Bouwend Nederland Innovatieprijs 2018-2019:
Tiny Housing; klein wonen, rijk leven
School:
Bedrijf:
Titel project:
1. De opdracht
Opdrachtgever
De opdrachtgever is de bouw- en infrasector in Nederland vertegenwoordigd door Bouwend Nederland.
Bouwend Nederland is dé ondernemersorganisatie voor de bouw en infra. Zij verenigen en verbinden 4300 kleine en grote bedrijven, behartigen de belangen van de sector op lokaal, regionaal, landelijk en Europees niveau, en maken zich hard voor vernieuwing in de bouw en infra.
Filmpje introductie Bouwend Nederland: https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=xz74pYtZEVE
Bouwend Nederland is een campagne gestart om de bouw- en infraberoepen onder de aandacht te brengen bij de jeugd. Meer informatie kan gevonden worden via https://jegaathetmaken.nl/
Situatie
In Nederland is een groot tekort aan woningen. Steeds vaker worden woonruimte ver boven de waarde van de woning verkocht of verhuurd. Dit gebeurt het vaakst in de grote steden, maar heeft ook effect op de economie in randgemeenten en dorpen. Het woningtekort zorgt voor een lastige situatie voor verschillende doelgroepen om aan een geschikte woning te komen. Daarnaast is The Tiny House Movement in opkomst. Steeds meer mensen willen op een andere manier leven en wonen; minder gericht op bezit en meer bewust omgaan met ruimte, natuur, grondstoffen en energie.
Er bestaan inmiddels al aardig wat ontwerpen van Tiny Houses. Ook bestaan er al voorbeelden van kleine woonwijken met Tiny Houses. Voor de bouw- en infrasector ligt de uitdaging om alternatieve locaties te vinden die passen bij de principes en uitgangspunten van The Tiny House Movement en hier met innovatieve ontwerpen te komen.
Situatie (Docentinformatie)
The Tiny House Movement is groter dan alleen het ontwerp van een TIny House. The Movement gaat over off grid, duurzaam en mobiel kunnen wonen, waarbij een deeleconomie centraal staat.
Opdracht
Ontwerp een innovatief Tiny House, een technisch Tiny House onderdeel of een Tiny Woonwijk waarbij ontwerp, locatie &
principes van The Tiny House Movement op elkaar zijn afgestemd.
Opdracht (Docentinformatie)
Het ontwerp dient innovatief, technisch haalbaar, duurzaam en multifunctioneel/modulair te zijn. Tevens dient het ontwerp onderbouwd met berekeningen te zijn (dit komt terug bij de docenteninformatie deelopdracht 6). Let op! Een technisch onderdeel is geen meubelontwerp. Het onderdeel gaat over technische installaties. De leerlingen kiezen voor een
schaalgrootte (bij deelopdracht 3). Hierin verwachten wij een variatie aan ontwerpen, afhankelijk van gekoze schaalniveau, locatie, persona en projectgroep.
2. Uitwerking opdracht
1. Oriëntatie op Tiny Housing
De opdrachtgever verwacht een visuele weergave gebaseerd op een volledige orientatie op The Tiny House Movement.
De ontwikkeling van tiny houses is volop in beweging. Zo wordt er geëxperimenteerd met geschikte duurzame materialen, is het een uitdaging hoe je zo efficiënt mogelijk met de beperkte ruimte om kunt gaan, wordt onderzoek gedaan naar systemen voor de water- en elektriciteitsvoorziening en ook de water- en
elektriciteitsopslag waardoor een tiny house ‘off grid‘ kan functioneren, moet nagedacht worden over het zuiveren van afvalwater, is een vraag hoe je op duurzame wijze zo goed mogelijk de woning kunt verwarmen, hoe je het beste kunt isoleren, kun je nadenken over modulair en flexibel bouwen waardoor uitbreidingsmogelijkheden ontstaan, is eventuele mobiliteit van de woning een uitdaging, kun je gaan voor hergebruik van materiaal door marktplaats af te schuimen en zou je zelfs een hele tiny woonwijk kunnen ontwerpen waarbij de deeleconomie centraal staat. Op verschillend schaalniveau liggen uitdagingen; van onderdelen van tiny houses, tot het ontwerp van een uniek tiny house of op het niveau van een complete woonwijk met tiny houses.
2. Persona en woonwensen
Bouwend Nederland verwacht een inventarisatie van de woonwensen en wooneisen voor een Tiny House gebaseerd op een persona.
Een persona is een archetype van een gebruiker, ofwel een karakterisering van een bepaald type gebruiker. Persona's worden opgesteld aan de hand van een doelgroepenonderzoek, waarna een gebruiker wordt gedefinieerd. De gebruiker bestaat niet echt, maar wordt omschreven in termen van onder andere demografie, behoeften, biografie en voorkeuren.
Ook wordt soms een foto toegevoegd. Op deze manier krijgt de persona een gezicht waarmee rekening gehouden kan worden in de ontwerpfase.
3. Programma van Eisen
De opdrachtgever wenst een Programma van Eisen voor een Tiny House, een technisch onderdeel hiervan of een Tiny Woonwijk gebaseerd op de persona en de orientatie op The Tiny House Movement.
4. Analyse en conclusie bouwlocatie
De opdrachtgever vraagt naar een conclusie over de meest geschikte locatie gebasseerd op een sterkte-zwakte analyse van ten minste drie locaties in combinatie met het opgestelde Programma van Eisen.
5. Ontwerpideeën
De opdrachtgever vraagt een drietal ontwerpideeën om The Tiny House Movement voor de gekozen persona en locatie mogelijk te maken.
6. Visueel ontwerp
Bouwend Nederland wenst een uitgebreid gevisualiseerd ontwerp van een Tiny House, een technisch onderdeel hiervan of een Tiny Woonwijk gebasseerd op het meest passende ontwerpidee, een besteklijst, berekeningen en technische
tekeningen.
Afronding opdracht
Tijdens de eindpresentatie presenteren jullie het eindproduct van jullie oplossing aan de opdrachtgever. Hierbij maak je gebruik van plattegronden, technische tekeningen, berekeningen, schetsen, onderbouwingen en een visueel eindontwerp.
De docent stuurt het eindproduct (of foto's hiervan) van het beste team in naar Bouwend Nederland/Stichting Technasium vóór 24 januari 2019. De beste tien groepjes worden uitgenodigd voor de landelijke finale bij Bouwend Nederland op 14 februari 2019.
BNL_Uitnodiging-Innovatieprijs_A4.pdf
3. Het beroep
Het beroep
Tijdens dit project werkt jouw projectgroep voor een aangesloten bouwbedrijf van Bouwend Nederland. Binnen de projectgroep dienen verschillende beroepen vertegenwoordigd te zijn. Aan jullie de taak om deze beroepen en de
bijpassende studies te bestuderen, te kiezen voor een route (deelopdracht 3 en 4) en de taken tussen de projectgroepleden te verdelen om uiteindelijk als team tot een goed eindresultaat te komen.
De volgende beroepen komen aan bod:
- Architect - BIM modelleur - Constructeur - Engineer
- Omgevingsmanager - Adviseur duurzaam bouwen - EPA adviseur
Je docent biedt jullie een spel aan om te kijken welke kant jullie op willen met jullie project.
Het beroep (Docentinformatie)
http://www.bouwendnederland.nl/data/sitemanagement/media/Toekomstmogelij...
Orientatie week 1:
Het spel wordt aangeboden op de docentenmiddag. Hiermee start je dit project in week 1. Geef leerlingen de kans op bepaalde rollen aan te nemen, zo zien zij waar zij zich prettig bij voelen en op welk niveau zij het project willen uitvoeren.
Sommige groepen zullen zich meer richten op het ontwerp van een tiny wijk, andere zullen de technische diepte in willen.
Bij de orientatiefase is het van belang dat de leerlingen goed kunnen inschatten welke keuzes zij gaan maken bij hun probleemanalyse. In deze fase (week 1 of 2) biedt de docent het bouwspel van Bouwend Nederland aan. Gedurende een lesuur verdiepen de leerlingen zich in een casus waarbij zij een projectteam vormen met verschillende bouwberoepen. De begeleidende docent wordt ter voorbereiding op deze fase verwacht op de docentenmiddag.
http://www.jegaathetmaken.nl/gastles
Deelopdracht 1: Orientatie op Tiny Housing:
Denk hierbij aan:
Ontstaan van het fenomeen Behoeftebepaling
Eisen aan Tiny Housing Energievoorziening Relatie met omgeving
Deelopdracht 2: Persona en woonwensen:
We zijn terug gegaan van 3 a 4 persona's naar slechts 1 persona, zodat er meer tijd over blijft voor de uitwerkingsfase.
Deelopdracht 3 Programma van Eisen:
In deze fase moeten leerlingen een team samenstellen met verschillende beroepen. Dit is een processtap en daarom niet weggeschreven in het project zelf. Je kan ervoor kiezen om al eerder een projectteam samen te laten stellen. Bij deze stap is het noodzakelijk. Het spel van Bouwend Nederland zou hierbij moeten helpen. Er is hierin geen goed of slecht. Leerlingen worden hiermee geholpen vanuit verschillende perspectieven naar het probleem te kijken. Het is niet de bedoeling dat
iedereen in dezelfde rol stapt, het team is altijd multidiciplinair.
De opdrachtgever wenst terug te kunnen zien welke beroepen er in jouw multidiciplinaire projectteam zijn verdeeld.
Daarnaast moet onderbouwd worden waarom deze beroepen het beste passen bij het gekozen schaalniveau. (Dit was de zin die in het project stond, maar is eruit gehaald. Leerlingen moeten dit wel kunnen onderbouwen als er naar gevraagd wordt),
In deze fase wordt er gekozen voor een schaalniveau: Tiny House, Tiny Woonwijk of technisch onderdeel. Verdere deelopdrachten gaan dus allen over het hier gekozen schaalniveau, locatie en persona.
Deelopdracht 4: Analyse en conclusie bouwlocatie:
Let op! Kiest het team voor een Tiny House onderdeel dan betekent dit dat deze deelopdracht gaat over waar het onderdeel in, op of om een Tiny House / Tiny Woonwijk zal worden geplaatst.
Deelopdracht 5: Ontwerpideeën:
In deze fase kan je leerlingen ondersteunen door hen zelf deelopdrachten te laten formuleren, passend bij de gekozen schaalgrootte.
Deelopdracht 6: Visueel ontwerp:
Eerder hadden we onderstaande wensen geformuleerd, deze laten we los, leerlingen moeten zelf nadenken over wat voor soort berekeningen passen bij de gekozen schaalgrootte.
Tiny Woonwijk: De opdrachtgever wenst een inrichtingsschets met afmetingen.
Tiny House: De opdrachtgever wenst een constructieberekening.
Tiny House onderdeel: De opdrachtgever wenst een doorrekening van de energiebalans (verbruik en productie) of waterbalans (verbuik, opvang en hergebruik na zuivering).
Visueel ontwerp: Schaalniveau Tiny woonwijk / denk dan aan de volgende dingen:
Iets als een ‘voetafdruk’ per bewoner, om erachter te komen wat de ruimtevraag is pp en deze af te zetten tegen de beschikbare ruimte, met daarna:
mogelijkheden voor meervoudig ruimtegebruik of gezamenlijk gebruik (schaalvoordelen tov methode ‘voetafdruk’, om optimale benutting van ruimte (lees ook: behoud van natuur) te krijgen.
Oriëntatie en plaatsing van bebouwing in het kader van duurzaamheid
De plaatsing van bepaalde gewassen zodanig dat deze qua bezonning, bodem, toegankelijkheid enz. optimaal is.
De relatie tussen privédomein en openbaar gebied. Dit is iets dat binnen de stad vrijwel vanzelfsprekend is, maar bij tinyhouses wellicht nog wat nadere studie verdient?
Erfafscheiding
Ontsluiting / infrastructuur Parkeren
Materialisatie van gebouwen en bouwwerken Landschapsinrichting
Waar werkt de leerling?
ARCHITECT Een architect ontwerpt gebouwen en kantoren of bruggen. Hij bedenkt hoe het eruit moet komen te zien en daar maakt hij tekeningen van. Als de tekeningen klaar zijn, kan het bouwbedrijf aan de slag. Een architect kan met zijn ontwerp de gebouwde omgeving een heel eigen sfeer of karakter geven.
BIM-MODELLEUR Vind je het bouwen van een huis het leukste onderdeel van Minecraft? Dan heb je alles in je om een goede BIM-modelleur te worden. Je werkt bouwkundige schetsontwerpen uit in een grafisch 3D programma. Daarbij maak je gebruik van een grote database met bestaande bouwmaterialen. Als je klaar bent met modelleren, stuur je de werkdata met één druk op de knop naar de constructeur, installateur, calculator en werkvoorbereider. Modelleren gebeurt zowel in de bouw als in de infra.
CONSTRUCTEUR Als een constructeur een bouw- of infraontwerp ziet, bedenkt hij hoe je dat moet bouwen. Het moet sterk, stabiel en stijf zijn én blijven. Kan de fundering het gewicht van het gebouw wel aan? Zakt de brug niet in door de trillingen van het verkeer? Blijven de balkons wel hangen? Een gebouw of een brug moet veilig gebouwd kunnen worden en moet over 50 jaar nog steeds veilig te onderhouden en te gebruiken zijn. De constructeur weet hoe hij dat moet berekenen.
ENGINEER De engineer lost technische problemen op. Dat kan een probleem zijn in een ontwerp. Of een vervelende storing die alsmaar terug komt. Of je moet iets verzinnen om totaal verschillende installaties met elkaar te laten ‘samenwerken’. Je bent zowel technisch als creatief en je houdt van puzzelen en problemen oplossen. Daarnaast moet je goed kunnen samenwerken. Engineers komen zowel in de bouw als in de infra voor.
OMGEVINGSMANAGER Een bouwproject in een woonwijk of het renoveren van een drukke weg: dat brengt overlast met zich mee. Die overlast is niet altijd te voorkomen en daarom is het juist belangrijk om er goed over te communiceren en om duidelijke afspraken te maken. Niet heien vóór 08.00 uur ’s morgens bijvoorbeeld. Extra borden neerzetten om de
bereikbaarheid van winkels te verbeteren. Of meedoen aan de Dag van de Bouw zodat de buurt kan zien hoe het wordt. Dat is het werk van de omgevingsmanager: luisteren naar de belanghebbenden en een goede balans vinden tussen wensen, belangen en oplossingen.
ADVISEUR DUURZAAM BOUWEN Duurzaam en energiezuinig bouwen is een nieuw vakgebied binnen de sector. Veel vastomlijnde functies zijn er dan ook nog niet. Maar als jij een opleiding hebt gedaan op het gebied van energie en klimaat en je hebt goede ideeën over hoe je op een slimme manier duurzaam en energiezuinig (ver)bouwt of infrastructuur aanlegt en onderhoudt, kun je bij veel bouw- en infrabedrijven terecht.
EPA ADVISEUR Alle huizen in Nederland moeten een energielabel hebben. Dan weet je of het gebouw energiezuinig is of juist niet. Zo’n energielabel heet een Energie Prestatie Advies ofwel EPA. Stel je voor dat je een vrij oud huis hebt, zonder dubbel glas. Dan heeft je huis waarschijnlijk een energielabel E of F. Je verbruikt dan veel energie. Een EPA-adviseur weet wat je kunt doen om minder energie te verbruiken en een lagere energierekening te krijgen. Ook weet hij wat die
maatregelen kosten en in hoeveel tijd je je investering terugverdient.
Informatie over opleiding
Het project raakt meerdere studies op zowel hbo als universitair niveau. Niet alle opleidingen worden overal gegeven. Ook kan een opleiding inhoudelijk per onderwijsinstelling verschillen. Studenten hebben binnen de opleiding mogelijkheden om een specialisatie te kiezen.
Onderwijsaanbod hbo/wo:
BOUWKUNDE TU Delft, TU Eindhoven, HAN (Arnhem), Windesheim (Zwolle en Almere), Saxion, Hogeschool Rotterdam, Avans Hogeschool (Den Bosch en Tilburg), Hogeschool Zeeland, NHL Hogeschool, Haagse Hogeschool, InHolland (Alkmaar en Haarlem)
CIVIELE TECHNIEK TU Delft, Universiteit Twente, HAN (Arnhem), Windesheim (Zwolle), Saxion, NHL Hogeschool, Hogeschool Zeeland, InHolland (Alkmaar), Haagse Hogeschool, Avans (Den Bosch en Tilburg), Hogeschool Rotterdam
Onderwijsaanbod hbo:
BUILD ENVIRONMENT NHTV, Zuyd Hogeschool, Hogeschool van Amsterdam, Hogeschool Utrecht, Hanzehogeschool Groningen
ENGINEERING Hogeschool Zeeland, Windesheim (Almere), Zuyd Hogeschool, Hogeschool van Amsterdam
RUIMTELIJKE ONTWIKKELING Haagse Hogeschool, Windesheim (Zwolle), NHL Hogeschool, Saxion, InHolland (Haarlem), Hogeschool Rotterdam, Avans (Tilburg)
Onderwijsaanbod wo:
GEOGRAFIE, PLANOLOGIE en MILIEU Radboud Universiteit, Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Utrecht, Universiteit van Amsterdam
MILIEUWETENSCHAPPEN Wageningen University FUTURE PLANET STUDIES Universiteit van Amsterdam TECHNISCHE PLANOLOGIE Rijksuniversiteit Groningen
4. Beoordeling
Procesbeoordeling
De procesbeoordeling gaat over de competenties van ieder teamlid. Elk teamlid werkt aan zijn eigen competenties en ontwikkelt zijn aandeel in het groepsproces. Het cijfer van de procesbeoordeling is 50% van het eindcijfer van dit project. De procesbeoordeling bestaat uit een beoordeling door het team, een beoordeling van jezelf en een beoordeling van je docent.
De docent bepaalt uiteindelijk het cijfer van de procesbeoordeling.
Beoordeling van jezelf
Formulier_procesbeoordeling jezelf.pdf Beoordeling door het team
Beoordelingsformulier Innovatieprijs Bouwend Nederland 2018.pdf
Beoordeling door docent
Samenwerken Inventief zijn
Productgericht werken Plannen en organiseren
