e 1,95
69
stejaargang • nummer 35 • woensdag 28 augustus 2013 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Gifgas in Damascus: in wiens belang ?
Lees blz. 3
WALEN ZIJN DOM 4
VENIJN VAN VLAANDEREN,
VERENIG U! 5
DE LAATSTE
SOVJETREPUBLIEK 5
VLAANDEREN,
SCHOTLAND, CATALONIË 11
KNOEIWERK ROND WO I 7
AFSCHEID VAN
JACQUES VERGÈS 12
Partijen trakteren zichzelf
Ondertussen in Damascus
De regering-Di Rupo deed er voor het zomerreces alles aan om een batterij goednieuwsberichten op het publiek los te laten. Rond de begrotingsopmaak kon - op het nippertje - een Europese boete worden vermeden en dat was reden tot grote opluchting. De teksten over de staatshervorming werden uitgewerkt en ook dat moest gevierd worden. Een inten- tieverklaring over de eenmaking van het statuut van arbeiders en bedienden werd als een heus mirakel omschreven. De overdracht van de koningskroon verliep zonder incidenten en volgens het boekje;
blijkbaar ook iets om trots op te zijn.
Dat alles toont vooral aan dat we in dit land nog maar weinig ambitie koesteren.
Een boete vermijden, gemaakte afspraken op papier zetten, een algemeen akkoord waar nog geen details van bestaan, een vastge- legde procedure voor een troonsopvolging afwerken: erg spectaculair klinkt het niet, maar de regering is er apetrots op.
Wat mijmerend onder een parasol, nip- pend aan een heerlijk aperitief, kwamen nogal wat commentatoren in de weken erna tot het besef dat er nog serieus wat draad- jes loshangen. Dat de taalverdeling van de magistratuur in Brussel fout zat, was allang geweten, maar een studie van KPMG, besteld door de minister van Justitie, bevestigde dat op een pijnlijke manier. De Vlaamse partijen lieten zich rollen, punt aan de lijn. Het woord
Dexia bezorgt iedereen die nog maar in de buurt van de Wetstraat komt koude rillingen over de hele ruggengraat. Het hautaine optre- den voor de VRT-camera’s van Yves Leterme deed huiveren. Het Dexia-verhaal is zo hal- lucinant dat het taboe tot elke prijs bewaard moet worden.
En dan hebben we het gênante dossier van de politieke benoemingen. Politicoloog Carl Devos spreekt over ‘vuiligheid’ en ‘niets eraan deugt nog’. ‘Wie durft nog beweren dat het er in dit verhaal vooral om gaat de meest com- petente bestuurders aan te stellen’, zei de anders altijd nuchtere en kalme Gentse Wet- straatwaarnemer, die vindt dat er sprake is van ‘minachting voor het volk’.
Johan vande Lanotte had in zijn rentree- interview voor De Tijd het lef te beweren dat die benoemingen geen belangrijk dossier vor- men. Daar zijn hij en de andere regeringsle- den niet mee bezig, probeerde hij de lezers van de zakenkrant wijs te maken. Minachting voor het volk, om Devos nog eens te citeren.
Het dossier is niet belangrijk, maar de rege- ring slaagt er toch maar niet in de zaak af te ronden. Als het gaat over allerhande klusjes waarvan de verloning hoger ligt dan die van de premier, dan gaat het wel degelijk over een uitermate belangrijk dossier en dan is de compromisbereidheid van de uitdelende partijen duidelijk een stuk minder groot dan wanneer het over Vlaamse strijdpunten gaat.
Klassieke partijen kunnen ook principieel zijn, zoveel is duidelijk.
Toch moet de regering zich haasten. Je weet nooit hoe gek de kiezer het in 2014 gaat maken. Wie weet komt dan een andere medespeler een aandeel in het lekkers opei- sen. Niet alleen wordt de spoeling in dat geval dunner, het vertrouwde netwerk van ons-kent-ons dreigt dan pottenkijkers over de vloer te krijgen. Daarmee kennen we een dossier waaraan de regeringspartijen de vol- gende weken absolute prioriteit zullen moe- ten geven.
Vestzak-broekzakoperatie
Beweer niet dat de regering geen knopen kan doorhakken. De regeringspartijen aange- vuld met Groen beslisten in hun wijsheid dat het niet is omdat de Senaat in de toekomst zal verdwijnen dat ook de financiering voor de partijen in dezelfde mate moet terugge- schroefd worden. De politicologen Bart Mad- dens en Jef Smulders kwamen met de nieuwe cijfers op de proppen en de betrokken partij- voorzitters spraken die niet tegen. Op de frac- tiefinanciering van de Senaat wordt 11,5 mil- joen euro bespaard, maar er komt een bonus van 8,1 miljoen euro voor de partijen. Intus- sen is gebleken dat de onderhandelingen over dat onderdeel het langst voor moeilijk- heden hebben gezorgd. Opnieuw hetzelfde verhaal: compromisbereidheid als het over de inhoud van de staatshervorming gaat, maar harde onderhandelingen als het financiële partijbelang in het gedrang komt.
Voor de oppositiepartijen N-VA en Vlaams
Belang kon het politieke seizoen niet beter openen. Ze trokken terecht alle registers open.
Ben Weyts van N-VA heeft het over ‘zelfbedie- ning’. Het aantal parlementsleden wordt met 20 procent verminderd, kwam CD&V-voorzit- ter Wouter Beke in april trots verklaren, maar hij vergat er toen bij te zeggen dat de federale partijfinanciering stijgt met 40 procent, van 20,2 naar 28,3 miljoen euro. ‘De hervorming van de Senaat zou een besparing opleveren van 11,5 miljoen euro. Maar in plaats van die besparing volledig terug te laten vloeien naar de staatskas en dus naar de belasting- betaler, verdwijnt meer dan 8 miljoen euro in de partijkassen’, fulmineert de ondervoor- zitter van N-VA.
Gerolf Annemans van Vlaams Belang spreekt over een ‘schaamteloze vestzak- broekzakoperatie’. Hij vindt die ‘koehandel’
ongehoord in ‘tijden van economische crisis waarbij aan de bevolking serieuze offers wor- den gevraagd’. Voor het Vlaams Belang was de Senaat beter gewoon afgeschaft.
Nog een detail: de wet om meer te geven aan de partijen gaat volgend jaar in. Dus die vis zit al in het net. De voorziene bespa- ring is voorlopig slechts een voornemen in de memorie van toelichting. Wat dat onderdeel aangaat, zijn we ervan overtuigd dat Di Rupo gelijk heeft als hij zegt dat de sfeer goed is.
Voor andere dossiers zou dat wel eens wat minder kunnen zijn.
BRIEFJE AAN
ELLEN JONCHEERE 3
Actueel
28 augustus 2013
2
Uit de smalle beursstraat
De euro kotsbeu
De Duitsers zijn de euro meer dan moe. De eenheidsmunt kost hen teveel. De hoofdadviseur van minister van Financiën Wolfgang Schäuble pleit dan ook openlijk voor het einde van de muntunie.
Is het omwille van de gebrekkige kennis van het Duits van het gros van de Vlaamse journalisten, of omwille van het feit dat alle mede- werkers van de Vlaamse dagbladen dagenlang gebiologeerd waren door de uitspraak ‘racisme is relatief’ van Antwerps OCMW-voor- zitter Liesbeth Homans? Feit is dat ze allemaal - ook De Tijd - een uiterst belangwekkend interview hebben gemist: dat van de Duitse econoom Kai A. Konrad aan Die Welt. Konrad, de belangrijkste advi- seur van minister van Financiën Schäuble, verklaarde in dat gesprek openlijk dat het voor Duitsland niet langer mogelijk is de eurozone te redden. Een euro-exit is onvermijdelijk. Niet van de zuiderse landen, maar van Duitsland en een paar andere noordelijke eurolanden. Nog een paar jaar en het is zover, voorspelt Konrad opvallend openlijk.
In de aanloop naar de Bondsdagverkiezingen van 22 september neemt de zenuwachtigheid toe, uiteraard, maar wat Konrad verklaart, is bij de oosterburen zelden gehoord. Tot nu werden scenario’s over het opbreken van de eurozone angstvallig binnenkamers gehouden.
Maar de voorbije weken nam de ergernis bij Fritz Modaal toe. Meer en meer ziet het ernaar uit dat Griekenland nieuwe noodsteun nodig heeft. Ofwel door een kapitaalsinjectie, ofwel door een schuldher- schikking. De afbetalingstermijnen van die schulden zouden ver- lengd worden. Dat zien de Duitsers echter niet zitten. Ten eerste is dat een slecht signaal aan de andere landen. Daarmee wordt aange- geven dat landen de budgettaire teugels gerust mogen vieren. De EU en de rijke lidstaten zullen dat toch door de ogen zien en met nood- steun over de brug komen. Ten tweede wordt almaar meer duide- lijk dat de Duitse waarborgen voor de redding van de eurozone veel hoger oplopen dan meestal gedacht. Schäuble heeft het voortdu- rend over een garantie van Duitsland ten bedrage van 95,3 miljard euro, maar eigenlijk zou het om 122 miljard euro gaan.
Volgens Konrad is dat bedrag te hoog en kan Duitsland - al is het de sterkste economie in Europa - niet langer garant staan voor de rest van de unie: “Duitsland is te klein in verhouding tot de rest van Europa.”
Konrad ziet het vele steungeld verdwijnen in het bodemloze vat
dat Griekenland altijd al is geweest. Steevast wordt door optimisten de indruk gegeven dat de Griekse economie het beter doet. Er wor- den interessante groeiprognoses opgedist, maar die lijken al snel in strijd met de werkelijkheid. Dat is de reden waarom de Duitsers de euro meer dan beu zijn.
Vandaar dat Konrad voor een Duitse euro-exit pleit, weliswaar in overleg met andere noordelijke eurolanden, zonder ze bij naam te noemen. Behoren België of Nederland erbij? Dat blijft onduidelijk.
Daarmee komt volgens de econoom de Europese eenmaking trou- wens niet op de helling te staan. “De euro is Europa niet”, zegt hij.
“Europa moeten we redden. De euro niet.” De oude eurolanden zou- den in een muntunie terechtkomen die sterk in waarde daalt. Dat is goed nieuws voor de exportproducten van die landen die plots veel goedkoper worden. “Economisch zullen die landen opnieuw op eigen benen kunnen staan”, stelt Konrad.
De muntunie waartoe Duitsland en een aantal andere noorde- lijke EU-staten zal behoren, zal natuurlijk veel sterker zijn, dus ook veel duurder. Is dat niet het einde van het Duitse exportsucces? Vol- gens Konrad niet. In het verleden hebben appreciaties van de Duitse Mark de economie niet naar adem doen happen. Importproducten zoals olie worden goedkoper, net als reizen in het buitenland. De zo gevreesde inflatie blijft onder controle.
Wel voorspelt Konrad dat Duitsland massaal vreemde deviezen zal moeten aankopen om de opwaardering van de nieuwe Noord- Europese munt binnen de perken te houden. Dat hoeft volgens hem overigens geen probleem te zijn. Duitsland zal over grote deviezen- reserves beschikken en kan die gebruiken om via een staatsfonds in buitenlandse bedrijven te investeren. Of Duitsland kan grondstof- mijnen opkopen.
Konrad ziet in die exit de enige mogelijkheid om de EU te red- den. De komende jaren zullen steeds meer werkzoekenden uit Zuid- Europese landen - waar de werkloosheid blijft stijgen - hun geluk beproeven in Duitsland. Gevolg is volgens die Duitse econoom een Italiaans Mezzogiorno-situatie in heel Europa. Een actief noorden zal geld doorsluizen naar gepensioneerden en transferontvangers in het zuiden. Dat Belgische transferstelsel op Europees niveau wil- len de Duitsers tot elke prijs vermijden.
Angélique VAnderstrAeten
Als de uitdrukking “de wereld is één groot dorp” tot haar recht komt, dankt ze dat niet aan de bejubelde multiculturele verrijkingen, maar aan de virtuele wereld die het internet voor oud en vooral jong opengooit in de vei- lige (?) beslotenheid van de computerkamer.
Bekeken vanuit het standpunt dat de mense- lijke natuur meestal niet beantwoordt aan wat de tiener Anne Frank – “Ik blijf geloven in de innerlijke goedheid van de mens.” – zich daar bij voorstelde, ligt het voor de hand dat dat vir- tuele “groot dorp” niet noodzakelijk gestuurd en bestuurd wordt door alleen maar goed menende en sociaal bewogen individuen.
Wie al veel levenservaring heeft om met kans op bijval het onderscheid tussen kaf en koren te maken, beheerst ook de kunst tot relative-
ren. Laat het nu net levenservaring zijn waaraan het de meeste pubers en tieners nog ontbreekt, en de basis is gelegd voor toestanden gaande van depressies tot zelfmoorden, in de hand gewerkt door gebruik en vooral misbruik van
“sociale media”. Het Britse tienermeisje Han- nah Smith (14) dat na aanhoudende pesterijen op de beruchte socialenetwerksite Ask.fm zelf- moord pleegde, staat symbool voor alle gelijk- aardige gevallen in het verleden en, helaas, de toekomst.
Greep
Een tienermeisje dat de hand aan zichzelf sloeg nadat ze op een webstek kapot werd gepest, door onder meer een puber uit het Limburgse Tongeren, het kan tellen als pijn-
Niets asocialer dan
“sociale media”
De “sociale media”… Alleen al bij het horen van die woorden voel ik me onbehaag- lijk. Als er iets is waarmee ik de “sociale media” niet vereenzelvig, dan met het begrip
“sociaal”. Te oordelen naar wat “jongeren” via facebook en twitter allemaal op hun leef- tijdsgenoten en anderen loslaten, is het eerder een “understatement” te stellen dat niks asocialer is dan de “sociale media”.
lijke illustratie én symbool van wat jongeren die elkaar van haar noch pluim kennen elkaar via de “sociale media” kunnen aandoen. Die puber uit Tongeren zou amper 16 zijn. Ilja en Mark Terebin, de Letse broers die Ask.fm hebben gesticht, zijn respectievelijk 35 en 29. Dank- zij hun peststek werden ze binnen de kort- ste keren multimiljonairs. Om hun schrijnend gebrek aan moraliteit te demonstreren, twitter- den ze enkele dagen na de zelfmoord van Han- nah Smith dat Ask.fm al 70 miljoen gebruikers telt. De uitdrukking “dansen op het graf van een dode” komt in die trieste samenhang volkomen tot haar recht. Toen het betere deel van de her- sens werd uitgereikt, stond dat broederpaar duidelijk niet op de eerste rij. Voor het beden- kelijke deel was het net andersom.
Dat geldt ook voor het grootste deel van het contingent “twitteraars” en “facebookers”, te oordelen naar wat ze onder elkaar te vertellen hebben, in een taaltje waarvan de grammati- cale en inhoudelijke waarde het niveau van de minderbedeelde chimpansee nauwelijks over- stijgt. Wat dacht u van volgende greep uit het geijkte pestpakket. Om te beginnen met het meest “onschuldige”: “Ik hoop da gij u diep genoeg snijd”. Ietwat ruiger klinkt al “meiske u lief wil u alleen omdade dikke tetten hebt en kont, want an u gezicht valt niks moois te zien”.
Of deze: “Gwen is een vuile domme hoer, ze pijpt vier gaste op een avond.” Kersen op de taart zijn liefelijkheden als “ik kots al van uwe naam alleen”, “waarom leefde gij nog?” “gade nog zelfmoord plege of oezitda?” en “ik hoop da ge sterft aan kanker”.
Dat niveau maakt dat ik me niet wens uit te spreken over de “moed” nodig om dat soort mallotige boodschappen te typen en met laffe anonimiteit op medegebruikers van de “soci- ale media” los te laten.
Overheid
Het zal wel hout snijden dat veel ouders wei- nig aandacht hebben voor wat hun kroost in de schijnwereld van het internet allemaal uit- spookt. Volgens een Belgisch onderzoek krijgt één op drie kinderen met internetrisico’s te maken. Het zal wel waar zijn dat tieners zich, naar eigen zeggen, steeds slechter voelen naar- gelang ze zich meer “uitleven” op facebook door hun levenspatroon te vergelijken met de mooipraterij van anderen. Er zal ook wel waar- heid zitten in de opmerking dat jongeren van- uit de optie zelfbescherming minder gebruik moeten maken van de “sociale media”. Of de (meeste) pubers voor raadgevingen rijp zijn, is een vraag die niet eens gesteld moet worden.
Zoals meestal is het de overheid die over de macht beschikt wetten te maken die paal en perk stellen aan verregaand misbruik van de
“sociale media”, maar niet de interesse heeft, laat staan de nodige vijf minuten moed. Ik sluit me volmondig aan, allicht tevergeefs, bij de oproep aan overheden in het opiniestuk van Jan Segers in Het Laatste Nieuws, om dwin- gende normen op te leggen aan sociale net- werken waarvoor poen pakken de eerste en enige norm is: “Spuit hen schoon, maak hen veilig. Blok pestkoppen, afpersers en andere lafaards af! Zorg ervoor dat ze niet langer kun- nen schuilen onder de dekmantel van anoni- miteit. Schop hen een geweten, de oprichters van sites als Ask.fm. Als je wereldwijd 70 mil- joen puberklanten hebt, hoef je nog wakker te liggen van die ene die Hannah Smith heette.”
Een waarheid als een koe? Neen, een waarheid die hoger reikt dan de hoogste wolkenkrabber!
d.Mol
COMMUNICATIEFOUTJE
Pas gekroond tot “roi des Belges” vertrok
“Philippe premier” spoorslags voor zijn eerste
“welverdiende royale vakantie” op het Franse Ile d’Yeu. Hij onderbrak die een dagje om “live”
de herdenkingsdienst van zijn nonkel Boude- wijn bij te wonen.
De vakantie werd van Ile d’Yeu verplaatst naar het kasteel van Menetou-Salon. Ook dat luik werd even onderbroken voor een dagje supporteren voor de Belgische hockeyploegen, naast de Rode Duivels de jongste bindmidde- len van “nationale eenheid”. Na die loodzware inspanning togen vorst en gezin naar het Zwit- serse Verbier om van een derde vakantieluik te genieten.
Toch moet er ergens een communicatie- foutje zijn tussen “le roi” en zijn adviseurs.
Geen spoor van Philippe op de vriendschap- pelijke wedstrijd van de Rode Duivels tegen Frankrijk, al had de regimepers de vorstelijke aanwezigheid aangekondigd en navenant bejubeld.
Het goede nieuws voor de belastingbetalers is dat hen de kosten bespaard zijn gebleven voor het inzetten van een legervliegtuig voor die derde “spontane” vakantieonderbreking.
VOEREN BIJ LIMBURG
Aanstaande zondag (1 september) is het vijftig jaar geleden dat de zes Voerdorpen wer- den overgeheveld van de provincie Luik naar de provincie Limburg als gevolg van de taal- grensregeling en de taalwet van 1963.
Om die toch wel ingrijpende gebeurtenis voor Voeren nog eens onder de aandacht te brengen, organiseert het Feestcomité De Stoet van Moelingen een jubileumviering.
Daarbij worden alle Vlaamse strijders van toen en alle sympathisanten van nu uitge- nodigd. Zo is er een tentoonstelling over de
“Vlaamse strijd in Voeren” in het Vlaams Cul- tureel Centrum “De Voerpoort”.
Op het kerkplein van Moelingen wordt een grote feesttent opgesteld voor optredens van verschillende dans- en zanggroepen.
De hongeren kunnen terecht bij een Breug- eliaanse buffet (in de uitnodiging spreekt men over catering).
Voor het volledige programma verwijzen we naar de webstek www.50jaarvoerenlimburg.be
Actueel 28 augustus 2013 3
Zeer ambitieus
Mevrouw de onverstoorbare,
Ook al zweert Johan vande Lanotte bij hoog en bij laag dat gij geen lidkaart van de sp.a hebt, toch draagt hij u in een peri- ode van politieke strijd voor om het CEO- schap van de NMBS binnen te halen. Van- dela is geen heilige en ook geen proseliet van de nieuwe politieke cultuur. Maar hij is wel sluw en slim. Hij wil de politieke betrok- kenheid in dit loodzware dossier wat margi- naliseren, om via een omweg een vertrou- weling op die post te krijgen. Goed gezien van de Oostendse godfather, maar iets te doorzichtig.
Gij zijt CEO van een groot afvalbedrijf, maar gij wilt meer. Gij wilt de grote bazin worden van de NMBS, de Belze spoormaat- schappij die doorheen de jaren politiek verziekt raakte en slecht bestuurd wordt.
De regering schreef voor die topfunctie geen examen via Selor uit. Neen, ze pro- beerde iets nieuws. Ze liet een hoofdjager (in modern Nederlands ‘headhunter’) los, om voor een aantal absolute topfuncties geschikte kandidaten te vinden die dan het oordeel van de regeringstop moeten onder- gaan. Gij waart er uiteindelijk één van.
Maar er kwam een donkere wolk over u en uw dossier hangen. Blijkt dat de infor- matie over uw behaalde diploma’s niet klopt. De gegevens die gij meedeelde, zijn discutabel. Gij zwaaide met de ronkende titels van tegenwoordig en gij creëerde de indruk dat ze meer voorstellen dan in wer- kelijkheid. Hoewel gij die gegevens aan het hoofdjagersbureau al had bezorgd nog voor de regering dat bureau inschakelde, toch blijft het in uw nadeel pleiten dat gij toen al de zaken mooier voorstelde dan ze zijn. Gij wilde eigenlijk allang iets anders gaan doen en gij redeneerde dat ervaring en kwalitei- ten meer van tel zijn dan diploma’s.
Gij moet evenwel weten dat in deze tijd de gegevens in een dossier niet alleen vol- ledig maar ook juist dienen te zijn. Bij een gewone sterveling belandt het dossier in de prullenmand als er maar een papiertje of stempeltje ontbreekt, of als iets onvol-
ledig is ingevuld. Daartegenover staat gij, die het eigenlijk allemaal niet erg vindt dat uw diploma’s niet de kwalificaties bevatten die nodig zijn. ‘Ik ken mijn job en ik voer ze uit’, zegt gij zelfverzekerd. Gij belooft tot het uiterste te zullen gaan om de lucratieve CEO-job alsnog te pakken. Allemaal goed en wel, maar de u ongetwijfeld bekende Annissa Temsamani (sp.a) zal u kunnen vertellen dat liegen over een diploma moordend kan zijn. Ze moest opstappen als staatssecretaris. En gij zoudt die topjob kunnen pakken, zelfs met een twijfelachtig dossier? Ik geloof er niks van. Dat kan zelfs Di Rupo niet meer maken.
Ik voel met mijn ellenbogen aan dat gij nog altijd rekent op een offensieve
‘rebound’ van uw baskettende ‘teamgenoot’
Vande Lanotte. Maar of die na alle heisa nog scheutig zal zijn op een demarche, lijkt onwaarschijnlijk. Een doorgedrukte benoe- ming met de verkiezingen in zicht en louter gebaseerd op wat gij ervaring en compe- tenties noemt, haalt het hek van de dam.
Dan zijn er morgen voor niets nog diplo- mavereisten nodig. Dan kan men met de natte vinger iedereen benoemen die erva- ring en competenties ‘claimt’. Dat zou pas een slecht signaal zijn, én compleet terug naar af.
Gij hadt met uw curriculum vitae wat voorzichter en wat nauwgezetter moeten zijn. Nu schudt gij de butsen en blijft gij beter waar gij zijt. Hoewel… Bij SITA, waar gij CEO zijt, kunnen ze niet lachen met het feit dat gij daar weg wilt. Daarom dienden de vakbonden een motie van wantrouwen tegen u in. In het andere geval - als gij als- nog naar de NMBS gaat - zult gij moeten leven met een zwaar stigma dat gesitueerd moet worden in de vriendjespolitiek en de politieke benoemingen, zelfs zonder een lidkaart op zak. Het wordt kiezen tussen de pest en de cholera. Gaat gij waarlijk tot het bittere einde, met alle gevolgen? Een beetje realiteitszin en bescheidenheid zouden u alvast sieren.
Brief aan Ellen Joncheere
Gifgas in Damascus: in wiens belang?
Op 21 augustus werden er ten oosten van Damascus enkele aanvallen met gifgas uitge- voerd. Er zouden honderden tot misschien wel tweeduizend doden gevallen zijn, en negen- duizend gewonden. Die aanvallen zorgden voor een golf van verontwaardiging over de hele wereld. Wie de aanval precies heeft uitgevoerd, is op het ogenblik dat dit stukje geschre- ven wordt verre van duidelijk. Hoofdverdachte is president Bashar al-Assad, bevelvoer- der van het officiële Syrische leger. Maar welk belang had hij bij zo’n aanval, op een steen- worp van het hotel van enkele net neergestreken VN-inspecteurs?
De aanvallen met gifgas zouden rond drie uur in de ochtend plaatsgevonden hebben in Ghouta, een agrarische streek ten oosten van Damascus. Een achttal plaatsen werden getrof- fen, plus een voorstad van Damascus, allemaal onder controle van de Syrische rebellen en tra- ditioneel soennitisch van strekking. De schat- tingen van het aantal doden gaan van 322 vol- gens lokale ziekenhuizen, oplopend tot 1.729 volgens het Vrije Syrische Leger (FSA). Op het internet en elders in de media zijn er genoeg foto’s en video’s van de slachtoffers te vinden, maar hun authenticiteit valt zoals gewoonlijk moeilijk te controleren.
Uit het beeldmateriaal valt moeilijk op te maken wat er precies gebeurd is. Zo zijn er wel beelden van tijdens de aanvallen, maar daar- uit valt niet af te leiden welk gas er precies gebruikt werd. Sommige analisten menen zelfs dat er misschien geen sprake was van een aan- val met gifgas, maar dat conventionele wapens een voorraad gifgas – van de regering of van de rebellen – geraakt hebben. De meeste analis- ten houden het op een aanval met sarin, zich baserend op de symptomen van de slachtof- fers op het beeldmateriaal. De samenstelling van de slachtoffers klopt alvast met een typi- sche aanval met zenuwgas: een doorsnede van hoe de bevolking er in de getroffen gebie- den uitziet, en dus niet alleen mannen maar ook vrouwen en kinderen van alle leeftijden.
Hoofdverdachte 1:
Bashar al-Assad
Na de aanval werd meteen met de vinger richting Bashar al-Assad gewezen. Daar zijn ook goede redenen voor. Ten eerste bestaat er weinig twijfel over dat het Syrische leger beschikt over chemische wapens. Ten tweede twijfelt niemand eraan dat Bashar al-Assad er niet voor zou terugschrikken zijn chemische wapens daadwerkelijk te gebruiken, ook tegen zijn eigen bevolking. Maar verder dan dat hij het zou kunnen doen, dat hij het zou durven doen en dat rebellen de slachtoffers waren, reikt de bewijsvoering op dit ogenblik niet. In een gemiddelde detectiveroman zou hij als hoofd- verdachte nummer één door de lokale politie opgesloten worden, waarna de detectiveheld stapje voor stapje de échte boef begint te ont- maskeren.
Argumenten à décharge
Inderdaad, er pleiten argumenten tegen hem als dader van die gifgasaanval. Het Syrische leger was de laatste tijd aan de winnende hand, onder meer dankzij de steun van de Hezbol- lah uit Libanon. Er waren geruchten over een nakende aanval van de rebellen op Damas- cus, maar het lijkt er niet op dat Bashar al- Assad behoefte aan gifgas had om op het ter- rein vooruitgang te boeken. Gifgas is iets wat je gebruikt als je in het nauw zit, niet wanneer je aan de winnende hand bent.
Ook de tijd en de plaats kloppen niet. Pre- sident Bashar al-Assad zou wel gek zijn als hij uitgerekend een paar dagen nadat enkele VN-inspecteurs in Damascus neerstreken een grootschalige gifgasaanval in gang zou zetten, bovendien op amper een paar kilometer van hun hotel. De nacht van de aanval stond er trouwens redelijk veel wind in de streek rond Damascus. Het risico was reëel dat het gifgas niet alleen de hoofdstad in zou vliegen, maar zelfs de VN-inspecteurs had kunnen treffen.
VN-inspecteurs
Anderzijds, het is merkwaardig dat Al-Assad de VN-inspecteurs niet onmiddellijk toeliet tot het getroffen gebied. Is hij niet helemaal zeker van de controle over zijn eigen leger? Vreest hij dat één van zijn generaals op eigen houtje gifgas gebruikt heeft? Of, vertrouwt hij de VN- inspecteurs niet, en verdenkt hij hen er zelfs van enkel maar bewijsmateriaal tégen hem te zullen verzamelen, zelfs al werd de aan- val door rebellen uitgevoerd en zouden daar- voor op het terrein voldoende bewijsstukken te vinden zijn?
Hoofdverdachte 2: de rebellen
Daarmee zijn we bij de tweede hoofdver- dachte: de rebellen. Zij hebben groot belang bij een gifgasaanval die in de schoenen van Bas- har al-Assad geschoven kan worden. Ondanks enkele lokale succesjes in de buurt van Damas- cus delven zij momenteel het onderspit. In de westerse media kunnen zij op veel sym- pathie rekenen, maar ondanks de pleidooien van bijvoorbeeld Guy Verhofstadt schrikt men er in het Westen voorlopig van terug hen recht- streeks van wapens te voorzien.
We weten dat zij er niet bepaald voor terug- schrikken de eigen bevolking en eigen solda- ten op te offeren, zoals bleek bij eerdere gif- gasincidenten. Bepaalde delen van het Syrische verzet lijken er zelfs een beetje tuk op ook aan de eigen zijde een paar martelaren extra bij te maken, kinderen en vrouwen inbegrepen.
Toevallige toevalligheden
Bovendien zijn er een pak toevalligheden die voor de rebellen wel heel gunstig uitspe- len. De aanval gebeurde enkele dagen nadat enkele VN-inspecteurs in Damascus aangeko- men waren, en dan nog pal onder hun neus.
Bovendien valt de aanval bijna dag op dag een jaar na de befaamde «red line»-toespraak van Barack Obama. In die toespraak zei Obama dat het gebruik van gifgas voor hem een rode lijn is. Begrijp: een daad die een Amerikaans mili- tair ingrijpen zou rechtvaardigen, om de Syri- sche burgerbevolking te beschermen. Of die rode lijn ook voor de rebellen geldt, en wat een eventueel overschrijden voor hen zou beteke- nen, blijft onduidelijk. Ook Guy Verhofstadt is nogal vaag op dat vlak.
Speak loudly and carry no stick
Die toespraak van Barack Obama was een tactische blunder van formaat. Sindsdien zit- ten bepaalde westerse media op vinkenslag voor elk berichtje over mogelijk gebruik van gifgas in Syrië. Obama blinkt voorlopig vooral uit in immobilisme. Zijn buitenlandbeleid kan vandaag nog het best samengevat worden als
«speak loudly and carry no stick».
Overigens, het valt op dat de media die tien jaar geleden alle registers tegen George W. Bush en de ingreep in Irak opentrokken, nu bijna dagelijks aan de mouw van Barack Obama trekken om in Syrië toch maar in gang te schieten. Het kan verkeren…
Wie heeft het gedaan?
Hebben de rebellen het gedaan? Ook daar- voor zijn er weinig directe bewijzen. Terwijl de VS beweren dat ze bewijzen van activiteit rond de depots met chemische wapens van het Syri- sche leger hebben vlak voor de aanval, beweert Rusland beelden te hebben van twee raketten afgeschoten vanuit gebied onder controle van de rebellen.
Volgens sommigen is de schaal van de aan- val te groot om uitgevoerd te kunnen zijn door de rebellen. Anderen werpen op dat de aanval lang op voorhand gepland kan geweest zijn, en dat ze gewoon hun kruit opgespaard heb- ben tot het «juiste» ogenblik. Nog anderen ver- denken de rebellen dan weer van opgezet spel.
The Voice of Russia meent zelfs dat sommige foto’s van de slachtoffers al een dag op voor- hand klaar waren en verspreid werden.
Een filmpje op YouTube van een stervend kind draagt de datum 20 augustus 2013, maar die verkeerde datum kan verklaard worden door het tijdsverschil tussen Syrië en de ser- vers van YouTube in de VS. Sommigen vinden de overvloed aan beeldmateriaal op zich al ver- dacht, en ook de professionaliteit ervan. Ander- zijds, de beelden zijn te wazig om vast te kun- nen stellen wat er precies gebeurd is. Zo heeft iedereen zijn waarheid over die gasaanval.
Oplossing voor Syrië
Waar niemand het over heeft: wat zou nu eigenlijk de beste oplossing voor Syrië zijn?
Persoonlijk vertrouwen we noch Bashar al- Assad, noch de rebellen, en al zeker de isla- misten van Al-Nusra niet.
Je zal het niet lezen in de kwaliteitspers, maar de waarheid is dat Syrië geen land is, en nooit geweest is. Syrië is een staat, met gren- zen die nooit meer waren dan lijnen op een kaart, overigens met dank aan de ex-koloniale machten Frankrijk en Groot-Brittannië, die een verpletterende verantwoordelijkheid dragen.
Wat we vandaag meemaken is de desinte- gratie van de kunstmatige staat Syrië. De front- lijnen waar de vechtende partijen zich vast- gereden hebben, vallen niet toevallig min of meer samen met de grenzen van de histori- sche componenten van Syrië. In het noorden zijn dat, naast enkele Koerdische gebieden, de historisch Osmaanse provincies Zor en Aleppo, met een overwegend soennitische bevolking.
In het zuiden is dat de provincie van Damas- cus, die trouwens meer met de oude provin- cies Berg Libanon en Beiroet samenhangt. Er zit meer dan alleen maar religie achter dat pre-
cies de Hezbollah vanuit Libanon het Syrische leger ter hulp snelde, net zoals het geen toe- val is dat Aleppo tegenwoordig zo’n beetje als hoofdstad voor de rebellen fungeert. Een vergelijking met de probleemstaat Libië valt moeilijk te onderdrukken: de tegenstelling Tri- poli/Benghazi verhoudt zich tot de tegenstel- ling Damascus/Aleppo. De situatie zou al een pak gemakkelijker worden als Bashar al-Assad zich tevreden zou kunnen stellen met een staat Damascus, de rebellen met een staat Aleppo- Zor, en de internationale gemeenschap met een tweedeling van Syrië. Dat laatste zal ech- ter een taboe te ver zijn, zeker voor Frankrijk dat zich nochtans graag op de borst klopt dat het zich zorgen maakt over de Syrische burger- bevolking. We laten het aan de fantasie van de lezer over wat Guy Verhofstadt en Elio di Rupo van zo’n oplossing zouden denken.
FvL
Dossier
28 augustus 2013
4
Geschiedenisstrips
U moet eens één van de talrijke stripbeurzen bezoeken. U zult er evenveel grijze als blonde en bruine koppen zien, want strips zijn het medium van de jaren zeventig en tachtig. Dvd’s, Youtube en Nickelodeon hebben de populariteit van de negende kunst bij een deel van het jonge volkje een knauw gegeven, omdat het beweegt en omdat je niet moet lezen.
naars en scenaristen in dienst en stelde de hoogste eisen. De scenario’s moesten span- nend zijn maar dieper graven dan de goeden tegen de slechten.
Zijn grafische eisen logen er niet om: histo- risch correcte en perfect gedetailleerde kos- tuums, gebouwen en situaties. Glénat gaf zijn auteurs de tijd om rustig te werken: een volle- dig jaar voor een album van 48 bladzijden was normaal. Dat was iets anders dan de perma- nente vloek waaronder de Vlaamse strip lijdt.
Hier moet het vlug en goedkoop zijn. Meestal is er de dagelijkse druk van een krantenpublicatie.
Een begenadigd tekenaar als Hec Leemans heeft daarom nooit zijn Bakelandt mogen afwerken zoals hij had gewild. Glénat publi- ceerde in 1985 een magazine dat hij Vécu doopte en waarin een voorpublicatie van de historische verhalen verscheen, tot 2004. Glé- nat verkoos de “cyclus” van drie, vier of zelfs meer albums voor één afgerond verhaal, zodat de helden een smoel kregen en er geen deus ex machina nodig was die op het einde van ieder album de situatie moest redden.
Het grootste succes van Glénat was de reeks Roodmasker en een aantal afgeleide verha- len. Tekenaar André Juillard en scenarist Patrick Cothias kozen als achtergrond het Frankrijk van Hendrik IV. Met Malefosse (nu al twintig delen) introduceerden Bardet en Goepfert helden die al even beestachtig zijn als de schurken, tijdens de Franse godsdienstoorlogen. Er wordt zelfs het Frans uit die tijd gesproken.
Niet ieder album uit de Vécu-reeks was een hoogvlieger. Soms kwam een cyclus middenin het geplande verhaal tot stilstand, omdat sce- narist en tekenaar ruzieden, omdat de auteurs de periode beu waren of omdat de lezers de verhalen niet pruimden en minder dan 40.000 Franstalige albums kochten. Mooie verhalen als die over de Nederlandse kapitein Pieter Hoorn, of de brutale burgeroorlogen bij de Merovingi- sche Franken, sloegen niet aan bij het Fransta- lige publiek dat het grootste deel van de Euro- pese strips kocht.
Dankzij de impulsen van Jacques Glénat zochten auteurs naar interessante historische periodes. Scenarist Patrick Cothias bestu- deerde zeer intens middeleeuws Japan voor zijn geslaagde De wind der goden. De verha- len van Vécu bewezen dat men niet ongestraft een wet schendt die ook bij film belangrijk is.
Een goed scenario verdraagt gemakkelijk een
matige tekenaar (of regisseur) - een goed voor- beeld is de reeks De onthoofde adelaars, gesi- tueerd in de middeleeuwen - maar zelfs de beste tekenaar kan een slecht geconstrueerd en oppervlakkig scenario niet redden. De Alex- verhalen gingen eraan ten onder, ondanks de pogingen tot herrijzenis door nieuwe teams.
Lombard counterde het Glénat-offensief met zeer mooi getekende verhalen van potentieel interessante personages als Vasco (een Lom- bardische bankiersneef in de 15de eeuw) en Tristan (vriend van Jeanne d’Arc). De reeksen stijgen met hun clichéverhalen niet boven de middelmaat uit.
Natuurlijk waren de wereldoorlogen een bron van inspiratie.
Jacques Tardi met zijn loopgravenverhalen en het geïllustreerde dagboek van zijn vader uit de Tweede Wereldoorlog is in dat genre onover- troffen. Uiteraard kon de nazitijd niet achter- wege blijven, maar ik wacht nog altijd op een echt geslaagde reeks waarin niet iedere Duit- ser of collaborateur een schurk is en iedere verzetsman een held. De Italiaan Vittorio Giar- dino heeft wel met Max Fridman een commu- nist getekend die tijdens de Spaanse burger- oorlog meer en meer twijfelt aan zijn ideologie (vijf albums tot nu).
In de reeks Sofaletta, die de gruwelen van de Russische burgeroorlog behandelt in negen albums, krijgen Lenin en zijn boevenbende ervan langs. Meesterwerken van schitterend getekende en goedgeschreven recente histo- rische strips zijn De Lemen Troon (Frankrijk in de Honderdjarige Oorlog), De Havik (een piratenverhaal met adembenemende decors) en De Schilden van Mars (Rome). Niet te ver- waarlozen is de Apostatareeks (laat-Romeinse Rijk) van de Vlaamse tekenaar Ken Broeders.
Andere Vlamingen (die met een Franstalig sce- nario werken) zijn Griffo (Giacomo Casanova) en Ersel (De pioniers van de nieuwe wereld).
Maar de markt wordt overspoeld met waarde- loze formulestrips zoals Murena of De Schor- pioen, waar om de drie bladzijden afwisselend een bloederige moord en een stomende vrij- partij getekend en beschreven worden.
Goed Frans kennen is niet onbelangrijk, want de lezer is nooit zeker dat een album in het Nederlands vertaald wordt. Een prachtige webstek over strips is het Vlaams-Nederlandse www.stripspeciaalzaak.be
Jan neckers
Delta - EM
bvba
Ingenieursbureau
Detailstudies voor de omzetting van industrieel
afval in energie
info:nvandendriessche@delta-em.eu tel 0477 723 085
Walen zijn dom
Beweren wij dat? Driewerf neen. We zou- den niet durven. Het is de Koninklijke Belgi- sche Voetbalbond die dat verkondigt. Wat is er gebeurd?
In de aanloop naar de wedstrijd tegen Schotland hebben de Rode Duivels een nieuwe campagne gelanceerd: aan zoveel mogelijk supporters wordt gevraagd een affi- che bij te hebben met de slogan “Make us proud”. In het Engels, want bedoeld voor de Belgen in Schotland en een beetje als een uit- daging richting de Schotten.
Maar er kwam protest tegen die Engelsta- lige slogan! Van enge zurige Vlaams-nationa- listen? Neen, van de Franstaligen.
Zij - trouw aan het francofone nationalisme - hebben het niet zo begrepen op het Engels.
Het “bekt” niet goed en ze begrijpen het niet.
“Make us proud” is een te moeilijke slogan.
Na enig protest werden de nodige aanpas- singen gedaan aan de communicatie: “On compte sur vous” – “Make us proud” was het resultaat. Mocht u er nog aan twijfelen dat Bel- gië een tweetalig land is, dan weet u nu dat
het inderdaad een tweetalig land is.
Voor de Franstaligen is er nog een bijko- mend doel: bij alle communicatie moet aan het buitenland getoond worden dat België een Franstalig land is. De meerderheid van dit land laat toe dat de eigen taal wordt weg- gegomd. Wie is er nu dom?
Gordel
De KBVB is een unitaire instelling die zich – zogezegd – enkel met sport bezighoudt. Niets is minder waar. Lees ons artikel van vorige week.
De Gordel daarentegen is een initiatief van Bloso, georganiseerd met steun van de Vlaamse overheid. Dit jaar verandert de Gor- del niet alleen van naam, het wordt nu Gor- delfestival, met een klemtoon op muziek (zie blz. 12), maar vooral veranderen de startplaat- sen en de routes.
Sint-Genesius-Rode, waar ooit de Gor- del begon, wordt gemeden als trefpunt. De jarenlange pesterijen van de Franstaligen hebben eindelijk doel getroffen. Ook in Dil-
beek, Zaventem en Overijse, drie gemeen- ten waar de druk van de Franstaligen toe- neemt (en niet zo’n klein beetje) zijn geen vertrekpunten meer. Wat nog meer opvalt:
het woord “Vlaams” wordt uit alle communi- catie geweerd. Doelbewust.
Vorige jaren kregen organisaties zoals de Vlaamse Volksbeweging en TAK toelating om een standje te zetten of om klevers (met Vlaamse Leeuw) uit te delen.
Dit jaar: geen stand en geen toelating om klevers uit te delen. TAK en VVB kondigen een alternatieve wandeling aan die in Sint-Gene- sius-Rode vertrekt. Zij pikken het niet dat de Leeuw uit De Gordel wordt weggegomd.
De marxisten in Diksmuide
Mocht u niet weten wat kiezen op zondag 1 september - Gordelfestival, VVB-wandeling, Feesten in Voeren -, kunt u nog altijd richting Diksmuide trekken voor het festival Ten Vrede,
“vredes”-treffen, georganiseerd door het IJzer- bedevaartcomité.
Menig lezer zal zich misschien verslikken.
Tja, lees vooral verder, want we maken u graag opmerkzaam op de informatiestanden die aanwezig zullen zijn tijdens de driedaagse:
Pax Christi, Verbond VOS en ManiFiesta. De eerste twee organisaties kent u wel, maar de derde zal minder bekend zijn.
ManiFiesta is “Het feest van de Solidariteit”, dat georganiseerd wordt door de extreem- linkse PvdA en Geneeskunde voor het Volk, inclusief al hun zuster- en mantelorganisaties.
Wat marxisten op een vredesfestival komen doen, mag algemeen secretaris Dirk Demeu- rie ons altijd eens komen uitleggen.
De Vlaamse beweging? Weggegomd in Diksmuide.
Censuur
Tot slot nog dit: wie in het VTM-Journaal of het VRT-Nieuws over de IJzerwake een verslagje had verwacht, was eraan voor de moeite. Geen seconde verslag.
Niet de moeite, blijkbaar. Bevel van hoger- hand. De Vlaamse beweging: weggegomd.
KvC
HOMMELES IN MAASEIK
Burgemeester Jan Creemers (sp.a) wou drie Syrië-strijders administratief laten schrappen, maar dat was niet naar de zin van enkele Marokkanen. Bleek dat de 22-jarige Ismaïl Amgroud al eind juni in Syrië gesneuveld was.
Men vond het van weinig respect getuigen dat de burgemeester een overledene uit het bevol- kingsregister wou schrappen.
Klein vraagje: hoe lang wisten die veront- waardigde Marokkanen al dat Ismaïl bij zijn tweeënzeventig maagden in het paradijs ver- toefde?
Waarom was zijn overlijden dan niet allang bij de administratie aangegeven? Was het soms de bedoeling dat de uitkeringen zo lang
mogelijk zouden blijven lopen? Misschien moet Jan Creemers’ partijgenoot John Crom- bez, minister van Fraudebestrijding, dat zaakje eens van naderbij onderzoeken.
WAT STAK JIJ ZOAL UIT?
Op de “sociale media” circuleerde het bericht dat het prijskaartje voor de in Hol- landse cellen residerende Belgische gedeti- neerden 164 euro per dag of 4.920 euro per maand bedraagt. De bron die dat soort berich- ten spuit, kan alleen maar met pensioen en hopeloos verzuurd zijn. Zeker als die er vol- gende dubbele vraag aan toevoegde: “Hoe- veel bedraagt jouw pensioen? En wat heb jij dan zoal uitgespookt dat je zo weinig krijgt?”
Grafschrift op een blauwe, belgische EU-commissaris:
Ach vent, het eind van elke mens is different.
De ene komt door overspanning aan zijn end, een andere door te veel
en vaak te vettig eten, terwijl een derde gaat omdat hij is versleten en weer een andere sterft aan
een te zwakke lever.
MIJN einde was voorspelbaar:
het syndroom-De Wever.
HVO
Bob de Moor, Hans Kresse en William van Cutsem
Tot diep in de jaren vijftig zaten strips in het verdomhoekje. Ze bevorderden leesluiheid (een Nederlands argument) en prikkelden de slechte fantasie van kinderen (een Frans argu- ment, uitsluitend gebruikt tegen producten van de Waals-Belgische uitgevers Lombard, Dupuis en Casterman). De uitgevers en auteurs repli- ceerden dat kinderen er zoveel bij opstaken, vooral op historisch gebied. Er werden veel goedbedoelde en brave verhalen geproduceerd die grote mannen van hun beste (en meestal onhistorische) kant lieten zien. Het katholieke Dupuis was daar sterk in, met prachtige albums over Godfried van Bouillon en Don Bosco. In Vlaanderen waren er de brave en goedkope ver- halen van Het Volk over pater De Smet en paus Johannes XXIII. Vlaanderen had een potentiële gigant in huis met Bob de Moor.
Zijn bewerkingen van De Leeuw van Vlaan- deren en De kerels van Vlaanderen zijn nog altijd meesterwerken, zowel grafisch als qua scenario. Ze verschenen in het weekblad Kuifje;
niet in het moederblad Tintin, want daar was geen plaats voor Vlaamse helden. De Moor begroef zich echter in studio Hergé. De Brus- selse Vlaming William Vance (William van Cut- sem) - tekenaar van vele van origine Fransta- lige megasellers - zei me dat dit de grootste verspilling van talent was die hij in de stripwe- reld kende. Alleen de Nederlander Hans Kresse kon qua tekentalent en verhalenopbouw met De Moor concurreren. Zijn verbluffende Eric de Noorman verscheen jarenlang in Het Laat- ste Nieuws en is inmiddels in perfecte staat heruitgegeven bij Panda, met soms veel extra bladzijden die indertijd in de goedkope uitga- ven geschrapt waren. Bij Kresse stond onder de prachtige tekeningen een halve bladzijde tekst, want in Nederland moest gelezen en niet uit- sluitend gekeken worden. Buiten de Neder- landstalige landen werd Eric de Noorman geen
succes door gebrek aan tekstballonnen. Maar dankzij die teksten waren de Kressepersona- ges levensecht en geen kartonnen karikaturen.
Kresse deed iets ongehoord: belangrijke helden naast Eric de Noorman, met wie je soms tien albums had meegeleefd, sneuvelden vroeg of laat allemaal. Zelfs vandaag durft een scenarist zelden zoiets doen. Velen houden een slag om de arm om de overledene toch miraculeus te laten verrijzen.
Naast Kresse was de Fransman Jacques Mar- tin de erkende meester met zijn Alex-verha- len, de eerste strip die zich in het oude Rome afspeelde. Martin vestigde de aandacht op de problemen van het genre: een enorme en cor- recte documentatie en een grote anatomische kennis van mens en dier. Hec Leemans, teke- naar van Bakelandt, zei: “Je moet het ambacht in je vingers hebben; niet zoals veel jongere stripauteurs die niet kunnen tekenen.” Hec bleef beleefd en noemde geen namen, maar Zeebroek (Kamagurka) en Jonas Geirnaert zijn goede voorbeelden. Martin tekende voor Kuifje, dus moest concurrent Robbedoes een eigen historische reeks publiceren.
Drieëntwintig verhalen lang tekende Sirius de avonturen van Timoer en zijn afstammelin- gen. Ieder verhaal speelde zich af in een ander tijdvak, tot tekenaar en scenarist het opgaven.
Natuurlijk waren er nog andere helden, zoals De Witte Ruiter van Fred Funcken, Roodbaard de piraat en de Koene Ridder van François Craen- hals, maar buiten een vage historiserende ach- tergrond kon men die verhalen bij wijze van spreken zo naar het Wilde Westen overheve- len. Alleen William Vance tekende en schreef, geïnspireerd door zijn Spaanse echtgenote, een echte historische strip over Castilië in de 11de eeuw: Roderik en Ramiro.
De vernieuwing
De man die aan de basis stond van de ver- nieuwing van de historische strip was de Franse uitgever Jacques Glénat. Hij nam jonge teke-
Actueel 28 augustus 2013 5
Het overheidsbeslag in België is opgeklommen tot 54 procent van wat we met ons allen produceren, op een moment dat de overheden in dit land duidelijk de grootste moeite hebben om de eigen problemen een beetje onder controle te krijgen. Grote internati- onale en respectabele instellingen zoals het IMF en de OESO blijven aandringen op de afbouw van het overheidsbeslag.
Maar de minister van Overheidsbedrijven, Jean-Pascal Labille (PS), riep onlangs op tot meer staat: “Niet minder en/of betere staat maar méér staat en betere staat, daar moeten we naartoe.” Die hallucinante uitspraak werd nog aangedikt door enkele dolle uitlatingen van PS-voorzitter Paul Magnette, die onom- wonden pleitte voor ‘arbeidsduurverkorting’, met behoud van loon. Frankrijk heeft die poli- tiek jaren geleden doorgevoerd en is er econo- misch nog niet van bekomen.
Die archaïsche uitspraken van PS-kopstuk- ken bevestigen andermaal het feit dat Wallo- nië de laatste Sovjetrepubliek is. In Vlaande- ren worden die uitspraken genegeerd en doen de traditionele regeringspartijen alsof hun neus bloed. De straffe uitspraken van die PS-kop- stukken worden afgedaan als verkiezingsreto- riek, goed voor intern gebruik.
Stijging aantal Waalse leefloners
Maar er is meer aan de hand. Kortelings toonde de N-VA aan dat de stijging van het aantal leefloners vooral een Waals fenomeen is. Een leefloon wordt via het OCMW toegekend aan wie geen werkloosheidsuitkering of invali- diteitsuitkering (meer) ontvangt. Ondanks de
crisis is er in Vlaanderen een relatieve daling in vergelijking met 2008. In Wallonië is de teller met meer dan 15 procent gestegen. In mei dit jaar communiceerde de POD Maatschappelijke Integratie cijfers over de leefloners in België. De overheidsdienst maakte gewag van een sterke stijging in vergelijking met 2008. Over regio- nale verschillen werd met geen woord gespro- ken, maar wie de cijfers nader bekijkt, merkt algauw dat er grote regionale verschillen zijn.
De naakte cijfers spreken nog meer tot de ver- beelding. In Brussel en Vlaanderen zijn er onge- veer evenveel leefloners, ongeveer 40.000. In Wallonië zijn er dat bijna 70.000, 12.000 meer dan vijf jaar geleden. Bijna 50 procent van de leefloontrekkers woont in Wallonië.
De N-VA concludeert: “Eigenlijk is de toe- stand dramatisch verslechterd in Wallonië. Ter- wijl de werkloosheidscijfers de indruk schijnen te wekken dat de kloof met Vlaanderen wordt gedicht, blijkt de kloof inzake de leefloners als- maar groter.”
De uitspraken van Labille en Magnette moe- ten binnen die evolutie worden gezien. De PS leeft in Wallonië van de ongebreidelde con- sumptiecultuur binnen de sociale zekerheid. De leefloners krijgen hun centen zolang ze maar
De laatste Sovjetrepubliek
Venijn van Vlaanderen, verenig u!
Wat?
De Waalse Feesten, ooit opgestart in Ver- viers, bestaan honderd jaar. Rudy Demotte koppelde het vieren van de Waalse identi- teit (11 tot 16 september) aan een “positief nationalisme”. “Een Wallonië dat in zichzelf gelooft, dat is de brandstof voor de motor van de Waalse heropstanding”, aldus de PS-man.
Niet helemaal nieuw, want al in 2010 sprak Demotte over een “mobiliserend identiteits- project” om het Marshallplan te flankeren.
Wie a zegt, moet ook b zeggen. Bestaat er dan ook een “negatief nationalisme”? Dat moest Demotte toch even uitleggen, vond een RTBF-journalist. Hoe eenvoudig kan een ant- woord zijn: “Het Vlaamse nationalisme is een soort venijn voor België geworden. Het gaat uit van het afwijzen van de andere… Het is nationalisme van uitsluiting, dat geen ver- schillen tolereert. Dat zien we duidelijk in de opvattingen over taalgebruik.” Dat Vlaams- nationalisme is slecht voor België. Het Waalse nationalisme daarentegen moet “de consoli- datie van het land” mee garanderen. Daar is over nagedacht...
Aanval?
Onder druk van supersnelle kritiek in de Franstalige kranten stuurde Demotte een beetje bij. Niet in zijn “attaque” op De Wever, wel in zijn afbakening van het slechte natio- nalisme. In Vlaanderen bestaat er ook “een eerder links nationalisme, dat veel socialer en opener is” en niet alle “kiezers” van de N-VA zijn venijn. Iemand moet Demotte hebben gewaarschuwd dat je de helft van de meer dan zes miljoen noorderburen toch niet in één stinkend potje stampt.
De kern van de boodschap bleef even- wel behouden: een aanval, niet alleen tegen Vlaams Belang en het Taal Aktie Komitee, maar ook tegen de “rechtse leiders” van de N-VA.
Francofone reacties
In de Franstalige pers struikelden politici en opiniemakers over mekaars commentaren op die merkwaardige uitspraak. De PS socia- listisch, maar nu ook nationalistisch? Wat nu?
Het FDF en de MR, in Wallonië in de oppo- sitie, reageerden vanzelfsprekend met de meeste decibels. Olivier Maingain (FDF) had niet veel woorden nodig: “Le patriotisme est
l’amour des siens, le nationalisme est la haine des autres.” Een citaat van Albert Camus. Een Franstalige kan een patriot zijn, maar geen nationalist.
“Ik schiet in een lach”, aldus Hervé Has- quin, de voormalige liberale minister-presi- dent van de Franse Gemeenschap. Een Waals nationalisme bestaat niet. De Waalse bewe- ging is volgens hem klinisch dood. “Le Wal- lon est de culture Française”, gefixeerd op de Franse tv-zenders, en Wallonië op zich is eco- nomisch onleefbaar en zou bij onafhankelijk- heid “10 tot 15 procent van zijn levensstan- daard moeten inleveren”.
Kamerlid Olivier Destrebecq (MR) meende Demotte te kunnen pakken met een his- torisch-ideologisch argument. Voor hem bestaat er geen goed of slecht nationalisme.
“Er bestaat maar één soort nationalisme en dat kennen we sinds het interbellum en in de ramp die daarop volgde.” Geschiedenis is voor die man blijkbaar een erg simpele wetenschap.
Willy Borsus (MR-fractieleider in het Waals Parlement) meende dan weer te kunnen sco- ren met het deksel van een oude koekendoos.
Hij gebruikte de monarchie als gezagsargu- ment: “Koning Albert II waarschuwde nog niet zo lang geleden voor de gevaren van dat nati- onalisme.” Geeuw.
De felle reacties van de Franstalige liberalen laten vermoeden dat ze vrezen dat Demotte met zijn nationalisme kan scoren in Wallonië, onder meer door op die manier de aandacht af te leiden van de voor de PS erg lastige econo- mische dossiers. Meteen zitten we bij het poli- tieke argument tegen Demotte: “Red de MR!”
Ook de staatsbehoudende krant La Libre Belgique heeft een politiek argument:
“Demotte zaagt met deze overbodige pro- vocatie de tak af waarop de francofonen zit- ten.” Demottes nationalisme versterkt de N-VA, Vlaams Belang en het Vlaamse onaf- hankelijkheidsstreven, aldus Xavier Ducarme in die krant.
De krant L’Avenir wees erop dat de Frans- talige liberalen niet te hard van stapel moe- ten lopen in hun kritiek op Demotte. Was het niet Didier Reynders die de “nationalist” De Wever had ingeleid in de Cercle de Wallonie?
Coalitie
De coalitiepartners van Demotte waren veel
voorzichtiger. Een incident met de PS, dat lie- ver niet…
Maxime Prévot (cdH) noemde de deining niet meer dan “een wat ongelukkige storm in een glas water”. Manu Disabato (chef van Ecolo in het Waals Parlement) vond de bood- schap wat “onhandig verpakt”. Voor zijn par- tijgenote Emily Hoyos, die Demotte makkelijk volgde (Vlaams-nationalisme is “le mépris de l’autre”), stelt de commotie niets voor: “Le sujet va faire pschitt!” Hoopt ze.
De PS zelf?
De PS’ers reageerden dan weer verdeeld.
Van Happart kreeg Demotte meteen een tien op tien (in Le Soir). De Waalse regering gedraagt zich volgens hem nu al nationalis- tisch. Ze vecht voor Wallonië, probeert de Waalse eisen te vervullen en een gevoel van verbondenheid te scheppen.
Daar is niets mis mee. Overigens: “Bart de Wever n’est pas le mauvais, c’est d’abord un autonomiste, comme moi… plus autonomiste qu’indépendantiste.” Min of meer op dezelfde lijn zitten in de PS ook de voormalige minister- presidenten Jean-Maurice Dehousse en Jean- Claude van Cauwenberghe.
Zijn dat drie marginalen binnen de PS?
Niet meteen. Ze weten op welk territorium de macht van de PS moet worden verzekerd.
Trouwens, in Wallonië is nationalisme geen onbestaand fenomeen. In de jaren vijftig was de populaire syndicalist André Renard (1911- 1962) een notoir separatist.
De absolute toppers Di Rupo, Onkelinx en Magnette mengden zich vooralsnog niet in het debat. Of toch?
L’Avenir herinnerde Di Rupo aan zijn uit- spraak in 2004: “Het is wenselijk dat Brusse- laars en Walen gezamenlijk hun toekomst in handen nemen, “avec l’ensemble des attribu- tions d’une nation”.
Jean-Claude Marcourt, economieminister van de PS, wil de verpakking veranderen en liever spreken over “economisch patriottisme”, de fierheid om het economisch goed te (wil- len) doen.
Maar de facto treedt hij Demotte bij: de Waalse beweging vindt hij “kosmopolitisch en open”, de Vlaamse beweging “bekrompen”.
De Brusselse minister-president Rudi Ver- voort - iedereen speelt op zijn grondgebied - had het op 21 mei in Le Soir over “le sentiment et l’identité bruxelloise en train de s’affirmer”.
“Il faut créer un patriotisme bruxellois”, kopte de krant.
De wetenschap
Hoe dan ook, de focus van Demotte is niet
België, wel Wallonië. Het klinkt merkwaar- dig, maar hij kiest voor het Waalse belang.
Dat kan een positief nationalisme zijn, maar dan moet hij toch ophouden de Vlamingen te schofferen.
In die zin is het goed dat hij enig weerwerk kreeg van een paar francofone wetenschap- pers, die afstand namen van zijn ongenuan- ceerde benadering van het nationalisme.
In La Libre Belgique vindt politicoloog Vincent Laborderie (UCL) het Vlaams-nati- onalisme best “open” (“peut être qualifié d’ouvert”). Met ongenuanceerde uitspra- ken zullen de Franstaligen het succes van De Wever niet verminderen, integendeel.
De historicus Philippe Destatte, directeur van het Instituut Jules Destrée, wijst erop dat Demotte zich in zijn “vriendelijk” natio- nalisme (nationalisme amoureux) zo scherp afzet tegen een “agressief en uitsluitend” nati- onalisme van de Vlamingen (nationalisme belliqueux) dat hij zichzelf uiteindelijk tegen- spreekt (“il glisse un peu de l’autre côté”).
Vlaamse reacties
Opvallend weinig Vlamingen reageerden snel op dat francofone debat. Voor staats- secretaris Hendrik Bogaert (CD&V) – in die materie niet meteen bij de pinken – is “elke vorm van nationalisme slecht”.
Dan was de man van Jabbeke in de tijd van de vrijage met N-VA toch zijn bril even ver- loren.
Vlaams viceminister-president Geert Bour- geois (N-VA) twitterde deze keer bijzonder raak: “Les Wallons un peuple uni: prachtig, net als N-VA voor open inclusief nationalisme.”
Zorgt Demotte nu voor een wending in het communautaire debat? Afwachten maar. His- toricus Maarten van Ginderachter spreekt van een mogelijke trendbreuk bij de PS.
Demotte en De Wever zeggen over zelfbe- wust en open nationalisme in feite net het- zelfde. Grootste verschil: in Vlaanderen volgt een groot deel van de publieke opinie, in Wal- lonië volgt een groot deel voorlopig nog niet.
Bij de PS staat het Belgische kader nog steeds voorop. Is dat aan het kantelen?
Laat het ons houden bij het besluit van L’Avenir: met zijn “nationalisme” markeerde Demotte in de aanloop naar het belangrijke verkiezingsjaar 2014 het politieke territorium in Wallonië, waar hij en de PS een hoofdrol willen spelen, meer niet.
Over een gewijzigde PS-houding tegenover Vlaanderen maken de Vlamingen zich best weinig illusies. Daarom: “Venijn van Vlaande- ren”, verenig u!
AnjA Pieters Het Vlaams-nationalisme is “venijn” voor België, het Waals-nationalisme is “posi-
tief”, aldus Waals minister-president Rudy Demotte (PS). Na zijn speech gingen fran- cofone politici politiek aan het spartelen, met voor-, maar vooral veel tegenstemmen.
Geert Bourgeois (N-VA) applaudisseerde fijntjes.
voor de PS stemmen. De factuur is vooral voor de federale overheid, die tot 65 procent van het leefloon terugbetaalt. Het is de PS hele- maal niet te doen om het gezond maken van de federale en regionale begroting, maar om het aandikken van het eigen electoraat.
Vlaanderen is andermaal de dupe. Door te investeren in opleiding en werk voert men hier al jaren een sterk activeringsbeleid. Maar wie een gepaste opleiding of job weigert, wordt gesanctioneerd en dreigt desnoods de uitke- ring tijdelijk te verliezen.
De institutionele revolutie
Andermaal wordt aangetoond dat de PS- retoriek haaks staat op het beleid in Vlaande- ren. In ondernemingskringen in Vlaanderen én Wallonië groeit de bezorgdheid met de dag. De PS is niet van plan het geweer van schouder te veranderen. De N-VA mikt op een centrum- rechtse regering, met Reynders als premier. Als de N-VA met de CD&V de Vlaamse regering kan vormen, dan is een hervorming van het econo- miebeleid op lange termijn mogelijk. De vraag is of de N-VA bij machte zal zijn het Belgische carcan te breken en een nieuwe confederale structuur op poten kan zetten, of stilaan tot een Belgische machtspartij zal vervellen. In heel wat kringen wordt de vraag gesteld of er naast Jambon en De Wever wel genoeg kwaliteit, charisma en doorzicht is om de noodzakelijke hervormingen voor Vlaanderen door te voeren.
Een efficiënt werkende overheid is een cru- ciale factor voor de competitiviteit van Vlaan- deren. De N-VA is voorstander van een inkrim- ping van het ambtenarenkorps. De vergrijzing van het Belgische ambtenarenkorps is volgens
de N-VA een historische kans die België laat lig- gen om in te grijpen zonder één ontslag.
De N-VA pleit voor een administratieve ver- eenvoudiging. De eindeloze berg paperassen en formulieren moeten verminderen. Ook de regering moet worden afgeslankt en de kabi- netten moeten 40 procent inleveren.
Dat zijn lovenswaardige voorstellen, maar het blijft wel wat oppervlakkig. Zal de partij in staat zijn België in de diepte te hervormen? In een interview met De Standaard zegt N-VA- Kamerlid Theo Francken dat hij ervan over- tuigd is dat Vlaanderen onafhankelijk wordt:
“Die dag zal komen. Vlaanderen zal meestap- pen in een evolutie waarbij ook landen zoals Catalonië en Schotland hun eigen weg gaan.
De verkiezingen van 2014 worden belangrijk.”
Er zijn twee mogelijkheden: ofwel wil Franc- ken door forse taal te spreken de kiezers van het Belang paaien, ofwel wordt er binnen de N-VA getwijfeld aan een mogelijke hervorming van België en wordt er hardop gedroomd van een institutionele revolutie waarbij Vlaande- ren kiest voor de vlucht vooruit, namelijk de onafhankelijkheid.
Geef toe, hoe fors de N-VA ook uit de hoek komt, over Brussel wordt met geen woord gerept. Zelfs Weyts doet er zedig het zwijgen toe. De internationalisering van Brussel en Vlaams-Brabant nemen danige proporties aan, maar hoe het met onze hoofdstad verder moet, komen we bij de N-VA niet te weten. Uiteraard zit daar een stuk strategie achter, want Reyn- ders claimt Brussel. Weyts en zijn kompanen doen er alles aan om de MR niet te veel voor de voeten te lopen.
jB
