Braiile_Natuur- en scheikunde 1_VMBO_GLTL_2009_Aanpassingen

(1)

AANPASSINGEN EXAMENS 2009 TIJDVAK 1

VMBO-GL en TL NATUUR- EN SCHEIKUNDE 1 EXAMENOPGAVEN

titelblad

 tekst "Bij dit examen hoort een uitwerkbijlage." vervalt bladzijde 2

 afbeeldingen vervallen

 tekst "Zie de figuur hiernaast." vervalt

 tekst "Hieronder zie je de schakeling en daarnaast vergroot de multimeter." aangepast: Hieronder is de opstelling met lampje en multimeter omschreven.

Op een spanningsbron is aan de ene zijde een multimeter aangesloten. Op de andere pool van de multimeter loopt een draad naar de ene zijde van het lampje. Vanuit de andere zijde van het lampje loopt een draad terug naar de spanningsbron.

In het display van de multimeter is 0,400 af te lezen. De draaibare wijzer van de multimeter staat op 2 DCA.

bladzijde 3

 tekst "Zie de foto's hieronder." vervalt  vraag 2 aangepast:

In welk deel van de omschreven schakeling dient de regelbare weerstand te worden opgenomen?

correctievoorschrift vraag 2 aangepast (maximaal 2 punten)

2 pt Uit het antwoord moet blijken dat de regelbare weerstand in serie moet worden geschakeld.

 vraag 3 aangepast:

In het display van de multimeter is nu een waarde van 0,300 af te lezen. De draaibare wijzer van de multimeter staat nog steeds op 2 DCA.

Volgens Wiebe gaat het energieverbruik met een dimmer niet omlaag. → Leg met behulp van de meetresultaten van Naomi uit of hij gelijk heeft.

(2)

bladzijde 4

 afbeelding vervalt bladzijde 5

 afbeelding (boven) vervalt

 tekst "Om voorwerpen bij hoge ... bedraagt 1250 kg." aangepast:

Om voorwerpen bij hoge gebouwen naar boven te brengen, worden dakkranen ingezet.

In figuur 1 in de tekeningenband is een deel van een dakkraan weergegeven. De kraan is in gebruik en in evenwicht. De massa van het contragewicht bedraagt 1250 kg.  afbeelding (onder) = figuur 1 in de tekeningenband

 voor Audio: extra beschrijving afbeelding toegevoegd

De arm van de dakkraan kan draaien rond een verticale as (punt S). Aan de ene zijde van deze arm hangt op 3,4 meter vanuit S de last. Aan de andere zijde van de arm hangt op 0,6 meter vanuit S een contragewicht. Op de last werkt een kracht F\z. Op het contragewicht werkt een kracht F\contragewicht.

bladzijde 6

 afbeeldingen (rechts) vervallen

 tekst "Zie de figuur hieronder." aangepast: Zie figuur 2 in de tekeningenband.

 afbeelding (links) = figuur 2 in de tekeningenband (bovenaanzicht)  vraag 11 aangepast:

Wat kun je zeggen over de elektrische geleiding van de materialen waaruit deze verwarmingsfolie bestaat? Geef aan of het materiaal elektriciteit geleidt of niet: - carbon: wel / niet

- koper: wel / niet - folie: wel / niet bladzijde 7

 tekst "De fabrikant laat met onderstaande plaatjes de voordelen van de verwarmingsfolie zien." vervalt

In een figuur is te zien dat boven een radiator lucht opstijgt en via het plafond en vervolgens via de wanden teruggevoerd wordt naar de radiator.

Welke vorm van warmtetransport wordt hier beschreven? (Kies uit: A B C)

A geleiding B straling C stroming

(3)

Beschrijf hoe je een grafiek tekent waarbij je de lengte van de verwarmingsfolie uitzet tegen het vermogen.

correctievoorschrift vraag 14 aangepast (maximaal 3 punten)

3 pt Op basis van de beschrijving moet door een ander een correcte grafiek getekend kunnen worden.

De opmerking in het correctiemodel komt te vervallen.

bladzijde 8

 tekst "Een Nederlands bedrijf ... in vier stappen." aangepast:

Een Nederlands bedrijf wil het kunststofafval omzetten in diesel als brandstof voor auto's. Dit doen ze in vier stappen.

Stap 1: Het afvalplastic wordt vermalen.

Stap 2: Het vermalen afvalplastic wordt verhit waarbij het smelt en verdampt.

Stap 3: Hierin vindt katalyse plaats waarbij de molecuulketens in losse stukjes worden gebroken.

Stap 4: Hierin vindt destillatie plaats waarbij de losse stukjes worden gedestilleerd, zodat men pure diesel overhoudt die bruikbaar is in elke dieselmotor.

bladzijde 9

Bij de stappen in het productieproces komt de kunststof in drie verschillende fasen voor.

→ Kies voor de stappen 1, 2 en 4 van het proces de juiste fase(n) van de kunststof: - stap 1 malen: vast / vloeibaar / gasvormig

- stap 2 smelten/verdampen: vast / vloeibaar / gasvormig - stap 4 destilleren: vast / vloeibaar / gasvormig

correctievoorschrift vraag 20 aangepast (maximaal 3 punten) 3 pt indien zes antwoorden juist

2 pt indien vier of vijf antwoorden juist 1 pt indien twee of drie antwoorden juist 0 pt indien één of geen antwoord juist

Opmerkingen:

Bij één antwoord onjuist hiervoor 1 scorepunt aftrekken. Bij twee of meer antwoorden onjuist 2 scorepunten aftrekken.

 tekst "Om dat te onderzoeken bouwt ze een dradentester." aangepast:

(4)

 afbeelding = figuur 3 in de tekeningenband

 voor Audio: extra beschrijving afbeelding toegevoegd

De dradentester bestaat uit vijf onderdelen: twee weerstanden, één LED, een transistor en een spanningsbron.

Die onderdelen zijn als volgt in een schakeling opgenomen:

Aan de ene zijde van weerstand 1 bevindt zich aansluitpunt P. Vanuit de andere zijde van deze weerstand gaat één draad naar weerstand 2 en een draad naar een pool van de batterij.

Vanuit weerstand 2 gaat van de andere zijde een draad naar de positieve kant van de LED. Vanuit de negatieve kant van de LED gaat een draad naar de collector van de transistor.

Aan de basis van de transistor bevindt zich aansluitpunt Q.

Aan de emitter van deze transistor bevindt zich aansluitpunt R en is tevens verbonden met de andere pool van de batterij.

Als spanningsbron wordt een batterij gebruikt.

→ Geef aan hoe de batterij in het schema in figuur 3 in de tekeningenband opgenomen wordt.

Over de werking van deze schakeling staan hieronder drie zinnen. → Kies in de zinnen de juiste mogelijkheden.

Je moet één van de draden van het verlengsnoer aansluiten tussen de punten P en Q. Als er geen breuk zit in de draad, dan komt er spanning op de basis / de collector / de emitter van de transistor.

Daardoor geleidt de transistor wel / niet en gaat de LED wel / niet branden.

bladzijde 10

 afbeelding vervalt  vraag 27 aangepast:

Kies de wrijvingskracht(en) waarop elke maatregel een gunstige invloed heeft: - kleine massa: rolwrijvingskracht / luchtwrijvingskracht

- niet 4 maar 3 wielen: rolwrijvingskracht / luchtwrijvingskracht - stroomlijn: rolwrijvingskracht / luchtwrijvingskracht

bladzijde 11

 afbeeldingen vervallen bladzijde 12

(5)

De oorplug bestaat uit zacht materiaal: siliconen, en is voorzien van een klein buisje in de lengterichting. In het buisje bij de oorplug zit een keramisch filter dat plotselinge luchtdrukverschillen geleidelijk opheft.

bladzijde 13

 afbeelding vervalt

 tekst "Zie de foto hieronder." vervalt bladzijde 14

 afbeeldingen vervallen  vraag 36 aangepast:

In de tuien en pylonen werken diverse krachten. Hieronder staat hierover een zin. → Kies in de zin de juiste mogelijkheden.

In de tuien werken alleen duwkrachten / alleen trekkrachten / duw- en trekkrachten en in de pylonen werken alleen duwkrachten / alleen trekkrachten / duw- en trekkrachten.  vraag 37 aangepast:

In figuur 4 in de tekeningenband staat een schematische tekening van de tuien. In tui A is de grootte van de spankracht geconstrueerd.

→ Beschrijf een methode hoe je de spankracht in tui B kunt bepalen. Geef aan bij welke tui (A of B) de spankracht het grootst is.

 afbeelding (uitwerkbijlage) = figuur 4 in de tekeningenband (aangepast: rechterhelft van brug is getekend)

 voor Audio: extra beschrijving afbeelding bij vraag 37 toegevoegd Van twee tuien A en B zijn de volgende gegevens bekend:

Tui A:

De hoek tussen het wegdek en tui A is 60 graden.

Op het bevestigingspunt van tui A aan het wegdek werkt een kracht F\z1. Tui A is op een hoogte x bevestigd aan de pylon.

Tui B:

De hoek tussen het wegdek en tui B is 37 graden.

Op het bevestigingspunt van tui B aan het wegdek werkt een kracht F\z2. Tui B is op een hoogte van 1,5 x bevestigd aan de pylon.

F\z1 = F\z2.

De lengte van tui B is bijna 4 maal langer dan de lengte van tui A. Zie ook figuur 4 in de tekeningenband.

 tekst bij "Bronvermelding" vervalt UITWERKBIJLAGE

(6)