Minder leerlingen definitief uitsluiten:
utopie of realiseerbaar?
Dirk Lenaerts
Studiedag ‘Hoe werken LOP’s mee aan gekwalificeerde uitstroom?’.
16 december 2016
Minder leerlingen definitief uitsluiten:
utopie of realiseerbaar?
Resultaten van wetenschappelijk onderzoek (2015)
in 14 secundaire scholen van LOP-Antwerpen (5 onderzoeksvragen)
Conclusies
1. Profiel v/d definitief uitgesloten leerling
Weinig verschil tussen Vlaams- en Antwerps profiel.
Schoolse vertraging is in Antwerpen dominantere indicator.
Verfijning van profiel door etniciteitskenmerk.
1. Profiel v/d definitief uitgesloten leerling
Indicator ProfielkenmerkenGeslacht Mannelijk
Leeftijd Vanaf 14 jaar of meer
Etniciteit Niet-Belgisch, mediterrane etniciteit
Onderwijsvorm Eerste graad & Beroepssecundair onderwijs
Studierichtingen BVL, 1B, 1A, Kantoor
Studiegebied Handel
Schoolse vertraging Vrijwel alle leerlingen hebben schoolse vertraging, vooral twee of meer jaren schoolse vertraging
Tijdstip van de uitsluiting
Vooral op het einde van het schooljaar (juni), maar ook in december, januari en maart
In Antwerpen is schoolse vertraging een sterke voorspeller voor def.
uitsluiting.
2. Uitvoeren van tuchtprocedure
Scholen communiceren vrij goed en volgen de tuchtprocedure.
Soms wordt een ‘alternatieve tuchtprocedure’ toegepast.
Scholen ervaren regeldruk en vrezen voor procedurefouten.
Conclusies
3. Beïnvloedende factoren bij tuchtbeslissing
Schoolcultuur:
Bepaalt hoe schoolteams omgaan met tucht o.a. groepsbelang >< individueel belang
Samenstelling klassenraad:
Verschil in aanwezigheid v/d directeur en aansturing.
Rol v/d directeur:
Samen beslissen >< autonoom beslissen
Conclusies
4. Drie tuchttypes:
Conclusies
Type 1: AUTOMATISCHE PILOOT
Directeur en klassenraad beslissen o.b.v. de ‘vastgelegde’
schoolafspraken (op papier) & schoolcultuur (‘in de hoofden’, traditie).
Het tuchtsysteem bepaalt sterk de beslissing.
Belang van het tuchtSYSTEEM & het belang van de ‘GROEP’
Gemiddeld 4% definitieve uitsluitingen
4. Drie tuchttypes:
Conclusies
Type 2: CO-PILOOT
Directeur en klassenraad beslissen samen.
De tuchtbeslissing is STEEDS GELIJK aan het klassenraadadvies.
Belang van CONTEXTGEGEVENS & LEERLING Gemiddeld 2% definitieve uitsluitingen
4. Drie tuchttypes:
Conclusies
Type 3: PILOOT
Klassenraad adviseert, directeur beslist autonoom
De tuchtbeslissing is NIET steeds GELIJK aan het advies.
Belang van CONTEXT & LEERLING
Gemiddeld 1,5% definitieve uitsluitingen.
5. Invloed van tuchttype op aantal definitieve uitsluitingen:
Het gehanteerde type Orde- en TuchtBELEID doet ertoe.
Tuchttype Piloot leidt tot de minste definitieve uitsluitingen, type Co-piloot tot iets meer.
Type Automatische piloot leidt tot dubbel zoveel definitieve uitsluitingen.
Conclusies
Samenvatting - Besluit
Minder definitieve uitsluitingen, een haalbare kaart.
5 suggesties voor scholen:
1. Inzetten op verbindende communicatie 2. Inzetten op herstelgericht handelen
3. Beperken van schoolse vertraging
4. Orde- en tuchtbeleid o.b.v. een model
5. Tuchttype Piloot nastreven
Samenvatting - Besluit
Minder definitieve uitsluitingen, een haalbare kaart.
3 suggesties voor LOP’s, scholengemeenschappen,…:
1. Gedeelde visie op orde- en tuchtbeleid o.b.v. een model (Bv. vierlademodel)
2. Afstemming streefdatum laatste def. uitsluiting 3. Tuchtprocedure als norm = geen ‘alternatieve
tuchtprocedures’
Minder definitieve uitsluitingen, een haalbare kaart…
- Op weg naar een verbindend en herstellend schoolklimaat -
