Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 1 van 13
Welkom op de informatiepagina van
De Jeu de boules club van de PVGE-Veldhoven.
We zijn een club van vrouwen en mannen die graag jeu-de-boules spelen en die dat doen op de vier banen
naast Ontmoetingscentrum “de Ligt”
( Ligt 157, Veldhoven),
elke woensdag van 10.00 uur tot 12.00 uur.
Alleen als het regent of sneeuwt boulen we niet. Dan drinken we koffie in “de Ligt” en buurten met elkaar.
Er wordt een jaarlijkse bijdrage gevraagd voor
“een lief en leed potje”, het “etentje” in november en de
“nieuwjaarsreceptie” op de eerste woensdag van het nieuwe jaar.
Het lidmaatschap van de PVGE is vereist.
www.pvge-veldhoven.nl
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 2 van 13
Jeu de boules, wat is dat?
“Jeu de boules” is op z’n Nederlands “Ballenspel”.
Er zijn veel ballenspellen. Denk maar aan voetbal, biljarten, tennissen, kegelen, bowlen, koersbal, enzovoort.
Het spel dat wij spelen wordt ook wel
genoemd.
Het volgende zal veel duidelijk maken!
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 3 van 13
Wie in Frankrijk wel eens zijn vakantie heeft gevierd, moet daar mensen gezien hebben die met metalen ballen
naar een klein houten balletje aan het gooien waren.
Het ging er spannend aan toe en soms was er iets aan de hand waarbij ze een kring vormden en wezen van de ene bal naar de andere om dan weer uit elkaar te gaan waarbij
dan soms “Merde” of “Sacre blue” geroepen werd.
Het zien van het spel werkt aanstekelijk. Je staat er naar te kijken en dan ga je met de andere toeschouwers mee doen
en roep je ook “Ooooh” en “Aaaah”, van de weeromstuit klap je mee al weet je niet precies waarom.
Het heeft je te p-a-a-a-k-k-uh-uh !!!
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 4 van 13
In winkels zie je ze liggen, goedkope- en heel dure ballen.
Je komt er al snel achter dat die ballen “BOULES” heten en dat houten balletje de “BUT”.
Als goede Nederlander kocht je de goedkopere kunststoffen boules. Doen het toch ook!
Daarna koop je stalen boules bij de super.
Ze blinken als pas gepoetst zilver voor de Kerst. Nu maar spelen, eerst met je kinderen, je vrienden of je vrouw.
Net als de Fransen begin je overal.
Op het pleintje, of het voetpad!
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 5 van 13
Maar wij Nederlanders willen thuis niet op zo maar een terreintje spelen. We doen dat liefst op echte jeu de boules banen. En in clubverband omdat de leden er altijd zijn op de afgesproken tijd. Hier in Veldhoven zijn overal banen
en ook diverse clubs.
En wij zijn er één van! En wát voor een!
Kom op! We gaan spelen!
Eerst vormen we twee partijen van twee of van drie spelers.
Een team van twee spelers (doublette), speelt met drie boules.
Ben je met z’n drieën (triplette) dan speelt iedere speler met twee boules.
Er mogen straks maar twaalf boules op de baan liggen.
(Als je een vriendschappelijk spelletje speelt dan kun je natuurlijk het aantal spelers variëren. Dan komt het niet
zo nauw met de boules.)
Maar nu doen we het voor de echt!
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 6 van 13
Het team dat mag beginnen gooit ook de but.
En wie dat is bepaalt het lot.
(Daar zijn genoeg manieren voor te bedenken:
Tossen, Iene miene mutte of zoiets)
De but moet terecht komen tussen de 6 en 10 meter vanaf de opwerpplaats en
50cm van de kant van de baan.
De opwerpplaats kan een vaste plaats zijn gekenmerkt door een tegel bijv. of een verfstreep op de rand van de
baan.
En anders trekt de eerste werper een cirkel met een diameter van 50 cm op de baan.
Alle spelers moeten vanaf die plaats hun boule gooien.
Hier komt het woord “pétanque” vandaan:
De voeten moeten naast elkaar staan (pieds-tanqués = gebonden voeten)
Terwijl de eerste werper probeert de boule zo dicht mogelijk bij de but te gooien, staan de anderen rustig op
hun beurt te wachten.
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 7 van 13
“Die ligt!”
Dat is waar, want het is de eerste boule!
Maar er kan een hatelijk ondertoontje inzitten als de afstand tot de but erg groot is. En dan is het de beurt van
de tegenpartij. Die moet proberen of ze hun boule dichter bij de but kunnen leggen.
Zo ja, dan is de eerste partij weer aan de beurt.
Zo nee, dan werpt de tegenpartij zo lang door tot het wel zo is. Lukt het niet dan kan de eerste partij “punten
maken.”
Maar zo eenvoudig als hier staat is het niet. Het is veel spannender! Om de boule zo dicht mogelijk bij de but te kunnen leggen moet de werper of werpster goed kunnen
“plaatsen”.
De Fransen noemen zo iemand
“pointeur”.
Als de boule op een plaats ligt die niet of bijna niet te verbeteren is,“ Dan moet die weg”.
De schutter komt in actie. Dat is de “tireur”.
Het is de kunst van de schutter om met zijn eigen boule keihard de boule “die weg moet” te raken zodat deze weg
gestoten wordt en zijn eigen boule blijft liggen.
Staal op staal. Een carreau.
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 8 van 13
Het is duidelijk dat de schutter niet als eerste zijn boule werpt. In de praktijk zal hij bijna altijd de laatste zijn.
Als het tussentijds nodig is om te schieten dan doet de
“milieu” dat. Dat is de tweede van het drietal die ‘van alles kan’.
Maar welke boule is nu van het ene team en welke van het andere? En wie z’n boule is dat eigenlijk?
Simpel (lijkt het). Elke boule heeft groeven en iedereen kent zijn/haar boules. Het wordt alleen moeilijk als er boules zijn met groeven die hetzelfde zijn of erg op elkaar
lijken
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 9 van 13
De boule kan vanuit de staande positie gegooid worden of uit de gehurkte. De tireur zal vaak gehurkt zijn boule
gooien.
De boule wordt bovenhands gegooid.
(De rug van de hand is boven).
De hand omsluit de boule waarbij de duim niet tegen
de boule aanligt.
En dan: concentratie. Niet uit de losse pols gooien.
De arm met de boule gaat naar achter, de arm zwaait naar voren, op borsthoogte strekken de vingers zich,
de boule vliegt weg.
De vingers zwaaien de boule na in de richting van de but.
Pffff!
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 10 van 13
Nu wordt gekeken of de boule “beter” ligt, of dat je op z’n Frans “Merde” moet zeggen. De boule ligt dan niet goed.
Of misschien ligt ie op het oog even ver als die van de tegenpartij.
Dan moet er gemeten worden. Want meten is weten.
Dat doet een onpartijdig iemand die niet weet welke boule van wie is. Het kan gaan om millimeters.
Hij houdt het einde van zijn rolmaat tegen de te meten boule en kijkt aan de andere kant naar de voorkant van de
but.
Dat doet hij voor alle boules die gemeten moeten worden.
“Die ligt”
is zijn verlossende woord.Als elk team “op” is, geen boules meer heeft, dan is de
“mène” afgelopen en moet geteld worden.
Elke boule die dichter bij de but ligt als die van de tegenpartij telt voor één punt.
Het team dat het eerst 13 punten heeft gehaald is winnaar.
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 11 van 13
In het uitzonderlijke geval dat de tegenpartij geen punten heeft gehaald, dus de stand 13-0 is,
dan is de verliezer “Fanny” tegen gekomen.
Als dit gebeurt dan gniffelen de winnaars en de anderen die weten wat er gaat gebeuren en stoten elkaar aan.
Iemand van de winnaars komt aandragen met een schilderij
waarop een juffrouw staat met volle, ronde, blote billen.
De verliezers moeten nu op beide billen een kus geven.
Als dat in een café (of in de Ligt!) gebeurt dan volgt daar meestal een rondje op!
Soms wordt er “Uit” geroepen.
Dan is de boule tegen de rand van het speelveld gekomen en mag niet meer mee doen.
En als iemand met zijn boule de but raakt en die vliegt tegen de rand, dan zie je alle spelers die nog een boule
hebben triomfantelijk kijken.
In het geval dat een team geen boule meer heeft tellen de boules van de andere partij als punten en worden
bijgeschreven op het scorebord.
Als beide teams “op” zijn is er niets aan de hand en moet de but opnieuw geworpen worden.
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 12 van 13
We hebben intussen al heel wat spelletjes gespeeld.
De boules hebben al heel wat keren over het grit op de baan gerold. Ongemerkt is de glans verdwenen. De kleur is
veranderd. Er is een roestig laagje op gekomen dat eufemistisch “goud” genoemd wordt.
Tja, had dan niet die goedkopere boules gekocht!
En ook niet die hele dure.
Dat zijn wedstrijdboules die voorzien moeten zijn van een serienummer, het fabrieksmerk, het gewicht en het goedkeurings merk voor officiële wedstrijden. En dat is te
hoog voor ons!
Boules waar alleen het gewicht en een nummer opstaan zijn voor ons doel prima geschikt en hebben een gemiddeld
prijskaartje.
Misschien is het opgevallen dat veel oude mannetjes jeu de boulen. Die worden wat strammer in hun spieren en
kunnen niet zo goed meer bukken.
Daar hebben ze het volgende op gevonden:
”Een magneet aan een stokje of aan een touwtje!”
Bijgewerkt: 0ktober 2020 Bladzijde 13 van 13
Laat wel de winkeljuffrouw het magneetje uit de
verpakking halen en probeer het met een jeu de boule bal.
Als het magneetje aan de boule blijft plakken en de boule blijft liggen, koop het magneetje dan niet.
Het zit niet vast in het ( kunststof) houdertje en is dus waardeloos!
---
We zijn uitgespeeld! Koffie!
Wil je meer weten en zien hoe het in de praktijk toegaat?
Je bent hartelijk welkom op de woensdagochtend bij
“Die Ligt” naast Ontmoetingscentrum “de Ligt”
(Ligt 157 Veldhoven, www.deligtveldhoven.nl ).
Je kunt een partijtje meespelen. Geen boules?
Niets aan de hand. Wij hebben reserve boules.
Contact:
Cor Roelandse Tel: 040 2542459
Deze informatiepagina is gemaakt door Jacques Sauren waarvoor onze dank.
November 2010.
