r
Geregistreer aan d1e R.P.K. 88 'n Nuusblud.
•
Di
e
kapitalistiese staat
kan
nie
bestaansveilig-h
eid
waarborg
nie
-dis
te duur.
•
--In
die Nasionaal-Sosiale
Gesagsta~tis die b
es~aanvan
e
lke
volkslid
bev
e
i-lig
-
sy eie
·
arb
e
id
w
aarborg dit
.
'DERDE JAARGANG.
WOENSDAG, 9 FEBRUARIE
1944.
No.
12.
Pole
·
,n
Lastige
Toets
In 1939 het die Brltse Ryk, met verdmaarskalk Smuts en sy Suid· A·t'rika
se
lojale ondersteuning, oorlog verklaar teen Duitstand, omdat Adoll Hitler dan kwansuis die grense J;llSk.:lnden
.die onafihanklikheitt van Pole ge-minag hot.Vandag het Josef stalin nie aileen die grensa van. Pole geskend .en sy onafhanklikheid vernietig nie, maar die Russi.ese kolos staan soos •n don·
ker bedreiging oor heel Europa.
Die sritse Ryk,. m.at veldmaarskalk Smuts natuurlik inkluis, is van• dag die bondgenote van Josef Stalin, en Adolf Hitler .veg aileen. om d!e g,.nse en die onathanklikheid van at Europa so volke te beskorm teen dte verskriklike, goddelose aanslag uit die Ooste. ·
Duitsland- die woestaard
Op 8 September 1939 bet die moond-hede wat ta.ns bekend staan as die Geallieerdes, in oorlog getree met
Duitsland~ omdat Hitler sy ,Nazi-hordes" oor die Poolse grens gestuur het om die onafhanklikheid en auto-nomic van daardie vreedsame volk te skend. Met hierdie daad van hom ·sou Duitsland dan finaal be.,yys gelewer bet van sy onbevoegdheid om in die kring van beskaafde volke
te
beweeg en het die tyd -ook eindelik onvorbid-delik aangebreek om hierdie ,rampok-ker-volk" op sy plokte
sit.'
n
·Heilige OorlogVan Britse kant is ook dadelik bo-weor dnt die oorlog 'n sedelike knrak-ter sou dra. Duitsland en sy Spil-bondp;enote het bulle beslis openbaar as ,rower-volke". Dit sou dan nou die onaangename dog onontkombare taa.k van die demokratiese Iande wees om as kampvegters van die , verligte" W esterse en Christelike Beskawing op te tree teneinde te verboed dat hier-die beska.wing verswelg sou word in 'n 'Thveedo Middeleeuse Donkerheid, wat oor die volko van die wereld sou toe-sak onder Spil-despotisme.
En dapper klein Suid-Afrika het ook loja.al sy gewi.ggie ingewerp in hierdie grootse stryd.
Engeland, die vriend van Pole En Engeland, daardie gryse ou vry-beidsmoeder, bet dadelik plek op haar gasvrye skoot ingeruim vjr die wreed verjaagdo Poolse regering, sodat bulle da'lrvandaan die Poolse vrybeidstryd kon voortsit. Engeland, en tlie Britse Ryk, waaroor die son altyd skyn, sal die stryd dapper voortsit, totdat . . . ja, totdat aile Pole weer vry l<an wees binnekant die erkende grenso van Pole . . . da.ardie grense wat Engeland en ha.ar bondgenoot Fra.nkryk gewaa.r-borg bet. Hot enige vlug-regering ooit vriende gebad soos hierdie vlug-rege-ring van Pole in 1939 gehad het? Die Goeie Stryd
Moree!, tot die tande toe gewapen, met sulke edelmoedige voornemens on verontslqtldigings het die Geallieerdes die goeie ·stryd begin stry . . . Helaas, alles het nie altyd voor die wind ge~
gaan nie. .
En in Suid-Afrika het veldm. Smuts -daardie ou perd op sy laaste skof-ook op die onvergeetlike 4de Sept. soos 'n pronkerige strydros die oor· logsterrein binnegedraf. Helaas, op 25 Nov. 1948 was dit 'n skynliaar ontr nugterde man wat in London voor die Britse Parlemontere Vereniging sy tans so bekende en onheilspellende
waarskuwing geuiter bet. Rusland - die Kolos
Rusland, daardie nooit te veel te pryse bondgenoot van die '.Britse Ryk in sy uur van nood, het op die oos-grens van Europa verrys, om . . . dlo
kastain~ vjr die Britte uit die vuur
te haal? Josef Stalin, die Kommunis, met wie WinstonAIChurchill, die
kapi-talis, soveel gla~ies in die Kremlin ge-klink het, bet soos 'n kolos aan die poorte van Europa kom staan. Ja, een· ou groot voet bet hy reeds a) oor
die Poolse grens gesit, en die tone daarvan diep ingewoel in die Poolse bodcm. En hierdie kolos is in ~ lelike bui. AI praat sy bondgenote . . . of I
sy handlangers . . . ook al hoe mooi
I
oor die Poolse onafhnklikheid eo die onskendba.arheid van die Poolse bodem, hierdie kolos steur hom daar nie aan nie. Trouens, hoe meer hulle praat hoe kwaaier knor hy. Hy het bloed ge-ruik. OnhOi!spe!lend, soos 'n nagro· wer, reik hy met rampokker·kloue na Europa en dreig hy om d·ie laaste !ewe uit die westerse en Christellke Beska· wing van Europa uit te wurg. '
Rolle omgeruil'l
En in sy pad staan Adolf Hitler en die Derde Duitse Ryk.
En aan sy sy staan W'inston Church-ill en die Britse Ryk, waaroor die son nooit sak nie, met. veldm. Smut~ en Suid-Afrika inkluis.
W at het nou geword van die sede-like karakter wat die Britse oorlogs-poging s~u dra.? Wie is nou die ro-wervolk en wie is nou sy bondgenote? Wio moet vandag verhoed dat die don-ker middeleeuse sltaduweo van die kommunistiese kolos oor verligte Eu-ropa val ? En wat dan nou van die grense van Pole wat Enp;eland gewaar-borg bet? Wat dan nou van Poolse
onafhanklikheid en Poolse autonomic? Is dit dan nie dieselfde Engeland van 1939 wat va.ndag die bondgenoot van Rusland is nie? En is dit dan nie Rusland wat die· Poolse onafhanklik-heid ontken en die Poolse grense skend nie? ~is tog net nie anders nie. Die Moskouse Pole
In Rusland, en wel te Moskou in die.
skaduwee van die Kremlin, het die Bond van Poolsc Patriotte tot stand gekom. Dis 'n Poolse organisasie wat
beweer dat hy die Poolse volk
ver-teenwoordig. Hierdie Bond eis
erken-ning as die wettige regering van Po-le. Sy beleid is eon van vriendska.p met Sowjet-Rusland. Die Bond voel
ook dat Oos-Pole aan Ruslrund
af-gestaan moet word omdat Rusland dit behoort te kry. Owerigens streef die Bond na die inpa.lming van Duitse ge-biode ten einde die Poolse grens na die Weste te verskuiwe as kompensasie vir die gebiedsverlies ao.n Rusland in die Ooste. Die Bond ·is ten gunsto daar-van dat die bevolking van Oos-Pole op groot skaal verskuif moet word na •
dio Weste, ten einde 'n oorwegend Poolse bevolking te kry in die gebiede wat Polo da.n van die Duitscrs moet bykry.
Die Londense Pole
In die tusseptyd sit daar ook 'n Poolso regering in Engeland. · Maar h\,erdie Londense P<>le word gladnie deur die Moskouse Pole erken nie. I n-teendeel, die l\foskouse Polo verfoei hulle en bestempel bulle as Poolso ver-raaie.rs. Dis nou soos. die vriende van Stalin praat oor die vriende van Churchill. En Churchill en Stalin is bondgenote. Dit tret nou dat Enge-land en die Poolse regering in Londen di.a herstel nastreef van die Pole wat Duitsland geskend hOt. Rusland en
(Vervolg op bls. 4, kol. 2) •
VRYHEIDSDAG
OP
A
MAJUBA
Die Organisasie-Leicr het opdrag ge-gee aam genl. Puren, die Sekretaris
van die Noodhulpfonds, om hierdil'
jaar vera.ntwoordclik te wees vir .dio reelings V'ir 'n scntrale vryheidsfees op 26 Februarie op die kntin van Ama-juba. Die omliggonde genera<tlskappe, uit die vier aangrensende gebiede, :;aJ. op Amajuba saamget1ek word, omdu.t ,.Amajuba die )>esielende uitgangspwnt bly vir die feeavierings deur die res van d·ie land." Op hierdie tydstiv staan Vryheidsdag beslis in die teken van ons volk se louteringslyding in die kampe en in aie tronke van die Empire. Daarom ook dat die Nood-hulpfonds van die Ossewabrandwa.g hierdie jaar weer sy !!eel aan beklem-toning moot ontvang.
Genl. Puren skryf dat hy die pro-gram so vroegtyd1g moontlik vir pu .. blikasie aan Die O.B. en runder
be-vric.nde blo.aie sal stuur. Vir aile v"r-dere besonderhede moot aansoek gE>· doen word by Gebied E, Voortrekker-gebou 403, Johannesburg.
Sy beroep. op aile brandwagte 1s:
La.a.t niks ons kecr nie. Kom in u
honderde, kom in u duisende saa.m rondom die Vryheidsvlam op die berg·
I.-ruin Amajuba. Die vlam sal brand en memand sal hom meer doof nie, want strydbewus en doelbewus is die Boerevolk in beweging, direk op sy Godbeskore eindbestemming af: 'n eie, vrye, Christelike Gesagstaat- nasio-naal en ·sosiaal van aard.
DIE
K.G.
"Die Oragnisa5ie-HOOfkwartier dee! Die O.B. mee dat ons Kom· mandant·Generaal, dr. Hans van Rensburg, binnekort na KaapstacJ sal afreis, en .dat hy gedurenl!e die laaste helfte van Februarie •n paar · vergaderings in die Westelike
Pro-vinsie sal toespreek. Offisier-e en brandwagte word versoek om Die O.B. dop te hou vir.die bekendma~
king van die plek en di.e datum van hierdie vergaderings.
K.G. se
Oproep
Van ons K.G. kom die ':olgende op-roep:
Die ereskuld van ons volk is teenoor die Af'rikanermoeders en ·kindertjies wat, as athanklikes van g1linterneer· des, die slagoffers van die imperialisme geword het. Die Ossewabrandwag het hierdie ereskuld in sy Noodhulpfonds waaragtiglik nag.akom. waar ander en 111eer bemiddelde organisasies sulke moedors en kindertjies na die Arm• sorgraad verwys het, het ons Nood• hulpfonds hul nie net met raad~ maar ook met daad byge&taan. Die ve,... pligting bly nog en die fonds het ster-king dringend nodig.
Laat ons die offers van Amajuba in
1881 vanjaar op Amajubadag 1944
waal'ldig wees. Ons eerste sorg is die Afrikanergesin wat terwille van die Afrikanerdom sonder broodwinner sit.
EEN VIR ALMAL- ALMAL VIR ELKEEN
DIE'
NOO
D
IS HOOG
Die Finansiehoof verduidelik as volg: As gevolg van die feit dat talle
ge-interneerdes gedurende die afgelope
paar maande vrygelaat en dientengo-volge regeringsteun aan bulle afhank-like families gestaak is en verder
om-dat in die meeste gevalle daar nog nie in geslaag is om vir sulke v.rygolate persona werk te verkry nie, het die beroep op die Noodhulpfonds geduren-de d·ie afgelope maande soos algemoen verwag nie gedaal nie, maar wei ge-styg.
Die Noodhulpfonds-komitee kan slegs aan d'ie verhoogde eise voldoon as elke brandwa.g versta.an dat aJhoewel baie geintetneerdes vrygelaat is, hullo nie in die posisie is om vir hulle famil•ies
finansieel te sorg nie. Die taak va.n
die Noodhulpfonds is neg nie iets van die verlede me. Die getalle van
ge-i.nt<lrneerdes bet verminder, maar die getalle families wat ly het vermeerder.
Ons weet <lie Osse~vabrandwag sal ge-trou bly tot die einde.
Een vir alr~a.l-Alma) vir elkeen.
Sonnige tabakb1are rus
in geurige
ou
wyn~ate
.
Onvers
to
ord
word hul ryper en
ryper totdat u die
volmaak geurige belee
kwaliteit
yan
J~-tabak
kry.
.
Jw.rcJ~
die
'
rypste
tabak
booend
.
TWEE
DIE O.B., WOENSDAG, 9 FEB. 1944.
Bestaansveiligheid
Die oneindige lang asems van parle-montslede en d·io volkome nuttcloos-hcid van dio godttrigo gepratory in die parlementshuise is by die volk alreeds so good bekond, on hot die Yolk alrceds so sat gemaak, en arm gemaak, da.t hulle spottend on met moor as 'n grointjio venyn na die parlemont vor -wys as die Praathuis on na die ber oeps-politici as die hoogsbetaaldo bnbbe-lno.rs in die land.
Niemand noorn deesd~e Jtog die
parlement ernstig op 1110. Vir dte
mcostc menso ·is die parlcment. 'n- gc
-riofliko instelling, wat ann diegcne
wat oulik genoog was om lode
dnar-vau to word, 'n leld{er vet snlu.ris be-sorg om 'n
soft
job te vorrig. l\{cns moot die pnrlemont ook nio tc erustig opneem nio. Die parlemcnt is immors'n skadelike spccldi.::~g wat aan die volk gogco ·is om hom stil te hou.
Somtyds gaan dit ·in die parlcment darom regtig ergor as kopaf en dan word redeliko meilllc genoodsaak om halt to roep. Die lnwaai oor
bostanns-veiligheid hot nou so verwa.rrend g&-word, dat die gowone man 'n biotjie
holderheid daaromtront sal vorwelkom. Alhoewel ons roods ~~~ 'n vorige
uit-gnwe hicrd·ic sa.."lk bchandel hot wil ons
dit weer doon.
Rierdie oorlog is bosig om ekonom ie-se toostande to skop, wnt by die star king van vyandolikhcde aileen nrmoede,
worklooshoid on ellondo vir dio volk van Suid-Afrilm tot ge\•olg kan he.
En daarom is die kwo§sio van bostaans-voilighoid vandag ocn van die uller-bolangrikste en vornaamste problemo wat die volk moet oplos en vroegtydig
mout oplos.
En omdat die kapitalistiose stclsel
goon probleem, wat werklik \'Oiksp
ro-blcem is, lca.n oplos nic, word oris ta.J;I.S
weer vergas op die onaardigo skouspel vnn demokratioso klc-itrappery.
DIE REGE~ING SE VLUG
Die storie hot cintlik begin toe die Regoring, om dnrcm sy belofLes on. iots
to lnat lyk, 'n Kommissie aangostel
hot om vorslag uit tc bring oor die
moontlikhede van bestaansbeve-iliging.
Iiierd·ie Kommissio het sy vorslag uit-gcbring, _clio Ekonomicse Ploonoraad
het sy kommontaar oor hiordie rapport opgostcl, on dio rn.pport mot kommon-taar on al is in die vonn van 'n \Vit
Papier aan die Parlement voorgolii. Waar die .rogoring van die grond -stelling uitgaa.n dat die huidigo sosiale, politicke on clconomiesc stclsel onv<>r-_ undord moet voortduur,,is dit natuur-lik vir hom onmoontnatuur-lik om iet.s
prak-ties te doon vir die bostaansbevaihgiug
van die gewono man, omdat onder dio
huidige stelsel miks gcdoen kan word nie. Daarom moos hy 'n uitwog sock. Sy dagblaaie on sy praters hot dus verduidelik dat besumnsbeveiliging te duur is om prakt.ies' uit to voer. Met lang gesigtc is dtul.rop .gewys dat 'n man met 'n inkomstc van £300 tog nie £60, of iomand met £700 tog nie
£182, of selfs iemnnd met £2,500 tog mie £1,025 kan afgoe ann bolasting om te betaal vir bootaansveiligheid 11ie.
Dit sou ,tog die doe! van
bcst.annsvoi-lighoid vcrydol. Iemand bet dus ge-rieflikorwyso vo:>rgostol dnt die hole
sank na 'n Kommissio vau Ondersook
verwys word. 4
I
Di~ r~gering beL dus 1n pragligo
ge-banr gemaak. Hy hot hom bcroid g&-
I
toon om die hole kwessio vau boataans-
j
veiligheid to !ant ondercoek on tebespreek. Maar noudat iets' praktics ,
ann die saak gedoen moot word, is die rogcring bosig om dit op dio lange baoo to sh-uif.
DIE OPPOSISIE SE BLUF
Die Opposisie hot 'n baie makliker
tank as die n.egoring. Hulle kan oni~:>
iets in die Parloment voorstcl sender
die minste gevaar to loop om goroep tc word om dit. u1t oo voer, -want; bulle ·is mos die Opposisie. Dio
Bur-ger skryf dan ook dn.t die syfcrs wat anngegec word in die Wit Papier, en
wat, volgens die Rcgoriug, bowys dat
bestaansbeveiliging to duur is om prak-tics uit te voer, ·,plio die
onmoontlik-'
heid van 'n redelike skemu vnn bo-staansbeveiliging bewys nic. \Vat bo-wya word is dat die Regorin!l: 110o:;
gewoonlik die sank vcrbrou en dat dit weer die Opposisio is wnt die sank juis ·ingcsien het". Nou ja, hier hct 'n
mens dit nou. \Vat die Regering .nie kan doen nic, knn die Opposuue
so-man,r maklik docn. Die Opposisie hot
dit cgtcr gcrieflik gcvind om {,~on
sy-fers to noem om nan tc dui wut hulle skcma. vir bcstanusvoiligheid die volk
sal kos nie. Dit sou trouens slcgto politick wecs ·om to vroeg alroeds d1e onuitvocrbaarhcid van hullc plunne w
oponbaar. Dis buie beter om op uLO-piosc ekonomicso programme· to
kon-sentrcor en vaagweg to bcdui oor die
, wysiging" on die ,horvorming" van dio huidige sosialc en ekonomicse stcl -sel. Dit is die slelli>~~g wat die Opp o-sisio oor bcstaansbcvciliging ingeJtccm het,
piE VOLK OM Dl E TUIN GELEI
i\[aa.J· vir die volk is die sunk .nog,
lank nio afgehnndcl 1iie. Vir die volk lc die na-oorlogso cllende nog voor.
En 'n mens vind gcdoricwaar dat die
beroepspolitici bosig is om die volk
se kanse op na-oorlogse uitrcdding te
\'et·dobbcl op 'n siJllnolose politieke spel, wat dour Regol'ing en Opposisic
g&-spcel word. Nee a, wat te erg is, is ecnmaal te erg. ·wnt hior<lic mcn~e, wat die ka.pitalistiose stelsel, hen·ormd of onhon·ormd wil bchou nie wil
in-sian nio, is dat 'n volk nie in tormo
van geld vir sy bestnansvoilighoid lcwu beto.al nie - hy ko.n dit aileen doon in
terme van arbeitl. •
Die {cite is dat solank die Liberani-Demokratiese stnat, mot die
part.y-politiek en parlcmonta.risme sowel 815
die winsmotief en kapitalisme inbe-grope, behoue bly, solunk bestuan do.ar nie die minste kans dat die bostaUJI
van clke volkslid beveilig ko.n word nie. Die huidige kapitalistieso stolscl
moot nio ,hervorm" of ,gewysig" word nie - dit moot \'Ornietig word. Die toonemendo n9od van dio t.yo vcr-eis nio 'n verandering van Rcgoriug nie, maar dit dwing tot rowolusie. DiL
·is die feito wat in die oo gesien moot
word.
DIE O.B.·ARBEIDSLAER
l\fei die oog op hierdio no-Jd wno.rin dio volk vc.rkeor, hot, dio Osso wabrand-wag sy koers ·ingorig. Die O
ssewn.-brandwag glo dat hy bcstem is om dio
werkLuig van die Itewolusio van dio Twintigstc Eeu in Strid-Afrika t.c woes.
Die Osscwabro.ndwag glo dat diL sy taak is om die kapitalistiese stelsol iu
Suid-Afrika mot wortel on tak uit to rooi, nie tc ,hcrvorm" nie, en om 'n
gosonde volks-eie sosinlistiesc stclscl in die plek daarvan op te rig.
As ons \•olk werklik sy bcstaan b
o-veilig wil be, is hy genoodsaak om dio
grondslae van !>y gomecnskapslcwe to
vcrander. Da.n moot hy dio individu
-alistiose lewcnsboskouing prysgco on
beroid woes om die wagterska.p uor ay
medevolksgenoot to aanvaar. Dan moet hy die kapitalistiose: gedagt.c ann
wins laat vaa.r en moot hy die sos ialis-tiese diensmot1ef sy eie mnn.k. Gt~ld moot dan nie meor die bepalendo fal
•-tor in dio gemeenskapslewo wecs aue,
maar wol arbo-iu. ·
'Mot die Opt'igting \'an die U.I:J.-Arboidslaor kan die Volksboweging die groots-moontlike bydrno t;ot die bev~J liging yan die volk so bestnnn, na d1e
oorlog lower. Dio 'Arbeidslaer ganu
van die standpunt uit dat elke
\'Oll<s-lid wat tot werkverrigt:ing ·in stru~t is,
dam·toe 'n ka.us moet kry. Hiertoe sal aile bronne \'an die staat ingcspan
word. Solank as die Volkstaat die
waarde van arboid on <liens as die cersto sosiale en ekonomicse plig on
reg van die volltslid waarborg, wnrborg
by ns vam~clf ook b~sta~nsveilighe~d.
Onder ll'ierdie stelsel J!l dte sg. ,oocutl
security" dus oorbodig, bchalwe inso-verro dit individuole rampo, soos sic
k-to, of skielike dood, waarborg.
J,aat ons d·it nadn1klik herhual an.a
aile gooie en idealistiose mense wat vir
bestaansveiligheid onder die huidig•1
stelsel agitoer: Bestaansvciligheid vit elko lid van die volk ka.:~ aileen vet' seker word dour 'n Gean.gstaat., \\~t
nnsionanl sowel as sosiaal van aard is.
VERLDWINGS, HUWELIKE, GE·
BOORTES, ens.- kondig dlt aan in
DIE 0.8.
DIE
O.B.
,
WOENSDAG, 9 FEB.
1944.
Min of Meer
Belangrik
.
Suutjies
No
u !
Voldm. Smuts hot in die parlemont vcrklaar dat Ruslamd vo.ndag 'n gc-weldige mag is. ,Rusland is \·andag die magtigsto land tor woreld"' het hy geso. ,.Wanneer jy teenoor so 'n
mag stuan is jy versigtig. Dan gnnn
jy nie onnodig vyande maak mio. Mons
kan malclik jou kop stamp. Uusland is op tog". Dis 'n govaarliko men~ liteit wat bier dour die rcgeringshoof openbaar word. Dis vrccs wat hier sproek. En vrccs on sta atsmanwys-hoid gann mic saam nio. Veldm. Smuts het al baio dom dingo ·in sy tyd ge-doon on ook baie volkskadelike ding<>. Dit was in die dae toe hy nog Shm Jannie gcheet hot. Maar as hy nou Bang Jannio geu-ord hot, sidder 'n
mens by die gedagto ann die vreesHke onheile on rampe wat hy nog oor die volk van Suid-Afrika kan bring.
W
e-reldoorheersing deur die kommunisme
sal nie dcur vrees e.n toege,vings
n.fg&-wend word nie.
Tronk
e
se
Deur
e
Oopgemaak
Voot·vorlcde Woensdagoggend is die deure van die tronko in ons land
oop-gegooi. Meer as 20,000 veroordeeldes, wat besig was om 'n vonnis van dric
maando of minder uit to dien, het
uitgestap. Na verneem word hot nie
meer as ongeveer 5,000 agtergobly nie.
Waarom hiordie amnestic verleen is weet niema.nd nie. AI wat bekend is, is dat rnisdaad,-in die jongste tyc, 'in ons land 'n ongekende omvang
aan-gencem hot; dat die polisiemag onto
e-roikend is om die golf to kcor; e.n dat
die rcgoring nou weer 20,000
misdadi-got~ lo~goluat hot. Voon•erl. Dinsdag
is 'i l naturelle-soldaat tot dric maando iroukstraf veroordool omdat hy sy arms om 'n blauke vrou goslaan hot op die Kaapstadso spooNvegsta.sio. Woensdagmore is die amnestic ve
r-loon. Moot 'n mens nou aanneem dat hierdio naturelle-soldaat ook losgelaat is, nadat hy slogs con nag in die tronk \·ertoef hot?
Sou ~1ierdie amnestie-verlening dalk 'n toegewing wees aan die kommullliS-tiose opruiers in ons land, bulle wat
die vriende is van Stalin, die bon dgo-noot van veldm. Smuts?
ONDERS
.
TEUN
ONS
ADVERTEERDERS
TABBERDS!
GEBLOMDE
KATOEN
Pragtige
Modelle en Kleure
by
PAROW
DIE MODERNE DAMESMODISTE
W.
V 0 I G T
(Eien
s.)
Ppk.
Fabrikante van
Kelder- en
Be
s
proeiings-masjinerie.
Bus 10,
HUGENOOT, K.P.
DIE O
.
B.
IS
'N MAGT
IGE
ADVERTENSIEMEDIUM
oo,ooo
in UDdele ia se-dert Maart
laaa-lede deur laaa-lede van die publiek onder-skryt in E:.:celsipr Meubels Beperk. Die jongste finan.
siele state
weer-spice) groot win
-ate oor die afgelope boekjaar en 'n diwidend van
8'7o
word w~rverklaar op inbetaalde kapitaal. .
U soek na 'n suksesvolle saak om u geld in te bele en bier is u kansl ~esoek ons organisasiekantore waar u kan verneem van die groot omset en uitbreidingsmoontlikhede van ons sewe takwinkels en twee fabrieke of vra om inlirting op die vorm bieronder.•
Organisasiekantore:- Johanneabure: Spoorbondkasgebou, de Villiersstraat. K-patad: Kamer 614, Groote Ke~;kgebou.
Bloemfontein: St. Andrewstraat 123. Port Elizabeth: Kamer 617, Colooial Mutua l~r•boo..
ExcELSIOR 1\iEUBELS
BPK.
• Die Sekretaria, Escelaior- Meabel•
Po•boa 6670, JOHANNESBURG.
I
Bpk.,
lltuur ...• .A. ~DOcrllcdo van u a&Delele
~:-111 . . . ... . . .
I
9
FEB
.
1944.
E~ill)~~
KAT
OEN
:Heen
Kl
e
ure
y
~
:ow
DAMESMODI8iE(
Eiens.
)
Ppk.
Jte van ~esproeiingsnerie.
JGENOOT, K.P.
a@
rfjtirfl
~
'~l\IAGTIGE
SIE)lEDIUl\1
in n.andele is se-dert Maart laas-lede deur lede van die publiekonder-sltryt iD Excelsior Meubels Beperk. Die jongste finan-siiHe state
weer-spieel gro<>t
wiD-van 8% word weer
:ld in te bele en
ntore waar u kan
:smoontli.khede van vra om inligti.Dg rbondkasgebou, de iroote Kerkgebou. Elizabeth: Kamer
s
BPK.
I
I
DIE
O.B., WOENSDAG, 9
FEB. 1944
.
VRYHfEDDSDAG
HiOrdie stuk kan voorgcdra word in plaas van dio Amajuba·kantato
(sien amptelike program vir VryheidSdag in Die O.B. van 19 Januario 1944). Ch1s staan yandag by nog 'n
Vry-noidijdag, 'u dag van herdeuking: van
wat vorl>y is, 'n dag van \"o-oruitsien
na wat kom. Vir dio toekoms wil ons
t'C'r uit dio vcrlcde, uit :;y ncugdc en
y lec<l, sy rocm en !iy smaad. sy
oor-·.>.-inning en sy nocrlaag. As die \"Olk!>·
hewcging van die \'OOrttrekkendc
Afri-!i:lncrdom is dit ons plil); om d·ic kwade ··•·at acskied hot tc \'enny l'll die groot
-Q
"
e;; ,·oortreflil<c nic a"llcen tocwen-lar nie, maar to oortref-want =s
~o dat die Ossllw:thrnndwa~r gckom hot om nuwo loucre to voeg by die wa.t
reeds \·orn·erf is in ons \·erlodc. R.oeds is dio groncl!;!:lc vir om;
\'oort-oowegcnde volk gcle, 'n magtige eed
-gooootskap is hionc d·ie o~sewabrand·
wag saamgoskakcl en hct stnandc
gc-oly tenspyto van vyandc en soge
naam-do vriondo. Die triomf van hicrdic
JOngsto eodgonoot::.kap van die Afrika-nordom sal nio dio ccrsto wees wat
behanl word onder die sconeudo
l>eskor-ming van 'n Oeloftc nic, soos die talle
t;e\·allc· vun gi.'Wl•lculo);C Ee<h·crbreking te(loOOr di6 volkslner binnc d·ie
Ossc-wabrandwag ook uio dio corste is wat
dio heilighoid van die Gclofto in dio
gcskicdonis van ons volk misken hot
nie, nie die cerste w:~t geloftes
vor-geto laat lo bet uie, met oct miskico
tiie kouo klip van 'n mo.:1umcnt om 1a~raan to hcrinm•r, en aau te kla,
DLOEDRIVIER
Voor 1lie gedcnkwanrdigo l6c
Descm-;i!r toe die duglcndc bnrb:trNlom mocs
wyk vir die Doer sc hcslmwing, is ook n Geloftc gcdocn j1·cns die Almagtige
m ~y hulp It• lwrdl·nk tot ·in lengtc
. an dae, :v; J ly II it wil llat Sy kindcrs •ce·l'"ier. lloe\"C•el h<'rdenk nog daardit· •cge, doen daardic Geloftc g:Pstnnd, in
liP gee.; vnn dit• \"Oon·adors wat tlit .igelt:• hct :' Ons Ia at die anlwoord oor aan di<· ~owctt• van dkc
volksge-noot
PAARDI•~KRA.\T.
Weer 'n kc<'r, op 13 De~1·mber JSSO
c Paarddn:lal hcL die volk ~cmobili
scerd in kommnudo's wat. 'n 10,000
~au gctcl hot, larr gct.rdc c.r1 bcl'luir om tl·io jl;Cvcg lot. dil' dood-t<Jc voort
to l'ii; vir die vrvhl'id van dio
Vader-land. Morkwaarclig ~oos ons Ossena-~randwag-gcloft<' was die ccd \'an trou
,,·a{, die vorsamclde volksgcnote die ccn
teeuoor die andn geswcc r hcl. In
die woortl van et·n van ,,us hoogstc
ol!isiorc, ous \cljn•1k
Kommandant-Oenoraal : - ·
,Elkeo:>n \·an tlic aauwc;;igcJ< wat trou gcbly het aan die idt•alt• \"an die ,·olk,
alma! wat hullo gckant teen ditJ
Britse Rcgcriu~rslclsel en die Dritsu Jemokrasic YCrklaar hct, alma! wat
trOll gebly ht•t aau
_\frikaner-n:tsio-nalisme cu die Chri!!telik-sosiale lc· wonsbcskouing \·an die ,~ oorlrekker,
het mckaar dill hand gcgec en tron
tot die dood mt·kaar geswcer. ,Afrikancrhartc en -haude het Jn
mcka.ar tot ·n t•cnlwid gcsmclt in
'n ccd voor clio Almagtigc net soor.
u in clio lner nUl die Os~t•wn.brand
w;lg: ,Ek ~>al my mcde-Afrikaner
help en ho.skt•rm. Ek sal hom ~10oit
in die stryd vprlaat, of aan die
vrc<:•rndcling of \'yaud uillcwcr nic ... ~lajl; God my hirrin getrou man.k en
kr:1g gee.'
,Dio ccd \"an Paardekraal is gcstand goooon en donrvau wa~ die klip
sla-peli ng: die getuieni:; - totdat d·io vyrund mot sy twel'Clc aan\·al, • twin· tig jaar later, daardie klippe met dio hulp van Afrikaners, ccdbrckcr:,, tlic klipst..apelio~ afgcbrcck en die
stenc van gctuienis van 'n Afrika-ner-ecd wc•g'-'cvocr bet. En daar-moo, die \"OIIcsHyhcrid. ,.
)10:-IU:\JE~TKOPPIE
Ons laat aglcr ons hierrlic
indruk-wekkendc tonccl \·an 'n Gclofte ge·
dn:1n, 'n b!'loning onh·ang. 'n oorwm
-ning behaal, om vandag no~ lc herdenk
<'n tc \"it~r, ons bewl'el! \'OOrt n;t · n
.mder oomblik wnar Afrikanerhartc· in
groter gctalle as ooit tevore in
adem-lose stilte 'n Goloftc gesweer hct --die )Lonumcnt \·au 'n \'oortrckkcr-vcr!C<.le, trots WI hl•blwrmend bo die geboo hoofdc. die lci<'rs van d·ie volk
mot hul handc t•n hul h:trtc \"Crc.Hig
\"OOr 'u vcrcnigdc Afrikanordom. Dit
was oomblikko n1u rvk IJt'loftes vir die tockoms, va.n VOI"JJiigtingc pl•'gLig
nan-,·aar, van getuicnissc openlik voor God en mons bolv. Die volk sou con
wces in stryd en in oorwinning, ccn m
kocrs, cen in toewyding aan sy hou~·
stc ideale, een in liefdo vir die Vader-land. 'n Skrodo ,·erdcr . . . ou du< Gelofle ,·an )lonumcntkoppie hct 'n
bospotting geword vir die v~·and, 1
.!1 bcskaming vir die Hi(•nd. Brooder hande wat mekaar sou skraag, hot dro wapeu opgooeem, dio con t(l<'n die;
ander, geloof in een sank hot plok
g&-ma.ak vir bitter wantroue tocnoor nru· kaar, die stryd teen die vy:~nd hoL
\'Crdwyn en is Yon·anrr dcur \"cnvn lcon-oor die .-ermeondo m~dcdiogur,- ui~ oio vrionuekring. Waar oorwinnin11: kon wecs was 'Ill ma.gtcloso em doellosu wnn-ordc on dolende vcrdwaaldcs hcL dro pad gesook waar die kolonnes moo;;
mars jeer.
ONS VOLKSDEWEGINC:, DIE OSSEW ADRANDW AG
Maar 'n andcr en 'n hogter band
was bes-ig om gosmcc to word. D10
republikeinsc Jcilr van dio
Afrikanor-dom saamgoclrom om dil' addaar on dil•
wiel van die Ossewabrandwag. Va.n kus t-ot kus, van Kaapstad oor Suido-liko Afrika en verdcr is nogmaals 'u \·olkslaer van cedgonote govorm.
)lot 'n st.ygende gccsdrif wat hon-dordduisendtallo laat, saamstroom hc1., met on;; Kommandant-GC\ncraal, 'n
jong versienc-nde l~ier, man vau ylitor-wil, ge..,ag en hoogstc ccr L·u sy alom-geagte rogterhand, hot dit' O:~st•wo.
brandwag gcword d-ie vuis \":ln die ,-olk in \\-ie sc dions hy staan. Dis dio rcusu van die bos wat die blitse uittart cu aanlok - on die storm hct losgcbo.r•
om die jong gestalt.c van die Osscwa.-brandwag. Die alone ,·yandc van d1u
volk het aangeval en ann hul sy, 1!.<"-waando vrionde; die magto \":tn 'n Em-pire mot sy kampe on gcldmag, l'll v:~o 'n verr:taior met sy dolkslcok ·in die rug. Iu die stryd hot clie swalckes uwr
verlaat, maar die ~lcrkcs IH•t groi.<'r sLerkto gevind in dio troukc t•ll in di<• kampe, in die bitto V}Hl tlio stryd.
Jiul bcdo was:
,0
Goo,
-o.Bs bid u, gell ons !nagdie moed om aan to hou, die rnag onsself
w
handhaaf in die st ryd. Skenk ons wyshc·id Hct•r t•u t r<>U, rnckaar to help 'u ,·olk to bou.'''l'rou inderduad ann bul ~~·r, trou n.au
mckaar en hul God, ,.olk t•n V:tdcr-Jand, staan hierdie gckcurdt•s binnc 'n
steeds storkor lowcnde Os~t·wahr·and wag. Sy bauieri! oorskadu re(•ds bc-skcrmend en besiclend die waL rnocg
·is vir 'u dooclso oue, die \l'at gl.'loof hot in 'n trotse nuwc wi!rclcl.
Ons. die gelo\1·igcs, wnt vanda~ fccs-,·icr en ons opuuuL \\ y ann die uit· \"Oaring van ons 0.13.-'-'eloftc Nt dill
Yryheids-golofte wat ons alrnal, ,gc samentlik on afsonderlik" op hit•nlie dag afgelo hot, om die ~tryt! \'Oort te
sit. met , t.oowyding, dt'snoods nwL
lyding", 6ns wil vanda~ -in stiltt• om~
ht'lde gedcnk
-,Ons wn.t die dncr-:.tad sn I sil'n, vrr-geot nie di6 wat in die na~ govnl het. Ous wat; die poort tml dour-gaan, godenk llie wat. langs d-io pad
IJeswyk hot . . . "
Uit. dio stiltc van on:; oordCJikiug kom die spoorala.g lot dio daa<l.
Gedagtig aan ons G('loftes t•n g{'-dagtig aan ons hclde gaan ons onkct•
r-baar voort mot 'n wil verstt•rk dcur Jie wat voorgovcg hl!t, mot 'u onwnn·
kelbare goloof in die reg vu.n ons :>aak en in dio sekcrhcid van ons \'Olk so
roeping en Ix-sternrning. 1-'o St•kcr as die Kaap ,·an St.orms gcword hct.
sim-bool van Gooie Hoop, netso M·lccr 1,al
die \'lac van di~ Osscwabr:tndwal); wat vandag oproc•p tot c~ie t>Lryd, mwbring wcnse wat vorntl is en idt•ale wat. bt'-reik is in 'n scgcrykc \"Oll>rcnging van
ons taa.k.
, Waar is clio ,·cgt.ors e-n hul •·rot~o
trou,
\Yaar die volk, ons rocm, ons fi:rng?
Die uur om ,·oort to gaan is nou, Ons kan en sal o01·win . . . . "
DRIE
GILFiLLAN
en STROH
PILU]MVJEE
Diu 100% ~rllmansc FletsbandeJ. Die beate firma tn
JOllb.NNESBUBO
Ons speslntlsccr In fletsrcpnrasies; Koop en veri<OO!l van ,;cbrulkte fletso; Handel met nuwe
rietsc en !letsonderdcle. 001 u PLUIMVEE, EIEBS, en ander produkte
aan te stuur In:
Ons wnarborg rule werk.
K:£11KSTRAAT 67B - - POTCHEFSTROO~I.
0. l\1. ELOFF en Kl~, (EdJruJ.) DEPERI>,
PosbWl 1183
l\lOREMA.ltK, l'I'EWTOWN
ONDERSTEUN
ONS ADVERTEERDERS
Die Bes
te
onder die
.. ~Jongste
....
LEWENSGESKIEDENIS
VAN
GEN.
J
.
B.
M.
HERTZOG,
C. M.
v_
d.
Heever
DIE SKENDER,
Johann
va1~der
Post
. . .
-WOLKE
OOR DIE
ST AD, Mynhardt Fourie
..
FOI\TEINTJIE
EK
S.A.L
NOOIT,
D.
Jlostert
DIE
VERLORE
LA.~D,A
Roodt
. . .
.
NIE
VIR
RYKDOi\I,
T. C.
Pienaar . . . .
.Al\lPIE
DIE
KL\"D,
J.
va1~Bmggen ..
VLAl\1
VA..
'I"DIE SlllJRv"ELD,
D. F.
Jlalherbe
BOERSEUN,
Mikro
.
. . . . . . . . . . . . . . . . .
'N
HUIS VERDEELD, Marie Linde
. .
.
. . .
ONDER BEVOORREGTE .MENSE, Mm·ie Linde
Poa\T)'
24/-
8/-4/10
3/9
3
/9
9/9
11/4
7/6
7/-
8/-(Herdruk)
RIEMLANDSE NOOIEN'l'JIE,
S. Steyn
~9
/9
DIB
GROOT VRAAG,
T. C
.
Pienaa1·
DIE PAD VERDrm, Elise Muller
. . . .
,
NUWE GEBOOIE,
A.
£. Com·adie
..
DgiJl1A
SE VUURPROEF,
M.
Boyce
.
.
. .
POl~:::lELEINTJIE,
Regina Neser
. . . .
DIE
'l'~IOl\lFVAN
AFRIKAA.NS,
E.
0.
Pienaar
DIE
l\IEUL
DREUK'
E~ A~DER'l'ONEELWERKE,
D_ F.
Malherbe
VERSKUIFDE BAKEKS, Paula
. . . .
.
. . . . .
KRAl'\SKOP, DEEL I
-
OUPA,
J.
van Bruggen
)lOLOISI DIE \VYSE,
G.
Franz . . .
.
~\.N JA..~IE,
llobsons . . . .
DIE
REEXBOOG IS
.JIY
l\IA..~TEL,J.
de Beer
..
DRIE STRAATSA.."\;GERS
I~DIE KONGO,
J.
J.
Groeneweg
VUURPYLE,
F.
Postma
.
. . . . . . .
DIE
WITBANDE KOM,
A.
Ensli11- . . . . . . . . . . . .
JAGKO~II\GS,
J
.
von Moltke
. . .
.
MAASDORP
SE DRIE 1.\fUSKETIERS, S.
Blakemore
WATERS
WAT
VERBY IS,
J.
J.
Brits
EN
EK
IS
I\OG HY,
J
.
van
Melle
.
. . .
BLOMDOORNS,
A. du Biel
.
. . . . .
DIE
HELD
IN
VAN KLIPSPRUIT,
G.
S.
Nienaber
LIEFDESLOUTERING, B. Pienam· .
.
..
EN
NOU
HOOR
0,
W.
A
.
de Villie1·s . . . . . . . . .
.
LANG
SKADUWEES,
Lorraine Botha . . .
.
. . .
.
DIE ROEPSTEl\1 VAN LIBANON,
Annette
Mocke
SWERWERSPORE,
D. H
.
van
Zyl .
.
. . . .
DIE WEERWRA...1\K VAN
KARL VOSS,
R. Hendriks
IZINYA:-l"GA,
J.
JI. Friedenthal
. . . . .
.
. .
DIE VERBODE
RYK, I. D.
du Plessis
BEGEESTERING,
J.
van
Melle
. . . .
Bestel
direk
van:
AFRIKAANSE PERS-BOEKHANDEL,
S}loorhondkasgehou, De Villiersstraat
15~JOHANNESBURG.
5/10
5/10
9/-
7/-5/10
11/4
11/4:
6/3
7/6
5/9
6/6
6/-
7/-7/6
7/-
8/-7/6
5/10
5/6
6/9
5/6
5/9
6/4
6/4
6/4
6/-5
/1
0
5/10
4/7
5/4
Telefoon 33-6797. Bun 845.VIER
Voo..'l llO
V con:reauemtmet,
MUI!HHELBIURG, IG !ROB liE rASOA V..,
'lr7on.o•·aal. 'l'ra.ns"•ael.
Eionaar: 10. 10. DIE &{(}C~.(
AflCDt0 'I1Z Jronuae en o.~t. Vi'll>ll'ffi0t0UO
'l'
O
T
ru
l!JII!E
N
§
!
L
en
in
g
s
vir
ge
s
alar
i
eerde
perso
n
e
v
erkr
ygba
ar.
T
erme uiters bill
i
k.
R
A
A
D
1PIL
EJEG §A§IBANK
JP
.AAR
L
:
-
P
o
s
bus 266.
W
O
RC
ESTE
R
:
-
Pos
b
u.s 5
7
.
K.A
AP
S
T
A
D
:
-
P
osbus 2387.
J[)JLR
E
K VAN F A
JB
UIEK
AAN
JBO
JE
R
Kapkartule £9, Swaar £12; Eokel F:artulg
£8; ~uHtule £W; Donl<ictuic £6, met etrioge
£7; Tome vir mu!lc 15/ ·, vir perde 12/G,
Dookies 6/·; Ligte Halters 5/-, Swaar 8/6;
sae.ls met buikgort kompicet £4; Boere eaals
met sagte sitp!ek £6; Borspla.te vir Donktes
(llg) 5/·: Swaar 7/6; Borspiate vtr Voormulle
.£1·5·0, agter £1·7 ·6.
R.M.B. Oumlddelllke aflewcring op ontvanga
van Bestelllogs. Tevredcoheid gewaaborg.
VolJ<skO!>ef lliPJk Bei>Crk, Wolhoteratraat 62,
NC\VfO\VD, JOUA .. "fl\' ESB URG.
V
!r
®
@
@
QfJ@v~
=
R
~mlfh
KAA!P§
T
AfiJl
ilil!E'V'~l\.DNGl IGIESCOIEO (J:Dii\'ll;.'JU8.i>(!)IE&.·
I!.UC{, WlEIEC{LHU~, L\,qAAL\HlliEt!.B&{Q
Of 8008 VIE IR ll.ANI!ll.
MJ/NNAAR
&
IV
AN SCJHIOOR
rue"""": OUJSTS.V BE'li'ml>. Telefoon ll-02lll.
P
A
S
Y
lE
R
§
l
CJfN
M
e
n
s
lil
le
Pb
ysiol
o
g
i
e
(
D
ee
l
I.
)
60111i' H. E. Brink, D.Sc. (Stell.).5
5
3 blss
.
11
6
teksf
i
gu
r
e. Prys 2
0
/
·
(
Pos
ge
l
d
9
d
.
)
'n S
t
a
nd
aard h
a
nd
bo
ek vi
r
m
e-iji
cs
e s
t
udent
e
, B
.
S
c.-s
t
ude
n
te, s
t
u-'
d
e
nt
e
a
a
n Op
l
eidings
k
olleg
e
s en
o
n
de
rw
yse
r
s
van
P
hys
i
o
log
i
e
a
an
Ho
er
skole
.
\
V
e
en
s
papi
e
r
sk
a
a
r
st
e i
s s
l
e
gs
'
n
b
epe
r
lrte
a
an
ta
l
cks
c
m
pla
r
e
van
hie
rdi
e b
ai
e
w
aa
r
dcvolle ha
n
dboek
v
er
kr
yg
baar
.
P
l
aa
s
d
u
s d
a
d
c
lik
u be
s
tell
i
ng
b
y
u pla
as
l
i
k
e
b
oelnvi
n
kel of
direk
by
die 1
1i
tge
wors:
•
P
r
o
Ec
d
e
s
Jia
.
]]J)r
u
k
k
ery
D
ie
L
aa
u
§l!.e
H
enhos
c
h
Ond
e1
·
steun
On
s
A
d
ve
·
r
tee
1
·
d
e1
·
s
I
Voorligtingsveldtog
i
n die
Vrystaat
Op inisiatief van die voorligtings -loier is gedurendo November en Desom
-ber 194-3 'n intensiewe voorligtings -vel<lt.og dwnrscleur Gebied C gehou.
Volgens vorsla<O wat die Vrystaa~so Voorligtingsleier boreik hot, kan dio
uiLsla.g; van dio veldtog nlloon as baie suksesvol bcskryf word. Oral" wns die opkomstc, ten spyte van ven·oermoei -likhcdo, swaar reens en a.nder hinde r-niss8, besouder goed. Die sprekers hot oral groot gcosdrif vam hul gchore ontvnng en het op hul bcurt weer bosicling en moed gegeE>
'in dio opdraendo stry<i na ons Eie
Republiok. Die godagte is dan ook deur baie offisioro in dio Gebied u·itr gesp.rcek dat dit hoilsaam sal wees ir
,-dicn so 'n voldtog spoodig horhaal kw
word.
Die offisiere en brandwagtc van Go·
hied C het wdorcoos bowys dnt hulle
pligsgetrou is en dat. hullo gretig al!o voorligting mot betrckking Lot boloid· sake inneem on met orns best.udeer
sodat hullo op hoogte on op hul boede
kan wees vir die Jokvallo vnn die dem o-kratioso vyand.
VE
.llU
AA
R
nYA
G
K
E
T
T
TING
10 F.eb.: Anna Nort.jo, Beaufort-W cs; FraJDcoiz C. Victor, Merwcville; .Marie Visser, Sut.herla,nd; Johannes
P.
van Eeden, Humansdorp; B::trend F. Jou -bert, Kirkwood.11 Feb.: Andries Ro!!ief, Pnarl; Paur
Roux, jnr., Paarl; :Ma.rlcin Krynauw,
Mosselb::tai; Pet.ro Nc!, Kirkwood; Pe -trus J. Kapp, Port Elizabeth; Corine van Niekerk, Wellington; J:lin F. Wheeler, Vryburg.
12 Feb.: Siebert Wiid, Stellenbosoh; Jacoba L. Fourie, J,ambrcchtsdrift; Robert Kannoborg, Woodstock.
13 Feb.: Willie Esterhuyse, Suther
-land; Jacob van Honsburg, Larn
-bro('.htsdrift; Naomi 1\fulder, Huma.ns
-dorp; Joey Barnard, C:trna.rvon; Rita Thounissen, Carnarvon; Christiaan J. Weyers, Bcaufodr-Wes; Magrietha. van
St.aden, Amali::t; Daniel va.n Stadou,
Amalia.; Andries Stry<lom, Potgielors·
rust; Mart.ienus Erwee, Wesselbron.
14 !Feb.: 'Anna. E. G. Kirschbaum,
Eppingtuindorp:
15 IFeb.: Anna Nel, Bedford; Else -beth de Bru·in, Paarl; Veronique 1\Ia -bn, Hugenoot; Marin B. van Nickerk, Moorreesburg; Susanna J. van Nio· kerk, Moorreesbnrg; Lev1na. Pelsor, Johannesburg. 16 Feb.: .Alecaridia. Kino, George; Stopha.nus 'fhoron, George; Helena.
(QueMie) Burger, '\Volseloy; J~liza bct.h J. (Angel) llurgor, Wolselcy; \Villem J'. Goosen, Nababcep; Stefa nus
13. ~lyburgh, Kakamas; Susanna Brio -donkann, Bosknil.
.., (Vervolg van bls. 1, kol. 2)
die Bond van PooJse Patriotte in Mos·
l<ou bestreef weer die skcnding en ver
-snippering van POl~ cleur Rustand. Tersettdertyd is IEngcJand die beskerm· hecr van die Poolse regering in Lon·
den en die bondgenoot van Rusland. E ngetand se Posisie Onhoudbaar
Hierdio sit.uasie is ,·an so 'o aa.rd dat dit die posisie van Engcland totaal
onhoudbaar maak. En veldm. Smuts en clio Snid-Afrikaanso regeriug ver -koor in presies dioselfde posisio as
Engeland. Dio Britsc Ryk, en veldm.
Smuts iukluis, moet Of as ska:unteloso huigelaars voor die worelcl en voor dio Pole vorskyn, Of bulle moet hul bon d-genootskap met Husland vorbreek. Daar is geen rniddoweg nio, en propa -gandapraatjies s::1l die foito ook nio vorander nio.
In clio tnssont-vd bl1• dit 'n fcit dat diL Duitslo.nd is; ann ~lie spits van die
verjongdo volko ,·an Europa, wat. a l-lcon on on,·crskrokke clio si.ryd teen die Rnssiesc kolos bly :1anclurf.
Hul!c veg teen di·S oorhe&rsing van die Russiese tw!os, Suid·JHri!ta en Bri ttanje daarvoor!
•
D
I
E
O.B.
, W
O
E
N
S
D
A
G, 9 l
i'
E
B
.
1
94
4
.
O.JB .•
N
O
O
D
IDJL
J?
JF
OND
§
Staat van lnkomste on (lit.gawes vir
die poriode 26 Januarie. 1942 tot. 31 Desembcr 1943: lnkomste. 'l'otaal loL 30 Nov. '43: Uitgal.'.te. Latende 'n debietbalans £39 750 l 8 ,440 17 10 £40,190 19 6 £39,542 D 4 1,776 13 10 £41,319 3 2 van £1,128 3 8 Verhouding van administratiowe kos -t.o tot totalo uitgawo 2.8%. K PUREN, Sekr .. O.B.-Noodhulpfonds. G~klassi fis~~erde 18 d.1Jeu-lentne:. 'i'&.l'UEF 'l'ffi OEKLA880"18EE.8:01E
AD'\'ERTE.NSIES'
S&ndelaCMtver-tensleA: 30. per woo rd. mtnt·
mum 6/- per plaslng.
li'eraoonJlke o!l.dvertenslea: 2<1, per woor<l
on 6d. vtr clke afBoodcrJtke veraret!l - mini·
mum 4/· per plaslnt;. Advertenstegelde 1.8
Gtreng vooruitbetaalbaar. Stuur adverteneteo
""'n Voorslag Edme. BpiL. Post>uo 1411.
<ra.apataa
!.NTEKENOJio;I,D. (Streng voorultbeta&Jbaar).
DenF 5-00l.Dlruldo: Cl/· per Jaa.r. 3/· per
oa.Jt]ll.IU
Nle denr IS.o= n do maar dtrel< by Voor
-•lag Edms. Bpk.: 10/- oer Jnar. 6/- per
uat(JaA.r
Adreavemuderlntr~: 1/· per ad..resvernnacrtog.
GEBOORTIE
Bc~o;zmDl::::o>HOUl'. - Aao mnr. eo Veldkt.
mcv. C. J. Bezuidenhout, Kroonstad, 'n !r~s co welseskape seun op ·1 Des. 1943. Naa" die Skepper ons bnrtllke danlc aan dolder en suster.
COETZEn. - Ann mnr. en mev. H. P.
Coetzer, Straussburg, 'n welgeskape seuntjie
OP 23 Doscmber. Loor die Ileer.
SCR.EEPERS: Ous gcledere weer verstcrk
dcur 'n flukse klein brandwag, gebor¢ n·an
Romdt. <"n mcv. J. J. Scheepers, '\Vesselsbron,
op 14 Desembcr 19•13.
VIER LOWING
DE .JAG.ER-E'ICI': Aan fnm!lle en vrlende
wil ons graar; bekend maa·k dat, Mimmie,
cnlgste dogtcr van mor. en mcv. J. c. de
Jager, Lynpan, Danlelsrust, en adjudant
Strydom Fick, jongstc seun van mnr. en wyle
mcv. J. T. Flck van PietersCooteln, Reitz,
verloof Is.
DANKBETUIG!i\IG
Komdt. M. Classen betu!g hiermee sy hart
-like dank ann aile brnndwagte en in besondet·
aan Komdt. en mev. Br;enlseh, en Vcld.kt. en
mcv. Du Toit, vtr bulle bclangstellins en !lulp lydens die ernstlgc siekte van mev. Classen. Kommnndnnte J. M. du Plessis sprcck haar wn.arderins uit aao mev. G. v. d. Walt vir
haar ywer en vlyt met die lnsamcling van
fondse vir die Noodhulp in haar sersan\skap
en wens haar van harte ge!uk met die O.B.·
<!ogler.
Ons innige danlc Jangs hlcrdle web aan
famlliebctrekkingc, vrlende(lnne) betrokke ge_
,neeshere, hospitaalpersoncel, O.B.-Vrouekom·
rnando en Boerejeug, Paarl, vir hulp, lroos
en bemoediglng met die heengaan va•n ons lleflingseuntjie, Elbie.
Die diepbedroefde ouers Willie en i.\llmmlo
Lnrnbrecbts, !\·~pierstr..t.at G, .ra:::trJ.
!PERSOOi\ILIK
BRANDWAGTE. - As u Jollannesburg be
-sock of da.ar woon, oodersteuo Excelsior
Haarsnyers, VoJksknsscbou. Ma.rkstrnnt 76. Elenaar: Willie l':n.<:elbrecht. Nle verbonde aao 'n ,.Trade Union." Fllok boere-werkers.
Bring u ou hocdc vir hers tel aatt mev. S.
Venter, Allwnlstrant. 20, )31ocmfonlein. Goelc
werk en blllike pryse gewnarborr;.
DJE EERSTE EGTF. AFRlKAANSE AF
-SLAFJRSBESIGHEID. -Vendusles •word enlge tyd op en!ge pick gerea In ons vendusle loka -le word nrtlkels ook enige tyd utt <lte nand verkoop. Ons ts oo1< Elendomsngentc en rc~l vcrbnndc. A frlkaanAe NnKlt)nt\le A fAlaero eo
A.<:entsknp ~lnatMmppy IF.dms.) Upl<., S
nn-hun·Oebou, Pretoria. I0oon 2.1360. - Poe·
bus (Ill).
\V. ,J. Grobbelnnr - Dames en Here Hnnr -ke-pper. Permnncntc haart;olwing. Hande!anr in Tabak e-n fantasicgocdere. A.r;entc vir die
beroemde Elecllon·horlosles. J\erkstrnnt 92,
Potchcfstroom. Foon 330.
C..ZIERIJ-IOLOT se BOOMf{W EKERVE. Posbus 660. Johannesburg.
Oo.s voorrnde van VTUg-tq-bome en RoRo waa vroeg ultgeput die argelope Plant-sclaoen. one
olmpntlsfler met dte van ons klnnte ·wrc se 'bcnod!ghede ons ole kon voorsien en gee u die ~:oc!e raad om oou u t>e.~telllng te plaa.a vir 19•1-i "'!nterpl:l.ntseisoen. u 1s rlnn ecl(Cr" van u e:ellefkoosde soorte super-[:;eMlte borne,
betrouba.re diens en tev·rcrlcnheid! Slcrsuulkc. Ottlaodse home. Pa.lr:ns en Hel·
·ntrl~plante t>esltlkhaar vir Somer·Phtntlng. Gcmustrecrdc Katalo~'Us en Plaotglds gratin
nan planters. (l)
!BESTE kwnlltelt Heunlnb(ee: 93 pond 18/6 ou pooa 10/·; ~ pond 11/6. Bl<>ete·BeseinD
met steele Z/ •• Besemo vtr bu!B!loudellll:o
t~eorul.l\ 1/6 met oteele. Qelewer BUD!lnltc, dpeclmanskraa.J, George. K.M.B. J. !'. Wng.,.. •er. iillp fi!vler. IP.iii.. S~nokrnatf Ge~•cre. [))EEL in dle Wlnste. - Weet u alleo van
dlo opspraakwelr.keode verowerl.llg van dle
cneubelmnrk deur 'n 6Ulwer Atrtkaanse-onder
-nemtn;; 1 Excelntor Meubelo ae pra~:broa:Jure
c.oon boe oea &Toot Ubkwtnkelo en twee !8·
orleke m dlena vn.o die volk preateer. U kan
<1ee1 ln <11e wlnste - dte brosjure verduJdelH:
no e. SirrYf da<lellk om gr&.t!D broojure aa.n:
ll:xeelolor Meobelo .6eperk, li'oobo.o 6370,
~ollan.neobora.
D !E volgende cerstckloo u!esaad: Vroc~
Kaap plat ~;eel 7/6 per pond; Australlcse
brulo G/6 per pond; Spaanse bruin 6/6
per pond; Kaapse gee! (strooi lt!eur) 6/6
per pond. Koop regatrceks van d!e kw
e-ker en onderstewl julie mede-A!rikaner. GeT!
mn Rooycn, Dos 41, Uniondale.
VlT A.I'ISMOESJ{RAAL saadaortappel· Kwekers· vereotgtng bted ,Arran Chief''~moerc, A·
sertlflkaat, 25/- sak, v.o.s. Geoq;e. Kontant
met l>cstelllng. Doeo aaosoek: H . .0. Meteler
-k.aols), uus •17, Georg~.
MEUBELS. - Besoek or skryt nan die 314'\k
waar u waarde, <liens en tevredenhcid kry. l_.ctrn.-1\feubcls Dpk, Scntrn...~straa.t 220,
Pretoria. l'osbus 1356. 1-'oon 2·01!>4.
ttaa.apleeg Benade vtr d!e k.oop en ver.II.oop IWl nuttie. plotte en J)1a.se to Bloem!ootelo
on dlotrlkte. Geld besklkt>n.ar teen lae
rcnte-~oera. ~- Q. &ln.e.d6. ~oobank(t'eboc. IS!~ru·
(OOU'lll.l T ONl!:ELSTUK. - l'll 413, Klugspe! In vyr Tooele, deur P. J. T. de Wet. Grapplg en Boelend. Duur omtrent een uur. Prys 2/6 vir een eksemplaar or 5 eksemplare vir 10/- Posvry. 1?. de Wet, I'osbus 10, :Bor -gcrsdorp, ILl'.
UITSTAANDE winsgewende Algemene Han·
delaarsbeslgheld en Bottel<toor, e,.s Iopeode saak. Elenaars verkoop nllcenllk om sesond
-bcidsreds. Bottclstoor kao apart r;ekoop word.
Doen nansoel< by D. J. Postma, Posbus 27,
Steynsburg, K.P.
u !ES.UD. - Sorg vroegtyd!g vir t;ocle saad
van ronde harde geelbruio uie. 7/6 per
pond posvry, k.m.b. Verkryr;baar by P. J.
clo Tolt, Drostdy, Tulbagb.
BETIRIEKKii\IG
JBENODIG 'o flukse ongetroude Afrikaner
om behulpsanm te weea gedurcnde pars·
tyd. Ilioet in besit woes va'n drywcrs-llseosle.
Salarls £7 per maand. Doeo aansoek D.
Unnsbroel<, Vrede, Lynedocb.
VUIRl V{ WALDYEBT tEN TIEVIR£01Eii'cl•
~EBD IOIIE GOEOC{OOIPSTIE WT-'IE: Fonltelwyn f!J/ -Lewenewyn 3/6 Vermouth 2/0 Hnnekraat-Coel<tall 3/6
Llkeurwyn eo Ou Port 2/
-rerlptgo Root eo Wit l/3
Soot Mu.ekadel eo Port 1/2
Wore. Hoek en Pontak l/1 Spesiale SJerrle 1 /-SNrrle 11<1. 6R!lo..NDEWli'Nt;: Schoeroaoello 7 ;o Ekstra Speela:al 7/ -Braodewyn, ~·.c. 6/8
LI:Kl::IJH-UBA.NDEWYN:
Kersie, ADyo, Gemmer,
Lemoen, Peperment en vao der Hu.:n . . 6/6 JF.NEVEU LIKEURS: 6/ -8/6 2/G 3/ -1/8 1/2 1/l 1/-lld. lOd. 6/6 6/3 0/ -1:./6 Lemoeo eo Suurlemoen 7/6 6/6 Jenever 7/6 6/6 S/6 6/ -ll/6 5/-~/9 4/3 30/ -34/ -33/ -S1/ -\'oet:' by 5/· Yl.r klssto eo l>ottels, eo 12/0 \'il' vn.ntJie wat ''ergocd sal word by terug-scndlng. Ooo I ewer drnnk In ona lnhoucrs
oolank OM voorrado vnn ln.bOUf!r& bet, en
nll~nUk op voorwaardo dnt die lnbouers bhwe
o~nUg dae eau ona terog bcsorc word. Weeno
bolter o.knruute laiJl ona nllccnlJ.k in one ete
bottels, klssJea drank vcrp2.k, wu.s.r sntke
drank 'u mininmn) prys ,·an £l·l'i-O bel()(lp (~/·
vtr ln.bouera lnt;PRiult). tndlen goedkoper !do -oleo verh:t.og word moct u u eJe tnhouers a.ax1 onJ-1 stuur.
Word verkoop In 12-bottel-l<loale.. ot ll·riel· llnl:',·aat.jleH of J;Toter. U klnsten \'ll.n 12 b
ot-tel~; li:nn \Vyn, · llrandenJ.--n, Jene\'er, J .. lkcn.r, Vermouth en Hn.nek:raa.J beva.t. Terme:
-IK.M.n. plos trelngeld na •ylyne, K.n.A. plus
treln.kommJssle. V.O.S. OVDTSROORN. Bestei va.n
JURG
JEN
§ §
C
HO
E
M
AN
,
IDOSBUS 11.12, OUDTSHOORN. mt .. eZ<e<> de~r VooraiArr (FAmd,) B<!perll, c:tn. .. tnel!" '163 Groote Kerh:J;:ebou, Adderley-otront. tt:nAontad, en t:ed.to.k deu.r i'To-- P'~~
