VAK : NATUURONDERWIJS DATUM: 18 JULI 2008 TIJD : 09.15 – 10.00 UUR --- DRUGS 1
Lees dit deel van een krantenartikel.
Dagblad Suriname april 2007 Deze Amerikaanse basketballer is geschorst voor het gebruik van..1.., een ..2..drug. Wat moet er bij 1 en bij 2 worden ingevuld?
bij 1 bij 2 A cocaïne legale B hasj legale C heroïne illegale D marihuana illegale 2
Het gebruik van cocaïne heeft verschillende gevolgen.
Wat is geen gevolg bij gebruik van cocaïne? De gebruiker kan …
A gaan stelen en mensen oplichten. B geldproblemen krijgen.
C problemen krijgen met familie, vrienden of collega’s.
D heel rijk worden.
3
Vier beweringen over de gevolgen van roken voor de voortplanting zijn:
1. Zwangere vrouwen die roken kunnen eerder een miskraam krijgen.
2. Rokende vrouwen krijgen eerder een doodgeboren kind.
3. Rokende vaders hebben geen invloed op het geboortegewicht van het kind.
4. Bij rokende mannen kan het aantal zaadcellen minder worden.
Voor deze beweringen geldt:
A alleen 1 en 2 zijn juist. B alleen 3 en 4 zijn juist. C alleen 1, 2 en 4 zijn juist. D 1, 2, 3 en 4 zijn juist.
4
Stoppen met roken is goed voor de roker en ook voor de mensen in de omgeving.
Omdat rokers en meerokers …
A geen last meer zullen hebben van nicotine- aanslag op tanden en vingers.
B minder agressief zullen zijn.
C minder geld uitgeven aan sigaretten. D minder kans hebben om longkanker te krijgen.
VOEDING 5 Vier warme maaltijden zijn:
I rijst met bruine bonen
II aardappel, een gekookt ei en gropesi III groene banaan, napi en zoute vis IV rijst, gebakken kip en een tomaat
Welke is een vier-kleuren-maaltijd? A I
B II C III D IV
6
Vis kan op de volgende manieren bewerkt worden:
1. door in te zouten
2. door te drogen in de zon 3. door te stoven in boter 4. door in te blikken
Welke manieren van bewerken is conserveren? A alleen 1 en 2
B alleen 3 en 4 C alleen 1, 2 en 4 D 1, 2, 3 en 4
7
Enkele activiteiten waarvoor het lichaam brandsof of bouwstof nodig heeft zijn:
1. haar laten groeien 2. bloed bijmaken 3. dammen
4. sommen maken 5. nagels laten groeien
Voor welke activiteiten is er brandstof nodig en voor welke is er bouwstof nodig?
brandstof bouwstof A 1 en 2 3, 4 en 5 B 3 en 4 1, 2 en 5 C 2, 3 en 5 1 en 4 D 1, 2 en 5 3 en 4 8
Welke bewering over vitaminen is niet juist?
A Vitamine A zit vooral voor in donkergroene bladgroenten.
B Vitamine B komt meer voor in wit brood dan in bruin brood.
C Vitamine C zit vooral in citrusvruchten. D Vitamine D komt voor in margarine.
9
De tekeningen geven aan hoe je je tanden moet poetsen.
Brian schrijft bij elke tekening wat er gebeurt.
poets de binnenkant van poets de binnenkant van
je voortanden de tanden in de onderkaak
poets de kauwvlakken poets de buitenkant van het
gebit
Hij geeft een verkeerde beschrijving bij …
A 1 en 2 B 1 en 4 C 2 en 3 D 3 en 4
10
Om zoveel mogelijk viamine C in groenten te behouden, moeten wij deze als volgt behandelen:
A snijden en gaar koken in een pan zonder deksel.
B oogsten en daarna enige tijd in de koelkast bewaren.
C plukken, wassen, snijden en dan kort koken met deksel op de pan.
D plukken, snijden, wassen en dan kort koken in een pan zonder deksel.
VOORTPLANTING
11
Lees dit deel van een krantenartikel.
…
Dagblad Suriname april 2007
Voorstellen om HIV te laten verminderen zijn:
1. gratis condooms aan tieners geven. 2. nog meer voorlichtingsbijeenkomsten organiseren.
3. films over ernstige HIV-gevallen via de t.v vertonen.
4. sex bij jongeren verbieden.
Welke zal waarschijnlijk niet leiden tot een oplossing van dit probleem?
A 1 B 2 C 3 D 4
12
De tekeningen stellen vier fasen voor van een kikker in ontwikkeling.
1 2 3 4
Waardoor ademt het diertje in fase 3 en waarvan leeft hij dan?
het ademt door… het leeft van… A kieuwen plantjes B kieuwen wormpjes C longen plantjes D longen wormpjes 13
Bij planten spreekt men van bevruchting wanneer een ..I..een ..II..binnengaat en daar vergroeit met een ..III..
Wat moet er bij I, bij II en bij III worden ingevuld?
bij I bij II bij III
A planteneitje stuifmeelkorrel zaadknop
B zaadknop planteneitje stuifmeelkorrel
C stuifmeelkorrel zaadknop planteneitje
D planteneitje zaadknop stuifmeelkorrel
14 Bekijk de tekeningen. R
Wat wordt aangegeven met letter R? Waarvoor zorgt dat deel?
letter R is … het zorgt …
A de moederkoek alleen voor de ademhaling
van de ongeboren baby
B de navelstreng voor de voeding en de
ademhaling van de ongeboren baby
C de moederkoek voor de weeën bij de
geboorte
D de navelstreng voor de weeën bij de
geboorte
HEELAL 15
De tekening stelt de stand van de aarde(A), de maan(M) en de zon(Z) voor op een bepaald moment van de dag..
A Z 1 2 3 M 4
Welk deel van de aarde zal verlicht zijn? En welk deel van de maan?
verlicht deel van de aarde verlicht deel van de maan A 1 3 B 2 3 C 1 4 16
Lees dit deel van een krantenartikel.
Gedrag vissers wordt per satelliet gevolgd
Paramaribo – Vissers in Surinaamse wateren zullen voortaan per satelliet beoordeeld worden op hun milieugedrag. Dit meldt het ministerie van Landbouw Veeteelt & Visserij (LVV) …
Dagblad Suriname april 2007
Welke soort satelliet zal gebruikt worden om te weten hoe het milieugedrag van de vissers is? A een communicatiesatelliet B een observatiesatelliet C een spionagesatelliet D een weersatelliet 17 Bekijk de tabel: planeet I omwentelings tijd II baansnelheid (km/sec.) III diameter (km) Mercurius 58 dagen 48 5.000 Aarde 1 dag 30 12.700 Jupiter 9,8 uren 13 142.000 Pluto 6,3 dagen 4,7 2.000
De zwaartekracht van de zon wordt zwakker als een planeet verder van de zon ligt.
De gegevens uit welke kolom geven dat aan?
A alleen kolom I B alleen kolom II C alleen kolom III D kolom I, II en III
ENERGIE 18
Hier volgt een onvolledig energieschema: ..3.. ...1.. fietser ..2.. fiets
..3.. Wat moet er bij 1, bij 2 en bij 3 worden ingevuld om het schema volledig te maken?
bij 1 bij 2 bij 3
A voedsel en zuurstof beweging
beweging en licht B beweging en zuurstof beweging licht en warmte C voedsel en zuurstof licht beweging en warmte D beweging en zuurstof licht licht, beweging, warmte
19
De schoepen in de drukbuis van de Brokopondo Krachtcentrale worden in werking gebracht door water uit het stuwmeer.
Dit water bereikt de schoepen met behulp van … A een stroomgenerator.
B de wind. C zonne-energie.
D zwaartekrachtenergie.
20
Achter welk apparaat is de nuttige energie genoemd? apparaat energie A koelkast beweging B radiotoestel beweging C schemerlamp warmte D stofzuiger warmte MILIEU 21
De kop van een krantenartikel luidt als volgt:
Dagblad Suriname april 2007
In dit krantenbericht klagen bewoners van Commewijne bij de districtcommissaris, omdat zij onder andere last hebben van het geluid veroorzaakt door een houtzagerij.
Over welke vorm van vervuiling wordt hier geklaagd?
A alleen bodemvervuiling B alleen luchtvervuiling C alleen watervervuiling
D bodem-, water- en luchtvervuiling
22 Bekijk de afbeeldingen. Amsoi Citrus 1 2
Van welke ziekten of plagen hebben deze planten last? plant 1 plant 2 A luizen rupsen B luizen koti koti’s C schimmel rupsen D schimmel koti koti’s
23
Op het plaatje zie je koeien in een weiland die gekweekt worden voor de melkproductie.
Is de kringloop van voedingsstoffen in zo’n weiland gesloten of wordt het onderbroken? Op welke wijze kunnen voedingsstoffen terug- komen in de bodem?
de kringloop… voedingsstoffen kunnen in de
bodem terugkomen door…
A is gesloten plantenresten alleen
B is gesloten uitwerpselen alleen
C wordt onderbroken door resten van dode dieren in het weiland alleen
D wordt onderbroken plantenresten, uitwerpselen en resten van dode dieren
24 5 4 3 2 1
In welke delen van de plant komt plantenvoedsel voor? A alleen in 1, 2 en 3 B alleen in 3, 4 en 5 C alleen in 2, 3, 4 en 5 D in 1, 2, 3, 4 en 5 25 Twee beweringen over water, lucht en bodem zijn: I Een bodem die bestaat uit grove deeltjes houdt minder water vast. II Een bodem die bestaat uit grove deeltjes heeft voldoende lucht voor de plant. Voor deze beweringen geldt: A alleen I is juist. B alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist. SORTEREN 26 Welke niet-bloeiende planten kunnen geen zuurstof maken? A algen B mossen C schimmels D varens 27 Planten kunnen naar groeivorm gesorteerd worden. 1
2
3
4
Welke van de afbeeldingen behoren tot de plantengroep “bomen”?
A alleen 2 en 4 B alleen 3 en 4 C 2, 3 en 4 D 1, 2, 3 en 4
HART / SPIJSVERTERING
28 Bekijk de tekeningen.
Met deze handelingen onderzoeken wij …
A de ademhaling. B de bloeddruk. C de hartslag.
D de lichaamstemperatuur.
29
Het voedsel dat wij dagelijks eten moet oplosbaar gemaakt worden (verteren) voordat het in het bloed kan worden opgenomen.
Wat is er nodig voor de vertering van het voedsel?
Waar wordt het verteerde voedsel in het bloed opgenomen?
voor vertering is nodig verteerd voedsel wordt in
het bloed opgenomen in de A sappen en speeksel dikke darm
B sappen en speeksel dunne darm C water en speeksel dikke darm D water en speeksel dunne darm
MALARIA 30
Serginio’s vader gaat als gouddelver werken in het binnenland en neemt het volgende mee:
1 truitjes met lange mouwen 2 enkele dozen met drinkwater
3 malariatabletten
4 een klamboe en muskietenkaars 5 badslippers
Welke zullen hem niet beschermen tegen de malariamuskiet? A 1 en 2 B 1 en 5 C 2 en 5 D 1, 2 en 5 VEILIGHEID 31
Enkele veiligheidsregels voor gevaarlijke stoffen zijn:
1. Houdt ze buiten het bereik van kinderen. 2. Laat ze in eigen verpakking of in een
andere verpakking met de naam erop. 3. Lees de gebruiksaanwijzing van elke
stof goed.
Lees nu dit deel van een krantenartikel.
Times januari 2007
Aan welke veiligheidsregels hebben de ouders van dit kind zich niet gehouden?
A alleen 1en 2 B alleen 1en 3 C alleen 2 en 3 D 1, 2 en 3
32
Lees dit gedeelte uit een verhaal;
Enkele jongens maken zonder toestemming van de ouders een uitstapje naar Republiek. Tijdens de rit vragen ze de chauffeur steeds weer om sneller te rijden, zodat ze niet te laat op Republiek aankomen.
Daar aangekomen springen zij uit de bak van de pick-up en lopen dicht langs het water om te kijken naar de bezoekers die zwemmen en varen.
Plotseling stoot Kamal zijn vriendje Urvin in het water.
Shawn besluit alleen het bos in te gaan op zoek naar vruchten die…
Hoeveel keren hebben de jongens uit dit verhaal hun veiligheid in gevaar gebracht?
A 3 keer B 4 keer C 5 keer D 6 keer ZINTUIGEN 33 Bekijk de tekening. 4 3 1 2
De nummers in de tekening geven delen van het oor aan.
Bij welk antwoord zijn de delen goed benoemd?
1 2 3 4
A oorschelp gehoorgang oorsmeerkliertje trommelvlies B oorschelp oorhaartjes gehoorgang trommelvlies C oorschelp oorsmeerkliertje oorhaartjes gehoorgang D oorschelp oorhaartjes oorsmeerkliertje gehoorgang
34 Lees de volgende zinnen.
Elke zin heeft met een zintuig te maken.
1. Op straat horen we de auto’s toeteren. 2. Het verkeerslicht springt op rood. 3. Het eten is verzuurd.
4. De salade is erg zout.
Over welk zintuig staat er niets geschreven?
A de huid B de neus C de tong D het oog
35
Twee beweringen over onze zintuigen zijn: I Aan de geur en de smaak kunnen we vaak stoffen herkennen.
II Via de zintuigen krijgen we informatie over de geur, smaak, kleur en vorm van stoffen. Voor deze beweringen geldt:
A alleen I is juist B alleen II is juist. C I en II zijn beide juist. D I en II zijn beide onjuist.
