University of Groningen
A geriatric perspective on chronic kidney disease
Bos, Harmke Anthonia
IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below.
Document Version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Publication date: 2019
Link to publication in University of Groningen/UMCG research database
Citation for published version (APA):
Bos, H. A. (2019). A geriatric perspective on chronic kidney disease: The three M's. Rijksuniversiteit Groningen.
Copyright
Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Take-down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.
Appendices
Dankwoord
About the author
List of publications
227
Dankwoord
“En wat hebt u dat u niet ontvangen hebt?“ 1 Korinthe 4:7
Bovenstaand citaat van de vermaarde apostel Paulus weerspiegelt mijn gevoel tijdens het schrijven van dit dankwoord: alles wat ik heb of heb bereikt, heb ik ontvangen en daar ben ik zeer dankbaar voor. Tien jaar geleden had ik niet gedacht dat ik mijn oplei-ding zou gaan combineren met promotieonderzoek. Terugkijkend heb ik een heel mooi en leerzaam traject gehad dat ik niet had willen missen.
Een aantal mensen wil ik in het bijzonder bedanken voor hun (indirecte) bijdrage aan de totstandkoming van dit proefschrift. Allereerst dank aan alle patiënten die hebben deelgenomen aan de diverse studies. Zonder jullie deelname aan de vaak intensieve studies is wetenschappelijk onderzoek onmogelijk.
Prof. dr. C.A.J.M. Gaillard, beste Carlo, je bent niet alleen mijn promotor, maar was ook mijn opleider tijdens de vooropleiding Interne Geneeskunde. Zodoende kennen we elkaar inmiddels al een hele tijd. Je bent voor mij hét voorbeeld van een uitstekende opleider en clinicus en ik heb veel van je geleerd. Mede dankzij jouw stimulans zijn we in 2010 gestart met het onderzoek naar vallen bij dialysepatiënten, het begin van mijn interesse in de geriatrische nefrologie. Een paar jaar later zorgde jij ervoor dat ik een promotietraject kon gaan volgen in het UMCG. Veel dank voor de mogelijkheid om te kunnen promoveren en voor je leerzame begeleiding daarbij!
Prof. R.T. Gansevoort, beste Ron, in het begin van mijn promotietraject voelde ik me bij jou nogal eens een ‘dom gansje’. Maar dat gevoel verdween al snel en de regelmatige overleggen met Carlo en jou waren altijd doorspekt met humor, leerzaam en voor de voortgang erg nuttig. Ik heb inhoudelijk veel van je geleerd wat betreft onderzoek doen. Het meest denk ik daarbij aan hoe ik van jou geleerd heb om de resultaten van een onderzoek helder en goed op te schrijven in een artikel. Zelfs een limitatie is bij jou een ‘strength’. Bedankt voor je nauwkeurigheid, je kritische commentaar, je behulpzaam-heid, je zeer snelle reacties per email en je positieve stimulans!
Dr. C.F.M. Franssen, beste Casper, tijdens de Basiscursus Nefrologie in 2010 had ik niet kunnen bedenken dat we in de toekomst onderzoek zouden gaan doen naar het effect van hemodialyse op de hersendoorbloeding! Dat de ‘PET studie’ uiteindelijk zo goed gelukt is met een mooie subsidie, een ASN presentatie en als sluitstuk een fantastische publicatie is echt een teamprestatie waar jij een belangrijke rol in hebt gespeeld. Je was een fijne copromotor: altijd vriendelijk, met oog voor persoonlijke omstandigheden en steun waar nodig, optimistisch als ik leeuwen en beren zag, en temperend als ik te
228
Dankwoord
ongeduldig was. Ook was je altijd bereid om nauwkeurig door m’n schrijfsels heen te gaan en correcties aan te brengen. Bedankt voor je fijne begeleiding!
De leden van mijn beoordelingscommissie wil ik bedanken voor het beoordelen van dit proefschrift:
Prof. dr. S. Berger, beste Stefan. Bedankt dat je de tijd hebt genomen om mijn proefschrift te beoordelen tussen de drukte van je eigen oratie voorbereiden en andere taken door. Prof. dr. S.E.J.A. de Rooij, beste Sophia. Wat een eer dat jij in de beoordelingscommissie zit. Ik vind het indrukwekkend hoe jij de geriatrie / ouderengeneeskunde in Groningen uitbouwt en allerlei onderzoeksprojecten hebt weten op te zetten in korte tijd.
Prof. dr. P.M. ter Wee. Hartelijk dank dat u op korte termijn mijn proefschrift wilde be-oordelen.
Prof. dr. R.O.B. Gans, u zorgde ervoor dat ik de ‘Groningse AGIKO constructie’ kreeg en promotieonderzoek kon gaan doen. Dank daarvoor!
Vervolgens wil ik op basis van chronologie allereerst diegenen bedanken die hebben geholpen bij het ‘valonderzoek’ in het Meander Medisch Centrum: Adry Diepenbroek, bedankt voor je hulp. Je bent niet alleen goed in databases bouwen, maar je hebt ook in Groningen samen met Hanneke een prachtig poliklinisch concept neergezet voor de geriatrische nierpatiënt! Ook dank voor je hulp bij het includeren en de studie visites ten behoeve van de EQUAL studie.
Mariëlle Emmelot-Vonk, bedankt voor de ‘geriatrische input’. Het zou leuk zijn om in de toekomst deze samenwerking op nefro-geriatrisch onderzoeksgebied voort te zetten! Bij de PET studie zijn ontzettend veel mensen van allerlei disciplines betrokken geweest. Dit project vergde dan ook veel overleg, her en der lobbywerk, en vooral veel geduld. Riemer Slart, Antoon Willemsen, Johan Wiegersma en Hannie Kuipers, jullie zijn vanaf de start - het schrijven van het METc protocol - betrokken geweest bij de opzet van het project. Riemer, bedankt voor je inhoudelijke bijdrage tijdens de studieperiode en ook bij het schrijven van de artikelen. Antoon, jij was een kritische meedenker bij de opzet en de analyses van de studie, wat de kwaliteit van het onderzoek heeft vergroot. Johan, jouw deelname aan het project was essentieel om het niet alleen op papier te bedenken, maar ook in de praktijk uitvoerbaar te laten zijn! Op meerdere punten tijdens de uitvoe-ring van het onderzoek (met als meest cruciale situatie de reanimatiesetting) heeft jouw inzet bijgedragen aan het succes van de studie. Ook dank aan de andere PET laboranten Paul, Eelco, Yvonne en Aafke: jullie hebben op de seconde precies gewerkt tijdens de PET sessies. Ik denk daar met bewondering aan terug. Gert Luurtsema, dank voor je inzet voor de validatie van het GCP productieproces van water. Je zult vast weleens moe zijn
229
Dankwoord
geworden als ik weer langskwam om te lobbyen. Dat er zelfs een gat in het cyclotron kwam, was ook wel echt ongelofelijke pech! Ook Philip Elsinga, bedankt voor je inzet bij het GCP-proof maken van de tracer. Alle medewerkers van het GMP laboratorium bedankt voor jullie inzet tijdens de sessies! Het zullen ook voor jullie spannende momen-ten zijn geweest, om voor elke scan weer precies genoeg radioactief water te maken. David Vállez García, dear David, you had a crucial role in the study by performing the image processing and pharmacokinetic analyses. I could not have done this complicated work and I am very grateful to you! Also, many thanks for your helpful feedback on the manuscripts.
Geneeskundestudenten Brandt Dijksterhuis, Lara Wagenaar, Marleen Huberts, Renske Wiersema, Rozemarijn Ettema en Thom Eshuis: bedankt voor jullie hulp bij de PET ses-sies, bij het begeleiden van studie-deelnemers naar de MRI, bij het afnemen van de NPO’s en alle andere hand- en spandiensten. Vanaf het eerste moment was het fijn om met jullie samen te werken! Jullie waren een keigoed en enthousiast team en brachten vaak ook veel lol mee tijdens de PET sessies. Hannie, je werd door Casper aangekondigd als ‘een ervaren research verpleegkundige’ en dat heb je helemaal waar gemaakt! Jouw kracht in de aanloopfase was je praktische en realistische insteek als een soort haalbaar-heidscheck op onze (soms te ingewikkelde) plannen. Tijdens de uitvoerende fase heb je tijdens de PET sessies veel werk verzet. Je was een erg fijne collega en ik hoop voor jou dat jij over niet al te lange tijd ook hier je proefschrift zult verdedigen!
Peter Jan van Laar, bedankt voor je meedenken en hulp in alle fasen van de PET studie! Fijanne Strijkert dank voor je hulp bij het neuropsychologisch onderzoek en je adviezen voor de analyse ervan.
De PET studie omvatte ook NIRS onderzoek in de hoop een simpelere techniek te vinden om effecten van hemodialyse op de hersenen te meten. Marcel Aries, jij bracht dit idee ter sprake en hebt meegedacht bij de studie opzet en analyse van de resultaten. Veel dank daarvoor! Jan Willem Elting, jij sloot al snel aan en hebt veel werk verricht voor het meten van de dynamische autoregulatie en voor de analyse, interpretatie en revisies van met name het NIRS-PET artikel. Bedankt voor je prettige begeleiding. Epidemiolo-gische en wiskundige kennis werd aan het team toegevoegd door Henk Groen en Wim Krijnen. Henk, dank voor je hulp en je tijd voor overleg, tot op station Assen toe! Wim, in het begin had ik het idee dat wij op twee compleet verschillende manieren dachten en ben ik ongetwijfeld nogal eigenwijs geweest. Gelukkig had jij geduld met mij en kwamen we toch al snel op hetzelfde spoor uit. Ik heb veel van je geleerd en je hebt mij ontzettend geholpen met de analyses. Veel dank daarvoor!
Tenslotte wil ik het team van het Dialyse Centrum Groningen, de locaties Groningen, Delfzijl en Assen bedanken voor de flexibiliteit om hemodialyses van studiedeelnemers op andere locaties en tijden in te plannen ter wille van het PET onderzoek. Ralf Westerhuis, dank voor je steun voor de PET studie en ook voor de dialysaat studie. DCG-nefrologen
230
Dankwoord
Wiebe Douwe Kloppenburg, Eltjo de Maar, Luc van der Molen, Susan Logtenberg, Akin Ozyilmaz (jij leverde de meeste deelnemers aan!), Steffie Vogels, Femke Waanders en Ralf Westerhuis bedankt voor jullie hulp bij de inclusie van patiënten.
Voor mijn promotieonderzoek heb ik ook gebruik mogen maken van de NECOSAD en PREPARE-2 databases in samenwerking met Friedo Dekker, Merel van Diepen, Hakan Nacak en Ellen Hoogeveen van de afdeling Klinische Epidemiologie van het LUMC. Ik kijk zeer positief terug op de leerzame artikelbesprekingen op de maandagochtend bij jullie waar ik bij aan mocht sluiten. Helaas moest ik daar op een gegeven moment mee stoppen om meer in Groningen te kunnen zijn. Dank voor alles wat jullie mij geleerd hebben en voor de begeleiding bij het onderzoek. Ellen in het bijzonder veel dank voor je hulp bij het maken van de splines in STATA!
Bij de zogenaamde ‘dialysaatstudie’ heeft het team van het Dialyse Centrum Groningen een belangrijke rol gespeeld: nefrologen, verpleegkundigen en zeker ook de technische dienst. Dank daarvoor! Marleen, jij bent de studie gestart voor je wetenschappelijke stage en Enya heeft vervolgens de studie uitgebreid. Jullie hebben beiden veel werk verzet voor het verzamelen van alle liters dialysaat en andere gegevens. Enya, wat leuk dat jij ook voor de klinische geriatrie hebt gekozen. Steffie Vogels, dank voor je prakti-sche hulp bij de studie. Stephan Bakker, bedankt voor je inhoudelijke bijdrage aan het ‘dialysaat-manuscript’. Jouw kritische commentaar heeft het stuk aanzienlijk verbeterd! Karin Ipema, dank voor je hulp bij het voedingsgedeelte van de studie.
Tijdens het doen van promotieonderzoek was het fantastisch om collega-onderzoekers te hebben die ook enthousiast zijn over de geriatrische nefrologie: Hanneke Joosten, Ismay van Loon, Marije Kallenberg, Namiko Goto en Wouter Verberne. Met trots kijk ik terug op de twee mini-symposia ‘geriatrische nefrologie’ die we hebben georganiseerd in 2016 en 2018 tijdens de Geriatriedagen, mede in samenwerking met Barbara van Munster, Yolande Vermeeren en Carlo als symposiumvoorzitter. Beste Hanneke, jij was een paar jaar verder dan ik en functioneerde voor mij als een soort rolmodel. Dank voor de fijne samenwerking en je meeleven ook op persoonlijk vlak! Ik hoop dat we in de toekomst nog meer zullen samenwerken op onderzoeksgebied in de geriatrische nefrologie. Ismay, onze wegen kruisten regelmatig: we hebben tegelijkertijd in Utrecht gestudeerd, zijn beiden in Johns Hopkins geweest en nu weer allebei in het UMCU werk-zaam. Veel succes met de afronding van je opleiding en promotie. Marije en Wouter, ook jullie veel succes met de afronding van de opleiding en promotie. Namiko, wat goed dat je toch voor de klinische geriatrie hebt gekozen en nu een vergelijkbare route volgt.
231
Dankwoord
Mijn UMCG collega’s wil ik natuurlijk niet vergeten. Collega-onderzoekers en kamerge-noten Janneke, Jelmer, en later Laura de V: bedankt voor jullie gezelligheid en voor het wegwijs maken in de onderzoekswereld van de Nefrologie! Ook de latere kamergenoten Louise en Heleen, dank voor de gezelligheid. Het was fijn om ook de ups en downs van het hebben van een jong gezin te kunnen delen met elkaar! Dank ook aan de ‘buren’, in willekeurige volgorde: Dorien, Nicole, Ineke, Michele, Willem, Charlotte, Isidor, Maarten, Marco, Antonio, en Gerald. De verschillende NIO’s door de jaren heen bij wie ik al dan niet op de kamer mocht bivakkeren: Folkert, Martin, Femke, Susan, Mark, Esther, Ferdau, Janke, Heleen, Sjoukje en Silke. En de andere nog niet genoemde (ex-) nefrologie on-derzoekers: Adrian, Alicia, Arno, Bart, Camilio, Claire, Chris, Coby, Debbie, Dineke, Edwin, Elise, Esmee, Ilse, Joëlle, Judith, Karin, Laura H, Lianne, Lyanne, Marieke, Marloes, Maryse, Michel, Michelle, Niek, Nienke, Priya, Rianne, Skander, Stanley, Stephanie, Yusof, en alle anderen oud en nieuw. Ik heb bewondering voor al die jonge, hardwerkende (MD/PhD) onderzoekers in Groningen!
Secretaresses zijn de smeerolie van de afdeling: Winie, dank voor al je hulp en voor de gezellige praatjes bij jou in de deuropening. Joline Stavasius, bedankt voor je hulp bij de financiële rompslomp van het Healthy Ageing project en alle andere bijkomende zaken! Nu ik zowel mijn promotie als opleiding afsluit, wil ik ook mijn opleiders bedanken. Al-lereerst Rene Jansen, jij bracht mij de eerste beginselen van de geriatrie bij, samen met de collega geriaters Joanneke Manten, Lieke Kiens en Lia Middeljans. Vervolgens heb ik twee leerzame jaren gehad bij de Interne Geneeskunde van het Meander MC met als opleiders behalve Carlo, ook Haiko Bloemendal en later Rob Fijnheer. Voor de periode in Tergooi dank aan opleider Carolien van Rees, onder andere voor je medewerking bij de stage in het Johns Hopkins, en dank aan de andere geriaters destijds aanwezig: Jacqueline Schuur, Lilly Schuurmans, Shiraz Diraoui en Willy van Maarschalkerweerd. In de eerste UMCU periode dank aan met name Paul Jansen voor het ondersteunen van de stage in Johns Hopkins. Dear Dr. Sevil Yasar and Prof. Michelle Carlson, thank you for the opportunity to do an internship at Johns Hopkins as visiting research fellow. I had a great time at Hopkins and this instructive internship made me decide to do PhD research. Ook dank aan mijn opleiders tijdens de GGZ stages, namelijk Joost Sanders bij Altrecht en Carolien Benraad bij Pro Persona. En als laatste de tweede UMCU periode met nu als opleider Harald Verhaar en collega’s Frederiek van den Bos, Clara Drenth-van Maanen, Marielle Emmelot-Vonk, Dineke Koek, Wilma Knol en Geert Lefeber. Veel dank voor jullie fijne begeleiding en de leerzame feedback. De arts-assistentengroep van de Geriatrie/ Interne Ouderengeneeskunde in het UMCU: Anniek, Astrid, Dineke, Esther, Feikje, Femke, Henrieke (alweer oud-collega), Jantien, Leola, Linde, Marijke, Ming-Kai, Renée, Rosa en Rosalinde. Lieve collega’s, wat zijn jullie een fijn team om mee te werken.
232
Dankwoord
Heel veel dank voor de samenwerking, jullie collegialiteit (o.a. de ruimte die ik kreeg voor het afronden van de laatste loodjes van mijn proefschrift) en de gezelligheid! Tijdens zo’n 10-jarig traject moet je soms keuzes maken waarbij het fijn is om te kunnen sparren met een ervaren collega. Dank Annemarieke de Jonghe, Barbara van Munster en Majon Muller dat ik jullie zo af en toe om advies kon vragen!
Mijn en onze lieve vrienden en vriendinnen hebben de afgelopen jaren voor de nodige ontspanning en gezelligheid gezorgd. De ‘Come dine with me’ groep: Joske, Ton, Ma-rieke, Jan Dirk, Huibert, Geesje en Matthieu, bedankt voor alle leuke avonden, heerlijke maaltijden en jullie support de afgelopen periode. Maarten en Marijse, altijd gezellig bij jullie in Hoornaar of tijdens een etentje! Lieve Jannet en Gerrit, hoe bijzonder een dub-bele vriendschap al sinds het begin van onze studietijd! Lieve Anne, Annieke en Marieke: zeer dierbare (oud) geneeskunde vriendinnen! We hebben veel lief en leed meegemaakt de laatste jaren en zijn inmiddels uitgebreid met Bart, Milou, Mathijs en Joep. Ik hoop dat we nog heel lang vriendinnen blijven! Lieve Rianne, ‘vriendinnen vanaf de wieg’, wat ben ik blij met onze lange vriendschap! En wat mooi dat met Sander erbij nu ook een dubbele vriendschap is ontstaan. Heel fijn Annieke en Rianne dat jullie vandaag mijn paranimfen willen zijn!
Een speciaal woord van dank voor mijn familie. Mijn lieve ouders die mij altijd hebben gesteund, meegeleefd met alle ups en downs van de afgelopen 10 jaar, bijgesprongen waar nodig en altijd een luisterend oor. Lieve mam, wat een groot gemis dat papa niet meer bij ons is. Wat zou het fijn geweest zijn als hij deze mijlpaal nog had meegemaakt! Lieve Reinier, AnneMarie en Christine, wat ben ik blij met mijn grote broer en zussen! Zo verschillend als we zijn, passen we juist ook bij elkaar en hebben we een hechte band. Ginette, André en Ruben, jullie zijn inmiddels een heel vertrouwd deel van de familie. Dank broer, zussen, schoonzus en zwagers voor jullie support, meeleven, luisterend oor, adviezen, de gezellige feestjes en nog veel meer! Mijn lieve schoonouders ook dank voor het meeleven en jullie steun! Het voelt rijk om onderdeel uit te mogen maken van zo’n groot gezin: Marien en Eveline, Clarie en Wilco, Geurt en Jakelien, Evert en Jantine, Johanna en Gert-Jan, David en Merel, en Talitha en Henry. Voor jullie staat het onderzoek wat verder weg, maar jullie hebben zeker meegeleefd met ons gezin de afgelopen jaren. Dank daarvoor. Lieve Emily en Arthur, wat voelen we ons rijk met jullie en wat genieten we van jullie! Lieve Simon, wat ben ik blij dat wij al bijna 15 jaar samen zijn! Je hebt me aangemoedigd om onderzoek te gaan doen, het hele traject van opleiding en promotie mede mogelijk gemaakt en mij door de jaren heen gesteund. Jij helpt mij om de balans te bewaren tussen inspanning en ontspanning, om het glas als half vol te zien in plaats van half leeg, of om de lat wat minder hoog te leggen. En jouw spontane, gekke invallen zorgen voor veel lol en gezelligheid in het gezin. Dankjewel!
235
About the author
Harmke Polinder-Bos was born in Zeist, The Netherlands, on June 14th in 1984. After graduating cum laude from
‘het Van Lodenstein College’ (Gymnasium) in Amersfoort in 2002, she started Medical School at Utrecht University. After obtaining her medical degree in 2008, she sub-sequently started her residency training in Geriatric Medicine in 2009. As part of her residency training, she worked 6 months at the Geriatric Medicine department (supervisor dr. R.W.M.M. Jansen), and 2 years at the
Inter-nal Medicine department of the Meander Medical Center (supervisor prof. dr. C.A.J.M. Gaillard). During her residency training in Internal Medicine, she started a research proj-ect on falls in elderly hemodialysis patients. She continued her residency training at the Geriatric Medicine department of Tergooi Hospitals (supervisor drs. C. van Rees). In 2012, she moved to Baltimore, United States, for a 6 months research fellowship at the Division of Geriatric Medicine and Gerontology of the Johns Hopkins Hospital, under supervision of dr. S. Yasar and prof. dr. M.C. Carlson. Afterwards, she continued her residency at the Geriatric Medicine department of the University Medical Center Utrecht (supervisor dr. P.A.F. Jansen), and at the Geriatric Psychiatry department of Altrecht (supervisor dr. J.B. Sanders).
In December 2013, she interrupted her residency training to start a PhD-fellowhip in ‘geriatric nephrology’ at the Department of Nephrology of the University Medical Center Groningen. In 2014 she received a Healthy Aging Pilot grant of €49,404 for her research project ‘Cerebral Blood Flow in elderly hemodialysis patients’. She interrupted her PhD-fellowship for a period of 5 months residency training at the Geriatric Psychiatry department of Pro Persona, Ede in 2015 (supervisor drs. C. Benraad). Afterwards, she continued her PhD-fellowship until June 2018. Harmke resumed her residency training in July 2018, and currently works at the Geriatric Medicine Department of the University Medical Center Utrecht (supervisor dr. H.J.J. Verhaar). She aims to register as a geriatri-cian on the 9th of January 2019.
Harmke is married to Simon Polinder and they have two children.
Met opmerkingen [HP29]: Is deze foto van voldoende
kwaliteit? Mag in zwart-wit afgedrukt wordne. Als foto te slecht is dan heb ik nog alternatief.
239
List of publications
E.S.J.M. Poppe, H.A. Polinder-Bos, M. Huberts, S. Vogels, K.J.R. Ipema, R.T. Gansevoort, R. Westerhuis, S.J.L. Bakker, C.A.J.M. Gaillard, C.F.M. Franssen. Creatinine Synthesis Rate and Muscle Strength and Self-Reported Physical Health in Dialysis Patients. Submitted N.A. Groenewold, M. Meurs, H.A Polinder-Bos, A.M. Roest, J.B.C. Marsman, L. Beukema, J.C. de Groot, H. Lindmae, A. Aleman, B. Doornbos, P. de Jonge. Reward circuitry dysfunc-tion in chronic kidney disease; a multimodal MRI investigadysfunc-tion. Submitted
H. A. Polinder-Bos, J.W.J. Elting, M.J.H. Aries, D. Vállez García, A.T.M. Willemsen, P.J. van
Laar, J. Kuipers, W.P. Krijnen, R.H.J.A. Slart, G. Luurtsema, R. Westerhuis, R.T. Gansevoort, C.A.J.M. Gaillard, C.F.M. Franssen. Changes in cerebral oxygenation and cerebral blood flow during hemodialysis – a simultaneous near-infrared spectroscopy and positron emission tomography study. Accepted for publication in J Cereb Blood Flow Metab
H.A. Polinder-Bos, M. van Diepen, F.W. Dekker, E.K. Hoogeveen, C.F.M. Franssen, R.T.
Gansevoort, C.A.J.M. Gaillard. Lower body mass index and mortality in older adults start-ing dialysis. Sci Rep. 2018 Aug 27;8(1):12858
H.A. Polinder-Bos, D. Vallez García, J. Kuipers, J.W.J. Elting, M.J.H. Aries, W.P. Krijnen, H.
Groen, A.T.M. Willemsen, P.J. van Laar, F. Strijkert, G. Luurtsema, R.H.J.A. Slart, R. Westerhuis, R.T. Gansevoort, C.A.J.M. Gaillard, C.F.M. Franssen. Hemodialysis Induces an Acute Decline in Cerebral Blood Flow in Elderly Patients. J Am Soc Nephrol. 2018 Apr;29(4):1317-1325
H.A. Polinder-Bos, H. Nacak, F.W. Dekker, S.J.L. Bakker, C.A.J.M. Gaillard, R.T. Gansevoort.
Low Urinary Creatinine Excretion Is Associated With Self-Reported Frailty in Patients With Advanced Chronic Kidney Disease. Kidney Int Rep. 2017 Mar 10;2(4):676-685
H.A. Polinder-Bos, M.H. Emmelot-Vonk, R.T. Gansevoort, A. Diepenbroek, C.A.J.M.
Gail-lard. High fall incidence and fracture rate in elderly dialysis patients. Neth J Med. 2014
Dec;72(10):509-515
C.R. Jonassaint, V.R. Varma, Y.F. Chuang, G.C. Harris, S. Yasar, H. Polinder-Bos, M.C. Carl-son. Lower hemoglobin is associated with poorer cognitive performance and smaller brain volume in older adults. JAGS 2014;62(5):972-973
H.A. Polinder-Bos, E.E. Kok. Pulserende bottumoren, critical appraisal of a topic. Tijd-schrift voor Ouderengeneeskunde 2014; 4
240
List of publications
H.A. Polinder-Bos, E.E. Kok, A. van de Wiel, W. Spiering, J.P. Wielders, H.J. Bloemendal.
Severe hypertriglyceridemia associated with the use of capecitabine. Neth J Med 2012,
