Eten met Gerrit
/ - '
r-:
\
"Forest of beers"
Ton Dietz
Het is 1985; 'op missie', één van de folkloristische gebruiken in het ontwikke-lingswereldje. Twee projecten in Kenya moesten worden 'reviewed'. Mijn teamgenoten werden me pas na aankomst in Nairobi toegevoegd: de heer 0., een senior ambtenaar en de heer K., een junior collega, beide van het
Ministerie van Planning en Nationale Ontwikkeling ("We are planners, but we can't even plan our own lives", was een fraaie introductiezin van 0.). 0. had
jaren ervaring in het overheidsapparaat, maar was recent in zijn thuisdistrict op een positie als District Development Officer uitgegleden toen hij wat al te
zichtbaar ging behoren tot de plaatselijke kleptocratie. Nu was hij ergens op
het ministerie weggestopt en mocht hij mee als het om donoren ging die erom bekend stonden dat ze toch bijna alles slikten of die niet zo goed over de brug kwamen met 'daily subsistenee allowances' (want anders ging zijn baas
mee). Hij had vrede met die situatie en zijn ambitie was net zo klein als zi/ drankzucht groot was. "I am only doing my best, but my best might not be gooc enough." K. was een ander verhaal: jong, gestudeerd (in India, zoals zovee van zijn collega-'coming men') en alcoholloos (in dat opzicht een uitzo
nde-ring).
We zouden op een vrijdag 'naar het veld' gaan. Voorbereidende bes p•;-kingen waren allemaal de mist ingegaan en een 'vroeg' vertrek naar Knc..
=
(9.30 uur vanuit het ministerie) werd 10.30, 11.30, 13.00 en uiteindelijk 15:: uur. Meestal is een autorit van zes uur een prima gelegenheid om je partr:-: goed te leren kennen en al heel wat werkpunten door te spreken. 0. me~
echter "I can't think while I am in a car" en viel in slaap. Later zou ik begr.:::~
dat hij ook die middag copueus geit met Whitecap had genuttigd.
Met donker arriveerden we bij een door 0. aanbevolen restaurant in
t.•:
_
Bridge, niet ver van ons einddoel. We wurmden ons eerst door een hoe ;-heid dieseldampen heen, ploegden ons door een kroeg en liepen ach::- -:-aan naar een openluchtslager, waar hij stukken geit aanwees. We g -;-achter de kroeg in een wankel uitbouwtje aan een donkere tafel zitter
houten plank met geroosterde geit en een stapeltje zout werd ons voorgezet. Na de snelle maaltijd stonden er vijf lege halve liters Tusker en twee lege colaflesjes naast de botten. 's Avonds werken gaf ik ook maar op.
Zaterdag was overeengekomen als leesdag, maar 0. had enige urgente zaken te regelen. Zondag zouden we gesprekken voeren op basis van het gelezene en ons werkplan maken. De werkzaamheden van vijf jaar project moesten immers worden bestudeerd.
Zondagochtend zei 0. nodig te hebben voor kerkgang. Maar hij wist een goede plek om vanaf half één rustig te werken, een beetje buiten de stad. We zouden daar ook kunnen lunchen. Een plattegrondje was snel getekend. K.
' en ik hadden geen moeite de aangeduide plek te vinden maar troffen een uitgestorven kroeg aan, waar vanaf twee uur een paar slaperige dames aantraden. Wachtend op wat komen ging bestelden K. en ik lauwe cola, en nog één en nog één. Op onze vraag of er iets te eten was, werd er ge -giecheld. Om half vier kwam 0. binnen, in morsige kleding en omringd door acht dweiltypes die zich één voor één voorstelden en waarvan de naam steeds met een 0. begon. Het bleek de top te zijn van het ambtenaren-apparaat in Kitale, voorzover die top tenminste uit O's herkomstregio kwam. Binnen een half uur was het gezelschap aangegroeid tot veertig man, die zich ook allemaal voorstelden en waarvan de naam ... (U raadt het al). Door zijn lange loopbaan als steeds in een andere plek gestationeerde ambtenaar kende iedereen 0. en alle O's uit Kitale kwamen 0. dan ook even groeten. Het gezelschap groeide steeds verder aan. "Don't worry, we'll work later, please keep us company." Op mijn voorzichtige vraag of er wat gegeten kon worden werd me gezegd geduld te hebben en eerst "to prepare ourselves". Een grote vierkante tafel werd vol met Tuskers en Whitecaps gezet.- Zeker dertig bij dertig halve liters werden geopend.
bedienende dames 1,\!Îsten opmerkelijk behendig de graaiende handen te ont-wijken bij dit aanvulfeest
Om half elf kwam plotseling iedereen waggelend overeind en allemaal kwamen ze nog even melden dat ze het zo op prijs hadden gesteld dat ik de hele tijd bij "O's party" aanwezig had willen zijn. Of ik nog even wat mensen naar huis zou willen rijden. Toen de volgende dag 0. vroeg of hij zich in een wat goedkoper nachtverblijf mocht terugtrekken (we zaten voor een kwart van
zijn en mijn 'dsa' in een 'club' waar beddegoed, badkamers en plafonds de indruk gaven na 1963 niet meer te zijn bijgehouden), wist ik hem ervan te
overtuigen dat dat het werken aan het missierapport niet echt ten goede zou komen. Ik begreep later dat 0. geacht werd zijn 'party' geheel zelf te financieren. Dat was dus wéér een kroeg ergens in Kenya waar hij een schuld van enkele duizenden Shillings had staan. Met nog een paar jaar te gaan werd het wel steeds urgenter om te halen wat er te halen viel uit de overheidspositie die hij innam. Het mooiste zou natuurlijk zijn om als hoge ambtenaar tegen een paar leuke donorprojecten aan te kunnen leunen, "to eat Europeans" ...
•
••
Samosa kwa Dietz
(Kenya, India, Haarlem I 6 personen)
Benodigdheden
2 pakjes diepvries-bladerdeeg
1 ei
2 uien
3 middelgrote aardappels
5 stuks waspeen
1 ,5 kop erwtjes, vers of diepvries
3 dessertlepels zonnebloemolie
1 dessertlepel mosterdzaad
1 dessertlepel garam masalapoeder
. ongeveer 3 gemberbolletjes uit de pot
een scheutje gembernat, ook uit de pot
1 dessertlepel koerkoemapoeder (ook kunjit geheten)
1 dessertlepel zout (afhankelijk van smaak meer of minder)
Dit gerecht kan het best in twee stappen worden gemaakt, met enkele uren
tussentijd. Noodzakelijk is dit echter niet.
Eerste fase
Eerst maakt u de vulling, die u daarna laat afkoelen. Snijd de aardappelen en
worteljes in kleine blokjes en voeg die bij de anderhalve kop heet maar nog
niet kokend water. Breng aan de kook, sluit de pan af, maar waak tegen
aanbakken. Voeg na vijf minuten de erwtjes toe. Na nog eens vijf tot tien
minuten is het meeste water verdwenen en zijn de ingrediënten gaar (ze
mogen niet papperig worden).
Verhit de olie op matig vuur, voeg mosterdzaad toe en laat die in een gesloten
pan voorzichtig ontploffen. Voeg dan wat later de klein gesneden ui toe. Goed
roeren tot de uisnippers bruin (niet zwart) zijn. Voeg dan de gestoomde
aardappel/wortel/erwt-prut toe en bak die nog vijf minuten tot de aardappels
erg zacht zijn. Voeg dan de in kleine stukjes gesneden gember toe, het
gembernat, de garam masalapoeder en de koerkoemapoeder (u kunt ook nog
wat kerrie toevoegen). Dan het zout. Vermeng alles goed en laat dit afkoelen.
Tweede fase
Leg de plakken bladerdeeg uit op een (schoongemaakt) aanrecht en laat ze
ontdooien. Leg op elk van de twintig plakken een twintigste deel van de
vulling in het midden (proef eerst of er nog iets zout of misschien nog wat
kerrie bij moet). Vouw de plakken tot een driehoek of welke andere vorm ook
en druk de randen goed aan. Bestrijk de plakken helemaal met eiwit.
Verwarm inmiddels de oven tot ongeveer 200 graden en leg de eerste tien
samosa's.in de oven. Na ongeveer twintig minuten zijn ze mooi bruin en klaar
U kunt dit eten met:
- een salade met (ijsberg)sla, komkommer, avocado, rode paprika, geitakaas (b.v. fettah)
- spinazie (en dan doen of dit 'sukuma wiki' is) -chutney
- fruitsalade (b.v. mango's, bananen, ananas)
U kunt er gerust een 'forest of beers' bij drinken! Ton Dietz
