Tiens dialect

Tiens dialect

Tiens wordt gesproken in Tienen. Dit woordenboek Tiens bevat 58 gezegden, 470 woorden en 3 opmerkingen.

58 gezegden

∙ alleen de koning in een bepaalde kaartsoort hebben - ne hier bloewet hemme

∙ bang zijn - bè de poepers zitte

∙ binnen en buiten lopen - men aas es 'n kezjerme

∙ boemelen - oep schjok goan

∙ daar valt aan te twijfelen - as 't mar wower es , stut achter de kèrk geschraive

∙ dat is iemand die de deur niet achter zich dicht trekt (verwijzend naar de kerkdeur die automatisch sluit) - déja és gewoewen van no de mès te goan

∙ dat kan ik niet bekostigen - da kan menne witte nie trekke

∙ die is er ook op achteruit gegaan - dè es och deur de sloewsters gesleuid

∙ dood zijn - bè Pikke Reigà zen

∙ dronken thuis komen - dea es oup zenne zaap geweést

∙ dronken zijn - een goei bai oep hemme

∙ droog brood - zoe droejg as ne kempstek

∙ dure winkels - ze kinne depowet van maastricht

∙ een goede minnaar, een verleider - ne feine pikeur

∙ een slag op het gezicht krijgen - Een vots oep ur maal kreige

∙ een slijm uitspuwen - een flaam aatspiksele

∙ een zware nederlaag lijden ( vb bij een voetbalwedstrijd) - een pil hóale

∙ enorme funderingswerken laten uitvoeren wegen slechte ondergrond - een haas in de grond staike

∙ er was grote ruzie - 't kot was te klein

∙ friet met steak - frit be beufstaik

∙ grote sier maken - bonjoer maken

∙ hard vallen - nen tallaj gowen

∙ herhaal eens even - zaait da nog ne kieje

∙ het aan zijn been hebben - het loewet hemme

∙ het aan zijn been hebben (getten = slobkousen) - het an zen gette hemme

∙ het heeft hard geregend - Do ès iet aatgevalle

∙ hij is een rusteloos iemand - héa ai gien ermte

∙ hij werkt bij de nmbs - déa werrekt bè den eezereweg

∙ hij zal zwaar ontgoocheld zijn - da zal dik taige ze gat gesniefd zèn

∙ hou uw mond - hoft ur bakkes

∙ iemand beledigen - mé bloeme smééte ma de pot angt er nog an

∙ iemand die het sacrament der stervenden ( H. Oliesel) heeft ontvangen = stervend is - bedint zen

∙ ik ben moe - ich zen poemp af

∙ ik ben stijf van de kou - menne reug gut oupe en tow

∙ ik vind het goed - ich vîng het goed ménneman

∙ ik werd in kennis gesteld - ich èm teng gehat

∙ Invertsuikerafdeling van de Tiense Suikerraffinaderij, vroeger (jaren 50-60) gevestigd in de Pastorijstraat waar thans de gebouwen van de beschermende werkplaats Planckendaele zich bevinden - eintervertie

∙ Kerkhof aan de Aarschotse steenweg - groewet boender

∙ knettergek - zoe zot as blyckaerts

∙ leven op kosten van het OCMW - léjeve van de èreme

∙ mensen van laag allooi - soep en kujel

∙ naar een andere politiek partij overlopen - kazàk droweje

∙ niet uit de voeten kunnen - dea mins ait et kowed

∙ Oorlogsgedenkteken op de Kalkmarkt - 't vleugent kind

∙ Oorlogsmonument op de Grote Markt - Groine Jef

∙ op het slechte pad zijn - zen aike verlauwere laie

∙ problemen hebben, in de knoei zitten - an zen getten emme

∙ pronken met mooie kleren (letterlijk : pronken als een pad in een dakvenster) - paradeire lek 'n pat in een zaldervinster

∙ ruggegraat gebroken - fàs euver

∙ stomdronken - zoewe zat as e vèrreke

∙ vals spelen - oewerzak doen

∙ verstoppertje spelen - kekkenoenkel spaile

∙ voormalig Tiens Liberaal café gelegen aan de Hennemarkt - 't blaataas

∙ vuile vrouw - een zwette zoeg

∙ waterreservoir aan de Viaductstraat waar vroeger de stoomlocomotieven zich van water voorzagen. De plaats werd ook illegaal als zwembad gebruikt - machineke fiks

∙ wij speelden vroeger met de knikkers op de stoep van het politiebureel. - wèlle spelde vreuger bè de mais oep de braai van't kottegoar.

∙ ze ziet er goed uit voor iemand die in het ziekenhuis ligt - ze lait schoewen

∙ zwak mager persoon - aat ouw zen kas gekraupe

470 woorden

∙ 14 daags loonvoorschot ( Fr. quinzaine) - kezem

∙ aai - aajke

∙ aandringen - moare

∙ aangetekende zending - rekommandai

∙ aangezicht - bakkes

∙ aansmeren - oepsollefere

∙ aansteller - jolkadei

∙ aanstellerij - jol

∙ aardappelen - petotte

∙ aardappelras (bintjes) - binkes

∙ aardappelras (Eigenheimer) - ààgiemmers

∙ aarde - ejar

∙ aars - gaj, strop

∙ aartsdom - geleuntig

∙ aarzelen - druitelen

∙ achterdochtig - gefallewait

∙ achterlaten - in berdel lowete

∙ adem - owesem

∙ administratief taalgebruik - stataas woowde

∙ advokaat - avekowat

∙ afgezakte kousen - oepgestroefelde kase

∙ aftruggelen - aflaaze

∙ afvoerputje - daajker

∙ anjer - genoffel

∙ apotheek - appetaik

∙ appelflap ( letterlijk : broekzak) - broektes

∙ appelflap ( uit het Frans tarte au pomme) - tattepoem

∙ appelmoes - appelfrons

∙ appeltaart - tout

∙ arm - èrem

∙ armkracht - poewetkraat

∙ autoped - trotinet

∙ autoscooters (kermisattractie) - botsotokes

∙ badpak - majo

∙ bakharing - boekstring

∙ band behangpapier - bende

∙ bangerik - broekschèter

∙ bangerik - schrikschèter

∙ bankbiljet van 20 - brifke van 20

∙ bed - biebak

∙ bedenkingen hebben - perzoenkels emme

∙ bedriegen - bedodderen

∙ bedrieger - bazzesnear

∙ beha - tettesjeir

∙ behangen - tappessaire

∙ bejaardentehuis - paikeshaas

∙ ben - zen

∙ bevuilen - begowaje

∙ bijna - bekans

∙ bijna - wijt

∙ bijna - bekanst

∙ bleek, mager jongetje - mellènger

∙ blinden - plaffetuere

∙ bloementuil - bloemmekei

∙ bloot , wordt gezegd in het kaartspel als men van een kaartsoort maar één exemplaar heeft (blote aas) - bloewet

∙ blootsvoets - bèrevoets

∙ bluffer - stoefer

∙ boer - bouwer

∙ bolster ( van een noot) - sloewester

∙ boodschappen - komisses

∙ borstel - bastel

∙ boterham - bauwke

∙ bovenal - sertoew

∙ braambes - broombais

∙ braken - gàbbelen

∙ breien - braaje

∙ brood - broewet

∙ brood smeren - broewed braaje

∙ broodje - pistolaj

∙ Bruin jongerencafé uit de jaren zeventig, gelegen in de kelder van de 'Sissen'. - 't Kelderke

∙ buiten spelen - bate spaile

∙ carbonade - rinsbraije

∙ cardigan - kasjekei

∙ Charles de Jaegerinstituut , voormalige school in de Donystraat (letterlijk Rode Poort) - Roewjpoat

∙ chicorei - bittere

∙ chocolade met zachte vulling - peipes

∙ christelijke feestdag - ééligen dag

∙ collaborateur tijdens WO II - zwetzak

∙ dadels - dit en dat

∙ darm - dèrem

∙ das - plastron

∙ dasstrikje - neujke

∙ de bloemetjes buiten zetten - raddedai , op raddededai goan

∙ dekanale kerk (St Germanus) - hoegkerk

∙ deugniet - mettekauw

∙ deur - deujer

∙ diarree - afgank

∙ diarree - kakkerei

∙ diarree - den rappe

∙ die vertelt om het even wat - déa broebbelt zoewe mar ewà

∙ domme vrouw - stoemme zoeg

∙ dommerik - aabe

∙ dommerik - mettekauw

∙ donker - doenkel

∙ dood zijn - konijn zen

∙ doodlopend stuk van de Pastorijstraat , loopt parallel met de Klein Molenstraat - Aat Belgie

∙ doodmoe - kapot

∙ dorpel - dalleper

∙ driewielige fiets met laadbakvroeger gebruikt door bakkers en ijsventers - tripoteur

∙ duw - doef

∙ duwen tijdens de stoelgang, al zijn krachten gebruiken bij een inspanning - kame

∙ dynamometer - aaster

∙ een pak slaag geven - intige rabasse gejeve

∙ een pak slaag geven - neki goud inkappe

∙ een pak slaag krijgen - spown kreege

∙ een pak slaag krijgen - nest kreege

∙ eend - eng

∙ ei - aar

∙ enkel - knoesel

∙ er goed vanaf komen - schamperen

∙ erg (versterkend woord) - bra , vb.tes bra kaat

∙ ergens - ieveranst

∙ ezel - aizel

∙ fabeltjes - flauwskes

∙ feest waarbij de medewerkers van de Tiense Suikerraffinaderij gedecoreerd werden voor het aantal jaren dat ze gewerkt hadden (Ereteken van de Arbeid) - veuvat onze pà

∙ feestdag - hoegdag

∙ fel - nijg

∙ fiets - vló

∙ frituur - fritkaar

∙ frivool persoon - charel

∙ gaan jullie mee - go gelle mai

∙ gazon - blaaik

∙ gebabbel, achterklap - gereddel

∙ gebakje - pataike

∙ gedeelte van de Grote Gete rond de Schipplaats (letterlijk Paardenwater) - Péjarrewatter

∙ geen koffie meer - gin graimel kaffai nemije

∙ geknoei - mettelree

∙ geld - owede

∙ gemaskerde - schabelleke

∙ gespuis - sop

∙ getuige bij een huwelijk ( afkomstig van bruidsjonker) - bradschjoengman

∙ gevangenis - prezong

∙ gevangenis tienen - tuijreke

∙ gewaad van priester - kassaafel

∙ gezeur van oude mensen - païjerei

∙ gierig, krenterig - verwargd

∙ gierigaard - strontfretter

∙ golf - kazekein

∙ goochelen - skrametaire

∙ gootsteen - poembak

∙ grap - fars

∙ gras - groas

∙ groenten - legumme

∙ groentenserre - koushbak

∙ grote knikker - bonket

∙ gulzigaard - sloekker

∙ haantje de voorste - kastaar

∙ haas - oas

∙ hagedis - arstis

∙ hard vloeken - aftrekken

∙ hark - gritsel

∙ heimelijk - gefallewait

∙ Heldensquare naast de Grote Markt - Bumkes

∙ Heldensquare naast de Grote Markt - Veirekesmèt

∙ het heeft geen zin - het es gin avance

∙ hiel - vessem

∙ hoe gaat het - hoes est

∙ hoesten - kraiche

∙ Home Marie Delacroix naast het Stadspark - Bollèt

∙ horse ale (amber bier) - pèjareke

∙ horzel - pejerwespel

∙ houten dwarsliggers van het spoor - billen

∙ huis - haas

∙ iemand die slecht of traag eet - kievereir

∙ iemand kopje onder duwen - soppen

∙ iets oplossen - eut arrenjaire

∙ ijsje - kremke

∙ ik - ich

∙ ik ga - ich gon

∙ ineens - bots

∙ ironisch glimlachen - gramiejele

∙ jagertjesspel - ajoei-abaai

∙ Je kan de boom in - gij kunt mèn kloewete kusse !

∙ jesus - jujezeke

∙ jullie - ojle of gelle

∙ kaart - kaijkè

∙ kaas - kejes

∙ kachel - stauf

∙ kakken - schète

∙ kalf - mutte

∙ kameel - kaimel

∙ kamelot - akkeremansgetaajg

∙ kanarievogel - knarievaugel

∙ kapstok - kapstek

∙ kast - schap

∙ katapult - vark

∙ katechismus - kattekiezemes

∙ Katoliek lokaal in de O.L.Vrouw Broederstraat - Sissen

∙ kauwgom - schik

∙ kennisgeving - teng

∙ kermis - kerremes

∙ kerstkrentebrood - tauwteman

∙ klap om zijn oren - fèèrem lodder taige zén oewere

∙ klappen geven - koenkels gejeve, oewesters gejeve

∙ klappertjes (pistool met) - kenanekes (pestaul mè)

∙ Klein Molenstraat - de marolle

∙ kleuterschool - kakkeschaul

∙ knaap gekleed als volwassene - pikke-waikke

∙ knettergek - haurendul

∙ knikker - maai

∙ knoeien - gadderen

∙ knoeier - kweddeleer

∙ knoeier - toeker

∙ knoeier - gadderéjer

∙ koekjes in lettervorm - niknakskes

∙ kolenas, sintels - skraboelen

∙ kolenhandelaar - oeleboewer

∙ konijn - ka nein

∙ koninginnehapjes - poelfrikas

∙ kop (van het Frans jatte) - jat

∙ kotsen - gjabbele

∙ kroesel - krouwsel

∙ kuisen - kache

∙ kuisen - een vod slagen

∙ kus mijn kloten - kust men kloewete

∙ kussenovertrek - oewerfleween

∙ kwajongen - kemèkke

∙ kweekgras, bij uitbreiding onkruid zoals distels en netels - pèttemme

∙ labiele man - wabbe

∙ labiele vrouw - wowej

∙ lakverf - emaï

∙ lammeling - mutte

∙ leegloper, nietsnut - pachakroet

∙ leveren - laivere

∙ liberaal - blaa vod

∙ liefdesverdriet - ledevede

∙ lomperik - kloefkàpper

∙ loopster - brats

∙ lopen - loupe

∙ losbol - mettekauw

∙ luchtschip - dirrejààbel

∙ lucifer - kretske

∙ mager persoon - stoutfleske

∙ mantel - paltau

∙ markt - met

∙ masker - moembakkes

∙ meikever - prizzekant

∙ meisje - gaminne

∙ meisje - maske

∙ meisje - mieke

∙ memel - millever

∙ met de handen schrobben op iets - poewetkraat gebraake

∙ met goed voorkomen - pront

∙ met moeite zijn bord leegeten - kebberen

∙ mier - bézzeke

∙ mij - mich

∙ mijnwerker - koulpatter

∙ mis - mès

∙ misdienaar - mesdinder

∙ modder - maus

∙ morsen - braddele

∙ mosterd - mostad

∙ motorfiets - motchoeklet

∙ muis - maas

∙ naakt - moejernaks

∙ neef - kozèèn

∙ nergens - nieverants

∙ niet gemakkelijk - ginne ijle

∙ nietsnut - lengstekant

∙ Nieuwe Brugstraat - Zaatkist

∙ nu wel - nowel

∙ om zot van te worden - um rastenik van te wedde

∙ omgekeerd - èverechs

∙ onderwijzeres - schauwlmestes

∙ ongeorganiseerd - ne kloewetemanswenkel

∙ onhandig iemand - gadderéjer

∙ onnozel vrouwmens - labberlut

∙ onrustig iemand - wezzelèjer

∙ onstabiel persoon - wabbe

∙ onzin uitkramen - gie rezang hèmme

∙ Ooievaartstraat - Klabekkestrakke

∙ oorveeg - koenkel

∙ oorveeg - lodder

∙ oorveeg - oewester

∙ opgelet - attense

∙ oplichters - lejerkesbende

∙ opscheppen - afgéjeven

∙ opschepper, bluffer - jan men kloewete

∙ oud paard - ardel

∙ oude fiets - ats

∙ oudevesten straat - vèssestraike

∙ overgeven - spooge

∙ overhoop halen - verdisterewaire

∙ overhoop halen - verwezzele

∙ overloop huis - dender

∙ overmatig drinken - zaapen

∙ paard - pèijad

∙ paardebloem - pisbloem

∙ paardenmolen met mooi versierde houten paarden ( van het Frans galopant) - gallepàn

∙ pantoffel - sloef

∙ pensioensverhoging gekregen ingevolge indexaanpassing - pèrrekoasse getrakke

∙ pestkop - doewer

∙ peter - paiter

∙ piekeren - zen kas oepfretten

∙ piemel - pip

∙ plagen - pessekweire

∙ plots - bots

∙ pochet, een vierkante doek die opgevouwen in het borstzakje van een jasje, wordt gedragen - stoefferke

∙ poedelnaakt - paddelot

∙ poot - poewet

∙ por - doef

∙ preistamppot - pauwerstoemp

∙ preskop - ujetekejes

∙ pruimtabak - schik

∙ prutser - gadderéjer

∙ Psychiatrische kliniek St Alexus - Sellebreus

∙ puist - broebel

∙ radertjes - rowajes

∙ redenering - rezang

∙ regenjas - gaberdin

∙ remsporen in wc - retse

∙ reuma - rammetis

∙ rijkswachter - gendarem

∙ rode mier - pismeroewj

∙ roesten - rouwselen

∙ rolluik - persjén, parsjén

∙ rolwagen - stoewetkaar

∙ rondom - roendemedoem

∙ rubber - kaletchoew

∙ ruggegraat - reugstrank

∙ rust - ermte

∙ ruzie - kweddelen

∙ scharrel, gelegenheidslief - scheir

∙ scheldnaam voor katoliek - kattekop

∙ schep - schoep

∙ schijn - apprense

∙ schijnheilig persoon - amejuseke

∙ schijnheilige - gefallewajde

∙ schommel - reinschàkkel

∙ school - schaul

∙ schreef werpen voor geld (wedenschap) - berlikken

∙ schudden - schodderen

∙ schup - schoep

∙ scrotum - bas

∙ sigaretten - koeten

∙ sigarettenpeukje - koeteke

∙ Sint Katherinastraat - Strontstrakke

∙ slabbetje - bavèt

∙ slak - slek

∙ slechte moeder ( letterlijk hondenmoeder) - onnemojer

∙ smeren - braije

∙ sneeuw - snief

∙ snel rijden - basse gève

∙ spade - schjap

∙ sperma - fut

∙ spiegelei (letterlijk paardenoog) - péjaroeg

∙ spieken - afketsen

∙ spijbelen - haagstoewete

∙ spoorweg - rut

∙ spuwen - spikselle

∙ staanklok die om het kwartier slaat en om het uur tevens een klein deuntje speelt - regletar

∙ steenkool - oele

∙ stelen - schoepen

∙ stervende zijn (letterlijk staren in de verte) - veir zien

∙ stoep - braai

∙ stofjas - kashpesjeer

∙ stomdronken - zoewe zat as è mèkke

∙ stoofvlees - rindsbrajje

∙ stortregenen - gatschen

∙ straat - stròwët

∙ straathond - broewetzoeg,

∙ straathond - stak ont

∙ straatje - strajke

∙ straks - astriën

∙ straks - fleus

∙ struik - stroek

∙ stuiter - bonket

∙ suf voelen (zich) - eel zen

∙ suiker - saajker

∙ taaie biefstuk - peijarrejeu

∙ taart - vlowai

∙ tante - tenge

∙ teen - tiejen

∙ tegenpruttelen - stippelmet make

∙ tegenpruttelen - stippelmet maken

∙ ternauwernood, krap - krai

∙ Tiens zuiveringsstation in Grimde - strontfabrik

∙ tol - pindop

∙ toon houden - voewes hove

∙ Torsinplein - Vèsmèt

∙ trage eter - kebberéjer

∙ treuzelen - taffele

∙ treuzelen - lanterfanten

∙ trottoir - braai

∙ u - oech

∙ uiitleggen - een oraimes make

∙ uitgerafeld - aatgeketteld

∙ uitleggen - aatlaaie

∙ uurwerk - arlaje

∙ vagina - preut

∙ vagina - mouche

∙ vagina - genoffel

∙ vals spelen - oewerzak doewn

∙ varken - kurre

∙ veel - veul

∙ Veemarkt - Koejmèt

∙ veldwachter - champetter

∙ verdenking - persóenksel

∙ verhuizen - veraze

∙ verkreuken - verreumpele

∙ verminderen, achteruit gaan - slabakken

∙ verrekijker - zengbaas

∙ versleten - renk oep

∙ verstoppertje (kinderspel) - kekke noenkel

∙ verstoppertje spelen - noenkelen

∙ vervelend persoon - flaa n aap

∙ veter - nistel

∙ visgraten - vleumen

∙ vitter - prottekol

∙ vlinder - peupel

∙ voetpad - braai

∙ vogelkooi - gajoewel

∙ voorspraak hebben bij een politicus - een dikke piston hemme

∙ voort - voets

∙ vreemd gaan - owàn oven

∙ vroedvrouw - verwaweres

∙ vrouw - vramins

∙ vrouw of meisje die veel te licht gekleed is voor de tijd van het jaar - zaumernicht

∙ vrouwen - vralie

∙ vruchten van de meidoorn - spikken

∙ vuil - vaal

∙ vuil persoon - zwette prouw

∙ vuilniswagen - statskaar

∙ vuilniswagen - vaalkaar

∙ vuurpijl - ferzaai

∙ wachthuis van de politie (corps de garde) - kottegoar

∙ wanorde, chaos - rawajje

∙ warboel - hannekesnest

∙ warboel - hoarenest

∙ wat zei hij - wa zaj ter

∙ wc - kakedau

∙ wenkbrauwen - ougschejere

∙ werkschuw iemand - géjettekaschjer

∙ wesp - pejerewespel

∙ wij - welle

∙ wijfjesvogel - poep

∙ wikken - pujeze

∙ Wilgenbosje in Wommersom dat Julia Tulkens inspireerde tot een gedicht. - Wissebos

∙ windvlieger - ballong

∙ woelen - wezzelen

∙ woelrat - toop

∙ woordenboek - wowëdeboek

∙ woordenboek - diksjionèèr

∙ worst - wast

∙ worstelen - waffele

∙ wortelen - poewette

∙ wroeten - vroitele

∙ wurgen - warigge

∙ zachte schuimige snoep in repen, spekjes - maskesvlies

∙ zagen - moare

∙ zakdoek - tesneujsdoek

∙ ze is zwanger - ze ès zoe vèr

∙ zeer - nijg

∙ zeer arm zijn - giene nagel oem ze gat te krabbe hemme

∙ zeil - basch

∙ zeker als... - sertouw

∙ zich aanstellen - smeiten

∙ zich zorgen maken - zen kas oepfretten

∙ zij - zelle

∙ zij is zwanger - ze ès vol

∙ zij is zwanger - z'ai preis

∙ zoethout - kaukelis

∙ zonde - sung

∙ zuinig zijn - krinschààre

∙ zuurkijkend iemand - pisbezinder

∙ zuurpruim ( letterlek : grietmuil) - greuttmaal

∙ zwanger zijn - in poziesse zèn

∙ zwart masker (zoals Zorro draagt) - loeke

∙ zwarte pieten (kaartspel) - scheppe zot an er broek

∙ zwoerd - zwash

3 opmerkingen

∙ Een grote vraag is of de etymologie van `dender` mnl dennen 'laden op een zolder' dezelfde is van die van denter en zo ja: hoe dat in denter te verklaren.

∙ een haas = nen hoas (maar de "h" wordt in het Tiense dialect niet aangeblazen....

en ouders = oas: mèn oas = mijn ouders (wordt nog gebruikt!)

∙ kezem :van franse taal = quinzaine (het loon werd om de veertien (15) dagen betaald.

Dit woordenboek 'Tiens' is samengesteld door bezoekers van www.mijnwoordenboek.nl. Heeft u zelf ook woorden of ziet u fouten? U kunt die dan zelf toevoegen en verbeteren op de website, of laten toevoegen door een handige kennis.