University of Groningen
Recensie Frits de Vries, Dubbellevens. Ward Ruyslinck
Renders, Hans
Published in:
Het Parool
IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from
it. Please check the document version below.
Document Version
Publisher's PDF, also known as Version of record
Publication date:
2020
Link to publication in University of Groningen/UMCG research database
Citation for published version (APA):
Renders, H. (2020). Recensie Frits de Vries, Dubbellevens. Ward Ruyslinck. Het Parool.
Copyright
Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons).
Take-down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim.
Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum.
1
r
l
l
1
\
52 boeken
~Ward Ruyslinck
Gepasseerde succesauteur
Reeds bij
leven een
·vergeten
schrijver
Vcltsdt!VTk." J)lJBBl'J-1,J•VENS Wmllhi)·ol"°"" -~"'1,>.lW<!r;<'( J:!J()r-PAJ:"11=D
saai hoeft te zijn, blijkt wel uit at literatuurgeschiedenis niet leven en werk van de Vlaamse schrijver Raymond De Belser (1929-2014). Onder zijn pseu-doniem Ward Ruyslinck publi-ceerde hij zo'n vijftig boeken, poëzie, non-fictie maar vooral romans. Zijn grote thema was de eerlijkheid en gevoeligheid van de eenling in een gemechaniseerde wereld die vooral gericht is op nut en winstbejag, zoals in zijn boek Het reservaat (1964) overtuigend beschrevenUTA1'rft
H
Jr~
ZATERDAG 27 JUNI 2020 HET PAROOLi?--6~202-0
1\ (,
,.
FRITS DE VRIES DUBBELLEVENS, WARD . RUYSLINCK Prominent. €39,95 617blz.In Nederland is hij bekend geworden met twee prozawerken ui~hetbegin van zijn schrij
-verschap: Wierook en tranen (1957) en De 01tt
-aarde slapers (1958). Zijn jeugdherinneringen uit de Tweede Wereldoorlog schemeren door dit aangrijpende proza dat decennia op de ver-plichte leeslijst voor middelbare scholieren heeft gestaan.
De zojuist verschenen biografie van Frits de Vries is helder en informatief, alhoewel bij vla-gen langdradig door het navertellen van elk door Ruyslinck gepubliceerde boek. Apotheose is het schrijnende verhaal over Ruyslincks echt-genote, Alice Burm, die zelfmoord pleegde in 1990, vermoedelijk omdat haar man een bui-tenechtelijke relatie had. Net als de hoofdper-soon in De ontaarde slapers verhing Alice zich in de garage van hun echtelijke woning.
Omdat Ruyslinck het touw had doorgesneden en haar op de grond had gelegd, daarmee spo-ren had gewist, en omdat Alice geen afscheids
-briefhad achtergelaten, werd hij aanvankelijk verdacht van moord. Kennissen van het stel vertelden de politie dat Alice had geklaagd over mishandelingen. Dat Ruyslinck een roman had gepubliceerd onder de titel Wurgtechnieken
maakte de zaak er voor hem niet beter op. Het werd nog erger toen Ruyslinck kort daarna met zijn minnares Monika Lo Cascio De speeltuin
publiceerde, een roman over hun onstuimige liefdesrelatie.
Sonja op zaterdag
De speeltuin is een gek boek. De twee geliefden namen hun werkelijk gevoerde corresponden-tie als uitgangspunt voor dit liefdesverhaal, dat wil zeggen tot aan de dag dat Alice zelfmoord pleegde. Vervolgens verzon Ruyslinck er een verhaal omheen dat zogenaamd niet over zijn overleden echtgenote ging. 'Hij wilde in dit fic-tieve huwelijk een totaal ficfic-tieve echtgenote neerzetten met een geheel ander karakter dan zijn overleden vrouw,' schrijft zijn biograaf. De Vries volgt hier wel erg precies de lezing van Ward Ruyslinck, terwijl de lezer van De speel-tuin natuurlijk in deze zogenaamde fictieve echtgenote Alice Burm denkt te herkennen. Een rel was geboren. Was Ruyslinck een moordenaar die bovendien nog eens postuum wraak nam op zijn slachtoffer? Zelfs in Neder-land had iedereen er een opvatting over. In het televisieprogramma Sonja op zaterdag werd het liefdeskoppel stevig aan de tand gevoeld en kreeg Monika min of meer de schuld van de dood van Alice.
Het bleefbij een rel en ook in deze biografie
-+
Raymond DeHelser in 1986, vier jaar voor zijn vrouw een eind aan haar leven maakte.
FOTO PATRICK MAETENS
wordt niet duidelijk wat er van al de speculaties waar is. 'Ik had nooit De speeltuin moeten uitge-ven,' zei Ruyslinck tien jaar later in een inter-view. Het huwelijk met Monika bleef overigens tot aan zijn dood gelukkig.
Ruyslinck was een succesauteur. Zijn boeken werden in vele talen vertaald en de verkoopcij-fers tikten de 100.000 aan. Zijn romans werden op de planken uitgevoerd en meermaals ver-filmd. De literaire kritiek was na zijn eerste boe-ken steeds minder positief. Hij werd een zure
.man die zijn critici 'literaire pooiers en zwende-,
laars' nóemde en de besprekingen in de krant 'de blindedarm van de literatuur'.
Gelukkig heeft Frits de Vries veel aandacht besteed aan de schrijver in zijn andere gedaan-te - als Raymond De Belser, die dertig jaar lang medewerker was van Museum Plan
tin-More-flij
p
u
bli
ceerde in ta
ll
oze
tijdschriften en cata
l
ogi
ove
r
bo
ekdrukken
e
n prent
e
nku
nst
tus. In dit prachtige museum in Antwerpen over boekdrukkunst runde de beroemde Chris-toffel Plantijn in de 16de eeuw zijn drukkerij. Hoewel Ruyslinck er een ondergeschikte func-tie had, deed hij veel van het inhoudelijke werk.
Hij publiceerde in talloze internationale tijd
-schriften en catalogi over boekdrukken en prentkunst.
Prepensioen
De hoofdstukken die De Vries daarover schrijft lezen als een permanente oefening in nederig-heid. Steeds maar weer werd Ruyslinck gepas-seerd voor een promotie en moest hij met de .
pet in de hand aan zijn bazen vragen ofhij ergens een literaire prijs mocht ophalen of eer-der van zijn werk weg mocht om een vergade-ring van de Koninklijke Academie voor Neder-landse Taal en Letteren bij te wonen. Meestal werd dat geweigerd.
Hij was dan ook blij toen hij op zijn 55ste met 'prepensioen' kon en zich vanaf die tijd hele-maal aan zijn schrijfwerk kon wijden. Zijn
suc-. ces als schrijver uit de jaren vijftig heeft hij nooit meer kunnen evenaren. Ook voelde hij zich µiteindelijk in de literaire wereld niet vol-doende gewaardeerd. Altijd maar weer werd Hugo Claus genoemd, of Tom Lanoye. Zijn laat-ste boek verscheen in 1999. Het werd nauwe-lijks opgemerkt. Deze biografie, zes jaar na zijn dood verschenen, laat zien ei.at Ruyslinck bij leven al een schrijver uit het verleden geworden was. Ruyslinck is met deze biografie definitief
bijgezet in de grafkelder van de literatuur.
