VRIJHEID EN
DEMOCIATIE
Zaterdag 5 November 1'955 • No.
Jn
Prof. Van Esveld
over de pensioenen
<Zie pag. 5)
WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE
••
PRINCIPIELE POLITIEK
D
e algemene beschouwingen over de
begroting waren ditmaal van bijzondere
Rijks~betekenis. Het feit, dat deze begroting de laatste
was, welke de Kamer in haar tegenwoordige
sa~menstelling te behandelen kreeg, gaf aan deze
be~sehouwingen het karakter van een finale
beoorde~ling van het regeringsbeleid in de teneinde
lopen~de vierjarige periode. Ditzelfde feit lokte als
van~zelf een gedachtenwisseling uit over een volgende
kabinetsformatie. Het leidde tenslotte tot
discus~sie over de in ons land zo zwaar wegende vraag
van de politieke partijvorming, met name over de
grondslagen waarop deze dient te geschieden.
Het jaarlijkse steekspel kwam door dit alles op
lioog parlementair peil en dit is op zichzelf reeds
van groot belang. Het parlementaire werk vindt
over het algemeen onder ons volk niet die
belang~stelling en die waardering welke in een land waar
de politieke democratie consequent is
doorge~voerd daarvoor behoort te bestaan. Teveel heerst
iR brede bingen het gevoel. dat politiek een vrij
trieste bezigheid is, waarbij het op zijn best _gaat
om grote of kleine groepsbelangen. Te weinig
leeft het besef, dat het in de politiek gaat om de
toepassing van staatkundige blginselen, voor heel
de samenleving van de grootste betekenis.
Een parlementair debat op hoog niveau is het
beste, zo niet het enige middel om een volk
be~wust te maken van hetgeen het in zijn
democrati~sche staatsbestel inderdaad bezit.
* * *
Dat de jongste algemene beschouwingen dit
hoge peil bereikten, is ongetwijfeld mede
te danken aan de omstandigheid dat recente
ge~beurtenissen veler aandacht weer. richtten op de
principes, die de verschillen« politieke partijen
tot gelding gebracht wilden zien. Twee van die
gebeurtenissen voltrokken zich buiten het
parle~ment, doch niet zonder in het parlement levendige
reacties te verwekken: het bisschoppelijk
mande~ment en het herderlijk schrijven der Hervormde
Kerk. Twee andere lagen zuiver op het
parlemen~taire vlak, maar lieten niet na in brede kring
daar~buiten meer dan gewone indruk te maken: het
moeizaam getob om tot een nieuwe Zondagswet .
te komen en de weinig verkwikkende behandeling
die de nieuwe begrafeniswet bij de meerderheid
der Kamer vond. Bij alle tezamen en bij elk
af~zonderlijk werd het velen, die zich doorgaans
weinig met politiek inlaten toch wel duidelijk, dat
het in die zo vaak gesmade politiek inderdaad
gaat om beginselvragen, heel de Nederlandse
sa~menieving rakende.
*
*
*
H
iervan nu vond men in de
algemen~ be~schouwingen de duidelijke neerslag. Mede
op grond daarvan mag verwacht worden, dat ook
bij de komende verkiezingen meer dan in de jaren'
na
'45
tot dusverre het geval was de eigenlijke
beginselvragen een rol zullen spelen. Van de
wijze waarop dit zal geschieden hangt veel af.
Wij bijv. verlangen geenszins naar eén herleving
van de antithesestrijd, waarbij ons volk bótweg
weer zou worden opgesplitst in christenen en
paganisten of welke benamingen men daarvoor
thans mocht bedenken. Mocht de
verkiezings~activiteit op eenzelfde niveau tot ontplooiing
kef~men als waarop men zich bij de jongste
Kamer~debatten vrijwel algemeen bewoog, dan achten
wij het gevaar voor zulk een fatale splitsing niet
groot. Immers men was het vrijwel over de gehele
linie eens met wat de heer Romme stelde: men
moet mèt elkaar willen spreken over deze grote
beginselvragen, niet tègen elkaar.
*
*
*
Zou dit gelukken, dan ware bereikt wat toch
eigenlijk als uitgangspunt voor alle
poli~tiek behoort te worden erkend en wat tevens het
doel van iedere verkiezing behoort te wezen: het
HET
MIDDENSTANDSFORUM TE
V.l.n.r. de heren F. D. Bastet Jr (Haags raadslid), C. van der Linden (Rotterdams raadslid), K. J. Nieukerke (Haags raadslid), F. L. van der Leeuw (voorzitter),
J.
G.
H.Cornetissen
(lidvan de Twéede Kamer) en
D. W.
Dettmeijer,
die
het inleidende woord sprak.(Cliché "Het Vaderland")
volk in zijn geheel bewust te maken van de
be~ginseten die in de staatkunde om verwezenlijking
vragen.
Dit is van te meerbelang, daar ook het
econo~mische en sociale leven niet buiten die
beginse~len omgaan. Geestelijke vrijheid bijv. is niet alleen
een ideëel liberaal desideratum. Het hangt
sa~men met de sociale en economische politiek, die
de liberaal gevoerd wil zien en waarvoor hij de
geestelijke vrijheid als uitgangspunt en doel
te~vens ziet. Wordt het economische en sociale
los~gewerkt van het geestelijke en ideële, dan
ver~vlakt àlles.
*
*
*
Bij de Kamerdebatten is opnieuw gebleken,
dat het liberalisme hier te vechten heeft
op twee fronten. Het was aan onze fractieleider,
Prof. Oud wel toevertrouwd, de liberale positie
naar beide kanten te markeren. Naar "rechts",
waar hij duidelijk maakte, dat de overheid als
zo~danig zich niet mag laten leiden door een
bepaal~de godsdienstige overtuiging. Naar socialistische
kant waar hij schetste hoe de P.v.d.A. met haar
kathol!eke, protestantse en humanistische
werk~groepen meer ,.federatie" dan partJj was
gewor~den, het zoekende in de breedte, terwijl de V.V.
D. het als partij zoekt in de diepte.
* *
*
N
u het zich laat aanzien, dat ook in de
ko~mende verkiezingsstrijd de principiële
vra~gen weer meer op de voorgrond zullen treden,
verdient het betoog, door Prof. Oud ook weer bij
de algemene beschouwingen van dit jaar
gehou~den, de aandacht van onze geestverwanten, met
name van allen, die actief aan de verkiezingsactie
deelnemen. Het verdient ernstige bestudering, ook
in samenhang met hetgeen door de
woordvoer~ders van de andere partijen hierover is gezegd.
deR.
I 1!fOVEMJQlB. 1951 - PAG. I
OVERHEIDSSTICHTINGEN VOOR ONZE
FRACTIE HET STRUIKELBLOK
Bij de behandeling van het ontwerp inzake
Eerste Kamer: De Kerken en de televisie
orw-
maal la . een en dezelfde week beeft onze fractie in de Tweede Kamer zich eenstemmig genoopt gevoeld, haar medewerking aan eerr wetsontwerp te onthouden.Dat geval deod zich voor bij het ontwerp "Wettelijke regeling inzake stich-tingen" en bij het ontwerp tot instelling van een productschap voor zuivel. Het laatstgenoemde zullen wij voor ons volgende overzicht moeten houden, daar wij ook van de Eerste Kamer nog iets in het vat hadden.
Dat onze V.V.D.-fractie zich :verplicht zag, als gevolg van het niet opgeloste geschil omtrent de overheidsstichtingen haar stem tegen eerstgenoemde ontwerp uit te brengen, moet haarzelf gespeten hebben, want onze. geestverwant, mr V a n L e e u w e n, onze woordvoerder bij deze aangelegenheid, had
nadrukke-lijk verklaard bet zeer gewenst te achten, dat deze Wet op de stichtingen tot
stand zou komen vóór de herziening van het Burgerlijk Wetboek, waarin deze regeling later moet worden geïnsereerd.
Het zal in het bijzonder de heer Van Leeuwen persoonlijk gespeten hebben, aangezien minister Donker juist aan enkele belangrijke bezwaren en suggesties van hem (en enkele andere woordvoerders) vrijwel geheel was tegemoet gekomen.
De stichtingen hadden zich, naar men weet, tot nu toe geheel vrij kun-nen ontwikkelen. Dat is ongetwijfeld goed geweest, daar zich aldus een soort ongeschreven recht heeft ontwik-keld, dat, voor zover dit mogelijk en gewenst is, thans in geschreven recht kan worden omgezet.
Die vrijheid van ontwikkeling heelt echter stellig óók geleid tot vrij veel onzekerheid - rechtsonzekerheid -en hier -en daar ook tot bepaalde mis-bruiken.
Vrijwel algemeen achtte men dan
ook wel belangrijke redenen aanwezig om thans tot een wettelijke regeling te komen.
Mr Van Leeuwen stelde vast, dat de voorbehandeling van het ontwerp in de Vaste Commissie voor de Justitie tot gevolg had gehad, dat de bedoe-lingen van het ontwerp in menig op-zicht nader waren belicht en verdui-delijkt. De minister had, na deze voor-behandeling, ook een nota van wijzi-gingen ingediend, waarbij een aantal verbeteringen was aangebracht.
De vraag was aanvankelijk wat nu eigenlijk de bedoeling was van het ontwerp: om het gebn.iik van de stich-tingavorm terug te dringen naar haar klassieke begrenzing van een rechts-persoon, in het leven geroepen ad pias eausas of voor een zuiver ideëel doel, dan wel of de moderne ontwikkeling zou worden gevolgd, waarbij de stich-ting is uitgegroeid tot een instrument, ook voor commerciële doeleinden
ge-bruikt.
In verband met de toelichting op het toen nog ongewijzigde ontwerp was bij velen de indruk gewekt, dat het wets-ontwerp er inderdaad toe strekte, het gebruik van de stichtingavorm terug te dringen tot eerstgenoemde doelein-den.
Bij het overleg met de vaste com-missie had de minister - ook blijkens het daarover uîtgebrachte verslag -te kennen gegeven, dat het toelaatbaar moet zijn, dat stichtingen zelf com-merciè1e handelingen verrichten en dat zij daarmede winst maken, . die over-eenkomstig de bepalingen van de sta-tuten aan de rechthebbenden ten goe-de komt.
Anderzijds zou, zo meende de heer Van Leeuwen, terwille van de duide-lijkheid hier toch bij moeten worden gezegd, dat het niet de . bedoeling is stichtingen toe te laten, die krachtens haar statuten de winst ten goede zou-den doen komen aan oprichters en de machthebbers in· de stichting.
De vraag was nu - en de heer Van Leeuwen beantwoordde die be-vestigend - of het niet gewenst was, deze nadere interpretatie duidelijker in de wet neer te leggen. ·
Bij de tekst van artikel 1, waarin de definitie van het begrip "stichtin-gen" was gegeven, mocht men terecht aan die duidelijkheid twijfelen. De me-morie van toelichting (waarnaar een rechter toch in de eerste plaats zou grijpen), klopte bovendien niet meer geheel met de nadere interpretatie.
De tekst van artikel 1, zoal$ de
mi-Mr V A.N LEEUWEN ... onvoldoende toezegging ... . nister die had voorgesteld, luidde: "Een stichting is een door een handeling in het leven geroepen rechts-persoon, welke beoogt met behulp van een daartoè bestemd vermogen een niet op winst gericht doel te verwezen-lijken. Een stichting kent geen leden".
In deze definitie komt dus niet tot uiting, dat de stichting commerciële handelingen kan verrichten en daar-mede winst maken, en anderzijds komt er niet in ·tot uitdrukking, dat win-sten niet ten goede kunnen komen aan de kring van oprichters en machts-hebbers.
Die tekst, zo meende onze geest-verwant (en hij kreeg, zoals wij dade-lijk zullen zien, gedade-lijk), behoeft ver-duidelijking. Het ontwerp beoogt een einde te maken aan rechtsonderzeker-heid; Iaat dit dan ook inderdaad ge-schieden!
Een tweede punt van bedenking be-trof het niet-hebben van leden. Mr Van Leeuwen was het er mee eens, dat een stichting in beginsel geen le-den behoeft te hebben en dat veelal de v e r e n i g i n g de aangewezen or-ganisatievorm zal zijn" voor het geza.;; menlijk nastreven van bepaalde
doel-einden. ~
Doch waarom die absolute beper-king? Zij leidt ertoe, dat gekozen wordt voor een autoritaire bestuurs-vorm. Zij leidt naar een coöptatie van het bestuur. Zij snijdt controle door een orgaan buiten de kring van het bestuur af.
Hij achtte het onjuist, dat contri-buanten, die de bevoegdheid zouden hebtien tot benoeming (ontslag en schorsing) van bestuurders, als "le-den"· zouden worden aangemerkt, waardoor de stichtingavorm niet ge-oorloofd zou zijn (de controle op de stichtingen is in het wetsontwerp aan de rechterlijke macht opgedragen, maar het is - uiteraard - een repressieve controle; de oprichting zelve blijft vr:ij).
Waarom, zo vroeg spreker, moet
op dit gebied de democratie door een invloed van belanghebbenden, zo ge-heel en principieel worden afgesne-den?
Nieuwe definitie
Aan deze bezwaren en opmerkin-gen (die ten dele ook door en-kele andere sprekers werden gemaakt), is de minister, die de juistheid daar-van tenslotte wel erkende, door een geheel nieuwe tekst, aangebracht bij een tweede nota van wijzigingen, te-gemoet gekomen.
Die tekst, gesplitst nu in 3 alinea's, is thans geworden:
1. Een stichting is een door een rechtshandeling in het leven geroepen rechtspersoon, welke geen leden kent en beoogt, met behulp van een daartoe bestemd vermogen een bepaald doel te verwezenlijken.
2. Indien de statuten een of meer personen de bevoegdheid geven in de vervulling van ledige plaatsen in
or-ganen van de stichting te voorzien, wordt zij niet uit dien hoofde aange-merkt· leden te kennen.
3. Het doel van de stichting mag niet inhouden het doen van uitkerin-gen aan oprichters of aan hen die deel uitmaken van haar organen noch aan anderen, tenzij, wat deze laatsten be-treft, de uitkeringen een ideële of
so-ciale strekking hebben.
Aldus de nieuwe tekst, waarmede onze woordvoerder thans in belangrijke mate kon instemmen.
Het is wellicht goed, hier nog aan toe te voegen, dat blijkens een in een later stadium van het debat door de minister nog gegeven toelichting hier-door n i et uitgesloten is, dat een re-delijk bestuurdersloon zou worden ge-geven of een secretaris een redelijke vergoeding van bureaukosten krijgt.
Immers, ook dàn kan niet worden gezegd, dat het doel van de stichting is gericht op het doen van uitkeringen aan deze secretaris of bestuurder.
Wanneer men .echter een andere fi-guur heeft, waarbij de inkomsten van de stichting geheel naar één bepaalde man zouden gaan, ook al besteedt deze zijn gehele dag aan de stichting, dan zal men, naar de minister meende, moeten zeggen, dat het doel van de stichting inderdaad is gericht op het doen van uitkeringen aan die bestuur-ders. Ook hier zal de rechter On wie
c ·~ mr Van Leeuwen verklaarde ver-trouwen te hebben) intussen de juiste \veg hebben te vinden.
Vermogenseis
Een ander· punt, waarover wel
ver-schil van mening tussen de mi·
nister en een deel van de Kamer is blijven bestaan, betrof de vormogens-eis, neergelegd in de woorden (men zie hierboven) : "met beitulp van een daar-toe bestemd vermogen".
Mr N. van den Heuvel (K.V.P.) had daartegen ernstig bezwaar. Hij achtte
deze eis volkomen formeel en daarom niet reëel. En toen de minister deze eis ook in de nieuwe tekst van arti!cel 1 bleek te hebben gehandhaafd, diende
hij een amendement in, om die eis ge-heel te laten vervallen.
Minister Donker achtte die eis echter wèl reëel en de beer Van Leeuwen viel de minister daar tenslotte wel in bij.
tn eerste aanleg had de heer .Van Leeu-wen nog wel enige aarzeling op dit punt getoond, maar bij de replieken schaarde hij zich op dit punt toch ach-ter de minisach-ter.
De minister en ik - zo merkte hij op - ontmoeten elkaar hier in een ze-ker soort conservatisme. De stichting
is nu eenmaal aangevangen als een lichaam, dat is opgericht door afzon-dering van een vermogen (volgens de nieuwe bepalingen hoeft dit "vermo-gen" nu niet meer direct op tafel te liggen, maar het kan bijv. ook bestaan uit - toekomstige - contributies) en
stichtingen
hij zag geen reden, om deze historische lijn te verbreken.
Zoals bij de stemm.ing ove; 'dit
amendement bleek, dachten enige an-dere leden van onze fractie daarover echter enigszins anders.
Het amendement-Van den Heuvel werd tenslotte verworpen met 34 tegen
31 stemmen, waarbij vóór het amende-ment stemden de K.V.P., de Staatk.-geref., de C.P.N., prof. OUd en enige andere leden van on~ fractie en een deel van de A.R. Onder de tegenstem-mers schaarde zich
mr
Van Leeuwen. die eveneens enige fractiegenoten ach-ter zich kreeg.De
overheidsstichtingen
T
enslotte dan de kwestie van de overheids- of publiekrechtelijke stichtingen.Onder de overgangs- en slotbepalin-gen was opslotbepalin-genomen een artikel 29, waarvan de le alinea luidde: "De bepa-lingen van deze wet zijn ten ware zij
bij de statuten van toepMsing zijn ver-klaard, niet van toepassing ten aanzien van stichtingen, die uitsluitend of mede zijn of worden opgericht door de Staal:, een provincie, een gemeente of een
lichaam, als bedoeld in de
wet
ge-me'enschappelijke regelingen, dan wel die in~olge wetteltik voorschrift met een taak zijn of worden belast".De overheidsatichtingen werden dus buiten het ontwerp geplaat.at en da.t geldt zelfs voor stichtin~. waarbij bijvoorbeeld slechts één gemeente is
mede•betrokken.
Tegen dit uit de wet houden van de overheidsstichtingen rees aanvankelijk. a I gemeen bezwaar in de Kamer; ok bijvoorbeeld bij de woordvoerder der P.v.d.A.-fractie, mr Ten Hagen.
Minister Donker begreep dus wel dat hij iets moest doen om deze storm-loop te bezweren en zo kwam bij de
volgende dag met een offciële ver-klaring.
Hij deelde mede, dat in een vroegere versie van dit wetsontwerp al eens ge-dacht was aan de mogelijkheid om daarin ook een, zij het globale, rege-ling te geven van de publiekrechtelijke· stichting.
Het was echter niet mogelijk geble-ken, ee:rr· wetsontwerp in te dienen, waarin de civielrechtelijke stichting werd geregeld en tegelijkertijd een re-geling werd gegeven voor de ovemeids-stichting in publiekrechtelijke zin. Dat was niet mogelijk, omdat deze laatste
MINISTER DONKER ••.. officiële verklaring ..•• regeling z.i. nog niet rijp voor regeling was.
Uit de kring van hen, die deze zaak van de bestuurlijke kant benaderen, was trouwens ook bezwaar gemaakt tegen een dergelijke abrupte en globale afsluiting van het evolutieproces van de overheidsstichting in bestuursrech-telijk opzicht.
Niettemin - en dat was 's ministers verklaring - meende hij een bijdrage te kunnen leveren voor de oplossing van deze controverse. Hij kon n.l. me-dedelen dat de Regerin5 bereid is om een sta:atscommissie in te stellen, die tot taak heeft, een oplossing te zoeken voor het probleem van de publiekrech~
telijke stiChting.
VRLJ11E1D EN DEMOCRATIE
DE STRIJD DER KAMPIOENEN
Breng de Liberalen thuis in de V.V.D.
Bundel de krachten der vrijheid
Een stroom aanmeldingen van nieuwe. _leden komt dagelijks bij het Algemeen Secretariaat binnen. Talloze afdelingen· · en individuele partijleden ·.strijden met elkaar een sportieve strijd, wie het groot-ste aantal nieuwe leden aanbrengt.
Duizenden adressen van te bewerken adspirant-leden komen binnen. Met de
re-gelmaat van een klok gaan grote zen-dingen propaganda-materiaal de deur uit. Laten de afdelingsbesturen vooral niet . verzuimen ~e -'-.d . sen van
adspirant-leden die z' - . t Algemeen
Secreta-. ·.·""";.·.~ '~
riaat ontvangen, nog even te bewerken. Het is slechts een kleine moeite nieuw& leden voor de Partij te winnen. Nimmer stond de Partij zó in het middelpunt der belangstelling als juist nu. Een bewijs hiervoor vormt het aantal spontane aan-meldingen als lid en talloze aanvragen om nadere inlichtingen over de doelstel-lingen der V.V.D. die practisch dagelijks met tientallen tegelijk binnenkomen.
Laten wij vooral niet verzuimen het ijzer te smeden nu het zo gloeiend heet is.
De kampioenledenwerver over de maand November
krijgt als beloning EEN TE LEV IS I ET 0 EST EL
Parade der Kampioenen
Vanzelfsprekend is het ondoenlijk al diegenen te vermelden die zich in de maand October bij onze ledenwerfactie op buitengewone wijze verdienstelijk hebben gemaakt.
Een uitzondering willen wij maken voor de heer A.
w.
M. Maas te Rotter-dam, die in de maand October tien nieuwe leden wist aan te brengen. V eer-tien nieuwe leden werden aangebracht door de beer J. K. Lanting te Overveen, terwijl de heer C. v. d. Linden te Rotter-dam in de maand October vijftien nieu-we leden voor de partij wist te nieu-werven.De kampioen-ledenwerver over de maand October en dus de winnaar van de boekenbon ad f 100.-is de heer Sch. Overwater te Strijen, die in de afgelo-pen maand niet minder dan negentien nieuwe leden wist aan te brengen.
Gaar-ne wensen wij de heer Overwater van harte succes met dit prachtig· resultaat. In de komende weken rekenen wij· stellig op de volle medewerlring van deze kam-pioen.
Afdeling Striien
wordt verlegen
Naar aanleiding van het feit, dat wij enkele weken geleden in dit blad lof toe-zwaaiden aan onze Afdeling te Strijen, die met haar actieve secretaris, de heer Sch. Overwater in de voorste gelederen, ons had medegedeeld dat zij binnen wei-nig weken meer dan 100 leden zou heb-ben, ontvingen wij een schrijven, waarin de heer OverWater ons mededeelde, min of meer verlegen te zijn geworden met de lof die wij hem hadden toegezwaaid. Het spijt ons zeer, dat wij de heer Overwater opnieuw verlegen moeten maken. Dezer dagen ontvingen wij van hem bericht, dat het gestelde doel inderdaad was bereikt en dat de Afdeling Strijen thans meer dan 100 leden telt.
Gaarne willen wij deze afdeling op de Zuidhollandse Eilanden ten voorbeeld stellen aan de gehele Partij. Hier wordt het bewijs geleverd, dat met vereende krachten belangrijke resultaten te ver-krijgen zijn. Naar onze mening is er voor Strijen geen enkele aanleiding verlegen te zijn. Integendeel! De Afdeling Strijen mag trots zijn op de geleverde prestaties.
De November-kampioen
ontvangt een televisietoestel
Om de sportieve strijd tussen de kam-pioen-ledenwervers onzer Parlij nog spannender te maken, wordt voor degene die in de maand November de meeste nieuwe leden voor onze Partij aanbrengt, een televisietoestel als prijs beschikbaar gesteld.
Wij . weten heus wel, dat onze ~:"artijle
den, die zich met zoveel enthousiasme ge-zet hebben aan de taak de Partij te ver-sterken, geen èxtra aansporing nodig heb-ben. Wij willen echter degene die zijn vrije avonden buiten de huiselijke kring doorbrengt om leden te winnen voor de V.V.D., belonen door hem of haar de ko-mende wintermaanden te laten genieten van de Nederlandse televisieprogramma's. Kampioenen aantreden! Wie krijgt als Sint Nicolaasverrassing een televisietoe-stel thuisbezorgd?
Gratis propaganda-materiaal
Alle afdelingen die plaatselijk leden-werfacties willen organiseren kunnen bij het Algemeen Secretariaat propaganda-materiaal aanvragen. Gratis worden ter beschikking gesteld: de folder "Dit na-jaar staat in het teken van de Stembus" en het "Liberaal Manifest". De .brochure "Opgaande Lijnen" is tegen kostprijs ver-krijgbaar. De prijs .hiervan is f 0.30 per stuk, bij afname van 100 stuks f 0.25 en bij afname van 1000 stuks f 0.20.
Maak veelvuldig gebruik van de sluit-zegels die voor de ledenwerfcampagne zijn vervaardigd. Dit Is een doeltreffende reclame, waarmede men de naam der partij voortdurend onder de aandacht van buitenstaanders kan brengen. Ook deze sluitzegels kan men bij het Alge-meen Secretariaat bestellen. De prijs hiervan bedraagt: f 1.50 per 100 stuks,
f 7.25 per 500 stuks en f 14.- per 1000 stuks.
Plaat van Thorbecke
Van verschillende zijden bereikten het Algemeen Secretariaat verzoeken om de mogelijkheid onder het oog te zien de tekening van Thorbecke, zoals geplaatst
in
het nummer van 3 September j.l. van ons weekblad, op kunstdrukpapier ter beschikking te stellen.Bij voldoende belangstelling zal het Algemeen Secretariaat van deze voor-treffelijke ~kening overdrukken laten vervaardigen op het formaat. 20 X 25 cm., gedrukt op kunstdrukpapier.
Dè prijs van deze tekening komt dan op 50 ct per stuk. Bestelllilgen gaarne per omgaande aan het Algemeen Secre-tariaàt, KoninginDegracht f;l, Den Haag.
5 NOVEMBER 1155 - PAG.
a
AFDELINGSNIEUWS
Contactavond te Middelharnis
Op 24 November a.s. zal door de Onder. centrale Goeree-Overflakkee te Middel-harnis een contactavond worden belegd waar Mr. H. van Riel, ondervoorzitter der Partij, lid van het College van Gedepu-teerde Staten van de Provincie Zuid-Hol-land, zal spreken over "Opgaande Lijnen".
Na de pauze is er een gezellig samen-zijn.
Vergadering Partiiraad
Zaterdag 29 October j.l. kwam de Par-tijraad te Amsterdam in vergadering bij-een ter bespreking van het vraagstuk van de Ouderdomsvoorziening.
Dit vraagstuk werd ingeleid door Mr.
C. E. J. Maitland. De tweede inleider Prof. Mr. N. E. H. van EsveldJ was door bijzondere omstandigheden verhinderd .
Een zeer uitvoerige discussie ontspon zich naar aanleiding van de inleiding van de heer Maitland.
Biieenkomsten
in Noord-Holland
In overleg met· het dagelijks bestuur van. de Kamercentrale Den Helder, wer-den onder voorzitterschap van de orga. nisator-propagandist de heer L. van Vlaardingen, een vijftal bijeenkomsten met afdelingsbesturen gehouden nl. te Purmerend, Hoorn, Zaandam, Schagen en Alkmaar.
In deze vergaderingen waren mede aan. wezig de heren P. Blaauboer, voorzitter en S. Breebaart, secretaris van de Ka-mercentrale Den Helder; er werden talrij. ke problemen van organisatorische aard besproken. Door deze bijeenkomsten wordt mede een nauwer contact gelegd tussen de verschillende afdelingsbesturen en het hoofdbestuur der Partij.
Het ligt in het voornemen ook elders in het land deze bijeenkomsten te orga. niseren.
Goed zo, Gorinchem
Van de heer A. den Bakker, penning. meester van de Afdeling Gorinchem ont- , vingen wij bericht, dat op de giroreke-ning van het Algemeen Secretariaat was overgemaakt een bedrag als bijdrage in de kosten van de V.V.D.-dag op 17 Sep. tember j.l.
Gaarna willen wij dit gebaar van de Afdeling Gorinchem aan andere partij-afdelingen ten voorbeeld stellen. Wie volgt?
"Doe het nu! Zend adressen aan het Algemeen Secretariaat''
Gefrankeerd met 1 0 cent
post-zegel opsturen in gesloten enve-loppe naar:
Algemeen Secretoriaat der V.V.D., Koninginnegrocht 61,
te 's-Grovenhoge.
ADRESSEN-COUPONS
Uw naam en adres:
Dit adres kan b e w e r k
twor-den voor het V.V.D.
I idmaatschap.
LEDEN-COUPONS
Uw naam en adres:
Als lid wil zich aanmelden:
".
,~---~---
~--Naam: Naam: Naam: Naam:
Adres: Adres: Adres: Adres:
Woonplaats: .. . .... •• .. .. .. .. .. .. ... Woonplaats: ... . Woonplaats: ... ; ... . Woonplaats: ... .
,---
1---Naam: Naam: Naam: Naam:-... . Adres: Adres: Adres: Adres: ... . Woonplaats: .••.•••••• , • • • • • • • • • • • • • • • Woonplaats: ...
-ll-w
1 o 1 o 1 n 1 pil 1 a 1 a 1 t 1 s: • . 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . 1 . 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . • 1w
1 -oo 1 · 1 n 1 pll 1 a 1 a 1 ts 1 : •. 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . 1 . 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . 1 . 1 .. 1 . 1 . 1 . 1 . 1 .. 1 . 1 .•. 1 ~~---Naam:· ... . Naam: Adres: Adres: Woonplaats: • • • . • . • . • •• ••• • •• •• • • •• ••• Woonplaats: ...•... Naam: Naam: Adres: Adres: Woonplaats: . .. . . ... .. .. .. .. .... ... Woonplaats: ... . Naam: Naam: Adres: Adres: Woonplaats:... Woonplaats: ... .lnschrijvingsbewijs V.V.D.-Waarborgfonds.
Ik teken in voor een bedrag van f ... in eens/p. jaar/p. kwartaal • per postgiro op nr. 67880, t.n.v. Secretaris V.V.D., KoninginDegracht 61,
's-Gravenhage.
• per giromachtiging t.n.v. Secretaris V.VD., Koninginnegracht 61, 's-Gravenhage.
• per bank op de rekening van het Hoofdbestuur der V.V.D., bij de firma
R. Mees & Zonen, Rotterdam.
• per postwissel t.n.v. het Algemeen Secretariaat der V.V.D., Koninginoe-gracht 61, 's-Gravenhage.
Naam: Adres: Woonplaats:
•
Raadsleden van
gr~te
-gemeenten
bespraken begrotlngsvraagstukken
Standpunt t.a.v. verkeer, woningbouw en bejaardenzorg
De Vereniging van Staten- en Raads-leden van de V.V.D. heeft op Zaterdag,
22 October jl. te Utrecht een vergade-ring gehouden voor de Gemeenteraads-leden van onze partij uit gemeenten met meer dan 75.000 inwoners,
Op deze vergadering, welke werd voorgezeten do,or de heer D. W. ~ett
meijer, voorzitter van de Verentging van ·staten- en Raadsleden, waren aan-wezig de voorzitter van de V.V.D., prof. mr P. J. OUd, wethouders en
gemeen-teraaid~leden uit Amsterdam, Rotter-dam, Den Haag, UtreCht, Apeldoorn, Arnhem, Dordreclht, Ha-arlem, Lee1J.-warden en Leiden, de bestuursleden van de Vereniging: Mevrouw Wilder-vanek de Blécourt-Bech uit Ommen en de heer Breebaart uit Middenme·er, aismede de heer K. H. Brandt, redac-teur van Provincie en Gemeente.
het leven en de veiliglheid van mede-burgers, wier belan~n aan de verte-genwoordigende lichamen zijn toever-trouwd.
Als consequenties van de sterke toeneming van het verkeer zag hij het besohiklbaar stellen van gelden voor goede wegen, fietspaden van voldoende breedte, vooral ook met bet oog op de bromfietsen, het aanleggen van par-keerlh.avens en parkeerinhammen en uitbreiding van het aantal verkeers-lichten.
Ten aanzien van de bejaardenzorg wees spreker op een recent artikel in "Bouw" van de hand van de heer
Schre~l, waarin deze tot de conclusie komt, dat, wil men iedere bejaarde een verantwoord onderdak bezorgen, de capaciteit, welke in 1950 bestond,
fei-telij,k zou moeten worden verviervou-digd, maar tevens dat het probleem van de huisvesting van bejaarden niet uitsluitend li~ bij de vraag, waar wij
de bejaarden moeten onderbrengen, maar ook, wil men van een redelij,ke verzorging verzekerd zijn, hoe dit alles moet worden gefinancierd.
Ten aanzien val'l de wonin~bouw
dient
er
naar gestreefd te worden te komen tot zoveel mogelijk regionaal • gelij·k te stellen voorwaarden in debouwverordeningen, met behoud van
de afzonderlij'ke eisen, welke per plaats verschillend kunnen zijn, in vevband met bodemgesteldheid, e.d.
Voorts zal het nuttig zijn, als er overleg plaats heeft, waardoor de eisen, welke de openbare nutsbedrij,ven moeten stellen, zo veel als maar
enigs-zins mogelijk is gebundeld worden. Bij de verdere discussie waavbij tal van vraagstukken aan de orde kwa-men, werd in het bij·zonder aandacht besteed aan de financiële · verhouding tussen Rijk en Gemeenten, waarbij . ook prof. Oud zijn zienswij2le naar voren
bracht, D.
De heer Dettmeijer stelde vast, dat de bedoeling van de bijeenkomst was, zich gezamenlijk te bezinnen op het· geen door de V.V.D.-fracties bij de. be· grotingen naar voren gebracht kon worden.
Middenstandsforumavonden
Hij deelde mede, dat het in de bedoe-ling ligt van de Vereniging van Staten-en RaadsledStaten-en in Februari 1956 een conferentie te houden, speciaal gewijd aan sport- en cultuurvraa~stukken.
Vier hoofdpunten stelde spreker bij de aanvang der besprekingen aan de orde, welke naar zijn mening van groot belang zijn te achten, nl. de verkeers-en parkeervraagstukkverkeers-en in de grote steden, de bejaardenzorg, de woning-bouw en de finaciële verhouding tussen .Rijk en Gemeenten. I
Verkeersvraagstukken stelde hij dit keer primair, omdat het hier gaat om
(vervolg van pag. 2-)
Amendement·
Jl
an Rijckevorsel
M
r Van Leeuwen was wel erkente-lijk voor de toezegging van een .staatscommissie, maar ,•oldoende vond hij die toezegging toch niet.·Hoe lang zou het bijvoorbeeld duren, vÓor . deze staatscommissie met voor-stellen zou komen? Een zekere drang leek hem wel nodi-g en daarom leek hem het inmiddels ingeöiende amende-ment-Van Rijckevorsel (K.V.P.) zeer goed, dat trouwens door hemzelf, mr Verkerk (A.R.) en prof. Lemaire (ex-K.N.P.) was mede-ondertekend.
Dit amendement wilde in de wet (ar-tikel 22) vastleggen, dat binnen vijf jaar een overlh.eidsstichting bij of krachtens de wet kon worden omgezet in "een rechtspersoon van eigen aard". Er is over de betekenis van dit amen. dement veel heen en weer gepraat. Mi· nister Donker hield vol, het niet te be· grijpen en. toen het enige malen nader was toegelicht achtte hij bet een vol-komen ondeugdelijk middel om het doel te bereiken, dat de heer Van Rijckevorsel. en zijn mede-onderteke-naren voor ogen hadden.
De indiener zelf gaf dit als de kern van zijn bedoeling ·aan~ Wanneer het amendement, zoals het hier is geformu-leerd, wordt aanvaard, wordt daarmede door de wetgever bepaald, dat er bin-nen vijf· jaar na de inwerl<:ingtreding van de wet een beslissing moet worden gènomen ten aanzie~;t van de vraag, of er rechtspersonen van . eigen aard zul-. len komen, waarin overheidsstichtingen
dan zullen k11nnen worden omgezet. Daarenboven wordt het op overheids-stichtingen toepasselij,ke recht - en dat achtte hij het voornaamste - niet in het onzekere gelaten. .
Tot overeenstemming kwam men niet, al deed de heer Van Leeuwen ook een dringend beroep op de minister
om
met het amendement~Van Rijckevovsel accoord te gaan.
Op zichzelf zou het zo erg niet zijn, aldus onze woordvoerder, als het wets-ontwerp op de stichtingen nog een paar jaar bleef liggen, totdat de kwestie van de overheids.stichtingen is opgelost, maar het zou toch wel te betreuren zijn, omdat het zeer gewenst is, dat de Wet op de stichtingen tot stand komt vóórdat de herziening van het Burger-lijk Wetboek tot stand komt.
Deze regeling, zo zei hij, moet later worden geïnsereerd in het BurgerliJk Wetboek. Wij vo·elen ons geen van allen volkomen zeker omtrent de volmaakt-heid van dit ontwerp, als het wet is geworden, en wij hebben dan de gele-genheid, bij de invoering van het
nieu-hefbben succes
Geslaagde bijeenkomsten in Assen en Den Haag
Reeds eerder is in ons blad gewezen op het initiatief van de Landelijke Mid-denstandscommissie der partij tot het houden van middenstandsforumavonden voor afdelingen, welke daarop prijsstel-len.
De vorige week werden weer twee dergelijke bijeenkomsten gehouden, n.l .
te Assen en te 's Gra.venha.ge.
In de Drentse hoofdstad traden in "Bellevue" op de heren Alberts
(Deven-we B. W. eventueel de wijzigingen aan te brengen, die in de praktijk zouden zijn gebleken.
De -.heer Van Leeuwen kon zich niet voorstellen, dat er een serieus bezwaar was tegen de overgangsbèl)alink,' zoal!i die in het amendement ·was voorge-steld.
Het hielp echter niet; de minister bleef zich verzetten, maar wel kwam hij, toen de volgende dag de stemmingen zou-den worzou-den gehouzou-den, n
o
g weer met een verklaring, en wel dat de Regering de oplossing van het probleem der pu-blie'krechteHike stichtingen zelf ook zó · . urgent achtte, dat-z\i zich :voorstelde, ombinnen een termlin ván ·vijf jaar tot een wettel\ike regelÎ!ig ·voor overheidsstich. tingen te komen.
Mr v. RUckevorsel tr<;»k nu zijn amen-dement maar in. doch 'thans verplaatste het conflict zich volledig naar artikel29, waarin de bepaling omtrent het buiten de werking van deze wet laten •:an de
overheidsstichtingen was opgenomen. Toen over dit artikel hoofdelijke stem· ming werd gevraagd, maakte minister Donker bekend. dat wannaar dit artikel mocht worden verworpen, de Regering de intrekking van het gehele wetsont-werp zou bevorderen.
Dat was voor onze fractievoorzitter,-prof. 0 u d , daarop aanleiding een korte verklaring af te leggen. Hij was de mi-nister erkentelijk voor diens duidelijke mededeling, maar daar. in de eerste plaats in de vorm zoals het hier lag all~r
lei problemen zouden rijzen en in de tweede plaats geen volstrekte zekerhein bestond. dat het probleem der overheids. stichtingen inderdaad binnen bekwame t(jd zou zijn opgelost, zou zijn fractie on-danks de ministeriële verklaring tegen het artikel stemmen.
Artikel 29 werd nu b\i zitten en O!J·
staan aangenomen. Tegen bleken. met onze V.V.D.-fractie en mr Van Rijcke-vorsel <K.V.P.). ook mr Schmal (C.H.l en de C.P.N.
Onze fractie 'kon haàr stem thans aan het ontwerp niet meer geven. Het werci aangenomen met 55 tegen 12 stemmen. Tegen stemden de V.V.D., de Staatl.cc.-geref., de C.P.N. en de heren mr Van RUckevorsel <K.V.P.), mr Schmal (C.H.l en mr Roosjen (A.R.).
*
* *
Kerken en televisie
Thans nog iets over de Eerste Ka-mer. Zoals 'wU de vorige week reeds vermeldden, had me.vr. dr Ver-wey-Jonker (Arb.) bij de hehandeling van het ontwerp op het kijkgeld een mo-tie ingediend, 'welke was mede-onderte-kend door onze geestverwant mr Wen-delaar en prof. De Zwaan (C.H.).
Deze motie had betrekking op een on-derwerp, dat, zoals men zich wellicht zal
tel'), Cornelissen (Amsterdam), Janzen (Harlingen) en Zuiderna (Groningen), onder voorzitterschap van de heer F. L. van der Leeuw uit 's Gravenhage. Zij vonden een aandachtig gehoor en moch· ten vele vragen beantwoorden.
Hoe zeer deze gedachtenwisseling over de meest uiteenlopende onderwerpen in· sloeg, bleek· wel aan het slot, toen een der bezoekèrs spontaan om spoedige
her-halip.g vroeg, ·
hecinneren. ook in de Tweede Kamer een rol had gespeeld, n.l. de uitzending door de kerken (het I.K.O.R.>.
In artikel 13 van het door de minister ter kennis van de Kamers gebrachte voorgenomen Tèlevlsiebesluit zou wot· den bepaald: "Aan kerkgenootschappen kan onze minister op hun verzoek zend• tUd toewUzen voor het uitzenden van kerkdiensten".
• Een motie, om daarvan "kerkelijke uitzendingen" te maken, was destijds in dt Tweede Kamer met 43 tegen 41 stem-, men verworpen. Deze verwerping werd
in uitgebreide kring zeer betreurd en mevrouw Verwey en haar mede-onder-tekenaren kwamen nu in de Eerste Ka· mer niet een vrUwel gelijkluidende motie.
Daartegen kwam in deze Kamer nu niet alleen het ,,materiële" verzet van hen. die deze uitzendingen niet dat rui· mere karakter wilden geven, maar de heer Algra (A.R.) en ook minister Cals kwamen tevens met staatsrechtelijke be-zwaren.
De motie had niet alleen, zo zeiden
z~j, in wezen het karakter van een amendement (en de Eerste Kamer heeft nu eenmaal geen amendementsrecht), maar het was staatsrechtelijk ook on-juist. in de Eerste Kamer te 'komen met iets. dat in de Tweede Kamer al was verworpen.
Dr Verwey bleef niet achter in het stellen van contra-argumenten, maar tenslotte wilde zU de staatsrechtelijk-bezwaarden wel tegemoetkomen en kwam daarom met een gewijzigde motie, waartegen deze argumenten niet konden worden ingebracl:tt.
Deze luidde thans:
"De Kamer. gehoord de debatten, overwegende, dat de Kerken, binnen de technische en financiële mogelijkheden. vr(i moeten z\in, zelf te bepalen, op welke w\izf! z~j door middel van de televisie aan de klikers het Evangelie willen vel'· kondigen, verzoekt de Regering bij de vaststelling van het Televisiebesluit aan dit beginsel ten volle recht te doen we-dervaren."
De heer Wendelaar verklaarde, de ge-grondheid van enkele bezwaren, welke tegen de aanvan1keliike tekst van de mo-tie waren ingebracht, niet te kunnen ont-kennen. Het verheugde hem daarom, dat de indienster bereid was gevonden deLe bezwaren weg te nemen door een gewij:. zigde tekst, welke de heer Wendelaar van harte steunde.
Waarom hii deze motie steunde, zei de heer Wendelaar heel duidelijk: Hij, die de brieven van de Oecumenische Raad van Kerken in Nederland van 3 Maart 1954 en van het I.K.O.R. van 26 Octobe~
1954 helft gelezen, moet ogenblikkelijk begrijpen. dat de protestantse kerken on· mogelijk genoegen kunnen nemen met
I NOVEMBER 1958 - PAer;
De Haagse bijeenkomst in de Marijke-zaal van hotel "Centraal" trok, ondanks het slechte weer, een bevredigende
be-langstelling: el' waren ruim 80 bezoe-kers.
Nadat de voorzitter der plaatselijke middenstandscommissie, de heer A. Del-fos, de bijeenkomst had geopend, sprak wethouder Dettmeijer een opwekkend woord, waarin hij betoogde, hoe nood-. zakelijk het is, dat de middenstand po-litieke activiteit gaat tonen. De V.V.D. staat open voor alle groepen der bevol• king, maar zal zich in het bijzonder be· ijveren voor de middenstand, omdat de-ze nijvere groep der bevolking luist de beste ontwikkelingsmogelijkheden heeft onder liberaal bewind. De V.V.D. kan in de komende verkiezingsactie de spreuk van het Rotterdamse wapen ,,Sterker door strijd" voeren en hoop' daarbij op een sterk middenstandscon• tingent.
Daarna kwam het forum, bestaande uit ons Kamerlid Cornelissen, het Rot-terdamse raadslid Van der Linden en de Haagse raadsleden Nieuket'ke
en
Bastet, onder leiding van de heer v. d.
Leeuw, in actie.
Er lag reeds een. stapel schriftelijke vragen op tafel, welke tijdens de ver-gadering nog met mondelinge werden aangevuld. Zij waren van algemeen po-litieke, sociaal-economische en plaatse-lijke aard. De forumleden hebben zich er moedig doorheen gewerkt, al moes-ten zij zich beperken.
Aan het einde van deze geanimeerde avond wekte de forumvó'orzitter de mid· denstanders op zich te scharen in de rijen van voorvechter van de V.V.D. en zich nu reeds voor te bereiden op een massaal bezoek van het Liberaal Mid· denstandscongres op 25 April 1956 te Amsterdam. Dit moet een tweede libe· rale manifestatie worden.
Afdelingen der partij die belangstel-ling hebben voor het houden van
r.-n
Middenstandsfo.rumbijeenkomst, kunnen zich wenden tot de Landelijke Midden-staildscommissie. (Z.O. Buitensingel 226 A, 's Gravenhage).
eenregeling, welke de door haar te ver-zorgen uitzendingen beperkt tot kerk-diensten.
Protestantse kerkdiensten zijn uitslui-tend acou!>tisch en dus z1..>er geschikt voor radiouitzending, maar n i e t voor televisie-uitzending, waar het erop. alm-komt, iets te zien. Daartoe is nu een-maal geen gelegenheid bij een protes-tantse preek.
Vandaar, dat deze kerken uiteraard een ruimere omschrijving verlangen dan het woord "kerkdiensten". Onze woord-voerder meende, dat z~i daarbij de rede. lijkbeid volkomen aan haar zijde heb· ben.
Minister Cals (gesteund door de K.V.P en de A.R.) verzette zich echter met hand en tand tegen de motie. Wanneer. een ruimere omschdiving dan "kerk-diensten" werd gegeven, zouden daar ook b(iv. hoorspelen onder ·kunnen val-len (inderdaad, zeiden de voorstanders van de motie. doch alleen onder voor-waarde. dat zulk een hoorspel gericht· zou zijn op de verkondiging van het . Evangelie) en dat mocht van de
minis-ter en de genoemde groepen niet, omdat zulks een doorbreking van het bestaande bestel zou zUn. Met andere woorden: men vreesde teveel concurrentie voor . de bestaande omroépverenigingen.
Het was. naar minister Cals toegaf, het goede recht van de indienster en ande-ren. dat bestel te willen doorbrekeu, maar de minister achtte het onjuist, ,,in-cidenteel hU deze televisieregeling een dergel\ike doorbraak te willen forceren". Zèer to the point interrumpeerde de heer Wendelaar hier onder grote vro-1\ikheid·: "Dit zou een goede doorbraak ûin!"
Minister Cals grapte daarop terug: "Ik begrijp niet, welke andere doorbraak ie· geachte afgevaardigde de heer Wende-laar op het oog kan hebben, maar ik wil mU hierover wel nader informeren; mis-schien kan ik daarvoor wel bij een van z(in oudere partijgenoten in de Tweede Kamer terecht".
Ondertussen: minister Cals verklaarde met zoveel woorden. dat wanneer de motie mocht worden aangenomen, men n i et van de Regering kon verwachten, dat z~i daaraan gevolg zou geven.
Zou zU practisch dus toch geen gevol-gen hebben gehad, niettemin is het jam-mer. dat z\i door een toeval werd ver-worpen.
Er ontbreken n.l. nogal enige leden van de P.v.d.A.-fractie en alleen daar-aan is het te w~iten, dat de K.V.P. en A.R. samen juist even een meerderheid vormden. De motie werd verworpen met 22 tegen 20 stemmen.
S NOVEMBER 19M - PAG. IJ
---De komende
aanslag
pensioenen.
op de
Een wederwoord ter verduidelijking door prof. Van Esveld
(Ingezonden)
1. Het geëmotioneerde, ingezonden artikel van ir. T. N. Hellemans vraagt om enige beschouwingen en correcties, waarvoor de redactie mij plaatsruimte moge
afstaan.
Schr. Iaat nl. na in te gaan op de ampele toelichting, welke de regering in de Memorie heeft gegeven, en toont voorts niet op de hoogte te zijn van de achter-grond der kwestie. Dit kan hem vanzelfsprekend niet worden verweten en doet aan de oprechtheid van zijn ontzetting niets af; wèl is het echter voor de lezers Yan ons weekblad nodig, dat zij volledig worden ingelicht en niet een eenzijdig standpunt verdedigd krijgen. ,
2. Over de redactie van het voorgestelde art. 60 is breedvoerig door vertegen-woordigers van werkgevers en werknemers in de Stichting van de Arbeid be-raadslaagd. Ook heeft de minister zich eroYer laten voorlichten door neutrale
d~undigen. ..
Tenslotte kon h\t steunen op het advies van de S.E.R., welke lnplaats van het aanpassingsartikel 60 een overgangstermijn van 5 jaar heeft genoemd. Aanlei-ding tot verontwaardiging is er dus allerminst, daar naar zo'n eerlijk mogelijke
oplossing is gestreefd. · .
Mocht deze verkeerd zijn uitgevallen, dan zullen onze afgevaardigden in het parlement daarop zeker moeten wijzen, maar ik hoop, dat zij dan niets van de toon en argumenten van ir Hellemans overnemen.
3. Het ontwerp ener algemene ouder-domsverzekering beoogt degenen, die onder de verplichte verzekering val-len, tegen premiebetaling een ouder-domspensioen te verzekeren. Men heeft pas volledig "recht" op dat pensioen, als men alle daarvoor benodigde pre-miën betaald heeft.
Degenen, die door hun leeftijd dat niet meer kunnen doen, zouden dus slechts aanspraak moeten verkrijgen op een evenredig verminderd pensioen. Om deze hardheid te vermijden, stelt de regering voor hun toch aanspraak op het volledige pensioen te verlenen. Dit betekent, dat degenen, op wie de-ze "overgangsbepalingen" van toepas-sing zijn, een geheel of gedeeltelijk g r a t i s pensioen zullen ontvangen.
4. Wie zal dat betalen? De over-,, beid, dat zijn alle belastingbetalers bij
elkaar. Als men dus tegen de regering foetert va:rlwege haar vermeende kren-terigheid, dan critiseert men de zui-nigheid van onze overheid. Voorwaar
een onliberaal geluid. Is het echter . zo, dat <le regering zuinig is ten koste van de "verdrukten'~, waarover schr. 'het
heeft? ·
Het tegendeel is waar. De regering heeft met haar . art. 60 gepoogd de bi!.• ten der g ra t i s uitkeringen zo eer-lijk mogeeer-lijk te verdelen over degenen, die het meeste behoefte eraan zullen hebben.
Het zou immers onlogisch zijn aan
Vergadering Landelijke
Middenstandscommissie
van de V.V.O.
gepensionneerden met een volwaardig pensioen bovendien nog de geheel of gedeeltelijk gratis uitkeringen krach-tens de overgangsbepalingen te schen-ken. "Daarvoor betalen we ons zuur-verdiende geld niet aan premiën en belastingen", zullen dan de werkenden opmerken.
Aan de andere kant achtte de rege-ring het ook geen aanlokkelijk idee om degenen, die in het genot van pen-sioen of inkomsten uit andere hoofde zijn, geheel verstoken te doen blijven van het nieuwe ouderdomspensioen. Vandaar dat zij de gulden middenweg probeerde te kiezen door namelijk te bepalen, dat de mogelijkheid zal be-staan de bebe-staande of toegezegde pen-sioenen bij het nieuwe pensioen aan te passen.
5 .. Is. dat diefstal, eenzijdige verbre-king van een pensioentoezegging of van een natuurlijke verbintenis? Wel-neen. Men krijgt toch immers onver-kort het nieuwe ouderdomspensioen erbij. Bovendien is het onjui13t om te. stellen, dat ·de pensioengerechtigde persé zelf voor eerstgenoemde pen-sioenen betaald zou hebben.
Dat is slechts tén dele waar, daar
I
STALEN
KANTOORMEUBELEN
GISOLAMPEN
de ambtelijke pensioenen de laatste jaren aanzienlijk verhoogd zijn (zon-der dat voor deze suppletie premie is betaald), zulks om de muntontwaar-ding gedeeltelijk op te heffen.
Het valt niet in te zien waarom toekomstige gepensionneerde ambtena-ren · tweemaal zouden moeten profite-ren van gratis toeslagen, t.w. dus de suppletie op hun burgerlijke pensioe-nen, alsmede het nieuwe nationale bo-dempensioen. Wat de werknemers uit het particuliere bedrijfsleven betreft, ook voor hun pensioenen is doorgaans meebetaald (het deel van het pensioen, waarvoor de werknemers met eigen premiën hebben bijgedragen, zal ze-ker niet voor aanpassing in aanmer-king komen).
Het is niet helemaal onbegrijpelijk, dat de werkgevers, voorzover die het oude p~nsioen hebben betaald, niet ge-heel onverschillig staan tegenover de lasten van het cumulerende nieuwe pensioen, welke zij (door loonsverho-ging) ook zullen hebben te dragen.
Zij zullen bovendien er weinig voor gevoelen mee te werken aan de vor-ming van een totaal ouderdomspen-sioen, dat uitgaat boven 60 à 70% van het laatst genoten salaris. Aanpassing in deze gevallen ligt dus voor de hand en slechts daarvoor is art., 60 bedoeld. Hoewel er uiteraard nog meerdere aspecten aan het aanpassingsvraagstuk zijn, meen ik met het bovenstaande te kunnen volstaan. De practijk zal uit-maken, of en .. in hoeverre krachtens art. 60 lopende of toegezegde pensioe-nen te veel worden ingekort. Dit zal dan een "défaut de la qualité" zijn en niet anders, . .dt;lar art. 60 van een vol-komen juist beginsel uitgaat.
Rotterdam, 29 October 1955.
N. E. H. van Esveld.
Reproting 1956 besproken
In een dezer dagen onder leiding van de heer D. W. Dettmeijer te 's ·Graven-·hage gehouden vergadering van de Lan-delijke Middenstandscommissie van .:te Volkspartij voor Vrijheid en Democratie werd een uitvoerige bespreking gewijd aan de verschillende hoofdstukken van de Rijksbegroting voor 1956, waarbij de middenstand betrokken is.
STAALBOUW
Bi.i de begroting van Eeconomische Zaken werden onder meer het prijs- en kartelbeleid, de credietvoorzieningen en de ontwikkeling der publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie besproken.
In het kader van de begroting van Sociale Zaken en Volksgezondheid werd o.a. aandacht gewijd aan het emigratie-beleid, de bevordering der arbeidspro-ductiviteit, het winkelwerktijdenbesluit en de toenemende druk der sociale las-ten.
Wederopbouw en Volkshuisvesting gaf aanleiding tot opmerkingen over de be-vordering van· de particuliere bouwacti-viteit, de vestigingsmogelijkheid van middenstandsbedrijven in de nieuwbouw (waarbij in het bijzonder op de moeilijK· heden bij ambachtsvestigingen werd ge-wezen), de schadeloosstelling van on-dernemers gevestigd aan opgebroken en afgesloten openbare ·wegen en de huur-bescherming voor bedrijfspanden.
Ook bij de begrotingen van Onder-wijs en Justitie werden kanttekeningen gemaakt.
De gemaakte opmerkingen zijn inmid-dels ter kennis van de Tweede Kamer-fractie gebracht. · ·
Er werd een subcommissie, bestaande uit de heren Cornelissen, Van der Lin-den en Van der Leeuw, benoemd o_m de herziening van de middenstandspara-graaf van het Werkprogram der partij voor te bereiden.
RÖRINK
&v·/D.BROEK
~~--~ENSCHEDE.______ __
Bakker N.V.
MACHINEFABRIEK
en
STAALGIETERIJ
RIDDERKERK
•
BETONPAAL
FUNDERINGEN "SYSTEEM DE WAAL"Ruim 40 jaar .,rvarlng · 10, 111, 20, 20, 30, 35. 40. 50. 60, 70. 80 ton.
Voor versterking en nieuwbouw. Ook IN fabrieken · kerken •
scholen huizen. Door het gehele land. DE WAAL'S INDUSTRIE N.V .,· A'dam, Tel. 81810, Gen. Vetîerstr. 68 R'DAM, TeL 86219, Thorledewee 6
Copic voor deze rubriek ..
*enden naar:
Me;uffr. Joh. H. S'pringfl', Alexanderttraa• 16, HC14rlem.
*·* *
Commissie- studiedag
van de Nederlandse
Huishoudraad
{.~--- . '·.Ü
p 24 October wo~~y..,'ÎVlf
een commissie-studiedag ' :(,~u de Nederlandse Huishoudraad biJ;'\welke in Den Haag in Pulchri Studio werdgehouden. .
Sinds enkele maanden is de Orga-nisatie Vrouwen in de V.V.D. tot de Ned. Huishoudraad toegetreden.
Haar vertegenwoordigsters zijn me-vrouw C. Steroler-Tjaden te Bentveld en mevrouw S. A. Th. Goudswaarfl-Knipscheer te Leiden.
De hoofdschotel van die dag; waar-voor meer bestuursleden waren uitge. nodigd, was een voortreffelijke caus~
rie van professor mr W. C. L. van der Grinten over de plaats van de con:m-ment in de huidige economische sa-menleving en in het bijzonder de po-sitie van de vrouw als consument.
Prof. v. d. Grinten bleek e~n grnot voorstander van vrijheid van
con-sumptie en vrijheid van productie en zag de gevaren voor de consument v.n.l. in het gebrek aan zelfstandige oordeelsvorming. -·
De consument moet voorgelicht worden en bewustgemaakt van wat en voor welke prijs hij koopt.
Een tweede gevaar ligt in een mo-gelUke samenspanning van fabrikant en distribuant (kartel-vorming enz.).
Een vert.egenwoordiging van de consumentenbelangen zou als advies-instantie goede diensten kunnen be- . wUzen;
Er bleek echter ook in de daarop-volgeilde discussie, dat men 't over de wijze van consumentenvertegen-woordiging nog lang niet eens was.
Over het vraagstug werd nog door-gesproken na de koffiepauze, toen de Hoofdbestuursleden met de leden van de Raad van Beheer samenkwamen, terwUI de commissies de iezing van prof. v. d. Grinten nader bestudeer-den.
HierbU kwam ook de subsidiëring ter sprake, waarbij een vertegenwoor. diger van het departement van Eco-nomische Za1ken ,aanwezig was.
Het zal zeker voor de.
Huishoud-raa~l moeilijk zUn, veel meer dan tot nu toe van de samenstellende verent-;;;ingen te krtïgen, daar de doelstellin-gen zo uiteenlopen en er altijd zoveel voor het eigen werk nodig is.
0. i. zou voor het onderzoek van waren en het aanbevelen daarvan en.
het onderzoek naar de technische mé-rites samengewerkt kunnen worden met de Ned. Ver. van Huisvrouwen en haar instituut en de Consumenten• bond. waarb\i dan ook een onderzoek naar de distribuantenmarges zou kun-nen plaatsvinden.
Een vertegenwoordiging \'an de
consument kim zU in haar huidige samenstelling o. i. niet zijn en wij zUn het met prof. v. d. Grinten eens. dat de consument als zodanig geen ver-antwoordenikheid moet krijgèn in het bedrijfsleven.
Een adviesinstantie. zo nodig strijd-organisatie, kan echte•· nodig wor· den. vooral als de P.B.O. zich verder ontwikkelt. WU zien daarbij consu-menten zich liever individueel aan-eensluiten dan via ·hun organi"la-ties. daar dan licht andere zaken gaan meespelen dan het directe con-sumentenbelang, E. Sch.-C.