Enkele opmerkingen over de indeling van Nederland in landbouwgebieden

(1)

enkele- <?pr.ierii:lTi"Ê.•©ver ès isdslisg.' van Kedapland 3.3 ôdbo^rwêlria^xw.,

In, 194& ,1c bij " i n i s t e r i é e l besluit eon'nieuae .indeling vrn .b<i^rl''.nd. ir: l^n^b-oaw-gebisdsr. vcstgestslcl, srulks ter vervanging van de sadert 19S^gevolgde indslir-r, ^ ' i j h';.r.c"hi'Tiia^ van d-se Eieuve indeling sullen de ^©^^en&,Al^,l^ndböa:fB%t£üt:e' '"In sijn vereckdllecöe vorsen "betreffe32.de. 'in -"-©» vac da- tot nü toe 'gebruik---11'" .0 1* "et^rJ-e rste 'iftrij'. erite- vqrr;. x^crden gegroepeerd, 2en dergelijke veranderingen

rrroe-perin.5 In e-??? .d^rLapendc s t a t i s t i e k &ls de .lanxpxsuwistatisliek., i a steeds* eor: orr>-stige saai-, c&ftr %i<?,rdoor ds vergelijking sast. gegevens 07©? vroegere jaren •.oeili;v: sa in bet onderhavige g e v ï feitelijk omiogelijk wordt, ifen r-ost dns «el grondig . évart'XLj; s&jn van de grcbo voordelen van ds nieuö©- indeling en van de feitelijke

caï^ogelijkheir. OLJ tnet de oude indeling of een ainder ingrijpend gewijzigde indaLiïr voort t<3 gar-n, v**<fr nen eer Zorgelijk beslui'..' neorJb. Ck3reebtvftardigd • i s eoa derge-r lijke «ac.trsgel slechts, >£. oneer in h©t yaar te nerrasa object - i , c . de üederlasdre landbouw- siek e on sodsnige wijziging hoeft voorgedaan,, dat do bactannO© inck^lvy in hot geheel niet ^ye&-- sL'. t op de f e i t e l i j k e s i t u a t i e , of Tjann^er buiten 'tsrijfs • s t a a t , dat hot principe, wc.«rop do nieuwe indeling i s gebouwd, soveei 'bèta? Ie -ja,

'detj w£«pop ds best; ande ie gebaseerd, dat de iU-atste eigenlijk a l s oen velledige •vargipsing 3W. toeter wo-"ez ".^schouwd. De se s i t u a t i e i^c • inderdaad aanwezig., toen : $n hot fcogir. v.n 'tece oei?,; bet indeiingsstelsel ven •ktayifig.iKsrd veruiten» Zie doos».

;-Staring onderscheiden l^ndbouwstelsels, warorvan zijn indeling -uitging^ warer- door f: : moderne ontwikkeling van de landbouw vervaagd, vervorr.jd en seüte .grotendeels ver-JdHersea en het wus duidelijk, dat het voortgaan op de door hen, ingeslagen weg'sinlod

:.WRS. IJ? nu inderdaad de toestand so, dat de bestaande indeling• '(1912.* door ie gawij.

; sigdi- a-fstandir;Jioden of va.iiysge de e^onöalGsen, waarop ae ia g©botar»ïd' ppsictisci; •".

iwserdslooB of niet meer -voor verbBterinrj -srAtbatir i s ©n dat ••d.e'ajietEje ind®14ï2i"'sod£i

-raiö ~!S* '^'^ SÏ-J voor ondersoelc en voor depraotijV do bosto ao,^Mjld>©d.©n.-'Si^dtp -dii

onder dr bostïu-tnd© crastandiglieden - h i e r b i j o»;. rokening houdend® ïöet -cte' kost©» .va». ;ds jtó>li0.'--tie v.v-0: do s t a t i s t i s c h e gsgGv©ns-r vall^r to bereiJcea;•'1,'ïiaor.aijsi tisniïg ". [yslt sot\f©l het 'é^n a l s hot anrlsr© in sterke •r-ï-.ts to betwij f clan,'; . -*:

plet -is te betreuren, dat dose i».leling i s ingevoerd, sondeir''ds.t a l l e desloiadlnsa |'op het. gebied v&n statistische verwerïring en all© bela^hebb®ii»ï<3Q. M3 de-. liijïdbous*»:.' fStatistieJ; van dose so belangriji.o wijsiging an do notieven, w©l£®"Mortoè beftbos Igéleid, kennis hebben Icunnen ntxtnsn en hierover hun even'iaialQ pprisricingisa habbaz:

I-de 3^n^t>oï^c^g£j3isati©S[^eircnleerd, Soeh belangstellende dösiundigeny scala b.v,'"' ?d@ hoogleraren in de sociale en ecoscciisch© weténsohappoa aan*?3e.;TEa3iv©rsiteltos '@n

lh©g®Söholen., noeh oen groot atuatal_van de re.^elnatige gobruik^ra'j^aïi ds 2a&fe6us*«. ^ t a t i s ' t i e k , 'zoals de Ilijkadisnst v;or het.NationalB Plan, d© fTo^ëoi&ls P 3 a a o l ^ ^

iaoh© 'Biensten^- da-Soonffiaisöh-Teehnologisohe I n s t i t a t s n , ens, Rebben hieraan véèt'éa festatelling irasage gehad j - vermoed olijk aijn se grotendeels s©3£» sn_.van, hot %estaas |van::dé nieuwe indeling nog niet op de h,oogts, Het gevolg i s geweest," dat e.en.'Opéaiia-Ire 'disctissi© over het onderwerp-in de' tijdschriften hooft ontbroke^ Slechts m ö® Ivastatellin?; i s een enkel a r t i k e l , n l . det van .-teris? er. "cheor, in "het ï&s^boda5os> Idig 'tijdschrift van I-feart/April van 194S, aan clese belangrijke ga^k gedijd, f o a w j l . Idoènde voorbereidiiag heeft K,i, op deso wij.se dö nietE-ze iMeling niet gelcregen, 1% I ; " ' '• 'de or^tandigheden hebben «.aeegehracht, dat in do publicatie var. onse landboia*. fötatistiek ©en 'belangrijke achterstand i s ontstaan en van de. oiora-^e indeling; nog'.' msmjolijks gebruik i s 'genaalci, bestaat ©eb t e r de nogelijV.heid cl© sat-.k nog- opnieuw ' ionderogev) te :sien. Het v i l mij voorkoken, dat,er aanleiding bestaat or-i''320 te gacm lof' d i t wenselijk i s , In het'volgende r^oge ik dan ook oni'j's Ixsechaïwingen en'"©ps'er-. pingen cwor het vraagstuk van do indeling in landbouwgebieden in het algëcjeen" en oïver de itóeling 1912 en 1947 in het bijsonder naar voren bren'^ïi; ";

-P.I0 •eigeneen principe b i j het opstellen van een groepering van statische gerrevens $*©ldt, dat de aard van de groepering wordt bepaald door het doel V>B de s t e t i s t i e ' - , |ïn 'fe eeri3te plr.vs.ts valt in dit verband op te'ïïierken, dat hot b i j de^'indaling ±2.'/ laniiborr^gebiedeK a l s üitgangspant van •gte-.tistische groepering niet gf.at m. één. st*^" Itistiekj ..doch on. t a l TO3 statistieken. Van do typisch© ïi,.nö"-Jou-/s.t£'itiPti'jke2.s

war^"--pot-. I s t o t mi toe is'gebleken, öea aekere behoefte Instaat aaiio^n. indeling van ):4 |lanfl in getded®n, bannen de volgend® d s de b e l a y ^ i j k s t s vordeyj .geïioondj '.'•

(2)

2» i f ^ ^ i t t ó é ^ ü a ê& &^mrfl0kbat inges©»»- doos? de •ftk2e«wrb©aw@e«saBfl«*.

3. Statistiek v®n d@ ©ptoremgöt w a de eJdserh©*mge».$s@ö. 4* S t a t i s t i e k •?» de veestapel,

5, S t a t i s t i e k v&ïi d$ iajtol3isni^«s©9gsia# 6. Statistiek m a de IsedrijfjJgrootte, 7» Statistiek van paêht en eigendom. 8. S t a t i s t i e k van de bedrijfmaltkostasten.

9. Statistiek'van de arl^idekraehten i a de landkoaw. 10. Statistiek van TireTktuigen en machines»

1 1 . S t a t i s t i e k van koop- en 'pachtprijzen* 12. Statistiek van de grondgebruikers.

Eet behoeft nauwelijks betoog, dat het wenselijk i s , voor a l l e onderdelen van de ta&boiaretatistlek jsoveel mogelijk een sslfde ind©ling i a landbouwgebieden t e ge-bridken, daar bet apdera isaaers onmogelijk zou sijn de vesrackillsode gegevens , dn ' landbouw, betreffende, met elkaar in verband te brengen. Hieruit volgt, dat nooit

e@n bepaald^ beperkte .doelstelling uitê&ngsjnint voer de indeling kan vormen, doeh dat slecht© ©en doelstelling van algemene aaj?d, die aan de verscheidenheid van ©n< darwerpen, de laasïboïs^tatistiek 'betreffende, recht l a a t wedervaren, hier a l s grond&Iag ten dienen. Z© aal b.v. een indeling, die er op gericht ia ©ta in het Mjaender het velband tussen bodemgesteldheid en opbrengst van de akkerbouwgewas® in het l i c h t te s t e l l e n , niet aanvaardbaar *ijn, eradat sa? geen waarborg "bestaat, dat een dergelijke indeling voor andere onderwerpsn dan de opbrengst van de akker, beysrgsmssen en voor het zelfde onderwerp, vaisait een ander oogpunt gaaien, ©en indeling mm? essentiële c r i t e r i a betekent.

¥at dient m® nu a l s algemene doelstelling van d© l a s d b ó i M ^ t i s t i e k t e beschot*» wen,. gaaien -uit het* oogpunt van een indeling van ons land i a H&xsdboawge'bieden ? ' M.i. kan d i t geen andere aijn, dan het leren kennen van de regionale vereeheideaa-held, die sioh i n de verschillende, voor de Nederlandse landbow kestaerkands ver-sohij-nselen voordoet en het scheppen van de mogelijkheid oa de oorsaken van deat veraeheid^nheid op t e sporen, het l a a t s t e ©»a. net het doel, na t e gaan ©f het KO gelijk i s ©ngëaastig gaaehte verhoudingen i n bepaalde ©ehieden door .hierfcèa ga®iga; de si&atregelen t e verbeteren»

Wil eea etatistiêeli© groepering aan het ©onaaaal gestelde doel beantwoorden^ dan s ae verder seveel megeli$&Lmxi drie aiaen moeten voldoen, n l . t J* Bé moet overaieh t e l i j k blijven? %& de g^verm&e greepen moeten ©poot ®amoèg aijn on. het aantal vaa te nessen ©bjeeteaa i a elatistisoh© ain ©en raaisa t e doen aijnj %. d© gevow&e gre®. p©m moeten. Ko^esl mogelijk homogeen a i j n .

Eet. mib 1,-m J?> .geneesÉ© Tmm^ntm vee^lcfiig a l s aijnde van teofeltieh® aayd feuita ^©»söh«ww3asg late®* i e 3 a « i j k ii? eeïiter i n dit. geval de kwestie van d# hcciogao&te van. de te verman groep* l i e r b i j Ü e n t sss» aSeh in d© eerste plaat* af t e vragen v^aaalt m$k mggA .rae» des© haaegenitait wwefc t e aiesj^ Hen aantal 2si3yib«jm?feadrl . ve& kam eea ^©tsegeaaa» gr«sep t&mm* gesien ^ n a i t het ospnymt van de verhcaading

ymiilmêr^m&MtAt "Soöh kan t e p s l i j k e r t i j d hetöeegeeia g i j ^ , g»ai©n vanuit het ©o® | t ó t ' nmn Ie gpe©tte vaa- de hediijven»,

Al© algeaeen pr'inai|>e moet hierhij u i t d© ei«rd der ssaalt gelden, dat de t e vemen -greepen fe©E^geen moeten z^jn, ®aaiien va&uit het deel, dat won ssieh b i j het

opaet-te» y&n de .statistiek heeft gefi-teld. I s men er eehter roet deze uitopyaek ? I>» do« «telling;, aoalo deJsse boven la gef ©rsiulöerd, i s tweeledig? het leren kennen ve$ de , veassi'elieidoïihsfid $a het l«air©n kennen- v*«a de ©erasa&eïi van d^se veratoheideïiheid* Mtaa

kan niöh, in vesrfeawd hiermee, althans- i n theorie, ook twee vwrapn van grooperis^g ve^tatiöllsm, s l . ' i 3^ ee^ gre©pering? -wa-arhij vöjcdt taitge^an va» de verreheidenhe rem hei» la^Br t« n©»»^* of beter gelegd, wa^g«ïe«aen vérpshij«e«l gd3£. «sa du* werd g^traeht. gehi^dêïi t » vöïwèh, -««i-örhiiDneai d i t «f® sselfde karakter dr&'aè*» Geaiesa de •»» veelheid *•

(3)

^êsS^^-'van-orderwerpe»^ die Mriïieïréê Isg^lsoj^fet-isMek vall©n, betekent óftt in feite ..j, dat :nen ge bied en tracht .te. vpraien. waarManen de lândbeuw ala geheel gezien. geve©! aoêlijk van ean 'zalfde aard.ist ^ een groepering, wasrbij uitgegaan wordt van ©en oorsaak of oorsaken, di© hot waar t© Tseaen verschijnsel geheel of ten del® bepalen. Man tracht dan dus gebieden te vormen, dia ten aanzien van deze bepalende f&ater of bepalende factoren zoveel mogelijk homogeen zijn.

Beide v o m e n van groepering worden in de statistiek inderdaad gebruikt.-TIen- voorbeeld van deze onder 1. genoende w3jae van groepering vindt ï&en b.v. in ü©t iadeling van ons land in eeonaüseh»geogra£ische gebieden, welke is gebruikt voor & V beroepstellingen 1920 en 1930 en de bedrijfstelling 1930. Uen heeft hot land hierbij ingedeeld in ge-bieden, waaa'vaji men tannar, dat ze go goed ïtogelijk horiogeen waren, wat hun aconoir» ache structuur "betreft en daamee ook wat betreft de elejaenten ven dase structuur, de beroeps- en d© bekijfsstruetuur.

Ben voorbeeld van de tweede voro van groepering kan :ien tot op zekere hoogte v i i ^ n ^ in de bij enae öeno^raficche statistiek vrij gebruikelijke indeling van ons l&nsl^ïS^I geneesten, neer het inwoneraantal. Koewei de historische oorsprong van deze indeling waarscl:ijb£Lijk ©r-^ens anders ïaoet worden gedocht, ontleent ze haar warrde aam. het fei dat er e®v. sseVere j-jate vc-r. verband best&i.t tussen de :',mte van verstedelijking en ver— achillende demografische verschijnselen.

Is &eae Ir" ',at© geijoen&e wijgg van groepering voor de publioc- tie van de gegevens van de landbouwet:-tibtiel: to acoaraarden 1 Qpgesiorkt dient te worlen, dat uen, wet deae var van 3r- •'. •••jeria-^ betreft, mnzelf sprekend duidelijk verschil dient t© maken tussen wetenschappelijk 'onderzoel: op. statigtj.90he basis en primaire publicatie van statjiati-gcho ^egeyents. !:©t rangschikken van statistische gegevens naar gebieden, waar een aal de veren-"-ore telt!.-; oorssaai: op liet "waargenomen verschijnsel inwerkt, is, aoals beleend, 'een zeer je^uil- eli jke wij se ar. op overaichtelijke wijae een beeld te verkrijgen van

de corrol-tie tussen twee verschijnselen, die beide een bepaalde geografische ver-spreiden:: vertonen. Voor een onder ace}; op deae wijze is elke regionale groepering, di enige kano biedt op het aantoner. van ©en bepaalde eor^eiatle, aanvaardbaar. So sou ha b.v. do noeite waard zijn verschillende statiatisehe gegevens, de landbouw betreffes*-de, eens $e rangsshikïceE ÏBSP,-jroopen van gesteenten, die volgens uitkor.eten van de 3*» gertest ©en aélfde intelligentie-peil vertonen, om op deae wij se rif! te gaan welk v©r~ tend er bestaat tassen bepaalde asceten van de landbouw en d© intelligsntieverhoudiïï gen in Ifederland.

Heel anders staat het echter, wanneer het gaat eo een primiro publicatie van' gege-vens, de dishtst bij de oorspronkelijke wwrnewing at.-u.uido vore van publiéstie, waar-over de normale gebruiker van do «statistiek de beschikking krijgt, vooral wanneer het ssoals hier, ée enig® vcsm van publicatie ia. Als dit laatstahet geval i&p is dea»

wijae van .groeïsereaa feitelijk volleorien ontoelaatbaar. Xe ii^&riiïere in weaen strijdig' aast het jrondprincips van eUc we'bonachappelijk onderaeèk, al. dat ja»n het vepachijö-(Sel dient t e :--jensien, voor ivsia kan trachten het te begrijpen» Wanneer nia» gogevans be-treffende een bepaald vercchijnsel gaat publiceren in de vorm v^n geïdiddolden, voor gebieden, \mas één bepaalde ooraaïjk of bepaalde oor&xken op dit vera<dtijnwil hun in-vloed uitoefent ©f uitoefenen, dan geeft jaer. in feite geen beeld van ver»pr»iding van. het verschijnsel, doch slechts van de verspreiding van iets als een eorralatie-eoSffl

oient, betralrking hebbende op het verband tussen het bedoelde vereehijnasl &n da. hier. op werkende invloeden in Icweetie. Dit betekent, dat in wosen, doordat hat varsohijn-cel uit deae vorr van publicatie niet meer als zodanig te kennon valt, alk ondarsoek naar het verband tuapen het verssiohijneel en eventuele andore f&etorea uitgesloten la, m . a . ^ ^ e cijfers hun waarde als uitgangspunt voor verder ooderaoek hebbon verloren.

Hieruit volgt, dat deze vorm van publicatie, althan» als onige vorr. •' • •

-bij de bevölkiagaatatistlölc bestaat naast de genoemde vorra van publi's&tid, soals be» kend, een publicatie van de voornaamste gegevens per gemeente afzonderlijk- alleen toelaatbaar sou zijn, aio er geen behoefte zou. baataan aan ©en ©Meraoek naar het ba-ataan van eventuele ajadera oorralatioa. Dit aou hst geval aijn, al» van tevore» sou ^aatataas, dat de oorralatie tuaaen de beide veraehijnoelen volkanen ias of wel, dat

indien aiéh afwijkingen aouden voordoen, deae souden noeten worden beschouwd als van toevallige aard, si.a.w. niet hun ooraprong souden vinden in ooraaken van meer

a3gase-m aard en du* «iet vatbaar ssouden aijn voor een wetenaohappelijk enderaoek. Bestaat

(4)

-B e s t e l t nu. oen dergelijke eltraaMe t . a . v . de ianifeow f Hetbsfeeeft mTwelijb-s

<%e-:.m^,,M$M%.m§£„Mp*&l.& wi** ï ? ® S L ö ^ ' ~ _ . ^ .r^ ^ gesteldheid i n

hot betröffendc **@b£©öi, dooi c!o <teh©le oultaaör •©uit^a* i n do gin vrji ïact t o t a c l van rtatoriëi©, ^eestelijlce on iriatitutionel© verwarverfied©»- van h e t betreffend© voü: of

de betroffende bevolkingsgroep sieh i n de ex-rd van de iendbom/ c?elder.. M i - s . - t? de

t r t ^ r l i j l ' - o b a l e ^ o s t e l d h e i d (chestisch-pbysisch® gesteldheid, hoe^teli';~inr, r e l i e f , enr..) vrteraterthv.ndige toestand, do h i s t o r i s c h gegroeid© toostend <'!..rftiale ver?:> v©-lin,;: on o n t s l u i t i n g van hot gebied, de var*-: dor nederzettingen o:, iv vrrbajr7 d"..~rTiOo

o..:, de li,:ging ven de b e d r i j f ogobowon t . o . v . de jrond, do i-istoriscVj© oetvl* hel! ing

v^n h e t r o e t 01 do boden (.Kiblorirecht, re^Vt op eaHrssor, vroegere ir*" c w r b o a d i n -gen}, •':rf': ven ""o pcehtvorhoudingon, ^e l i g r i n g var hot betref:."ene"'o 'jcidöd t.c-.v. d®

r.f setgc" ierlor dei* producten, de arbeidsvcrhoralingcn, do dicht'-eid v r do '*?voï3ing, . de hi-jtoriochn onte#\-Veling var do ^©d--rijfs^tructtrar, set" er er gewoonten ven do b©~ treffende bevoü-iiv'3'jroep, dr a;rd vr.n h e t n i e t - u g r ' r i s c h o ceeno ioel;e leven i n h e t betreffend© ^ ' - i o d , de ©rfelijlo .'anlog ver. de bevolking, üa ov.t\rLY:Taling var. hot orgr .nis: t i e l o v o r i n de l-ndbora-r, hot or.tvi1 Velingsiieil ven de e g r r i n c h o hevel! i n g ,

deze ©'•' no" oor gr- o t aar.tr 1 andere f; c t o r o r doer. Kir- irvlood golden op de r r r d van d l"ndbow.r in eor bepaald gohi©.-"'» ' d o t e lieer, i s or dns oen veelheid vr-r f a c t u r e n , die

de crz? vsr. do l-ndbouv i n o-jr bepaald gobied 1>B?W1'.oedon, rsodc t oen eenvoudig hantee Tviro groepering i r '©bieder., gebaseerd op oer i m ' e l i n • w-ar factoren, dia do landbouw

beïnvloeden, c l nioJ. denhbarr i a , rr-rr bovendior. weten we van de ondorlirage

ster'-rte-vor*ondingen ven ' ?. do se factoren er, van do vijf!©, weerom 2e el.-aar ^ I n v l o e d en, nog a l t i j d weinig, vee? t e v o i r i ? er ooi r. .r "dj benadering de bot©! enie van de v ; r o c h i l lende f ' c t o r e n Icviantit; t i e f t e "runnen -opalen, den rogiont-le ixul.Qd.rir ton belioovo van rV l^r.dbouwstntir!tieh, ge /• o©•*?<* op ©or* onderscheiding naar dr. faotoren, di© de aard van hot l^dbcjuwbedrij; jeirvloeuVr., "sou n i e t anders laiitDon nijn df.n «-^rove 'jlllékvwr. In principe i s r . , i . d;u* 00' " •" •• ». ro irïleli.n^ ir. regionale «-nhcd*:. .0 p l i j ^ ' j -'"'''-n, u i t j; •••y.ü vnr .Ie c;.a*d vr.r. .Ie "- :\" OWJ .in r i j n TOTÖCV:11J ondc cs;>oc-.'»0-., soeds des» aieh i r ziji: vxL t o l i , ;,e vorscï.ci •"." oid r..-^ or^ voordoet. : e t doao uits^-'-cI s i j n u i t d@

£jrd v;n J.o & '. de o - ' i l i j ' '.oio-' no^ r i e t ey-eloot, doo:. i n rtcli-ai,)*: i s liinca dese VJÖ-J' e r c;"/- -ix,; o-^elij" ; i" oi- '..i-vor- x\"> tnr.-. •, on vor:d.jdt op dessa u t j s e d©

noo>"& ',' o I ~?ioiet. o n u i '>sprc .rC t e '"'oer. rrr^;' iv'o 1o "X3te?.enis van de v e r s c h i l

-fc'0 ."•• e t • •: v"or de trird van hot landbouw b e k i j f i r d-. vorsohillende dolen ven ons

1&:K1, o/-- •\1';CT- r' , ucorvoor, HOCIO gese^d, h e t ..'in^'.-cnt ontbreekt ©n die trefowen» nooit "''•'••'- !.-»'/C' • nd'-.rs i>,oa bxtn-en leiden den oor. betr©'Velijl toex'C-llige :^reep u i t eer;

veflhei': v r X ctoron l ) .

•iet .-.oot -.-«i, uit-cfinri' vrr. hot veor.7 c ^ ' c , 'vet oor.'o ü nijr. over de indeling 194X;

en l ' / l i ? -tr. do tooliebtix-,-': -ot do i-'J.olii-r ly'/^ wordt "ese-idt :'" eor *\et econoriscb

onder2x1. i s t . . v . do ';>oct .::do i;«.Teling i i : 'öelc doler, des 1: :ide ©er. 'vQw^drdr^, van. do ^©bisdofjra;-sor. . io^elij' . .et 7 r t 1 i:.-r zi >e7.ijV. i \ l ; t ar ";e "..'ij--er., -lie ver«elij!>-bocr B i j : , .Ï^-C* a- bod--ij ver-, die ver •*olij' ;x r c c ;oii j " •bodoa* liebbon . ' e t l i e t , aa

bot v . e ? . ; rr'-o, \ >cv 7o h. :•''.", .Vt xsr ' i e r , ruxr ' i j ' e n i r . ' , prinoiydonl op' da V»JV

b- -r"n "©-• i s . lC:'::o^.*n, ircrveer e i .-.•«ent t e *TI nor v.3tot©3*J.©;, d i t -.on bepaald g®-. bio': i;: rij:-; rt-e-? ?x>ï^.r.lde • o -olij" heden beo."t, rrcr-Vt ncn hi:.r=«e© in feit© u i t ,

c^x.t -or lor? t i r x'o.'ldoor'lo •< t e do 1-rfc!'ten, die de acre"* ven de l.nc7.bouw b e ü ^ l o o d e n ,

ir. hu:: o:;d-'r?.ir-*o o ter" tovorhetidirr; t«- " "niMn ©r huv. ef oat t e "armer, bepelsn.

••et bete" c " t , cl'.t ?er. deze ""©lo factoren -ioont t e ?urjx>n a p l i t a e n in één ef anhele, d i e ©Dsenti'óel s i j n , daar a i j i-iaoro dn " to^e-lij^heden." binnen .-en beperld ijebied b t j l o r en dCuiT'.Kje oon r^ctst-vf voor de ii%ilelin.- jever. en de r a s t ven do f e c t o r e n , die

i.ieor c i s t o e v a l l i s en bijbo. .r/fci;; zijn t e beochomjen, \q..;xrvt-ii de cem/esigbeid c;ls oen una.iL.lio -.ïoet vorden rjeaior en die aondor v e e l --looit© aoa'-on Icu-'-nen worden rjoè'lini-neord, ;13".e factor i ï : © r s , dio ©en invloed ven beteb.oris op do care?' v-n do landbouw i n ©oi. ÏJepcsdd gebied u i t o e f e n t sn n i e t zonflcr neer v r l t t e © l i .inoror-, beïnvloedt u i t de aerd dor ac.i.1: d o ' h c e l i j i beden" ven bet laotroffond© ^ b i e ö , .. _

_ - ^ « ^ » » _ « ^ ^ _ " , ^ „ . , » . ~~ ~ - * * • < j O C ,^J B -l ) . T i j dans het oe-ienste-l-len ven doao nota bwan :iij e^n beso-l ora-rin;* onder ogen over c Crcndisli jen ven de indeling in IcndboiM^e' leden van I r of. Dr ' .•'!. ^.vier, hoogleraar i n de ïr.ndhuiaho'i51amde aan de Univsrii "r,sit van Indonasiö (Totclo Ic.ndbomwet«n3cIiap,

1949 $ IJIÖ. Ö3 ©n aoatehenlng 30 op b l z . 103). Met deed me jjor.oojjon t© oonötateren, ds

ï l ' i n e r eveneons op het stendpimt s t a a t , dat do indeling i n landlwm-rgobiodoc i n princj p© noet Iserusten op een geconstateerde homogeniteit t . a . v . do algenene card van de landbouw i n een bepaald gebied en n i e t op de honogeniteit t . a . v . een bepaalde f a c t o r a l s b . v . de bodemgesteldheid.

(5)

;«•'. ''j5t'.'*3

.„ „^ «985«tó^«ia& Sogrite «sis " p » n?#ètss S» «sa ï£aa& 1» $ï$s* «lat de «8®* «££#

$$$> !*#*st$gt **2£*

da msêêè 'ptosrfctf «n&A* w r a w w i " « i j sv

fes* 2&I" i r c w t e s ^ d&t bat mitgaijga^fcBt f e*s*~

%fl$i ftft >*$tótö«t KU$ct 4t&d$$$$s, ent ötóa ^ $© pj&eti&efcö ^t^wSdssg te de

gö-3$**sa»$# .gmiMïïg tet 3» ds&lHïïg 2§4ê Ixy ihnsgfeiiJM38r# ta©gelijidted^a» iaal i a d i

##?i$le j t o a t a ItMfi gedaofet flge3bsg@3i £ p e©a gelfd* gjac^^isroeflët1*^ lïafc ©e» *S>©1Ë& M#~ i p $ijm$.p& m^6ÉWï^#eid vostit M$ de ^agjEWMasiJag tma de ^biedssi da @mm tasaön é* . g ï ^ l s ^ ^ t e a ^ « 3 . g i j xwfe «|i«^s% &ös?g w d t K w e«sa s f c w s d& gsaamt»

Bel-tfeEUlttfeaWr #84&># *aj£&904'*ii pat tite8£tetf!*aA «ft SteociiijpfeejrM^iM t o t éea' sso»

'#$®stöiÊ> v0, '&$& ^&im fesfrtswaMÏ £0SM &Bm®@&Q&%&* 'Hoeról ma 1» w*scMll»wS» &$-• 'y#0#& w d$ tó#r®ta teitqtefón 4» tavy^d9ii»d.»lïi03?«|> t s door MEO&B ea

;j^«$r.t>,&. 6ssaaö3?lciï^' giïsraa^rli-» j8p?#«fct «$*. hst ge&söl cte&t 's» «ss eteasfe»- oytajv m- **i ..iffiS^s^^t^J^' W R d» l a t e r a a l » van ssadar® t&efantwsu

1%:"de fcéjóBte ïöfcat.0 iBaXt t «!« i j » i ö ^ Ïiefc te*a«K5S' feelKexya» fedt* cfet, o<ds ssatw»

^ ï © g«Nto5B$ö& ssi» .«onibft^fe' i »# alk raeja TrasOc »Ef "bewttöt of titébfftmist atcMjïïè aan ttf

# :^3?«Bie©i38H6«B MpSa% «^s '49OP- w&m? tactedsdb» ocwtósm '£B ^9 lo®p va» a© t i j d

3^|fö«4öö? 53aii • 3aa last "hMpffsê^t mp && m%&~ öaa vetócoleniaS» grojsaon, door #» i»«

'Ï3&- .,&& %f§eö« plaaifö. sa^e «o? aó^snaató ©p «eep^sm ;gö«<ss»ji|, öair &s rösaltsteji van de ^jgpiStótew«s^ JS,Xs ataatötaf Voor &© t»«&listdae öo^sl5»51dtóöii voor het Sajadboow'oedï'l^f

'Bft^p eeia ss«^ 'feelawMjali^ïs© wsutoSe Itöeft, geai^n Ö© «norsae imsriUti®, die sieh tts&sea ;l^leig3?<»sö«fó ®a ElaigarmKbïij. ssaïaSgros^i «a sjaj^g^oadea, «BJB, vocardoas, ssod»* niet ' -sÉftMeja %*^, ^$ t©cJmi»fi(b«i BdgtïiH^^^*^» w@33cs 4r»e typen klsigrQïid Meden,

aaaads3>-;3||fe ifteé* tsitêi»ai<?psfe9 dma 3ia* weB^t tópaaMQ kl«igr«aideia, wrgelèkeB met tsepaelö»

'ip»Qï^E!«pÖQR, .tdeöaa* -few, m& üem iww^obilleaa t s ^ k e ü l k rsobt v ü l s » doos erv««?ö3^. .ifitaa s?0tst' é& isd^llaag «sp t a l vaa-|aaïifc«ia g t e e l esdsrs di©ïi©B t© »£j%. das se tbafcs

' 4 0 P • • ' • • • "

!&»&-üdöca» Bët fflü^gö &ler 3ic^ ««ms tdt&rïÉ3s9l34fc wcjrdéa vastgt^teH» dat Jsart EtÊswstttsg i « "te 3ffl©Bi9% dskt» g«ig«9®B Ï3epa£ö.d© ga«^gra£ist^0 c^taajöig» '<%$$%''m sl^Jkiïsgmj waa 4©afö. W & suS» töewal5%e *twdiiftiP «OOSÖB Moeten worden te* /éi?tow€|- BkM» *» sNMrin*. fet de gé&dö mtö3arili5&# -«öteEid^ïedaa Ax^wdaad de

Vf giiféè ïao^e^i^baès» mwmiï&m m ^fet 4ö. to4Mde3% d£ö »tót 'dss2? d$ aaatimr &&«

*w® s^|% d^?»i«# kt«tt m®. iMpmè^ mmm^ffii®\^fa}£®&» meém, .sa^a. Hot i» •

-«#3Ï .«^ittUfeg^. we&3» v ö 2 k « «;| S '»l»i|d'ia« ö«t & -sooialè.iai. «8^s^<&#

werkeli^-fin» «t*r£iSI* «ei •^Mw^lijk© «3Kf*«l.ïi 'im» feet vöTOij»d»a Is te #s&t* «wi WB«» w ,

bli|w»-&3,T .Ijadsed'l'alar Ie mttöörH^lé ^ ^ ö É ^ ö t o s * Afgwi^n w ^ i feit^ dat bajtólde,

• j£» ds iöop ' t e 4» Steile-,», -i» &ét ;^ad#dïap ij!a»%i*-3fegcl» i&t&Jge» vm ws&m 6H|ce

w t & t ó t t i t ; { * e ^ ^ 2 i ^ aard te d© Ï ^ ^ ^ « ^ I J W ! > % . «xnu) itt &st w

-.-Sadte .gèi3?s^|% tefes^siao^ ^ i ^ é t o s v w l ^ i ï ^ ^ aö©tr©5^.tiö^^ «*-.

-TW»Ï tóea3Jè M ^ | ï ^ « » i ^ .#ti|l»l«ïa*0at«a $as lst9t ©c^sutóseJiQ Is». •

(6)

-mt jQ: «*•

p'&hqg^ iei&ak 0tîi ^-ïéèéé 3Ért£%#-:--ai^^'-|Èsi»st«wia-.,o£fK>9ÊSaösisin: .^p'-'î^êftSBtt •&&:$&£•'.'•

te&Kiïï^-i^^ '$» « m ' W t f t i gebied voor'se toekomst b#V • itSMsaw O»» 2B!ft|4& #é£:$a& #öwbé*2de& «ft». geMede®, mè$ sW^J&eiastd^

i^gs^l^öifeiïip-Vwafi»^ des»? :to3i^fe«3!^l^e'l3E© -.«N&ti&att w a :éte-jpèit t&t^^epeade oérS* 1#*

: m a geem verst&a&lg 'niks kern vcfl&Hjttdeïifr dat «»• n i e t va© éé&^slMggEtf&sêB iawrlaed. «ij» /.<?$>de wtiUn» egK&tt&igU^. vs& tarit/göbiad; '

Be ±»3aÜSg' 2$4& ïstt ••wa! ^raa eijei^^ardbare isdeli33ge3% die bet gevolg sij» Vft9 bet 3asp«r'è3ï iten bet bistsirisob gtareastem. Ifo.iiwdt b#v» Misteer bij het. gebied A 35. ' ^©13&:S&SM& ÊP©c@sak^i|€fiitt isagöête^M* keeael sattHafrlijk Aalsrasor v:o©r bet overgrote

.gedeelte s i s t allees ia ai^n a^róisehe étruetanar ia/niets sseer l i $ s t ©p de. nöraasSe iröQgssker.ije% dli&eh er z^av.xsittg&ijke beye&eoisg oc3c nooit of Iteijfcaaer «gp Isa», ga&s lijketu Boögeveen w©rdt ingédeeSIn^ Bonsale veej&i&os&al© gebi«de% boewei door ds bijtörisébe ^tsdideeliïjg hier een bedrijfstype i s öötstae», dat aet r •'•:|ISS'> ntms&B vow&4iïmé£ï& tjpe si.'heel wettig meer gejaee». beeft aai verït&vfliiög* «aak»'

slaititjgj iJfiKarijfjjgroott»» bêvolM^sdlcMheid* eaz. vm dies aard aiJEu dat d i t g#» • M»d> sselfs ua iBgrdjpesd© «t&twm*«teehsisehe vereaaderittge-ïi, nooit soortgelijke ajn©ge

lijï&tedefl" aal krijgeB als dé ««idere veenkoloniale gebiedes, Bé lajdelijjg van het s?i-vierkleigebied boradt .grotendeel* in het geheel geen rekeaiug iaat de bet3kngrljk© biste slssfce ver»<&illeïi &a onttdMcelisg, welke aich hier voordoen m die sseker »og tiea» talles jaren ht$a ingleed suliea .doem geld©»* £B t a l van gevallen »1JB gebieden ©pge» bowad u i t ©e» saaital kle&jae stokjes, die als enclaves in verscSiiHeade gebied»» aèt,-sa <|3(ii^^j9^ap*ligg«»a. Dat de «rageviag, waarin deae. kleine stukjes liggen* als vaJlS5öl$-,

'öpreltem" 'cgs de &®rd ttón de laïaSbcwsr in dejse gebiedjes, die. te klein -aal» <Wa ee» si»

•gen. bedrijfstgrpe te kaaBea «smtüüikkelea en heuadhaspea, eeo st»»3ïe iiwleed «itoefeat* is

'blipbaar béitea besdbouwiisg gelsten» Voorbeelden biervan ai^5 °«a» öe laeekjes

duiai-graad op de Si2idh©llaiid«e en ëeeuwse ©ilattden, bet reeds genoemde -hoekje diluviala gj?öKd iïi Yollessüijöve^ tot op seïcer© boogt© e«ik 6a;aat®rla3ad? eas.

Het meest -verbluffessde *»«» de^e iaadeling i s wel» dat mea ia staat i s geweest b*t • ttttmbotst^bied hei Westland völkaae» 'te '&stea •voxüiti&aim*. Het verdwijnt in boofdaaak;

$$. bet aiüb van ilkjaaar tot Hoek van Hollasad witstrekkeisae gebied "Zuidèlijj&e Bui»» '

streek"» Zelfs a l s mea 'alleen.deï&t aan een productie-statistiek.ma a3dcer"bow «a . veeteelt «-fcetgeej* -iait d© aard der aaak^'gesieai de i»le s'oortea ^?an agtfariaebe «tatl-.

stiék, laaarvofor de^e iadelisg aon moeten wordea gebraikt, Qm@rmiïMoaH aou .sjijftv dais. txog «iet EO» ds werkeÜjkkeid Völkomeii voorbij, al» ste» -doet alsof d i t ttdnbeua®abi*d jjiet beutaat*

è© vi&m- «% -wsksr aaaar essigssins aogeli jk^ de lajadboaagebiede» te begremssein maar % . greadsoort» leidt er toe, dat i a versebilleude gevaiieö, b.v. i» -de gemeealam Keorè» •

:«a Sl'eidfewH^j» beJrijv^öta» bet ag. epstr«öck®sde t ^ # die sjiöis ower yera^ill^j^de.

-gröivaeöorteto git»trekk©% iji.'tweeën worden gesïïéd«a, oudaïflcs bet feit,» dat des©

be-::.d3?i|teïï ee»,e*,g!a«döobe ées^id vsrmeö* Bet i s ewrigejas -osa in dea» l&rt, t e blijv©»»

;"«4*fe iaide^Jik'# usasroa ia,2^id*-' «a. 'RóovffipMfeik op desse iti^sn 'de bedrijve» ia -twaieia ••

;g.eetes votèêXL gtlbökt^.'terwijl 42a de. gejaeeiitebFiiasterwolde, Midwolde^ leed©;% Wias^o*

"••ttas «DS» y. IBÜBF de- «i,t»«.tie ^wwdsiï''di atikde i st bet gsihele' gebied esaier'lïet ttki0i««

•::|èbiedt liwt.Oad^^iMBffc "hÜ^ffc. g^aetógaa^ktift HtÉ» ]bad dsse gebieden met msimtil' '

-.•»«BÏït töt de ö.%e^&föïeftiliöB• '«f tot'.dë-%old6treekM .kujaseaisekesiacö, «3» de geaoeïade"••;

j&é&m. van feord- «as -Zi^dbrfek; Es?» 't© gs»iï®é «Ba*»g: tan dasö 0kH.eém ka» jpen-üje» '••:•

:;:tóftt «iljs om.»ë\«ïlet'iaf'te a«S&jRid«a,' H«i'$t«t 14$r.4n"Q«fi «Aa«itae«QA ^Mi^.in^Bk /••

"«*&• aaièietólijk' f>?öter ^Kpervistk, d&ö-.ïsett 're.eds geaoeside gébiedjö casder Vöil-saliö^j^ •; t ö ^ i ^ l ^ fcïijkei^ de wzgimm **R de .gsel^séhe' kaart^ disHè ^toe«wtegr©xideöw mk yt:-"'

• G^d-Ol&bt i a ïst& 'ë^bs^'ieinaii gestó 'bil -dé «i^MKattrib Teeï^ôélâ baddsa'k^â •'•• .^rde» ê6vee|d «ïs 3»t .êiielijfesr jgöd^ltft.Wö de .geënte' Sl'Bidbröeïc^ 't3®e0ï£$sM;;i^. •

rlièïsssgaièiïtiies ^Jm.'tr^j^'»|- odk ^ tó'lfSAJftijto ojöèstjsfe».d»' -tceliobÜïJg'töt 'dfcae iBdsltog, t t ó i ï t -wéfdt €^g«irfct* *Bet •v&^ftkimn wm ft^wijkeöd»

*trekeix ifr ftea gebied, iMHb^ïla^triM*»^ l » t ^ j «te» de &xm§ dobar bet f*&«t «»ilit«ps ira» g0jaee«feei|g S» toJMAstoaó** lt>e t s e g r i ^ l i j k «n «»ed»»k?li^c d««e «^djktn^xi .ims eêa iïJdeliïïg- öwtf? gr<«3djN«3a?*S!ó, sse^ M ^ «stmeer w* T^tgaat "wwt «^ft Sïfe^ïwiïK

«ipe* als d& iudeüisf 3S#* iw'&fc* «i^* «e <^fijï!föaa?dl)éaji?#.ï* gt«aö»li|k#.i?ïBdafde '

*a&ï&t!*u** v y * st i&si?fp dld^fiR 0* *flatidl»g«3^i « w é» piaji«w<a?t»ö i s gö^%d*.

(7)

i» f m

^Mto&akf wat è& •0G0BOO^%.b^-bmSt^. höïwgeea «öüdea.Bijay iets wat mar geer betrefe*

;3païijk het geval is» '• '• •* • '.'_..

••¥®PL. «eer Ègpvallead i s ïwVom&ges» i a desa* ©p 'het i-eeaasijdig •g^Stot^ï'païote^pê» Begrip ^g#!l5|lsiède3att g#b(u$iK*$t ' ^ ^ i s ^ ^ ' p ^ t i é i i ^ al» .$ea der sevea tw*£^o$&m vm

ge-Mëdea *W6iêB»'h^ka^| eéa 'begrip dfcfc da» eet* bâbrijfötjipe aisffiidaidt,. aas. te traffâ* J&avaördbaar zoa dit itfaefamérm Vaa het begrip îdegeMedea!' eleohts 8i ja,, ale sa»» moöht m%msimit dat 3e rest va» f$e gebiedea. ala. ai©tîdegebiede% ais één blok tegeiv

war de widegebiedé» aosdea etaaa. -è». dés© aiet^id&gebiedïm daa. verder soade» vwrdea i33gecteeM3^ se^k^igabieöaa^ aaadgebi.e<$ea,> «tos» Siets uijat er échter, op, dat eea der-• gelijke pH3Sjst3bre.t^.c^^liag.-dl« troapaaa ia strijd srou sija met bet hiervoor

geci-teerde ejatreat'feèt tótgaagöpWt vaa cl» iööeliag- asa 'de iadeliag tea groadslag l i g t . Overigens sou eea dergelijfce iBdeliag 1» strijd s& ja met de werkeH jkheidf daar de

o-VHFgang vea de saaiveré wsidegebiedea naar de as&vere al^erböcwgebiedea Aa oss laad uiteramte vloeiend i a ,

Basanseread aeea ik dan odk, de* het idtgaagspuat vaa de iadeliag i a priLsoipe fout l a , dat de greadolag va» ds iadeliag wel m&t eeas&jdig wxrdt uitgewerkt, dat das© tot gewoagea ecmatrwetiea leidt ea zwel in da grote lijaea van de iadeliag als op t a l van detailpsjate» blikbaar «iet te haadbavaa w i t *

Mea ka» ssich aiet aaa d& indruk onttrekken» dat de o^stellsra vaa. de iadeliag eea zeer .beperkt doel voor oge» heeft geataaa* a i . het statistisch oad&rsoek'van het verbaad

taesea groadseort ea e#»risehe productie* Op de betrekkelijke betekenis van bet be-grip groadaöGrt .la dit verbaas werd reed» gewssea, eveaale op de. iaceasequenties, 'die de iadeliag ia d i t ep&ioht v«pto«iït« Het wil m daa ook voorkaaon^ dat a© voor dit 00-derstcak van twijfelachtige waarde i « , Vöpx» elk &xx3e>v md&rssmk' is 20 praetieeb waapde-locw, «adat 5» böt varbaad rast de warkelijkbeid, roet de engere agrailÊKsba

werkelijk-beid# ascwöl als iaat dt algemeae inaatschappflijke we»k®lijkbaid, Edst.ïte g©bi©dea vov-toaan in hot algemeen wainig of geai verbeid iaat de gebieden^' die aieb als een agra-, riseh© oeabeid Tc&ff&om «a door de b©vo2kiiig als aodaaig wwde» beschoowd. Hoewel in . die gevallen, waar bet uiteej3R*&ll»a van een gemeente in twee geacbeiden agpa^lÈjebe

«eahedeo evideafe i s •acala ia de Brentöe gebeenten langa de Hoaadsrug- het streven ca. dese gexosanten ook iïïdeaydaad bij tmd verachilleade gebiedeïi in ta dele»,, moet woarden gewaardeetfdj i s bet volledig aegeren van geiaeentegreajBeïï ia bet algemeen .csaaaavaasrd-baar. Hiet alleea byeaa^rt de biatoriaehe o&s^prmg &m&v gemeenten raee, dat meeatal biiawa hwn gebied eea ssekeffe eestoeid v«a *oeiaal«ee<XQtomi8oh->> e» daanaee ook vaa agra-yisdb leve» bestaat» oök daar waaa? de groadaoorten «iteealopead zij», doch boveadi^a

i s de geïaeeate de kleiaste eexSiQidf wacarqs praotisob a l onze statiatiakea ssija geba-.

move* aodat bet negö3?ea.vaa de geiaeentegpeaa ia de agswariscbe etatiatiek,

ocaablnatie-ea yeygeli Jkiag vaa de»ö statistiek ïöet andere atatistielcen feitelijk ojaaogelijk maakt isn dac^B©e aèaa püuotiseb elk diepeygaand «asderaoek öp eoeiaal ea eoeaoraiseb gebied de pas wocedt afgeaasdea» ïa ieder geval bad ia©» mogea verwachteas. dat ia dit opaiebt «aigsssias yekéaiag-. BÜU sdja geboudea iaet de reeda'. ia 1946 bekeade planaen vaa bet Cteatraal'Baseau VOÖT dé Statistiek* om VOCOP eea aaatal geiaeeatftö -waarâder de lïpeafei» âd*veengesm®eate»« bij de lamiwsftiag vaa de beroeps» aa vtóJ&stelliag* een aplitaiasg i& ftatistiaehe %m&&xsbm deor te voerea ea dat lasa da» sea bebbea-geâebt aiob bieapaaa «ovöett aogelijk aan -t» paöa©a. Erger nwjg i s het a®g&rea vaa de ps-dviaeial© gpensséa. Af-gessiea vaa 'bet feit» dat v^ôbilXeödö-proviaöies l$veade isaatsebaKpöslijke eejclked«ft

Vaa- ^pote beteïce3ö|i^..ai'ja ea dat b.v» de laadbotwCBpgaiaiaatieQ ppactiöeöi »eödar uitsla*., de^lag op paroviaöiaiö baeia staaa* Het «ordb 'de laatüt®-, bij de»» nieuw» iod»!iagf

eatao-gelijk m bas,'eigen ^»bied »tatiaöacb, .te' oveafïdea,.?«pder 'is -hot -Öwaö sa* dat Se be* la»g#ijkste. mimen voof J?sgi«aaaal soeiaalêöocpaieöb 'osderssoek m ïogiomle ^plaaaiag»^ .die r<s^èm&ü& imt agpayisiqibe Jcspsistiej» i a aawaktojg'-lsöBjaa» al», de prcwinoiale plistao-'logische di«faötea #a.de. '0tMttoPtUK&->4ad^^^ ibjatit^tea» .alle op p?sevia«ial« g?«ed~ •:«3ag aija ^^®â«*ïÛ' 'B@ ea'vsaeiag^ él» bet Géatpaal Bureau voer de 'êfetfaftife beeft

< ^ d a a i roet da iad^liag' vja'-BBderlaadiii mms0êi!^0Q0i^ii^^3.& $èUsémf. M»

eviss-eens é$ p^wiaöialè &mssm .«(verlap^.» bad i a «lit-Ojpsiebt ^ t ' a f « ö h w » « ^ é ï ^ Vöorbe^H k«aa«ö' dieae»» -.•'.••• •;"•.. •''": ' •.•.»._;• ':v:

''-ÖÈrfc .aaa,».aa M veföt^airt|iVé^ dat n^V--4ftM;tf«am» iï^Uagj». v«3?gslekea

éij& èie: v*a-3S^» -tniilM'id»' «^':^^t«»witga^' 4fc&.fe3# .e^asa vowiati^a^ 'dieat t e #co»Sea

'$st<3ibcaïwdv-. - t e 'i^lijagw^'fcei^'öiai -v^a;3$$ i«-'& .pplaaip^ j a i ö ^ * l#a beeft teern^

| p | ^ - : ^ j i f f l ^ d « | i ï ^ ; ^a i&dea? -g|§&sd éea "agxreac^

(8)

-:# O *•

^ ^ « f e l ^ » ^ -gjs'gpet» |i|róa"gfe*i«öi^.ï^fe i8§raï^-eï3ö'-|ii035i|f < M H I É i i ï j ^ ^ ^ - ^ ^ i . •• 4ta^/4$j$ia3B. -«ais Sa#pa# $aa aam 1É$e*3A t$ï*. i » iseer *P Klasêeöwi mi»' -êmimitxéto* ' tó.sé» a ^ & l t i l & S l ^ g a a l a ^ éööp'-tfr- vaare»'aa «f »»a i a s!3» ^;marós#% ;7ö«^''di0' gèb3^èsii altijd .j^lukkig' .ie. •g/mém%t: i* éea .aadar© w&®%% vol*»

viaa^Aiii' S* iadaiiaig w&m $S«6 •*»'..«$> £tia&4^pt8g^-Jji das» töaaaai .tadtÉtfd&ad ÜMV-visti$ito&.&ï& ShutMti Is '«ftttrigéoA ^"-«iahaalf giam'wtfif&f öto awet giaih aiat ^oew8i®

.$&. 3$&-fMit ffl^eli^k ia aasiaflalftig-ta #9$Muyai%> 41» «eontt 'cngndjaAgd ataad

^•^-Aim»: Eat eea'ijïdaiiBgf aeala dia iten W3&§ fee» iadalisg's^'öïila in -IsgtöJBmM»

. l i ^ i j j & a r ^ •••:,"*•'• aèi$ SMi^-vagt mxvta» I r i s gaaa aakala radaa waaafea- oea aaa iad$li»g aaar graad*.

mööfrtèa « 1 aa «te Sadaliag '«©«r "4» wiiipraièUag w iigrariBöha badx£3£»%pa»> gfcat -'©è»'iadelicg in ^^oorajgebie^flgi ?soti. mogen aoaaaa* al baitaat taa«a& bj&da i&daliagaa iüiaiai' Maria habboa sij-aui* galijk- aa» jscitópiael «wnMbil,

' ^'^file^MM9BR£tet«S» aiwt mai* laidaa» dat ö®a hst waagstuk *waa da todaliag i a Jaadbeu»*

^Ms.dea opnieuw «oadar ogen «al J&oatea si»sf «aafroij jaea remming ssal moeien houden

-3»®$Itei'lseitaa» TOB de iads&t&g 1932 Va «adat haas? uitgaagapöat ^yAata- alewaataa

•" iljtö$fei£ B&g ar eahter aiat tas leidaa* dat ïaaa oajtaiato aa wrowdardö iadaHagea fes-Kaisaaft. M.i, .stal dan ode aaa greaidig nieuw osdsrspafc aodig aiju. Hiervoor var© mieaohiaji de volgend© uarkvijoa te valgea.

Ifen.fogiBï^oKt <to googmfipch.c vwepreldiijg vaa smaal jsageüjk 'voer'da aard van da -3b&&taar Icosraerlcendö verschljnfl«lon (verhoudiBg bouwlaad-graslard, golsruik va:c bat

jaa 4jè. ^ a s «3a d#as 'TO3?»|!(midi^g «wniaêMlcfliixrig^^uBgeJJJk «^p Isaart t© b«M3s©&3a, Ia ds .èsgtfte plaats zal éwa Milkseiiy dat t . a . v , ©Ik ' * » afiostóorlijlo» WWCÏÏJ4IJ»®1®B hst

3UMöa^ iaa' bepaalde jg©M.ed©a «itwn ssal vall*% die een ask«r« feoaogéïiitsit '•««rtenös&p T?aar ïs*v^ d© "Wlwsidi^g tnaaaa boatflaBd «m gr»al*35d ©i^ewr«MM(* do aaüLfde i » , waar da •essi.©3?lia^a v«?h«?adi»g vaa de irm,»«*iillead© bedrijf*groott«n engévwse de ^ l f d s , : ^ « r

Mm m deaw ,v»»»éiiil3»3ade «wtrtcgreömasn» die ea» IseeH gew^a -vaa de wreproidiaag vsm

da afaeBderlijIce veraehijsBelea, i a gedaohte» ever elkaar l«gt -iftdioa rasm' werkt set ;tgmïs»pa.ï«ïit# teftïftaa kaa jas» »e eek ia -w«»&«li#d20id ©ver elkaar l©ggö»» da» aal ' M i ^ t a » dat aioh cw»ral t»p&slde k®nog»bi«d®B aftek<s»eji, die .aiet allssa t . a . v . ^Wa

^(Jobi^ss»©!, maar t . a . v . ews x^sks van varswshijïiseleaa héafl^eaa aija* Hit aamuöï^allea ' |a' «sea tje93?»pi®g0lifig v&n httt f a i t , dat T*© i a d i t taagebied t© asakea hebban met e«a

Voor dit ,g*&M#d kaj^kta^ftieke vam va» 2aadb««tf, w©!ka door eaa bepaalde reeka w a •!r?w»chi^è?^lcai woaedt .gatypaetd. Zo ssal mes, <»} a«a voserbaald ta aoeraea, waaaaear i^aa sojp m& dar'galiik© wijs® t© werk gaat* ia aet Neopd-Ooatea *an Ch^aaiagea, i a kat 4.

fil&aabt, een gebied vtodêa, öakarakteriaeerd door eaa' tiitarmata laag psreeataga gratu Maad, a»a epsRallead aoga gaaaddald© bedrijfsgrrootta, eea laag percentage hakmioatea, -;''»©& boog peresataga saderi^ea, aas. fea Zaid-Westöa vaa dit gebied, i a da VeeakolaaiSa

,»al win oea gebied riadaa iaat aaa' awaaaac laag peroeatage gre.»laad, dooh rast eaa 'aaa>-'éjiaalij^; 'fewiagera gaaiddalda feadrilfigrootta, aoa swier hoog paroaataga aardaï$»alta,.

:'ca». j%sr. ooata-li^k, ia Wasterwolda, aal maa eaa kera^bi<^,,viadaa, dat. waai» aadara ,'..$eteHB««pk®a i?aTtooat, a l snallaa de»o diahta» bi4'4i« taaa da ?©aak©l«aiia^ l%ga», daa b$$ ;;<ö* 'W» iftt Oldïïtóbt»- ï)«j2# VMrtagéldadaai- dia'da» bosaofeea jsija te» evüÜm'VB» aaa

^be-'psvalde resks vas va^aohijaBta'laa*. «üllsa l a het algömeoa aiat aaa alkaar graasea, doch iaispoa belda aiollen w© aaa cnrorgajigsgobiad viadaa» vaaria ssioh gadaaltalijk da

kan-•mttHstm yen Itat «öi k«^agabi«d> ^daeltalijk dia ima.hat aaagjw»»»ada karageMad yo<aw

.êeaü* .2*: wocedaa aaa 'da ^«idrsaéd iraa aat. OldassSjftf da Issd^ilvaa niiadar groot, tarwijl da

irerboutf mn aardappalaa ttiejt»iaé »a «tik in aaler opsielat da kaaiaarkaa w a da i^pitch . 034JteJbt»ter lsaübüw Torï5wakkon. Dos» <w©rgaag»gobieden alja i a f site «at s»a M j 0» ©«de indeling sla "afwljkond» gabi«d«n" kaïinorkta,. Hat i* .daa aak .la prinaipe onjuist, aoals l a di& toeliobtiag tot da alavr^a indaliag ga»cbiadt? afwijkaada göbi«d»a "aat®**

•fyüffléütt*: t a sswkl^r«^,-|(#^ feiiPtei va& a j ^ k a a d a gabladaa» Ja da «ia w a wargaaga».

:'|#iadéa''*S^daa*,teeS( tt'a^^ws^?a •|jebia.daa,*Jtó 'iah&araaï aaa da gaag3mfia.ch« verapraidiag

:'ym-hi^-rmff<Mps^-iM $3*i*#tl% 4a''lMttS&a«ar« ^aoata ia'««a^(l gay&llaa, waa* Mjaaa*

.i^è^'MatötóiSaha .iööns*k«»^ im^üm ftiMakty aatbaraakt' d» .avargaagaa^a aa'warfcsmesa da • :'&fel$^''«a3»^^ ^'4p»,:-t>*»#';,iwof'!to graaérta» da iraeak©l#ai*a n«t a»i

(9)

-9

tot nu toe hot trekken van een seberpé grens tussen de landboiajfgebieden heeft ver-hinderd. In het algeiaesn «al t»n de gren» tussen de gebieden ergens in de overgangö-aone moeten irekke», J^aiat bet feit, dat de grens niet eaherp i», aal joeebrengen, •

er duo in vele gevalleen geen beswaar tegen sal aijn, era tegen de administratieve

in-deling in gemeente» aas te leunen, hetgeen,, zoals gezegd, grote secundaire voordelen

net aich mee bresgt. 'Hatuurlijk dient ,men er rekening mee te houden, dat niet alle, voor de landbouw kenmerkende verschijnselen, &£eh op kaart laten brengen, ocdat••%» nu oenraaal niet voor a l desa verschijnselen over exaote gegeven», betreffende ïm»

regionale verspreiding, beschikken. Bit neemt niet weg, dat het ongetwijfeld -oog»- •

lijk is, net behulp van de beschikbare en te vervaardigen cartograawen, aangevuld net algeiKone kennis aangaande de Nederlandse landbouw^ vsin de eventuele ontwarper», tot een bevredigende concept-indeling te komen, die vornoedelijk veel minder aterk van die van 1912 aal afwijken, dan die van 194»» doch niettenin, in vergelijking m t

dit onderwerp v&re dan een so ruim mogelijke bekendheid te geven, zodat iedereaèk, die in des© coterie belang stelt, hierover sijn oordeel zou kunnen uitspreken. Rekening houdende met eventueel naar voren gebrachte opmerkingen, in het bijzonder siet die vaa de aijde van ds gewestelijke landbouworganisaties en van de vertegenwoordiger» van de voorlichtingsdienst, vare dan een definitieve indeling vast te stallen,