Bewegen Op Verwijzing
Pilootproject BOV ELZ Waasland NO & ZW
11/10/2021 Met dank aan VIGL
Pilootproject – Wie mag doorverwijzen ?
Vanaf 1 september 2021 tem december 2022
Standaard BOV: verwijsbrief van de arts voor het intakegesprek.
Pilootproject BOV: 6 nieuwe disciplines
- geen belangenvermenging - kine niet naar zichzelf als coach
Pilootproject – Waar ?
Een speciale regeling geldt voor de regio’s waar het pilootproject loopt: ELZ Druivestreek, Gent, Klein Brabant Vaartland, Noorderkempen, Noord-Limburg, Pallieterland, Panacea, regio Aalst, Voorkempen, Waasland NO & ZW
BOV in Vlaanderen
Is het gebrek aan beweging een
probleem?
Gebrek aan beweging
Bron: Gezondheidsenquête, 2018
RIVM, Beweeg- en sportgedrag van mensen met een chronische aandoening of lichamelijke beperking, 2015.
64% Hoe ouder, hoe
minder
Bewegingskloof 11,5%
Mensen met
chronische
aandoening
0 2 4 6 8 10 12 14
Hartziekten Diabetes II Borstkanker Darmkanker
V.S. België Nederland Frankrijk
Hoeveel % van aandoeningen is door een gebrek aan beweging?
Gezondheidswinst bewegen
I-Min Lee, Eric J Shiroma, Felipe Lobelo, Pekka Puska, Steven N Blair, Peter T Katzmarzyk. Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy; Lancet. 2012 July; 380: 219-229.
10,8 11,4
4,9
8,7
0 2 4 6 8 10 12
Totale sterfte
V.S. België Nederland Frankrijk
Hoeveel % van totale sterfte is door een gebrek aan beweging?
Gezondheidswinst bewegen
I-Min Lee, Eric J Shiroma, Felipe Lobelo, Pekka Puska, Steven N Blair, Peter T Katzmarzyk. Effect of physical inactivity on major non-communicable diseases worldwide: an analysis of burden of disease and life expectancy; Lancet. 2012 July; 380: 219-229.
1. Alcoholverslaving 2. Angststoornissen 3. Astma
4. Voorkamerfibrillatie
5. Chronische rug- en nekpijn 6. Kanker
7. Chronische obstructieve longziekte (COPD)
8. Coronaire hartziekte 9. Dementie
10.Depressie
11.Diabetes mellitus, type 1 diabetes
12.Diabetes mellitus, type 2 diabetes
13.Fibromyalgie
14.Hartfalen (chronisch) 15.Hypertensie
16.Lipdenstoornissen 17.Metabool syndroom 18.Migraine
19.Multiple sclerose 20.Myositis
21.Artrose
22.Osteoporose
23.Overgewicht en obesitas
24.Ziekte van Parkinson 25.Perifiere vaatziekten
26.Polycysteus ovariumsyndroom (PCOS)
27.Psoriasis
28.Reumatoïde artritis 29.Schizofrenie
30.Ruggenmergletsel 31.Beroerte
32.Systemische lupus erythematosus (SLE)
www.bewegenbijziekte.be
Voordelen van bewegen bij ziekte
Wie kan ik doorverwijzen?
Weinig bewegen
(aanbevelingen niet halen)
Veel lang stilzitten
(aanbevelingen niet halen)
Extra aandacht voor mensen in een
maatschappelijk kwetsbare situatie – staat open voor iedereen
En/ of
Een patiënt/cliënt moet geen pathologie hebben om door te verwijzen naar Bewegen Op Verwijzing. Bepaalde pathologieën kunnen wel sneller een
belletje doen rinkelen.
Patiënt is 18 of ouder, en haalt de beweegnorm niet
Waarom ga ik als …
patiënten / cliënten verwijzen?
Patiënten / cliënten Elke hulpverlener wilt
Helpen
Beter maken
Gezondheid verbeteren
zodat mensen
maximale levenskwaliteit (welzijn) kunnen ervaren
(kort) advies
Attitude & intentie ⇗
Gedrag =
Patiënt/cliënt heeft meer nodig !
Ondersteunen
Motiveren
Opvolgen
…
Ondersteuning om patiënten/cliënten
effectief actiever te krijgen en houden
Beweging staat in zeer veel richtlijnen (evidence-based guidelines)
Uit handen geven van tijdsintensieve begeleiding aan opgeleide coaches
Goedkoop en laagdrempelig
Person-centered met haalbare doelen
Verslag van coach aan huisarts (en specialist)
Meer tijd voor andere zorg en toch de levensstijl van de patiënt bevorderen.
Patiënten verwachten ondersteuning
Veel patiënten willen wel meer bewegen maar verwachten dat iemand hen daarbij begeleidt en steunt
Bewegen Op Verwijzing wérkt
Arts (huisarts/specialist)
Toegankelijke professional voor gezondheidsvragen (o.a. levensstijl)
Geen afspraak – iedereen heeft wel een apotheek in de buurt
Gem. 100 contacten/dag
Zicht op algemene gezondheidstoestand
Informele vertrouwensband
Gegevens uit dossier
Zicht op sociale situatie
Wil om informerende en sensibiliserende rol op te nemen
Regelmatig contact – opvolging (vnl. patiënten met chronische aandoeningen)
Ervaring in oriënterende rol (doorverwijzing)
(Huis)apotheker
Voeding EN beweging aanpassen geeft betere resultaten
Patiënten/cliënten zijn ontvankelijk
Meer begeleiding zonder grote meerprijs
Preventie
Diëtist
Kent als de beste het nut van beweging op lange termijn volhouden
Patiënten/cliënten zijn ontvankelijk
Complementair
Tijdens bestaande behandeling (combinatie kan versterkend werken)
Na behandeling (terugkerende klachten tegen gaan)
Maatschappelijke rol opnemen in het kader van preventie
Kinesitherapeut
Gezondheidskloof niet groter laten worden
Fysieke, mentale en sociale winst mogelijk
Duidelijke impact op het welzijn van de mensen
Langer en kwalitatief thuis wonen
Zelfredzaamheid
Maatschappelijke integratie
Beweging = positief
Nuttige actieve dagbesteding
Toegang tot rechten en voorzieningen
Maatschappelijk en sociaal werker
Ondersteuning bij de gedragsactivatie
Meer tijd om op andere zaken te focussen
Fysieke, mentale en sociale winst mogelijk
Duidelijke impact op het welzijn van de mensen
Meer begeleiding zonder grote meerprijs
Psycholoog
Holistisch
Zelfredzaamheid van de patiënt
Tertiaire preventie
Kent de patiënt breder dan de reden waarvoor ze contact hebben
Verpleegkundige
Hoe spreek ik iemand aan?
Concrete suggesties
Start het gesprek over beweging liefst door te linken aan informatie die de patiënt/cliënt verteld heeft.
Hoe spreek ik iemand aan?
Je vertelt me…
Ik lees …
Deze medicatie is tegen…
Bewegen heeft daar een positieve invloed op.
Mag ik
je hier enkele vragen over stellen?
Je hier meer info over geven?
Vragen die je kan stellen
Hoe spreek ik iemand aan?
Hoe vaak per week beweeg je?
Wat doe je zoal?
Hoe intensief is dat voor jou?
(Hoe) denk je dat beweging / minder lang stilzitten je kan helpen?
Geef correcte info over beweging en de te verwachten voordelen
Voordelen (infographic)
Bewegingsdriehoek (stap 1 – nog geen cijfermatige aanbevelingen)
www.bewegenbijziekte.be
Geef voorbeelden van andere (anoniem)
Leg uit hoe bewegen / minder lang stilzitten kan helpen
Hoe spreek ik iemand aan?
Hoe spreek ik iemand aan?
Lagere kostprijs dankzij verwijsbrief
Persoonlijk gemotiveerd
Geïndividualiseerd beweegplan
Opvolging
Rekening houdend met ziekte
Omdat ik het zo belangrijk vind dat je meer gaat bewegen, wil ik een verwijsbrief voor een Bewegen Op Verwijzing-coach maken. Die coach zal je motiveren. Hij/zij maakt samen met jou een beweegplan op dat jij kan volhouden. Hij volgt je op en zorgt ervoor dat je na verloop van tijd zonder hem verder kan. Dankzij mijn verwijsbrief gaat jou dat ook heel weinig geld kosten.
Wat denk je hiervan?
Mag ik je een verwijsbrief meegeven?
Geef aan dat je kan helpen door een verwijsbrief te maken
Geef aan dat je kan helpen door een verwijsbrief te maken
Hoe spreek ik iemand aan?
Erken barrières & speel hier op in
Hoe spreek ik iemand aan?
Ga niet te snel voorbij aan barrières, als patiënten deze benoemen zijn ze belangrijk voor hen. Laat zeker merken dat je ze gehoord hebt en ermee rekening houdt.
Laat de keuze om meer te bewegen of om naar de Bewegen Op Verwijzing- coach te gaan bij de patiënt zelf. Geef duidelijk aan dat je dit erg positief zou vinden, maar het is de patiënt die hierover beslist. Luister naar de barrières. Wie weet is de patiënt over enkele maanden/jaren wel
geïnteresseerd.
Erken barrières & speel hier op in
Hoe spreek ik iemand aan?
BARRIERE NADAT JE BARRIERES ERKEND HEBT
Geen tijd Samen met de coach zoek je wat binnen jouw schema past.
Lopen, fitness,…
vind ik niet leuk Samen met de coach zoek je naar iets wat bij jou past.
Ik beweeg de hele dag
Heel goed! Dat helpt zeker. Hou je er ook rekening meer dat de intensiteit waarmee je beweegt extra voordeel met zich mee kan brengen?
Ik ben al zo moe Op termijn krijg je net meer energie.
Te veel andere
zorgen Bewegen zal deugd doen en voor rust in je hoofd zorgen.
Ik heb geen geld Je coach kent heel veel opties die geen/heel weinig geld kosten. De overheid komt tussenbeide voor de kosten van de coach.
Is dat wel veilig? De coach zal dat nagaan en indien nodig zal de coach contact opnemen met jouw huisarts.
Vast verloop (standaard)
1. Arts verwijst patiënt door 2. Deelnemer maakt afspraak *
3. Samen beweegplan maken = maatwerk 4. Deelnemer probeert uit *
5. Opvolging van coach
6. Actieve levensstijl zonder opvolging van coach
7. Opvolging van arts
Verloop pilootproject
1. Zorgverlener verwijst patiënt door naar coach 1. Bij voorkeur digitaal
2. Of via voorgedrukte verwijsbrief
2. Coach evalueert of hij/zij eerst contact moet opnemen met huisarts dmv programma dat alarms genereert. Indien doktersadvies nodig is, neemt coach contact op met de arts
1. Lichte tot matige intensiteit, of geen alarms, coach contacteert deelnemer - stap 3 2. dokersadvies, goedkeuring: coach neemt contact op met deelnemer
3. Arts wil pt eerst zelf zien
3. Samen beweegplan maken = maatwerk 4. Deelnemer probeert uit *
5. Opvolging van coach
6. Actieve levensstijl zonder opvolging van coach
7. Opvolging van arts – (blijvend informeren op consultatie naar levensstijl)
Bewegen Op Verwijzing - CONCREET
- verwijsbrief maken: digitaal (voorkeur) / papier - coaches in het Waasland
- Wie moet er nog naar de huisarts - financieel
- locatie
- materialen
- e-learning
- info
www.gezondleven.be/forms/bov/1 (tip favorieten in browser)
Verwijsbrief digitaal : maatschappelijk werkers
www.gezondleven.be/forms/bov/1 (tip favorieten in browser)
Verwijsbrief digitaal: zorgverleners met riziv nr
Twijfel over RIZIV nummer?
Google: RIZIV nummer opzoeken
https://ondpanon.riziv.fgov.be/SilverPages/nl
www.gezondleven.be/forms/bov/1 (tip favorieten in browser)
Verwijsbrief digitaal
Info die je wilt meegeven aan de coach.
Rekening houden met …
Graag contact opnemen met mij…
Aanleiding
…
www.gezondleven.be/forms/bov/1 (tip favorieten in browser)
Snel en eenvoudig
www.gezondleven.be/forms/bov/1 (tip favorieten in browser)
Snel en eenvoudig
Laat contactgegevens achter en de coach zal jouw patiënt
/ cliënt contacteren.
speciaal voor gemotiveerde mensen in een
maatschappelijk kwetsbare situatie
Verwijsbrief digitaal
www.gezondleven.be/forms/bov/1 (tip favorieten in browser)
Verwijsbrief digitaal
Info die je wilt meegeven aan de coach.
Rekening houden met …
Graag contact opnemen met mij…
Aanleiding
…
www.gezondleven.be/forms/bov/1
Verwijsbrief digitaal : arts - niet-arts
Deze brief print je af en geef je aan de patiënt/cliënt. Hij/zij geeft deze af aan de BOV coach.
Verwijsbrief op papier
(1 blokje is 20 stuks)Is doorverwijzer, dus niet noodzakelijk de arts (arts hier is drukfout)
De verwijsbrief geef je aan de patiënt/cliënt. Hij/zij geeft deze af aan de BOV coach.
Onze coaches
- Vacature Kruibeke
- Extra vacature ikv proefproject regio SN/Waasland - Werking wordt gegarandeerd door andere coaches Standaard email:
naamgemeente@bewegenopverwijzing.be
Wie moet er alsnog naar de huisarts?
De doorverwijzer moet enkel toeleiden en hier geen rekening mee houden – is voor coach
▸ Voor beweging aan ten hoogste matige intensiteit zoals stevig doorwandelen blijkt er geen bewijs te bestaan dat een medische screening een meerwaarde zou betekenen.
Deze intensiteit wordt ook als veilig beschouwd. Rustig opbouwen is essentieel.
Coach gaat na:
Wie moet er alsnog naar de huisarts?
De doorverwijzer moet enkel toeleiden en hier geen rekening mee houden – is voor coach
▸ Verwijstool Bewegen Op Verwijzing
• Enkel bij hoge intensiteit
• Coach kent deze verwijstool, en is goedgekeurd door Vlaamse huisartsen (DM)
• Eerst bellen en als de arts ze wilt zien afspraak laten maken
• Huisartsen in onze stuurgroep zijn akkoord met werkwijze
• Bij twijfel of bepaalde klachten arts bellen voor advies
▸
Algemeen principe:
•
Voor beweging aan ten hoogste matige intensiteit zoals stevig doorwandelen blijkt er geen bewijs te bestaan dat een medische screening een meerwaarde zou
betekenen. Deze intensiteit wordt ook als veilig beschouwd. Rustig opbouwen is essentieel.
▸ Uit WHO richtlijnen:
▸ For ADULTS AND OLDER ADULTS WITH CHRONIC CONDITIONS Pre-exercise medical clearance is generally unnecessary for individuals without contraindications prior to beginning light- or moderate-intensity physical activity not exceeding the demands of brisk walking or everyday living.
▸ For CHILDREN AND ADOLESCENTS AND ADULTS LIVING WITH DISABILITY Pre-exercise medical clearance is generally unnecessary. Inactive individuals who gradually progress to undertaking moderate-intensity activity have no known risk of sudden cardiac events and very low risk of bone, muscle, or joint injuries. An individual who is habitually engaging in moderate-intensity activity can gradually increase to vigorous-intensity without needing to consult a healthcare provider. Those who develop new symptoms when increasing their levels of activity should consult a healthcare provider.
MET-waarde meer dan 6
Wanneer spreken we van hoge intensiteit?
Wat doet een Bewegen Op Verwijzing-coach?
Motiverende gespreksvoering
Self-determination theory
Motivational interviewing Beweegverleden Huidig zit- en
beweeggedrag Barrieres erkennen
Motivatoren ontlokken
Persoonlijk beweegplan samen opmaken
Beweegplan opvolgen
Sociale steun triggeren
Omgaan met moeilijkheden
op lange termijn …
Financieel: standaard (Vlaams/Brussel)
➢ Standaard zijn de bedragen VT €1 en niet-VT €5 per kwartier voor een individuele begeleiding
➢ ‘Max’ staat er omdat lokale partners extra financiering kunnen aanbieden (o.a. ook mutualiteiten)
➢ Het intakegesprek duurt altijd 1 uur
➢ Vervolggesprekken verlopen per kwartier
➢ De coach drukt dit uit in punten (wij hoeven hier niet wakker van te liggen), combinatie groep/individueel
➢ In onze ELZ’s betalen we de intakegesprekken voor VT en niet VT tem eind 2021 zelf
➢ Vervolggesprekken betalen we enkel voor VT, dus deze zijn ook gratis voor de pt/cliënt tem eind 2021
➢ De BOV stuurgroep beslist rond nieuwjaar of we dit kunnen aanhouden
➢ FAQ’s op Veelgestelde vragen uitbetalingssysteem | Gezond Leven
Locatie
➢ dienstencentra
➢ sporthal
➢ WZC
➢ ….
➢ Zie website Bewegen Op Verwijzing-coaches | Gezond Leven
Materialen
Materialen idem aan eerdere uitgaves, behalve ‘arts’ is vervangen door ‘coach’Materialen
➢ Bestelling via www.eerstelijnszone.be, af te halen na afspraak in Leopold II laan 20, Sint-Niklaas (1ste verdieping, ELZ (Karin of collega) of Logo Waasland – Kjani Verbeke) NO en ZW idem.
➢ Andere materialen op aanvraag (vb banners bij themadag, …)
Pilootproject: e-learning inhoud
Te bekijken via onze website:
Pilootproject: to do’s
Te verwachten mails/to do’s ifv je mandaat en discipline
- volgen e-learning: iedereen
- info verspreiden binnen je netwerk en cliënteel
- oplijsten aantal personen per beroepsgroep (okt 2021)
- evaluaties doorverwijzers (vermoedelijk mei/juni 2022)
- extra vacature
Contact en info:
www.eerstelijnszone.be
Fb-pagina: Bewegen op Verwijzing Waasland
Schrijf je ook in op onze nieuwsbrief
Lokale contacten
Kjani.verbeke@logowaasland.be
Karin.de.cleene@elzwaasland.be
Uw stuurgroepleden en kringverantwoordelijken
www.bewegenopverwijzing.be
www.bewegingsdriehoek.be
Adres: Leopold II laan 20, 9100 Sint-Niklaas (1ste verdieping)