HOOFDSTUK 1
Lesmateriaal:
• Basischemie voor het mlo (A.G.A. van der Meer) Hoofdstuk 1 – Mengen en scheiden
Samenvatting:
• Chemie is de studie naar eigenschappen en bouw van stoffen.
• Analytische chemie: het doen van metingen, het bepalen van gehaltes en concentraties. • Organische chemie: bestudeert stoffen waarvan koolstof het hoofdbestanddeel is. • Fysische chemie: bestudeert de natuurkundige eigenschappen van stoffen. • Biochemie: bestudeert chemische processen in levende organismen.
• Anorganische chemie: geeft de bouw en eigenschappen van de niet-koolstofverbindingen.
• Chemische reactie: proces waarbij de reagerende stoffen verdwijnen. Er ontstaan nieuwe stoffen. • Aggregatietoestand: vast, vloeibaar en gasvormig. De toestand hangt af van temperatuur, druk en
aantrekkingskrachten tussen de deeltjes. • Destilleren: koken en condenseren. • Sublimeren: vervluchtigen en rijpen
• Zuivere stof: alle aanwezige deeltjes behoren tot de betreffende stof. • Een mengsel bestaat uit deeltjes van verschillende zuivere stoffen. • Een mengsel is homogeen als ieder punt dezelfde samenstelling heeft. • Een mengsel is heterogeen als niet ieder punt dezelfde samenstelling heeft.
• Een ware oplossing bestaat uit oplosmiddel waarin zeer kleine opgeloste deeltjes voorkomen. • Een colloïdale oplossing bestaat uit oplosmiddel waarin zeer kleine vaste deeltjes zweven. • Een suspensie bestaat uit oplosmiddel met hierin verdeeld grotere en dus zwaardere deeltjes. • Een emulsie bestaat uit vloeistofdruppels, verdeeld in een andere vloeistof.
• Een fysische scheidingstechniek is een procedure waarbij stoffen van elkaar worden gescheiden door verschillen in fysische (natuurkundige) eigenschappen.
• Bezinken en centrifugeren berusten op verschillen in dichtheden van de stoffen.
• Indampen en kristallisatie is een scheidingstechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van het verschil in oplosbaarheid tussen stoffen, de minst oplosbare stof kristalliseert uit.
• Extractie: scheiding door verschil in oplosbaarheid
• Adsorptie: scheiding door middel van aanhechting (meestal een actieve kool) • Dialyse is een scheidingstechniek die berust op verschil in deeltjesgrootte.
• Papierchromatografie: scheiding door verschillen in aanhechting aan de drager en verschillen in oplosbaarheid in het loopmiddel.
Digitale ondersteuning:
www.mlochemie.nl (uitgeverij Syntax Media)
• Vanaf de startpagina doorklikken op het boek basischemie voor het mlo. • Kies voor 1 Mengsels.
• Het programma wordt ondersteunt door: - ntr:schooltv (filmpjes)
- wikibooks.com (uitleg en voorbeelden) • Toets: maak de kruiswoordpuzzel en de test www.voorbeginners.info (doorklikken naar Scheikunde) • Zuivere stoffen en mengsels
www.youtube.com (Fasen en Fase-overgangen)
• https://www.youtube.com/watch?v=XLs419332eE
• https://www.youtube.com/watch?v=9dDkICALR9o
Oefenopgaven:
Kijk naar onderstaande mengsels. Waarmee hebben we te maken? Kies uit: colloïde, emulsie of ware oplossing
• (kopje) koffie / dipsausje / helder slootwater / troebel slootwater / yoghurt Welke scheidingsmethoden gebruiken we hier?
