Progressieve myopie
Bijziendheid
Myopie of bijziendheid is een brilafwijking van het oog waarbij een persoon voorwerpen ver weg niet scherp ziet, maar dichtbij wel.
Progressieve myopie (bijziendheid)
Myopie of bijziendheid is een brilafwijking van het oog waarbij u voorwerpen ver weg niet scherp ziet, maar dichtbij wel. Progressieve myopie houdt in dat de aandoening geleidelijk erger wordt. Tot voor kort waren hiervoor geen behandelmogelijkheden. Recente studies laten echter zien dat er behandelingen met en zonder medicijnen zijn die een remmend effect hebben op de groei van het oog. Hier leest u meer over myopie, de mogelijke oorzaken, gevolgen en behandeling hiervan.
Bij myopie of bijziendheid wordt de afbeelding geprojecteerd vóór het netvlies. Dit komt door een te lang oog of een te sterke ooglens. Met behulp van een negatieve (min)lens kunnen we dit verhelpen.
Symptomen en risicofactoren
Myopie begint meestal in de leeftijd van 6 tot 12 jaar. In de tienerjaren wordt het
geleidelijk erger, omdat het oog dan groeit en de ooglengte toeneemt. Het brandpunt van de lichtstralen komt dan steeds verder voor het netvlies te liggen. Als de volwassen leeftijd (rond 25 jaar) wordt bereikt, blijft de brilsterkte meestal stabiel.
Risicofactoren tot het ontwikkelen van progressieve myopie
Erfelijke factoren
Myopie is erfelijk. Welke genen hiervoor precies verantwoordelijk voor zijn, wordt nu in wetenschappelijke studies onderzocht. De kans op myopie bij een kind is hoger als de myopie ook voorkomt bij één of beide ouders.
Omgevingsfactoren
Naast erfelijkheid kunnen omgevingsfactoren de kans op myopie beïnvloeden. Zo vergroot lang achter elkaar lezen – meer dan 30 minuten – de kans op deze aandoening. Daarnaast is de kans op myopie groter als uw kind het leeswerk binnen 30 centimeter van het oog houdt. Met andere woorden, als uw kind letterlijk met zijn of haar neus in de boeken zit, is de kans op myopie groter.
Deze twee risicofactoren zijn te voorkomen door niet te lang dichtbij te kijken. En door ervoor te zorgen dat uw kind boek of tablet niet te dichtbij houdt. U kunt bijvoorbeeld na
Naast factoren die het risico verhogen is er ook een factor die beschermt. Dat is
buitenspelen. Uit bevolkingsonderzoeken blijkt dat kinderen die veel buiten zijn – meer dan 2 uur per dag – minder myopie hebben.
We raden daarom de ’20-20-2-regel’ aan: na 20 minuten lezen 20 seconden pauze en 2 uur per dag buitenspelen.
Risico’s van hoge myopie
Bij de meeste mensen gaat myopie gepaard met een te lang oog. Een gemiddeld oog zonder brilsterkte is 23 millimeter lang, een bijziend oog is langer. De lengte kan oplopen tot meer dan 30 millimeter.
Een ooglengte boven de 26 millimeter of een brilsterkte van -6 of hoger noemen we hoge myopie. Dit kan leiden tot verdunning van het netvlies, slijtageplekken of bloedingen in de gele vlek (myope maculadegeneratie) en netvliesloslating. Bij hoge myopie heeft u meer kans op staar (cataract) en meer kans op hoge oogdruk (glaucoom).
Bovenstaande complicaties treden vaak pas op na het 40ste levensjaar. De risico’s op deze aandoeningen nemen fors toe bij iedere toename van de brilsterkte boven de -6 dioptrie.
Dit kan leiden tot ernstige en blijvende slechtziendheid. De risico’s nemen niet af na refractiecorrectie door een laserbehandeling of implantlens.
Behandeling
Correctie myopie
De behandeling van de myopie bestaat in de eerste plaats uit het dragen van een bril. Bij oudere kinderen kunnen we daarnaast contactlenzen voorschrijven. De orthoptist bepaalt met behulp van een druppelonderzoek exact de brilsterkte. Zolang uw kind in de groei is, doen we dit regelmatig. De snelheid waarmee de brilsterkte toeneemt, verschilt sterk van kind tot kind. Om scherp te blijven zien, zal van tijd tot tijd de sterkte van de bril of contactlenzen aangepast moeten worden.
Behandeling progressieve myopie
Het doel van de behandeling is om de lengtegroei van het oog te remmen. Hoe korter de lengte van het oog (aslengte) des te kleiner de kans op complicaties. Om de toenemende lengte van het oog te remmen, zijn er verschillende behandelingen mogelijk: een
behandeling mét en een behandeling zónder medicijnen. Welke behandeling voor uw kind het meest geschikt is, is afhankelijk van verschillende factoren, zoals erfelijkheid,
progressie van de bijziendheid en de aslengte van het oog. In overleg met u en uw kind besluiten we met welke therapie we starten. Als we verwachten dat uw kind uitkomt op een lage myopie, dat wil zeggen dat het op volwassen leeftijd een refractie heeft van minder dan S-6.00, dan is een behandeling niet nodig.
Behandeling zonder medicijnen
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat speciale contactlenzen de groei van het oog kunnen afremmen. Dit kunnen multifocale zachte contactlenzen zijn of ortho-k-lenzen. We bespreken dan met u welke contactlens voor uw kind het meest geschikt is.
Het effect van een behandeling met contactlenzen is minder sterk dan van een behandeling met medicijnen. De progressie van de myopie kunnen we met deze behandeling remmen tot ongeveer 30 tot 50 procent.
Er zijn ook speciale brillenglazen om de progressie van de myopie tegen te gaan.
Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de progressie van myopie met deze brillenglazen afneemt met gemiddeld 60%.
Behandeling met medicijnen
Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat druppelen met atropine het meest effectief is om de toenemende myopie te remmen. De progressie van de myopie kunnen we hiermee remmen tot ongeveer 70 procent. Atropine 0,5 procent en 1 procent zijn het meest effectief, maar geven wel bijwerkingen. Nieuwe studies tonen aan dat een lagere concentratie van 0.05 procent de toenemende myopie óók kan remmen. Het voordeel van een lagere concentratie is dat er geen of minder merkbare bijwerkingen optreden. Bovendien is de kans kleiner dat de myopie toeneemt als de behandeling stopt.
Behandeling met atropine
Eerst bepalen we de brilsterkte en de lengte van het oog (aslengte). Afhankelijk van de leeftijd van uw kind en de al bestaande myopie bepalen we de dosering van de
oogdruppels. U krijgt een recept mee voor de atropinedruppels. U kunt de oogdruppels ophalen in uw eigen apotheek of in Polikliniekapotheek Tergooi op locatie Hilversum.
Druppel uw kind elke avond voor het slapen gaan. Het is belangrijk dat u dit elke avond doet en geen dag overslaat.
De eerste controle na het starten van de behandeling is na ongeveer 4 weken. Daarna doen we meestal elke zes maanden een vervolgcontrole. Ongeveer een half jaar na de start meten we opnieuw de aslengte van het oog. Dan wordt duidelijk wat het effect is van de
oogdruppels.
Mocht uw kind ondanks de behandeling toch een snelle toename van de aslengte hebben, dan kunnen we de concentratie atropine verhogen.
Hoe lang de behandeling met atropine duurt, hangt af van de leeftijd, de brilsterkte en de (toename van) aslengte. Gemiddeld duurt de behandeling 3 tot 5 jaar.
Atropine
Atropine is een stof die van nature voorkomt in bepaalde plantensoorten (Atropa belladonna). De belangrijkste effecten van atropine zijn dat de pupil verwijdt en dat de oogspieren ontspannen die zorgen voor het scherpstellen. Dit scherpstellen noemen we
voorgeschreven krijgt.
Percentage atropine en bijwerkingen
De bijwerkingen van atropine 0.05 procent zijn minimaal: de pupil wordt niet verwijd en het accommodatievermogen – het vermogen dus om dichtbij scherp te stellen – wordt maar een paar procent minder. Deze druppels geven geen klachten bij fel licht en dichtbij kunt u (bijna) normaal zien.
Bij een hogere dosering kunnen de bijwerken groter zijn. Doordat de accommodatiespieren ontspannen, kunnen zij bij dichtbij zien niet meer scherpstellen. De leesklachten die
hierdoor kunnen ontstaan, zijn vaak op te lossen door bij leeswerk de vertebril af te zetten.
Vanwege de lichtgevoeligheid en de mogelijk behoefte aan een leesgedeelte in de bril
kunnen wij bij deze dosering een bril voorschrijven met meekleurende glazen en – zo nodig – een leesgedeelte.
Algemeen lichamelijke bijwerkingen zijn zeldzaam, dit komt voor bij slechts 1 procent van de behandelde kinderen. De bijwerkingen kunnen bestaan uit rode ogen, koorts,
huiduitslag, snelle hartslag, droge mond en gedragsstoornissen. Als een van deze
bijwerkingen zich voordoet, moet u stoppen met de behandeling en contact opnemen met de poli Oogheelkunde.
Is atropine gevaarlijk?
Atropine is een giftige stof als het wordt gedronken. U mag het dus niet innemen en
doorslikken. In verschillende grote studies waarbij atropine langdurig als oogdruppel werd gebruikt, zijn geen ernstige gevolgen gezien. Atropine als oogdruppel kunt u daarom veilig gebruiken voor de behandeling van uw myopie. Een orthoptist en oogarts moeten u tijdens de behandeling wel strikt blijven controleren.
Vragen
Heeft u vragen? Neem dan tijdens kantooruren contact op met de orthoptisten of optometristen van de polikliniek Oogheelkunde.
Contact
Oogheelkunde - Polikliniek T 088 753 12 60
klantcontactcentrum@tergooi.nl Ma t/m vr 8:00 tot 16:30 uur
