Deze film is beschikbaar gesteld door het KITLV, uitsluitend op voorwaarde dat noch het geheel noch delen worden gereproduceerd zonder toestemming van het KITLV. Dit behoudt zich het recht voor een vergoeding te berekenen voor reproductie.
Indien op het originele materiaal auteursrecht rust, dient men voor reproductiedoeleinden eveneens toestemming te vragen aan de houders van dit
auteursrecht.
Toestemming voor reproductie dient men schriftelijk aan te vragen.
This film is supplied by the KITL V only on condition that neither it nor part of it is further reproduced
without first obtaining the permission of the KITL V which reserves the right to make a charge for such reproduction. If the material filmed is itself in copyright, the permission of the owners of that copyright will also be required for such reproduction.
Application for permission to reproduce should be made in writing, giving details of the proposed reproduction.
SG
MIe
ATUU
OVO
SHELF NUMBER MICROFORM:
MMETA 1377
M:
- . - . . - 0 • VOO UIT ~
GESTUURD-o .~
.
DOOR - NANNIE - VAN - WEHL - •
Ing. Geh.
l\-\eisjes-Jaren
f
2.r;0f
2.Het moeielijke Begin.
.
» 2.r;0 » 2.00Wij zijn jong l) 2.e:: » 2.
De Boschjes-Club » 1.-0 » '1.90
De Tante van het Duinveld » ·1.G » 1.
De Buren. » 1.50 l) 1.
&
I
J
blz. 148,
&
VOORUITGESTUURD
DO R
NANNIE VAN WEHL
'CIIRlj~ 'n.R VAN: .. DE [los IIJr.SC'l,l'Il", "lh; '!'A!'On: VAN 111:'1' Drl!'> V I; Lil" , .. HI;T MOJ::llljKI: 13", 1:-''' J,;S "DI. Rt:REN"
MET TEEKENlNGEN VAN G, \ AN D ORN
1. J, VEEN - AMSTERDAM
r.Cl~-, COURANT- L. HA tELSDHUKKE.HIJ C. lAS WIERINGEN Jr., ALPHEN L.-II.
Zwaar hingen de donkergl'ijze wolken neer.
Sne uw dl'oegen ze, za hte witte, kille vlokk n; hagel droegen z , venijnige, prikkelende korreltjes en telkens werd hun last hun te zwaar. Dan vlug n den m nschen de sneeuwvlokken om de ooren of tikten de hag Ikurrels hen op de paraplu'., op de hoed n; soms sprongen ze de meniate op de kade nijdig in het aelaat, al of h t lange wachten all en nog niet onaangenaam g noeg WilS.
In dit hondenweer tond n de menscllen te wachten op de innoro, het stoomscbip van de Rotterdamsch Llo d, dat ieder ooaenblik in 't Cf zicht kon komen. Het was den Hoek van Holland al lang aepa erd, zoo luidden de berichten, die men telkens inwon bij den portier van h t L10ydg bouw. En daar ging er n zachte kre t van v 1'1 uchting op uit d m nigt , toen zich ver weg op de Maas, achter een gordijn vall sneeuwen harrel een groot schip vertoonde, grijs Ll wit al:, d hagclwolken zelve - dat was de indol'O, het lang verbeide schip.
Het eh 'psvolk had zich al aan stuurboord verzameld om bij d band te zijn met h t uitw rpen der touwelI.
De weillige passaO'iers, die noO' over wal' n a bI V 0,
stonden gereed en gekleed op het promelladedp.k 1.1 tuurd n
Vooruitgestuurd.
naar den wal, waar ze zoo dad lijk zouden aanleggen, probeerd n of ze al iemand onderscheid n konden tusschen de wem ling van menschen op de kade. En onrustig Ii p n ze op n neer op het promenadedek, alsof deze laatste oogenblikken van een reis van zooveel dag n hun te lallg waren.
Een meisje van zestien jtLl'en ongeve r, stond aan stuur- boordzijde geleund tegen de deur van e n kajuit. Ze was lang en maa r, met heel donkere oogen, koolzwart haar en een donkere gelaatskleur.
»Een echte roetmop,« had een matroos w leens tegen zijn kam l'a.ud beweerd. Nu keek hij ns, hoe de roetmop dit liefelijk weertje van haar vaders land beviel en hij zag w I, da.t ze het niets naar den zin had.
Haar lippen waren leiblauwen een rilling liep haar telkens door de leden, als de wind op haar aanviel en haar de natte sneeuw op 't g laat plakte. Ze trachtte zich di per in de zware cape te wikkelen die ze over haal' mantelcostuum heen, om d \ schouders had geworp(;[l, doch dat kon haar niet verder luk keil, daar ze er zichzelf al in had g rold, tot hij strak spande om haar lange, tenO'ere gestalte.
»Nonnie moet ook naar binnen komen,« sprak een zachte stem in 't maleiscb.
Het was haar baboe, die ze meebracht uit het verre land, nu ze, naar d n wil van haur vad 1', h t heerlijke huis daarginds had mo ten verlaten om hier baar opvoeding te voltooien. De oude vrouw beefde ook van de koude, hoe zwaar en dik de dufTelsche mantel was, die haar zoo potsierlijk kleedde.
Het mei j wendde zich om cn antwoordde in rad maleisch:
,Ik ben ,'eel te verlangend om tante Truus en oom
;
.
3
Hans te zien, - ik wou probeeren, of ik ze zoo uit de menigte kon herkennen. Kijk eens, baboe, hoev I menschen daar aan de kade staan! ommigen beginnen al te wuiven.
Kom, ik ga ook maar meedoen.«
En ze baalde uit den binnenzak van haar cape een onmogelijk groote zakdoek, die wel bewees, hoe ze op verkoudheid had gerekend in haar vadel'S lieve landje.
:nBrr! wat een weer!o: ging ze voort, terwijl ze gmppig onverschillig met den zakdoek wuifde. »Voor mijn part maakte ik dadelijk rechtsomkeer - voor ons part, hè Amina7«
Ze trachtte te schertsen, maar opeens liepen haar groote, zwarte oogen vol tranen. Ongeduldig keerde ze zich van de oude vrouw af en ging trappelend van koude, trappelend van ongeduld, het promenadedek op en n el'. Ze snikte met korte heftige snikken, hoe ze ook trachtte zich goed te houden. He te tranen liepen haar over de wangen en vermengden zich met de natte sneeuwvlokken, die haar telkens weer in het gelaat vlogen.
0, dat ze toch niet twee jaren had mogen wachten en gelijk met haar vader en zu je hierheen had kunnen komen!
Het was immers zoo erg niet geweest om aan te komen in dit ellendige, donkere, koude land met vad r naa t je aan de eene zijde en zus aan de anderel Doch papa had gezegd, dat ze ei~enlijk al ve 1 t lang in Indië was aebl ven.
Ze werd veel te veel een echte nonna, vond hij, en dat wilde hij niet. Als haar moeder was blijven leven, bad bij haar al eerder, al vier jaar eerder ge tuurd, maar nu had hij niet van haar kunnen scheiden, totdat hij inzag, dat bet de hoogste tijd was om haar weg te zenden, wilde ze niet voor goed een echte nonna blij\'en. Neen,
twee jaar wacbten tot hij mee kon, mocht ze niet.
En zoo werd ze vooruit gestuurd. Over een kleine tw e jaar ZOIl bij met zus volg n, en dan zouden ze voor goed, voor goed bij elkaar blijven. In dien tusschentijd moest ze maar flink werken, had hij gez gdi dan vloog de tijd d s te sneller om.
Al nader kwam de oever.
Z drooade haar tranen en keek uit. Waarlijk, ze kon nu al wat gezicht n ond rsch id n in de wacht nde menigte.
0, lieve ao dheid, die lange jong n n dat kleine misje zoud n nog voorover in bet water tuim lcn, als ze niet opl tten. 'Wie of tante Truus n oom Hans nu zouden zijn. Die twee daargind r, die d ftige dame en die br ede beer7 Ach n en, die waren ve 1 te oud. Tante rrruus en oom Hans waren twintig en een-en-twintig jaar, dat is wel heel groot en oud, maar zoo groot en oud toch
Doa ni ti
Tante Truus en oom Hans waren toch eigenlijk de eeni e lichtpunten in al bet duister, dat ze in moest.
Hoe grappig zoo twee student n - en dan zoo gewichtig, dat tante Truus met oom Ha.nnes geën ag erd was! Zouden ze zich w 1 met haar willen bemo ien 7 Ze zouden haar natuurlijk ver beneden zich achten. Ze zouden erg, ver-
~chrikkelijk knap zijn en naar niemand kijk n dan naar elk::ttLI'. Hoe had tante Truus er toch lust in, om te stud ren 7 Papa had bet haar ook voorgesteld - maar
0, ze zou blij zijn als deze tw e jaren van hard werk n om waren - stud eren, nooit! Daar was ze v el te dom voor, al veel te veel en nonIIa, zooals oom Frans, die pas uit Holland náar lndi'; was aekomen, beweerd had.
\\~ at maak t n di groote jongen en dat mei je zich toch druk I Ze zoud n h u ch nog in het wut r vallen! Tegen wie wuifden z toch zoo? vVat een gl'3.ppige, vroolijke
gezichten, en hoe aardig zagen ze er uit in hun lange gutta-p rcha-regenjassen, zoo eeht berekend op llollandscb- hondenweer.
Ze zag om zich heen, wien de groeten golden van h t twe tal, dat heel maal naar voren was gekom n en z lfs stond op de d war balk, die den kaaim uur afzette. iaar niemand zag ze op het promenadedek.
En to n, zich een \\' inig vooroverbuig nd, nu wat scherp r kijkend, zag ze, dat die vele aanhoudende groeten haar golden - en tot haar grooteu, blijden schrik herk nde ze in dien langen jongen en in het meisje de portretgezichten van oom Hans en tante Truus! Dat waren dus oom Hans en tante Truus!
Ze greep weer naar haar zakdoek en wuifde, wuifde wat ze kon.
Had ze niet allang gedacht, dat oom Hans en tante Truus de lichtpunten waren in de duisternis, die ze tege- moet ging7
Waarlijk, de jongen en het meisje, die ginder stonden, zagen er winaar uit, dat ze iemands lichtpunten konden zijn! Hoe blonk de hartelijke vreugde op hun beider blozend gelaat! 1I0e lacht n ze, de heldere oog n stralend van plezier! En - zoo heel oud war n ze niet, vond Frida, nog jong genoeg om niet al te veel op haar neer te zien!
Oom Hans en tante Truus!
Onder vele gedaant n bad Frida zich dit tweetal al voorgesteld - maar z6ó in g en geval, zoo jong, zoo plei- zied , als deze jong n en dit m isj , b iden met een don- kerblauwe pet op de blonde haren. beiden in een licht- bruine regenjas.
Nu schoof de boot steeds meer naar den oever.
De touwen werden uitaeworpen, wachtende banden vingen ze op en wierpen ze als een lus om de korte witgekopte pal n. Ratelenu over de keien kwam d loop- plank nader; forsche handen hieven die hoog, tot hij ge- gl'epen w rd door het volk aan boord - en allerlei men- schen sn Iden de loopplank op, ook de jongen en het meisje, die zoo dapper hadden staan wuiven.
DDaar is Fridal welkoml welkom! Dag Frida! Wat is ze groot - v el grooter dan ik!« en tante Truus sloeg de armen om het ver'bijsterde meisje he n en kuste haar op beide wangen, dat het klapte. »Hier Hans, geef jij ze ook een zo n, je Indische nicbt - we), daar is Frida dan toch eindelij kt Kind, kind, ik dacht, dat die Sindoro nooit zou komen. Mijn been en vielen haast af. Ach Frida, wat zie je er koud uit! En wat een echte Indische ben je! Lieve deugd, hoe is het toch mogelijk! Mijn broer is toch zoo blond en blozend I Of is hij misschien niet blozend meer? Beb je je baboe meeg bracht7 Heb je ... «
»Ziezoo, Truus, nu houd je je mond eens voor een poosje,« commandeerde oom Hans, die onder1.usschen Frida ook gekust had en door het geratel van zijn meisje heen een paar hartelijke woorden tot Frida gezead had.
DZie je niet, dat je haar heelemaal verschrikt? Ja«- ging hij plagend tot Fridn. voort: »a11e nieuwaangekomenen moeten eerst wennen aan t.ante Truus, want die babbelt je gewoonweg omver. Waar is je baboe nu 7 We wilden gaarne den trein halen, zie je. Grootmoeder wacht allang en met verlangen op haar kleindochter.«
DGaat u even mee naar mijn hut, oom en tnotel« vroeg Frida bescheiden. »Daar is baboe, ik moet haar wat helpen dragen.«
DOom en tante!» b rhaalde Truus trotsch en tevred n.
DZeg lJans, dat laten we zoo, al was het alle n vanw g de curiositeit, zie je. We hebben hier nog drie nicbten,«
ging ze tot Frida voort. DJ e weet wel, die kinderen van oom Adriaan. Nu, die willen nooit oom en tante tegen ons zeggen. Dat zijn dan ook een paar, neen dri ver- vel nde - enfin, je moet zelf maar zien, hoe je ze vindt.
Ik had je willen voorstellen om Truus en Hans te zegg n, maar ik vind het zoo g zellig klinken - en je ben er nu toch uit je eigen mee begonn n - zeg jij maar oom en tante, hoor! We zullen ons best doen, ons je respect waardig te maken, hé lIans?«
En ze trok Frida eens vriendschappelijk aan de vlecht.
Daarop volgde ze baar naar haar hut.
Baboe re s op van den kolIer, waarop ze gezet n had en lachte wat verlegen tegen de nieuwaangekomenen.
Truu gaf haar een hand en barstte opeens tot aroote en koddige verbazing van Frida en baboe in een stroom maleisch los:
1>Saja soek a sama orang Jawa! (Ik heb veel met Ja- vanen op.)«
»Kent u maleisch, tante?« vroeg Frida dadelijk, blij al.
» Verheug je niet te vroeg, kind!« antwoordde ze lachend.
»Zoo'n enkel welkomstgroet je beb ik ter eere van Amina in petto gehouden, zie je. Ach, wij IJaagschen met In- dische relaties kennen allemaal zoo'n hapje maleisch en men beweert, dat een baboe 't erg prettig vindt, als je de kennismaking met deze woorden aanvangt!«
»Zoo?« vroeg Frida, verbaasd over dit kijkje, dat ze kreeg op de Haagsche knapheid. DNu, ik geloof best, dat Amina het prettig heeft gevonden, tante - nietwaar Amina7«
"
DSaja, nonna!« zei baboe lachend nog, en li t nl haar vrees lij ke, leelij ke, zwarte tand n zien.
»Mual' A mina had het ook wel begl' pen, als u het in het
n
\lands h had g zego, waut ze verstaat alle, niet- waar Amina 7«(D aja, nonna,« z i de baboe weer, nu trotsch om baar knaph id.
»l! " dat spijt mel« riep tante Trulls wezenlijk telcur- ge t Id uit. »Ik had zoo g hoopt, dat jij en je baboe alleen maar maleisch zouden spreken, dat had zoo'n exo- tiscben tint aan ons huis geo'even, hé Bans!«
l>Nu, dat zullen we toch wel doen!« stelde Frida haar gerust. 'IJ VI e vinden het beiden prettig, ons eigen taaltje te b bb en en voor Amina is het in alle g ,vallen makkelijker.«
»Toe kinderen, laten we el' nu eens aan denken aan wal te gaan!" drong oom Hans aan. DEaboe, geef mij die kofTer maar! 11 ei daar!« en hij boog zich over de ver- schansing en zag uit naar en besteller, die met gretige blikken rondkeek of er niets te verdienen viel.
Oogenblikkelijk rende deze naar de 10Clpplank toe, de plank op en vervoegde zich bij oom flans, met een beleefd tikk n aan zijn pet.
Oom Hans belastte bern met den kolTer en een paar valiezen en wilde to n zijn gez lschap lIaar den vasten wal command eren, docb Frida mo st nog even afscheid nemen ~an d n admini trateur, die een weinigje toezicht over haar had gehouden gedurende de reis en van den kapitein, van wien ze veel vriendelij kheid had genoten, vooral voorbij Gen ua, toen bet grootste deel der passagiers van boord was gegaan en hij dus meer tijd voor haar over had.
'lJNu,« sprak de administrateur tot haar bij het scheiden,
»ik zal je Papa gaan vertellen, dat je veilig bent overge- komen en hartelijk verwelkomd zijt geword n. Veel geluk in Holland! En mei je - zulk leelijk w er als vandaag is het nict altijd, hoor! I.aat dat je troosten!«
Zoo was ze dan einu lijk reisvaardig. En daar gingen ze de loopplank af, erst oom lIan, toen tante 'fl'llUS
daarna Friua, die t Ik ns b zorO'd omkeek naar bauo , hoe die volO'de op haar kl ine, gecn schoenen g wenue voeten
n eindelijk de b steIl r.
Aangekomen dus!
De grond, waarop ze stond, was IIollandschegrondj bet land, dat ze bereikt had, was het Hollandsche land, vaders land - maar o! het hare niet!
Droevig k ek ze nog eenmaal om naar het schip, dat haar weggevoerd had uit haar lief geboorLland. De Sin- doro zou weer terugkeeren, en zij, zij zou hier blijven!
De wind O'ierde over de kade, ijskoud woei de tocht hun in het g laat, toen ze onder dèn plaatijzeren boog doorgingen, die den to gang tot de terreinen van de Lloyd overwelft.
»Je komt ook n t in een heelongelukkirren tijd, kinuje!«
zei tante Truus, t en ze zag, boe het meisje rilde. DE n ding is goed, je hebt je behoorlijk warm gekleed en je baboe erbij. Som kom n ze hiel' wel e ns aan, die arme Indiegangers, in velletj s! in velletj s! De baboes zoo maar in sarong en kabaai. Hoe ben jij aan dat dikke goed gekomen7«
DPapa had het voor mij en baboe besteld,« vert lde Frida. DHet lag op ons te wachten, toen we in Genua kwamen,«
»Hoe slim bedacht en dat voor een man! Maar natuur- lijk is het donkerblauw! Je jurk ook 7 Ja, dat dacht ik
wel! 0, jullie Indischen! Waarom dragen jullie toch nooit wat and rs, als je arriv ert, dan dat sombere, tries- tige donkerblauw? En til je rok eens op! Natuurlijk, bruine kousen I Dat 's zoo'n echt lndische combinatie!
Nou nog een bak rgrijzen wint rmantel en het kleinste kind in den Haaa zal aan die kleur ncombinatie zien, dat je krsvers gearriv erd ben uit den Oost, al was je zoo blond en zoo blozend als wij!«
»Maar Trud 1, dat kan Frida toch niet helpen!« zei oom Hans v rgo lijkend, denkend, dat Frida dezen aanval op haal' toil t niet pr ttia zou vinden. Doch Frida moest lachen om tantes w lsprekendheid en zei vroolijk:
»Nu tantetje, Papa dacht zelf w 1, dat het niet al te mooi en te smaakvol zou zijn. Als het maar dik genoeg was voor de reis van Genua tot hi 1'1 Pnpa heeft me een heelebo 1 geld m e gegeven en gezegd, dat ik u lief aan moe t kijken en u vrienclelijk vrag n moest of u hier goede en mooie kleer n voor me wou koopen.a:
Tante Truus straalde van pleizier. Eensdeels, omdat ze voelde, hoe Frida nu al op haar gemak begon te komen en bet Indische nichtj dus niet zóó verindischt was, als ze er wel uitzag; anderdeels omdat ze het een h 1 prettige opdracht vond, een jong meisje aardig en netjes aan te kleeden.
Buiten bet Lloydgebouw riep oom Hnns een wachtend rijtuig aan; de korrel' werd opgeladen. Het vi rtal stapte in en d(l.ar ging het ratelend over de keien, naar de brug over de Koninashaven toe en vandaar naar het Belll'sstation, Frida zat stilletjes te kijken, genietend weer, dat oom Hans en Tante Truus r zoo echt jona en prettig uitzagen.
0, die zouden zich heusch niet te oud voelen om zicb met baar te bemoeien I
Het vreeselijk geratel op de keien verhinderde ieder gesprek. Tante Truus knikte zoo nu en dan eens tegen Frida en zag Frida iu haar oog n, dat ze blij was met haar nieuwe nicht - en dan keek ze weer naar oom Hans, en die zag de blijdschap ook. Zoo glimlachten ze alle drie dan en de baboe deed verlegen mee en deed tante Truus schrikken van die vrceselijke, vreeselijke tanden.
»Dat moest bij politieverordening verboden zijn! « zei tante Truus later tot oom Hans. »Een stel nieuwe zal te duur zijn voor het kind, hé?«
Oom Hans vertelde het gesprek aan Frida over en die lachte hartelijk op het idee, dat alle baboehoudende dames eens de monden van haar baboes gingen verzorgen. Dan zouden het immers geen baboes meer zijn! ZÓÓ hoorde 't nu eenmaal, en men dacht er dadelijk de sirih-doos en bet rustige sirih-kauwen bij - neen, tante 'fruus moest maar wennen aan die tanden!
Aan het Beursstation stapten ze uit en klommen de hooge trap op naar boven.
Frida kwam uit de binnenlanden; ze had gewoond te midden uer koffieplanta.ges in d buurt van Bandoeng;
zoo nu en dan had ze weleens in Batavia of op Buitenzorg gelogeerd en dus een stad 1eeren kennen, maar veel van de wereld had ze nog niet gezien, dan nu op haar reis zelf, en toen was het maar zoo vluchtig geweest! Ze keek zich de oogen uit, toen Hans met haar het perron op en neer liep en haar telkens aan de balustrade bracht om haar een mooi, druk stadsgezicht te Jaten zien.
Dat was wonderlij k! Een perron hoog boven de pI inen en straten; een spoorweg lanO' de hoogere verdieping n der huizen, een he Ie spoonv g in de lucht gebouwd, inplaats op den grond.
Daar nad I'de de trein en ze zochten een goed plaatsje;
met hun vi r n in e n cou pé. Ellgeregeld O'espr k begon pas ua het station D Irt che poort, wa.nt Frida had het v el te druk met alles op te merk n, wat oom Hans aanwees, vond het el'O' O'rappig, dat ze soms bij de menschen op tafel kc k, en heel int r s uut, om lano het marktplein te rijd n, wuar ze di p in de laagte de drukke menscbjes kon zi 11 m t hun kraampjes en wagentjes.
»En nu, kind! vert I me eens wat van mijn broer!«
begon Truus, toen ze door de weilanden reden, op Den Haag af.
Het ontging Frida niet, dat ze dit met eenigen trots zei: mijn broer.
Tante Truus was de jongste uit het gezin en Frida's vader de oudste - ze scheelden liefst twintig jaren. Tante Truus was geLoren, veu voor de oudste zoon het ouderlijk huis verliet, waar hij nog maar ééns was terug gekomen, toen tante Truus tien jaar was. Nu zou hij over twee jaar voor goed thuis komen en tante Truus vond het heel gewichtig zulk een grooten broer te hebben.
Frida was al e 11 voorproefje van die heerlijke gewichtig- heid; zoo'n groote nicht te hebben, die zelfs uit haar
jgen tant zPgt!
»U moet vele hartelijke groeten van vader hebben en vele zoentjes van Zus,« begon Frida. D Vader maakt bet heel goed en verlangt erg om weer hier te zijn. Vader be ft zelf in mijn koffer allerlei dingen gepakt voor u en oom Hans en Grootmoeder en de nichtjes.cc
D \Velke nichtjes, kind.« vroeg tante Truus haastig.
DDe kinderen van Oom Adriaan.«
»0, zie je, ik dacht, dat je bi r misschien nog nichtjes had van je mama's kant. Neen? 0, en dus heb je wat
voor de nichtjes bij oom Adriaan meegebracht? Nu, dan hoop ik, dat het naar hun zin zal zijn.«
En tante Truus keek heel strak en ernstig.
Oom Hans moest erom lachen.
Frida begr~ep niet, waarom tante zoozeer hoopte, dat de kÎeine geschenkjes naar den zin der nichtjes zouden zijn en keek haar tante vragend aan, totdat oom Hans haar te hulp kwam.
»Truus houdt nu niet zoo bar veel van die Adriaansche nichtjes, zie je! Maar ik vind het niet anrdiO' van Truitje, om je dat te laten m rken, want nu ga je bij voorbaat al bet een en ander denken omtrent die nichtjes. l1eusch, ze vallen wel mee, hoor, als je ze neemt, zooals ze zijn. cc
»I-Ioe zijn ze dan « vroeg Frida slim.
Oom Hans wilde een mooie bescbrijving gaan geven van de Adriaan eben, zooals hij en zijn meisje ze altijd noemden, doch Truus voorkwam h m, en sneed met één enkel wO(ird dell pas tot verder antwoorden af.
»Haagsch!«
Frida was nog niets wijzer. Natuurlijk waren ze Haagsch, dat was tante Truus ó6k, doch toen ze dit wat verlegen te berde bracht, sprak tante Truus:
»Nu, kind, ik zeg er verder niets meer van. Haagsch en Haagsch is twee, zie je. Dat moet je nu zelf maar ondervinden. V rtel me nu eens wat van Zus. Ze is toch mijn petekind? Waarom vermolTelen jullie dan bam' naam zoo? Je mo t Truus zegg n.<.t
»Lieve deugd! dat kan ik ni t, innte!« zei Frida v r- scbrikt. DIloe kan ik Zus nu ooit anders dan Zus nocmen"l Dat zijn we zoo gewend. Zus van den Oever heet ze. Uoe raar zou dat klinken: Truus van den Oever!«
»Zo07 klinkt dat raar7« vroeg tante met een grafstem en hoog opgetrokken wenkbrauwen.
Oom Hans chnterde, Frida keek hulpeloos rond, tot ze opeens tot de ontdekking van baar onhandigheid kwam en met oom llans meelachte. En to n vroeg ze de Truus van d n Oever tegenover haar plechtig vergiffenis, dat ze 't had durv n bestaan de ombinatie van haar vóór- en achternaam raar te vinden.
»Zus is erg Hef,t! begon ze eindelijk. »Ze is nu zes jaar en kr'ijgt les. We h bben een gouvernante uit Holland Jaten komen. Een heele lieve ollvernante. Zus begint al lezen te leeren en ze maakt all rl i aardige dingetjes van papi I' en stokjes met kral n. Ik beb er een heele- boel in mijn koffer - ook een paar voor u, tante, omdlA.t u haar peettante ben, al noemen we haar Zus,« voegde ze er ondeugend bij. llZe heeft me, toen ik weaging, een medaillon mog n geven met haar portret. Ik hou 't meest van alles van Zus.«
Frida's stem werd zachter; ze talmde lang om den horlog ketting met het medaillon onder haar mantel van- daan te halen en trachtte in dien gewonnen tijd haar tran n te beel wingen. Doch het ging niet, en een groote traan vi I juist op het aanvallige mei.jesgezlchtje, toen ze den gomt n plaat bad verscuov n, die het portI' tje bedekte.
»Nou, jij bent en verwende lndi che nonna!« zei tante Truus en Dam het mooie, gouden medaillon met diaman- ten naamcijfer aan, dat Frida haar toereikte. })vVat een pracht tukl Veel te mooi voor zoo'n aankomend ding!«
!\faal' ze lacbte n Frirla zag, dat het maar plagerij was en dat tante haar plaagde, om net te kunnen doen, of ze haar tranen niet zag.
Oom Hans was zoo diplomatiek niet. Die zag ze, en
schaamde er zich niet voor. »Stil maar,« troostte hij zijn nicbtje. »Ik zal je gauw bij mijn broers brengen, dan zal je eens zien, dat het Hollandscbe leven je wel zal bevallen.«
Truus lachte hartelijk. »0, Frida, hij zou de heele wereld wel bij zijn broers willen breng '11, om door hen vertroost te worden I En hij zou zich zeer beleedigd ge- voelen, als je hem niet bezwoer, dat zijn broers je wel tienmaal dat allerliefste, schattige zusje hebben doen ver- aeten. Maar kom, laat ik hem niet plagen. Ze zijn wezenlijk bijzonder in hun soort, mijn zwagers. 0, Frida, wat die al niet op touw zetten I Ken je iets van muziek 7«
»Ja,« zei Frida en haar oogen schitterden. DIk kan zingenl«
JlKind, wat zeg je dat vol vuurl Hou je er zooveel van 7«
:&O!« antwoordde ze in verrukking.
])Nu, dan zal je dubbel welkom zijn bij de zwagers, want 't zijn verschrikkelijke muziekratten! Ze dwepen er mee! Zoo met Kerstmis of Paschen, of in de groote vacantie, als Frits uit Breda en Piet uit Willem oord weer thuis is, dan toeter n je ooren compleet!«
»Hoeveel zijn er~« vroeg Frida benieuwd.
»Nog vier, behalve mijn dierbare Hans. Frits in Breda, Piet in Willemsoord. Hein in de vierde van het gym en Bob in de eerste. Leuk, dut bet gauw Sint-Nicolaas isl Ik zou me sterk vergissen, als je ze dan niet opeens in volle fl UI' leerde kennen I Nu tl'eft 't dit jaar ook zalia!
St.-Nicoluas valt op een Zaterdagavond en nu kunnen Frits en Piet verlof krijgen, omdat ze een schoon stl'aflijstje hebben en tot de eenen behooren. De brieven vliegen al op en neer tusschen hen en het drietal hier. Je hoeft niet te vragen, wat er gebrouwen wordt 7«
»Maur mag ik dan ook komen7« vroeg Frida schuchter.
DZeg, Hans, mag ze7« lachte Truus, waarop Hans boog en plechtig sprak:
DHet zal ons en onzen zwagers en broers een groote eer zijn, mejuffrouw Frida van den Oever op onze nederige festijnen te ontvangen.«
DHoud de zwagers maar te vriend, hoor Frida.« raadde Truus. DDan zal het je best meevallen in den Haag.
Maar maak je nu gereed, we zijn er dadelijk.«
Huizen schov n nader, daar was den Haag.
Frida zag glimlachend naar haar babOE:, die al dien tijd in en hoekje had gez ten en aVe!' de vlakke weilanden had a taard. Die glimlach wilde zeggen: DIk geloof, dat het me meevalt.«
En baboe keek ziels vergenoegd naar haar nonna, die ze met zoo'n angstig barte gevolgd wa op haar lange, lange reis.
Zou het waarlij k all s meevallen 7
Drie kwartier later hield het rijtuig stil voor een vriende- lijk huis aan de Laan van M cruervoort. Op zij bad het een tuintje n een veranda, van voren was ue salon uitgebouwd met een erker, n in dien erker stond Groot- moed r en wachtte op haar kleinkind.
Nu verdwe n z haastia uit den erker. Aan de deur van de kamer wachtte ze op li rida met twee open armen en bet meisje lag even met baar koude wang teg n de zachte wana der oude dame.
DMijn li fkind!« fluisterde Grootmoeder. »"Welkom hier, welkom hiel'!«
Toen hield ze haar op e n armlengte van zich af en zei tegen Truus: » " 'at is ze groot! En zoo don keI' t Ze lijkt niet op baar vader, is 't w 17(
»Neen,« antwoordde Frida zacht: »Ik lijk op mijn moeder.
I·
~Jz. 10.
,Zeg, Hans, mag te7« lachte Truus, waarop Hans boog en plechtig sprak:
,Het zal ons en onzen zwagers en broers een groote eer zijn, mejuffrouw Frida van den Oever op onze nederige festijnen te ontvangen.,
,Houd de zwagers maar te vriend, hoor Fridalc raadde Truus. »Dan zal bet je best meevallen in den Haag.
Maar maak je nu gereed, we zijn er dadelijk., Huizen schoven nader, daar was den Haag.
Frida zag glimlachend naar haar baboe, die al dien tijd in een hoekje had gezeten en over de vlakke weilanden had gestaard. Die glimlach wilde zeggen: »Ik geloof, dat het me meevalt.«
En baboe keek zielsvergenoegd naar haar nonna, die ze met zoo'n angstig harte gevolgd was op baar lange, lange reis.
Zou het waarlijk alles meevallen 7
- - - -
Drie kwartier later hield bet rijtuig stil voor een vriende- lijk buis aan de Laan van Meerdervoort. Op zij had het een tuintje en een veranda, van voren was de salon uitgebouwd met een erker, en in dien erker stond Groot- moeder en wachtte op haar kleinkind.
Nu verdween ze haastig uit den erker. Aan de deur van de kamer wachtte ze op Frida met twee open armen en het meisje lag even met haar koude wang tegen de zachte wang der oude dame. .
»Mijn liefkind!c fluisterde Grootmoeder. ,Welkom bier, welkom hierl,
Toen hield ze haar op een armlengte van zich af en zei tegen Truus: llWat is ze groot! En zoo donkerl Ze lijkt niet op haar vader, is 't we17«
»Neen,« antwoordde Friua zacht: »Ik lijk op mijn moeder. !:llz. 16.
0,« en even kwam r een trek over haar aelaat, of ze zich he 1 vreemd en eenzaam "oeld, »die h b u niet eens gekend.«
Grootmoedel' zag d schaduw op Frida's gelaat komen en Vl'eep haar hand.
DIk h b haaf' nooit zóó voor m (rehaJ, in levende lijve,« z i ze zacht. »)fuar daarom knik haar wel! Ik heb imm r haar bri ven en haar portr tten, n al haal' lieve attenties aan haar oude moed l' h b ik b waard. Ze is me e n ven di rbare dochter geweest, als had ze ied l'en dua zoo in lev nd lijve voor m cr taan!«
Dankbaar boog Frida zich tot haal' Grootmoeder over en kuste het lieve, oude g laat.
Toen zag ze om naar Amina. Die tond noa in gang, het ni,t ",ag nd d ze erste s cond n te st ren.
»Ze ver taat IIolland eh, gl'ootmoerlerl« sprak ze tot mevrouw van den v r.
En deze sprak en paar vriendelij ke word n tot het koude, b ,. mIe, kl ine Vl'ouwtj n ri p de dien. tbad , om haur haar kam rtj te wijzen, dat ze huar goed kon afdoen.
DEn kom dan gauw biJ d bcl I, nietwaar?« ri p ze oe baboe achterna, di haur t eknikte over d tra1 I uning.
. Toen b gon h t vrua 'Il 'n \' I'tellel1, tot cie k rte dag ten inde was n de lamp \\' rtl opg token.
En daarna sjurd oom Hans Je kolt rriem n los want bij wa veel te beni uwd naar' wat hij wel kl'ijgen zou van zijn nichtje, be\\'e rd hij.
Fl'ida n Truus koield n samen bij den koffi r ne r en herschiep o' d g z lIig sal n in n asters he bazaar.
\Vat had die goed, b te Papa al ni t i1JCT pakt! Ja- pan ch kop r el sch pOl'celein en twee zijd n kimo- no's, voor Grootma d I' n Truus ieder en, en waaier,
Vooruitgestuurd. 2
van strak gespannen beschilderde zijde en ornament jes van sp ksteen en kettincr n en armband n van munt n en bro hes en ceintuurgespen van klE>ine en groote Chinee- sche letters in zilver, beduidend Vrede, of Liefde, of Roem.
Oom Hans was met het zijne dol- dolblij.
E n album in palmhout gebonden, met op ieder blad een kl ine verzameling cr droogd bloem n, geplukt op een der heilige plaatsen in' het Heilicre Land. Bloemen van den Gilead, bloemen van B thlehem, bloemèn uit Get- seman', bloemen van den Olijfbera.
Hij kuste zijn nichtje er hart lijk voor.
En to n brachten ze met hun allen wat orde in de chaos en Frida beleefde het waadijk, dat z naar bed ging zonder zich eenzaam te vo len en in slaap viel, voor ze tijd gehad had om te schr ien.
HOOFDSTUK Il.
Hoe koud was het in zoo'n lIollandsch hui, 's morgens op de slaapkamer!
Frida huiverde, toen ze maar even het dek had afge- gooid en kroop er gauw weer onder, niet wetend, hoe ze het ooit ""aaen zou om op t staan.
Daar kwam tante Truus binnen.
DGO uenmorgen, nichtjel Heb je goed ge lupen K ud, hè7 Ik zie je al met gl'oot , v rlangende 00"" n kijk n naar die kacliel. IJ t is n gaskachel, we t j - n nu zal ik '111 ereis aanstek 11 en dan moet je no a en half uurtje wachten, dan kun je el' zonder g vaar uitkom n.
Ik zal je baboe leeren, de ka h I aan te steken; dan kan zij het 's morgens voor je doen. Wat eng not toch, zoo'n baboe! Geef ze mij maar menaar huis I Ik kan zoo'n lijfmeid best gebruiken 10:
»Naar huis, tante7« vroeg Frida v rwonuerd. »Nu b nt u toch thuis7«
»Ach ja - , dat zeg ik wel eens me 1', en daal' mo t ik heusch op passen, want ik aelo f nooit, dat mo tier h t prettig vindt, als ik ov r mijn huis praat en een antI r huis bedoel dan dit. - Ik bad bet nu over mijn. kam rs in Leiden, zie je. - Ik ben all en maar ter eere vall
jou midden in de week hier, maar anders woon ik in L id n op d Oude V st, de he Ie we k en kom van Za- terdag tot Maandagochtend hi riogeer n. En daar in Leid n op mijn kam rs is het zoo innig knus! J moet bij m kom n loneer n, misje! net i zoo dolg zei lig, zoo helemaal j 'igen hui houden te hebben en alles zelf t bes harrel n en te b di's I nl Hans woont op de Bree I traat. Hij he ft lang zulke g z"lIig kamer niet.
Dat kan en mei je all en maar, gez llig op kamers wonen.
Ik beb e n heeleboel van mijn io n, n ka t n n piano n child rijtjes en weet ik wut al In cr. Enfm, een he I b st l! 1\1aar Hans heft zoo w iniu , dat hij, al je h m gel ov n wilt teumiu te, 's avond , voor dat hij gaat vel'buiz n e n roode zakdoek ne l' I \at op tafel, daar
zijn b zittin lY n op )E'gt en vervol 'ns de punten dicht- knoopt. En dan is hij klaar voor d zaak. Maar je kan tuch w I lekk r op lIans zijn kam I'S koffie drinkön, da.t zal je ook ns onrlervinden! Maar nu ga ik eens toilet maken, want Halls komt altijd aan h t ontbijt al hooren, boe we g lapcn bcbb n. \Vacht jij nog e"n kwartiertje, dan is b t hier net goed voor zoo'u Indische koukleum.
Koud ja 7 Kas 'ian ja 7«
En plag nd de pas aang komen lndi ga t n nadoend, spoedde Truu zich weg naar haar iaen slaapkamer.
F rida bie f het vel' i chie kwartiel' liggen en toen ze eindelijk be loten was, er'uit te komen, vi I het haar heusch mee; een lekk re warmte begon zich in de kamer te verspr id n en vlak bij de bch 1 kl dd ze zich.
Toen ze aan het ontbijt zaten, kwam Hans.
»Ik moet j de groet n doen van [Jein en Bob,« zei hij.
DVanmid,dacr zijn ze vrij. Nu wou ik ze hier breng n 'n dan kond 11 wij met zijn all n de stad e n in gaan. Dat 's
dol gezellig, h' Truus, zoo tegen Il t einde van N v mber.
En .lan trakteer ik op th bij BakkeI' in de cho lstraat, als dan Trudel er d taartj s bij doet 1«
]) Dat's best,a z i tante Truus verheugd. DFrida, kind, dat's nou een echt ITaagsch vergenoegentje, wat we gaan ber iden!«
Frida lachte even. Ze wist nolY ni t, ofze het zoo prettig zou vinden, uitgaan in d n koud n Novemberwind.
Maar 's middags klaarde gelukkig het weel' wat op; de wind was toch al veel minder dan d n vorigen dag en de Novemberzon brak door.
TelYen half twee belde oom Hans ten tweede male, nu vergezeld van twe lange jongens, Hein en Bob, de een zeventien de ander derti n jaar, even blond n blozend als oom Hans, maar in bet begin een be tj verleg n telYen het nieuwe rncisj , dat ze op bun gemak m esten zetten, bad Hans hun uitdrukk lijk b vol D.
Daar wand Iden ze met hun vijven de Laan van M erder- voort af naar de tram op den hoek der Zoutmanstraat.
Frida guf tante Truus een arm en z i niet veel; de ander n praatten dru4< OVér h t gymnasia tenbal, dat op handen was en waarvoor Hein en Bob de banden vol hadden. Ze klampten Truus aan, of ze wat voor hen wilde naaien;
e 'n dien tbodejapon moest de n bebben en een lang- slepende japon de ander. Nu moest Truus die b ide maar eens goed passend lever n.
D Die jOlig ns d nken altijd, dat ik all s kan, omdat ik een mei je ben,« zuchtte ze tot Frida. »Nu h eft d Hemel hun een eigen zuster onthouden, omdat ze h t schepsel anders dood badden geplaagd en nu moet de behuwdzust r er maar aan. En ik ben nog niet e ns getrouwd met dien broer van hun I
Zeg Frida, je m et me beuscb maar een beetje bel pen m t al wat die zwagers van me verg n!«
Friua la hte eens en beloofde h t, maar in baar hart dacht ze ana tieT aan baar manier van naaien - lieve deu!7d, daar bracht ze zoo weinig van terecht! Baboe deed alles vo rbaar!
Aan de Prin traatbrug verli ten ze d tram en wandelden de straat in. Frida ditmaal tusscb n Hein en Bob in, die belanD' t lIend b gonnen te vrna n, hoe ze het op reis g bad had n of ze eens wat van de r is door het Suezkanaal wilde vertell n.
Z deed dit n zoo brak h t ijs. En ze begon plezier in de zaak te krijgen, gin!7 letten op de winkels met de mooie uit tallinO' n ging letten op de menschen, waarvan er en h leboei hen vijven groett n of door hen gegroet werden. Z kr eg e n wonderlijk gevo 1, ofal die menschen, die zog Z J1j!7 dribbel end, bijna schouder aan schouder, de win kelstraten vuld n, of al die menschen nu familie van elkaar waren n ze begon te gelooven, dat het bier dol gezellig wa, zooals oom Hans bet al genoemd bad.
Ook gaf ze tante Truus gelijk, toen ze nog eens aan 'fant s oordeel omtrent baar kleeren dacbt. Ja tante had gelijk! Ze za er niets aardig uit, zoo stijf en somber bij al die meisj s vergeleken, die ze babbelend en prutenct de trottoirs op en af zag wippen. Ze zou het heel prettig vinden er eerstdaags ook zoo uit te zien. Maar de drie daar vóór haar, vond ze, dreven de aardighei« wat al te ver. Wat e n hoeden badden ze op! Als zeilscbepen en opgemaakt met de onmogelijkste kleuren lint! En bun mantelpakj s, wat enkleur! Ee'n lichtpaars, en helblauw, en n vuurrood! En wat liepen ze m t kl ine dribbelpasjes als op ei r n en wat keken ze vervelend rond, nu links,
dan rechts! Ze wilde ze net spottend aan Hein en Bob wijzen, toen die zich naar Hans en Truus omdraaiden en zeiden: DDaar heb je ze!«
»Wie7«( vroeg Frida.
J) 'Vel, hun, de drie nichten, de Adriaanschen!«
»O!« deed Frida verbluft.
»Kijk, dafs nou Haagsch,a onderrichtte Truus. DHaagsch op de verkeerde manier dan, meisjeJief! Maar een manier is het toch ook! En die wordt meer gevolgd, dan ons lief is! Als ze ons in de gaten krijgen, zullen ze ons wel aanspreken, want de Adriaanschen zijn vreeselijk benieuwd naar je. Maar we zullen trachten, hen onop- gemerkt te passeeren.CI
De drie nichten bleven voor een winkel staan. Het vijftal trachtte onopgemerkt achter ben langs te gaan, doch de meisjes zagen hen in de ruit en keerden zich om met een nuffig uitbaaltje in hun stem, van verrassing en blijdschap.
»0, kij k! Daar is de nieuwe nicht! En Hans en Truus!
En daar beb je Hein en Bob ook all Toe Truus, stel ons eens even voor!,
J>Z g, malle meid, voorstellen, zeg, dat's Line en dat's Willy en dat's Hetty, en hier is Frida, zoo, n nu niet hier blijven staan! We versperren den doortochtlo:
Ze liepen even door en het drietal bestormde Frida met vragen over haar reis; over haar Papa en haar zusje.
Frida dacht: DWat hebb n ze toch een hooge stemmen!
En wat gaan ze er op en neer mee! Neen, ik vind ze niets aardig!a
Bij den hoek der Vlamingstraat bleven tante Truus en oom Hans staan en gaven zoo zeer duidelijk te kennen, dat het oogenblik van heengaan gekomen was. Doch toen
de zau~" af, t:.:: haar arm door di n van Frida en zei besli t te· n d Dl ht n: DNu adieu dan wij mo ten hi rin 1« zond r af t wa hten of de drie meLjes misschien ook bi rin mo sten.
»Daf7! dua!« riepen ze met hooO' temm t.je , maar een tikje gE'O'riefilheid was toch ni t uit hun toon te miskennen.
DNou benne ze a kw sl« sprak Bob, die altijd allerlei platpmtend menschen bell1i terde n nadeed.
D Doet niet! « z i Frida. DIk vind ze ni ts aardig!C[
llDat bevalt me!« sprak tante Truus. DKom Frida, kind, laten we hier eens voor de ramen van 't Ank r kijken of er niets aardigs voor je stnat.«
De jonaens keken zuur, maar mee moe:::ten ze toch en Truus schaterde het uit om hun gezichten, waarop ze een wond rbaarlijken trek van belangst lling wisten te tooveren.
»Dat's dan z ker e n oireecostuum!a: m rkte oom Hans zeer igenwij op en we s met zijn stok naar een pracbtigen, zwaar eelzijd n ge watt erden ocbtendmantel, met wit zijd n koorden g sloten en met dikke donkerpuarse ge- borduurde irissen versi rd.
DLoop jij!« ollderri htte zijn meisje. »Dat's een kamer- japon voor 's morg n - een saut-de-lit ._«
»GeE'n vr emde woorden, mejulTr'ouw!« command rde Hein, die altijd vreeseIijk op dat chapiter reed, maar ook
",ele ns duchtia den g k met zichzeh'e stak. DEen bedde- sprong dus la:
DGelijk heb je!« stemde Truus toe. »~1nar Frida, laten we nu onzen tijd ni t verknoeien. Welk japonnetje zou nu naar jou zin zijn.o:
Hulpeloos dwaalden Frida's oog n over de étalages.
haar best had g daan. H tjaponnetje \\'a niet grijs en ook niet beig en ook ni t blauw. De Indische kl uren had ze prachtig ontwek n. Het \\'a donkergroen - maar tante TJ'Uus behaagde het niet, want die viel uit:
»Ik heb j niet naar je toekomstplannen g vraagd, kind I Als je over \'ijftig jaar een ol1de vrijster mocht zijn, ga dan dit jurkie koopen; dan z1lllen de men 'chen zegO'en:
die l"rid:l. van den vel' is toch no een kwi k menschjel Je moet een jurk voor nu uitzoeken 1«
Frida lachte ·eventjes, en kalmpjes" e s ze een snoeperiO' g bordullrd jnrkje voor een meisje van een jaaf of vier aan.
Tante Truus zag haar aan en ontwaarde i ts in de groote donkere misjesoogen, dat haar zeer aanstond; ze zag in die oog neen vonkj ... spotlnst gelijk aan de har, een vonkje \'oor-de-crek-houd rij, die bij zond I' in den kraam van hun allen te pas kwam. Wel was het noa maar e n vonkje, maar dat gaf ni t. Truus zou 't wcl aanblazen tot een vuurtje - misschien had het niet eens aanblazen noodig. JI t kind begoll te ontdooien. \Yi wet, wat een gezellig lid van bun heerlijken kring 't kon worelen!
»Moet je j oude tante 'oor d n gek houden? schaam je!« bromde ze; maar ond rtus ch n zocht ze naar d n gulden midJenweg 'n \' nd een jurk van mooi donkerrood lak n, di 1 kker warm zou zijn en go d zou staan bij het zwarte haar en de donkere oogen van baar nichtje.
Ze wilde het maaazijn al binnenoaan, maar de jongens protesteerden heftig en be", erden, dat Truus en Frida dergelijke nonsens maar eens moesten bedi sel n, wann er zij ('r niet bij waren. En Truus en l"rida gaven hun gelijk.
Nu wandelden ze de VlaminO'straat in.
DIk lek me alreede den baard!« sprak Hein deftig. ) Het
gaat den tuartjeskant uit, moet je w ten. Maar zeg, hoe vindt je nou je nichten 7«
DNiet I,lardig,o: zei Frida kalm. DEn jij, hoe vinden jullie ze dan 70:
DSpokerigl« schreeuwde Bob.
DArmzalig,« antwoordde lIein. »Ze zijn niet - niet goed, we t je. Z doen niet goed, bedoel ik. Ze koopen kaarten voor ons ba1.«
»Nu - is dat zoo'n misdaad?« vroeg Friua. verwonderd.
»Een misdaad - een misdaad - maar 't is niet goed, zie je. Kijk - jongens, die niet op h t gym gaan, kunnen kaarten koopen. En de meisjes, die er komen, zijn altijd gevraagu door haar neven of broers, of goede vrienden.
Maar bun vraagt niemand, omdat ze zoo gek doen. Nu, en dan koop n ze kaarten. Dat moest n ze nou toch niet willen, als het aardige misjes waren 1 Nou - en als ze d 'I' dan zijn, dan vinden ze altijd nog wel jongens, die met der dansen willen - en soms loop n wij er tegen aan, Bob of Frits of Piet of ik - je moet ze soms vragen, wil je niet een lomperd zijn I Ma.ar op het laatste bal heeft Hetty zoo gek gedaan - to n had ze teveel cham- pagne gedronk nlo:
» Wat 7« riep Frida in dolle verbazing en die kreet kwam zoo diep en verontwaardigd uit haar keel, dat een paar menschen naar haar keken. D Wat 7 Hè?«
DTeveel gedronken - ja - ze was - dronken 1« onder- wees Bein met zichtbare walging.
»Neen! maar!« Frida werd vuurrood. Dat was nu toch zoo iets vreec:elij ks, zoo vreeselij k slecht en zoo vreeselijk bijzonder I Hoe kon dat nu bestaan, hoe kon een meisje, haar nichtje,· nog wel, zoo i ts doen 7 En plotseling voelde ze bet als een vreeselij ke beleediging , een
•
gruwelijke vernedering, dat zulk een meisje o' k van den Oever heette.
»De Adria.anschen kunnen Daar de helloopen!« sprak ze vol vuur. DIk ga er niet heen!«
Hein ontstelde van haar woorden. llij had beelemaal niet gedacht, dat ze zoo boud zou kunnen spreken, het bedaard uitziende, k r vel'sch aangekomen ding I Toch vond hij het wel aardig, dat ze zoo zeer verschrok, ze was dus zelf wel van n heel anderen kant - maar hij dacht opeens aan de oude mevrouw van den Oever en zei haastig:
»Neem nog geen besluit, Frida, je grootmama zal willen, dat je er heen gaat, to , ne m nog geen besluit!((
Achter hen liepen Hans en Truus te lachen om d n blijkbaren efllst van het gesprek der drie. Hein was heelemaal rood en w rd hoe langer hoe gl'oote-mensche- lijkerj Bob drong zich teO'en Frida aan en men kon zien, dat hem ook een med deeling op de lippen brandde.
»Ja - als Grootmama het wil - ([ zei Frida. aarzelend.
»Daar moet alles voor zwichten, nietwaar7 Ja - dan houdt alles op!" besloot Hein zijn deftige redevoering, waarop Bob opeens het woord nam en uitbarstend in zijn mededeeling Frida to riep:
DEn ze loopen met jongens ook!«
DZe loop en met jongensl([ herhaalde FJida verbaasd.
»Nu, wat zou dat 7 Dat ~oe ik ook nu!«
bNeen, zoo bedoel ik niet!« lichtte Bob toe. »Jij mag nu, nietwaar, en iedereen mag het zien en je grootmo der weet het - maar de Adriaan chen, die spreken af met jongens, zie je en dan gaan ze er mee wandelen, stiekumpjes - en 't zijn allemaallamm jOlig n~! En dan mo sten ze nog eens hooren, hoe ze uitgescholden worden achter der rug.Cl
het ni u ws, (lat z hoord.
»\V I, door di jonuen! En hoe die long ns nog meer over hun pmatt II! Laatst was er e n jongen en die liep met 1.ine van den 0 ver en toen zei er een andere jongen tegen hem: »Ik zal je twee tenni ballen geven, als je maakt, dat ze mijn meisje worrlt - en als je mij haar portr t ge ft!« En to n z i de jOt1N n, van wie zij to -n 't meisj wa ': »Je kan nog tw etennisball Il van me carl au krijg n, als zij jou meisje wordt, want ik heb
!lllnn'" g no g van haar. En hier beb je 't portret!« En hij gaf het zoo maar weg!«
»N en maar! ne n maar!« momp lue Frida, geheel ont- roerd en versteld n ze keek Rob aandachtig in het blozende gelaat met de aroote, trouwhartige blauwe oogen, of hij baar ni t yoor 't lapje hield. Doch daar zaa hij er veel te goedaardia voor uit n ze mo st alles dus wel gelooven en tot de ontdekkin u komen, dat r Ol isj s war n, waar ze niets van b greep en jongens erbij, en dat di allemaal dingen uit- haalden, :zoo mal en flauw, dat z . ze han. t ni t kon l1elooven.
Nu war n ze dan bij Bakk r nang land. De kleine salon zat vol dames met kind ren of grootere kinderen all en die moe war n van het dl' nt 1 n in de drukke stratn n \' n wat kwamen uitrusten n zich versterken met en cr bakje n een kopje th e.
Hans m t zijn gezelschap mo st zelfs ev n in den wink 1 blijven wachten tot r plaats kwam. Maar toen was ~let
ook een knus plll:ltsje bij het mam zoodat ze naar de vooruijCTangers konnen kijk n en zich zoo den tijd konuen verkorten, di n ze op d th moe ten wachten.
»13 min jelui all n roomsoez n?« vroeg Truus. »DIlD bestel ik er die extra bij.«
de roomso zen ging in zee.
»Ik fuif slagroom ook !(c sprak tante Truus gul.
»ZOO goed bij kas, Geertruida ?« plaagde 0010 Hans.
»En dat in di dur Sint rklaastijden?«
»Hou je stil - het zijn mijn laat te llubbeltj 's.« zei Truus mistroostig en k erue haar port rnonnaie op tafol om. Ze had op . n c IIt na het benoodiaJe bedrag bij zich, en die eene c nt 1 i Bob er grootmoedig bij.
»Laat ik dan b >tal n, TI'lIl -h n 1« stelde Ha.ns voor, maar Truus haalde de schoutl r op eu zei: »Ach kom - daar kan ik toch niets anders mee beginnen. Laat ik nu maar een royaal zijn. Hoe kaler, hoe royaler!«
De so zen n d slagroom w rden gebrachtj toen kwam de thee nog en het ,yerd aardig volop het taf ltje. Overal rondom hen werd dl'uk g babbeldj Frida vvlld :lIles even g zellig eu pleziericr n kreeg t lkens meer het gevoel of alle men chen hi r familie waren.
Bob en Bein scho\'en de oudergordijntjes voor de ramen op zij en wezen Fl'ida dezen n genen onder de voorbij- ganO'ers aan.
DZie je die? Dat's een verv lend jongen, hè? W'at een fat I Ze hebben op h t "'ym een vreeselijken hekel aan b m. Hij zou voordragen op ons laat t ~ est I Maar het is altijd zoo mal boogdrav nd, wat hij doet.
We bet:repen o er Cle b n snars van. vVe wisten vooruit al wel, dat 't niet veel zaaks zou zijn. En toen de mensch n allemaal g klapt hadd n kreea hij blo men, en toen nam hij die v~.rrukt aan. Maar toen hij diep en verblijd boog, kreeg hij de bloemen pa in 't vizier, het was een groote kool, met e n strik rom. En er hing en kaartje bij met erop: IIier betaalt men kool met kool. Als we
geweten hadden dat hij zó6 kwaad was geworden, hadden we h t niet gedaan! Hij werd spierwit, liet de kool vallen en liep naar zijn kleedkamer. Daar heeft hij gegild en gehuild en geschopt en gestompt, maar dat was van de zenuwen!
»Zie je die? stemt op zen eigen, zeggen we altijd als we hem zien. Er moest een bestuurslid gekozen worden bij een vere nigincr , waar vauer lid van is. Toen waren alle stemm n op bern. Zijn eigen stem dus ook. Hij zei, hij wou het zoo erg graag zijn I Is dat niet mal?«
»Zie je die? Dat's zoo'n aardig meisje. Ze tennist heerlijk en ze speelt dikwijls met een hele troep aardige kleine jongetj s in de Boschjes, kinderen van haar broers.
Dat's zoo leuk om te zien!«
:DIk geloof, dat bier iedereen e n geschieuenis heeft,cc zei Frida verwonderd en at haar taartjes met kleine hapjes, om er lang van te er nieten. Heerlijk, zoo'n taartje! Thuis in de Preangel', op de koffieplantage, daar weruen twee of dri maal in een jaar taartjes of taarten besteld helemaal uit Dandoeng. Die ko tten dan zoo bespottelijk duur, uat het eig nlij k zonde van 't geld was I
DNu moesten we toch eens op gaan stappen, kinderenl«
sprak Hans vaderlijk. »Zullen we heelemaal naar huis loop en ? Het is zulk mooi weer geworden!«
Dat vonden allen best.
Buiten was de winterzon al een heel eind gedaald.
Hier en daar ging in de winkels het gas op. Het was nog voller en drukker in de stad, want 't was vier uur, alle bureaux en alle scholen waren nu uit!
DIk moet nog even een handtascbje koopenl« sprak Truus, en zij en Frida zochten een echt lieveI'tje uit in een winkel in de Veene traat.
»Nu gauw naar huis, Truusl« maande oom Hans. »Anders wachten de moeders met het eten!«
Maar Truus stond alweer voor een anderen galanterie- winkel.
,Effentjes kijken, of ik ereen spijt behoef te hebben!«
betoogde ze en vergeleek alle taschjes uit de . talage met het hare, dat ze maar dad lijk in gebruik had genomen. bDan zou ik juist niet kijken, tante,« ried Frida aan.
"lIet is zoo naar om spijt te hebben!cc
»Ja, maar ik wil heel zeker weten, dat ik geen spijt hoef te h bben,« legde Truus uit. »Als ik nu niet naar àlle taschjes kijk op mijn weg naar huis, dan ben ik daar nog niet zeker van, be rijp je7«
Zoo trokken ze van winkelraam tot winkelraam. Truus keek en verg leek j het spe t Hein en Bob, dat ze geen spijt kreeg, want dat had ze aan bun bongarige magen en koude voeten verdiend.
Maar tante Truus werd telkens verrukter en jubelde luid, toen het laatste winkelraam geïnspecteerd was en de spijt ni t op het appel had behoeven te verschijnen.
Toen stapten ze met flinken pas de Laan van Meerder- voort op naar huis. Truus gaf Hans een arm. Frida liep gearmd met Hein en ob, en had zulk een prettig gevoel over zich, dat ze niet wist, ofze waakte of droomde.
Wat? En z6ó voelde ze zich in Holland, zoo plezierig, zoo gezellig? En daar had ze zoo tegen op gezien? Hoe zou Amina 't maken? Misschien viel het haar ook best mee.
»Bob,« zei Hein, toen ze een poosj e zwijgend hadden doorgeloopen. »Ga jij eens bij Hans loopen. Ik kan je hier missen, als een zekeren kwaal, die men met den naam kiespijn bestempelt.«
Bob liet dadelijk Frida's arm los en haakte in bij Truus.
DGa je nu maar dadelijk 7« vro g h'ida verwonderd en keerde zich naar hem om.
»Ach, dat zijn de int-NicolaasLl anc s, moet je weten,q legde Ilein uit. »We uo n dan altijd uad lijk alles, over- tuigd, dat 't tot ons bestwil g chiedt. Uanr luist [' IIU
e us, Frida. Ik h "b en mei je noodilY m t int-Nicolatls.
Al ik muar en m 'i 'je heb, w et ik zoo iet. dolleuks.
Nou wilde ik \Tag n of jij mij h lp 11 wil. Truus is te groot voor rn zie j', te oud bedo I ik. En bovendien bro it di aller! i grappen uit met Hans, Zou jij me willen helpen.ct
»Ik 7« vroeg Fr'ida hulpeloos. DIk w et niets van Sint- Nicolaas af. Inpakken, bedoel j , in e n be lebDel papi r n.
Of omwillden met gal' n of kato n?«
»Loop h en!« bromde Hein minachteud. »Dat zijn nog van lie grapp nuit deu 0 >rtiju, toen we in de lange kl eren war n - n n nu do n w he I andere ding n.
vV
t je \\'el, dat ons Sint-Nicolaasfee t, het int-Nicolaus-fe
st van d \Vichers 11, beroemd i in de heele buurt 7 Ze kom '11 allemaal bij ons om raad en iuv,dlen vragen, zie je - of kijken als we aa.n d toeb reidselen zijn -- Vader cn Mo ti r h bL n drie daa n vooruit niets te z g- gen in huis. oms moppert mo d I' wiens, als ze alle kam rs op slot vindt, maar op d n avonu zelf moet ze altijd erk unen, dat h t best de moeite loont.«»Maar wat doen jullie dan toch 7.0 vro g Frida vel'wondel'd.
»Nou, allerl·i gl'uppen - en dik wijls mekaar plagen - Truus is zoo'n echte om geplaul:rd te worden. De helft van de grappen is altijd om Truu t plag D, - Ze kan er be t teg n ze In. ht zich altijd half dood. Terugplag n kan ze niet goed, maar ze maakt to h ook altijd echte leuke dingen voor 011S. Ik kan je verzekeren, dat ze nu
al 's nachts tot halfeen bezig is om haar grappen in orde te maken. Weet je, dat Truus schrijft 7«
»IIè7« vroeer Frida.
»Ze schrijft, verhal n in kranten en tij(lschriften. Ze stud rt irnrn I' in d lett 'r n. NOl! nu 1 eb ik n prachtig plag rij v rzonll n voor haar, maar di vert I ik je ni t, want dat moet v or i >d reen een \' rra sinl:r zijn.
Doch nu wilde ik je vraeren: wil je me hIp "11 7«
»Ben ik dan ook bij jullie interklaasfeest .«
DAch, natuurlijk, wat's dat nu voor een ui! Je hoort er nu toch immers bij !a:
» Wat moet ik dan do n 7«
»Ik wil een tombola houden, zie Je - een loterij, Jij en ik zijn dan de bazen \'an het spul. Jij b nt mijn vrouw en ik je man. V,re verkl eden ons als e n panjaard n een Spaansche - ik h b toevallig wat aekleul'de tocht- dekens, zie Je. En we bouwen een t nt.«
»lIoe kan dat nou 7«
DMet Sint-Nicolaas kan all s. Ik heb de naaikam r al voor ons ger'eservee['(.l. Vindt je h t goed 7«
»0, ik wil dol Cfraar,. Maar wat verlo t je dan 7«
»Wel, mijn cad aux. Alles wat ik er ef. Dan wijs ik je precies, voor wie alles b st md i. Dat moet je dan uit je hoofd leer 11. Dan h b ik al e n he I n trommel lootjes aemaakt, keurig oper rold in kop ren rin er tj s . Een werk, van belang! Er • staan numm rs op n nam n
van cadeaux. Als nu Truus bijvoorbeeld en nummer trekt, dan zoek jij haar eigen cad au uit. D lootj smet namen erop zijn altijd voor-de-g khourl dj. Nou zal Hans b.v. trekken een pap i rtje, waarop staat: Moderne kop n scbotel. Wat denk je dan, dat bij trekt?«
DWel, een kopje en schoteltje om uit te drinken!«
Vooruitgestuurd. 3
»Mis, een groote vischschot 1 heb ik uit de keukenkast g kaaid, en daar en poppekop op. En als ze trekken:
en port -m:mtcau, dan is het een spijk r. Wel, - is dat dan ge n porte-manteau 7 'frekken ze n stJ'ijk- instrument, dan is het n lucifer, en een hrijfma hine, dan is h t n p n en een ring met een steen, dan is het een bak teen m t een gordijnring eraan. En zoo nog een heelebo 1 meer gekheden. llegrijp j 7«
Frida s haterde van 't lachen.
DO, ik vind h t heerlijk! maar zeg, dan wou ik ook wat geven. Mag dat 7«
»Natuurlijk!«
l)Kom dan vanavond ev n op mijn kamer, bij mijn kolt r. Mi chi n heb ik voor iell r nog \\' 1 wat mooi, Pa heft z ove 1 ing pakt, en anders ga ik nog wat koop n.
lIet zal h rlijk word n!({
»Ja echt! Maar j moet op int-Nicolaa duO' alom twee uur bij me zijn, want w hebh n veel t b redderen.
Bob, kom maar weer! - Frits en Piet knnnen teg n vijf
UUl' bij on zijn dan gaan we et 11, n (lan begint cl pret! Je zult zien, dat we den Iw I n n vond noodig bebben om h t proO'ramma af te w rk n!«
Bob had Frida's arm weer b machtiO'cL
» H dijk, dat Piet en F rits kom n!« b tuigde hij vol g e tdrift. »Die Pi U«
»\Vat is er met die Piet!« informeerde Früla.
»0,« z i Hein licht pottend, »Pi t n Bob, Bob en Piet, dat zijn zulke aezworenen. Bob treurt I' al zijn dagen over, dat Piet naar '''illem oord is g gaan en ik hier ben g bleven. En mettertijd zal hij 't ver chrikkelijk vinden, dat Piet naar Indi" gaat en ik blijf. Nietwaar Bob7«
»Als je me plaaat, ja!« zei Bob driftig. »Piet plaagt me nooit. Piet .... (
»Wat is er dan voor bijzonders aan Piet7« vroeg Frida, die een broedertwist wilde vermijden.
,Nou, Piet is een erge knappe kerel. IJij kan alles, zie je.«
DZOO geleerd7«
DGeleerd, dat weet ik niet. Ik bedoel andere dinaen, ferme dingen. Tennissen dat hij kan! I-lij is je reine tennisser. K ihar:le ballen maakt ie!«
»Maakt hij ballen 'r« vroeg Fl'ida ongeloovig, niet op de boogte der tennistechniek.
Bob kon echt r niet begrijpen, dat en meisje van
z stien jaar onbekend zou zijn met die uitdl'Ukking en dacht, dat Frida hem voor d n gek bielel.
DHé7« vroe a hij minachtend. »B n jij ue leukst tbuis7«
N u was Frida toch w zenlij k heelemaal verstrikt in de nett 11 der lIaausche conversatietaal. Het was, of die jongen anskri t praatte.
Hulpeloos k ek 7. IJ in aan. 0 ze begr ep haar ver- warrinlY en legd 11. or alles uit, ook de vraag naar de geestigheid harer famili .
DEn reine tennisser7« vroeg Frida nog.
:IlNou, fameu e dan 1«
Dit legde Dob zelf uit. »En je I' ine worstelaar daarbij I H ij vecht met takti k, w et je. Zóó be ft hij je del' onder 1«
In zijn bI au we oogen schitterde de vechtlust.
Plotseling bedaarde die en louter ondeugd kwam r voor in de plaats.
»Kijk eens, Frida.« flui t rde hij geheimzinnig. »Kijk eens om, die heel' l1Iet kal n schedel en tandelooz n mond fixeert je voortdurend 1«
