• No results found

De Watertoren te Noordwijk. Geluid in de woonomgeving status quo 2015

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "De Watertoren te Noordwijk. Geluid in de woonomgeving status quo 2015"

Copied!
33
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

De Watertoren te Noordwijk

Geluid in de woonomgeving status quo 2015

Rapportnummer FA 18681-1-RA-002 d.d. 28 juni 2016

(2)

o p d r a c h t g e v e r Gemeente Noordwijk r a p p o r t n u m m e r FA 18681-1-RA-002

d a t u m 28 juni 2016

r e f e r e n t i e EdB/EdB//FA 18681-1-RA-002

v e r a n t w o o r d e l i j k e i n g . E . H . A . d e B e e r o p s t e l l e r i n g . E . H . A . d e B e e r

+ 3 1 7 9 3 4 7 0 3 2 3 e . d e b e e r @ p e u t z . n l

De Watertoren te Noordwijk

Geluid in de woonomgeving status quo 2015

peutz bv, postbus 696, 2700 ar zoetermeer, +31 79 347 03 47, info@peutz.nl, www.peutz.nl

opdrachten volgens 'De nieuwe regeling 2011' (DNR 2011) ingeschreven kvk onder nummer 12028033 lid NL-ingenieurs, iso-9001:2008 gecertificeerd

mook – zoetermeer – groningen – düsseldorf – dortmund – berlijn – leuven – parijs – lyon – sevilla

FA 18681-1-RA-002 2

(3)

I n h o u d s o p g a v e

1 I n l e i d i n g e n s a m e n v a t t i n g 4

2 U i t g a n g s p u n t e n 6

3 B e r e k e n i n g e n 9

3 . 1 A k o e s t i s c h e m o d e l v o r m i n g 9

3 . 2 R e k e n r e s u l t a t e n 9

3 . 2 . 1 L a n g t i j d g e m i d d e l d b e o o r d e l i n g s n i v e a u s 9

3 . 2 . 2 M a x i m a l e g e l u i d n i v e a u 1 0

4 B e o o r d e l i n g m o g e l i j k e g e l u i d h i n d e r 1 2

4 . 1 A c t i v i t e i t e n b e s l u i t 1 2

4 . 2 Ve r k e e r s a a n t r e k k e n d e w e r k i n g 1 4

4 . 3 B e o o r d e l i n g o p t r e d e n d e g e l u i d n i v e a u s 1 5

5 C o n c l u s i e 1 6

FA 18681-1-RA-002 3

(4)

1

I n l e i d i n g e n s a m e nv a t t i n g

In opdracht van de gemeente Noordwijk is een onderzoek verricht naar het geluid in de (woon)omgeving ten gevolge van de geprojecteerde maatschappelijk functie van de monumentale watertoren gelegen aan de Van Hardenbroekweg 18 te Noordwijk (hierna te noemen ‘de Watertoren’). De gemeente is voornemens de Watertoren een woonbestemming en een maatschappelijke functie toe te kennen. De Watertoren zal 6 maal per jaar op zaterdagen en op monumentendag (in totaal 7 dagen per jaar) worden opgesteld voor publiek. In figuur 1 is de ligging van de Watertoren ten opzichte van de directe omgeving weergegeven.

Het onderhavige onderzoek vindt plaats in het kader van de omgevingsvergunning voor het afwijken van het bestemmingsplan. In 2008 is er ook een akoestisch onderzoek uitgevoerd ten behoeve van de destijds geprojecteerde uitkijkfunctie van de Watertoren. De resultaten van dat onderzoek zijn opgenomen in rapport F 18681-1 d.d. 28 maart 2008. Destijds was er nog sprake van een geheel open rondgang van uitkijktoren. In geprojecteerde situatie worden de openingen boven de borstwering dichtgezet met beglazing. In het onderzoek uit 2008 is uitsluitend geluidemissie (menselijk stemgeluid) vanuit de rondgang van de Watertoren beschouwd.

Het doel van het onderzoek is de te verwachten geluidbelasting in de woonomgeving vast te stellen ten gevolge van de maatschappelijk functie van de Watertoren. Hiertoe zijn de geluidemissies van het menselijk stemgeluid rondom en in de toren alsmede de verkeersaantrekkende werking geïnventariseerd. Met behulp van een akoestisch rekenmodel zijn de optredende geluidniveaus berekend ter hoogte van de nabijgelegen woningen en beoordeeld in het kader van een goede ruimtelijke ordening.

Uit de resultaten van het onderzoek blijkt het volgende:

− Het geluid ten gevolge van de maatschappelijk functie van de Watertoren kent geen formeel wettelijk toetsingskader. Wel dient in het kader van goede ruimtelijke ordening aandacht aan het aspect geluidhinder te worden geschonken.

− Het langtijdgemiddeld beoordelingsniveaus (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van het stemgeluid van bezoekers lopend vanaf de openbare weg naar ingang toren bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 41dB(A).

− Het langtijdgemiddeld beoordelingsniveaus (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van het stemgeluid van bezoekers op de rondgang van de Watertoren bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 38 dB(A). Door het dichtzetten van de openingen boven de borstwering van de rondgang wordt een geluidreductie bewerkstelligd van circa 7 dB(A).

− Het berekende langtijdgemiddelde beoordelingsniveau (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van alle activiteiten op het terrein van de Watertoren tezamen (bezoekers op begane grond en boven in de rondgang) bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 42 dB(A). Hiermee wordt voldaan aan de grenswaarden uit het Activiteitenbesluit indien deze grenswaarde van toepassing zou zijn.

FA 18681-1-RA-002 4

(5)

− Het berekende maximale geluidniveau (LAmax) ten gevolge van zeer luid schreeuwen op het terrein van de Watertoren bedraagt op de beoordelingsposities ten hoogste 75 dB(A).

Hiermee zou de grenswaarde uit het Activiteitenbesluit voor het maximale geluidniveau van 70 dB(A) overschreden worden indien deze grenswaarde van toepassing zou zijn op de onderhavige situatie. Een maximaal geluidniveau van 75 dB(A) zal zonder meer hoorbaar en herkenbaar zijn in woonomgeving. Dergelijk maximaal schreeuwen zal naar verwachting slechts incidenteel voorkomen. Indien een bezoeker van de Watertoren op een normaal geluidniveau schreeuwt zal het maximale geluidniveau op de beoordelingsposities zich beperken tot ten hoogste 65 dB(A). Een dergelijk maximaal geluidniveau voldoet reeds aan de grenswaarde uit het Activiteitenbesluit.

− De geluidbelasting ten gevolge van de verkeersaantrekkende werking bedraagt ten hoogste 41 dB(A) in de dagperiode. Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de voorkeursgrenswaarde van 50 dB(A)-etmaalwaarde conform de Circulaire (zie paragraaf 4.2).

− Geconcludeerd dient te worden dat de geprojecteerde maatschappelijke functie van de Watertoren niet leidt tot een aantasting van het acceptabele akoestisch woon- en leefklimaat.

FA 18681-1-RA-002 5

(6)

2

U i t g a n g s p u n t e n

De maatschappelijke functie van de Watertoren zal bestaan uit 6 maal een zaterdag per jaar en op monumentendag geopend zijn (in totaal 7 dagen per jaar). Hierbij is de Watertoren geopend vanaf 10.00 uur tot 17.00 uur. Uit de openstellingen uit het verleden tijdens monumentendag blijkt dat maximaal 360 bezoekers per dag de Watertoren bezoeken.

Bij de geluidemissie van de maatschappelijk functie van de Watertoren zijn de volgende geluidbronnen beschouwd:

1. geluidemissie van verkeersaantrekkende werking (verkeer op de openbare weg);

2. geluidemissie van de bezoekers (stemgeluid) op het terrein van de Watertoren lopend naar de ingang van de Watertoren;

3. geluidemissie van de bezoekers (stemgeluid) afkomstig van de rondgang boven in de Watertoren.

Verkeersaantrekkende werking

Een groot deel van de bezoekers zal de Watertoren te voet, per fiets of openbaar vervoer aandoen. Echter een deel zal ook per auto naar de Watertoren toekomen. Een deel van deze bezoekers die met de auto naar de Watertoren toekomen zal de auto parkeren in de Van Hardenbroekweg. Op de Van Hardenbroekweg zijn totaal 11 openbare parkeerplaatsen beschikbaar (betaald parkeren). Voor de berekening van de verkeersaantrekkende werking is uitgegaan van het theoretische worst-case scenario dat alle 11 de parkeerplaatsen iedere uur opnieuw worden bezet door bezoekers van de Watertoren gedurende de gehele openstelling. Een dergelijke bezetting levert een overschatting van het aantal te verwachten verkeersbewegingen op maar in dit akoestisch onderzoek is hier veiligheidshalve rekening mee gehouden. Toepassing van dit worst case scenario betekent dat 77 auto's op een dag van de openstelling in de Van Hardenbroekweg zullen parkeren en dus de Van Hardenbroekweg zullen inrijden. Eventuele overige bezoekers die ook met de auto's komen zullen de auto elders moeten parkeren (bijvoorbeeld Huis ter Duinstraat). Deze auto's zijn op een dermate grote afstand van de beschouwde woningen rondom de Watertoren gelegen dat er geen relevante geluidbelasting ten gevolge van deze auto's plaats kan vinden. Voorts is een geluidvermogen (LWR) gehanteerd van 89 dB(A) voor personenwagens met een gemiddelde rijsnelheid van 25 km/uur, waarbij alle 77 auto's de gehele Van Hardenbroekweg op- en afrijden.

Stemgeluid op het terrein van de Watertoren

In een Duits onderzoek van de ’Bundesinstitut für Sportwissenschaft’ Berichte B2/94 is de

‘Geräuschemission von Menschen – Kommunikations-geräusche’ (Geluidemissie van mensen – geluid ten gevolge van communicatie) opgenomen. In deze publicatie is aangegeven dat de geluidemissie van mensen zeer sterk fluctueert, afhankelijk is van de omstandigheden en daarmee niet eenvoudig in te schatten is. Genoemd wordt dat stemgeluid van mensen in het algemeen het doel heeft een zekere informatie door middel van spreken, roepen en/of schreeuwen, of een gevoel (lachen, huilen, gillen) over te dragen. De geluidemissie van een sprekende persoon is hierbij afhankelijk van de volgende variabelen:

FA 18681-1-RA-002 6

(7)

1) de afstand tussen de sprekende persoon en luisterende persoon;

2) het reeds aanwezige omgevingsgeluid bij zowel sprekende als luisterende persoon;

3) de gewenste indruk bij de ontvangende persoon.

Voor de berekening van het stemgeluid van personen in de omgeving van de Watertoren is uitgegaan van de volgende uitgangspunten:

− maximaal 360 personen bezoeken de Watertoren per dag;

− het stemgeluid van de bezoekers is beschouwd op het terrein van de Watertoren, vanaf de openbare weg lopend naar de ingang van de toren en vice versa;

− voorts is uitgegaan dat alle bezoekers continu spreken tijdens het lopen en is een snelheid van lopen gehanteerd van 1 km/uur (“worst case”-aannames).

In het voornoemd Duits onderzoek naar stemgeluid is een classificatie opgenomen van stemgeluid met daarin een range van geluidemissie afhankelijk van het type stemgeluid. In tabel 2.1 is een overzicht gegeven van deze classificatie met daarbij de gehanteerde procentuele verdeling van de geluidemissie van het spreken en roepen van de bezoekers van de Watertoren. Aldus is er van uitgegaan dat de bezoekers 80% van de tijd ‘normaal’

spreken en 20% van de tijd spreken met stemverheffing alsmede roepen en schreeuwen naar personen op enige afstand. Waarbij deze 20% van de tijd met stemverheffing, roepen en schreeuwen weer nader is gedifferentieerd zoals in tabel 2.1 is gegeven.

t2.1 Gehanteerde geluidvermogens en spreektijden

Karakterisering stemgeluid Verdeling geluidemissie in % Geluidvermogen LW in dB(A) normaal spreken

spreken met stemverheffing zeer luid spreken normaal roepen

roepen over een afstand van 15 m luid roepen

zeer luid roepen

normaal schreeuwen of gillen luid schreeuwen of gillen maximaal schreeuwen of gillen

80,0 10,0 5,0 2,51 1,26 0,63 0,31 0,16 0,08 0,04

65 70 75 80 85 90 95 100 105 110

Totaal 100 76*

* Betreft het bedrijftijdgecorrigeerde equivalent geluidvermogen

Stemgeluid afkomstig van de rondgang boven in de Watertoren

De bezoekers van de Watertoren zullen met elkaar spreken wanneer zij zich op de rondgang boven in de Watertoren bevinden. Hierdoor zal naar verwachting een nagalmniveau op deze rondgang worden geproduceerd van 75 dB(A) tijdens de gehele duur van de openstelling (“worst case”-aanname). De geluidemissie van dit stemgeluid naar de omgeving vindt plaats via de beglazing in de dichtgezette openingen boven de borstwering (4 ramen van circa 3 x 1,3 m en 4 ramen van 1 x 1,3). Voor de beglazing is uitgegaan van 4 mm enkel glas.

FA 18681-1-RA-002 7

(8)

Tevens zal er geluidemissie naar de omgeving plaatsvinden via de open sleuven die in de borstwering van de rondgang zijn opgenomen. In totaal is circa 5 m2 open sleuf opgenomen in de borstwering van de rondgang. In figuur 2.1 zijn de locaties van de dichtgezette openingen en open sleuven van de rondgang weergegeven.

f2.1 Locatie dichtgezette openingen en open sleuven van rondgang

FA 18681-1-RA-002 8

openingen in de rondgang die met glas worden dichtgezet

open sleuven in borstwering

(9)

3

B e r e ke n i n g e n

3.1 A k o e s t i s c h e m o d e l v o r m i n g

Bij de berekeningen is uitgegaan van de ‘Handleiding meten en rekenen Industrielawaai’ uit 1999 (Handleiding).

In het onderhavige geval is voor de berekeningen gebruik gemaakt van de volgende in de Handleiding vermelde methoden:

− methode II.2: Geconcentreerde bronnen;

− methode II.3: Aangepast meetvlak;

− methode II.7: Geluiduitstraling door gebouwen;

− methode II.8: Berekening van de overdracht.

De berekeningen zijn uitgevoerd voor octaafbanden met middenfrequentie van 63 t/m 8000 Hz. Gezien de relatief grote A-weging voor de 31 Hz-octaafband en de geluidproductie van de geluidbronnen van de inrichting in deze octaafband zijn de geluidbijdragen in de omgeving in deze octaafband niet relevant. De 31 Hz-octaafband is daarom bij de berekeningen buiten beschouwing gelaten.

De rekenposities zijn gesitueerd op 1,5 m boven het plaatselijk maaiveld.

In bijlage 1 zijn de invoergegevens van het rekenmodel gegeven.

3.2 R e k e n r e s u l t a t e n

3.2.1 La ng t ij dg e m i dde l d b e o o rd e l in g sn ive a u s

In tabel 3.1 is een overzicht gegeven van de berekende langtijdgemiddelde beoordelingsniveaus (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van de verkeersaantrekkende werking en het stemgeluid van de bezoekers op de begane grond op het terrein de Watertoren en de geluidemissie vanuit de rondgang van de Watertoren. Bij de geluidemissie vanuit rondgang van de Watertoren is tussen haakjes het langtijdgemiddeld beoordelingsniveau gegeven indien de openingen boven de borstwering niet zouden zijn dichtgezet met beglazing.

(situatie gelijk aan onderzoek 2008).

Het langtijdgemiddelde beoordelingsniveau heeft betrekking op het equivalente geluidniveau gedurende de gehele dagperiode (van 07.00 tot 19.00 uur).

FA 18681-1-RA-002 9

(10)

t3.1 Berekende langtijdgemiddelde beoordelingsniveau

Positie (zie figuur 1)

Betreft LAr,LT in dB(A) ten gevolge van

verkeersaantrekkende werking op openbare weg

geluid op terrein van de Watertoren

begane grond rondgang totaal

1 Woning Van Hardenbroekweg 40 39 31 (39) 40

2 Woning Van Hardenbroekweg 40 40 32 (39) 41

3 Woning Van Hardenbroekweg 41 39 31 (38) 40

4 Woning Van Hardenbroekweg 41 38 31 (38) 38

5 Woning Van Hardenbroekweg 39 41 35 (42) 42

6 Woning Dobbelmannduin 25 27 34 (41) 35

7 Woning Dobbelmannduin 34 34 38 (45) 39

8 Woning Dobbelmannduin 18 16 37 (44) 37

9 Woning Prins Hendrikweg 16 20 32 (39) 32

10 Woning Van Hardenbroekweg 35 41 34 (41) 41

In bijlage 2 is een overzicht opgenomen van de rekenresultaten.

3.2.2 M ax im a l e g e lu i dn ive au

Voor het maximale geluidniveau is een piekgeluidvermogen (LWR,max in dB(A)) van 110 dB(A) (zeer luid schreeuwen en/of gillen) gehanteerd dat plaatsvindt op het buitenterrein van de Watertoren. Verwacht mag worden dat een dergelijke geluidemissie (maximaal schreeuwen) maar zeer beperkt zal voorkomen. Echter dat een keer een dergelijke geluidemissie zal plaatsvinden is niet uit te sluiten.

Piekgeluidvermogen van circa 100 dB(A) (“normaal“ schreeuwen) zullen met een grotere regelmaat kunnen voorkomen. In tabel 3.2 is voor beide situaties (maximaal schreeuwen en normaal schreeuwen) een overzicht gegeven van de maximale geluidniveaus die in de omgeving van de Watertoren kunnen optreden.

FA 18681-1-RA-002 10

(11)

t3.2 Berekende maximale geluidniveaus

Positie (zie figuur 1)

Betreft LAmax in dB(A) ten gevolge van

normaal schreeuwen maximaal schreeuwen

1 Woning Van Hardenbroekweg 62 72

2 Woning Van Hardenbroekweg 63 73

3 Woning Van Hardenbroekweg 62 72

4 Woning Van Hardenbroekweg 61 71

5 Woning Van Hardenbroekweg 64 74

6 Woning Dobbelmannduin 41 51

7 Woning Dobbelmannduin 51 61

8 Woning Dobbelmannduin 41 51

9 Woning Prins Hendrikweg 36 46

10 Woning Van Hardenbroekweg 65 75

In de situatie ten tijde van het onderzoek uit 2008 traden nog maximale geluidniveaus op van 82 dB(A). Deze werden veroorzaakt door het maximaal schreeuwen op de rondgang van de Watertoren. Door het dichtzetten van de openingen boven de borstwering van de rondgang is deze geluidemissie en daarmee ook deze maximale geluidniveaus met tenminste 7 dB(A) gereduceerd.

FA 18681-1-RA-002 11

(12)

4

B e o o r d e l i n g m o g e l i j ke g e l u i d h i n d e r

4.1 A c t i v i t e i t e n b e s l u i t

In de Watertoren is een woonbestemming en een uitkijkfunctie geprojecteerd. De geprojecteerde uitkijkfunctie is geen inrichting in het kader van de Wet milieubeheer (conform het Besluit omgevingsrecht (BOR)). Derhalve is formele beoordeling in het kader van de Wet milieubeheer niet aan de orde.

Voor de ruimtelijke onderbouwing in het kader ruimtelijke procedure dienen evenwel in de afweging relevante milieuaspecten meegewogen te worden. In de onderhavige situatie is geluid in relatie met de uitkijkfunctie van de Watertoren een mogelijk relevant hinderaspect.

Ter vaststelling van mate van mogelijke hinder zou aansluiting gezocht kunnen worden bij het wettelijk kader dat van toepassing zou zijn mocht de Watertoren als inrichting in het kader van de Wet milieubeheer gezien worden. In een dergelijke situatie zou uitgegaan dienen te worden van de geluidvoorschriften zoals deze zijn opgenomen in het Activiteitenbesluit milieubeheer. In dit besluit zijn de volgende in dit kader relevante geluidvoorschriften opgenomen (citaat):

Artikel 2.17

1. Voor het langtijdgemiddelde beoordelingsniveau (LAr,LT) en het maximaal geluidsniveau LAmax, veroorzaakt door de in de inrichting aanwezige installaties en toestellen, alsmede door de in de inrichting verrichte werkzaamheden en activiteiten en laad- en losactiviteiten ten behoeve van en in de onmiddellijke nabijheid van de inrichting, geldt dat:

a. de niveaus op de in tabel 2.17a genoemde plaatsen en tijdstippen niet meer bedragen dan de in die tabel aangegeven waarden;

Tabel 2.17a

07:00–19:00 uur

19:00–23:00 uur

23:00–07:00 uur LAr,LT op de gevel van gevoelige gebouwen 50 dB(A) 45 dB(A) 40 dB(A)

LAr,LT in in- en aanpandige gevoelige gebouwen 35 dB(A) 30 dB(A) 25 dB(A) LAmax op de gevel van gevoelige gebouwen 70 dB(A) 65 dB(A) 60 dB(A)

LAmax in in- en aanpandige gevoelige gebouwen 55 dB(A) 50 dB(A) 45 dB(A)

b. de in de periode tussen 07.00 en 19.00 uur in tabel 2.17a opgenomen maximale geluidsniveaus LAmax niet van toepassing zijn op laad- en losactiviteiten;

FA 18681-1-RA-002 12

(13)

c. de in tabel 2.17a aangegeven waarden binnen in- of aanpandige gevoelige gebouwen niet gelden indien de gebruiker van deze gevoelige gebouwen geen toestemming geeft voor het in redelijkheid uitvoeren of doen uitvoeren van geluidsmetingen;

Artikel 2.18

1. Bij het bepalen van de geluidsniveaus, bedoeld in de artikelen 2.17 , 2.19 , 2.20 dan wel 6.12 , blijft buiten beschouwing:

a. het stemgeluid van personen op een onverwarmd en onoverdekt terrein, dat onderdeel is van de inrichting, tenzij dit terrein kan worden aangemerkt als een binnenterrein;

b. het stemgeluid van bezoekers op het open terrein van een inrichting voor sport- of recreatieactiviteiten;

c. het geluid ten behoeve van het oproepen tot het belijden van godsdienst of levensovertuiging of het bijwonen van godsdienstige of levensbeschouwelijke bijeenkomsten en lijkplechtigheden, alsmede geluid in verband met het houden van deze bijeenkomsten of plechtigheden;

d. het geluid van het traditioneel ten gehore brengen van muziek tijdens het hijsen en strijken van de nationale vlag bij zonsopkomst en zonsondergang op militaire inrichtingen;

e. het ten gehore brengen van muziek vanwege het oefenen door militaire muziekkorpsen in de buitenlucht gedurende de dagperiode met een maximum van twee uren per week op militaire inrichtingen;

f. het ten gehore brengen van onversterkte muziek tenzij en voor zover daarvoor bij gemeentelijke verordening regels zijn gesteld;

g. het traditioneel schieten, bedoeld in paragraaf 3.7.2. , tenzij en voor zover daarvoor bij gemeentelijke verordening regels zijn gesteld;

h. het stemgeluid van kinderen op een onverwarmd of onoverdekt terrein dat onderdeel is van een inrichting voor primair onderwijs, in de periode vanaf een uur voor aanvang van het onderwijs tot een uur na beëindiging van het onderwijs;

i. het stemgeluid van kinderen op een onverwarmd of onoverdekt terrein dat onderdeel is van een instelling voor kinderopvang.

3. Bij het bepalen van het maximaal geluidsniveau (LAmax), bedoeld in artikel 2.17 , 2.20 dan wel 6.12 , blijft buiten beschouwing het geluid als gevolg van:

a. het komen en gaan van bezoekers bij inrichtingen waar uitsluitend of in hoofdzaak horeca-, sport- en recreatieactiviteiten plaatsvinden;

b. het verrichten in de open lucht van sportactiviteiten of activiteiten die hiermee in nauw verband staan;

c. laad- en losactiviteiten in de periode tussen 19.00 uur en 06.00 uur ten behoeve van de aan- en afvoer van producten bij inrichtingen als bedoeld in artikel 2.17, vijfde en zesde lid , voor zover dat ten hoogste een keer in de genoemde periode plaatsvindt;

d. het verrichten van activiteiten in de periode tussen 19.00 uur en 6.00 uur ten behoeve van het wassen van kasdekken bij inrichtingen als bedoeld in artikel 2.17, vijfde en zesde lid .

FA 18681-1-RA-002 13

(14)

Uit bovengenoemde voorschriften kan het volgende worden afgeleid:

− een langtijdgemiddeld beoordelingsniveau van 50 dB(A) in de dagperiode en een maximaal geluidniveau van 70 dB(A) wordt nog conform het Activiteitenbesluit aanvaardbaar geacht;

− menselijk stemgeluid van bezoekers op een buitenterrein wordt buiten beschouwing gelaten bij de beoordeling aan grenswaarden;

− het komen en gaan van bezoekers bij een inrichting waar uitsluitend of in hoofdzaak recreatieactiviteiten plaatsvinden worden beschouwing gelaten.

Uit bovenstaande blijkt dat de grenswaarden uit het Activiteitenbesluit in geheel niet van toepassing zijn voor de onderhavige situatie, echter wel kunnen de geluidgrenswaarden voor het langtijdgemiddelde beoordelingsniveau (LAr,LT) alsmede de grenswaarden voor het maximale geluidniveau als richtwaarde worden gehanteerd als indicator voor mogelijke hinder. Hierbij is echter tevens het heersende omgevingsgeluidniveau van invloed op de hoorbaarheid en eventuele hinderlijkheid van het betreffende geluid.

4.2 V e r k e e r s a a n t r e k k e n d e w e r k i n g

Binnen de Wm kunnen ook de gevolgen worden beschouwd die verband houden met het verkeer van personen en goederen van en naar de inrichting (dat wil zeggen rijdend op de openbare weg), ook wel verkeersaantrekkende werking genoemd.

De verkeersaantrekkende werking van de inrichting wordt beoordeeld aan de hand van de door het Ministerie van VROM uitgegeven circulaire van 29 februari 1996 'Geluidhinder veroorzaakt door het wegverkeer van en naar de inrichting; beoordeling in het kader van de vergunningverlening op basis van de Wet milieubeheer'.

De in deze circulaire voorgestelde beoordelingswijze houdt in dat aan de geluidimmissie veroorzaakt door aan de inrichting toe te rekenen verkeersbewegingen buiten het terrein van de inrichting, uitsluitend een maximum wordt gesteld in de vorm van equivalente geluidimmissieniveaus. De voorkeursgrenswaarde bedraagt 50 dB(A)-etmaalwaarde. De maximaal toelaatbare grenswaarde bedraagt 65 dB(A)-etmaalwaarde. Conform de Circulaire is een dergelijke geluidbelasting aanvaardbaar mits een binnenniveau van 35 dB(A)- etmaalwaarde wordt gewaarborgd.

In het algemeen is de verkeersaantrekkende werking uitsluitend van belang bij woningen op relatief korte afstand van de inrichting. Op grotere afstand wordt het verkeer van en naar de inrichting geacht te zijn opgenomen in het reeds heersende wegverkeersbeeld. In de Handreiking (paragraaf 5.10.1) worden verschillende criteria voor de reikwijdte van de milieuvergunning voor indirecte hinder gegeven.

FA 18681-1-RA-002 14

(15)

4.3 B e o o r d e l i n g o p t r e d e n d e g e l u i d n i v e a u s

Aangezien het uitkijkpunt vanuit wettelijk oogpunt niet als inrichting gezien dient te worden, is formele toetsing aan geluidgrenswaarden niet aan de orde. Wel kan op basis van vergelijking van optredende geluidniveaus met gangbare geluidgrenswaarden een inschatting gemaakt worden van mogelijke geluidhinder. De gangbare geluidgrenswaarden voor inrichtingen zijn namelijk gebaseerd op een dosis-effect relatie tussen optredende geluidniveaus en percentage gehinderden. Hierbij wordt bij optredende geluidniveaus gelijk aan de geluidgrenswaarde statistisch gemiddeld 2% gehinderden als acceptabel verondersteld.

Het berekende langtijdgemiddelde beoordelingsniveau (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van alle activiteiten die op het terrein van de Watertoren tezamen plaatsvinden (stemgeluid op begane grond en boven in de rondgang), bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 42 dB(A) in de dagperiode. Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de grenswaarde die wordt gehanteerd in het Activiteitenbesluit. Het berekende langtijdgemiddelde beoordelingsniveau ten gevolge van de uitkijktoren zal aldus geen aanleiding geven tot een onacceptabel hinderniveau.

Het berekende maximale geluidniveau (LAmax) ten gevolge van zeer luid schreeuwen op het terrein van de Watertoren bedraagt op de beoordelingsposities ten hoogste 75 dB(A).

Hiermee zou de grenswaarde uit het Activiteitenbesluit voor het maximale geluidniveau van 70 dB(A) overschreden worden indien deze grenswaarde van toepassing zou zijn op de onderhavige situatie. Een maximaal geluidniveau van 75 dB(A) zal zonder meer hoorbaar en herkenbaar zijn. De reden dat maximale geluidniveaus ten gevolge van menselijk stemgeluid van bezoekers op open terreinen zijn uitgesloten van beoordeling in het Activiteitenbesluit is gelegen in het feit dat dergelijke geluiden veelal worden opgenomen in het algemene omgevingsgeluid binnen een stad. Daarnaast wordt relatief weinig hinder door dergelijke geluiden wordt ondervonden.

Tevens dient te worden opgemerkt dat maximale geluidniveaus van 75 dB(A) uitsluitend optreden op één positie, waarbij een bezoeker aan de Watertoren maximaal moet schreeuwen. Dergelijk maximaal schreeuwen zal naar verwachting slechts incidenteel voorkomen. Indien een bezoeker van de uitkijktoren op een normaal geluidniveau schreeuwt (LWR = 100 dB(A)) zal het maximale geluidniveau op de beoordelingsposities zich beperken tot ten hoogste 65 dB(A). Een dergelijk maximaal geluidniveau voldoet reeds aan de grenswaarde uit het Activiteitenbesluit.

De geluidbelasting ten gevolge van de verkeersaantrekkende werking bedraagt ten hoogste 41 dB(A) in de dagperiode. Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de voorkeursgrenswaarde van 50 dB(A)-etmaalwaarde conform de Circulaire (zie paragraaf 4.2).

FA 18681-1-RA-002 15

(16)

5

Co n c l u s i e

Het geluid ten gevolge van de maatschappelijk functie van de Watertoren kent geen formeel wettelijk toetsingskader. Wel dient in het kader van een goede ruimtelijke ordening aan het aspect geluidhinder te worden geschonken.

Het langtijdgemiddeld beoordelingsniveaus (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van het stemgeluid van bezoekers lopend vanaf de openbare weg naar ingang toren bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 41dB(A). Het langtijdgemiddeld beoordelingsniveaus (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van het stemgeluid van bezoekers op de rondgang van de Watertoren bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 38 dB(A). Door het dichtzetten van de openingen boven de borstwering van de rondgang wordt een geluidreductie bewerkstelligd van circa 7 dB(A).

Het berekende langtijdgemiddelde beoordelingsniveau (LAr,LT in dB(A)) ten gevolge van de alle activiteiten op het terrein van de Watertoren gezamenlijk bedraagt ter hoogte van de nabijgelegen woningen ten hoogste 42 dB(A). Het is niet te verwachten dat een dergelijk langtijdgemiddeld beoordelingsniveau aanleiding geeft tot geluidhinder.

Het berekende maximale geluidniveau (LAmax) ten gevolge van zeer luid schreeuwen op het terrein van de Watertoren bedraagt op de beoordelingsposities ten hoogste 75 dB(A).

Hiermee zou de grenswaarde uit het Activiteitenbesluit voor het maximale geluidniveau van 70 dB(A) overschreden worden indien deze grenswaarde van toepassing zou zijn op de onderhavige situatie. Een maximaal geluidniveau van 75 dB(A) zal zonder meer hoorbaar en herkenbaar zijn. Dergelijk maximaal schreeuwen zal naar verwachting slechts incidenteel voorkomen. Indien een bezoeker van de Watertoren op een normaal geluidniveau schreeuwt (LWR = 100 dB(A)) zal het maximale geluidniveau op de beoordelingsposities zich beperken tot ten hoogste 65 dB(A). Een dergelijk maximaal geluidniveau voldoet reeds aan de grenswaarde uit het Activiteitenbesluit.

De geluidbelasting ten gevolge van de verkeersaantrekkende werking bedraagt ten hoogste 41 dB(A) in de dagperiode. Hiermee wordt ruimschoots voldaan aan de voorkeursgrenswaarde van 50 dB(A)-etmaalwaarde conform de Circulaire (zie paragraaf 4.2).

Geconcludeerd dient te worden dat de geprojecteerde maatschappelijke functie van de Watertoren niet leidt tot een aantasting van het acceptabele akoestisch woon- en leefklimaat.

Zoetermeer, Dit rapport bevat 16 pagina's en 1 figuur.

Bijlage 1 bevat 9 pagina's en 3 figuren.

Bijlage 2 bevat 4 pagina's.

FA 18681-1-RA-002 16

(17)

Watertoren Van Hardenbroekweg

Dobbelmannduin

Locatie van de Watertoren alsmede de beoordelingsposities 1 tot en met 10

FA 18681-1-RA Figuur 1

(18)

BIJLAGE 1 Invoergegevens akoestisch rekenmodel

FA 18681-1-RA-BY1 1.1

(19)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Indirecte hinder verkeer

Lijst van Mobiele bron, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Naam Omschr. ISO H Hdef. Aantal(D) Aantal(A) Aantal(N) Gem.snelheid

Auto Auto 11 pp 7 uur turnover 1/uur= 77 auto= 154 0,75 Relatief 154 -- -- 25

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.2

(20)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Indirecte hinder verkeer

Lijst van Mobiele bron, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Naam Lwr 31 Lwr 63 Lwr 125 Lwr 250 Lwr 500 Lwr 1k Lwr 2k Lwr 4k Lwr 8k Lwr Totaal Auto -- 64,20 71,30 76,80 82,20 84,40 83,60 77,40 67,30 89,00

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.3

(21)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Directe hinder

Lijst van Mobiele bron, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Naam Omschr. ISO H Hdef. Aantal(D) Aantal(A) Aantal(N) Gem.snelheid Lwr 31 Lwr 63 Lwr 125

Mensen Pratende mensen 1,50 Relatief 720 -- -- 1 -- 7,80 17,80

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.4

(22)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Directe hinder

Lijst van Mobiele bron, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Naam Lwr 250 Lwr 500 Lwr 1k Lwr 2k Lwr 4k Lwr 8k Lwr Totaal Mensen 50,10 65,40 72,80 71,60 64,10 59,10 76,07

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.5

(23)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Directe hinder

Lijst van Uitstralende gevels, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Groep Item ID Naam Omschr. X-1 Y-1 ISO H Hdef. Cb(u)(D)

Directe hinder 593 Beglazing Beglazing Watertoren 90089,11 473097,38 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 594 Beglazing Beglazing Watertoren 90087,29 473089,62 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 595 Beglazing Beglazing Watertoren 90083,77 473090,64 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 596 Beglazing Beglazing Watertoren 90086,83 473098,26 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 597 Beglazing Beglazing Watertoren 90082,05 473094,24 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 598 Beglazing Beglazing Watertoren 90086,11 473089,32 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 599 Beglazing Beglazing Watertoren 90090,69 473092,06 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 601 Beglazing Beglazing Watertoren 90083,37 473096,45 18,00 Relatief 7,001 Directe hinder 602 Gleuven Open gleuven rondgang 90089,67 473096,54 17,00 Relatief 7,001 Directe hinder 603 Gleuven Open gleuven rondgang 90083,18 473091,61 17,00 Relatief 7,001 Directe hinder 604 Gleuven Open gleuven rondgang 90088,18 473090,08 17,00 Relatief 7,001 Directe hinder 605 Gleuven Open gleuven rondgang 90082,14 473094,82 17,00 Relatief 7,001 Directe hinder 606 Gleuven Open gleuven rondgang 90087,51 473098,14 17,00 Relatief 7,001 Directe hinder 607 Gleuven Open gleuven rondgang 90085,69 473089,36 17,00 Relatief 7,001 Directe hinder 608 Gleuven Open gleuven rondgang 90090,92 473092,47 17,00 Relatief 7,001

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.6

(24)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Directe hinder

Lijst van Uitstralende gevels, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Groep Cb(u)(A) Cb(u)(N) Lp 63 Lp 125 Lp 250 Lp 500 Lp 1k Lp 2k Lp 4k Lp 8k Lp Totaal

Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07 Directe hinder -- -- -- 16,80 49,10 64,40 71,80 70,60 63,10 58,10 75,07

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.7

(25)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Piekniveau

Lijst van Puntbronnen, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Item ID Naam X Y Hoogte Maaiveld Hdef. Cb(u)(D) Cb(u)(A) Cb(u)(N) Lwr 63

610 Piekniveau 90077,53 473108,91 1,50 15,32 Relatief 12,000 -- -- 41,80

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.8

(26)

Model: Watertoren juli 2015 Watertorenweg - Noordwijk Groep: Piekniveau

Lijst van Puntbronnen, voor rekenmethode Industrielawaai - IL

Item ID Lwr 125 Lwr 250 Lwr 500 Lwr 1k Lwr 2k Lwr 4k Lwr 8k Lwr Totaal 610 51,80 84,10 99,40 106,80 105,60 98,10 93,10 110,07

14-07-2015 11:16:58 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY1 1.9

(27)

FA 18681-1-RA-BY1 Figuur 1.1

(28)

FA 18681-1-RA-BY1 Figuur 1.2

(29)

FA 18681-1-RA-BY1 Figuur 1.3

(30)

BIJLAGE 2 Rekenresultaten

FA 18681-1-RA-BY2 2.1

(31)

Rapport: Resultatentabel Model: Watertoren juli 2015

LAeq totaalresultaten voor toetspunten

Groep: Directe hinder

Groepsreductie: Nee Naam

Toetspunt Omschrijving Hoogte Dag Li

Woning 1_A Woning Van Hardenbroekweg 23 1,50 39,9 44,9 Woning 1_B Woning Van Hardenbroekweg 23 4,50 40,2 45,1 Woning 10_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 41,3 46,2 Woning 10_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 41,9 46,7 Woning 2_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 40,7 45,7 Woning 2_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 40,9 45,9 Woning 3_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 40,0 45,0 Woning 3_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 40,0 44,9 Woning 4_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 38,5 43,5 Woning 4_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 38,6 43,5 Woning 5_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 41,8 46,6 Woning 5'_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 38,8 44,0 Woning 5_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 42,0 46,8 Woning 5'_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 39,0 44,2

Woning 6_A Woning Dobbelmannduin 1,50 34,7 38,2

Woning 6_B Woning Dobbelmannduin 4,50 36,6 40,3

Woning 7_A Woning Dobbelmannduin 1,50 39,4 42,9

Woning 7_B Woning Dobbelmannduin 4,50 40,4 43,7

Woning 8_A Woning Dobbelmannduin 1,50 37,1 39,5

Woning 8_B Woning Dobbelmannduin 4,50 37,7 40,1

Woning 9_A Woning Prins Hendrikweg 1,50 32,2 35,0

Woning 9_B Woning Prins Hendrikweg 4,50 34,6 38,3

Alle getoonde dB-waarden zijn A-gewogen

14-07-2015 12:01:41 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY2 2.2

(32)

Rapport: Resultatentabel Model: Watertoren juli 2015

LAeq totaalresultaten voor toetspunten Groep: Indirecte hinder verkeer

Groepsreductie: Nee Naam

Toetspunt Omschrijving Hoogte Dag Li

Woning 1_A Woning Van Hardenbroekweg 23 1,50 39,7 62,8 Woning 1_B Woning Van Hardenbroekweg 23 4,50 39,6 62,6 Woning 10_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 35,0 58,5 Woning 10_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 35,5 58,6 Woning 2_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 40,0 63,1 Woning 2_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 40,0 63,0 Woning 3_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 40,7 63,8 Woning 3_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 40,7 63,7 Woning 4_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 40,7 63,8 Woning 4_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 40,7 63,7 Woning 5_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 36,2 59,4 Woning 5'_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 39,3 62,6 Woning 5_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 36,3 59,3 Woning 5'_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 39,4 62,4

Woning 6_A Woning Dobbelmannduin 1,50 25,3 51,0

Woning 6_B Woning Dobbelmannduin 4,50 28,4 51,7

Woning 7_A Woning Dobbelmannduin 1,50 23,5 49,5

Woning 7_B Woning Dobbelmannduin 4,50 29,3 52,7

Woning 8_A Woning Dobbelmannduin 1,50 18,2 44,3

Woning 8_B Woning Dobbelmannduin 4,50 23,4 47,0

Woning 9_A Woning Prins Hendrikweg 1,50 16,5 42,7

Woning 9_B Woning Prins Hendrikweg 4,50 19,8 43,8

Alle getoonde dB-waarden zijn A-gewogen

14-07-2015 12:02:32 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY2 2.3

(33)

Rapport: Resultatentabel Model: Watertoren juli 2015

LAmax totaalresultaten voor toetspunten Groep: Piekniveau

Naam

Toetspunt Omschrijving Hoogte Dag

Woning 1_A Woning Van Hardenbroekweg 23 1,50 72,1 Woning 1_B Woning Van Hardenbroekweg 23 4,50 72,3 Woning 10_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 74,7 Woning 10_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 74,3 Woning 2_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 72,6 Woning 2_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 72,8 Woning 3_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 72,4 Woning 3_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 72,1 Woning 4_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 71,0 Woning 4_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 70,6 Woning 5_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 74,4 Woning 5'_A Woning Van Hardenbroekweg 1,50 72,8 Woning 5_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 74,5 Woning 5'_B Woning Van Hardenbroekweg 4,50 72,9

Woning 6_A Woning Dobbelmannduin 1,50 51,3

Woning 6_B Woning Dobbelmannduin 4,50 61,7

Woning 7_A Woning Dobbelmannduin 1,50 61,3

Woning 7_B Woning Dobbelmannduin 4,50 67,2

Woning 8_A Woning Dobbelmannduin 1,50 51,1

Woning 8_B Woning Dobbelmannduin 4,50 55,4

Woning 9_A Woning Prins Hendrikweg 1,50 46,4

Woning 9_B Woning Prins Hendrikweg 4,50 56,1

Alle getoonde dB-waarden zijn A-gewogen

14-07-2015 12:10:15 Geomilieu V2.62

FA 18681-1-RA-BY2 2.4

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Figuur 3.6: Variant 3: geen verplichte rijrichting (zuiden) bij Watertoren en eenrichtings verkeer plangebied in (noordelijke ontsluiting) vanuit het Schenkeltje.. Variant

Principe 4 Vervangen niet originele kozijnen, plaatsen grote glasvlakken, uitstekend kader en originele kleur.

Daarbij moet niet voorbij gegaan worden aan de identiteit en de karakteristiek van de typische plattelandsgemeente en dient voldoende rekening te worden gehouden met

Voor de volgende soorten geldt dat deze beschermd zijn onder de Wet natuurbescherming en geen vrijstelling geldt in het kader van ruimtelijke ontwikkelingen:

Voor bebouwing op grotere afstand van de toren is een hoogte van maximaal 10 meter boven het peil van de toren mogelijk als er sprake is van een balans in de verhouding tussen

Afgesproken wordt om raad goedkeuring te vragen voor integrale ontwikkeling Watertorenplein inclusief Watertoren waarbij boekwaarde Watertoren wordt ingebracht in

Op 4 november wordt op de gemeentelijke begraafplaats Duinhof in IJmuiden door Marianne Steijn, wethouder van de gemeente Velsen, het monument onthuld voor doodgeboren

veranderen en vergroten van een woning Het overzicht is tevens raadpleegbaar via de website van de gemeente Velsen, onder gemeentelijke mededelingen op www.velsen.nl, waarop