en
Donderdag 12 april 1962 - No. GiS
Het Nieutv-Guinea- debat
(Zie pag. 2)
Op NIEUWE BASIS
.. zowel onze. partijvoorzitter als onze alge- . meen secretaris hebben in de laatste twee nummers van ons blad beschouwingen aan de verkiezingsuitslag gewijd en daarbij uiteràard in het bijzonder aandacht besteed aan de resultaten voor de V.V.D.
De heer Dettmeijer moest dat, terwiJl de rest van ons blad reeds op de pers stond, nog in de nacht van de verkiezingsdag, dus heet van de naald doen. Dank zij dit snelle werk en de. mede- werking van de zetterij, ontvingen de abonnees ons blad ook in de verkiezingsweek toch nog. als gebruikelijk, vóór het weekend.
Dec~heer Oud hield zijn radioconunentaar, dat wij in ons vorige blad afdrukten, twee dagen latee en kori dus. vanzelf wat meer afstand nèrri.en van de indrukken van het eerste ogenblik.
In die beschouwing van de heer Oud heeft ons wel bijzonder getroffen het beeld van de lange en korte golfbeweging, omdat dit zo precies de :<ltuatie met betrekking tot de V.V.D. weergeeft.
.En t~recht kon de heer Oud era_an herinneren, dat dit beeld va_n de twee golfbewegingen geen uitvinding van vandaag was. Reeds in september van het vorige jaar, in een artikel in het
"Algemeen Handelsblad" ter gelegenheid van de V.V.D.-dag, had hij er de aandacht op gevestigd, dat men ook in de politiek heeft te onderscheiden tussen lange en korte golfbewegingen.
De lange golfbeweging vertoonde voor de V.V.D. een bescheiden, doch gestadige vooruit- gang. Zij was van de zes zetels, die de liberalen in 1946 in de Tweede Kamer bezetten, tot 1956 geleidelijk geklommen tot negen zetels, die er dertien werden door de uitbreiding van de Kamer.
* * *
De vijftien zetels, die wij op basis van de cijfers van deze Statenverkiezingen thans voor de Tweede Kamer zouden hebben gekregen, betekenen dus inderdaad een voortzetting van de lange golf; een voortzetting van de opgaande lijn sedert 1946.
Precies andersom derhalve als bij de protes- tants-christelijke partijen, wier afbrokkelings- proces zich nog voortzet en bij wie .de lange golf in deze na-oorlogse jaren niet opwaarts, maar benedenwaarts is gericht.
Bij de Kamerverkiezing van 1959 hadden wij in de letterlijke zin a 11 es mee, hetgeen leidde tot een krachtige korte golfbeweging, welke ons een voor de Nederlandse politieke verhoudingen uitzonderlijke winst verschafte.
Die extra winst, uitgaande boven onze "nor- male" opgaande lijn, is dus thans verloren ge- gaan.
De goede zakenman, die een afzetgebied heeft zien verloren gaan, pleegt niet bij de pakken neer te zitten. Hij neemt die strop, legt zich met verdubbelde kracht toe op wat hem is overgeble- ven en zoekt, op wat lager basis, nieuwe èompen- satiemogelijkheden.
Dat is het, wat ook wij zullen moeten doen.
voorrwaarts!
Uitgaande van de vijftien-zetel-positie van dit ogenblik, maar deze dan ook slechts als (denk- beeldige) nieuwe basis aanvaardend, zullen wij ons met verdubbelde kracht op nieuwe ex- pansie moeten werpen.
De lange golfbeweging naar boven is gehand- haafd. Met vereende krachten zullen wij die lijn zeker kunnen voortzetten.
* * *
Twee dagen na de verkiezingsuitslag stelden wij ons met het Algemeen Secretariaat in verbinding. Wij vreesden wel enigermate, dat er
· nogal wat gedeprimeerde reacties waren ontvan- gen. Het was nauwelijks anders te verwachten.
Een verloren verkiezing betekent onvermijdel~jk
talrl.jke brieven in de trant van: ik had niet an- ders verwacht, want wat in de afgelopen jaren is verricht (of juist n i et verricht), was alles helemaal mis.
Het antwoord was echter verrassend: de zes brieven, die tot dat ogenblik waren ontvangen, waren afkomstig van nieuwe leden!
De teneur van al deze brieven was: ik was er nog steeds niet toe gekomen mij aan te sluiten, maar nu voel ik mij daartoe verplicht. In dit weekend maakten wij in een klein gezelschap persoonlijk trouwens hetzelfde mee. Een der aan- wezigen, die niet wist tot welk adres hij zich moest wenden, vroeg onze bemiddeling om hem en zijn vtouw op te geven als lid van de afdeling etrecht.
De brieven van verontrusten zijn ondertussen toch óók gekomen, zowel bij het Algemeen Secre- tariaat als bij onze redactie. Sommige van deze brieven waren uitsluitend bedoeld voor intern gebruik, andere zo mogelijk tevens voor publi- katie in ons weekblad.
Het moge misschien wat vreemd klinken, maar wij waren_ over die brieven van verontruste leden nauwelijks minder verheugd dan over die opgaven van nieuwe leden.
Ook al waren wij het niet met alle beschou- wingen eens, zij gaven in ieder geval, in hun verontrusting, blijk van medeleven met de partij en haar doelstellingen.
* * *
Over ruim zes weken na het verschijnen van dit nummer, zullen de gemeente- raadsverkiezingen worden gehouden.
Wij staan dus nog volledig in strijdpositie en wie strijd heeft te voeren naar buiten, kan zich de weelde niet veroorloven, tegelijkertijd onder- ling te discussiëren over interne zaken of kwes- ties van taktiek.
Zowel het hoofdbestuur (in zijn vergadering van 7 april) als onze redactie heeft van alle ingekomen brieven met zeer veel belangstelling kennis genomen. En men kan ervan op aan, dat voor zover zij nuttige gedachten Of suggesties be- vatten, daaraan zeker niet onverschillig zal worden voorbij gegaan.
Voor het ogenblik, in deze weken, waarin niet praten maar do en de leuze moet zijn, zullen wij ons moeten beperken tot publikatie van een dier brieven, die wij ontvingen.
Wij kozen daarvoor de brief van mr. M. J. van Emde Boas, te Oegstgeest, welke wij - als reac~
tie op het artikel van de heer Dettmeijer - het meest representatief achtten. Wij hebben deze elders in ons blad afgedrukt.
Het is, ondanks de kritische inslag, een op- bouwend betoog, met veel waarvan wij ons - en dat geldt ook voor de heer Dettmeijer - volko- men kunnen verenigen.
* * *
Voor het ogenblik beperken wij ons tot twee korte opmerkingen. De eel'ste is, dat, zo- als de geachte inzender uit ons. betoog reeds zal hebben opgemaakt, wij ons inderdaad volkomen realistisch tegenover de uitslag van de Staten- verkiezingen hebben ingesteld.
De tweede opmerking is, dat wij bepaald n ie t uitgaan van de gedachte, dat wij a 1 die zgr!.
"franjekiezers" voorgoed zullen moeten afschrij.:.
ven. Wij hebben voldoende aanwijzingen die de verwachting wettigen, dat velen van hen van het resultaat hunner stemonthouding geschrokken zijn en reeds bij de raadsverkiezingen van een beter inzicht blijk zullen geven.
Wij zijn het met de inzender eens, dat "de stroming in West-Europa naar het liberalisme onloochenbaar is". Wij geloven echter, dat wij daarbij in Nederland toch geen slecht figuur slaan. Wij zijn die andere landen over het alge- meen met de inzet van de liberale vooruitgang v o o r geweest.
En wij menen, dat het percentage van onze . vooruitgang, gerekend over de periode 1946- 1962 voor de liberale vooruitgang in die andere landen van West-Europa niet onder doet.
Het is nooit goed, bij tegenslag de hoofden in het zand te steken.
Evenmin echter is het. goed, bij de eerste tegen- slag na zestien jaar, in paniek te raken.
A.W.A.
In verband met de Paasdagen zal het ALGEMEEN SECRETARIAAT DER PARTIJ
GESLOTEN ZIJN
op vrijdag 20 en zaterdag 21 april a.s.
Het Algemeen Secretariaat zal eveneens GESLOTEN ZIJN
op maandag, 30 april a.s., ter gelegenheid van de verjaardag van H.M. de Koningin, op welke dag tevens het 25-jarig huwelijks- feest van ons Koninklijk Paar zal worden gevierd.
I
~~~~~~~~~1V~~~V'~1v~~~
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
inkse o positie bleef alleen
in ie w-Guinea-debat
Als men grappig wilde zijn, zou men ktmnen zeggen, dat de regering· nog nooit zo'n grote meerderheid in de Tweede Kamer achter haar Nieuw-Guinea-politiel!: heeft gehad.
Dat neemt niet weg, dat dr. Bruins Slot enkele kritische geluiden liet horen, die een aarzeling verrieden ten a<tnzien van de vraag, of we met de regeringspolitiek wel op de goede weg zijn. Hoe het dan wel moet kwam echter niet zo duidelijk uit de verf.
Behalve immers de regeringsgezinde fracties heeft ook de socialist Scheps gestemd tt>gen de beide P.v.d.A.-moties, die tegen het kabinetsbelei(l indruisten.
De Nienw-Guinea-a.ffaire is echter een zaalr, die zich niet zo hijster goed voor
grapjes leent. De P.v.d.A.-fracie zag de oplossing wel:
onderhandelen op basis van bestuurs- overdracht, waarbij dan gestreefd zou moeten worden naar zo groot n10gelijke garanties voor de toekomstige ontwikke- ling der Papoea's. Maar deze in een mo- tie neergelegde wens ging ook dr. Bruins Slot - met de a~dere coalitiepartners - te ver·. Want zo zei hij, dat zou beteke- nen, dat aan de Nederlandse regering een preconditie voor de onderhandelin- gen wordt opgedrongen.
De redevoeringen tijdens het Nieuw- Guinea-debat waren dan ook zeer ernstig gestemd. Wel ieder is zich bewust van de grote risico's, die ons land loopt. Het is misschien een typisch menselijke eigenschap om onder de indruk van de gevaren naar zondebokken te zoeken, vooral als men daardoor kans denkt te zien de eigen verantwoordelijkheid aan een weinig gelukkige ontwikkeling zo- veel mogelijk te reduceren.
De socialistische oppositie heeft tijdens het jongste debat weer eens bewezen, hoe graag· het de handen in onschuld wil was- sen. Dat zou echter alleen lukken als de parlementaire geschiedenis van de afge- lopen jaren grondig herschreven zou
·worden.
De kabinetten-Drees onder welker 1·egering het probleem Nieuw-Guinea is ontstaan - hebben in dit opzicht rijkelijk veel boter op het hoofd.
Het viel prof. Oud dan ook niet moei- lijk om de socialist De Kadt, die weer îjverig op zoek was naar zondebokken en daarbij zinspelingen op de liberalen 1naalde, met enkele historische feiten on- omstotelijk aan te tonen, dat zijn zoekerij hem niet dat smetteloze blazoen zou kun- nen opleveren dat de socialisten zo graag willen tonen.
Overigens wilde prof. Oud niet op zijn beurt de kabinetten-Drees een verwijt maken. De "fout" is geweest, dat wij des- tijds - in 1949, toen Nieuw-Guinea bui- ten de soevereiniteitsoverdracht bleef - op een veel te lange termijn hebben ge- dacht en dat niemand de geweldig snelle ontwikkeling heeft kunnen voorzien, die zich ten aanzien van deze vragen in de gehele wereld zou voordoen.
De liberale fractieleider had hetzelfde ook al tijdens de algemene politieke be- schouwingen in oktober van het afgelo- pen jaar gezegd. Hij kreeg toen voor zijn nuchtere beschouwing een complimentje van ... de socialistische fractieleider mr.
Burger.
Men ziet daat·uit, dat de oppositie wel eens van stellingen wil veranderen. Er was nog een ander frappant verschil tus-
MOERBERG
IMPORTEUR TONY VAN lf-IEESWIJK
ROf:RMOND
sen dit debat en de algemene politieke beschouwingen van een half jaar gele- den. Toen destijds de antirevolutionairen - bij de bespreking van het plan-Luns - van de regeringspolitiek afwijkende idee- en verkondigden, sprak mr. Burger van een dolkstoot in de rug.
Thans waren de socialisten bijzonder verheugd over de antirevolutionaire de- viaties. De socialist De Kadt ging zelfs zover de rede van dr. Bruins Slot als een aanvulling en - ten aanzien van enkele punten - als een verbetering van zijn eigen betoog te beschouwen.
Deze stroopkwast was echter niet vol- doende om antirevolutionaire stemmen voor de socialistische moties ( onderhan- delen op basis van bestuursoverdracht en geen h'oepen meer naar Nieuw-Gui- nea) los te krijgen. Het regeringsblok bleef dus intact.
Zowel de regering als de haar bevrien- de fracies blijven echter op het stand- punt staan, dat zonder voorafgaande voorwaarden onderhandeld moet worden.
Zolang· de antirevolutionairen deze op- vatting blijven delen en de socialistische eis van overdracht afwijzen, laten zij voor zichzelf niet zo heel veel speelruimte om kritiek op het huidige beleid te oefenen.
Of was misschien het verwijt gegrond, dat minister Luns in zijn antwoordrede
RINGHAM &
co
N.V.ZONWERINGEN MODERNE JALOEZIEËN
SC H I E DAM NIEUWE HAVEN 5 9-7 1 · TEL. 6 9 0 9 5*- 6 4 7 7 5*
':Deze. Burger
kent - ·,.-anneer dat pas geeft en er aanleiding toe bestaat - zijn zeer ernstige ogenblikken. Hij zit dan, grommend in zijn asgrauwe baard, zwijgend ie peinzen in zijn stoel bij het raam. Zijn huisgenoten lopen op de tenen. Zij weten dat de oude man het moeilijl{ heeft.. Zwijgend worden zijn koppen thee en koffie hem aangedragen. Het riante herenhuis ligt in de ban van opa's gepeinzen. Een aangrijpende situatie.
Dit maal was de stilte in dat grote, naar bouwvalligheid neigende huis, het gevolg van de uitslag der Statenverkiezingen.
De grauwgebaarde man, moeilijk en zwaar zittend in de stoel die zo vele zijner grootvaderen tot rusten had genood had alles gelezen wat de wijze politiel<e ingewandenkijkers over de uitsîag te berde hebben gebracht. Hij heeft ook geluisterd naar wat de, angstig-vennagerende, hoogmogende en slimme Van Riel er, in het lichte lmsije aan de wand, over heeft gepraat.
Een meesterlijk betoog. Een mooi stukje muziek voor het doorwende hart op het klavier der volksconscientie gespeeld. '
"Ach, hadden wij niet-dan- Vanriels", dacht de man aan 't raam, "waren allen zo bij de pinken en zo klaar-van-woord als de~e . . . "; een niet te vervullen wens: van het uitstc'.<ende is er altijd te weinig.
De •;raag is echter niet of "wij van het uitstel<ende te weinig bezitten (hetgeen een normale nitu:cttie is), doch wel: hebben wij van het goede voldoende? - En indien dit laatste zo is - hetgeen ik niet betwijfel - : ma.ken wij van het goede dat te onzer beschikking staat, voldoende gebruik?
Een hatelijke vraag in het bijzijn van de niet-zo-goeden in onze voorste rijen; niettemin behoort zij, terwille van de, in onze ogen, goede - om niet te zeggen: ·beste - zaak, te worden gesteld. Nuchter en onomwonden: maken wij wel voldoende gebruil;: van de best-beschikbaren om ons woord te doen klinl{en en onze beginselen te doen uitdragen in de collegiën van openbaar bestuur?
De grommende heer-in-'t-herenhuis stelt deze vraag rhetorisch. Zijn aatwoord luidt, direct en onomwonden: ontkennend.
Hij is van oordeel dat, zacht gezegd, niet allen die de, ons toevallende, plaatsen in de openbare collegiën, bezetten, daartoe het werkelijke recht hebben; dat wij, met name, het dodelijke "laat zitten wat zit", uit een soort (uiterst schadelijke) hoffelijkheid in acht blijven nemen, tegen beter weten Ïn;
dat wij te weinig oog en oor hebben voor de beloftenrijke jeugdigen in onze rijen; dat wij, integendeel aarzelen uit te wieden wat nutteloos is op ons gedeelte van de politielre speelweide.
Men zou, zo peinst de man in zijn stoel, nu eens daadkrachtig en manhaftig het dode hout moeien verwijderen om het groeiende zijn plaats in de zon te geven.
Dit bepeinsde in diepe ernst, de bejaarde en bebaarde monkelaar, die gij kent als '
-
11
12 APRIL 1962 - PAGINA 2
CO PIJN
GROENEI(AN
*
REEDS MEER DAN TWEE EEUWEN EEN
BEGRIP VOOR
boomkwekerij- prodakten
EN
tuinarchitectuur
*
TELEFOON 1)3401-207
de indruk had gemaakt het onbeperkte zelfbeschik!dng-3.-echt der Papoea's te la- ten herleven? Het werd zowel door mi- nister-president De Quay als door Inluis- ter Luns ten stelligste ontkend. Het was een misverstand, aldus werd vanachter de regeringstafel b2toogd. 0
Uit het feit, dat dr. Bruins Slot over deze kwestie geen nadere verkl;:tring af- legde, zou men knnnen afleide!1, dat hij tevreden gesteld was. In ieder geval heb- ben de antirevolutionairen voor minder spanning gezorgd dan een ogenblik - toen zij schoTsing voor het debat vroegen voor intern overleg - kon wonlen ver- ondersteld.
T"ree uitspraken van de regel'ing in dit debat Jijken ons van bijzonder belang.
Prof. De Quay zei: Evenmin als wij de Papoea's n1ogen overdragen aan een staat, waarbij zij niet willen behoren, mo- gen de Papoea's ons dwingen het bestuur op de huidige voet ad calenelas gt·aecas voort te zetten. En minister Luns: De Nederlandse regering staat niet aprioris- tisch afwijzend tegenover bestuul·sover- dracht aan wie dan ook.
Het komt daarbij aan op de omstan- cligheden. Onder die omstandigheden neemt het belang der Papoea's een cen- trale plaats in.
Van onze Leestafel
Fr~nk Buchmans Geheim, dcor Pe- ter Howard. Uitg. A. W. Sijthoff, Leiden. 1962.
In dit boe-kje tracht Peter Howard een verklaring te geven van de invloed die van de leider der beweging voor morele herbewa1penîng uitgin-g op ieder die met hem in aanraking kwam. Die invloed moet wel onmiskenba·ar zijn: hoe men over Buchmans be\veging moge denken, niet te n-ntkennen valt dat zij figuren van formaa1t wist aan te trekken, figuren van zeer uiteenlopende geestelijke herkoms•t.
Gegeven voods het weinig concrete in haar streven van deze beweging, moet men wel aannemen dat er van haar leider iets sugogest:iefs en inspirerends is uitge- gaan.
Pe-tetr Howard, de joumalist die lwin.tig jaar lang tot Buchmans naaste medewer- kers behoorde, weet bladzijde na blad- zijde te vul1en met verha.len van ontmoe- tingen, waarbij het Buchmans in enkele woorden gelukte vurige aanhangers te kweken utt wie hem met enige skepsis na- derden. Bekeringsverhalen die ons als bui- tenstaanders weinig overtuigend voorko- men en voor ons gevoel meer onthullen
van het geestelijk vacuum, waarin ve- len ook onder de hedendaagse .. promi- nenten'' verkeren dan van het .,gehein1"
da·t Peter Howard ziet als Buchmans krachtbron.
deR.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE 12 APRIL 1962- PAGINA 3
~~==========================================================
Liever geen
p.b. .-d gma.tiek
N ec, de publiekrechtelijke bedrijfs- organisatie h~eft tot dusverre niet zo'n briljante vlucht genomen als de voorstanders er weleer van verwachtten.
In 1938 was tot meerdere glorie van de p.b.o.-gedachte een speciaal hoofdstukje in de Grondwet ingelast waardoor de mogelijkheid werd geopend, bij de wet
"voor bepaalde beroepen en bedrijven en groepen daarvan, alsmede voor het be- roeps- en bedrijfsleven in het algemeen"
lichamen in te stellen "teneinde regelend op te treden''. Twaalf jaar later werd aan het beginsel nadere uitwerking ge- geven in de Wet op de bedrijfsorganisa- tie en sindsdien werd door de één met meer, door de ander met minder begeri- ge ogen uitgezien naar het ontspruiten van de takken en twijgjes aan dit jonge p.b.o.-boompje. Ondanks de zorgen van ministe1· De Bruyn, tot 1956, en daarna staatssecretaris Schmelzer, vestigde het boompje niet de indruk, dat het vlot wortel schoot in de Nederlandse samen- leving. Inmiddels zijn er weer twaalf jaar verstreken,
De vraag is gerezen of het niet wense- lijk zou zijn, dat de Sociaal-èconcmische raad ook zonder voorafgaand initüüief van de centrale overheid, dus eigener be- weging, tot de instelling van een bedrijfs- lichaam kan adviseren, ook al is niet he- lemaal voldaan aan de eis van overeen- stemming met een voldoende representa- tieve vertegenwoordîgii>g van de betrok- ken ondernemers en werknemers. Hier- voor zou daP. een wetswijziging nodig zijn. Indertijd heeft onze geestverwant mr. Geertsema in de Tweede KamEor de staatssecreataris met klem ontraden het hierover door de SER uitgebrachte ad- vies op te volgen.
Vorige week heeft de Eerste Ka- me r zich beziggehouden met de p.b.o.- problemen als onderdeel van de begro- ting van algemene zaken. Aan deze zijde van het Binnenhof was het onze geest- verwant prof. Witteveen die de regering tot voorzichtigheid maande. De behoefte aan publiekrechtelijke bedrijfslichamen is lang niet zo groot geweest als men wel eens heeft gedacht. Zou men nu de wet op de p.b.o. in bovenbedoelde zin gaan wijzigen dan zou dit een geforceerde ontwikkeling betekenen, die aan de sa- menwerking tussen de bedrijfsgenoten niet ten goede zal komen; op deze manier ontstaat het gevaar van "bloedeloze" be- drijfsorganen.
Prof. Witteveen voelde weinig voor de p.b.o.-dogmatiek. De instelling van be- drijfslichamen zou volgens hem afhanke- lijk moeten zijn van de vraag of er be- hoefte aan bestaat. Is het overigens wer- kelijk nodig dat het overleg tussen de be-
drijfsgenoten plaatsvindt in publiekrech- telijk verband; waarom zou het niet ge- woon op privaatrechtelijke leest ge- schoeid kunnen zijn?
Staatssecretaris Schmelzer en prof.
Witteveen konden het niet goed met elkaar eens worden. Volgens de bewinds- man zou wetswijziging kunnen leiden tot verbetering van het p.b.o.-klimaat.
Hij sprak zelfs van een "verdieping",een verdieping van het principe van vrijwil- ligheid en medeverantwoordelijkheid.De heer Schmelzer schijnt een duwtje-in- de-goede-richting (zoals hij die ziet) met een vleugje dwang niet onverenigbaar te achten.
rH-;U
I I I
Bij na zouden we hebben vergeten, da,t de Eerste Kamer - nog vóór Algemene zaken trouwens - in snelle vaart de begroting van maatschap- pelijk werk heeft behandeld. De verant- woordelijke bewindsvrouwe, dr. Klom- pé, zes jaar geleden opgetreden als
"fleurige bloem in het trieste geheel" van het laatste kabinet-Drees, oogstte in de senaat waardering voor het werk dat zij zich nog steeds getroost. Onze geest- verwant dr. Van de Vliet formuleerde het aldus: "Ons oog is niet boos". Hij had volledig begrip voor het betrekke- lijk langzame wetgevende tempo bij het maatschappelijk werk, dat door zijn
HBu,
I I I I .I
I I I
In de nacht<luls van de HBU
I
Dat grote bedrag, die belangrijke stukken...
I
Natuurlijk houdt u ze liever des nachts en · tijdens de week-ends niet in huis 1 De nacht-
I
kluis van. de HBU brengt, voor haar rekening- houders, ook ná 'sluitingstijd, uitkomst, Uw
1
i<ld en papkeen zijn oc.abmluut ".afe". , .. Ook voor U: de HBU _
I I
HOLLANDSCHE BANK-UNIE N.V.L ..:,:: ·::· :::·:. .J
ONS VERKIEZINGSFONDS
Ten bate van 011,5 Verkiezingsfonds kwamen de volgende giften van leden en geestverwanten der Partij bij ons binnen:
Mr. H. B. T. N. te Velp, f 20.-; E.M. C. B.-V. v.d.S. te 's-Gravenhage,
f 1 0.-; E.D. Hzn. te Amsterdam, f 12.50; N.N. te 's-Gravenhage f 2.50.
Voor deze bijdragen on:z;e hartelijke dank!
ALGEMEEN SECRETARIAAT
V.V.D.
Koninginnegracht 61
•s-Gravenhage Telefoon ( 070) 60 48 03
(3 liinen) Giro 67880
aard afhankelijk is van een zeker rij- pingsproces. Dr. Van de Vliet was ver- heugd over de indiening van het wets- ontwerp-bejaardenoorden, dat aan een dringende behoefte tegemoet komt. Ver- der achtte hij het totstandkomen van een Algemene bijstandswet dringend nodig.
Dr. Baron De Vos van Steenwijk hield namens onze fractie nog een pleidooi voor gerepatrieerden in die contractpen- sions waarover klachten bestaan ..
Wat de Ambonezenzorg betreft stelde barelil De Vos van Steenwijk vast, dat de betrokken commissaris en zijn ambtena- ren in functie dienen te blijven. Minis- ter Klompé zei dat zij niet op korte ter- mijn zou zeggen: Weg, rijksapparaat!
Wel moet deze zorg op den duur naar de gemeenten worden doorgegeven. Taal problemen zouden dan kunnen worden opgelost doordat bijv. enige gemeenten tezamen een sociale werker aanstellen die Maleis kent.
STEMMEN
bij volntacltt
In verband met de a.s. GemeenteTaads.
verkiezingen ves,tigen wij Uw aandacht op het volgende:
Iedere kiezer. die vermoedelijk niet in staat is in persoon aan de Gemeenteraads- verkiezingen deel te nemen, kan in een met redenen omkleed verzoek worden toegestaan bij volmacht te stemmen. Op een daartoe bij de gemeente-secretarie verkrijgbaar formulier moe•t di1t verzoele uiterlijk op 16 mei 1962 worden inge- diend op het raadhuis.
Het bovenbedoelde formulier bevat te- vens een 'door de gemachtigde te onder- tekenen verklaring, waarin deze mede- deelt bereid te zijn als gemachtigde op te treden.
Als gemachti.gde kan worden aange- wezen:
De echtgenoot of echtgenote, één der bloed- of aanve•rwan,ten in de eerste, tweede of derde graad (dus ouders en kinderen, broer en zuster, oom. en tante), de huis•geno,ten van de volmachtgever.
Men le·tte er goed op, datt de gemachtig- de op de dag van candida,a1tstelling (17 april) zeU de bevoe.gdiheid moet hebben om te Siteromen (dus de leeftijd van 23 jaar moet hebben bereikt) en moet wo-- nen in dezelfde gemeente ais de vol- macht•gever. Eén persoon mag niet meer dan twee machtigingen aannemen. De volmachtgever is niet bevoegd de vol- macht in te trekken of zelf aan de stem- ming deel te nemen.
Zakgeld en sparen van minderjarigen
In Rotterdam is een con~
tactochtend oehouden waarop mevrouw ~r. C. H.
Verstegen~Kettlitz een facet van de opvoeding, waarmee zij in haar praktijk te maken heeft, toelichtte, namelijk zakgeld en sparen van min- derjarige kinderen.
terdege bij vechtpartijen, dronkenschap, diefstallen met inbraak (o.a. in scho- len) zedendelict, ongeluk- ken met auto's en bromfiet~
sen.
Er komen meer jongens met de strafrechter in aan- raking dan meisjes en ook meer jeugdigen met teveel, dan met te weinig zakgeld.
ook nog tekort is aan toe~
ziend personeel; de jongelui verdienen te gemakkelijk, er wordt niet meer gespaard;
de straatslenterende jonge- lui leren elkaar verkeerde dingen.
vrouw Moll~Lips heeft daat' de burgemeester op attent gemaakt. "Ik krijg zo'n
"Haaiig" gevoel van derge~
lijke dingen", schrijft zij,
"maar o, we moeten zo op- letten, dat wij niet worden weggedrukt, ondanks onze gelijke rechten".
Mevrouw Verstegen heeft aan de hand van voorbeel- den uit haar praktijk voor- namelijk gesproken over de teenagers (over zakgeld van kleine kinderen lagen boek- jes o.a. van Spaarbank en Begrotingsinstituut e.a. ter tafel). De spreekster zag bij joyriding hoegenaamd geen verband tussen zak- geld en conflict, echter wel
De meisjes zijn vaak aan- stichtsters of helers. zij wor- den meestal onder toezicht gesteld. Het zakgeld va- . rieërde van f 1.- tot f 37.50
per week De ouders geven het grote zakgeld, omdat anderen (beweren> het ook (te) hebben, uit valse schaamte, omdat ze het hun kinderen gunnen (!); er is een groot gebrek aan ver~
antwoorddijkheidsgevoeL
Copie voor del:c rubriek te zen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem.
Er zijn w·einig "enige" kin~
deren, die met de strafrech- ter in aanraking komen; wel uit grote gezinnen, waar de ouders er niet meer tegenop kunnen.
De verleiding is vaak groot b.v. in warenhuizen waar
Ondanks al deze probleem- gevallen kon de voordracht toch met een prettig geluid worden besloten en wel dat avondscholen voor vakon- derwijs nog nooit zo goed bezet waren geweest.
Aldus het verslag van de secretaresse, mevrouw E. H • Bier man~ V ij fvinkel.
.,Haaiig"
In Schiedam is een werk- comité ingesteld "Zil- veren huwelijksfeest" zon- der een enkele vrouw. Me-
Is "weggedrukt" hier het juiste woord? Het is meer, geloven wij. een kwestie van vergeten. Men is er nog niet overal aan gewend, vrou- wen er bij te halen, en denkt er simpelweg niet aan.
Wordt er dan bijtijds, de aandacht op gevestigd, dan is het' "o ja, ja, natuurlijk".
Wij zullen voorlopig nog een beetje "haaiig" moeten blijven.
J.H.S.
VRIJHEID EN DEl\IOCRATIE 12 APRIL 1962 - l'AGINA 4
Vervolg verslag algemene vergadering ~n Leeuwarden
van de V. V.D. besprak Jaarvergadering
het beleid der Kamerfracties
Diverse interessante problemen werden aan de orde gesteld
De voorzitter stelde aan de orde de bespreking van het beleid der Kamerfracties.
De heer G. A. A. Scholte (Amsterdam), namens de afdeling Amsterdam sprekende, meende, dat er in brede kring een zeker onbehagen bestaat over het beleid van minister Visser in de zaak-Van der Putten. Gaarne zou spr. worden ingeliçht over het standpunt van de Kamerfracties ten aanzien van het optreden van deze minister en dit in het bijzonder, omdat het hier het beleid van een geestverwante minister betreft.
De voorzitter vroeg, of er, behalve de zaak-Van der Putten, nog andere punten zijn waaromtrent de heer Scholte opheldering verlangt.
De heer Scholte deelde mede, dat te- vens gaarne in->lchtingen zouden worden verkregen over de chartervluchten, de uitzending van militairen naar Nieuw- Guinea en het starfighterbeleid, welke be- leidspunten echter culmineren in de zaak Van der Putten.
De afdeling Groningen, die het voor- nemen koesterde zich met eenzelfde vraag tot de Kamerfracties te richten, zag van verdere vraagstelling af.
Plattelandsproblemen
De heer G. Postma (St. Anna Parochie) vroeg namens de afdelingen Het Bildt en Franeker de aandacht der Kamerfrac- ties voor een vijftal punten, welke alle in het rapport over de Liberale Land- bouw Politiek worden behandeld, t.w.:
1. de gemeenteclassificatie;
2. de grondbelasting;
3. de spreiding inkomstenbelasting van niet-vaste inkomens over drie jaar;
4. de prijzen van de landbouwpraelukten;
5. het Landbouwschap.
Wij lezen -·aldus spr.- in de brochure Liberale Landbouw Politiek het volgende de gemeenteclassificatie heeft zichzelf
~verleefd en dient te worden afgeschaft".
Hoewel de loon- en gemeenteclassificatie elk jaar miljoenen aan onze plattelands- bevolking onttrekt, meent elke minister bij zijn eerste optreden een wijs woord te kunnen spreken - of het nu Suurhoff of Van Rooy is - dat het redelijk of van- zelfsprekend is, dat deze onredelijkheid of onrechtvaardigheid blijft bestaan.
In deze brochure staat: - zo vervolgde de heer Postma - "de gi'Ond_belasting is verouderd en moet worden afgeschaft."
Het is een dubbele belasting (vermogens- en grondpelasting en vaak dijk belasting).
De classificatie gaat volgens de Wet van 1870, daar deugt niets meer van. Wie van onze geachte afgevaardigden komt eens met voorstellen?
Wat het derde punt betreft, merkte spr. op, dat, zoals iedereen wel weet, niet alleen de natuur, maar ook de con- junctuur een enorme invloed heeft op het sterk schommelende karakter van de inkomsten van de boer. Nu is het een feit, dat dit sterk schommelende karàk- ter van de bedrijfswinsten fiscaal gezien onvoordelig is. De progressie in het tarief brengt mede, dat men met een sterk schommelend inkomen als regel meer be-
lastiung be·taalt dan iemand, drie over een- zelfde aantal jaren hetzelfde inkomen heeft gehad, maar dat heeft . verkregen .door een jaarlijks gelijkblijvend bedrag.
"Er is m.i. - · zo vervolgde spreker - voor dit verschil geen enkele rechtvaar- diging aan te voeren .. Het is kortweg ge- zegd onbillijk en ónjuist. En ik meen, dat de landbouw zich met alle ten dien- ste staande middelen hiertegen. moet ver- zetten".
Onze regering schijnt genoodzaakt te worden om aan de hoge Nederlandse be- volkingsaanwas een bestaan te versch-af- fen en deswege de industriële produktie te steunen door invoerrechten en een zo goedkoop mogelijk . voedselpakket. Dit voedselvoorzieningsstreven, dat geen landbouwpolitiek genoemd mag worden, maakt het niet mogelijk om een geleide- lijke investeringspolitiek ter wille van mechanisatie - op het merendeels op ge- zinsarbeid ingestelde agrarische bedrijf - in te voeren en op 't platteland de no- dige en moderne outillage te betalen, welke nodig is om het leven van de be- woners in de dorpen en op het veld op àe vereiste hoogte van deze tijd te bren-
&en. De bouwboer loopt vast met een lo-
nende vruchtopvolging. Ter verduidelij- king noemde spr. enkele cijfers.
Na de oorlog zijn de prijzen van onzè landbouwprodukten bij de grens met enorme bedragen afgeroomd. De pot, die toen gevormd is, zou gebruikt worden, wanneer het mis ging. Waar is nu die' pot?
Tot slot het Landbouwschap. Het is wel eigenaardig - zo ging de heer Post- ma voort - dat er een stroom van inge- zonden stukken in één van de grootste dagbladen verschijnt, wanneer het de zaak-Van der Putten betreft; maar wan- neer een journalist in datzelfde blad het Landbouwschap afkraakt, dat er niets van heel blijft, leest men nooit een stuk- je tegen dat betoog. Wel een bewijs, dat de lezers het ermee eens zijn.
Deze instelling past ook helemaal niet bij onze vrijheid en onze democra- tie. Ik heb indertijd honderden brieven ontvangen van partijgenoten, toen ik eens een artikeltje in ons blad "Vrijheid en Democratie" had geschreven tegen het Landbouwschap. Ze kwamen allemaal op hetzelfde neer; we zitten ermee, maar hoe komen we er af. Ik heb geantwoord:
dat .is heel eenvoudig, wanneer een van onze geachte afgevaardigden maar een voorstel indient van de volgende inhoud:
van heden af is de heffing op het Land- bouwschap vrijwillig.
De heer Postma vroeg voor zijn sug- gesties gaarne de aandacht der Kamer- fracties.
Humanistische verzorging van militairen
De heer ir. P. lUaasgeesteranus (Bilt- hoven) wilde zich meer in het bijzon- der tot de Eerste Kamerfractie rich- ten. Bij de behandeling van de begroting van het departement van Defensie in de Tweede Kamer is ook de geestelijke ver- zorging van dienstplichtigen-Humanisten ter sprake gekomen. Het antwoord terza- ke van de minister van Defensie heeft spr. niet erg kunnen voldoen. De afdeling De Bilt-Bilthoven telt slechts weinig hu- manisten, maar toch richt zij unaniem het verzoek tot de Eerste Kamerfractie, om in deze kwestie diligent te blijven en hierop bij de behandeling van deze be- groting in de Eerste .Kamer nogmaals de aandacht van de minister te vestigen.
Het antwoord van de minister lijkt op het bekende kluitje in het riet. De bui- ten-kerkelijken zijn ook Nederlanders en mogen niet de straat op worden gestuurd, wanneer zij dienstplichtig zijn. Spreker hoopt bij de komende behandeling van deze begroting in de Eerste Kamer een bevredigender· antwoord van de minister te mogen vernemen.
De kwestie Ni·euw-Guinea
De heer ds. J. H. Ritzema Bos (Doe- tinchem) wees er op, dat mevrouw Stof- fels-Van Haaften in de Tweede Kamer en de heer Van Riel in de Eerste Kamer hebben getuigd van onze verantwoorde- lijkheid voor het lot van de Pàpoea's en van ons respect voor de internationale rechtsoi·de. Ook het partijblad heeft dit standpunt verdedigd. In 't bijzonder de kleine landen dienen voor deze beginse- len op te komen, omdat zij nauw be-
trokken zijn bij de eerbied voor geslo- ten verdragen. Het recht op zelfbeschik- king zal in een dictatoriaal geregeerd land als Indonesië niet tot zijn recht kun- nen komen. Het gebruikt chantage als wapen. Wij mogen de inheemse bevol- king dan ook niet uitleveren aan een dictatuur en niet buigen voor chantac ge. Zolang de Papoea een beroep doet op Nederland mogen wij hem niet in de steek laten. Aan één Ambon hebben wij genoeg!
Paranormale genezers
De heer dr. A. P. J. v. d. Burg (Rijs- wijk) bracht dank aan mej. Ten Broecke Hoekstra voor de kundige behandeling der zaken van de volksgezondheid, doch had bezwaar tegen haar standpunt t.a.v.
paranormale genezers. Wie daarvan zijn bonafide? Er zijn er, die de zieken be- driegen en de overigen bedriegen, moge- lijk onbewust, zich zelf en de zieken.
In de geneeskunde is allang bekend, dat klachten uit zichzelf dan wel door sug- gestie kunnen verdwijnen. Wie zonder tijdige medische behandeling niet kan ge- nezen is in gevaar, als hij naar een pa- ranormale genezer gaat. De persoonlij- ke vrijheid moet hier in het algemeen welzijn beperkt worden.
De Arbeidsongeschiktheidsverzekering draagt het gevaar in zich, dat de patiënt van zijn arts wordt afgehaald. In feite - wordt allen, die minder dan f 10.000.-
verdienen, de vrije artsenkeuze ontno- men. Spr. vroeg, waarom mej. Ten Broecke Hoekstra zich niet door deskun- digen heeft laten voorlichten. Sprak zij namens de fractie? Waarom heeft zij zich niet van de patanormale genezing gedis- tancieerd?
Woningbouwbeleid
Mevr. H. Bud<lingll-de V1ies Lentsch (Veenendaal) zeide de inperking van de bouwactiviteit in de vrije sector ten gun- ste van de woningwetbouw te betreuren.
Woningwetwoningen worden dikwijls be- zet door personen, die daarin qua inko- men niet thuishoren. Wil men deze mis- stand opheffen, dan zouden deze bewo- ners óf tot verlaten van de woning ge- · dwongen moeten worden óf meer huur moeten gaan betalen.
Verplichte W.A.-verzekering
De heer A. J. N. Ilorstmeie!l' CVel.p- Roozendaal) drong er op aan, dat de wettelijke verplichting tot verzekering tegen wettelijke aansprakelijkheid voor deelnemers aan het wegverkeer spoedig tot stand zal worden gebracht.
Misbruik van de radio
De heer W. van Dijk (Nijmegen) be- klaagde zich over het misbruik van de radio voor politieke propaganda. Als voorbeeld daarvan noemde hij een VARA-uitzending in de rubriek "Hart op de tong" over misstanden in nood- woningen te 's Hertogenbosch. De over- heid zou de groepen met lagere inkomens achterstellen, doch gebleken is, dat de bezwaren schromelijk overdreven zijn.
Moet hieraan geeri paal en perk worden gesteld? De zendtijdverdeling. voor poli- tieke partijen is nog steeds zeer ongelijk en onbillijk. Buiten de tien-minuten-re- geling dient geen propaganda te worden toegestaan.
Landbouwprobleem internationaal
De heer J. E. van Hulst (Bloemendaal) wees er op, dat de problematiek van de bodemcultuur zeer ingewikkeld is en niet door binnenlandse maatregelen alleén kan worden opgelost. Te weinig aan- dacht wordt aan de internationale kan- ten besteed.
Ambonezenzorg
De heer J. Bootsma (Berkenwoude) verklaarde het eens te zijn met de heer Ritzema Bos. Steun aan de zaak van Nieuw-Guinea kan iets goed maken van hetgeen aan de Zuid-Molukken tekort is gedaan. Het Commissariaat voor Ambon- nezenzorg voert een verkeerd beleid.
Tegen overbrenging van Ambonnezen naar woonwijken behoeft geen bezwaar, te bestaan, doch men mag de bewoners niet voor de keuze stellen: assimilatie in Nederland of vertrek naar Indonesië.Dit is geen zelfbeschikking, doch gewetens- dwang. Zolang er nog woonoorden be- staan, behoren deze goed onderhouden te worden.
Antwoord van mr. Van Riel
De heer mr. H. van Riel, sprekende als voorzitter van de Eerste Kamerfractie, zeide, de beantwoording .van de vragen van de heer Scholte, aan de Tweede Ka- merfractie te zullen overlaten, omdat deze een goed beleidsinitiatief heeft genomen.
Hij waarschuwde tegen een voorbarig oordeel zonder voldoende kennis van za- ken. Zo is het z.g. Starfighterprobleem een zeer ingewikkeld militair-technisch vraagstuk met internationale en finan- ciële aspecten, dat door een buitenstaan- de leek niet kan worden beoordeeld.
Tegen handhaving van de gemeente- classificatie is herhaaldelijk stelling ge~
nomen, doch deze ineens afschaffen zou ook niet verantwoord zijn. Het landbouw- beleid moet inderdaad in Europees ver- band worden bezien. Een redelijke prijs- vaststelling binnen de EEG is echter zeer moeilijk, omdat de omstandighJden in de zes landen zo zeer verschillen. Boven- dien kan men niet meer met invoer- rechten werken. Prijsvaststelling op te hoog peil zou onze concurrentiepositie op de buitenlandse markt schaden.
Een Landbouwschap op basis van vrijwilligheid is, afgezien van de fOl'me- le bezwaren, praktisch niet mogelijk. Het zou tot parasiteren van de buitenstaan- ders op arbeid en offervaardigheid van de aangesJotenen leiden. Aan een heffing · valt bij een publiekrechtelijk orgaan niet · te ontkomen. Ook de waterschappen ken-·
nen deze in het belang van de ingelanden.
Een sterke organisatie van 't agrarische bedrijf is onmisbaar om de talrijke in- gewikkelde levensbelangen van de plat- telandsbevolking de baas te kunnen blij- ven.
De geestelijke verzorging van humanis- ten in de krijgsmacht is nu goed geregeld.
Minister Visser heeft op dit punt goed geluisterd! Het gaat hier om een kwestie van gelijkrecht voor alle burgers, maar de staat heeft niet de taak de buitenker- kelijke militairen naar het Humanistische Verbond te drijven, gesteld, dat het dit zou willen.
Met instemming heeft spr. de heeT Ritzema Bos gehoord. Wij mogen het ge~
beurde met Ambon niet vergeten, als wij ons kwijten van de plicht de bevolking van Nieuw-Guinea te beschermen. Deze roept moeilijke internationale en mili- taire problemen op, waarvan de char- tervluchten een facet vormen. "Welvaart in vrijheid voor ieder,een", inderdaad, maar deze wordt voor de Papoea mede bepaald door de kans op een omvangrijk militair conflict met ·mogelijk een ver- woestende. krijg .te land. Dat dient men wel te bedenken. . - . . . -
Spr. heeft veel . waardering - voor het rustige, zakelijke pleidooi van de jonge woordvoeider, die het opnam voor de Ambonnezen hier te lande. Hieraan zal alle aandacht worden besteed.
Wat de kritiek op de paranormale ge- neeswijze betreft, niet ontkend kan wor- den, dat er een nauw verband bestaat tussen geest en lichaam. Geloof in gene- zing kan soms wonderen doen, zoals. er ook eE:n suggestie van ziek zijn of willen zijn kan optreden. Niet vergeten mag ook worden, dat de artsen overbelast zijn en daardoor niet steeds is staat alle nodige zorg aan de patiënt te besteden. De heer De Vos van Steenwijk heeft overigens er reeds op gewezen, dat men bij het op beperkte schaal toelaten van paranorma- le genezing met bijzondere voorzichtig- heid moet optreden.
(Slot r>olgt)
