2.4.2 Grondslagen van waardering van activa en passiva

Activa en passiva

Activa en passiva worden tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs opgenomen, tenzij anders vermeld in de verdere

grondslagen. Toelichtingen op posten in de balans, resultatenrekening en kasstroomoverzicht zijn in de jaarrekening genummerd.

De jaarrekening wordt gepresenteerd in euro's, wat ook de functionele valuta is van Stichting Werkvisie De Hoop.

Een actief wordt in de balans verwerkt wanneer het waarschijnlijk is dat de toekomstige economische voordelen naar de onderneming zullen toevloeien en het actief een kostprijs of een waarde heeft waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Activa die hier niet aan voldoen worden niet in de balans verwerkt, maar worden aangemerkt als niet in de balans opgenomen activa.

Een verplichting wordt in de balans verwerkt wanneer het waarschijnlijk is dat de afwikkeling daarvan gepaard zal gaan met een uitstroom van middelen die economische voordelen in zich bergen en de omvang van het bedrag waartegen de afwikkeling zal plaatsvinden op betrouwbare wijze kan worden vastgesteld. Onder verplichtingen worden mede voorzieningen begrepen.

Verplichtingen die hier niet aan voldoen worden niet in de balans opgenomen, maar worden verantwoord als niet in de balans opgenomen verplichtingen.

Een in de balans opgenomen actief of verplichting blijft op de balans opgenomen als een transactie niet leidt tot een belangrijke verandering in de economische realiteit met betrekking tot het actief of de verplichting. Dergelijke transacties geven evenmin

aanleiding tot het verantwoorden van resultaten. Bij de beoordeling of er sprake is van een belangrijke verandering in de economische realiteit wordt uitgegaan van de economische voordelen en risico’s die zich naar waarschijnlijk in de praktijk zullen voordoen, en niet op voordelen en risico’s waarvan redelijkerwijze niet te verwachten is dat zij zich voordoen.

Een actief of verplichting wordt niet langer in de balans opgenomen indien een transactie ertoe leidt dat alle of nagenoeg alle rechten op economische voordelen en alle of nagenoeg alle risico's met betrekking tot het actief of de verplichting aan een derde zijn overgedragen. De resultaten van de transactie worden in dat geval direct in de winst-en-verliesrekening opgenomen, rekening houdend met eventuele voorzieningen die dienen te worden getroffen in samenhang met de transactie. Indien de weergave van de economische realiteit ertoe leidt dat het opnemen van activa waarvan de rechtspersoon niet het juridisch eigendom bezit, wordt dit feit vermeld.

(10)

2.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen verkrijgings- of vervaardigingsprijs onder aftrek van cumulatieve afschrijvingen en cumulatieve bijzondere waardeverminderingen. De afschrijvingstermijnen van materiële vaste activa zijn gebaseerd op de verwachte gebruiksduur van het vast actief.

De afschrijvingen worden berekend als een percentage over de verkrijgings- of vervaardigingsprijs volgens de lineaire methode op basis van de economische levensduur. Er wordt afgeschreven vanaf het moment van ingebruikneming. Op bedrijfsterreinen en op vaste activa in ontwikkeling en vooruitbetalingen op materiële vaste activa wordt niet afgeschreven.

De volgende afschrijvingspercentages worden gehanteerd:

• Immateriële vaste activa : 10%;

• Bedrijfsgebouwen : 2% / 3% / 5%;

• Machines en installaties : 5% / 10%;

• Andere vaste bedrijfsmiddelen : 10% / 20% / 33%.

Voor zover subsidies of daaraan gelijk te stellen vergoedingen zijn ontvangen als eenmalige bijdrage in de afschrijvingskosten, zijn deze in mindering gebracht op de investeringen.

Financiële vaste activa

De financiële vaste activa worden gewaardeerd tegen reële waarde en vervolgens tegen geamortiseerde kostprijs.

Deelnemingen in groepsmaatschappijen en overige deelnemingen waarin invloed van betekenis kan worden uitgeoefend, worden gewaardeerd volgens de nettovermogenswaardemethode. Invloed van betekenis wordt in ieder geval verondersteld aanwezig te zijn bij het kunnen uitbrengen van 20% of meer van de stemrechten. De nettovermogenswaarde wordt berekend volgens de grondslagen die gelden voor deze jaarrekening; voor deelnemingen waarvan onvoldoende gegevens beschikbaar zijn voor aanpassing aan deze grondslagen, wordt uitgegaan van de waarderingsgrondslagen van de desbetreffende deelneming. Indien de waardering van een deelneming volgens de nettovermogenswaarde negatief is, wordt deze op nihil gewaardeerd.

Deelnemingen waarop geen invloed van betekenis kan worden uitgeoefend worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs. Indien sprake is van een duurzame waardevermindering vindt waardering plaats tegen deze lagere waarde; afwaardering vindt plaats ten laste van de resultatenrekening.

Deelnemingen waarin geen invloed van betekenis wordt uitgeoefend, worden gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of lagere realiseerbare waarde. Indien sprake is van een stellig voornemen tot afstoting vindt waardering plaats tegen de eventuele lagere verwachte verkoopwaarde. Indien de onderneming een actief of een passief overdraagt aan een deelneming die wordt

gewaardeerd op verkrijgingsprijs of actuele waarde, wordt de winst of het verlies voortvloeiend uit deze overdracht direct en volledig in de geconsolideerde resultatenrekening verwerkt, tenzij de winst op de overdracht in wezen niet is gerealiseerd.

Dividenden worden verantwoord in de periode waarin zij betaalbaar worden gesteld. Rentebaten worden verantwoord in de periode waartoe zij behoren, rekening houdend met de effectieve rentevoet van de desbetreffende post. Eventuele winsten of verliezen worden verantwoord onder de financiële baten en lasten.

Voorraden

De voorraden worden gewaardeerd tegen kostprijs onder aftrek van een voorziening voor incourantheid of tegen lagere opbrengstwaarde. Deze voorzieningen worden gevormd door de waardevermindering in te schatten van artikelen die langer dan een bepaalde tijd op voorraad zijn.

Financiële instrumenten

Verstrekte leningen en overige vorderingen

Verstrekte leningen en overige vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode, verminderd met bijzondere waardeverminderingsverliezen.

Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen

Langlopende en kortlopende schulden en overige financiële verplichtingen worden na eerste opname gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs op basis van de effectieverentemethode. De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden.

Vorderingen

Vorderingen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde. Een voorziening wordt getroffen op de vorderingen op grond van verwachte oninbaarheid. Deze voorzieningen worden bepaald volgens de statische methode.

Liquide middelen

Liquide middelen bestaan uit kas en banktegoeden. Liquide middelen worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Voorzieningen (algemeen)

Voorzieningen worden gevormd voor in rechte afdwingbare of feitelijke verplichtingen die op de balansdatum bestaan waarbij het waarschijnlijk is dat een uitstroom van middelen noodzakelijk is en waarvan de omvang op betrouwbare wijze is te schatten. De voorzieningen worden gewaardeerd tegen de nominale of contante waarde van de geschatte uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichtingen per balansdatum af te wikkelen. De gehanteerde disconteringsvoet bedraagt 1%.

Wanneer verplichtingen naar verwachting door een derde zullen worden vergoed, wordt deze vergoeding als een actief in de balans opgenomen indien het waarschijnlijk is dat deze vergoeding zal worden ontvangen bij de afwikkeling van de verplichting.

(11)

2.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

Personele voorzieningen worden, indien het effect van de tijdswaarde van geld materieel is, gewaardeerd tegen de contante waarde van de uitgaven die naar verwachting noodzakelijk zijn om de verplichting af te wikkelen. De disconteringsvoet voor belastingen waartegen contant wordt gemaakt, geeft de actuele marktrente weer. Hierin zijn de risico's waarmee bij het schatten van de toekomstige uitgaven reeds rekening is gehouden niet betrokken.

Voorziening jubileumverplichtingen

De jubileumvoorziening betreft een voorziening voor toekomstige jubileumuitkeringen. De voorziening betreft de contante waarde van de in de toekomst uit te keren jubileumuitkeringen. De berekening is gebaseerd op gedane toezeggingen, blijfkans en leeftijd.

De gehanteerde disconteringsvoet bedraagt 1,0%.

Schulden

Onder de langlopende schulden worden schulden opgenomen met een resterende looptijd van meer dan één jaar. De kortlopende schulden hebben een verwachte looptijd van maximaal één jaar. De schulden worden bij eerste verwerking opgenomen tegen de reële waarde en vervolgens gewaardeerd tegen de geamortiseerde kostprijs. De aflossingsverplichtingen voor het komend jaar van de langlopende schulden worden opgenomen onder kortlopende schulden.

2.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling

Algemeen

Het resultaat wordt bepaald als het verschil tussen de baten en de lasten over het verslagjaar, met inachtneming van de hiervoor reeds vermelde waarderingsgrondslagen.

Baten worden in de winst- en verliesrekening opgenomen wanneer een vermeerdering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermeerdering van een actief of een vermindering van een verlichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld. Lasten worden verwerkt wanneer een vermindering van het economisch potentieel, samenhangend met een vermindering van een actief of een vermeerdering van een verplichting, heeft plaatsgevonden, waarvan de omvang betrouwbaar kan worden vastgesteld.

Baten worden verantwoord in het jaar waarin de baten zijn gerealiseerd. Lasten worden in aanmerking genomen in het jaar waarin deze voorzienbaar zijn. De overige baten en lasten worden toegerekend aan de verslagperiode waarop deze betrekking hebben.

Baten (waaronder nagekomen budgetaanpassingen) en lasten uit voorgaande jaren die in dit boekjaar zijn geconstateerd, worden aan dit boekjaar toegerekend. In het geval van een geconstateerde fout in voorgaande boekjaren wordt foutherstel toegepast.

Opbrengsten

Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt wanneer het bedrag van de opbrengsten op betrouwbare wijze kan worden bepaald, de inning van de te ontvangen vergoeding waarschijnlijk is, de mate waarin de dienstverlening op balansdatum is verricht betrouwbaar kan worden bepaald en de reeds gemaakte kosten en de kosten die (mogelijk) nog moeten worden gemaakt om de dienstverlening te voltooien op betrouwbare wijze kunnen worden bepaald.

Indien het resultaat van een bepaalde opdracht tot dienstverlening niet op betrouwbare wijze kan worden bepaald, worden de opbrengsten verwerkt tot het bedrag van de kosten van de dienstverlening die worden gedekt door de opbrengsten.

De met de opbrengsten samenhangende lasten worden toegerekend aan de periode waarin de baten zijn verantwoord.

Personele kosten

Lonen, salarissen en sociale lasten worden op grond van de arbeidsvoorwaarden verwerkt in de resultatenrekening voorzover ze verschuldigd zijn aan werknemers respectievelijk de belastingautoriteit.

De beloningen van het personeel worden als last in de winst-en-verliesrekening verantwoord in de periode waarin de

arbeidsprestatie wordt verricht en, voor zover nog niet uitbetaald, als verplichting op de balans opgenomen. Als de reeds betaalde bedragen de verschuldigde beloningen overtreffen, wordt het meerdere opgenomen als een overlopend actief voor zover er sprake zal zijn van terugbetaling door het personeel of van verrekening met toekomstige betalingen door de instelling.

Voor de beloningen met opbouw van rechten (sabbatical leave, gratificaties e.d. ) worden de verwachte lasten gedurende het dienstverband in aanmerking genomen. Een verwachte vergoeding ten gevolge van gratificaties worden verantwoord indien de verplichting tot betaling van die vergoeding is ontstaan op of vóór balansdatum en een betrouwbare schatting van de verplichtingen kan worden gemaakt. Ontvangen bijdragen voortvloeiend uit levensloopregelingen worden in aanmerking genomen in de periode waarover deze bijdragen zijn verschuldigd. Toevoegingen aan en vrijval van verplichtingen worden ten laste respectievelijk ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht.

(12)

2.4 GRONDSLAGEN VAN WAARDERING EN RESULTAATBEPALING

2.4.3 Grondslagen van resultaatbepaling

Indien een beloning wordt betaald, waarbij geen rechten worden opgebouwd (bijvoorbeeld doorbetaling in geval van ziekte of arbeidsongeschiktheid) worden de verwachte lasten verantwoord in de periode waarover deze beloning is verschuldigd. Voor op balansdatum bestaande verplichtingen tot het in de toekomst doorbetalen van beloningen (inclusief ontslagvergoedingen) aan personeelsleden die op balansdatum naar verwachting blijvend geheel of gedeeltelijk niet in staat zijn om werkzaamheden te verrichten door ziekte of arbeidsongeschiktheid wordt een voorziening opgenomen. De verantwoorde verplichting betreft de beste schatting van de bedragen die noodzakelijk zijn om de desbetreffende verplichting op balansdatum af te wikkelen. De beste schatting is gebaseerd op contractuele afspraken met personeelsleden (CAO en individuele arbeidsovereenkomsten). Toevoegingen aan en vrijval van verplichtingen worden ten laste respectievelijk ten gunste van de winst-en-verliesrekening gebracht.

Pensioenen

Stichting Werkvisie De Hoop heeft voor haar werknemers een toegezegd-pensioenregeling. Hiervoor in aanmerking komende werknemers hebben op de pensioengerechtigde leeftijd recht op een pensioen dat is gebaseerd op het gemiddeld verdiende loon berekend over de jaren dat de werknemer pensioen heeft opgebouwd bij Werkvisie De Hoop. De verplichtingen, welke voortvloeien uit deze rechten van haar personeel, zijn ondergebracht bij het bedrijfstakpensioenfonds Zorg en Welzijn. Werkvisie De Hoop betaalt hiervoor premies waarvan de helft door de werkgever wordt betaald en de helft door de werknemer. De pensioenrechten worden jaarlijks geïndexeerd, indien en voor zover de dekkingsgraad van het pensioenfonds (het vermogen van het pensioenfonds gedeeld door haar financiële verplichtingen) dit toelaat. Per 1 januari 2015 gelden nieuwe regels voor pensioenfondsen. Daarbij behoort ook een nieuwe berekening van de dekkingsgraad. De 'nieuwe' dekkingsgraad is het gemiddelde van de laatste twaalf dekkingsgraden.

Door een gemiddelde te gebruiken, zal de dekkingsgraad nu minder sterk schommelen. In februari 2019 bedroeg deze dekkingsgraad 100,9% (bron: website www.pzfw.nl). Het vereiste niveau van de dekkingsgraad is 124%. Het pensioenfonds verwacht volgens het herstelplan ultimo 2026 hieraan te kunnen voldoen en voorziet geen noodzaak voor de aangesloten instellingen om extra stortingen te verrichten of om bijzondere premieverhogingen door te voeren. Stichting Werkvisie De Hoop heeft geen verplichting tot het voldoen van aanvullende bijdragen in geval van een tekort bij het pensioenfonds, anders dan het effect van hogere toekomstige premies. Werkvisie De Hoop heeft daarom alleen de verschuldigde premies tot en met het einde van het boekjaar in de jaarrekening verantwoord.

Financiële baten en lasten

De financiële baten en lasten betreffen van derden en groepsmaatschappijen ontvangen (te ontvangen) en aan derden en groepsmaatschappijen betaalde (te betalen) interest. Tevens is hieronder opgenomen het aandeel van de stichting in het resultaat van de op nettovermogenswaarde gewaardeerde deelnemingen danwel ontvangen dividenden van deelnemingen waarin geen invloed van betekenis op het zakelijke en financiële beleid wordt uitgeoefend en waardeveranderingen van financiële vaste activa en effecten.

Overheidssubsidies

Overheidssubsidies worden aanvankelijk in de balans opgenomen als vooruitontvangen baten zodra er redelijke zekerheid bestaat dat zij zullen worden ontvangen en dat de groep zal voldoen aan de daaraan verbonden voorwaarden. Subsidies ter compensatie van door de groep gemaakte kosten worden systematisch als opbrengsten in de winst-en-verliesrekening opgenomen in dezelfde periode als die waarin de kosten worden gemaakt. Subsidies ter compensatie van de groep voor de kosten van een actief worden systematisch in de winst-en-verliesrekening opgenomen gedurende de gebruiksduur van het actief.

2.4.5. Grondslagen voor de opstelling van het kasstroomoverzicht

Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirecte methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen en beleggingen die zonder beperkingen en zonder materieel risico van waardeverminderingen als gevolg van de transactie kunnen worden omgezet in geldmiddelen.

Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van interest, ontvangen dividenden en winstbelastingen zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Betaalde dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit financieringsactiviteiten.

2.4.6. Grondslagen voor gebeurtenissen na balansdatum

Gebeurtenissen die nadere informatie geven over de feitelijke situatie per balansdatum en die blijken tot aan de datum van het opmaken van de jaarrekening worden verwerkt in de jaarrekening.

Gebeurtenissen die geen nadere informatie geven over de feitelijke situatie per balansdatum worden niet in de jaarrekening verwerkt.

Als dergelijke gebeurtenissen van belang zijn voor de oordeelsvorming van de gebruikers van de jaarrekening, worden de aard en de geschatte financiële gevolgen ervan toegelicht in de jaarrekening.

(13)

2.5 TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA

1. Materiële vaste activa

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Bedrijfsgebouwen en terreinen 87.796 33.413

Machines en installaties 27.699 21.992

Andere vaste bedrijfsmiddelen, technische en administratieve uitrusting 96.902 79.603

Totaal materiële vaste activa 212.397 135.007

Het verloop van de materiële activa in het verslagjaar is als volgt weer te geven : 2019 2018

€ €

Boekwaarde per 1 januari 135.007 128.872

Bij: investeringen 126.721 60.231

Af: afschrijvingen 45.792 38.863

Af: desinvesteringen 3.540 15.232

Boekwaarde per 31 december 212.397 135.007

Aanschafwaarde 415.946 427.315

Cumulatieve afschrijvingen 203.549 292.308

Toelichting:

2. Financiële vaste activa

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Deelnemingen 131.445 92.389

131.445 92.389

Af: dubieuze vorderingen 0 0

Totaal financiële vaste activa 131.445 92.389

Het verloop van de financiële vaste activa is als volgt : 2019

Boekwaarde per 1 januari 2019 92.389

Resultaat deelnemingen 51.056

Af: uitgekeerd dividend -12.000

Boekwaarde per 31 december 2019 131.445

Af: te ontvangen aflossingen komend boekjaar 0

Stand financiële vaste activa per 31 december 131.445

Voor een nadere specificatie van het verloop van de materiële vaste activa per activagroep wordt verwezen naar het mutatieoverzicht onder 2.6.

(14)

2.5 TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA

2. Financiële vaste activa - vervolg

Toelichting op belangen in andere rechtspersonen of vennootschappen:

Naam en rechtsvorm en woonplaats rechtspersoon

Verschaft kapitaal

Kapitaalbe- lang (in %)

Eigen

vermogen Resultaat

€ €

JobUp B.V. 6.000 33,33% 394.337 153.170

Toelichting:

Stichting Werkvisie De Hoop heeft samen met twee andere ondernemingen per 15 september 2011 JobUp B.V.

opgericht. Deze B.V. richt zich met name op de re-integratie van mensen die door hun verslavingsachtergrond of andere problematiek niet zelfstandig aan een baan kunnen komen.

In 2019 is € 12.000,- aan dividend uitgekeerd vanuit het resultaat 2018 van JobUp.

3. Voorraden

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Materialen bedrijven 11.485 6.363

Afwaardering incourantheid 0 0

Totaal voorraden 11.485 6.363

4. Debiteuren en overige vorderingen

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Vorderingen op debiteuren 416.808 501.639

Overige vorderingen:

Nog te ontvangen aflossingen 4.888 1.542

Nog te ontvangen inzake fiscale eenheid 138.777 106.878

Netto salarissen 0 0

Vooruitbetaalde bedragen:

Overige vooruitbetaalde bedragen 4.188 4.929

Pensioenpremies 20.800 21.735

Nog te ontvangen bedragen:

Omzetbelasting 0 0

Nog te factureren 0 85.931

Overige overlopende activa:

Overige overlopende activa 70.321 70.732

Totaal vorderingen en overlopende activa 655.782 793.386

Toelichting:

Kernactiviteit

Rechtstreekse kapitaalbelangen >= 20%:

re-integratie

Er is geen voorziening voor oninbare vorderingen opgenomen per 31 december 2019.

(15)

2.5 TOELICHTING OP DE BALANS ACTIVA

5. Liquide middelen

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Bankrekeningen 749.047 361.085

Kassen 1.923 1.081

Totaal liquide middelen 750.970 362.166

(16)

2.5 TOELICHTING OP DE BALANS PASSIVA

6. Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de volgende componenten: 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Bestemmingsfondsen 0 0

Algemene en overige reserves 971.858 753.721

Totaal eigen vermogen 971.858 753.721

Algemene en overige reserves

Saldo per Resultaat- Overige Saldo per

Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-19 bestemming mutaties 31-dec-19

€ € € €

Algemene reserves:

Algemene reserve 753.721 218.137 0 971.858

Totaal algemene en overige reserves 753.721 218.137 0 971.858

7. Voorzieningen

Saldo per Dotatie Onttrekking Saldo per

Het verloop is als volgt weer te geven: 1-jan-19 31-dec-19

€ € € €

Jubileumverplichtingen 25.730 2.931 3.077 25.583

Totaal voorzieningen 25.730 2.931 3.077 25.583

Toelichting in welke mate (het totaal van) de voorzieningen als langlopend moet worden beschouwd:

31-dec-19

Kortlopend deel van de voorzieningen (< 1 jr.) 4.044

Langlopend deel van de voorzieningen (> 1 jr.) 21.539

Hiervan langlopend (> 5 jaar) 16.200

Toelichting per categorie voorziening:

De voorziening jubileumverplichtingen wordt gevormd voor in de toekomst uit te betalen jubileumuitkeringen.

8. Langlopende schulden

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Langlopende schulden aan kredietinstellingen 0 0

Overige langlopende schulden 0 83.000

Totaal langlopende schulden 0 83.000

(17)

2.5 TOELICHTING OP DE BALANS PASSIVA

8. Langlopende schulden - vervolg

Het verloop is als volgt weer te geven: 2019 2018

€ €

Stand per 1 januari 140.000 397.875

Af: aflossingen 140.000 257.875

Stand per 31 december 0 140.000

Af: aflossingsverplichting komend boekjaar 0 57.000

Stand langlopende schulden per 31 december 0 83.000

Toelichting in welke mate (het totaal van) de langlopende schulden als langlopend moeten worden beschouwd:

Kortlopend deel van de langlopende schulden (< 1 jr.), aflossingsverplichtingen 0 57.000

Langlopend deel van de langlopende schulden (> 1 jr.) (balanspost) 0 83.000

Hiervan langlopend (> 5 jaar) 0

Toelichting:

Voor een nadere toelichting op de langlopende schulden wordt verwezen naar de bijlage Overzicht langlopende schulden onder 2.7. De aflossingsverplichtingen zijn verantwoord onder de kortlopende schulden.

9. Kortlopende schulden en overlopende passiva

De specificatie is als volgt : 31-dec-19 31-dec-18

€ €

Crediteuren 87.788 86.922

Aflossingsverplichtingen langlopende leningen 0 57.000

Belastingen en sociale premies 68.691 73.876

Omzetbelasting 25.186 5.353

Nog te betalen salarissen 13.009 12.738

Vakantiegeld 57.564 58.511

Vakantiedagen 30.998 32.490

Levensfasebudget 134.872 115.798

Overige schulden:

Schulden aan groepsmaatschappijen 337.000 650

Overige nog te betalen kosten 9.530 73.655

Vooruitontvangen opbrengsten 0 9.869

Totaal kortlopende schulden en overlopende passiva 764.638 526.861

10. Niet in de balans opgenomen verplichtingen en niet in de balans opgenomen activa

Voor de leer-/werkbedrijven worden panden gehuurd van Stichting Haaswijk, Stichting Vrienden van De Hoop en van derden. De jaarhuur aan Haaswijk bedraagt in 2019 € 33.885, is voor onbepaalde tijd aangegaan en heeft een opzeg- termijn van een half jaar. De jaarhuur aan Vrienden bedraagt in 2019 € 5.836, is aangegaan voor onbepaalde tijd en heeft een opzegtermijn van een half jaar. De jaarhuur van het pand in Hendrik Ido Ambacht bedraagt € 86.880, de huur- periode eindigt ultimo 2022, heeft een opzegtermijn van een jaar en wordt steeds met een periode van 3 jaar verlengd.

De jaarhuur van het pand aan de Sikkelstraat bedraagt in 2019 € 20.431, is aangegaan voor 5 jaar, maar kan door Werkvisie per 31 mei 2021 opgezegd worden. De opzegtermijn bedraagt een half jaar en wordt steeds met een periode van 1 jaar verlengd.

(18)

2.6 MUTATIEOVERZICHT MATERIELE VASTE ACTIVA

Bedrijfsgeb.en terreinen Machines en install. Andere vaste bedrijfsmidd.Proj.in uitvoering Niet aan bedrijfsproces dienstbare MVA Andere vaste Materiële vaste

bedrijfs- bedrijfsactiva in

middelen, uitvoering en Niet aan het

Bedrijfs- technische en vooruitbetalingen bedrijfsproces

gebouwen en Machines en administratieve op materiële dienstbare Totaal

terreinen installaties uitrusting vaste activa materiële activa

€ € € € € €

Stand per 1 januari 2019

- aanschafwaarde 44.347 256.130 126.838 0 0 427.315

- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0

- cumulatieve afschrijvingen 17.351 223.024 51.933 0 0 292.308

Boekwaarde per 1 januari 2019 26.996 33.106 74.905 0 0 135.007

Mutaties in het boekjaar

- investeringen 62.910 20.000 43.811 0 0 126.721

- afschrijvingen 8.528 11.003 26.261 0 0 45.792

- terugname geheel afgeschreven activa

.aanschafwaarde 4.754 64.502 0 0 0 69.257

.cumulatieve afschrijvingen 4.754 64.502 0 0 0 69.257

- desinvesteringen

.aanschafwaarde 0 65.798 3.035 0 0 68.833

.cumulatieve afschrijvingen 0 62.508 2.785 0 0 65.293

per saldo 0 3.290 250 0 0 3.540

Mutaties in boekwaarde (per saldo) 54.382 5.707 17.299 0 0 77.389

Stand per 31 december 2019

- aanschafwaarde 102.503 145.829 167.614 0 0 415.946

- cumulatieve herwaarderingen 0 0 0 0 0 0

- cumulatieve afschrijvingen 21.124 107.016 75.409 0 0 203.549

Boekwaarde per 31 december 2019 81.379 38.813 92.205 0 0 212.397

Afschrijvingspercentage 10% 10% / 20% 20% / 33,33%

(19)

2.7 Overzicht langlopende schulden ultimo 2019

Leninggever Datum Hoofdsom Totale

looptijd Soort lening

Werke- lijke- rente

Restschuld 31 december

2018

Nieuwe leningen in

2019

Aflossing in 2019

Restschuld 31 december

2019

Rest-schuld over 5 jaar

Resterende looptijd in jaren eind

2019

Aflos- sings- wijze

Aflos- sing 2020

Gestelde zekerheden

% € € € € € €

De Hoop ggz 05-07-13 64.000 onbepaald onderhands 2,25% 64.000 0 64.000 0 0 0 maand geen

De Hoop ggz 05-07-13 20.000 onbepaald onderhands 2,25% 19.000 0 19.000 0 0 0 - geen

De Hoop ggz 05-07-05 123.000 onbepaald werkkapitaal 2,25% 23.000 0 23.000 0 0 0 - geen

De Hoop ggz 05-07-05 34.000 onbepaald werkkapitaal 2,25% 34.000 0 34.000 0 0 0 - geen

Totaal 140.000 0 140.000 0 0 0

(20)

2.8 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING BATEN

11. Opbrengsten zorgprestaties

De specificatie is als volgt : 2019 2018

WMO productie 788.662 841.433

Overige zorgprestaties

Persoonsgebonden- en volgende budgetten 337.071 233.232

Zorgprestaties tussen instellingen 316.461 405.845

Totaal 1.442.194 1.480.510

12. Subsidies

De specificatie is als volgt: 2019 2018

Rijkssubsidies vanwege het Ministerie van VWS 3.367 2.757

Overige subsidies 4.212 851

Totaal 7.579 3.608

13. Overige bedrijfsopbrengsten

De specificatie is als volgt : 2019 2018

Opbrengst detachering personeel 193.831 325.151

Omzet bedrijven 1.394.231 1.465.812

Reïntegratievergoedingen 350.375 283.161

Giften, bijdragen e.d. 109.854 128.606

Verhuuropbrengsten 89.169 71.270

Overig 579 649

Totaal 2.138.040 2.274.649

(21)

2.8 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING LASTEN

14. Personeelskosten

De specificatie is als volgt : 2019 2018

Lonen en salarissen 1.342.839 1.425.094

Sociale lasten 216.034 220.761

Pensioenpremie 101.505 107.802

Andere personeelskosten:

Opleiding en vorming 6.023 12.455

Reiskostenvergoedingen 9.992 8.191

Overige personeelskosten 40.986 50.874

Ontvangen ziekengeld 0 -14.269

Sub-totaal 1.717.379 1.810.909

Personeel niet in loondienst 107.701 42.091

Overheadvergoeding Stichting De Hoop 95.365 92.971

Totaal personeelskosten 1.920.444 1.945.971

Gemiddeld aantal personeelsleden (in FTE's) 31,5 36,0

15. Afschrijvingen vaste activa

De specificatie is als volgt : 2019 2018

Overige afschrijvingen:

- materiële vaste activa 45.792 38.863

- resultaat verkoop materiële vaste activa -2.510 -3.546

Totaal afschrijvingen 43.281 35.317

16. Overige bedrijfskosten

De specificatie is als volgt : 2019 2018

Kosten van grond- en hulpstoffen en inkoopwaarde van de omzet 462.465 519.824

Voedingsmiddelen en hotelmatige kosten 28.460 16.779

Transportkosten 50.462 58.669

Algemene kosten 583.794 311.687

Patiënt- en bewonersgebonden kosten 21.280 21.964

Onderhoud en energiekosten 80.818 74.820

Belastingen en verzekeringen 4.932 4.189

Huur en leasing 147.033 156.377

Produktie- en exploitatiekosten 68.836 73.905

Verkoopkosten 14.535 19.676

Dotaties en vrijval voorzieningen -6.958 -15.803

Totaal bedrijfskosten 1.455.656 1.242.089

17. Financiële baten en lasten

De specificatie is als volgt : 2019 2018

Rentebaten 0 347

Resultaat deelnemingen 51.056 41.820

Sub-totaal financiële baten 51.056 42.167

Rentelasten -1.350 -6.140

Sub-totaal financiële lasten -1.350 -6.140

Totaal financiële baten en lasten 49.706 36.027

(22)

2.8 TOELICHTING OP DE RESULTATENREKENING 18. Wet normering topinkomens (WNT)

De WNT is van toepassing op Stichting De Hoop. Het voor De Hoop toepasselijke bezoldigingsmaximum bedraagt in 2019

€ 179.000 op basis van klasse IV bij een totaal van 11 complexiteitspunten conform de Regeling bezoldigingsmaxima topfunctionarissen zorg en jeugdhulp.

De leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht ontvangen vanuit Stichting Werkvisie De Hoop geen bezoldiging.

Het dagelijks bestuur is in handen van de directeur. De kosten voor 2019 lagen beneden het bezoldigingsmaximum.

De samenstelling van de Raad van Bestuur van de instelling over het jaar 2019 is als volgt:

J. de Gruijter

1 Vanaf welke datum is de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? 1-sep-13 2 Maakt de persoon op dit moment nog steeds deel uit van het bestuur? Ja 3 Tot welke datum was de persoon als bestuurder werkzaam in uw organisatie? n.v.t.

4 Is de persoon in het verslagjaar voorzitter van het bestuur geweest? Ja 5 Hoeveel maanden is de persoon bestuurslid geweest in het verslagjaar? 12

19. Transacties met verbonden partijen

Er hebben zich geen transacties met verbonden partijen voorgedaan op niet-zakelijke grondslag.

Naam

(23)

2.9 VASTSTELLING EN GOEDKEURING

De raad van bestuur van Stichting Werkvisie De Hoop heeft de jaarrekening 2019 vastgesteld in de vergadering van 13 mei 2020.

De raad van toezicht van de Stichting De Hoop heeft de jaarrekening 2019 goedgekeurd in de vergadering van 13 mei 2020.

Resultaatbestemming

Het resultaat wordt verdeeld volgens de resultaatverdeling in de resultatenrekening.

Gebeurtenissen na balansdatum

De uitbraak van het Coronavirus (Covid-19) heeft in Nederland, sinds 16 maart 2020, grote gevolgen voor de maatschappij, (gezondheids)zorg en economie. Ook voor Werkvisie De Hoop heeft dit financiële- en organisatorische gevolgen.

Er zijn toezeggingen vanuit VNG en gemeenten (WMO-zorg) dat minimaal voor een periode van 3 maanden de (niet geleverde) zorg wordt doorbetaald. Omdat de referentie periode nog niet is vastgesteld is de hoogte van dit te ontvangen bedrag nog onduidelijk. Ook blijft het voor ons onzeker voor welke termijn deze garantieperiode zal worden voortgezet. Onzeker is onder meer de inbaarheid van meerdere PGB’s van cliënten die minder vaak of niet meer naar de dagbesteding komen. Daarnaast hebben verschillende afnemers en huurders uitstel van betaling aangevraagd: met enkele is inmiddels een betalingsregeling overeengekomen. Deze risico’s proberen we te beperken door met bijvoorbeeld een grote huurder een pandakte op te stellen.

Door de lagere bezettingsgraad is onze productie afgenomen hetgeen zal leiden tot inkomstenderving. Door de sluiting van een locatie aan de Oudendijk in combinatie met de 1,5 meter afstand die aangehouden moet worden, hebben we behoefte aan additionele dagbestedingslocaties om op termijn tóch al onze cliënten te kunnen begeleiden. Dit leidt tot extra operationele kosten door het inrichten van nieuwe werkruimten en/of het huren van portokabins. Verspreiding over meerdere werklocaties en de intensievere begeleiding in kleinere groepen zal leiden tot hogere inzet van personeel(skosten).

Omdat de laatste jaren de balanspositie van Werkvisie De Hoop is verstevigd kunnen we een aantal maanden ‘opvangen’.

Het vorenstaande is gebaseerd zijn op de huidige inzichten. De werkelijke impact en maatregelen zijn nog uiterst onzeker en grotendeels afhankelijk van voor Werkvisie De Hoop niet beïnvloedbare factoren.

Verder hebben zich na balansdatum geen noemenswaardige gebeurtenissen voor gedaan.

Ondertekening door bestuurders en toezichthouders

leden Raad van Bestuur leden Raad van Toezicht

J. de Gruijter C. Kleingeld

voorzitter voorzitter

B. Gort lid

J. den Heijer lid

L. Malschaert lid

H. de Ruiter lid

(24)

3. OVERIGE GEGEVENS

(25)

3. OVERIGE GEGEVENS

3.1 Statutaire regeling resultaatbestemming

In de statuten is niets bepaald ten aanzien van de resultaatbestemming.

3.2 Nevenvestigingen

Stichting Werkvisie De Hoop heeft geen nevenvestigingen.

3.3 Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

Stichting Werkvisie De Hoop is niet zelfstandig controleplichtig. Wel is de stichting opgenomen in de geconsolideerde jaarrekening van Stichting De Hoop, waarbij wel een controleverklaring is afgegeven.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

9,91 Opbrengst Crowd Power Transcript. Opbrengst Crowd Power Transcript Opbrengst Crowd Power Transcript Opbrengst Crowd

Onder opbrengsten verstaat de inspectie niet alleen de cognitieve prestaties van leerlingen, maar ook de sociale competenties van leerlingen en het vermogen van een school

[r]

De leden van het Management Team van Groningen Seaports hebben een dienst- verband voor onbepaalde tijd. Beloningscomponenten volgens

Opbrengsten uit het verlenen van diensten worden in de winst-en-verliesrekening verwerkt wanneer het bedrag van de opbrengsten op betrouwbare wijze kan worden bepaald, de inning van

een goed signaal betreffende het commitment van de uitvoeringsinstellingen zijn, wanneer het opdrachtgeverschap voor het programma niet automatisch bij BZK wordt neergelegd,

Indien de ervaring echter uitwijst dat de meeste van zulke afleveringen ook daadwerkelijk plaatsvinden, kunnen de opbrengsten worden verwerkt indien een belangrijk geldbedrag

Wat laten de grafieken zien en wat niet?: Omdat de bedragen uitgedrukt zijn in lopende prijzen geven de grafieken in deze indicator niet meer dan alleen de waarde ontwikkeling