Monitor Noord-Groningen 2018

(1)

(2)

Appingedam

(3)

3 2018 2 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

Monitor 2018

Conclusies

2) A Opleidingsniveau: het opleidingsniveau van de (be-roeps)bevolking is een indicator voor de mate waarin de bevolking in staat is om in te spelen op eisen die economische ontwikkelingen met zich mee brengen B Inkomensniveau: het gemiddelde inkomen is een

indicator voor de sociaal-economische positi e van de inwoners van een gebied

3) A Werkgelegenheid B Werkloosheid

C Relati e Noord-Groningen met de rest van de provincie 4) Bedrijvigheid in Noord-Groningen (onder andere het

bruto ‘gemeentelijk product’, nieuw in deze monitor) Waar mogelijk en relevant wordt Noord-Groningen gebenchmarkt ten opzichte van andere gebieden en krimpregio’s in Nederland. Er is naar gestreefd de meest recente bronnen t/m 2017 te gebruiken. In enkele gevallen waren ti jdens de ontwikkeling van deze monitor geen recentere gegevens dan 2016 of zelfs in één geval 2015 beschikbaar. Aangezien in deze monitor wordt uitgegaan van de situati e in 2017, zijn wijzigingen in de gemeentegrenzen per 1 januari 2018 niet meegenomen.

Op basis van deze Programmamonitor, die dus als een vervolg op de ‘nulmeti ng’ uit 2016 kan worden gezien, kan het vol-gende worden geconcludeerd.

In navolging van de vorige monitor geldt nog steeds dat Noord-Groningen:

1) De kenmerken heeft van een perifere krimpregio met als extra nadeel aardbevingen.

2) Heterogeen is: grote verschillen tussen de 9 gemeenten. 3) Sterk afh ankelijk is van de economie buiten de regio:

zo werkt meer dan de helft van alle werkenden in Noord-Groningen buiten die regio. Deze dynamiek is ook toegenomen in 2017.

De meest opvallende nieuwe bevinding is dat daar waar in andere krimpregio’s sprake is van herstel van de werkgelegen-heid in 2017, dit in Noord-Groningen nog niet zichtbaar is. Deze monitor is nog te vroeg om de directe eﬀ ecten van de programma’s en middelen van EBG te laten zien, aangezien de meeste programma’s pas in 2016-2017 zijn opgestart en de meeste cijfers uit dezelfde periode zijn. Deze monitor geeft daarom de achtergrond weer waartegen de EBG programma’s zijn opgestart. MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

Economic Board Groningen (EBG) heeft als doel de economie in het aardbevingsgebied (9 gemeenten, vanaf nu Noord-Groningen genoemd) een nieuwe impuls te geven. Daartoe kan EBG middelen inzett en om op basis van haar programma initi ati even te ondersteunen die de regio economisch versterken.

EBG wil de impact van haar acti viteiten en programma’s kunnen volgen en benchmarken, tegen de achtergrond van de economische situati e in Noord-Groningen. Het gaat vooral om de eﬀ ecten op werkgelegenheid en bedrijvigheid, de belang-rijkste doelstellingen van EBG.

Daartoe heeft EBG de Hanzehogeschool Groningen, in samen-werking met de Rijksuniversiteit Groningen, gevraagd een Programmamonitor te ontwikkelen. De eerste meti ng is gepu-bliceerd eind 2016 (met gegevens tot en met 2015). Bijgaand rapport (gepubliceerd november 2018) is de vervolgmeti ng en focust op de ontwikkelingen in de afgelopen twee jaar. In deze Programmamonitor worden de volgende indicatoren nader bekeken:

1) Bevolkingsontwikkeling: deze demograﬁ sche indicator geeft een indruk van de dynamiek van een gebied

(4)

5 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 4 2018

Krimpregio’s, Noord-Groningen

Krimpregio’s in Nederland

Eemsdelta, Oost Groningen, De Marne,

Parkstad Limburg, Maastricht-Mergelland, Westelijke Mijnstreek, Zeeuws-Vlaanderen, Achterhoek, Noord-Oost Friesland

Om de resultaten in een context te kunnen plaatsen wordt de ontwikkeling van Noord-Groningen vergeleken met: de stad Groningen; de rest van de provincie Groningen (exclusief de stad Groningen); andere krimpgebieden in Nederland (exclusief de regionale hoofdsteden) en Nederland als geheel. Op deze wijze ontstaat een benchmark waartegen ont-wikkelingen kunnen worden afgezet. Figuur 01 geeft Noord-Groningen en de krimp regio’s in Nederland weer.

Krimpregio’s in Nederland

Provincie Groningen en daarin Noord-Groningen(De Marne, Winsum, Eemsmond, Bedum, Ten Boer, Loppersum, Appingedam, Slochteren, Delfzijl) Eemsmond De Marne Winsum Bedum Loppersum Delfzijl Slochteren Ten Boer Appinge-dam FIGUUR 01 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

René Bolhuis van Horus View and Explore BV in Bedum Foto: Corné Sparideans

(5)

Een molen van EAZ Wind Foto: Stella Dekker

(6)

9 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 8 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

De migrati e is voor Noord-Groningen in 2016 en 2017 negati ef, maar minder hoog dan tussen 2012 en 2015. Er zijn dus meer mensen vertrokken dan zich hebben gevesti gd. De rest van Groningen en de krimpregio’s in Nederland laten

een positi ef resultaat zien (Figuur 03).

De krimp van de bevolking ligt in Noord-Groningen tussen 2016-2018 hoger dan in de vergeleken gebieden. Wel is de krimp in dit gebied in deze periode iets lager dan tussen 2012

en 2016 (Figuur 02).

1

Bevolkingsontwikkeling

1

Bevolkingsontwikkeling

FIGUUR 02 Gemiddelde bevolkingsgroei/krimp, 2012-2018

Bron: CBS Bron: CBS

2012-2016

2016-2018

Gemiddeld 2012-2015

Gemiddeld 2016-2017

Krimpregio’s Nederland -1,0% -0,2% Noord-Groningen -2,2% -1,7% Rest Groningen -0,8% _-0,2% Provincie Groningen 0,5% -0,1% Nederland 1,5% _1,2% Stad Groningen 0,9% 4,1% -2,1% 1,1% Krimpregio’s Nederland -5,4% -1,7% Noord-Groningen -1,0% Provincie Groningen Stad Groningen 4,1% -0,9% Rest Groningen 1,5% -2,8%

FIGUUR 03 Gemiddelde migrati e, 2012-2017 (% bevolking) -0,00%

(7)

10 11 2018 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

1

Bevolkingsontwikkeling

FIGUUR 04 Bevolkingspercentage 65 jaar en ouder, 2014/2017

10 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

De vergrijzing heeft zich in Noord-Groningen in 2017, evenals in de meeste andere regio’s, verder doorgezet. De situati e komt sterk overeen met de situati e in de rest van

Groningen en de krimpregio’s in Nederland (Figuur 04).

Bron: CBS

Miranda Kleinmeulman voor haar schoonheidssalon in Sauwerd Foto: Johan Bosma

2014

Noord-Groningen Rest Groningen Stad Groningen Provincie Groningen Krimpregio’s Nederland Nederland

2017

20% 21% 12% 18% 21% 17% 22% 22% 12% 19% 23% 18%

(8)

Eemshaven Foto: Bas Meelker

(9)

15 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 14 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 Bron: CBS Figuur 06 laat zien hoe de leerlingen en studenten in het

studiejaar 2016/2017 zijn verdeeld over de verschillende onderwijssoorten. In Noord-Groningen, de rest van Groningen en de krimpregio’s in Nederland volgen duidelijk de meeste

studenten onderwijs op MBO-niveau. In de krimpregio’s is het HBO relati ef goed vertegenwoordigd. De Stad Groningen laat een duidelijk afwijkend beeld zien: de meeste studenten studeren aan het HBO of WO.

Figuur 05 laat zien hoe de gediplomeerden in 2016 in de regio’s zijn verdeeld over de verschillende onderwijssoorten. In Noord-Groningen hebben verreweg de meeste studenten hun diploma behaald op het MBO. Het aandeel studenten dat is afgestudeerd aan het HBO of het WO is veel lager. Hetzelfde

beeld zien we ook in de rest van Groningen en de krimpregio’s in Nederland. Wel zijn in de krimpregio’s relati ef meer studenten afgestudeerd aan het HBO. De Stad Groningen wijkt hier duidelijk van af, hier zijn de meeste studenten afgestudeerd aan het WO.

2

A Opleidingsniveau

2

A Opleidingsniveau

FIGUUR 05 Gediplomeerden, 2016 (in % naar onderwijssoort) FIGUUR 06 Leerlingen, deelnemers en studenten, 2016/17 (in % naar onderwijssoort)

Bron: CBS

MBO

HBO

WO

MBO

HBO

WO

Noord-Groningen Rest Groningen Krimpregio’s Nederland Stad Groningen Nederland

79% 15% 6% 79% 15% 6% 71% 23% 7% 18% 26% 56% 51% 24% 25%

Noord-Groningen Rest Groningen Krimpregio’s Nederland Stad Groningen Nederland

(10)

Het gemiddeld persoonlijk inkomen ligt in Noord-Groningen ongeveer op hetzelfde niveau als in de rest van Groningen en de krimpregio’s in Nederland. Er zijn in september 2018 nog

geen recentere cijfers beschikbaar (Figuur 08).

Hanze Wetlands, Appingedam

Bron: CBS Figuur 07 laat het opleidingsniveau van de beroepsbevolking

in de verschillende regio’s zien. De meeste mensen in Noord-Groningen (bijna de helft ) beschikken over een middelbaar opleidingsniveau. Ongeveer een kwart heeft respecti evelijk

een laag of een hoog opleidingsniveau. Hetzelfde beeld zien we in de rest van Groningen en de krimp regio’s in Nederland. De stad Groningen wijkt hier duidelijk van af, de helft heeft hier een hoog opleidingsniveau.

2

B Inkomensniveau

2

A Opleidingsniveau

FIGUUR 07

Hanze Wetlands, Appingedam

FIGUUR 07

Hanze Wetlands, AppingedamOpleidingsniveau beroepsbevolking, 2016 (in % naar niveau) Hanze Wetlands, AppingedamOpleidingsniveau beroepsbevolking, 2016 (in % naar niveau)

Hanze Wetlands, Appingedam FIGUUR 08 Gemiddeld persoonlijk inkomen, 2015 (inkomensontvanger, bruto, × €1.000)

Bron: CBS

Laag

Middelbaar

Hoog

Noord-Groningen 28% 48% 24% Rest Groningen 27% 48% 25% Stad Groningen 15% 35% 50% Provincie Groningen 23% 43% 34% Krimpregio’s Nederland 25% 49% 25% Nederland 22% 43% 35% Noord-Groningen

27,0

Rest Groningen

26,7

Stad Groningen

25,6

Provincie Groningen

26,4

Krimpregio’s Nederland

27,2

Nederland

30,4

(11)

(12)

3

A Werkgelegenheid

FIGUUR 9 Ontwikkeling werkgelegenheid, 2015-2017 (in % groei/krimp)

Bron: LISA 0,1% 1,5% 1,5% Nederland 2,2% -0,3% -0,3% Provincie Groningen -0,6% -1,3% -0,6% Noord-Groningen 1,2% -0,8% -0,4% Krimpregio’s Nederland 1,2% 1,0% 3,3% Stad Groningen

2015

2016

2017

-2,0% -1,7% Rest Groningen 1,9%

3

A Werkgelegenheid

De werkgelegenheid is in Noord-Groningen in 2017 ge-daald. Wel is de daling minder sterk dan in 2016. De rest van Groningen en de krimpregio’s in Nederland laten in 2017 een groei zien, waar er in deze beide regio’s in 2016 nog sprake was van een daling. Opmerkelijk is de sterke groei van de

werkgelegenheid in 2017 in de Stad Groningen (Figuur 09).

MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

Janiene de Lange van Netti e Zorgdichtbij in Delfzijl Foto: Henk Veenstra

(13)

22 23 2018 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

FIGUUR 10 Ontwikkeling werkgelegenheid per sector, 2015-2017 (in % groei, krimp)

3

A Werkgelegenheid

3

A Ontwikkeling

werkgelegenheid

Werkgelegenheidsgroei zien we tussen 2015 en 2017 in Noord-Groningen vooral in de chemische industrie, de voedingsindustrie en in de telecom- en ict sector. Met name de groei in de chemische industrie is

aanmerkelijk hoger dan in de rest van Nederland (Figuur 10).

Een daling van de werkgelegenheid is vooral zichtbaar in de metaalindustrie, de zakelijke dienstverlening en het onderwijs. In Nederland is er in deze sectoren sprake van werkgelegenheidsgroei. Ook bij de ﬁ nanciële diensten en de producti e van grondstoﬀ en (verminderde gaswinning)

zien we een sterke daling (Figuur 10).

8,2% 0% -12,1% 5,8% -0,2% 4,1% -15,4% 2,2% -7,9% 3,5% 0,8% 9,4% FIGUUR 10 9,4% FIGUUR 10 3,6% FIGUUR 10 3,6%

FIGUUR 10 Ontwikkeling werkgelegenheid per sector,

3,6%

Ontwikkeling werkgelegenheid per sector,

-2,9%

-0,6%

0,1%

-0,7%

-0,2%

(14)

24 25 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

FIGUUR 12 Werkloosheid Noord-Groningen per gemeente, 2015-2017 (in % beroepsbevolking)

3

B Werkloosheid

3

B Werkloosheid

FIGUUR 11 Ontwikkeling werkloosheid, 2015-2017 (in % beroepsbevolking)

Bron: CBS Bron: CBS

De daling van de werkloosheid in Noord-Groningen, die zich in 2016 ten opzichte van 2015 inzett e, heeft zich in 2017 ten opzichte van 2016 doorgezet. Dit is eveneens in de andere

gebieden het geval. Het werkloosheidspercentage is in Noord-Groningen lager dan in de rest van Noord-Groningen en ligt op het

niveau van de krimpregio’s in Nederland (Figuur 11).

In alle gemeenten in Noord-Groningen is de werkloosheid in 2017 ten opzichte van 2016 in meer of mindere mate gedaald. Dit was eveneens het geval in 2016 ten opzichte van 2015. Wel zijn er nog duidelijke verschillen te zien in het niveau van de werkloosheid tussen de gemeenten. De werkloosheid is in de

gemeenten die grenzen aan de Stad Groningen lager dan in de overige gemeenten. Hoewel de werkloosheid in Delfzijl en Appingedam nog boven het gemiddelde van Noord-Groningen ligt, is er in beide gemeenten sprake van een duidelijke daling (Figuur 12).

2015

2016

2017

2015

2016

2017

Noord-Groningen 7% 5,9% 4,9% Stad Groningen 10,5% 9,1% 7,7% Krimpregio’s Nederland 6,8% 5,7% 4,6% Rest Groningen 8,5% 6,6% 5,4% Provincie Groningen 9% 7,4% 6,2% Nederland 6,9% 6,1% 4,9% 7% 5,9% 4,9% Noord-Groningen 8,8% 7% 5,9% Delfzijl 7,9% 6,8% 5,4% Appingedam 6,4% 5,6% 4,6% Loppersum 6,1% 5,2% 4,5% Slochteren 7,2% 5,9% 4,8% Eemsmond 5,7% 5,4% 4,4% Bedum 7,1% 5,8% 4,8% De Marne 5,6% 4,8% 3,9% Ten Boer 6,2% 5,2% 4,3% Winsum

(15)

3

C Relatie Noord-Groningen

met de rest van de provincie

De pendeltabel geeft de interacti e tussen Noord-Groningen en de omringende regio’s weer voor de werkgelegenheid. De tabel laat vooral het verschil zien tussen waar werknemers wonen en werken. Er wonen 49.800 werknemers in

Noord-Groningen, maar er werken slechts 32.200 werknemers in Noord-Groningen. De arbeidspendel is dus aanzienlijk, vooral naar de Stad Groningen waar vanuit Noord-Groningen 15.700 werknemers werkzaam zijn (Tabel 01 & Figuur 13). TABEL 01 Banen van werknemers naar woon- en werkregio, 2016 (× 1000)

WERKREGIO

EBG GroningenStad provincie Friesland DrentheOverig NederlandRest TOTAAL Uitgaandependel woonregioin % inkomendependel werkregioin % Pendel saldo in %

WOONREGIO EBG totaal 20,3 15,7 4,4 1 3,9 4,5 49,8 29,5 59% 11,9 37% -17,6 -35% Stad Groningen 3,1 66,2 6,3 5,7 7,2 7,7 96,2 30 31% 72,5 52% 42,5 44% Overig provincie 3,9 24,3 51,7 5,1 13,2 9,4 107,6 55,9 52% 28,7 36% -27,2 -25% Friesland 1 10,3 4 226,8 7,8 27,2 277,1 50,3 18% 27,1 11% -23,2 -8% Drenthe 1,8 16,7 10,2 5 138 38,4 210,1 72,1 34% 51,4 27% -20,7 -10% Rest Nederland 2,1 5,5 3,8 10,3 19,3 6996,5 7038 41 1% 87,2 1% 46,2 1% TOTAAL 32,2 138,7 80,4 253,9 189,4 7083,7 Bron: CBS

3

C Relatie Noord-Groningen

met de rest van de provincie

FIGUUR 13 Interacti e Noord-Groningen met omringende regio’s, 2016

Bron: CBS

4.400 werknemers werken in de overige provincie Groningen = 9% 1.000 werknemers werken in de provincie Friesland = 2% 3.900 werknemers werken in de provincie Drenthe = 8% 4.500 werknemers werken in de rest van Nederland = 9%

15.700 werknemers werken in de stad Groningen =32%

20.300 werknemers wonen en werken in Noord-Groningen =41% Hiervan:

49.800 werknemers

wonen in

Noord-Groningen

29.500 werknemers wonen binnen en

werken buiten Noord-Groningen

= 59%

arbeidspendel

32.200 werknemers werken

in Noord-Groningen

Verder kan uit de tabel afgeleid worden:

(16)

28 29 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 Eemshaven

3

C Relatie Noord-Groningen

met de rest van de provincie

FIGUUR 14 Arbeidspendels Noord-Groningen, 2014/2016

Bron: CBS

De uitgaande pendel van Noord-Groningen (werknemers die wonen binnen en werken buiten Noord-Groningen) is in 2016 ten opzichte van 2014 toegenomen. De inkomende pendel (werknemers die werken binnen en wonen buiten

Noord-Groningen) is eveneens en iets sterker dan de uitgaande pendel toegenomen. Het pendelsaldo is hierdoor

iets gedaald van -37% naar -35% (Figuur 14).

2014

2016

Pendelsaldo

% woonregio

Uitgaand

% woonregio

% werkregio

Inkomend

54%

59%

27%

37%

-37%

-35%

3

C Relatie Noord-Groningen

met de rest van de provincie

FIGUUR 15 Werknemers die wonen in Noord-Groningen, 2014/2016 (in % werknemers)

Bron: CBS

Figuur 15 laat zien welke veranderingen tussen 2014 en 2016 plaatsvonden binnen de groep werknemers die wonen in Noord-Groningen. Het aandeel werknemers dat woont en werkt in Noord-Groningen is gedaald. Deze daling wordt veroorzaakt doordat een groter deel van deze werknemers is gaan werken in de Stad Groningen, in de Provincie Drenthe en in de rest van Nederland.

2014

(N= 50.200)

2016

(N= 49.800)_{(N= 49.800)}EemshavenEemshaven Woont en werkt in Noord-Groningen 46% 41% Werkt in Drenthe 5% 8% Werkt in Stad Groningen 30% 32% Werkt in rest Nederland 6% 9% Werkt in rest Groningen 11% 9% Werkt in Friesland 2% 2%

(17)

BuildinG BuildinG Eemshaven

(18)

4

Bedrijvigheid per sector

in Noord-Groningen

4

Bedrijvigheid per sector in Noord-Groningen

In Figuur 16 staan de aandelen van verschillende sectoren in de werkgelegenheid in Noord-Groningen en Nederland weergegeven. De ﬁ guur laat zien dat in Noord-Groningen de sectoren Landbouw, Industrie (overig), Bouw en Vervoer zowel absoluut als relati ef ten opzichte van Nederland groot zijn. De sector Chemie is in Noord-Groningen op zichzelf niet heel groot, maar wel relati ef ten opzichte van Nederland.

Bron: LISA MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

Vita van der Lijke en René Diekstra van Roadbear Studios in Oudeschip Foto: Corné Sparideans

handel aut o’s overig z akelijk detailhandel overig e zor g hor eca/r ecrea ti e medische z org onder wijs groothandel bouw indus trie o verig overheid ver voer telec om ict _metaal ﬁ nanciële diens ten landbouw overig e diens ten voeding chemie gronds toﬀ en 9,19% 11,08% 9,64% 6,49% 5,18% 5,29% 3,78% 7,22% 8,15% 3,63% 7,17% 1,22% 2,66% 1,37% 2,31% 1,80% 8,97% 1,40% 3,37% 0,07% 15,37% 9,89% 8,30% 7,46% _7,22% 6,63% 6,22% 5,41% 5,33% _5,11% _4,98% 3,62% _3,09% 2,62% 2,59% _2,29% 1,65% 1,53% 0,60% 0,09%

FIGUUR 16 Bedrijvigheid per sector 2017 (aandeel sector in werkgelegenheid)

Nederland

(19)

FIGUUR 18 Aantal oprichti ngen en opheﬃ ngen per gemeente in Noord-Groningen in 2016

6% van alle bedrijven in 2016 in Noord-Groningen waren starters (in 2014 lag dit percentage op 7%).

5% van alle bedrijven in 2014 in Noord-Groningen gingen failliet (in 2014 bedroeg dit percentage eveneens 5%).

6%

Appingedam

5%

Bedum Delfzijl Eemsmond Loppersum De Marne Slochteren Ten Boer Winsum 60 45 120 65 50 50 100 35 65

Aantal opheﬃ ngen

(totaal Noord-Groningen = 500)

Aantal oprichti ngen

(totaal Noord-Groningen = 590) 40 40 105 75 35 50 75 25 55 Bron: CBS Eemshaven

4

Bedrijvigheid in Noord-Groningen

FIGUUR 17 Bruto gemeentelijk product per inwoner, 2014/2017 (toegevoegde waarde per inwoner, x € 1.000) Het bruto gemeentelijk product per inwoner is in

Noord-Groningen in 2017 ten opzichte van 2014 nauwelijks veranderd. Het ligt lager dan in de rest van Groningen en de krimpregio’s in Nederland. Opmerkelijk is de daling in de rest

van Groningen. Deze daling is mede het gevolg van de daling van de gaswinning, de toegevoegde waarde daarvan wordt deels toegeschreven aan Hoogezand-Sappemeer (kantoor

NAM) (Figuur 17). Noord-Groningen 21,6 21,9 Stad Groningen 43,1 46,1 Krimpregio’s Nederland 25,3 27,5 Rest Groningen 51 34,6 Provincie Groningen 42,2 36,0 Nederland 34,3 36,0

2014

EemshavenEemshaven

2017

Bron: Atlas voor Gemeenten

(20)

FIGUUR 20 Aandeel exporterende bedrijven, 2016

Noord-Groningen

3,9%

Krimpregio’s

Nederland

5,7%

Nederland

6,5%

De rest van

de provincie

Groningen

4,9%

Provincie

Groningen

4,7%

Stad

Groningen

5,0%

Bron: CBS Eemshaven

4

Bedrijvigheid in Noord-Groningen: Export

FIGUUR 19 Aandeel exporterende bedrijven, 2014/2016

De internati onale oriëntati e van de bedrijven in Noord-Groningen is tussen 2014 en 2016 weinig veranderd. Het bedrijfsleven in Noord-Groningen kent, ondanks de nabijheid van Duitsland, relati ef weinig exporteurs. Noord-Groningen ligt wat het

aandeel exporteurs betreft iets onder het niveau van de rest van Groningen. Hoewel de krimpregio’s in Nederland een aanzienlijke daling van exporteurs laten zien, hebben ze in dit opzicht nog wel

steeds een sterkere positi e (Figuur 19 & Figuur 20).

Noord-Groningen 4,1% 3,9% Rest Groningen 4,8% 4,9% Krimpregio’s Nederland 7,4% 5,7% Stad Groningen 4,7% 5,0% Provincie Groningen 4,6% 4,7% Nederland 6,2% 6,5%

2014

EemshavenEemshaven

2016

Bron: CBS

(21)

38 39 2018 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 Bedrijven in Noord-Groningen met 1 werkzame persoon

vormen 58% van het totale aantal bedrijven en zorgen voor 14% van

de werkgelegenheid.

Bedrijven in

Noord-Groningen met 10 tot 50 werkzame

personen vormen 6% van het totale aantal bedrijven en zorgen voor 22% van de werkgelegenheid. Bedrijven in

Noord-Groningen

met 2 tot 9 werkzame personen vormen 36% van het totale aantal bedrijven en zorgen voor 31% van de werkgelegenheid. Bedrijven in Noord-Groningen met 50 tot 200 werkzame personen vormen 1% van het totale aantal bedrijven en zorgen voor 20% van de werkgelegenheid.

Bedrijven in

Noord-Groningen met meer

dan 200 werkzame personen vormen 0,1%

van het totale aantal bedrijven en zorgen voor 12% van de werkgelegenheid. MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018 Bron: LISA % WERKGELEGENHEID 50 - 200

20%

10 - 50

22%

2 - 9

31%

1

14%

> 200

12%

% TOTALE AANTAL BEDRIJVEN

2 - 9

36%

58%

1 50 - 200

1%

10 - 50

6%

0,1%

> 200 50 - 200

19%

10 - 50

24%

2 - 9

20%

1

12%

> 200

26%

% WERKGELEGENHEID

NEDERLAND

Maurice Olthuis van Heft rucklaser.nl uit Zeerijp Foto: Corné Sparideans

FIGUUR 21 Bedrijvigheid, 2017 (naar groott eklasse wp)

4

Bedrijvigheid in

Noord-Groningen

Figuur 21 laat de bedrijfsgroott e zien in Noord-Groningen. De situati e is ten opzichte van 2014 nauwelijks veranderd. In Noord-Groningen bestaat 36% van alle bedrijven uit bedrijven met 2-9 werkzame personen. Deze 36% zorgt voor 31% van de werkgelegenheid in Noord-Groningen. Verreweg het grootste gedeelte van de bedrijven (94%) in Noord-Groningen heeft minder dan 10 werknemers. Deze bedrijven zorgen voor iets minder dan de helft van de werkgelegenheid (45%) in het gebied. In vergelijking met Nederland, waar de bedrijven met minder dan 10 werknemers goed zijn voor 32% van de werkgelegenheid, is dit hoog. De resterende 7% van de bedrijven met 10 of meer werknemers in Noord-Groningen draagt zorg voor iets meer dan de helft van de werkgelegenheid (55%). In Nederland zorgen deze bedrijven voor bijna 70% van de werkgelegenheid.

(22)

40 MONIT OR NOORD -GR ONINGEN 2018

Deze Programmamonitor is in 2018 ontwikkeld in opdracht van Economic Board Groningen door en onder verantwoordelijkheid van het onderzoeksinsti tuut Marklinq van de Hanzehogeschool Groningen (dr. Karel Jan Alsem en drs. Jan Wever), samen met de Faculteit Economie en Bedrijfskunde van de Rijksuniversiteit Groningen (prof. dr. Steven Brakman, prof. dr. Harry Garretsen) en Atlas voor gemeenten.

Deze publicati e is tevens Marklinq publicati e nr. 15.

Voor vragen over deze Monitor kunt u mailen naar info@ebgn.nl Opmaak: ColtsfootMedia

Foto’s: Marketi ng Groningen, Kees van de Veen (foto omslag), Stella Dekker, Bas Meelker, Johan Bosma, Henk Veenstra, Omega Green, Corné Sparideans.