18december 197

-Bruisend. Lekker. Tintelend. Wervelend. Kolkend. Masserend. De hot-whirl-pool, net zo lekker als de

branding, alleen 'wat warmer. Wilt u meer weten? Stuur de bon in of bezoek de showroom (verrassend!)

De hot-whirl-pool aan den lijve ondervinden? Bel even voor een afspraak. Een zalige ervaring. Ik wil vrijblijvend informatie over (aankruisen wat van toepassing is) 0 de hot-whirl-pool 0 lhermo_zwembadafdekkingen 0 sauna's 0 zelfbouw · 0 volautomatische rolafdekkingen , 0 zwembaden 0 zelfbouw 0 volautomatische zwembadreiniger

0 solaria 0 tuinmeubelen 0 zonnebanken en -hemels

Plaats: Telefoon:

-Stuur deze coupon zonder postzegel naar Antwoordnummer 27, 5000 VH Tilburg.

Hoeks b.v., Jellinghausstraat 10 correspondentieadres:

h k

bv

Postbus 5061, 5004 EB Tilburg

oe

S

(lnd.terrein Nrd.), T11l. 013-686933 _ 2 .: ' " . ;· ,·, . ' Vri}heid'e~-· De.mocratie~ 'lièttrtlenda"gse

uitgavé van

de V~ks~äJ,'tij vo:or Vnshetd ctn; ;·. Oémoèràtié

N·umrner 1222

--,. 111 deC:emtier 1979

H~fdtedi'Jêteur: ; . V.K~n.!P-. R-.daètie'-adres: . Bifanmeeni-135_ 121\JGK. Hilversum

..

er.rte~

di:riifiilstiatté

·/ AlgePt~~n:Se~retariaat VVO . K-oning-in!)egracht 57. · 26:!4 AE

··s

Giavennage f>oSctrèkèning 67880 - ' t:n;v. vv~ Oen}'i aag; Adr~swi.izl9inte!'l.-_melden 1111{1' Algeill$èn. Secretariaat i:tm, • toetending . gewijzigde adresmtrid · · · · · '

/">~.,l,,'

>' ' ,. \::

Abonnementen voor,fec!é'n ,gr.'tls . ·voor 11ietVVlNedèti /1Ji,SO~~iaar .. , · '';~' ' ~ /' ' Su.reá'-1

v.n

Yliétb.v. · Postbl-1$20 · 2040 AAZ;;in!lvoort Tél: 02507-4745 . Qrul< .~ · T'en Brl'1k Meppel b.v. _., 'r',·,

dt

9

emf;ten·

Secretariaat

Koningin~gracht 57 25î411tE DenHaag Tel: 070·614121 . PostreUninQ 67880 t.n.v: VVQI· Oen Haag

i

•

Mi. Els Veder-Smit, staatssecretaris van volks-gezondheid en milieuhy-giëne, voelt zich niet ge-trouwd met het establish-ment in de gezondheids-zorg, zoals ze vertelde in een interview, afgedrukt op de pagina's 8 en 9. Verder in dit nummer: Van achter de groene · gordijnen, parlementaire rubriek door Henk Krol. Pag.4.

Haya van Someren re: kende op unanieme steun van CDA-fractie in Se-naat. Pag. 5 en 6. ·

Rubrieken Plorus Wij-zenbeek en Koosje Bins. Pag. 7. Congressen in januari én februari 1980. Pag. 10 en 11. Congres Vrouwen in de VVD.Pag.14en 15. Congres Energie Den Bosch. Pag. 16 en 17. VVD van A tot Z. Pag. 25. ,

Het volgende nummer verschijnt op dinsdag 15 januari. De kopij voor dat nummer moet uiter-lijk op 5 januari binnen

I

f·.,

Dilemma

Tevredenheid of ontevredenheid zijn niet de maatstaf waarmee gemeten moet worden bij het geven van een oordeel over de besluiten van de NAVO-raad en de door ons land ingenomen standpunten.

Het officiële communiqué - meer dan een persbericht, immers ook het document dat als blijk van de formele standpuntbepaling aan het Warschaupact zal worden overhandigd - geeft de besluiten weer. Deze besl~ten zijn in overeenstemming met hetgeen de VVD geboden acht. De VVD is verontrust over de toenemende bewa-pening door het W arschaupacJ en de opstelling van

Mr.F.KorthalsA/tes, nieuwe, op West-Europa gerichte wapens, waartegen wij

voorzitter. geen verweer hebben. Van het voeren van onderhande-lingen over vermindering heeft het Warschaupact de afgelopen jaren niets willen weten. Een politiek en mili-tair antwoord ten einde op basis daarvan na te gaan of onderhandelingen wel gevoerd kunnen worden met kans op resultaat, was geboden: Dit VVD~standpunt is ook het regeringsstandpunt en ligt vast in de besluiten van de NAVO.

'

Onaanvaardbaar alternatief

Of in het communiqué nu wel of niet met zoveel woor-den is vermeld dat de Nederlandse regermg zich, als ge-volg van het standpunt' van de grootste regeringsfractie, vooralsnog niet in staat acht ons land tot plaatsing van raketten te verbinden, doet eigenlijk niet eens zoveel ter zake. Reeds vóór de bijeenkomst van de NAVO-raad waren de "vertrekpunten" van het CDA algemeen be-kend, ook in de landen van het Warschaupact. Datzelfde geldt voor de aanvaarding van de motie Stemerdink-Brinkhorst. Uitvoering van die motie zou Nederland in de NAVO hebben geïsoleerd en het begin van herstel van de neu~raliteitspolitiek van voor 1940 hebben bete-kend. Daarom was die motie een onaanvaardbaar alter-natief en moest de regering die motie naast zich neer-leggen. Zij was daartoe krachtens haar eigen staatsrech-telijke verantwoordelijkheid bevoegd en jegens de gehele VVD en de meerderheid van het CDA verplicht. Zij ver-dient hiervoor de steun van de VVD.

Maar de VVD is verontrust over het feit dat de regering

1

genoodzaakt werd haar besluit over plaatsing op te schorten tot uiterlijk december 1981. Het besluit tot plaatsing had, ter voorkoming van een aparte positie en de dreiging van isolement, nu genomen moeten worden. Voor alle NA VO-Ianden geldt immers dat op het besluit tot plaatsing, dat pas in 1983 of later tot uitvoering kan komen, kan worden teruggekomen als de onderhande-lingsresultaten daartoe aanleiding geven. De NAVO wilde nu besluiten, met de mogelijkheid van deëscalatie achteraf als de onderhandelingsresultaten daartoe aan-leiding geven. Waarom gaf de grootste regeringspartij ons kabinet niet meer ruimte in dit opzicht loyaal te zijn binnen de NAVO ten einde uit te sluiten dat Nederland ook maar op enig ogenblik het risico zou kunnen lopen in een uitzonderingspositie te geraken?

De VVD tilt zwaar aan de loyaliteit binnen de NAVO.

De VVD wenst neutraliteitstendenzen hardnekkig te

be-strijden. Tweemaal in deze eeuw hebben de Westeuro-pese democratieën hun verdediging verwaarloosd en zich blootgesteld aan totalitaire agressie.

Tot tweemaal toe heeft het Amerllcaanse volk ten koste van grote offers de Westeuropese democratieën voor de ondergang behoed, mede dankzij karakter, vasthou-dendheid en opofferingsgezindheid van de geallieerden. In het nucleaire tijdperk is zo'n redding na een eerste nederlaag niet meer mogelijk en tellen alleen nog maar karakter, vasthoudendheid en opofferingsgezindheid in het eerste uur. Voorkómen door de va~t~ wil tot af-schrikking is het enig overblijvend recept, ook al kan niemand garanáeren dat dit recept, dat van 1948 af zijn deugdelijkheid heeft bewezen, deugdelijk blijft. Waarom ook blijft het streven van de VVD gericht op gelijk-tijdige wederzijdse vermindering van de ~wapening, maar dan wel vanuit een positie van kracht, belichaamd door een eensgezinde NAVO.

Het kabinet moest de motie Stemerdink-Brinkhorst naast zich neerleggen. Kon de regering echtet, gelet op de mening van het CDA, anders doen dan de beslissing over plaatsing in Nederland uitstellen? De formulering dat•de regering niet bij machte was ('oot able'), geeft de feitelijke situatie als gevolg van de politieke verhoudin-gen in ons land goed weer en wijst· ook aan waar de ver-antwoordelijkheid ligt. ·

In het debat op woensdag -ik schrijf dit artikel op zon-dag - staat ~ VVD voor een groot dilemma. De VVD heeft zich hardnekkig en scherp gekeerd tegen neutrali-teitstendenzen en eiste wezenlijke loyaliteit binnen de NAVO. Minister Scholten omschreef de positie van Nederland als een wachtkamerpositie. Deze wachtka-merpositie is onder de gegeven omstandigheden nog wel te rijmen met wezenlijke loyaliteit van de regering.

Openbare partijraadsvergadering

op 19 januari 1980 ih het Jaarbeurs Congres-centrum te Utrecht, aanvang 1 OJio uur

Op zaterdag 19 januari 1980 wordt een openba-re vergadering van de partijraad gehouden, waarin de voorstellen zullen worden besproken met betrekking tot de volgende onderwerpen: a. de mehsenrechten;

b. het Europese kiesstelsel.

Deze voorstellen zullen worden behandeld op het congres van de federatie van Europese Libe-rale en Democratische partijen (ELD), dat op 15 en 16 februari 1980 te Parijs zal plaatsvin-den.

De leden van de partijraad hebben de voorlopige voorstellen reeds ontvangen. Zodra de definitie-ve teksten gereed zijn, zullen ook deze aan de leden worden toegez<?nden.

door HenkKrol

De VVD had veel aandacht

voor beter onderwijs\

Bij de behandeling van de onderwijsbegroting sprak Nel Ginjaar over de stimulerende taak van de overheid met betrekking tot het onderwijs.

"'Het eigenlijke' werk gebeurt echter in de school, de onderwijsgevenden zijn daarbij de spil," meende zij. Er staan tal van ontwikkelingen en vernieuwingen op stapel, de overheid moet zorgen dat de onderwijsgeven-den hun zware taak behoorlijk kunnen uitvoeren, goed overleg zal daarvoor onder andere nodig zijn, vervolgde zij.

Volgens Nel Ginjaar is er bij de onderwijsgevenden grote onzekerheid omdat men niet duidelijk ziet waar het met het voortgezet onderwijs naar toe zal gaan. Zij vond het dringend gewenst dat de politici een ernstige , poging ondernamen om met elkaar daarover tot

over-eenstemming te komen. Zij deed een dringend beroep op allen die bij het onderwijs betrokken zijn om tot een open gesprek over het voortgezet onderwijs te komen.

Ver~olgens gaf zij veel aandacht aan het lager- en middelbaar beroepsonderwijs. In het middelbaar be-roepsonderwijs zal er voor elke jongere een passende opleidingsmogelijkheid moeten komen. Om dat te be-reiken wordt het middelbaar beroepsonderwijs grondig verbouwd en vernieuwd.

V oor het lager beroepsonderwijs bepleitte zij steun voor scholengemeenschappen van scholen voor huishoud- en nijverheidsonderwijs en technisch onderwijs, terwille van meer kansen voor meisjes en terwille van tal van onderwijskundige voordelen.

Ook de open school kreeg de nodige aandacht De VVD-fractie vindt dat de open schoolactiviteiten in het belang zijn van tal van volwassenen (vooral vrouwen) die in hun jeugd te weinig kansen hebben gehad. Daar- . om zullen die activiteiten moeten doorgaan. Voor de honderden spontane groepen open school die tot nu toe nauwelijks steun van de overheid kregen, wil de VVD-fractie een bedrag van 1 miljoen gulden exfra beschik-baar stellen.

Tenslotte, hoe kan het anders, sprak Nel Ginjaar over de VVD-nota de vierstromenschooL Zij kondigde aan dat er nog nota's komen over het gymnasium en het beroepsonderwijs en zei vervolgens dat zij de voorstellen uit deze nota's wil inbrengen in de komende parlemen-taire discussie over het ontwikkelingsplan voortgezet onderwijs.

Uitvoerig aandacht vroeg drs. Dick Dees voor de vaak gebrekkige voortgezette studiekansen die aankomende studenten hebben bij het hoger beroepsonderwijs. De opleidingscapaciteit is in een aantal richtingen duidelijk te laag, te weinig inzicht bestaat er nog in de belang-, stelling van de aankomende studenten en er zijn nogal wat . verkapte studentenstops, aldus Dees. Als .eerste aanzet voor een betere capaciteitsplanning bepleitte hij een registratie van aanmeldingen welke inzicht kan ver-schaffen in het aantal belangstellenden, geplaatsten en afgewezenen. Met die gegevens in de hand kan de op-leidingscapaciteit beter worden afgestemd op de wensen van studenten. Dick Dees diende daarover een motie in. In een tweede motie vroeg hij minister Pais te bevor-deren dat er meer eenheid komt in de regels voor

toe-4

lating en selectie binnen het hoger beroepsonderwijs. Nu is daar sprake van een "lappendeken", waarbij de aan-komende studenten nogal eens worden gedupeerd door-dat de schoolbesturen eigen eisen bij de toelating aan-leggen. Dick Dees vond dat niet in overeenstemming met een beleid dat is gericht op een hoger onderwijs voor velen, waarin kunstmatige en nodeloze barrières tussen de verschillende onderwijsvormen zijn wegnomen. Evenals dat nu voor de universiteiten al het ge-val is, zal ook· voor het hoger beroepsonderwijs in de toekomst een toelatingsrecht voor studenten, die over de vereiste vooropleiding beschikken, in de wet moeten worden verankerd, aldus Dees.

Voor wat betreft het wetenschappelijk ond~rwijs b~leit­

te hij e~n decentralisatie van bevoegdheden van de mi-nister naar de instellingen toe. Hij achtte het ongewenst dat het departement zich via de koorden van de beurs met elke vierkante centimeter binnen het wetenschappe-lijk onderwijs is gaan bemoeien.

Dick Dees rekende het tot de taak van regering en par-lement om de globale maatschappelijke onderwijskun-dige en financiële kaders aan te geven. Maar daarbinnen willen liberalen de zelfstandige kracht van de universi-teiten versterken.

Erg teleurgesteld was Dick Dees over het uitblijven van een nieuw stelsel van studiefinanciering. Hij drong aan op meer haast en sprak namens de fractie de voorkeur uit voor een stelsel waarin niet het ouderlijk inkomen, maar de eigen verantwoordelijkheid en zelfstandigheid van de student het uitgangspunt vormt.

Veel kritiek had hij op het beleid inzake de academische ziekenhuizen. "Mijn fractie acht de hier gerezen pro-blemen zo gigantisch en de tot nog toe geboden oplos-singen zo gering, dat zij zich heeft afgevraagd of een regeringscommissaris hier geen belangrijke diensten zou kunnen verrichten," aldus Dick Dees.

Albert-Jan EvenhUis "ging uitvoerig in op de problema-tiek van het basisonderwijs en de opleidingen. Hij wc,:es erop dat men de overgang van het huidige kleuter- 'en lager onderwijs naar het nieuwe basisonderwijs nog veel te veel onderschat. Het nieuwe basisonderwijs zal we-zenlijk anders worden, zowel '!QOr wat betreft de inhoud van het onderwijs, als voor wat betreft de organisatie daarvan.

Ten aanzien ván de nieuwe opleidingen basisonderwijs achtte hij een totaalaanpak nodig. Een motie van die strekking, mede-ondertekend door CDA-er Deetman, werd door de Kamer aangenomen. Voor wat het aantal nieuwe opleidingen betreft, achtte hij 24 veel te weinig. Op grond van diverse criteria dient tot een andere, roya-lere verdeling over het land te worden gekomen. Intus-sen is in die zin aan een nieuw model inhoud gegeven. Tevens werd zijn voorstel, om na te gaan in welke mate van bestuurscommissies art · 61 gemeentewet als be-stuursvorm in het openbaar onderwijs gebruik wordt gemaakt. Ook zijn voorstel om de verspreiding van de resultaten van het GEOW-project te garanderen,

Zuid-Afrika toch naar Paralympics ...

?

Haya van Someren rekende op unanieme steun

van CDA-fractie in Senaat

van een medewerker

Haya van Someren

De kans lijkt groot dat de zaak van de Paralympics, de Olympische Spelen voor gehandicapten die in 1980 in · Arnhem worden gehouden, opnieuw ter discussie zal worden gebracht in de Tweede Kamer. Waarbij dan, vanzelfsprekend, de deelname van een (multi-raciale) ploeg uit Zuid-Afrika weer ter sprake komt.

Zoals bekend sprak de Tweede Kamer destijds zijn "ve-to" uit over deelname van het land van de Apartheid, via een motie die met grote meerderheid werd aangenomen. Ondanks het manhaftig verzet van de VVD-fractie, die in de discussies dapper werd aangevoerd door een on-verzettelijke Frits Bolkestein. Ondanks ook alle argu-mentatie van de regering, die duidelijk liet merken géén bezwaren te hebben tegen deelname van een Zuidafri-kaanse ploeg, waarin ·blank en zwart zoal niet gelijke-lijk, dan toch wel op voet van gelijkwaardigheid waren vertegenwoordigd.

Na het aannemen van de motie kon het kabinet echter nog weinig anders doen dan het hoofd buigen: de wil van de volksvertegenwoordigers zou, zij het schoorvoe-tend en met duidelijke tegenzin, worden gevolgd ... Tenminste, zo zou het zijn indien de volksvertegenwoor-diging alleen bestond uit een Tweede Kamer. Maar er is op· hetzelfde Binnenhof ook nog altijd een Eerste Kamer. Een Senaat, die in vele gevallen weliswaar de lijnen van het "Lagerhuis" volgt, maar die af en toe toch ook heel duidelijk haar afkeuring laat blijken over wat er aan de "overkant" werd beslist.

Zoiets gebeurde ook nu weer eens, tijdens de Algemene Politieke Beschouwingen op 28 en 29 november. Op-nieuw was het de VVD-fractie, die zich fel verzette tegen uitsluiting van het Zuidafrikaanse team. Het was Haya van Someren, die het liberale standpunt op niet mis te verstane wijze verwoordde:

,,Mijn fractie betreurt in hoge mate hetgeen er in de Tweede Kamer is gebeurd met betrekking tot de Olym-pische Spelen voor gehandicapten. ·Twee dingen staan daarbij voor ons voorop.

I. Wij verafschuwen iedere vorm van discriminatie op grond waarvan ook.

2. Gehandicapten moeten dat willen zij zelf allereerst -net zo behandeld worden als niet-gehandicapten.

Doorbraak

Maar één ding moeten wij niet vergeten: het gehandicapt zijn geeft een zeer sterke lotsverbondenheid, een verbon-denheid die vele, zo niet alle grenzen doorbreekt. Samen hetzelfde lot dragen, samen hetzelfde doorgemaakt heb-ben en nog te moeten doormaken is iets dat zeer vele, volstrekt gezonde mensen, die nog nooit iets hebben hoeven doormaken erg moeilijk schijnen te begrijpen." Veivolgens verklaarde de fractieleidster van de VVD waarom de houding van de Tweede Kamer bij haar en haar fractiegenoten zo onbegrijpelijk overkwam. Name-lijk dat wordt geprobeerd de Apartheid te bestrijden door een voltreffer te plaatsen juist daar, waar deze Apartheid eindelijk wordt doorbroken.

"Het is daarom voor ons een zeer verklaarbare

ontwik-keling, dat ondanks de (ook) door ons verfoeide apart-heid, de doorbreking daarvan juist bij de gehandicapten heeft plaatsgevonden. Dat dit niet maar schone schijn is heeft mijn fractiegenoot Zoutendijk met eigen ogen ter plekke gezien. Niet alleen werd er samen gesport, men ging buiten het sportgebeuren ook als vrienden met el-kaar om. Het is niet toevallig dat juist bij deze mensen de integratie zich het eerst voltrekt.

Niet voor niets noeint Percy Qoboza, hoofdredacteur van de grootste zwarte krant, een ex-gevangene en zeker geen vriend van het regime, de gehandicapte spqrters voortrekkers in de strijd tegen de apartheid. Het komt mijn fractie voor, dat de beslissing van de Tweede Ka-mer een verkeerde is geweest. Het probleem van de Apartheid wordt er niet dichter mee tot een oplossing gebracht. Integendeel, men speelt nu juist weer extreem rechtse groeperingen in Zuid-Afrika in de kaart. Het spijt ons dat het kabinet niet zijn eigen verantwoordelijk-heid heeft genomen. Het zou op een brede steun uit de bevolking hebben kunnen rekenen. Hetgeen inmiddels gebeurd is, bewijst dat."

Het gloedvolle betoog van Haya van 84ilmeren bleek méér dan alleen maar een pleidooi voor een standpunt. Het bracht de gemoederen dusdanig in beroering dat het nauwelijks nog optimistisch mocht worden genoemd om te veronderstellen dat de hele zaak van de Paralympics opnieuw in de Tweede Kamer ter discussie zou worden

gebracht. '

Die veronderstelling stoelt niet alleen op de krachtige houding van een voltallige VVD-fractie, maar vooral ook op het feit dat er onverwacht sterke steun kwam van een nu eens niet verdeelde CDA-fractie.

Bij monde van de heer Van Hulst werd nl. meegedeeld dat de CDA-fractie voor 100 procent achter het stand-punt van de VVD stoms!. En dat zou (dus) ook moeten betekenen dat die CDA-fractie unaniem achter de motie zou staan die de VVD ging indienen.

De neuzen waren geteld en het was gemakkelijk te bere-kenen: als er niemand door het ijs zakt wordt die motie aangenomen. Oftewel: als de CDA-fractie woord houdt en zich unaniem achter de motie schaart, is de kans groot dat de hele zaak van Zuid-Afrika en de Paralym-pics opnieuw in de Tweede Kamer ter discussie zal wor-den gebracht. Let wel: als het CDA voet. bij stuk- blijft houden; iets wat - dat heeft de recente geschiedenis ons wel geleerd- toch altijd nog moet worden afgewacht. In elk geval werd tijdens deze Algemene Beschouwingen duidelijk dat niet alleen de twee regeringspartijen in de Eerste Kamer duidelijk vóór deelname van Zuid-Afrika zijn. Ook het kabinet zelf staat daar nog altijd heel posi-tief tegenover. Dat blijkt uit het antwoord van premier Van Agt aan mevrouwVan Someren:

"Wij hebben er van meet af aan geen geheim van ge-maakt - integendeel, voluit uitgesproken - dat naar onze overtuiging de door de Tweede Kamer genomen beslis-sing geen goede is. Wij betreuren het dat ohs standpunt ten aanzien van de deelneming van een Zuidafrikaans multiraciaal team aan de Paralympics niet voldóende

,

In memoriam

A. Vondeling

6

steun in de Kamer heeft kunnen vinden. Dat wij dit be-treuren blijkt tevens uit de brief van de Minis-ter van Buitenlandse Zaken en de Staatssecretaris van CRM aan de voorzitter van de Tweede Kamer. Daarin is neergelegd dat de regering haar mening handhaaft dat de overwegingen en de oordeelsvorming in de over deze zaak door de Tweede Kamer aangenomen motie niet juist zijn. De motie is echter in de Tweede Kamer met grote meerderheid aangenomen na een uitvoerig debat waarin de diverse standpunten: diepgaand aan de orde zijn gesteld. Het is ons nà zorgvuldig ber~ad in de Minis-terraad voorgekomen wijsheid te zijn, deze uitspraak van de Kamer - ofschoon wij het er inhoudelijk niet mee eens zijn - te aanvaarden als een politiek en maatschap-pelijk feit en ons dienovereenkomstig te gedragen. Indien blijkt dat hetgeen zich nader in ons land kan voordoen, de Kamer aan de overzijde van het Bipnenhof reden geeft zich andermaal over de kwestie uit' te spre-ken, eerst dan ontstaat voor ons de wezenlijk nieuwe situatie. In ons beleid is dat consistent."

Nova

Die "wezenlijk nieuwe situatie" was volgens Haya van Someren reeds ontstaan doordat zich heel nieuwe ont-wikkelingen (ze noemde deze "nova") hadden voorge-daan: "Een van de belangrijkste is dat ik de zekerheid heb - de heer Van Hulst vertolkte dit ook - dat de Zuidi afrikaanse ploeg komt. Ik moet nog zien dat deze buiten het stadion wordt gehouden. Dan verwacht ik enige op-standige bewegingen onder de meelevende Nederlandse bevolking. Men neemt dit eenvoudig niet. Dit is ook ge-bleken uit de reacties die na het aanvaarden van de mo-tie zijn gekomen."

Zij sprak vervolgens de vrees uit dat het kabinet in een bijna onmogelijke positie zou komen, te wijten aan de laatste regel van.~de brief van de Minister van Buiten-landse Zaken en de staatssecretaris van CRM. In die regel komt het kabinet nl. tot de conclusie dat handha-ving van het aanbod tot materiële steun aan de Para-lympics niet verstandig is, indien een Zuidafrikaans team deelneemt. Maar betekent dit dat als het team komt, de faciliteiten voor de andere ploegen worden in-getrokken? Zo staat het in die brief. En met die brief in

Anne Vondeling is op een verschrik_kelijke manier, die het risico waarin wij permanent leven onderstreept, om-gekomen.

Ik heb het voorrecht gehad jaren in het Presidium van de Tweede Kamer met hem te mogen samenwerken en mocht hem namens dit gezelschap toespreken tijdens zijn afscheidsdiner.

Het is alles nog maar pas geleden; de indrukken zijn nog vers.

Ik stel vast, dat wij een groot man in ons Staatsbestel verloren hebben. Iemand weliswaar die op velen van onze partij niet altijd prettig overkwam. Ik heb hem daarbij vaak en met genoegen verdedigd omdat ik uit de interne samenwerking wist hoe hij werkelijk was: een Pieije Precies, zoals hij zelf zei, maar een die kon luiste-ren en gevoelig was voor tegenargumenten en andere meer psychologische benaderingen dan de zijne soms waren.

de hand kunnen dan alle faciliteiten worden ingetrok-ken.

Om een lang verhaal kort te maken: de motie werd inge-diend. "Om de regering een duidelijker steun in de rug te geven", en in de wetenschap "dat de heer Van Hulst na-mens een unanieme CDA-fractie had gesproken". Een argument was ook "dat het goed is dat in dit huis de gro-te bezorgdheid over de gang van zaken wordt uitgespro-ken".

De motie, ondertekend door de leden Van Someren-Downer, Zoutendijk, Van der WerfT, Baas, De Jong en Vonhoff-Luijendijk, was als volgt gesteld:

De Kamer,

gehoord de algemene politieke bescl!ouwingen over de rijfesbegroting van 1980;

gehoord de mededelingen van de minister-president;, nodigt de regering uit, de oorspronkelijk toegezegde fa-ciliteiten ten behoeve van de Olympische Spelen voor gehandicapten in 1980 alsnog te verlenen, ongea'cht de herkomst van de ploegen;

verzoekt heroverweging van de beslissing zoals neerge-legd in kamerstuk 15 800- V en XVI, nr.12,

en gaat over tot de orde van de dag.

Op dinsdag 11 december zou over de motie worden ge-stemd ...

Gemanipul eer

Bijgaand artikel werd geschreven vóórdat de motie, op 11 december, in stemming kwam. De schrijver ging er terecht vanuit dat de motie zou worden aangenomen, omdat immers behal-ve de VVD, ook de CDA-fractie er unaniem achter zou staan. Terecht werd een slag om de arm gehouden ("Als het CDA voet bij stuk zou houden ... iets wat altijd nog moet worden afge-wacht" ... etc.).

Wel, de motie werd niet aangenomen.

Omdat. .. het CDA, weer eens, verdeeld stemde. Weer werd het gezond verstand terzijde gescho-ven door politiek gemanipuleer.

Hij was wat star, zoals hij misschien overkwam, maar volgde eens anders mening ook graag.

Bewondering had ik voor zijn tomeloze energie, altijd~ weer wat nieuws aanpakkend en schrijvend op de voor-· zittersstoel. Bewondering ook voor de evenwichtige wij~ ze, waarop hij "zijn" Kamer verdedigde tegen onredelij-, ke aanvallen en al te drammerige ideeën over ander~

werken van de Kamer afwees.

i

Een gevoelig mens ook, werkelijk sociaal voelend, e~ met milde humor. Anne Vondeling was bepaald niet rrrljn "politieke" vriend. Dat bleek uit de felle kritiek di~ ik op hem had toen hij minister van fmanciën wasl Maar Anne Vondeling heeft in het politieke bedrijf in d~

Kamer voor mij het bijvoegsel "politiek" doen vervalle~

zoiets ondervindt men daar niet dagelijks. ;

Hij heeft veel te vroeg de . rust gekregen, die hij zelf eigenlijk helemaal niet wilde.

De bescherming van D'66

en de neo-fascisten

Ih de Nederlandse pers is althans iets doorgedrongen van de resultaten van de reglementswijzingen in het Eu-ropees Parlement als daar verdedigt door de rapporteur, onze partijgenoot, Hans Nord. De heer Jean Penders, CDA-lid van het Europees Parlement, zou D'66 ervan beschuldigd hebben gemene zaak te maken met de Itali-aanse neo-fascisten van de MSI, waarop Suzanne Dek-ker deze beschuldigingen verontwaardigd van de hand ·wees.

Wat is er nu werkelijk aan de hand? Reeds voor de verkiezingen had men het oog op de verdubbeling Vllll

door Florus Wijsenbeek het Europees Parlement van 198 naar 410 leden het toen geldende minimum voor fractievorming willen verhogen van 14 of tien uit drie landen naar 29. Daar was toen niet het vereiste aantal stemmen voor te vinden, te-meer daar velen van oordeel waren dat men dit soort za-ken beter aan de nieuw-gekozenen zelfkon overlaten. Direct op de eerste zitting in juli bleek de gerechtvaar-digde schroom van het oude parlement. Niet alleen was het aantal niet tot de traditionele multinationale groepen behorende afgevaardigden toegenomen van vijf naar 24, maar tevens hadden vijf Italiaanse radicaleQ, vier Deen-se tegenstanders van de EG, een met de IRA verbonden Ier en een Vlaamse Volksnationalist de "fractie voor de technische coördinatie en de verdediging van de onaf-hankelijke groepering en leden", in de wandeling de "Gruppo Sportivo" genoemd, opgericht. Behalve dat dezen om hen moverende redenen een nogal storend element bleken, sprak het vanzelf dat deze Gruppo Sportivo alles in het werk stelde om zich het leven te red-den en zwaar verzet pleegde tegen elke poging om het minimum aantal leden vereist om een fractie te vormen te verhogen. Dit zware verzet begon in de laatste zitting met 70 voorstellen om de agenda te wijzigen, maar brak alle records door het indienen van meer dan 5100 amendementen op het Rapport Nord tot Wijziging van

het Reglement van Orde. Een groot gedeelte hiervan kon door de voorzitter buiten de orde verklaard worden, maar er bleven er nog altijd 120 over.

Wanneer men die allemaal met hoofdelijke stemming had moeten afwerken dan hadden wij 120 uur nodig ge-had. Gelukkig wist de rapporteur met wijs beleid, dat zich niet liet doorkruisen door de fractievoorzitters, in de Commissie voor de Reglementen een compromis te be-reiken.

21 leden zijn vereist door .fractievorming, maar dit is ook mogelijk met 15leden uit twee landen of met tien le-den uit drie of meer lanle-den. Dus de Gruppo Sportivo was gered.

Voor de toen nog overgebleven onafhankelijke leden werd op liberaal voorstel een aantal beschermende maatregelen genomen. Bijvoorbeeld een verdubbeling van de hen proportioneel toekomende spreektijd, parle-mentaire assistentie en een dubbele vertegenwoordiging in het Presidium.

Aldus ontstond een zekere noodzaak voor negen leden om op een of andere wijze gezamenlijk afspraken te ma-ken. Deze leden zijn: vier neo-fascisten onder aanvoe-ring van de onbetwiste leider van Eurorechts (incluis Ned. Volksunie) Georgio · Almirante; de Noordierse protestantenleider Ds. Prusley; mevrouw Spaak en Ba-ron Gendebien, ·vertegenwoordigers van diegenen onder onze zuiderburen die het spreken van de Nederlandse taal als een aanslag op hun natuurlijk leiderschap en hun cultuur beschouwen en tenslotte de vertegenwoordigers van de grote vernieuwingsstroming in de Nederlandse en Europese politiek, oud-staatssecretaris voor de opleiding van douane-ambtenaren en.de staatsloterij, Aar de Goe-de en Suzanne Dekker.

Het moet dus bevestigd worden dat er tussen deze negen afspraken gemaakt moeten zijn, om naast de neo-fascist Almirante ook de heer De Goede naar het presidium af

te vaardigen.

e

Taxi!!!

. ik m'n auto verkocht. Je kimt nèrgm& parkeren, behalve Hü was een typi6che Hollander, blontl en.

Toen ik in het centrum van Den Haag ging )W)nen, heb ik in de zon".

~blati.WDgig~

voor je eigen deur en u. ziet

h~t

voor u, langzaam zakken van hetfermejongens, stoere knapen soort.

·

de. banden door en er verschijnen ·lian die eigenaardige .. Vakantie in Spalfle, ntentlfl'?".

·

bruine spikkeltjes: roest/ Deftnanctertngsregeling gaat ,Jk? Welnee,ikganaarSurtnamel"

intussen keihard door en een simpel rekensommetje ,,Surtndme?"

.

.

maakt duidelük: een

taxi is

goedkoper èn gezelliger/' ..

,,Ja zeker, ik

ga

daar werken, er ·is

daar

zo· veelte

·J1iHid:·

Haagse taxichat4feurs, zé zün een apart slag. Als ze 'en goeie werkers kunnen .ze daar gebruiken.

Ben~.

regelmatig een vrachtje van het Binnenhqf hebben weten jaar·· bügeleerd, taxigereden om de stUdiekosten

te·~":·

ze meer van het parlement

dan

menig parlementariër. talen,

maar

nu

is

het dan

zo

ver."

. . . .

, ··

.. Rustig draaiend aan hun stuur,. blü dat hij'r{jdt /,aten -·Verbouwereerd keek ik

he~

aan:

,,Hé,

dat

is,

voór

'het.

ze de verhalen over zich

heen

komen:

;~eh

mevri>uw, eerst dat ik zo· iets

hoor/"

Hü wierp een blik.

Q}!

f!t,•n .. ·

vertel

miJ

wat,

hü

is

een trouWe Jdant van me, nee, die Vr{je Volk.

'

kin ik". Verder stilte, want het zijn geen roddelaars. ,,BijdePvdAzieik?''

Zoals artsen en notartssen hfbben ze hun beroepscode, ;,Nee,bijde VVD". ·

.... ·

, ...

maaràlsze.zoudenspreken~..

.

'i

,,Ach, zo zie

je

maar weer, de werkelükheid is andeî's .

Na een late avondveTgatlertng belde

~

een' taxi.

Bü .de

dqn

men denkt." Toen lk·was uitgestapt keek

ik

hemfiDr. ·

balie pakte ik nogeen Vr{je Volk mee om de wachtt(fd te Hü zal gaan behoren tot een .ethnisch mintlerhelds-"

korten. En hiermee gewapend stapte ik

in

de taxi. Het ·

groepje.

Maar zonder frustratie,

dus

zonder· azt.essie, ·

regende, een

f1ude

wind gierde om_ de

Ridder~aal.

. . f!!rreur en

spant:lt)eken.~ die

redden het wel,

u

zràt et

itt,

.,Weerlje mevrouw, maar gelukkig, over t!ne weken zzt.

äekrantdan9Qknooitoverlèzen.~···

, , .

Staatssecretaris Els

Veder~Smit:

,Ik

ben echt niet getrouwd met het establishment'

Ze heeft de ombuiging van twee miljard op haar budget in de Tweede Kamer glansrijk doorstaan. Voor mr. Els ·-Veder-Smit is dat echter geen reden om nu op haar lauweren te gaan rusten. Nuchter als ze is, kijkt ze voor-uit en ze hoeft er geen agenda voor te trekken om tot de uitspraak te komen: "Het lopend parlementaire jaar heb ik ongeveer elke drie weken óf een mondeling over-leg óf een commissievergadering. Om een paar onder-werpen te noemen: de geestelijke volksgezondheid, de kankerbestrijding, de Academische Ziekenhuizen, de wet op het menselijk bloed ... "

De VVD-staatssecretaris die als Kamerlid en al's volks-gezondheidsdesRundige te maken heeft gehad met de bewindslieden Stuyt, Kruisinga en Hendriks, zegt na-denkend over die periode: ,,Ik geloof wel dat ik altijd ten tijde van Hendriks (Kabinet Den Uyl) faire oppo-sitie heb gepleegd." De andere twee bewindslieden zaten in kabinetten dje samen met de VVD w'aren gevormd. Nu, zittend achter de regeringstafel en niet in de groene bankjes, kijkt ze deels met voldoening maar ook met een kleine katet terug op de Volksgezondheidsbegro-tingsdebatten. "In de voorronde tijdens de openbare commissievergadering op 18 juni .was er voor de ombui-ging (twee miljard in drie jaar) en de wijze waarop we dat wilden doen veel waardering. Er werden sleehls twee, door het CDA ingediende, ondersteunende moties aangenomen. Met staatssecretaris De Graaf van Sociale Zaken samen heb ik de "eigen bijdrage" -keuze gemaakt. Ik was heel benieuwd hoe dit sluitstuk zou vallen in de Tweede Kamer. Ook had ik gehoord· dat ik de brief daarover die ik eind oktober naar het parlement had gestuurd "heel tactisch" werd genoemd." Het kwam daarom wat hard bij Els Veder-Smit aan dat de Kamer minder het accent' op de afsluiting van de ombuigings-opinie legde en meer bezig was met het ,anboren van weer nieuwe dingen, zoals bijvoorbeeld het vestigings-beleid. ,,Daarover," zegt ze fijntjes, "had ik wel al een nota gestuurd, maar die was nog niet gelezen."

Specialisten

Ze is zeer consequent gebleven in haar opvattingen over de gezondheidszorg. Als Kamerlid had de huidige staatssecretaris een respectabele kennis opgebouwd van de gehele materie. Niet alleen uit papieren stukken, maar ook in de functies als vice-voorzitter van het Diacones-senhuis in Leeuwarden en als bestuurslid van het Aca-demisch Ziekenhuis in Groningen. Twee taken, die ze natuurlijk onmiddellijk heeft neergelegd, toen zij deel uit ging maken van de regering.

Het Kamerlid Els Veder-Smit diende onder het vorige kabinet samen met Dick Dolman van de PvdA een motie in om de honorering van de vrij gevestigde spe-cialisten te' onderzoeken. Deze motie die als de motie-Van Lier- de toenmalige voorzitter'van de vaste Tweede Kamercommissie voor Volksgezondheid - de wereld in ging, werd nooit uitgevoerd. Zij pakte die draaèi als staatssecretaris weer op. "Ik heb haar uitgevoerd door de commissie Van Mansvelt in te stellen. Deze

commis-8

sie, die uit zeer terzake kundige mensen bestaat, moet bekijken of de tariefstelling nog aansluit bij de praktijk en ook of het verschil in honorering tussen fonds en particulier niet kan worden weggenomen. Bovendien zal men onderzoeken welke vorm van dienstverband voor specialisten aanbeveling verdient. Men is begonnen met een inkomensenqJiête in te stellen onder alle specialisten. De Landelijke Specialisten Vereniging vindt het belang-rijk dat iedereen eraan mee doet en de antwoorden be-ginnen nu binnen te komen. Ik geloof, dat we via tarief-stelling exsessen kunnen voorkomen, maar éérst moeten ' de feiten op tafel liggen. Natuurlijk is voor mij als li-beraal de waardering voor het vrije beroep onaangetast, maar ik wil uitwassen en monopolievorming bestrijden. Een van de bestaande problemèn is dat de specialist. wordt betaald voor "Patientgebondep. activiteiten. Dus niet voor de uren van overleg,· voor research of bespre-kingen. Misschien zou daartoe een gedeeltelijk dienst-verband, waardoor tijd vrij komt voor vergaderen en kwaliteitsverbetering, een oplossing zijn."

Thermometer

Dat er, zoals qet heet, minder-méér moest worden uit-gegeven, dat stond wel voor alle partijen vast. Ook het kabinet Den Uylliep al in 1976 met de gedachte rond om een beperkt eigen risico in de gezondheidszó"rg in te bouwen. Het VVD-Tweede Kamerlid Dick Dees heeft daar tijdens deze debatten nog even fijntjes aan herin-nerd, nadat uit de socialistische hoek was opgemerkt dat de kleintjes weer de klappen kregen en de groten werden gespaard. Een opmerking die natuurlijk nergens op slaat, wanneer men de getallen bekijkt en ziet dat juist door de vrije beroepen rond 200 miljoen zal moeten

worden ingeleverd.

-De kosten vàn onze gezondhèidszorg doen denken aan een thermom~ter die in contact wordt gebracht met een zieke met 40 graden koorts. Vormde dit onderdeel van de rijksbegroting in 1958 nog slechts 3,4% van het bruto nationaal product in '78 was het al gestegen tot 8,4 % en de verwachtingen voor 1983 zijn 9,2 %. In het ombuigingsplan van het kabinet werd daarop besloten om van de huidige 26 miljard die hieraan wordt besteed niet te stijgen tot 33 maar tot 31 miljard in de komende

driejaar. 1

1

mr. Els Veder-Smit

consequent geblevP.n van het land. Bovendien heb je de medewerking van alle

betrokken partijen nodig. Zo'n ombuiging van 2 miljard had anders een storm van verontwaardiging gegeven en tenslotte moeten zij het uitvoeren en zouden zij het kun-nen saboteren." Het vele overleg heeft echter ook na-delen: ,,Je moet wél zorgen datje ondanks dat een eigen beslissing neemt Dat eigen oordeel moet gebaseerd zijn op het algemeen belang. Mijn indruk is, dat onder het vorig kabinet dat overleg veel te wensen heeft overge-laten. Ik heb het _gevoel dat ik die vertrouwensrelatie weer heb hersteld.

Een ander nadeel is het tijdsver lies, maar die tijd win je weer terug doordat er vóór een besluit valt, is meege-dacht.

Wat mevrouw Veder-Smit frappeert, is dat zoveel parti-culieren en mensen die werkzaam zijn in de gezond-heidszorg of in de randgebieden méédenken. Enthousiast vertelt ze over een proef in Sassenheim: "Een sociologe vond dat er zoveel geneesmiddelen werden gebruikt. Met de medewerking van artsen en apothekers is er een voor-lichtingsfolder over slaapmiddelen gekomen. De kran-ten hebben er aandacht aan besteed en er werden ge-spreksgroepen gehouden met slapeloze mensen .en art-sen. In één jaar tijd werd er alleen in Sassenheim voor 31.000 gulden minder aan slaapmiddelen gebruikt." Een andere brief die ze binnen kreeg ging over de kli-nische chemie met de vraag of het niet mogelijk was om minder laboratoriumproeven te doen. En prof. Donker uit Leiden stelde op schrift wat een kostenbewuste arts kan doen. Ook kwam er een schrijven binnen dat som-mige artsen zo weinig tijdsbewust zijn en een slechte tijdindeling voor zichzelf maken.

De staatssecretaris haalt al deze publieke reacties zo uit . het hoofd op. "Is het nodeloze artsbezoek, mensen die daar een uitje van maken, niet te bestrijden?" vraag

ik. Onmiddellijk: ,,Dat is niet bewezen. 0 natuurlijk hoor je dat van verschillende kanten, maar er is vrijwel geen bewijs. Het enige wat in die richting duidt, is het feit dat er zoveel geneesmiddelen nooit bij de apotheken worden afgehaald, dat wordt onderzocht."

Alle groepen zullen iets merken van het eigen risico. Wat valt er nu onder?

Grofweg gezegd: cosmetische chirurgie - niet te ver-warren met plastische chirurchie voor bijvoorbeeld brandwonden, want dát wordt wel vergoed. Een hogere eigen bijdrage bij de kraamverzorging, het ziekenver-voer en een beperking van de specialistenkosten met tientallen miljoenen per jaar. "Dat betekent dat álle groepen, dus ook de verzekerden, iets zullen moeten bij-dragen."

Volksverzekering

Onder het vorig kabinet werd vooral de eerste jaren driftig gesproken over een volksverzekering, waarin particuliere en fondspatiënten zouden opgaan. Els Ve-der-Smit: "Een groot aantal mensen zouden dan een hogere premie moeten betalen óf er zou een gigantische rijksbijdrage bij moeten. Het kabinet Den Uyl had die volksverzekering zelf al na onderzoek als "niet haal-baar" terzijde gelegd. Wij hebben daarop dat wetsont-werp ingetrokken." Wanneer ik wijs op de zware lasten-druk voor alle volksverzekeringen tezamen, geeft ze dat toe. "Zo is op het ogenblik de Algemene Wet Bijzon-dere Ziektekosten uit zijn voegen aan het groeien. Eerst viel daar alleen de opname in een psychiatrische inrich-ting onder, later kwamen daar de Medisch Opvoed-kundige Bureaus bij, de sociaal-psychiatrische diensten, het vaccinatieprogram en de Instituten voor Multidisci-plinaire Psychotherapie. In feite is onder de "hoed" van deze wet een heel stuk preventie gaan vallen en dat is natuurlijk .een heel goeie zaak, maar het is de vraag of de werkgevers die premie in hun eentje moeten blijven betalen. Het is nu al 3,08 % van dat deel van het inko-men waarover premie wordt geheven."

Beslissen

Het is de vraag of Volksgezondheid niet langzamerhand een ministeriële post aan het worden is, zowel budgettair als qua arbeidsintensiteit. Els Veder-Smit kwam met een rijke parlementaire ervaring plus deskundigheid op dit vakgebied op deze stoel. Ze werkt keihard. Elke avond gaan twee grote tassen mee naar huis. Ze houdt vast aan haar eigen standpunten, wanneer ze het gelijk aan haar zijde wéét. "Ik ben echt niet getrouwd met het establishment in de gezondheidszorg: Kijk maar naar de Vasolastine, de hartchirurgie in Breda, het feit dat ik geen vergunning voor hartoperaties in Zonnestraal heb gegeven."

Ze neemt haar beslissingen na rijp beraad, veel inspraak en overleg, maar ze neemt ze zelf. En dat hoort ook op

zo'n post. R.D.

Congres

over

onderwijs

in Meppel

Congres Mens en Recht in

's-Gravenhage

"Meer rechten voor minderheden?!" en "Meer rechten voor minderjarigen?!" zijn de uiterst actuele onderwer-pen, die ter sprake komen op het deelcongres dat 26 januari 1980 wordt georganiseerd door de Kamercen-trale 's-Gravenhage in het Nederlands Congresgebouw, Churchillplein 10 te 's-Gravenhage. Aanvang 9.30 uur.

(Voor verdere bijzonderheden zie vorig nummer Vrij-heid en Democratie)

Hieronder vermelden wij nogmaals de literatuurlijsten voor dit congres.

Literatuurlijst bij het onderwerp:

Op zaterdag 2 februari 1980 organiseert de Kamer-centrale Drenthe een partijcongres over onderwijs in Schouwburg "Ogterop" te Meppel. Het congres staat in het teken van het voortgezet onderwijs. Als inleiders zullen onder meer aanwezig zijn onderwijsminister Pais en het Tweede Kamerlid mevrouw Ginjaar-Maas. De overheid draagt grondwettelijk zorg voor het onder-wijs in Nederland. Tevens behoeft zij de vrijheid om dat onderwijs te geven. In de verscheidenheid waarin ons land is opgedeeld, betekent die vrijheid een groot goed. Vrijheid om het onderwijs zó in te richten als de ouders willen, onder garanties van kwaliteit en dergelijke na-tuurlijk. Dat geeft ruimte voor nieuwe gedachten en zinning daarop, dat geeft ruimte om te reageren op be-hoeften uit de onderwijswereld zèlf: ouders, leerlingen en onderwijsgevenden.

De Landelijke Onderwijs Commissie (LOC) van de VVD heeft zich uitgesproken voor de gedachten die ont-wikkeld werden in sectie 11 van de LOC, de sectie die zich bezighoudt met het mavo, havo en vwo (atheneum en gymnasium).

In de inleiding op de nota "Vierstromenschool" wordt gezinspeeld op de komende nota's over het LBO in het "Vierstromengymnasium". Het lijkt niet onmogelijk op dit congres een eerste verkennende discussie los te maken. Die gedachten zijn in een voorstel gegoten onder de naam "Vierstromenschool".

Over vragen als "wat kunnen we er zelf aan doen", en "moet de overheid stimulerend optreden als men denkt aan her-, bij- en nascholing"? wordt binnen het kader van de stellingen vrijmoedig gedebatteerd. Om tot een goede discussie te komen, worden hierbij enkele stellin-gen gepubliceerd die als leidraad kunnen dienen.

Stelling 1:

Onderwijsontwikkelingen en -vernieuwingen kunnen al-leen dan een succes worden, wanneer de mensen die be-trokken zijn bij het onderwijs, erachter staan.

Stelling 2:

De vormende waarde van het klasseverband kan in het onderwijs niet gemist worden.

Stelling 3:

Voor veelleerlingen kàrt 'Verruiming van het aantal

vak-10

"Meer rechten voor etnische minderheden in Nederland" 1. Rapport "Etnische minderheden" van de Weten-schappelijke Raad voor het Regeringsbeleid aan de rege-ring d.d. 9 mei 1979 (Staatsuitgeverij, Den Haag) 2. Het "Advies Onderzoek Minderheden" d.d. 3 mei 1979 van de Adviescommissie Onderzoek Culturele Minderheden (zgn. Commissie Köbben), (Staatsuitgeve-rij, Den Haag)

3. Het boek ,;ze zien liever mijn handen dan mijn ge-zicht" van Sjef Theunis, algemeen secretaris van de NOVIB (Het Wereldvenster, Baarn)

Literatuurlijst bij het onderwerp:

ken in een examenpakket betere ontplooüngsmogelijk-heden voor de toekomst bieden.

Stelling 4:

Het onderwijs moet zó ingericht worden dat de leerlin-gen er een uitdaging in zien voor hun mogelijkheden, talenten en inzet.

Stelling 5:

Beperking van het aantal examenpakketten is wenselijk, omdat daarmee duidelijkheid verkregen wordt ten aan-zien van de opleiding die een individuele leerling heeft gevolgd.

Stelling 6:

De verschillende einddiploma's van de scholen voor voortgezet onderwijs moeten voor elk vak voor de leer-ling, de ouders de samenleving en het vervolgonderwijs duidelijk objectieve herkenbare eindwaarde hebben. Stelling 7:

Wanneerhet komt tot een tweejarige brugperiode, dient

Themadag buitenlal

Op zaterdag 26 januari 1980 organiseert de Stichting Vorming en Scholing in samenwerking met de Vereni-ging van Staten- en Raadsleden van de VVD en de VVD-partijcommissie Maatschappelijke Ontwikkeling een themadag over de problematiek van de werknemers uit het Middellandse Zeegebied. De dag zal zich vooral op de welzijnskant richten. De themadag wordt gehou-den in Café Restaurant De Poort van Kleef, Maria-plaats 7, Utrecht en zal om 10.00 uur beginnen onder leiding van de heer mr H. N.A. J. Zijlmans, voorzitter van de commissie Maatschappelijke Ontwikkeling. De agenda luidt als volgt:

10.00 uur: Ontvangst

"Meer rechten voor minderjarigen"

I. Samenvatting uit het Rapport "Rechtspositie van min-derjarigen" van het Instituut voor Toegepaste Sociologie d.d. mei 1977 (Rijksuniversiteit van Nijmegen)

2. Het boek ,,De toverformule: in het belang van het kind" van J. Goldstein, A. Freud en A. J. Solnit (uitg. Kluwer, Amsterdam)

3. Het boek "Meer rechten voor minderjarigen" d.d. 1976 van mr. J. E. Doek en mr. S. Slagter, een geza-menlijke uitgave van het Werkverband Integratie Jeugd-welzijnswerk Nederland (WIJN), Utrecht, en de Stich-ting Voor het Kind, Amsterdam)

. . , ' ,· ' ., ·; ' , • .. ~· Onderg~ekellde':.

..

~-

...

~~--

...

:.-~

..

··-•-*"·~;~.,

•

.=~~~ ... :~.~.-~ •• ~ ... ~~-·-~··:~·jl~-~.~~~~ ' ' , ' '-.... • • • • • • • •• • • • • • ••••• • "' •• •• ~· • • • • • • ••··· ·• "'" •• ·-r~--·~ ~ •·• -;•·· •• •• •• ·••: '-.... •• • • '-.... -... ~ •'~ .. lf-~ •·l·~ ·

... -...

_~_

.(w ;.

neemt deel aan het congres met ••• personén. .· , ...

De kosten ad.

f

25,- p.p. zullen worden overgemaakt

op giro:

"j. ···

t.a.v. de VVD, afdeling 's-Gravenhage, onder vermelding van .. ~eon:;;:

gres" .

.>,

i::"J~.~

Voorkeur voor het onderwerp: ...

.:'i.::~t;:,U

~ ,. :,; ~,: .·· .~~~-: ~:~,~~; :~.: ;4

... stelling (en'~·.:.;;) (zie V enD van 23 november 1979)

,. .. '.; Bij deelneming zal, na ontvangst van het inschrijfgeld,

een

inform~Áti

worden toegezonden. · · ,, :

Hand~~;

'·· .~~· :-.~ ~.: ?! t

Inzenden aan het secretariaat van de Kamercentrale

's-Gravenhag~ (t~i

radkade 52, 2517 BR 's-Gravenhage) _{'~ ,~'::·.} ' , _;·'

---~---~--~~---

pas na experimenten en onderzoek beslist te worden of

deze brugperiode verbonden wordt aan:

a de bestaande scholen voor voortgezet onderwijs b. de nieuwe basisschool, of

c. een eigen zelfstandige school

danwel combinaties der gegeven mogelijkheden. Stelling 8:

De kwaliteit van ons onderwijs wordt in sterke mate be-paald door de onderwijsgevenden. Er dient op de meest korte termijn een stelsel van permanente nascholing van de grond te komen voor alle onderwijsgevenden.

De heren A. de Jager en H.C. Verschoor van de Lan-delijke Onderwijs Commissie zullen deze stellingen tijdens het congres verduidelijken en wellicht kan via een levendige discussie het congres instemmen met de stel-lingen waarop mevrouw drs. N. J. Ginjaar-Maas een toelichting zal geven.

lse werknemers

10.20 uur: Inleiding door de heer mr. H. N. A. J. Zijl-mans

10.30 uur: Inleiding door mr. A. Kappeyne van de Cop-pello, lid van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

11.00 uur: Koffiepauze

11.15 uur: Inleiding door de heer drs. W. J. Tuijnman, Hoofd Coördinatiebureau Migranten te Rot-terdam

11.45 uur: Inleiding door de heer G. F. G. Hootsman, directeur Stichting Buitenlandse Werkne-mers in Zeeland

12.15 uur: Lunchpauze 13.30 uur: Discussie

15.00 uur: Samenvatting en sluiting.

ll Ondergetekende: ... ; ...

_.

t·~··;-.·;~'.i.;} -.0.~ Adres: ... : ...

~

... ,.. ... ,. ...

~~~~~~f:.&

...

~~.~-:~1:::~·

·,::( ' ?·· ~> •• • < ;-::. Woonplaats: ... ~ ... .,.;$-."~ ... ~~;·~;~' . i ··~ : .••

>:\,:'';'";:;f

schrijft in voor het deelcongres in Meppel op 2 februari

($èhou\jJ•i~i

terop, Zuideinde 70.) . . . :> :~#:'!

;Z'(

Hij/ zij beschikt weVniet reeds over de brochure VierstromenschoÓI. _{'··· -~}

De kosten van deelname aan het congres:

f

25,- . .

(inclusief consumpties en lunch) zullen aan de zaal worden afgedra&el'lf

',y ,: '<§

Inzenden aan: Secretariaat Kamercentrale Drente, Schiphrir&tel'Wq

Ji,

9757 NV De Wijk. . .. '' ' ,;z

« ; \ ~!

J·ie·'l .-·

Ondergetekende, naam: , ... .,. ... _. ... IHI . . . ., •. ~9'.,.~:~i(~L~ Adres: ... , ••

j.:~'(t4~l

Woonplaats: politieke functie:

...

.,

...

.:"',·.~·· *********'"**"************ tttteltttt••···-"···v~~~· .; ':"'V ·~\~ ' ,,, ~

wenst deel te nemen aan de themadag over buitenlandse werli;Iieili~'tO

Utrecht op 26 januari 1980 ·.:·. • ·

:;i{

De kosten incl. lunch: _',,k; t '\•i

f

20,-voor leden van de Vereniging "·,.·/' .... : .; .::.

f

25,-voor niet-leden van de Vereniging , ;<;"''it

zijn heden overgem~k~ op postgirorekening 1687886 t.n.v. de;~

meester van de Vererugtng van Staten en Raadsleden van de

VVllttl)el'l

Haag, of bankrekening 25.78.80.216 t.n.v. Vereniging van

$($~~--Raadsleden der VVD te Den Haag. · < ·<•' · <.

Handtol · < • ; ' t. :·

··.·; ..•

·'~

.. ~j < • ·: •.

!~zenden

naar Y ereniging van Stateá·:elt Rttadsleden van de

Vytl~~~

'' ln1nrnmgimregr;flchU1;26WAE 's-Gravenllage. ,· ·< . :. , ,<i1:~'t ~ . •· ·?"

SPECIALITEITEN RESTAURANT

.,Het Kasteel van Rhoon"

à la carte Restaurant

Tevens zalen voor recepties. diner, vergaderingen etc. S.G. Abel-Doq:~sdijk 63, Rhoon- Tel. (01890)8896- 8884

GAAND HOTEL DE MALLEJAN TE VIERHOUTEN (bij Nunspeet)

~ Het Hotel waar u zich thuis voelt

N

Het Hotel waarvan de medewerkers het u zo gezellig mogelijk maken

~ Het Hotel met het unieke diner-dansant op de zaterdagavond waar iedereen over spreekt.

~ Weekend arr. van vrijdag of zaterdag voor het diner tot zondag of 0 maandag na het ontbijt. Ook voor uw langer verblijf. conferenties,

vergaderingen, congressen enz., verschaffen wij u gaarne alle inlichtingen.

~Golden

Tulip

®

~Hotel

Bouwes****

Dag. diner-dansant (beh. maandag). Kompl. 3-gangen menu al v.a. f 29,50. Elke zondag matinee. Unieke akkommodatie voor kongressen, studiegroepen, feesten en partijen. Bezoek het gezellige Casino Zandvoort.

BOUW ES PALACE: Panorama restaurant op 70 m hoogte. Dolfirama: shows op wo, za en zo, om 14 en 16 uur.

Reserveer nu een 2-k. of 3-k. app. voor kort of lang verblijf in Bouwes Pal ace.

Nog enkele 3-k. app. te koop (vraag dokumentatie). .. Reserveer nu uw tafel voor kerst en oudjaar."

BOUWES ZANDVOORT 02507-2144

J.

Tóth

Bezichtiging

i konen

na afspraak 01751-15130 Santhorstlaan 52 2242 BH Wassenaar

.. DER PINEN WAERT" - Antiquiteiten

R.Jacobs-Reys

1 7e en 18e eeuwse eiken meubelen, tin, Hollands koper, zilver en sieraden.

Achterom 7A, Blaricum. Telefoon 02153 - 11256; openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 11.90--18.00 uur.

1')

=texel

_{Ervaar het genot van een paar da-}

=

hotel

opduin

gen rust en wèg van het alledaag- Fam. H. Wuis Hzn. - Tel. se ... u zult verrast zijn! (met over- 02228- 445

dekt zwembad, sauna, solarium, ta- ... vraag het uw kennissen ...

feltennis, tennisbaan etc.)

Wegens uitbreidingsverbouwing gesloten van 7-1 tot 25-3 1979.

VERGADEREN IN HET HART VAN NEDERLAND

_ Diverse zalen, sfeervol en praktisch ingericht, van

J,

functioneel zakelijk tot op. luxe directie-niveau.

~hälet ~en

l)ommel

lrr:erirr.Jri '. tc:DY.J-9314 W Urccht

HOTEL RESTAURANT

DE WIJNBERG NYNKE PLEATS

BOLSWARD PI AAM

Oud van naam maar met een eigentijds karakter. Smaakvol in-gericht. Sauna en lift. Kamers met douche/bad en toilet.

In een unieke omgeving waar de rust voelbaar is het gezellige en sfeervolle restaurant Nynke Pleats Uitermate geschikt voor: congres-sen en vergaderingen. Maandags gesloten. Tel. 051 58 - 1 707. Tel. 05157-2220-3120

RUSTZOEKEN IN DRENTE

Centraal in het Drentse landschap: Hotel Wesseling in Dwingeloo. Dè accommodatie die u zoekt voor vakantie of zakelijke ontmoetingen. Aanbevolen voor congressen, seminars, etc.

Een hotel, sfeervol ingericht! Bos en heide bieden u de nodige rust; hunebedden, schaapskudde en radiotelescopen zijn leuke

beziens-waardigheden.

eJtçteL

Aan de Brink,

tel. 052 1 9 - 1 544

~doÖ

Zomer- en Wintersport HOTEL EDENHOF, Lenzerheide (Gr) - Zwit-serland 1 5DO m, tel. 09/4181343034.

Zeergunstig gelegen Nederlands-Zwitsers hotel met 50 bedden. In ruimte mate gelegenheid voor alle wintersporten.

8-daagse wintersportreis op 12 jan. t/m 19 jan. à f 650,-.

vraagt folders en nadere inlichtingen: B. de Geus, Zwammerdam, tel. 01726 - 15520 of bij Hotel Restaurant De Watergeus, Nieuwkoop-Noorden, tel. 01724-8398.

GALERIE ZAGWIJN

Schilderijen 19e en 20e eeuw

DEN HAAG- SPUl 235 A- TELEFOON 070-46.32.42

Unieke zilverkoliekties en gedegen Restauratie

Schoonhavens Silverhuys 8. V.

Haven 1-5- SCHOONHOVEN- tel. 01823-2651 Grote kollektie zilveren mihiaturen (Vraagt folder)

door T. Thalhamnrer

"

Infomap uitgebreid met nieuws

,Provincie en gemeente'

De informatiemap, die onder verantwoordelijkheid van het hoofdbestuur uitgegeven wordt, geeft de abonnees door maandelijkse

i

afleveringen informatie over het standpunt van de VVD over talloze politieke vraag-stukken. Door een rubricering is het gemakkelijk de map als naslagwerk te gebruiken. Onder de abonnees is enkele maanden geleden een enquête gehouden naar hun

U kunt zich abonneren op de Infomap door zich schrif-telijk aan te melden bij de stichting VVD, Koninginoe-gracht 57,2514 AE 's-Gravenhage of door overmaking van

f

55,-op girorekening 4018232 t.n.v. VVD-Infor-mat!erekening te Den Haag onder vermelding

"lnfor-matlemap". '

wensen ten aanzien van de toegezonden informatie. Uit

Knipselkrant

de resultaten kwam duidelijk de wens naar voren meer

informatie over de problematiek rond gemeenteraden en He~haaldelijk is het dagelijks bestuur er in de afgelopen provinciale staten te ontvangen. Na overleg tussen het - penode op geattendeerd, dat er in de partij een grote bestuur van de Vereniging van Staten- en Raadsleden, ~ehoefte besta~t aan meer informatie over actuele poli-de redactie van "Provincie en Gemeente" en het redac- - tlek~ gebeurtemssen. de. Infomap kan gezien zijn doel-tieteam van de Infomap is besloten een aparte rubriek stelhn~ e~ d~armee samenhangende verschijningsfre-. "Provincie en gemeente" toe teverschijningsfre-. voegen aan de infomapverschijningsfre-. quent1e met m deze behoefte voorzien. "Vrijheid en

Inhoudelijk zal deze rubriek met name verzorgd worden Democr~tie" zou voor het wat minder politiek geënga-door de heer A. W. Dijk, medewerker aan het bureau geerde lid onleesbaar worden door toevoeging van van de Vereniging van Staten- en Raadsleden. De ver- zeer vele pagina's extra informatie. Bovendien. zou een antwoordelijkbeid voor de inhoud van deze rubriek be- dergelijk grote verspreiding ·inefficiënt en te duur zijn. rust in eerste instantie bij het gehele redactieteam zoals Ten einde in de vraag naar extra informatie te voorzien dat ook voor de andere onderdelen van 4e infomap is besloten de mogelij~heid te openen een abonnement

geldt. te nemen op de "Kmpselkrant". De "Knipselkrant"

Uiteraard is er een taakafbakening afgesproken tussen geeft een ~v~rzicht .van de ~eest in het oog springende enerzijds het blad "Provincie en Gemeente" en ander- actuele pohtleke artikelen u1t de Nederlandse dagbladen zijds de n_!euwe rubriek. Opname in dç infomap zal dan en weekmagazines. Bij de selectie van de op te nemen plaatsvinden als de behandelde probleemstelling over stukken wordt sterk de nadruk gelegd op wat er over een langere periode speelt. Het karakter als naslagwerk de VVD geschreven wordt en op wat er dóór VVD-ers kan dan goed tot zijn recht komen. De te behandelen in de genoemde publiciteitsmedia geschreven wordt. onderwerpen zullen meestal van landelijke' betekenis Dall;I'naast worden er belangrijke redevoeringen en in-zijn. Daarbij zal zorgvuldig nagestreefd worden de in- . t~rv1ew.s voor radio en televisie van VVD-vertegenwoor-formatie over standpunten op landelijk, provinciaal en d1gers m opgenomen. De "Knipselkrant". beperkt zich gemeentelijk niveau op elkaar af te stemmen. Uiteraard tot punten van landelijke betekenis. Hij wordt samenge~ zullen alleen hoofdlijnen behandeld kunnen worden. de steld door de fractievoorlichters Gerlof Boosman en "vertaling" daarvan naar de situatie in eigen provinci~ of Henk Krol. Jaarlijks verschijnt hij minimaal 24 maal. gemeente blijft volledig de verantwoordelijkheid van de Op de Algemene Vergadering in Amsterdam op zater-lokale s~aten- en raadsleden. Het is niet de bedoeling dag 17 november j.l. is een gratis kennismakingsexem-deze rubriek te gebruiken voor een öpiniërende gedach- plaar aan alle congresgangers uitgereikt. Op zich is de tenwisseling, zoals in "Provincie en Gemeente" wèl uitgave niet nieuw. Hijwerd reeds gemaakt ten behoeve

mogelijk is. van de fracties en het hoofdbestuur. Nieuw is de

moge-Aan de abonnees van de Infomap zullen regelmati~er lijkbeid dat elk geïnteresseerd lid er een abonnement op dan in het verleden rapporten van de Teldersstichting ~an ne~~ tegen een uiterst lage prijs van

f

10,-per toegezonden worden. Enige tijd geleden is het rapport Jaar. ZIJ die reeds geabonneerd zijn op de Infomap krij-,,Een liberale visie op de verdeling van inkomen en ver- gen een korting en hoeven slechts

f

50,- per jaar te mogen" meegezonden; binnenkort zullen de abonnees betalen. Deze lage prijsstelling wordt enerzijds veroor~ het rapport "Energie tot 2000" ontvangen. zaakt ~?or de eenvoudige uitvoering (fotokopieerwerk),' Het is duidelijk, dat deze verbeteringen extra kosten met anderzyds doordat de stichting Vorming en scholing zich meebrengen. Voor het abonnementsjaar 1979/1980 Vrijheid en Democratie de betekenis van deze infor-blijft het abonnementsgeld gehandhaafd opf 55,-. rnatieverschaffing zodanig hoog aanslaat, dat een even-Aan het einde van deze periode zullen de besproken uit- tueel nadelig exp.loitatiesaldo door haar gedragen zal breidingen van de Infomap, die men· als een proef moet worden. U kunt z1ch abonneren door overschrijving van zien, geëvalueerd. wor~~n. Als bi~ ~e evaluatie blijkt c!.flt

f

10~- resp.

f

50,-:- op g~orekening 4018232 t.n.v. de abonnees de wtbre1dingen positief ervaren, dan zullén . VV~-Informatierekemng t~ s-Gravenhage onder ver-deze voortgezet worden en zal er een verhoging van de ~!leiding "abonnement ;,Kmpselkrant 1980". De nog te abonnementsgelden doorgevoerd moeten worden. l,Jit verschijnen J)ummers van het jaar 1979 krijgt u dan de eerder genoemde enquête is overigens reeds gebleken, zonder extra be~aling toegezonden. Indien u een gratis dat een zeer groot deel van de abonnees bereid is een proefnummer wilt ontvangen, dan kunt u dat telefonisch structurele verhoging v~ het abonnementsgeld te aan- 'Opgeven bij mevrouw M. Schuit (070- 614121, toestel

vaarden, mits het gebodene in omvang en kwaliteit ver- 25). .

betert. •

Zeer geslaagd congres in

Lonteren

ioorNe/laLázár-Schilthuis Zoals ook in andere jaren werd de Najaarsconferentie van de Organisatie Vrouwen in de VVD op de vrijdag-avond door de voorzitter geopend. Mevrouw Alie van Wijngaarden-Terlouw ging hierbij in op de problema-tiek, die ons ongetwijfeld in de jaren tachtig wacht, na-dat zij gebeurtenissen en situaties uit de voorafgaande tientallen jaren de revue had laten passeren. Zonder een dergelijke terugblik kunnen wij immers niet verder: de toekomst is geworteld in het verleden. Zij legde de nadruk op de grote verantwoordelijkheid die rust op de samenleving, die niet bestaat uit "de anderen", maar uit onszelf!

Als verlanglijstje van de Vrouwen VVD somde spreek-ster op: gelijkwaardige positie, rechten en plichten van

14

man en vrouw; integratie van het lager beroepsonder-wijs (ter doorbreking van rolbevestigende structuren); volwassenen-(beroeps)onderwijs; het bieden van

moge-lijkheden van en het stimuleren van meisjes tot het vol-gen van betere opleidinvol-gen; financiering van Open Schoolprojecten; het invoeren van meer deeltijdarbeid (ter vergroting van de mogelijkheden voor de vrouw op de arbeidsmarkt); een daadwerkelijk emancipatiebeleid; gelijke sociale voorzieningen voor vrou~ en man. Met welke punten zij niet alles, maar wel zeer veel aangestipt

~~ .

Liberaal Vrouwenmanifest

Mevrouw van Wijngaarden sprak haar teleurstelling uit over het feit, dat Nederland -dat op velerlei terreinen de voortrekkersrol ambieert - op het gebied van de gelijk-waardige benadering en behandeling van de vrouw en de man zo duidelijk te kott schiet. Voorts stelde zij, dat in de jaren tachtig een liberaal vrouwenmanifest tot stand dient te komen en tevens richtte zij zich tot de Tel-rlersstichting met de suggestie een studie te verrichten over de vrouw in de huidige en in de toekomstige maatschappij.

Mr. Koos Riet~erk. VVD-fractievoorzitter in de Tweede Kamer, ging als gastspreker die avond in op de tegen-stellingen die wij schijnen te ontmoeten: een zekere wel-vaart versus economische problemen van niet geringe aard, werkeloosheid tegenover moeilijk vervulbare vaca-tures, de alom tegenwoordige afschuw tegen kernwapens en desondanks de roep om modernisering van dit oor-logstuig. Hiernaast merkte hij op, dat wij streven naar een maatschappij, waarin alle mensen zich kunnen ont-plooïen: zowel individueel als in groepsverband. Ook hierbij is de liberale opvatting t.a.v. het overheidsbeleid zodanig, dat dit dient te zijn: voorwaarden scheppend, stimulerend, mogelijkheden openstellend. Uiteraard staan hiernaast de klassieke taken zoals justitie, onder-wijs, sociale voorzieningen etc. Bovendien ontstonden nieuwe taken zoals milieubescherming, energiebesparing, ontwikkelingssamenwerking, terwijl sommige bekende taken evalueerden, zoals op het onderwijsterrein, dat werd uitgebreid met onderwijs aan volwassenen en cul-turele minderheden en een emancip~tiebeleid, dat door alle sectoren heen trekt.

Jaren tachtig

De heer Rietkerk stelde, dat wij in de jaren tachtig moe-ten blijven streven naar behoud van de verkregen wel-vaart en naar oplossingen in de werkloosheidsproble-matiek. De grondslagen hiertoe dienen tijdig gelegd te worden, m.a.w. de liberalen staan een progressief, voor-uitstrevend beleid voor met een lange-termijn-visie. In Bestek '81 werden hiertoe de aanzetten gegeven; dat de "progressieven" zich hiertegen blijven verzetten ziet spreker als een contradictie.

Wat betreft de immateriële problemen hield Rietkerk een pleidooi voor de medemenselijkheid en

Ontwerp

B

egin~el-verklaring

Ontwerp Liberaal

Manifest 1980