• No results found

Projekt 'Arbeidsvoldoening van operators' : meetinstrumenten, bewerkingen en resultaten

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Projekt 'Arbeidsvoldoening van operators' : meetinstrumenten, bewerkingen en resultaten"

Copied!
104
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Projekt 'Arbeidsvoldoening van operators' : meetinstrumenten,

bewerkingen en resultaten

Citation for published version (APA):

Foeken, H. J. (1979). Projekt 'Arbeidsvoldoening van operators' : meetinstrumenten, bewerkingen en resultaten. Technische Hogeschool Eindhoven.

Document status and date: Gepubliceerd: 01/01/1979

Document Version:

Uitgevers PDF, ook bekend als Version of Record

Please check the document version of this publication:

• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website.

• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.

• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers.

Link to publication

General rights

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain

• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.

If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement:

www.tue.nl/taverne Take down policy

If you believe that this document breaches copyright please contact us at: openaccess@tue.nl

providing details and we will investigate your claim.

(2)

Projekt 1 Arbeidsvoldoening van operators 1

meetinstrumenten, bewerkingen en resulaten

(3)

Projekt "Arbeidsvoldoening van operators"

meetinstrumenten, bewerkingen en resultaten

H.J. Foeken mei 1979

Nederlandse Philips Bedrijven BV

C.S.S. 1 Bibliotf'\6t3k

W•nem'-"·4'"""t I~J -~t..~ l_, ... , ?O· reb. EHH- 1 ... J ~

5600 MD Eindhovr:Jn

tel. 040-7 -55'121

(4)

Inhoud

0. Inleiding

1. Taakkenmerkenlij st • doel

wijze van konstruktie . schalen

• antwoordkategorieen

i

-. kombinaties van vragen tot "faktorskores"

2. Enquete • doel

• wijze van konstruktie . schalen

• kombinatie van vragen tot "faktorskores"

3. Frekwentietabellen blz. 2 2 2 3 5 7 9 9 9 I I 29 34

(5)

- I

-Inleiding

In dit rapport worden de verschillende meetinstrumenten vermeld die in het onderzoeksprojekt zijn gebruikt. We vermelden tevens welke koderingen en transformatieregels zijn gebruikt in de verslaglegging. Bovendien staan in dit rapport een aantal meer gedetailleerde gegevens m.b.t. de statistische bewerkingen waarover elders meer globaal is gerapporteerd (Foeken, l979a, c).

In dit rapport worden twee meetinstrumenten besproken: de Taakken-merkenlijst en de enquetes naar aspekten van de tevredenheid. Over de Taak Analyse Schalen, die ook in het onderzoek zijn gebruikt, is al eerder gerapporteerd (Foeken, 1978).

(6)

- 2

-I. Taakkenmerkenlijst, T.L.

Doel

De TL is ontworpen om een objektieve beschrijving van taakkenmerken mogelijk te maken. We hebben getracht een instrument te maken waarmee

voor de in dit onderzoek betrokken groep funkties en funktionarissen een aantal taakkenmerken in operationele termen kan worden beschreven. De kenmerken die we wilden beschrijven zijn afkomstig uit de onder-zoekstraditie van Turner and Lawrence, Lawler, Porter en Hackman and Oldham. lle hebben de taakkenmerken die in het model van Hackman and Oldham (1974) een rol spelen (en die oak in onze enquete worden onder-zocht) aan de hand van zo konkreet mogelijke, op dit werkgebied

(ope-rators) toegesneden termen willen beschrijven.

Na uitvoerige literatuurstudie op de gebieden "mensen in geautoma-tiseerde produktieprocessen" en "arbeidsvoldoening" hebben we een eerste veldonderzoek uitgevoerd (Foeken, 1977).

Hierin werden de Taak Analyse Schalen en de enquete op hun bruik-baarheid onderzocht. Daarnaast is door de onderzoeker aan een aantal funktionarissen gevraagd mee te denken aan het opstellen van operatio-nele beschrijvingen van de taakkenmerken zoals die in de enquete en in het model van Hackman and Oldham vo6rkomen.

De funktionarissen die hebben meegewerkt aan de TL hebben verschil-lende funkties: produktiestaf, instrumentatiediens t ,! wachtchef,

opleiding en medewerker T.H.E.

Alle gesprekken hebben tenslotte onderstaande Taakkenmerkenlijst opge-leverd. Na de konstruktie is deze lijst niet op zijn hoedanigheden onderzocht. In het onderzoek hebben per fabriek een tot drie stafleden al of niet gezamenlijk, met de onderzoeker gepoogd de funkties in hun fabriek te beschrijven.

(7)

3

-Beschrijving fabriek en proces

I. Uit hoeveel processen bestaat de produktie-installatie, en hoe zijn die met elkaar verbonden (hoofd/neven, parallel, serie). 2. Zij de processen gekoppeld (in de tijd afhankelijk) of zijn er

buffers.

Per proces

3. Stabiliteit: hoe zijn de loop- en stijgtijden van de belangrijke procesvariabelen.

4. Variabiliteit: welke procestoestanden komen voor? (1 stabiele +

stoppen/starten, meerdere stabiele, geen stabiele). Op welke tijdsschaal rekent U die stabiliteit?

5. Regelbaarheid: - hoe goed is bekend wat er gebeurt na ingrijpen? hoe geschiedt de regeling (hand automatisch

-computersturing).

6. Taken en doelstelling van de besturing (sturen, regelen, bewaken, storingen opsporen, storingen opheffen).

Per funktie

A. Afwisseling (= gebruik van verschillende kennis en kunde). 1. taakstruktuur- hoofdtaak, neventaken

- gelijkwaardige deeltaken 2. % van de totale tijd bezig per taak

3. frekwentie van taakvervulling per wacht of week

4. is de inhoud van die taakvervulling routine of varierend? 5. is de tijd per taak vast of varierend?

6. hoe lang duurt bet voor iemand met alleen een LTS (CVV, VAPRO) vooropleiding de funktie zelfstandig kan vervullen?

B. Identiteit (het leveren van een geheel en identificeerbaar stuk werk)

I. is de bijdrage aan bet totale gebeuren aan te geven, b.v. in een vermindering van de kans op uitval?

(8)

4

-3. is het te zien als iemand zijn werk niet, of verkeerd doet? 4. doet men in deze funktie zijn werk alleen, of doen ook anderen

iets aan dat werk?

5. is 1n de fabriek ruimtelijk het werkgebied aan te geven? 6. is in het processchema het werkgebied aan te geven? 7. 1s in de meetkamer het werkgebied aan te geven?

C. Belangrijkheid (invloed op leven en gezondheid van anderen; invloed op installatie en produktie)

I. kan iemand in deze funktie iets fout doen?

2. zo ja, hoe groat is de mogelijke (denkbare) schade: - gevaar

- produktieverlies - kosten

- schade aan installatie - kosten 3. hoe snel gaat het fout?

- meteen, of is er nog gelegenheid voor (gedeeltelijk) opvangen - direkt, of alleen als anderen niet goed opletten

- alleen als anderen oak iets fout doen

4. als anderen iets fout doen, kan hij dat dan nag (gedeeltelijk) opvangen?

D. Zelfstandigheid (planning en keuze van procedures) I. krijgt altijd globale- altijd specifieke opdrachten 2. moet altijd - hoeft nooit terug te melden

3. wordt altijd - nooit tijdens het werk door baas op

4. wordt altij d

vingers gekeken

- nooit na voltooiing opdracht gekontro-leerd

5. doet altijd - nooit zelf voorstellen

6. wordt altijd - nooit om voorstellen gevraagd

7. grootte van opdrachten, in tijd tussen begin en voltooiing.

E. Terugkoppeling uit het werk zelf

I. weet altijd precies- slechts globaal wat hij moet doen

2. het effekt van zijn bezigheden op het proces of de installatie is goed - niet of nauwelijks zichtbaar

(9)

F.

5

-3. het effekt op zijn werk van bezigheden van kollega's 1s te verwaarlozen - duidelijk zichtbaar

Teru~koppelin~ door anderen

I. hoort het altijd - nooit van anderen als hij iets niet goed doet

2. krijgt van zijn baas altijd - nooit globaal kommentaar 3. krijgt van zijn baas altijd nooit kommentaar over het

uit-voeren van een opdracht.

G. Met anderen te maken hebben

H.

I. moet vaak - nooit informatie geven aan kollega's 2. moet vaak - nooit informatie van kollega' s gebruiken

3. moet vaak - nooit informatie geven aan baas

4. moet vaak - nooit informatie van de baas gebruiken

5. krijgt of geeft vaak - nooit informatie van/aan mensen buiten de ploeg

Fysieke belasting

I. moet (veel) lopen, klimmen, SJOUWen

2. doet zijn werk in extreme klimaatsituaties (hitte, kou, tocht, hoge vochtigheid)

3. er heerst lawaai op die werkplek

4. op de werkplek is (veel) stank en sto£

~~~~2!~-~~~~&~!!=~~

Het bleek niet mogelijk voor alle door ons onderzochte funkties aan te geven uit hoeveel processen de installatie bestaat en welke de proceskenmerken zijn (vragen t/m 6). Om deze reden zijn deze vragen niet in het onderzoek betrokken.

A. Afwisseling variabele 3 4 5 6-8 benoeming AI, taakstruktuur

A2, % tijd per taak idem

waarden

= hoofdtaak, 2 = 2 hoofdtaken, enz.

=

1 neventaak, enz.

- 9 (10-tallen %) hoofdtaak idem , 3 neventaken

(10)

Variabele 9 10-12 13 14-16 17 18-20 21 22, 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 6 -benoeming

A3, frekwentie taak idem

A4, routine? idem

AS, vaste tijd? idem

A6, opleidingstijd

idem

B I , bijdrage aan geheel.

waarden

l-9, hoofdtaak idem 3 neventaken

)=routine, 2= variabel, hoofdtaak

idem , 3 neventaken

!=vast, 2=variabel, hoofdtaak

idem , 3 neventaken

l=vooropleiding < LTS of VAPRO

2=LTS, VAPRO of CVV

J-99 opleidingsduur in weken J=j a, 2=nee

B2, resultaat zichtbaarl=ja, 2=nauwelijks, 3=nee B3, bijdrage zichtbaar B4, alleen? BS, werkgebied B6, processchema B7, meetkamer Cl, iets fout? C2, schade C2 C2 C3, snel fout? C3, direkt? C4, opvang anderen D I , opdrachten D2, terugmelden D3, kontrole tijdens D4, kontrole na DS, voorstellen D6, groootte opdracht I =j a, 2=soms, 3=nee l=alleen, 2=samen

J=hele fabriek + meetkamer 2=hele fabriek

3=meetkamer

4=deel van de fabriek l=hele fabriek, 2=deel l=hele meetkamer, 2=deel

l=ja, 2=nee

l=gevaar, 2=geen gevaar

produktieverlies, in IOn guldens schade aan installaties, IOn

I =sekonden, 2=.minuten, 3=uren

l=direkt, 2=als oak iets anders fout is l=ja, 2=nee

1 =globaal, 2=speci:fiek

1 =altij d, 2=soms, 3=nooit idem

idem

l=vaak, 2=wel eens, 3=nooit 1-8 uren

(11)

variabele 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59, 60 61' 62 7 -benoeming EI, duidelijkheid

E2, invloed op proces

E3, invloed van kollega's Fl, terugkoppeling F2, idem F3, idem Gl, informatie geven G2, info gebruiken G3, info geven, baas G4, info gebruiken G5, kontakt buiten

ploeg

HI, lopen, klimmen H2, kou, hitte, vocht H3, lawaai

H4, stank, stof

TAS, gemiddelde TAS, pieken (>3.5)

waarden

l=altijd precies, 2=meestal vrij goed 3=slechts globaal

l=goed zichtbaar, 2=enigszins te zien 3=nauwelijks zichtbaar

l=veel invloed, 2= enige, 3= geen invloed

l=voortdurend, 2=af en toe, 3=nooit idem

idem

l=voortdurend, 2=af en toe, 3=nooit idem

idem idem idem

l=niet, 2=enig, 3=veel idem

idem idem

00 - 70 00 - 21

We hebben getracht per taakkenmerk (dimensie) uit het model van Hackman and Oldham een nieuwe maat te definieren door de kombinatie van een aan-tal items uit de TL-lijst. De nieuwe maat diende zoveel mogelijk over funkties te spreiden. Bij het opnemen van items in de definitie van een nieuwe maat, en de evenuele gewichten of voorwaarden heeft deze sprei-ding als leidend principe gediend.

(12)

8

-Nieuwe variabelen, zoals die zijn gebruikt in het samenvattende ver-slag van het onderzoek (Foeken, 1977b).

- Nl, afwisseling Nl = som (13, 17). Deze variabele bleek onvol-doende te spreiden.

- N2, afwisseling N2 = als 21 :::; 1 dan 1 anders als 22, 23 <2 dan 2 anders

als 22, 23 ?.:2 1122, 23 <6 dan 3 anders als 22, 23 ?.:6 1122, 23 <25 dan 4 anders als 22, 23 ?.:25 1122, 23 <50 dan 5

anders 6.

- N3, belangrijkheid wordt alleen berekend als 31=1 (voor 31=2 krijgt N3 de kode: ontbrekende waarneming).

N3 wordt 3 als 31=1 V35=J

2 als 35=2

in alle andere gevallen

- N4, zelfstandigheid N4

=

som (39, 40, 41)

- NS, terugkoppeling NS

=

som (44' 45, 47, 48, 49) - N6, anderen N6 = som (50, 51 ' 52, 53)

De nieuwe variabelen zijn onder de labels Nl

---

N6 in het hestand op-genomen.

(13)

- 9

-2. Enquete

Doel

De enquete is ontworpen om een gedifferentieerd beeld te krijgen van de arbeidsvoldoening van de respondenten. We wilden de tevredenheid met aspekten van het werk weten, en we wilden de globale tevredenheid op een aantal manieren meten.

~ii~~-Y~~-~~~~E!~~!!~

We zijn uitgegaan van de Job Description Survey van Hackman and

Oldham (1974). Van iedere door ons vertaalde schaal is ook de instruk-tie vertaald, en d~ vraag en antwoord vorm zo precies mogelijk overge-nomen.

Section one van de JDS is vertaald, en is onze lijst B geworden. Onze lijst A is opgesteld parallel aan lijst B: in A wordt de respondent gevraagd aan te geven hoeveel van een bepaald kenmerk (b.v. zelfstan-digheid) hij graag zou willen hebben; in lijst B geeft hij aan hoeveel van dat kenmerk de huidige baan naar zijn mening heeft. De reden om de vragenlijst aldus op te stellen ontlenen we aan het onderzoek van Wanous and Lawler (1972) naar de verschillen tussen metingen van de tevredenheid. Ret bleek dat de (should be - is now) vraagvorm voor aspekten van de tevredenheid de laagste korrelatie met algemene tevre-denheid (dus de meest gedifferentieerde meting) opleverde.

Vraag 5 uit de section I van de JDS is niet vertaald, omdat het ons niet zinnig leek mensen zelf de belangrijkheid van hun werk te laten aangeven (sociale menselijkheid als storende faktor).

Section two van de JDS is niet vertaald; wij achtten dit een te sub-jektief instrument voor het doel waarvoor het in het model wordt ge-bruikt.

Section three van de JDS is vertaald, onze lijst C. Section four van de JDS is onze lijst E geworden .

. Vraag 3, section 4 is wel vertaald maar na het eerste veldonderzoek weggelaten, wegens problemen met het invullen.

Aan lijst E is een aantal vragen over fysieke omstandigheden toe-gevoegd.

(14)

10

-Section five, JDS is niet vertaald vanwege de naar onze smaak niet voldoende overzichtelijke instruktie en meetmethode.

Section six, JDS is niet vertaald wegens verwachte problemen m.b.t. sociaal wenselijke antwoorden. Overigens blijkt uit het empirische onderzoek met de JDS dat deze antwoordneiging althans in de V.S. niet een erg grote rol speelt; we wilden het aantal schalen en vragen in de hele enquete zo klein mogelijk houden, en hebben voor het meten van "growth need strength" (sections six and seven) gekozen voor de naar ons oordeel methodologisch wat sterkere section 7.

Section seven is vertaald, en is onze lijst D.

Onze lijst F is afkomstig van Ford and Borgatta (1970). Zij rappor-teren over een clusteranalyse van een groot aantal vragen naar tevre-denheid met het werk zelf. Van iedere cluster hebben we de 1, 2 of 3 vragen met de hoogste ladingen op dat cluster vertaald.

Onze vragen G naar de tevredenheid met het werk zelf, en de baan in het algemeen zijn afgeleid van Kunin (1955). We hebben uit zijn "faces" schaal 5 koppen gekozen die op onderling gelijke afstanden werden

beoordeeld; anders gezegd: we hoopten op basis van Kunin's gegevens een interval schaal te hebben gekonstrueerd.

(15)

I I

-Hieronder staat een aantal kenmerken van banen. In de meeste banen zal dat soort kenmerken wel aanwezig zijn. Ik wil graag

van U weten hoe U vindt dat banen zouden moeten zijn. Ret gaat er niet om hoe U tegen Uw huidige baan aankijkt maar wat U voor eisen stelt aan banen in het algemeen. Geeft u maar een kruisje op de lijn.

I. Met mensen te maken hebben

1---2----,---3---4---..;,--5---6---;..-7

Ik vind dat banen altijd zo moeten zijn dat er veel kontakt met andere mensen mogelijk is.

2. Langdurige menselijke relaties

Ik vind dat er wel wat menselijk kontakt moet zijn. Ik vind kon-takt met mensen in een baan niet nodig.

1---2---3---4---,.-5---6---.. -7

Ik vind het nodig dat je elkaar in bet werk goed leert kennen.

Het moet mogelijk zijn elkaar in het werk wat beter te leren kennen.

3. Zelfstandigheid, verantwoordelijkheid.

Ik vind het niet nodig in het werk persoonlijke

re-laties te onder-houden met kol .... :

lega's

1---2---

3---4---~·-

.)---b---·-7

Ik vind bet nodig dat een baas pre-cies zegt wat er

iiiOet

gebeuren.

Ondergeschikten voeren dat dan uit. De baas moet verantwoordelijk zijn.

Ik vind het best dat een baas zegt

~ er moet ge-beuren. Degene die het werk uitvoert moet zelf kunnen be-slissen hoe hij dat

doet-.-Ik vind het nodig dat er zoveel mogelijk zelf be-slist wordt, door degene die het werk doet. Je moet zelf zoveel mogelijk verantwoordelijkhei< dragen.

(16)

- \2 - A2

4. Een afgerond stuk werk doen.

t---2-~---3---4-~---s---6---7

Ik vind het nodig dat men kan zien wat ik doe en waarvoor het dient Van iedere baan moet toch wel enigszins duidelijk zijn wat het werk inhoudt en waarvoor dat dient. Ik vind het niet nodig dat van iedereen te zien is wat hij doet en waarvoor dat dient.

5. Afwisseling, d.w.z. een beroep doen op verschillende vaardigheden; verschillende eisen stellen aan degene die de taak uitvoert.

l---2---3---4---s---6---7

Ret is zeker niet nodig dat er in een baan veel verschillen-de dingen moeten worden gedaan. Ik vind dat er in iedere baan toch wel wat

afwisse-ling moet zijn.

6. Van anderen horen of .ie werk goed is.

Ik vind dat in iedere baan veel afwisseling moet zijn. Routine en eindeloze her-haling zijn niet goed.

J---z---3-·---4---s---6---7

In iedere baan moet het zo zijn dat baas en

kol-lega's je steeds laten merken of je werk goed is

of niet.

Ik vind het nodig dat baas en kollega' s van tijd tot

tijd laten we-ten hoe je je werk uitvoert.

Ik vind het zeker niet nodig dat anderen je laten weten of je je werk goed uitvoert.

(17)

- 13

-7. Zelf weten of je werk goed is; aan het werk-zelf, of de gevolgen van het werken kunnen zien of je het goed gedaan hebt.

1---2---3---4---5---~6---7

Een baan kan best zo zijn ingericbt dat degene die bet werk doet nooit

zelf ziet of bij bet goed doet.

Ik vind dat iemand die werkt ook een beetje aan bet werk zelf moet

kunnen--zien of bij bet goed doet.

Ik vind dat iemand die werkt uit bet werk zelf alles moet kunnen opmaken over zijn pres-tatie.

(18)

14

-Wilt U hieronder aangeven welk gezicht het beste de gevoelens weergeeft die U heeft over Uw ~ (dus het werk, Uw baas en

collega's1 de beloning, het personeelbeleid, de vooruitzichten

etc.)

(19)

- 15

-U hebt zojuist van 7 punten aangegeven hoe -U vindt dat die in een baan zouden moeten zijn. Wilt U nu van dezelfde dingen eens aangeven hoe ze hier in deze baan zij~? Het is de bedoeling dat U de werkelijkheid zo goed

mogelijk.be-nadert. Wat u daarvan vindt komt hierna uitgebreid aan de orde~

- · - · - ·

- - · - -

--

· -

--·--·-

·

-I. Zelfstandigheid, veranttvoordelijkheid

t---2---3---4---s---6---7

erg groot; ik ben

zelf vrijwel ge-heel verantwoor-delijk voor wat ik doe en wanneer

matig; van veel dingen zijn waarden of marges voorgeschreven, maar over sommige dingen kan ik zelf beslissen.

erg klein; het werk en de baas laten me maar weinig ruimte bii het bepalen van wat er gaat gebeuren en hoe

2. In hoeverre is het in Uw baan nodig nauw met andere mensen samen te werken?

1---2---3---4,..;-·---s---6---

1

erg weinig; voor matig; soms moeten erg veel; het is een dit werk is het er dingen gebeuren noodzaak nauw en

zeker niet nodig waarin ik met veel met anderen

met andere samen anderen moet samen- s amen te werken

te werken \verken

3. In hoeverre is Uw baan een geheel, afgerond herkenbaar stuk \verk. Dat wil zeggen:' 'is Uw werk duidelijk als een apart stuk binnen de hele onderneming te zien, met

een begin en een eind, of maken andere mensen en/of machines af waar U mee be-gonnen bent?

t---2---3---4---s---6---7

mijn baan is maar

een klein stukje van het grote ge-heel; de resultaten van mijn inspanning kunnen niet in het eindresultaat van de onderneming wor-den teruggevonwor-den

mijn baan is een min of meer afge-rond stuk werk. Het is een beetje te zien wat ik aan het geheel bij...; draag

in mijn baan doe je een afgerond stuk werk, van begin tot eind; de resultaten van mijn inspanning zijn eenvoudig terug te vinden in het eindprodukt

(20)

- t6

-B 2

4. In hoeverre is het in Uw werk mogelijk langdurig uitgebreid persoonlijk kontakt met kollega's te onderhouden?

l---2---3---4---5---6---7

in mijn werk is er voldoende tijd en gelegenheid om rustig te praten en elkaar beter te leren kennen

gaat wel; soms is er even gelegenheid; dan weer niet

het is in m1Jn werk vrijwel onmogelijk elkaar wat beter te leren kennen

5. Kunt U zelf zien of U Uw werk goed doet? Dat wil zeggen, komen er uit het werk zelf aanwijzingen en gegevens waaruit U kunt afleiden hoe goed U het doet?

J---2---3---4---s---6---7

vrijwel niet; het werk is zodanig

dat ik er nooit achter kom of ik het wel of niet goed doe. Ik doe wat ik moet doen, maar zie niet wat het effekt is

gaat wel; soms kan ik aardig zien wat de gevolgen van mijn handelingen

zijn, soms hele-maal niet

heel goed; m1Jn werk is zodanig dat ik steeds precies weet of ik het goed doe of niet, waar ik iets goed of verkeerd heb gedaan en wat de gevolgen zijn

6. Hoeveel afwisseling is er in Uw baan, ofwel: in hoeverre moet U verschillende dingen doen en verschillende soortert kennis en kunde gebruiken?

I---2---3---~-4---~----s---6---7 erg veel; ik moet

veel verschillende dingen kunnen en we ten

gaat wel; sommige dingen komen veel voor, maar je kunt zeker niet alle routinematig op-lossen

erg weinig; in dit werk moet ik steeds

dezelfde hande-lingen uitvoeren of dezelfde kunstjes toepassen

7. In hoeverre krijgt U van Uv7 baas of kollega' s te horen of U Uw werk wel of niet goed doet?

l---2---3---4--·---s---6---7

nauwelijks; mijn baas en kollega's maken nooit op- of aanmerkingen; niet als ik het goed doe, en ook niet als ik het slecht doe

gaat wel; soms be-spreker. v1e wat, soms merk ik ,aan : ze dat ze i~ts van mijn werk goed- of afkeuren

zeer veel; met m1]n baas en kollega's bespreek ik alles wat ook maar

enigs-zins van belang 1s voor het werk

(21)

c

- 17

-Rieronder staan wat dingen die je over een baan kunt zeggen. Ik wil graag van u weten wat uw persoonlijke gevoelens zijn over die dingen, dus wat u vindt.

Zet u maar een cijfer voor iedere z1n, om aan te geven of u het wel of niet eens bent met de uitspraak.

Het cijfer betekent:

I---2---3---4---s---6---7

zeker niet nee zwakjes nee weet niet, neutraal zwakjes ja ja zeker we1

... I. Ik heber in deze baan moeite mee me erg druk te maken over hoe

het met bet werk gaat.

...

2. l'hin mening over mezelf g;aat t:'rop vooruit als ik dit werk goed doe.

3. Jk ben over het algemeen zeer tevreden met deze baan.

4. De meeste dingen die ik in deze haan moet doen Z1Jn overhodig en nutteloos.

5. Ik weet meestal wel of mijn werk hier goed is of niet.

6. Ik voel mezelf erg tevreden als ik dit werk goed doe.

7. Het werk dat ik hier doe. is erg zinvol voor me.

8. Ik voel een grate eig~n verantwoordelijkheid voor het werk dat ik

doe.

9. Ik denk er vaak over met deze baan op te houden.

.. . 10. Ik voel me naar en ongelukkig als ik het hier slecht heb gedaan.

... I 1. Ik vind het vaak moeili.ik om uit te vis sen of ik het hier goed of

slecht doe .

..• 12. De resultaten van mijn werk hier zijn het gevolg van mijn e1gen

1n-spanningen .

. • . 13. Ik ben over het algemeen tevreden met het soort vJerk dat ik bier

doe .

. • . 14. Het raakt mp over het algemeen maar <deinig of ik het hier goed of

slecht doe .

... 15. Het is duidelijk mijn verantwoordelijkheid of dit werk goed gedaan wordt of niet.

(22)

Dl

- 18

-Mensen verschillen wat betreft de banen die ze het liefste hebben. De vragen in dit deel zijn er om U te laten zeggen wat er nu voor U belang-rijk is in banen. Voor iedere vraag worden in het kort twec verschillen-de banen beschreven. Geef dan aan hoe U zou kiezen. Het zijn geen echte banen; neem maar aan dat de twee banen in een vraag ~n alle opzichten gelijk zijn, en alleen verschillen in het kenmerk waar de vraag over gaat.

Om het even toe te lichten geven we twee voorbeelden:

VOORBEELD

l) Baan A

Een baan waarin je het grootste deel van de dag met ge-reedschap bezig bent

Baan B

Een baan waar je het grootste deel van de dag met mensen omgaat

----x---x---~---x---x---sterke voorkeur voor A lichte neutraal voorkeur voor A

lichte sterke voor-voorkeur keur voor B voor B

Als U net zo graag met mensen als met gereedschap omgaat, dan kruist U het midden aan.

VOORBEELD 2

2) In dit voorbeeld zijn er twee vervelende dingen waartussen U moet kiezen:

Baan A

Een baan waarin je blootgesteld bent aan aanzienlijke

Baan B

Een baan op l! uur reizen van huis

gevaren

---x---~---x---x---x---sterke lichte neutraal lichte sterke

voorkeur voor A voorkeur voor A voorkeur voor B voorkeur voor B

Als u nog liever werkt onder gevaarlijke omstandigheden, dan op grate afstand van uw huis, dan kruist U dat aan zoals in het voorbeeld.

(23)

D2

- 19

-Geeft u nu van de volgende combinaties eens aan welke baan u zou kiezen.

1) Baan A Baan B

2)

Een baan waar het loon hoog is

Een baan waar je veel zelf in kunt beden-ken en uitvoeren.

----X---X---X---

X---····--.---.--·-:;~---sterke voorkeur voor A Baan A

Een baan waar je

lichte voorkeur voor A

vaak beslissingen moet nemen waar veel van afhangt.

neutraal lichte voorkeur voor B sterke voorkeur voor B Baan B

Een baan waar je met veel aardige mensen \verkt

----x---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A lichte voorkeur voor A neutraal lichte voorkeur voor B sterke voorkeur voor B 3) Baan A Baan B

Een baan waarin degenen die het beste werk

leveren de meeste verantwoordelijk-heid krijgen

Een baan waarin de trouwe werknemers die het langst in dienst zijn de meeste verantwoor-delijkheid krijgen

----*---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A lichte voorkeur voor A neutraal lichte voorkeur voor B sterke voorkeur voor B

(24)

4) Baan A

Een baan in een organisatie met financiele pro-blemen, die mis-schien binnen het jaar moet sluiten

- 20

-n 3

Baan B

Een baan waarin je

geen enkele zeggen-schap hebt over de planning van je werk, en de manier waarop dat uitgevoerd moet v10rden

----x---x---x---x---x---sterke lichte neutraal lichte sterke ·

voorkeur voorkeur voorkeur voorkeur

voor A voor A voor B voor B

5) Baan A Baan B

Een zeer routine- Een baan met niet

matige baan erg vriendelijke

kollega' s

----x---x---x---x---x---sterke lichte voorkeur voorkeur voor A voor A 6) Baan A

Een baan met een baas die dikwijls aanmerkingen heeft op jou en je v1erk in het bijzijn van anderen

neutraal lichte sterke

voorkeur voorkeur voor B voor B

Baan B

Een baan waarin je dingen die je met veel moeite geleerd hebt, niet kunt ge-bruiken

----x---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A lichte voorkeur voor A

neutraal lichte sterke

voorkeur voorkeur voor B voor B

(25)

7) Baan A

Een baan met een baas die je respek-teert, en je

fatsoenlijk behandelt

- 21

-D

4

Baan B

Een baan waarin j~

voortdurend nieuwe en interessante. dingen kunt leren

----x---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A 8) Baan A lichte voorkeur voor A

Een baan met een redelijke kans er iets bij te leren en vooruit te komen in de orga-nisatie neutraal lichte voorkeur voor B Baan B sterke voorkeur voor B

Een baan met veel vrije tijd en prima sekundaire arbeidsvoorwaarden

----*---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A 9) Baan A lichte voorkeur voor A

Een baan met weinig vrijheid en weinig gelegenheid om je werk te doen zoals het jou het beste

lijkt neutraal lichte voorkeur voor B Baan B sterke voorkeur voor B

Een baan waarin de werkomstandigheden slecht zijn

----x---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A lichte voorkeur voor A neutraal lichte voorkeur voor B sterke voorkeur voor B

(26)

I 0)

I 1 )

DS

22

-Baan A Baan B

Een baan waarin je Een baan waarin je

veel en plezierig volledig gebruik

met anderen samen- maakt van je eigen

werkt kennis en kunde.

----x---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A

Baan A

Een baan die

lichte voorkeur voor A weinig of niet uitdagend is neutraal lichte voorkeur voor B Baan B sterke voorkeur voor B

Een baan waarin je volledig geisoleerd bent van je kollega's

----x---x---x---x---x---sterke voorkeur voor A lichte voorkeur voor A neutraal lichte voorkeur voor B sterke voorkeur voor B

(27)

23

-Wilt U nu aangeven hoe tevreden U bent met verschillende aspecten, verschillende kanten die er aan Uw baan zitten.

Geeft u voor iedere zin een cijfer. Het cijfer wil zeggen:

2 3 4 5 6 7 zeer on-tevreden onte-vreden een beetje ontevreden weet niet neutraal een beetje tevreden tevre-den zeer te-vreden

I) De hoeveelheid zekerheid die ik heb.

2) Het salaris en de secundaire arbeidsvoorwaarden.

3) De arbeidsomstandigheden in de meetkamer (klimaat en lawaai). 4) De hoeveelheid vrije dagen.

5) De mensen die ik spreek en waarmee ik samenwerk.

6) De hoeveelheid lichamelijke arbeid (lopen, klimmen, sjouwen, werk aan afsluiters e.d.).

7) De mate van respect en fatsoen waarmee mijn baas me behandelt. 8) Het gevoel dat ik in mijn werk iets nuttigs doe.

9) Het klimaat in de fabriek (stank, temperatuur) . ••• 10) De mogelijkheid andere mensen te leren kennen • ••• 11) De hoeveelheid begeleiding en steun van mijn baas • ••• 12) Het lawaai en/of de trillingen in de fabriek •

••• 13) De eerlijkheid, rechtvaardigheid van de beloning (loon naar werken) • ••. 14) De zelfstandigheid in denken en doen in mijn baan •

••. 15) De inrichting van de meetkamer en het aflezen en bedienen van de instrumenten •

•.• 16) Hoe zeker mijn toekomst in dit bedrijf er uit ziet • •.• 17) De gelegenheid in het werk andere mensen te helpen •

.•. 18) De overige arbeidsomstandigheden in de fabriek (stof, vuil) • ••• 19) De uitdaging die het werk biedt •

(28)

- 24- F 1

Sommige van de dingen die al besproken zijn, komen hier nog eens terug, een paar andere dingen ziet U rnisschien voor het eerst. Wilt U onder iedere vraag

Uw

antwoord aanstrepen?

Het gaat er

om,

wat U van Uw werk vindt.

1. Vindt U het werk zelf datU hier doet leuk?

ja, zeker

I

ja nee zeker niet

2. Vindt U het werk dat U doet eentonig en altijd hetzelfde?

I

ja, zeker

I

ja nee zeker niet

I

3. Vindt U het werk interessant genoeg

om

er met buitenstaanders (b.v. familia, vrienden) over te praten?

I

ja, zeker

I

ja

I

nee zeker niet

I

4.

Denkt U dat anderen het zien als U

Uw

werk goed doet?

I

ja, zeker

I

ja nee zeker niet

5.

Hebt U het gevoel dat er in Uw baan teveel toezicht is?

I

ja, zeker

I

ja nee zeker niet

I

6. Krijgt U genoeg informatie

om

Uw eigen werk behoorlijk te kunnen uit-voeren?

I

ja, zeker

I

ja nee zeker niet J

7. Het U het gevoel datU in

Uw

huidige baan voortdurend ieta nieuws kunt leren?

(29)

- 25

-B.

Hebt U het gevoel dat U teveel dingen door baas of chef moet laten kontroleren'?

I

ja, zeker

I

ja nee zeker niet] 9. Hoe vaak vindt U het werk zelf vervelend?

bijna altijd heel vaak tarnelijk vaak bijna nooit

10. Hoe vaak hebt U het gevoel dat het werk U voldoening geeft?

bijna altijd heel vaak tamelijk vaak bijna nooit F 2

II. Hoe vaak vindt U dat stukken van Uw werk nergens voor dienen, niet nodig zijn?

bijna altijd heel vaak tarnelijk vaak bijna nooit

12. Hoe vaak hebt U het gevoel dat U het v1erk beter zou doen als U het zelf kon reorganiseren?

bijna altijd heel vaak tarnelijk vaak bijna nooit

13. Hoe vaak hebt U het idee dat U rneer vrijheid zou willen hebben in het plannen van Uw werk?

bijna altijd heel vaak tarnelijk vaak bijna nooit

14. Hoe vaak hebt U het gevoel dat U door de manier waarop het werk 1s geregeld, niet van al Uw gaven en c.apac.iteiten gebruik kunt rnaken?

(30)

26

-15. Hoe vaak hebt U de gelegenheid te beslissen over hoe Uw werk wordt gedaan?

F 3

(31)

'27

-Wilt U aangeven welk gezicht het beste de gevoelens weergeeft die U heeft over het werk dat U moet doen, de bezigheden waar U voor staat (dus bv.: meetkamerman, filterman); Uw taken en verantwoordelijkheden.

@e"'@

--

..

-·-

,,

~I'!" • ~I~

..::::.. t;::.,.\

(32)

28

-I . Lij s ten A, b

Eerst werden Al, A2, A4, A6, Bl, B4 en B6 omgekeerd (van I ... 7 naar

7 • • • l ) •

Wenselijkheid groat (A) en goed oordeel hierover (B) wordt hoog cijfer. (Al-B2 + A2-B4)/2

=

ABl (afgerond)

A3-Bl

=

AB2 A4-B3

=

AB3 A5-B3

=

AB3 A5-B6 AB4 A6-B7

=

AB5 A7-B5

=

AB6 Al-B2

=

AB7 A2-B4 = AB8

Hierbij werd, ter vermijding van eventuele negatieve scores, bij het verschil 7 opgeteld.

Analoog aan de nieuwe variabelen ABl t/m AB8 werd een stel nieuwe variabelen BAI t/m BA8 berekend uit de absolute afstand tussen de scores op vraag A en vraag B.

Dus: (should be) A4 4 2 (is now) B3 2 4 AB3 9 5 BA3 9 9

2. Cl, 4, 9, 11, 14 werden omgekeerd (alle vragen na transformatie: mooi

=

hoog cijfer). Na transformatie werden de scores gekombineerd; de verdere analyse geschiedt met de somscores, afgerond op naastliggende gehele getallen. CCI = Cl + C8 + Cl2 + CIS CC2 = C2 + C6 + CIO + Cl4 CCJ = C3 + C9 + Cl3 CC4 = C4 + C7 CC5 = C5 + Gil

(33)

29

-3. EEl = El + El6 EE2

=

E2 + E4 + El3 EE3 = ES + ElO + El7 EE4 = E7 + Ell + E20 EES E8 + El4 + E19 EE6 = E3 + EIS

EE7 = E6 + E9 + El2 + El8

4. D2, 3, 4, 6 en 8 worden omgekeerd; nieuwe scores op Dl t/m Dll worden gesommeerd en gedeeld door het aantal ingevulde.

5. In schaal F werden de vragen Fl, 3, 4, 6, 7, 10 en 15 omgekeerd

(I . . . . 5 word t 5 . . • • I , I • • . . 7 word t 7 • . . • I) .

6. Schaal G wordt omgekeerd: zeer ontevreden 5

=

zeer tevreden

(34)

30

-"Faktorstruktuur" van de vragenlijst, afkomstig van Hackman and Oldham.

aspekt ("faktor") lijst en vraag/vragen

• beleefde zinvolheid C4, 7; CC4

.beleefde verantwoordelijkheid C I , 8, 12' 15 CCI

.

kennis van de prestatie C5, l I ; CC5

.

algemene tevredenheid C3, 9, 13 CC3

.

interne motivatie C2, 6, 10, 14 CC2

.

specifieke tevredenheid met: -zekerheid E I, 16 EEl

-beloning E2, 4, 13 EE2

-kollega' s ES, 10, 17 EE3

-baas E7, 1 I , 20 EE4

-werk zelf ,groei E8, 14, 19 EES -omstandilgheden, E3, 15 EE6

meetkamer

-omstandigheden, E6, 9, 12' 18 EE7 fabriek

.

tevredenheid met: -afwisseling AS-B6 AB4

-identiteit A4-B3 AB3

-zelfstandigheid A3-Bl AB2

-terugkoppeling, werk A7-BS AB6

-terugkoppeling, anderen A6-B7 ABS

-met anderen te maken hebben Al-B2, A2-B4 ABI

.

groeibehoefte D

"Faktorstruktuur" van de vragenlijst afkomstig van Ford and Borgatta.

Cluster Vraag

- werk zelf interessant Fl, 2, 3, 9, 10

- feedback F4, 6

- teveel toezicht F5, 8

- groei F7

- baan is geen verspilling van tijd en moeite F 1 I

- wil meer vrijheid Fl2, 13' 14

(35)

- 31

-Faktoranalyse

We hebben met een voornaamste komponentenanalyse de struktuur van de F-schaal nader onderzocht (programma SPSS, techniek PA2*iteratief ge-vonden kommunaliteiten op de diagonaal van de korrelatie-matrix). De analyse leverde 5 faktoren met eigenwaarden;>l:

faktor eigenwaarde % variantie kumulatief % varian tie

4.10 27.4 27.4

2 2. I 7 14.5 41.8

3 1.55 10.4 52.2

4 1. 33 8.8 61.0

5 1.07 7. I 68.2

We besloten alle variabelen te beschrijven in termen van 2 faktoren. Na varimaxrotatie gaf dat het volgende beeld:

Variabele faktorskore faktorskore

faktor l faktor 2 Fl . 25 -.04 2 .24 .00 3 .20 -.07 4 .06 -.03 5 -.02 . 16 6 .03 -.09 7 • I 0 -.03 8 -.03 .08 9 • 16 -.03 10 .22 -.03 J l .01 -. 10 12 -.02 -.01 13 -.04 • I 7 14 .00 .83 15 .04 -.03 verklaarde 70% 30% varian tie

Op grond van deze faktorskores hebben we een nieuwe variabele FN gede-finieerd: FN

=

Som (F

(36)

32

-Met dezelfde techniek hebben we de kerndimensies (schaal B) nader geana-lyseerd.

Voornaamste komponenten analyse leverde 3 faktoren op met eigenwaarde 1:

faktor eigenwaarde % varian tie kumulatief % varian tie

2. I 0 30 30

2 1.23 18~ 472

3 1. I 6 17*- 64~

'll

de getallen zijn afgerond

Beschrijving van alle variabelen in termen van 3 faktoren leverde na varimaxrotatie het volgende struktuur

Variabele faktor faktor 2 faktor 3

Bl -.I 2 .52 • 13 2 .07 .06 .43 3 .59 . 12 -.35 4 .02 -.02 . 19 5 .22 -.I 0 . 16 6 . 0 I .34 -. 10 7 .23 -.04 . 15

Met enige voorzichtigheid zouden we deze faktoren als volgt kunnen be-noemen:

faktor 1

2 3

terugkoppeling, identiteit

dus, duidelijkheid van de1 bezigheden zelfstandigheid

kontakten met anderen.

Frekwentieverdelingen

In het volgende geven we de frekwentieverdelingen per funktie van een aantal variabelen waarnaar in het samenvattende rapport (Foeken, 1979b) wordt verwezen.

(37)

33

-De variabele "taakcode" geeft aan om welke funklit!s hel ga;tt:

I I t/m IS DSM - Melaf 21, 22 DSM - Sulfa 31' 32 Philips - Panelen 40 Hoogovens, EBl.J 50 Hoogovens, SIFA 60 Hoogovens, PEFA 70 Hoogovens, CEW

(38)

0~/0.S/79 fAG£ 2

t ILE T CTAL (Ci\EAlJGI'i UAIE = C4/0'5;;''9l •

* • • • * * * * * * t • * * • * • • C K tJ S S ~ d v l A r I L ~ u f TAAKCCUE. fl y 13 1 * * • ~ t * • * • * • * * * • * * ~ • • * • * • • • * * • • • * * * • * • * * * • • • * • * * * * PAGE 1 OF 2 T HKt:rCE dl t:llt.Hl I I FU~ 1 f CT Al 1 1.1 2.1 3.1 t..I ~.I 6.1 7.1

---r---r---r---·•·-···r···---r---I---·1

11. I 1 I 0 I 0 l r 3 u I 1 1 6 I i I I 1 l I o.3

·r---·--r--·---r---r---r---r---r---r

12. l C o I 0 4 I u ! C I 5 13. 14 • 15. 16. 4C. C(}lU~t; TGTH I I I I I b.\1

-r-···----r---r---r---r----··-·r---r-·-··--·r

I UL O I 1 0 [ 2 1 t l O l

I

I

I

I

I

-r---!---r---~---r---r---r---··l I o c C I 'J 0 r 2 c r I 1 l I I

-I---I---r---r---r---·--r---·-i··---I

r

or

or

or

ur

11

:J

or

I i. I I I I I I

-r---·-1·---r---r---I·---l---I---r

I 0 ! ;; 1 J 1 ( I iJ I C I I 1 I 1 I l I •

·I---r---r---r---r---r---I---r

l 3 1 l i 1 l i G 2 I l I i I I I

-r---I·---r---r---I·---t---r---I

I C l O I '} 3 I 2 1 1 C I I 1 I I !

-r---I---r---r---r---r---r·---r

1 l ) l ( } f 1 1 · J l 0 1 3 [ t

I

I

I

1

I

I

I

I

-r---~---r---,---r---r---r---~ I 0 ~· 1 I 0 I j I 0 1 2 [ C I I I 1 I I

-r---r---r---I---!·---r---r---·I

I l l u l I 2 1 1 1 ..SI 2 1 I 1 1 i I I I l

-r---t---I---I---r---r---t---r

7 2 5 19 1~ H 6 5.7 2.b E.9 26.4 20.1! 22.2 11.1 3 4.2 2 1.4 ') 12.5 b t!.J 6 a.J 71!. lCO.u

(39)

~IP11~flt~L PAtKAGt f ( f lHE ·sCCIAL SCIE~C[~ 6.C2-FC20·AD1~

f ll E TOTAL * * • • • • • f ,\AKCCtlE t~ussr P:Ju·LA I I uN ,;y e1 0~1 03/79 3 0

. .

..

.

..

.

.

• • * * * • * • * • • • * • • • * • * • .- • • • * * • *" * * * rr * * * * * * • • * ~.: * • * * * * • * * * * .- * * PAG£ 2 OF 2 c 01.1'\ r · I I I tl I r 1-1 z.r .s.J 4.I ::~.1 ">.I 1.1 ----~---I---··---r---r---r---r---r---r ~C. I 1 ·} l 1 I 2 I t C I 1 1 I i -I---1---r---t·--·----r---I---~--r---·: 6(l. I 0 \1 ! C ! 3 1 I 4 I I [ 1 l 1 I I

-r---1·---!---r---r---t---r---I

IC. l l I c1 IJ l 0 I 1 i 1 l 1 f 1 I I I 1 -r---·--l·---I----·-··t···-I···--I---I---1 CuLUI'i\ 1 or tt r c 5 D 15 to e s.7 z.<- 6.9 26.4- .::0.e zt.:.<: 11.1 l.Hi :,QU HE = r;ow T [ f Al 4 5.b 72 lC:J.u

(40)

SHTJSTIOL t>ACKAH. fO IH£ Sct!Al St.:if:lCb 6.C2-Fl2U"JI015 OS/03179 f'AG E

tilE· TtlfAl ( Ctt E A T I C I'< 0 AT E Ct.lv'>II':I>

p iJ lJ A 1 I rJ N 0 f W X ~ ~ W W • • W X • * • • • f AAKCOIJ£ * • a * • * it • a * . . . . * * 0: . . . * II' * • * fr • .. * lr * * "' II it * tt R «; • lr • * ft fr • • • • t * PAG£ 1 or 2. fAAKtOOE \CCNl II\UfC) 02 c~~H

i

I I 1.1 2.I 3.! 4.{ 5.1 n.I 1.1

---I---t---r---1·--·----r---r---r---·r

11. I 0 \J I 0 '1 I 0 I 3 I 2 I I l I I I I I 1

-I---r---r---r---r---r---r---1

12. I 0 1 l C l 1 I G I 2 I 1 l ·r i I 1 I l I I -I-···-·-·1··--·---r--·-····I·-··--·-I···-··--{---·--I--·--·--I 11. I 0 1 0 I :) 1 1 I C l 1 I 1 l I l I 1 I I l ·-r---I---~---·1·--·----r----··--r---r---t 14. I :) 0 1 0 l I C t; 1 I r 1 1 ·r 1 r

-r---•---r---·I---r---r---r---r

·t5. I · 0 C I D 1 0 I C 1 0 t I I i l I I I i ·I•·-··--·I···-·--·I-·---·I···-·-··I-··-··-·I·-·--·-·I···I 16. I Q :; v I 0 I· () l I 0 I I I 1 t I I I

·-x---L·---r---:---r---I---I----·--·r

zt. I 0 u l ~ 3 I 2 I 1 l I 1 ! 1 I I 1

-l---1·---r---r---r---r---r---I

· 22. I 0 u I 1 1 J I I 1 I 4 I I ~ I l 1 I I 1 -~--~---r---I---I---r---r---I---r :n. I 1 J. il a ! u I C I 4 I C l I I I I I I I

-r---·----r---t··---t··-··---I---r·---r---·--I

H. I 0 ' 2 C ~ I 0 l 1 I 1 I I i I I I I I I

-I---I·---r---··--·----r---r---r---1

40. I 0 1 0 I 'J I 1. I 0 l C I 8 1 CULUI'f\ ro-r n I I I I I l I I -t-···--··1··----·-I··---;·--·----!···I··----·-1---I 1 l 11 5 21 30 4 .t:: 1.4 6.9 lt1.7 l> 8.3 ') 6.9 2 2.o 1 l-4 1 1.4 72 1CO.o

(41)

'

'· -···-·SfAJISI IOL f'ACIIAGl FllR fli£ ~CCHl· SCI£NCE:S 6.02·FC20·A')l'5 0~/03179 · f'AGE 5

·, ~

..: tIlE . TOT.\ L <CREAr lUI CArE (4/(5/l'i)

a· * • • * * · • * * .., .. *. • t: • * • * .. ., .. C K U 'S S T · - · U U t A f I 0 N u f

. *.

* ~-· * * * ~ •• * • • • • • fAAKCOD£ 91 B2 ...

.

. .

.

.

.

.

.

..

...

• " " • " • • • • • • • • • • * " • " • • • " * PAGE 2 Of 2 C.Hl SGUAitE U2 COUNT ·I t I I 1.1 Z.I J.I 4.1 5.! 6.1 l.J

---··r-··--·-·t·---I---r---r---·-·t---r---··I

SO. I 0 1 0 I 0 1 u · I 0 I 3 I 2 I I I I I [ I I I -I---J--·--·--I---···I·---r---a---r---1 60. I· 0 1 0 · I· · 0 I •J I 0 I 2 I 7 I I I I I l I

-r---·-·I·---r---r---r---r---I-···I

·10. I 0 i · · t; I t) I 1 I 1 l 1 I 1 I COLU!o!N f {)I Al I 1 · I r· I· I I I ·I···I···-···-I···t···I····-···I···-··-·r···-·I 1 " n s 21 3v 1.4 41. 7

~C.1Z2ll WITII l6 UE&HEE:> uf FllEiDu:-1 SIGNifiCANCE

=

C.lb45

fiOW fCTAL 5 6.9 7£ lCC .c

(42)

---~~~===-::.... -- ·--··. ·-·- - -

---(

(.

(

STHfSTICAL PALKAGE fCfi·JHf. SOCIAl SCH.NCES-<J.-UZ-FIJ20•A015 0'5103119 PAGE 6

1: IU:- ·TO fAt '(CREAHON'UAf£· -:·Oft/U51'7'J)

--• * * * * --• ,._ . ., .... ,. . .," .,-., .,--,.----cR-u-s-s-f A 1:1 u·L A I t·c t.· 0 F *' * .. • * "A' ~ • 1: - .. * .. - * * * .. • • *

-TAAKCOOE qy 83 • • -., -. • • • • PAGE 1 Of 2 T HKCOCE CI)UIH l I I b3 I t.r- z.I 3.1 4.1 s.r 6.I 1.1 · --·---I---1---I---r----~---r---a---I---r - u . I ···1· ·z·--·-o- 1---o 1 .. ··t· I - 1 I 0 I 3 I I · ' ... I t--· - . I -- I - I I I -t---t---r---I---~---r---r---1 12. I 1 1.- 0 I 1 ·1 · 2 I ( 1 1 I 0 1 · -- I----· -- 1· -·--· -- 1· ---· --··I I -1 I I

--x---I---r---r---r---x---r---r

p. 1 c 1 1 I· o 1 1 I 1 1 o r o r I t · I - I I 1 I I

-r---•---r---I---r---I---r---1

14 ,;·· I 0 1 · 0 I ··-- C .. · f 1 I 0 I t I 0 I - I - 1 - I I -- I I I I -r---r--~---x---r---1·---I---I---I 15 .-~ I · · ... 0 -· l· ... " · 0 · t--·- ·-O· -1 --- 0 1· ·· - l · I--- · 0 I 0 I r··--· -~-- --- ·r - 1 • 1 1 -I---r---r---r---r---~---I---1 16..: I o· 1· Q I 0 I 0 I C I 1 I 0 l FOI T CTAL .. 6 8.5 5 7 .o. 3 4.2 1 1. 4 ...: ~··--, .... ~.-' I ··· x---- -- · · I · I · I I"''" I ·- I

"'

.,

-I---I---I---•---•---r---r---I

2t. I 2 1 -- .s ·I 1 i 2 ·I 0 I - C I 1- I I I I 1 · I I I 1

-I---1---I-

~--·----1--

---I--- I--- I-·--- ·I

22 • · I - 1 - l · 1 I-- -- •·• 0 · I l I 0 l - ·• -- 3 I 0 I --- ···1 - ··· I 1 I I I - · I

-I-···----I---r---I·-···---I---I---I---1

l3;. I · 0 I - '<! I .. · ... 0-- 1 - 0 · I c- l · ·z·-I · 1 I I · -- · · I · I - I. .. ... . I I - . .. · I · ·· · · ' . I

-1---I·---I---I---I----·---I---t---·-·I

.S4. I 0 1• 0 l 2 I 2 T 0 I C I 2 I I I :···- I .... ··"- -·I I . . 1 ... ----.. 1 ... · I

-I-· ---1·---I---I·--- I·---- ---1--- I--- •I

ItO. I - l -- 0 I -z 1 2 I 1 1 Cr I 2 I

COLOHK

J CTAL

1 1.· I ·1· I l I I

-I---[·--- I- ---1--- I

---I---

I---I

·12· ·u·· ·---"·--·r-· ... 15 · 7""--~--·--u,---·--tz·· 1E. 9 11 • 3 9. 9. 2 l 01 - 9. s '""14 .t . J 6. 9' 9 12.7 . 6 8.5 6 '8 .5 -16 14.1 11 1(().()

(43)

05/0l/79 f'AGE 7

fILE. T.IJ TAl (CkEAl!~N uAfE = C4105tl~l ·

... ~ . . . ~ . . . * .• * . . . * C . R tr S -T A B U l A T I C 1\ 0 f • • • * • • • • . • • • • • * •• w T AIKCCO£ · !:l v 'J 3 • * • * • * • * * * * * * * • • * * • • * * • • *·-• • • • * • * • * • * * * * * * • * • * * * * * PAGE 2 OF 2 J IAIICODE tl 3 . - COUI'T I I I I 1•! ·- 2.1 · s.I 4.I ~d 6.! 1.1

·---I---1---r---I---r---r---r---r

50 • I 2 l t I 0 1 · 0 I 2 I 0 0 I I l I I I I I ·-r---&·---r---r---I---~---r---1 · bO •. I · · 2 i 0 I I 1 I 1 I 2 I 2 1 I 1 I I I I I I -r---~---I---r---r---r---r---1 I C • I 0 t · t: I ·- 0 f · - - · 2- I t) · I · 0 I 1 CO lU ~ 1'1 rorAL I -·1 -r-- ·r· I I 1 -I---~---r---a---r---a---r--~----·1 12 6 7 . 1:i 7 l 0 12 16 • 9 . .. 11 • 5 -.- . - 9;. 'J- . 2 1 .1- 9 • 9 14. l 16 • 9

-- t:I-J :)QUARE

=

66.11465 ~ITH ?U DEGREE~ ~F FhE~DD~ SIG.~ If IC4i1CE 0.2356

ROW r n AL 9 12 · ' 3 4.2 71 1 co.o

(44)

( -1',"': ' y '

I

I ,. {

Sl-TlSTICAL PACKAGE f(~ IHE SCCIAL SCIENCES b.C2-Ft2J-AOI5

FlU:: HTAL f.Cf< EAT 1 01" U Af E ·-=-~ C4/0 51 i 'J)

tt A fl * * * t '* * A fl" * ~-.~--••.. 1r • l\ C R U S S f ~ 9 u l A 1 I 0 N 'JT 84 T AAKCODE 05/03/79 PAGE 8 0 f

.

.

· • ~. -.. • * • *- * • • • * • • .. • · • * ·~ * * * · fr ' * * • • * • * • * • · * • • .. * * • • • * * * • • * * PAGE 1 or 2 PA ~CODE ( C!:fll INUEOJ tl4 COLH I I nJW I fCT4l

I 1-i 2.! :S.l 4.! ~.I 6.1 i.{

·--·-·--I---I·---t---r·-··----I-·-·-···I---·-I---··1

13. 15. 16-:a. 33. .. c. CO LU 1''-J 01 ~l I 0 l 0" I - -o ·r 2 t 0 2 I l I · t l I I I -r---r---r---~---r---r---r---r I O I O [ 0 1 v i l i : S I 1 1 I 1·· I I I I I I -r---~---I---1·---I·---·---r---r---·--r I 0 1 0 1 0 • : I 1 1 I 1 I l I ! I I I I

-r---j·---I---·r·---r---r---r---r

I 0 I ·o I '1 l l I 0 I 0 I 1 I I 1 I I I I I I

-I---t---r---1·---r---r---r---·t

I 0 - I ··· 0 0 U ·t I 0 1 0 I I r· I t I I 1 -I-~---•---r---r-·---r---r---r---r I 0 l :J J I 0 .r ( I 1 I 0 I I r-- "1 I I 1 I

-I---·-l--·---r---I·---r---I---I··---I

I 0 O I 1 1 2 2 I J l 1 l I I . I I I 1 -r---~---I---r---r·---I---·-r---I I 0 0 I t 0 t I ··o r· 4 I 1 l r- 1 l I I I ·I··---I·---·-I··---r·--··-··I---·-·l---I··---I t o· t · · o 1 o r · · c r -J --r 1 I I t· r·· r· r 1 · I 1

-r---·-·t··---r---·t·--·----!·---r---I---r

I O l 0 < l l Z I C I 3 1 l i I I I I r· ·· 1 -r---~---r----~---r---r~---1---r---r I 0 C I 1 1 5 I 0 I· 1 I 2 I I 1 I I I l I I -r---1·---~r---r---r---r---r---r 1 . 1 4 .. 15 'J 19 -- --· 21 1.4 1.4 5.;" 21.4 12.S U . l "30.0 5 7.1 5 7.1 3 4.3 70 lCO.Q

(45)

---~-,·c;;t~:. ---,.,..,-, ""-."'"r.>2:rllrT~>l;;"""II:L:t'r'IA~Lr;li"I\JIIH>t: F c R · I Hl :. t t l AT. St.: 11:. NlE ~ b. o 2-f" c 2 o- A o 15

...

fILE . TOTAL CCkEAllCN OAIE

=

04/051f9)

05/0.l//9 PAGE 9 -- * .. • -- .. ' a ... ·-· " * .. * .• ' * '* * * " •. '- c 'It ·u ::; s f~AKCOOE· A d U ~ A r £ 0 ~ IH 84 ;J f * * * • * • • • * • * * • • * * * * l l

'

• * • • * .. It • • . • ;If * • t . . . * * * I' * • • • * .. fr • * * * • fr * tl4 cpuH · I I 1 1 lol 2.1 J.( t,.! 5.1 ~.1 ~.[

---I---l----·---I---·--I---·----I---·--1·---I---·-·r

50. I 0 1 t1 I 0 I 1 I 1 I \l I 3 1 I I I I I I I I -r---r---r---I---r---~---r---1 • &0 •· I · 0 1 '.} I 0 t· ·<:: I 1 1 4 I 2 I I 1 I I I I I I

-I---·I·---····I-···-·--t-·-··---r---·-·t··---r··--·-··I

lC .-- I -- 1 i.- 1 I · ·1 1 o i 1 I 0 I 0 I CulUI'~ f OJ H l l I 1 I I I l

-I-···----I---I---·-·£·--···-·r···i··---I---I

1 1 4 '15 9 19 21 - 1 • 4 1 • "· - · · - --s. 7 21• t. 1 2. s ·--2 7. 1 · 5o. r 51GNIFICAWCE • 0.2662

-- t;U!8~R Of KlSStt.li -ueSEitiiATION~ 2

~(If HTAL 5 7 .t 4 5.7 70 1co.o PAGE 2 Of 2

(46)

ST.TlSritAL PAtKAGE FOri rHE SCCIAL StltNCES &.oz·F020•A015 05105179 PAGE 10 · I' lt.E · TCTAl • • • * * * * * * • • • • ~·· • • * c k o s -s· r A a u L A T t c t.. · u f * • .- • * * .. • -.- • • • • * • • • * r AAKCOU E l~ y 135 v • ·- 4 . . . • • • • • •· • • • PAGE 1 OF 2 C CU t..T I I FCW I ICTAL I 1.1 2.1 -5.1 4.1 ~.1 G.I 1.1

fA~ KCOCE ---1- ·-- · · - • i ---I-·---··· J

···---!-.., ...

"".--I---·- I--- ·1

11. I 0 1 ·· (J -! 0 • I -·· - ·t I 4J I 2 I 2 1 5 I I I ! I 1·· I I l . l -r---~---r---r---r---I---I---r 12. I 0 1 0 I U I t. I C 1· 3 I 0 I 5 I • -··. . I . . .... - I I . . • I I 1 7. 1

-r-·---t---I---x---r---r---r---r

13. I C 1 0 I C 1 I 2 1 C I 0 I 3 I I l · I I I t I 4.3

·· -r---I---r---1---r---I---r---r

14. I 0 1 () ·- ! ... · · 1 f 0 1 0 · I 1 I 0 I 2 I 1 I 1 I I I I 2.>J

-I-···-·--1··---·-·{···--·-·t-···--!---·-I·---·-I---·--I

1'5. I () --1'" 0 ·r ·- 0 1 ---· 0 · l . ~- 0 ~I ·-. 1 .. f 0 I 1 I ~ I .. · I · I· .. I 1 1. It

-r-·----··i·-·---I---I---I---·-I---··I---·I

16. I 0 1 0 I· 0 l 0 I 0 I 1 I 0 1 1 . I 1 ··-- .. I -- I -- - I I - - . · I I 1 • 4 ·-I---·-·t···---r---·I·----·-·I·----·-·t··---r---··1 .ct .. · l 1 1 I 2 I 0 I 2 i C I 3 1 9 I 1 I I I ! I I lZ. 9

·I··----··1·---·---I·---r·---r---·--I---I---·I

2 2. I 0 · 1 ·· 0 ~o - I l I · ·-o -I" --·~--z-- I 3 I 6 I l I 1 - I I I I 8.6 -I---·1·---·-I-·----·-t··---I---·-·I·---I---I · J l . I · 0 I o I · · u · t · ·1 1··1 ·---2-·1 ·1 I 5 I · I - r~ ·I 1 ·{··--- ···t·· I l . I

·I---·--t---r---·-·t·---r---I---I---·I

34 • I o• I ;J 1 2 I \1 I C I 2 I 2 I 6 I l · - I i I .. · - r~~- ·- t · I · t1.6

-I---1--·---r---t--·---r---t---I---I

ItO. I 2 I 1J I 1 l · 1 I - 1 1 ·3 I 1 I <J I l I I I I I I 12.9

-I-····-- -1---

t•·---

---I---··-- -I---

---1···---1-··•·

•••I · ·

· COlOI'ti 3 l 6 9 tiJ·~---26---·---ts 70

ro1 -l lt.3 t.ft s.&· 1£.-J 14•! 37;1 ·· - zt.4 lCO.u

~ <CONfiNUEOJ

(47)

::

(

(

0'5/QJ/19 PAGE 11

fIlE TCTAL CCREATJ(~· CATE

=

C4/C517Y)

...• ·-··t •. • · • · • *". ·-· * *. ···-·. C t< 0 S S f ."o U L A f I U Ill S"f 35 o r * * • * • * * * • • • * * • * * • • fAAKCODE ·· ·

...

• • " " " '" " • " " • • " • * "' * * PAGE 2 Of 2 CHI :>QUAH 9"5 C~tJNT I 1 I I 1.1- ·z.r· ·J.I t..r s.t &.r 1.1 --~---r---f---r---~---r---J---r---r 50. I 0 0 I 0 l 2 I l I 1 l I l 1 1 I I 1 1 -I-···----[----···-I··---·-·I··-··-·-I··--··--I-··---I---I

fpO • I o· I - 0 I 'l I· l I l l b I 1 l

I l I i I 1 I 1 ·I·---·1···---I---I·---r····-···I-···--·-I---I -- 10 • I 0 l · - v -I Q- I · 0 I 1 I 2 I 1 I COLUI'h fCI H I l I 1 I l I I

-r---1---r---·i·---r---r---t---r

3 1 5 9 ll' 26 15 4.3 · 1... 6.6 n.~ 14.~ 37.1 21.4 · hUI"HI< Of 111SS11\G tlBSEriYATIOrc~ ·= FOil f(JAL 5 7.1 9 12. <J ro 1CO.O

(48)

·~ STATtSfiC#L ~ACKAGL fOR THE SOllAl SCIENCES 6.C2·FC2tl•A015 0~/0l/79 PAGE 12

...

·, -·.-- f Il( · ··Hi TAl ·• (Cff£A T lON ·DATE-= ·C4/iJ51l<J) ··

. .

.

.

.

.

.

.

.

• * v ... C K U S S i f t U U l A T l ( l \ Bl U6 u r • • • • • • • • * • * * * • • • • • rAAKUIJE ·-.,~•-•••**•••··••••••••·"ktr't:-"lr*'"*••••••••••••••·*-•****••••• PAGE lOf 2 T AAKCOOE y~ •~.:; "'"

----

~ .--~ ·:":· 06 C OUkl I i I I 1.1 2.1 3.1 t..I 5.! &.I 7.1

---,···-r---r---r---r---r---·--r---r---1

11. l2. l l . 14. 15. Hi. .:. 1. .n. 40. · Cilllll!l't f OT Al I () iY·I· O· 1 2 I 1 I C I 2 I I 1 1·· I 1 I I

-I--·--·-·t··---I·---I--·----·I···---r---·-I··----·-I

I 1 1 < J I O I 4 1 O J C I 0 1 I - I I r· I I I

-r---I---r---r---r---I---r---1

I 0 1 v i 1 1 o r 2 1 o r o r I l I 1 I I -r---~---r---I---z---I---r---1 I o o r • ) l t r o r t r o r I I I 1 ·r I I I

-r---r---r---r---r---r---r---1

I·· 0 i. · ··O £ 0 I 0 I Q 1 1 · I 0 I I I ! I I 1· ··r 'I

-I---·L·---·-I·---I··--·-··t--·--·--[---I---I

I 0 I 0 I 0 I 0 I ' I) l C I· 1 I

I

.1 ...

I

I''

I

I

·r

I

-1---r---r---r---r---r---r---r

I 4 1 1 1 1 1 O I 1 1 1 1 1 1 l l I 1 I 1 I I

-I---•---r---r---I---r---x---1

I 0 I 0 ·r 0 l .S l 2 I 1 · f C I I 1 I I I I l 1

-r---i---r---r---r---r---I---r

I I) 1 · • 1 I 1 I · 0 I C · I 1 · .. I 2 I I I I 1 . I I ·· I ' I -r---r---r---r---I---~---t---1 r o · o r 0 1 2 r o r 21 2 I I·· I I I 1 ... I' · I

·I---·1·---I---·-i·---[··---I---I---I

I 0 1· 0 I 2 I I 2 l 2 I 2 I I I I 1 I I I I

-I---t---·-I---r---r---I---I---·I

r - z s · 2:J tt - - ·tt. ·- · -- - -u · l(.Q 2.'.1 7;1 28.& 15.7 20.{)' 15.7 .. .-; ((Ot;flNU£0'

HlW TCTAL 5 7.1 ) 7.1 .s lt • .S 2 z.~ 'I 12.9 6 6.b 5 7.1 9 12.9 ro 1 co.o

(49)

-~ ~,

TCJAL <CriEAT ICN UAfE (4/C"i/79) ---:-•:"'. -.. ~ .•.•.•.• ··-·-*"--* .•.• -~ ~-·- * ·~··-··

---'-1 UK COO E·- c·-l("IJ··-:;-s-·f· A a·-U t A T I ·oN" U 91 St. f .. t • • · " t" .,. ... • · •· * •. ,. "'"' • * * *

- J

AAKCODE--·-·

.

.. w • • • It 1lr _. • ;t " * fr * I * * S t * * * * * * *:~'It tt * 'A' fJ a- * t A- fr * * d6 cquNt - 1 - -- - I I I-- 1.1 2·•1- ---3.1 t,.t s.r &.I 1.1

---I-·-·----I·---t---I---t---·I·---z---·1

5G. I 2 l 0 I - 0 I 1 I 1 1 1 -I 0 1 [ i I I I I I

--I---I---I---I ---1--- I---

I---

·I

" & 0 • - I - -- -- 0 ~ -i · · -- - 0 '" I - - · - 0 f -· ·- -· 4 I - 1 l 3 I t 1 I 1 I 1 I I I 1

-I---!---r---I---r---r---I---I

liOW HTAL 5 1.1 PAGE 2 Of

-· . .;) --- -. --10.- I--- • 0----I- --0- I ---o- ·i ----2- I ·· 1 I 1 I {} I

( l ( (' COU;Mrt fOrAL I-- · - I ·-- · --- I -- --· -- --- · 1 --- l I I I •

-I---r---r---I---r---•---r---1

7 - 2 5 ZiJ 11 1 1t 11

lC•O· ---z.9---7~1 ·2d.o- 15-.7-- zo.o 1'5.7

- Chl !)QUA«£

=

86.thlU6 WITtt- 78 SIGN IF It AtiC£ 0.2316

';;! .Ill( ·---·-·~ ~ ? ' :c.; ",) ~_.., :.:

..

~ 70 l(C.O

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Voor het antwoord dat de Q-koortsbacterie muteert waardoor het vaccin steeds aangepast moet worden, wordt 1

Als de kandidaat in het antwoord voor het tweede scorepunt een voorbeeld geeft van een anorganische stof die vrijkomt bij afbraak door reducenten (met uitzondering van CO 2 ),

Uit het antwoord moet blijken dat de gekweekte, onvruchtbare mannetjes (wel paren, maar) geen eicellen kunnen bevruchten / geen nakomelingen produceren / de kans verkleinen dat

Uit het antwoord moet blijken dat als bloedvaten minder elastisch/rekbaar zijn er (bij inspanning) minder bloed door kan, waardoor de bloeddruk

Uit het antwoord moet blijken dat er daar nog andere (soorten) reducenten zijn (die daar heel goed groeien door de heersende temperatuur en hoge

Voorbeelden van juiste sociaaleconomische kenmerken van de zittende bewoners zijn:. −

• de aardbeving in San Francisco (bron 2a) tot veel schade leidde omdat het een dichtbevolkt gebied betrof, maar het aantal slachtoffers bleef beperkt vanwege het

• de aardolie als gevolg van de lage soortelijke massa naar hogere lagen migreert en zich verzamelt in de toppen van de anticlinalen (verklarend.