kerk & leven
22 augustus 2012kerk 9
Geen waakhond, maar helper
Paus benoemt Duitser Gerhard Müller tot hoofd Congregatie voor Geloofsleer
‘Vernieuwingen concilie zijn dwalingen’
Traditionalistische Priesterbroederschap Sint-Pius X weigert leerstellige tekst van Rome te ondertekenen
X
X
Top katholieke Kerk kleurt verder Duits
X
X
Persoonlijke vriend van paus en eindredacteur van diens werken
X
X
Was in Regensburg omstreden wegens conflicten met leken- raden en theologen
Erik DE SmEt
Met Gerhard Ludwig Müller plaatste Benedictus XVI een per- soonlijke vriend aan het hoofd van de Congregatie voor de Ge- loofsleer, een positie die de hui- dige paus zelf jarenlang bekleed- de. Mgr. Müller was tot begin juli niet enkel bisschop van Regens- burg, de thuishaven van de broers Ratzinger, hij was ook de eindre- dacteur van het verzamelde werk van de Duitse paus.
De 64-jarige Müller, vooralsnog
‘slechts’ aartsbisschop en geen kardinaal, staat bekend als een man met uitgesproken menin- gen. Reeds in zijn eerste interview als nummer drie van het Vaticaan haalde hij in L’Osservatore Roma- no uit naar het ‘ongehoorzaam- heidsinitiatief’ van een groep Oostenrijke priesters die hervor- mingen eisen in het ambt en de
kerkelijke moraal. In de katholie- ke Kerk in Duitsland werd mgr.
Müller omstreden vanwege een aanslepend conflict met de leken- vertegenwoordigers in zijn bis- dom, nadat hij de bestaande le- kenraden grondig had hervormd.
Ook ontnam hij een liturgiepro-
fessor aan de universiteit van Re- gensburg diens kerkelijke lesbe- voegdheid en dwong hij andere professoren zich te onderwerpen aan het kerkelijk leergezag.
Toch is de nieuwe hoeder van de katholieke geloofsleer niet on- der één noemer te brengen. Hij
promoveerde bijvoorbeeld op de theologie van de protestantse verzetsheld Dietrich Bonnhoef- fer (1906-1945). Steeds toonde hij zich een voorstander van de oe- cumenische dialoog en bereid tot verregaande samenwerking met andere kerkgemeenschappen.
Gezamenlijk eucharistie vieren is volgens hem echter pas mogelijk aan het einde van de weg naar oe- cumene, wat niet anders kan zijn dan dat andere christenen het ge- zag van de paus erkennen.
Vóór hij in 2002 bisschop werd, bracht Müller de zomermaanden steevast door in Peru, waar hij een groot respect ontwikkelde voor de bevrijdingstheologie. Met Gustavo Gutiérrez, de geestelijke vader van de Latijns-Amerikaan- se bevrijdingstheologie, is hij be- vriend. In een recent interview bestempelde hij diens werk als
‘orthodox’ en samen publiceer- den ze het boek Aan de kant van de armen. Onder kardinaal Ratzinger haalde de Congregatie voor de Geloofsleer meermaals uit naar Latijns-Amerikaanse theologen.
Mgr. Müller verklaarde in- middels meermaals dat hij geen
‘waakhond’ wil zijn, maar de bis- schoppen wil helpen het posi- tieve van de geloofsleer naar vo- ren te brengen. Zijn nieuwe taak ziet hij dan ook in het licht van de nieuwe evangelisatie.
De onderhandelingen tussen de Heilige Stoel en de afgescheurde traditionalisten van de Priester- broederschap Sint-Pius X liepen uit op niets. Het Vaticaan had de overste van de broederschap, mgr.
Bernard Fellay, een leerstellige tekst voorgelegd ter onderteke- ning. Na maandenlang pendelen tussen Rome en het hoofdkwar- tier van de traditionalisten in het Zwitserse Menzingen en een in- terne strijd binnen Pius X kwam het echter niet tot een akkoord.
Eerder had Benedictus XVI de excommunicatie van vier ongel- dig gewijde bisschoppen opge-
heven en een algemene toelating uitgevaardigd om de door de tra- ditionalisten gehuldigde Triden- tijnse ritus te celebreren. Rome had de priesterbroederschap tijd gegeven tot hun algemeen kapit- tel van midden juli. Alom werd aangenomen dat mgr. Fellay wel tot een compromis bereid was, ook al wilden andere bisschop- pen in de broederschap niets we- ten van ook maar enige vorm van erkenning van het Tweede Vaticaans Concilie, net waar het in de Romeinse tekst om ging.
De meest extremistische Pius X- bisschop, mgr. Richard William-
son, berucht wegens zijn ontken- ning van de Jodenmoord, mocht overigens niet aanwezig zijn op het kapittel in Zwitserland.
Na afloop van het overleg pu- bliceerde de broederschap onver- wachts haar eigen voorwaarden om te komen tot een dialoog met Rome. Ook toonde mgr. Fellay zich ontgoocheld over de aanstel- ling van mgr. Gerhard Müller (zie artikel hierboven) tot prefect van de Congregatie voor de Geloofs- leer. Vorig jaar al had mgr. Müller verklaard dat bij een verzoening alle bisschoppen van Pius X ont- slag moesten nemen en dat haar seminaristen diocesane semina- ries horen te vervoegen.
Seminaristen bewerken In een recent interview herhaal- de mgr. Müller dat de breuk tus- sen Rome en Pius X slechts te lij- men is op voorwaarde dat de traditionalisten het Tweede Va- ticaans Concilie integraal erken- nen en dus ook zijn verklaringen over het Jodendom, de oecume- ne, de godsdienstvrijheid en de mensenrechten. Net die vernieu- wingen bestempelt het kapittel van de priesterbroederschap als
„dwalingen”. Het gaat hen dus niet enkel om het herstel van de oude Latijnse mis, maar om de in- houd van het concilie zelf.
Met ongepaste pathos vergelij- ken de traditionalisten zich in hun verklaring nu met „de an-
dere vervolgde christenen in de wereld”, omdat ook zij lijden we- gens hun keuze voor hun katho- lieke geloof.
Is Pius X daarmee herleid tot een sekte van onverzoenlijke en verbitterde katholieken? Waarne-
mers, vooral in Frankrijk, vrezen dat de broederschap, die beschikt over vrij veel seminaristen, vanaf nu meer energie zal steken in het bewerken met haar opvattingen van jonge seminaristen en pries- ters in de bisdommen. (eds) Mgr. Müller, persoonlijke vriend van Benedictus XVI en Gustavo Gutiérrez. © KNA-Bild
Mijn Stannah Starla, de stijl die me bevalt, de teruggevonden vrijheid ...
Documentatie en gratis prijsofferte op
0800 95 950 info@stannah.be
Naam + Voornaam ...
Adres ...
Postcode ... Stad ...
Tel: ... E-mail ...
Stannah bvba, Poverstraat 94, 1731 Relegem
www.stannah.be
advert stannah_NL_100x100.indd 1 10/08/11 15:51
Advertentie
Mgr. Bernard Fellay (rechts), de overste van Pius X, was bereid tot onderhandelingen, maar werd teruggefloten. © KNA-Bild
