Belangrijk is dat het gaat om uw eigen mening

i

Appendix I: Expat emigration questionnaire

Emigratie Vragenlijst

Een enquête uitgevoerd door het

Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI)

INVULINSTRUCTIE

Het onderzoek ‘Emigratie’ heeft als doel inzicht te verwerven in de internationale mobiliteit van de Nederlander. De vragen gaan over uw motivatie en uw intentie om te emigreren. Daarnaast wordt er gevraagd naar uw verwachtingen en andere aspecten die te maken hebben met emigreren.

Belangrijk is dat het gaat om uw eigen mening

De antwoorden op de meeste vragen zijn al voorgedrukt. Wilt u met een blauwe of zwarte pen het hokje duidelijk aankruisen dat met uw keuze overeenkomt? Als het antwoord van uw keuze er niet bij staat, kruis dan het hokje aan dat het dichtste bij uw keuze in de buurt komt. Wanneer u per ongeluk het verkeerde vakje heeft aangekruist, kleurt u dan het goede vakje helemaal in. Vul bij een getal één cijfer per hokje in. Het hele cijfer moet binnen het vakje vallen. Zet u geen streep als u niets hoeft in te vullen.

(Achter het hokje staat ook nog een nummertje heel klein afgedrukt. Daar hoeft u geen rekening mee te houden: dat nummertje is bestemd voor de verwerking van de vragenlijst in de computer).

VOORBEELD Heeft u definitief besloten Nederland te verlaten?

Als u definitief heeft besloten Nederland te verlaten, kruist u het antwoord 'ja' aan. Als volgt:

ˆ

¹ Nee

…

² Ja

ii INTENTIE

1. Bent u misschien van plan binnenkort te gaan emigreren, of hebt u vroeger wel eens het plan gehad, of bent u dat nooit werkelijk van plan geweest?

ˆ

¹ Binnenkort emigreren

ˆ

² Vroeger wel eens het plan gehad

ˆ

³ Nooit werkelijk van plan geweest

2. Bent u (in de toekomst) van plan te emigreren?

ˆ

¹ Nee, zeker niet (door naar vraag 16)

ˆ

² Nee, waarschijnlijk niet

ˆ

³ Misschien

ˆ

⁴ Ja, waarschijnlijk wel

ˆ

⁵ Ja, zeker wel

3. Weet u nog hoe lang het geleden is dat u voor het eerst serieus nadacht over emigreren?

jaar

4. Wie kwam er het eerst met het idee om te emigreren?

ˆ

¹ Ikzelf

ˆ

² Mijn partner

ˆ

³ Anders, namelijk:

5. Heeft u definitief besloten Nederland te verlaten?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja

6. Als u zou emigreren, hoe zou u dat dan vorm geven?

ˆ

¹ Voorgoed emigreren

ˆ

² Een deel van het jaar in het buitenland wonen en een deel in Nederland

ˆ

³ Een beperkt aantal jaren in het buitenland wonen

iii 7. Bent u van plan alleen, met uw partner of met uw hele gezin te emigreren?

ˆ

¹ Alleen

ˆ

² Met partner

ˆ

³ Met hele gezin

ˆ

⁴ Anders, namelijk:

8. Welke van de volgende acties heeft u ondernomen?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

ja nee

a. Land bezocht

ˆ ˆ

b. Ambassade om informatie gevraagd

ˆ ˆ

c. Bemiddelingsbureau benaderd

ˆ ˆ

d. Voorlichtingsbijeenkomsten en beurzen bezocht

ˆ ˆ

9. Naar welk land zou u het liefst willen emigreren?

10. Bent u van plan te gaan werken in dit land?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, mijn huidige beroep

ˆ

³ Ja, ander beroep:

11. Hoe waarschijnlijk acht u het dat u naar dit land zal emigreren?

ˆ

¹ Zeer waarschijnlijk

ˆ

² Waarschijnlijk

ˆ

³ Waarschijnlijk noch onwaarschijnlijk

ˆ

⁴ Onwaarschijnlijk

ˆ

⁵ Zeer onwaarschijnlijk

12. Heeft u dit land de afgelopen 5 jaar bezocht?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, maal

13. Kent u mensen in uw naaste omgeving die daar wonen?

ˆ

¹ Nee (door naar vraag 15)

ˆ

² Ja, hoeveel?

iv 14. Wat voor een relatie heeft u met hen?

(Meerdere antwoorden mogelijk)

ˆ

¹ Familieleden

ˆ

² Vrienden

ˆ

³ Kennissen of collega’s

ˆ

⁴ Anders, namelijk:

15. Neemt u ook andere landen van bestemming in overweging?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, namelijk:

VOORBEREIDING

16. Hoe is uw kennis van de volgende talen:

(Geef uzelf een cijfer van 1-slecht tot 10-uitstekend)

Nederlands: Engels: Duits:

Frans: Spaans:

17. Hoe vaak bespreekt u het onderwerp emigreren met uw:

(Bij iedere regel één hokje aankruisen)

heel niet van

vaak soms soms nooit toepassing

1. Partner

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

2. Kinderen

ˆ ˆ ˆ

ˆ ˆ

3. Naaste familieleden

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

4. Vrienden of kennissen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

5. Collega’s op het werk

ˆ ˆ

ˆ

ˆ ˆ

v 18. Via welke kanalen heeft u informatie over emigreren verkregen?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

ja nee

a. Gezocht op internet

ˆ ˆ

b. Via de bibliotheek

ˆ ˆ

c. Met familie, vrienden en kennissen gesproken

ˆ ˆ

d. Via televisieprogramma’s

ˆ ˆ

e. Krantenartikelen gelezen

ˆ ˆ

f. Via werkgever

ˆ ˆ

19. Kent u mensen in uw naaste omgeving die geëmigreerd zijn?

ˆ

¹ Nee (door naar vraag 21)

ˆ

² Ja, hoeveel?

20. Wat voor een relatie heeft u met hen?

(Meerdere antwoorden mogelijk)

ˆ

¹ Familieleden

ˆ

² Vrienden

ˆ

³ Kennissen of collega’s

ˆ

⁴ Anders, namelijk:

NEDERLAND

21. Vindt u het wenselijk dat het aantal inwoners van Nederland in de toekomst toeneemt, dat het ongeveer gelijk blijft, of dat het afneemt?

ˆ

¹ Toeneemt

ˆ

² Gelijk blijft

ˆ

³ Afneemt

22. Wat vindt u van het aantal allochtonen in Nederland?

ˆ

¹ Te veel

ˆ

² Niet teveel, en niet te weinig

ˆ

³ Te weinig

vi 23. Hoe beoordeelt u uw leefsituatie op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Woning

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Inkomen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Veiligheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Werksituatie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale contacten

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Hoeveelheid vrije tijd

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

24. Hoe beoordeelt u de Nederlandse welvaartsstaat op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Gezondheidszorg

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale zekerheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Onderwijsvoorzieningen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Rechtssysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Pensioensysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

25. Hoe beoordeelt u de leefsituatie in Nederland op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Natuur en ruimte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Criminaliteit

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Milieuvervuiling

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Multiculturele samenleving

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Bevolkingsdichtheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Mentaliteit van de bevolking

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Stilte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

vii MOBILITEIT

26. Hoe lang woont u op uw huidige adres?

jaar

27. Hoe vaak bent u verhuisd vóór uw 18e?

keer

28. Heeft u ooit in het buitenland gewoond?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, jaar

29. Reist u voor uw werk naar het buitenland?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, ± keer per jaar

VERWACHTINGEN

30. Hoe waarschijnlijk acht u het dat u er financieel beter van wordt wanneer u emigreert?

ˆ

¹ Zeer waarschijnlijk

ˆ

² Waarschijnlijk

ˆ

³ Waarschijnlijk noch onwaarschijnlijk

ˆ

⁴ Onwaarschijnlijk

ˆ

⁵ Zeer onwaarschijnlijk

31. Wilt u voor elk aspect aangeven of u een verbetering of verslechtering verwacht wanneer u emigreert?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

veel veel

beter beter hetzelfde slechter slechter

Uw woning

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw inkomen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw veiligheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw gezondheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw werksituatie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

viii

veel veel

beter beter hetzelfde slechter slechter

Sociale contacten

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Hoeveelheid vrije tijd

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Gezondheidszorg

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale zekerheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Onderwijsvoorzieningen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Rechtssysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Pensioensysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Natuur en ruimte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Criminaliteit

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Milieuvervuiling

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Multiculturele samenleving

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Bevolkingsdichtheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Mentaliteit van de bevolking

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Stilte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

32. Hoe zou uw naaste familie reageren als u emigreert?

ˆ

¹ Zeer positief

ˆ

² Positief

ˆ

³ Neutraal

ˆ

⁴ Negatief

ˆ

⁵ Zeer negatief

ix 33. Hoe zouden uw vrienden reageren als u emigreert?

ˆ

¹ Zeer positief

ˆ

² Positief

ˆ

³ Neutraal

ˆ

⁴ Negatief

ˆ

⁵ Zeer negatief

PERSOONLIJKE GEGEVENS

34. U bent:

ˆ

¹ Man

ˆ

² Vrouw

35. Hoe oud bent u?

jaar

36. Wat is uw nationaliteit?

(Meerdere antwoorden mogelijk)

ˆ

¹ Nederlands

ˆ

² Anders, namelijk:

37. Wat is uw burgerlijke staat?

ˆ

¹ Gehuwd

ˆ

² Gescheiden

ˆ

³ Weduwe/weduwnaar

ˆ

⁴ Nooit gehuwd

38. Hoe ziet uw huishouden eruit?

ˆ

¹ Ik woon alleen (eenpersoonshuishouden)

ˆ

² Ik woon met mijn vrouw/man/vaste partner

ˆ

³ Ik woon met mijn vrouw/man/vaste partner en kind(eren)

ˆ

⁴ Ik woon met mijn kind(eren) (eenoudergezin)

ˆ

⁵ Anders, namelijk:

x 39. Heeft u kinderen?

ˆ

¹ Nee (door naar vraag 41)

ˆ

² Ja, aantal

40. Wat is de leeftijd van het jongste kind?

jaar

41. Bent u lid van een vereniging/sportclub?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, hoeveel?

42. Bent u lid van een politieke partij of vakbond?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, welke?

43. Heeft u veel vrienden en kennissen?

ˆ

¹ Veel

ˆ

² Eén of enkele

ˆ

³ Geen

44. In wat voor een huis woont u?

ˆ

¹ Koopwoning

ˆ

² Huurwoning

45. Hoe is het in het algemeen met uw gezondheid?

ˆ

¹ Erg goed

ˆ

² Tamelijk goed

ˆ

³ Niet goed/niet slecht

ˆ

⁴ Tamelijk slecht

ˆ

⁵ Erg slecht

46. Heeft u doorlopende gezondheidsklachten?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, namelijk:

xi 47. Op welke politieke partij heeft u gestemd tijdens de laatste Tweede Kamerverkiezingen in 2003?

ˆ

¹ CDA

ˆ

² PvdA

ˆ

³ VVD

ˆ

⁴ SP

ˆ

⁵ GroenLinks

ˆ

⁶ D66

ˆ

⁷ LPF

ˆ

⁸ Anders, namelijk:

ˆ

⁹ Geen of weet niet meer

WERK EN INKOMEN

48. Wat is de hoogste door u met een diploma afgesloten opleiding?

ˆ

¹ Lagere school

ˆ

² Lager beroepsonderwijs (LTS, ambachtsschool, huishoudschool)

ˆ

³ (M)ULO/Mavo

ˆ

⁴ Middelbaar beroepsonderwijs (MBO)

ˆ

⁵ Gymnasium, HBS, MMS

ˆ

⁶ Hoger beroepsonderwijs (HBO)

ˆ

⁷ Universiteit

49. Doet u momenteel betaald werk?

ˆ

¹ Nee, ik ben gepensioneerd/VUT/AOW (door naar vraag 54)

ˆ

² Nee, ik ben werkloos (door naar vraag 54)

ˆ

³ Nee, ik ben arbeidsongeschikt (door naar vraag 54)

ˆ

⁴ Nee, ik ben huisvrouw/huisman (door naar vraag 54)

ˆ

⁵ Nee, ik ben student (door naar vraag 54)

ˆ

⁶ Ja, ik werk in loondienst

ˆ

⁷ Ja, ik werk als zelfstandige

50. Hoeveel uur per week werkt u volgens uw contract?

aantal uren per week

51. Wat is uw huidige beroep?

(s.v.p. zo duidelijk mogelijk omschrijven)

xii 52. In wat voor soort organisatie bent u werkzaam?

53. Hoe tevreden bent u met het werk dat u momenteel doet?

ˆ

¹ Heel tevreden

ˆ

² Tevreden

ˆ

³ Niet tevreden/niet ontevreden

ˆ

⁴ Tamelijk ontevreden

ˆ

⁵ Heel ontevreden

54. Hoeveel bedraagt het totale netto inkomen van uw huishouden per maand?

ˆ

¹ Tot 2.000 euro

ˆ

² 2.000 - 2.500 euro

ˆ

³ 2.500 - 3.000 euro

ˆ

⁴ 3.000 - 4.000 euro

ˆ

⁵ 4.000 euro en meer

55. Hoe hoog schat u uw totale vermogen (eigen huis, spaargeld, aandelen etc. minus schulden/hypotheek)?

ˆ

¹ Minder dan 5.000 euro

ˆ

² 5.000 - 50.000 euro

ˆ

³ 50.000 - 100.000 euro

ˆ

⁴ 100.000 - 225.000 euro

ˆ

⁵ 225.000 euro en meer

STELLINGEN

Hieronder vindt u een aantal uitspraken. Wilt u aangeven in hoeverre u het met deze uitspraken eens bent. Denkt u daarbij niet te lang na, de eerste ingeving is meestal de juiste.

helemaal niet eens helemaal

mee eens eens niet oneens oneens oneens 56. Wanneer ik plannen maak, ben ik er ook van

overtuigd dat ik ze met succes zal uitvoeren

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

57. Ik vind het moeilijk nieuwe mensen te leren

kennen en nieuwe vrienden te maken

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

58. Wanneer ik aan iets begin wat niet leuk is,

maak ik dat toch af

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

xiii

helemaal niet eens helemaal

mee eens eens niet oneens oneens oneens 59. Als ik besluit iets te doen, bijt ik me er

ook in vast

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

60. Wanneer zich plotseling problemen voordoen,

kan ik daar niet goed mee omgaan

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

61. Tegenslagen zijn meestal te wijten aan fouten

die mensen maken

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

62. Ik ben tevreden met mijn leven op dit moment

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

63. Nieuwe ongewone ervaringen geven mij de

spanning die ik nodig heb in het leven

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

64. Als ik volgens vaste regels moet werken

krijg ik er gauw genoeg van

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

65. Mensen of dingen die altijd hetzelfde blijven,

verliezen mijn aandacht

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

66. Als ik hulp nodig zou hebben, kan ik altijd

een beroep doen op mijn familie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

67. De banden tussen de leden van mijn familie zijn

heel hecht

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

68. We houden elkaar in onze familie op de hoogte

van de belangrijkste gebeurtenissen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

69. Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd

bij mijn vrienden terecht

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

70. Mensen moeten zich houden aan besluiten van

de overheid ook als ze het er niet mee eens zijn

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

71. Als ik het met politieke besluiten niet eens ben,

zal ik mijn stem laten horen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

72. De multiculturele samenleving is een verrijking

voor de Nederlandse cultuur

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

73. Rust en ruimte zijn nauwelijks meer te vinden

in Nederland

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

xiv SLOT

74. Wilt u op de hoogte worden gehouden van de resultaten van dit onderzoek?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, mijn e-mail adres is:

75. Tot slot, kunt u in uw eigen woorden aangeven wat uw belangrijkste drijfveren zijn om wel of niet te emigreren?

Dit is het einde van de enquête. Hartelijk dank voor uw medewerking!

xv Appendix II: Expat emigration partner questionnaire

Emigratie

Vragenlijst Partner

Een enquête uitgevoerd door het

Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI)

INVULINSTRUCTIE

Het onderzoek ‘Emigratie’ heeft als doel inzicht te verwerven in de internationale mobiliteit van de Nederlander. De vragen gaan over uw motivatie en uw intentie om te emigreren. Daarnaast wordt er gevraagd naar uw verwachtingen en andere aspecten die te maken hebben met emigreren.

Belangrijk is dat het gaat om uw eigen mening

De antwoorden op de meeste vragen zijn al voorgedrukt. Wilt u met een blauwe of zwarte pen het hokje duidelijk aankruisen dat met uw keuze overeenkomt? Als het antwoord van uw keuze er niet bij staat, kruis dan het hokje aan dat het dichtste bij uw keuze in de buurt komt. Wanneer u per ongeluk het verkeerde vakje heeft aangekruist, kleurt u dan het goede vakje helemaal in. Vul bij een getal één cijfer per hokje in. Het hele cijfer moet binnen het vakje vallen. Zet u geen streep als u niets hoeft in te vullen.

(Achter het hokje staat ook nog een nummertje heel klein afgedrukt. Daar hoeft u geen rekening mee te houden: dat nummertje is bestemd voor de verwerking van de vragenlijst in de computer).

VOORBEELD

Hebben u en uw partner definitief besloten Nederland te verlaten?

Als u en uw partner definitief hebben besloten Nederland te verlaten, kruist u het antwoord 'ja' aan.

Als volgt:

ˆ

¹ Nee

…

² Ja

xvi INTENTIE

1. Bent u misschien van plan binnenkort te gaan emigreren, of hebt u vroeger wel eens het plan gehad, of bent u dat nooit werkelijk van plan geweest?

ˆ

¹ Binnenkort emigreren

ˆ

² Vroeger wel eens het plan gehad

ˆ

³ Nooit werkelijk van plan geweest

2. Zijn u en uw partner (in de toekomst) van plan te emigreren?

ˆ

¹ Nee, zeker niet (door naar vraag 7)

ˆ

² Nee, waarschijnlijk niet

ˆ

³ Misschien

ˆ

⁴ Ja, waarschijnlijk wel

ˆ

⁵ Ja, zeker wel

3. Weet u nog hoe lang het geleden is dat u voor het eerst serieus nadacht over emigreren?

jaar

4. Hebben u en uw partner definitief besloten Nederland te verlaten?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja

5. Naar welk land zou u het liefst willen emigreren?

6. Bent u van plan te gaan werken in dit land?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, mijn huidige beroep

ˆ

³ Ja, ander beroep:

xvii NEDERLAND

7. Hoe beoordeelt u uw leefsituatie op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Woning

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Inkomen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Veiligheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Werksituatie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale contacten

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Hoeveelheid vrije tijd

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

8. Hoe beoordeelt u de Nederlandse welvaartsstaat op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Gezondheidszorg

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale zekerheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Onderwijsvoorzieningen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Rechtssysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Pensioensysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

9. Hoe beoordeelt u de leefsituatie in Nederland op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Natuur en ruimte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Criminaliteit

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Milieuvervuiling

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Multiculturele samenleving

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Bevolkingsdichtheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

xviii

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Mentaliteit van de bevolking

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Stilte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

VERWACHTINGEN

10. Wilt u voor elk aspect aangeven of u een verbetering of verslechtering verwacht wanneer u emigreert?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

veel veel

beter beter hetzelfde slechter slechter

Uw woning

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw inkomen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw veiligheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw gezondheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Uw werksituatie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale contacten

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Hoeveelheid vrije tijd

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Gezondheidszorg

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Sociale zekerheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Onderwijsvoorzieningen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Rechtssysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Pensioensysteem

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Natuur en ruimte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Criminaliteit

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Milieuvervuiling

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Multiculturele samenleving

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Bevolkingsdichtheid

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

xix

veel veel

beter beter hetzelfde slechter slechter

Mentaliteit van de bevolking

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

Stilte

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

PERSOONLIJKE GEGEVENS

11. U bent:

ˆ

¹ Man

ˆ

² Vrouw

12. Hoe oud bent u?

jaar

13. Wat is uw nationaliteit?

(Meerdere antwoorden mogelijk)

ˆ

¹ Nederlands

ˆ

² Anders, namelijk:

14. Wat is uw burgerlijke staat?

ˆ

¹ Gehuwd

ˆ

² Gescheiden

ˆ

³ Weduwe/weduwnaar

ˆ

⁴ Nooit gehuwd

15. Hoe is het in het algemeen met uw gezondheid?

ˆ

¹ Erg goed

ˆ

² Tamelijk goed

ˆ

³ Niet goed/niet slecht

ˆ

⁴ Tamelijk slecht

ˆ

⁵ Erg slecht

16. Heeft u doorlopende gezondheidsklachten?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, namelijk:

xx 17. Hoe is uw kennis van de volgende talen:

(Geef uzelf een cijfer van 1-slecht tot 10-uitstekend)

Nederlands: Engels: Duits:

Frans: Spaans:

18. Hebben u en uw partner veel gemeenschappelijke interesses?

ˆ

¹ Heel veel

ˆ

² Tamelijk veel

ˆ

³ Niet veel/niet weinig

ˆ

⁴ Tamelijk weinig

ˆ

⁵ Weinig

19. Als u iets doet in uw vrije tijd, doet u dat dan meestal met uw partner of meestal zonder uw partner?

ˆ

¹ Meestal samen met partner

ˆ

² Vaker samen dan alleen

ˆ

³ Vaker alleen dan samen

ˆ

⁴ Meestal alleen zonder partner 20. Hoe vaak bent u verhuisd vóór uw 18e?

keer

21. Heeft u ooit in het buitenland gewoond?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, jaar

xxi WERK EN INKOMEN

22. Wat is de hoogste door u met een diploma afgesloten opleiding?

ˆ

¹ Lagere school

ˆ

² Lager beroepsonderwijs (LTS, ambachtsschool, huishoudschool)

ˆ

³ (M)ULO/Mavo

ˆ

⁴ Middelbaar beroepsonderwijs (MBO)

ˆ

⁵ Gymnasium, HBS, MMS

ˆ

⁶ Hoger beroepsonderwijs (HBO)

ˆ

⁷ Universiteit

23. Doet u momenteel betaald werk?

ˆ

¹ Nee, ik ben gepensioneerd/VUT/AOW (door naar vraag 28)

ˆ

² Nee, ik ben werkloos (door naar vraag 28)

ˆ

³ Nee, ik ben arbeidsongeschikt (door naar vraag 28)

ˆ

⁴ Nee, ik ben huisvrouw/huisman (door naar vraag 28)

ˆ

⁵ Nee, ik ben student (door naar vraag 28)

ˆ

⁶ Ja, ik werk in loondienst

ˆ

⁷ Ja, ik werk als zelfstandige

24. Hoeveel uur per week werkt u volgens uw contract?

aantal uren per week

25. Wat is uw huidige beroep?

(s.v.p. zo duidelijk mogelijk omschrijven)

26. In wat voor soort organisatie bent u werkzaam?

27. Hoe tevreden bent u met het werk dat u momenteel doet?

ˆ

¹ Heel tevreden

ˆ

² Tevreden

ˆ

³ Niet tevreden/niet ontevreden

ˆ

⁴ Tamelijk ontevreden

ˆ

⁵ Heel ontevreden

xxii 28. Hoeveel bedraagt het totale netto inkomen van uw huishouden per maand?

ˆ

¹ Tot 2.000 euro

ˆ

² 2.000 - 2.500 euro

ˆ

³ 2.500 - 3.000 euro

ˆ

⁴ 3.000 - 4.000 euro

ˆ

⁵ 4.000 euro en meer

STELLINGEN

Hieronder vindt u een aantal uitspraken. Wilt u aangeven in hoeverre u het met deze uitspraken eens bent. Denkt u daarbij niet te lang na, de eerste ingeving is meestal de juiste.

helemaal niet eens helemaal

mee eens eens niet oneens oneens oneens 29. Wanneer ik plannen maak, ben ik er ook van

overtuigd dat ik ze met succes zal uitvoeren

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

30. Ik vind het moeilijk nieuwe mensen te leren

kennen en nieuwe vrienden te maken

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

31. Wanneer ik aan iets begin wat niet leuk is,

maak ik dat toch af

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

32. Beslissingen nemen mijn partner en ik

vaak samen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

33. Als ik besluit iets te doen, bijt ik me er

ook in vast

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

34. Wanneer zich plotseling problemen voordoen,

kan ik daar niet goed mee omgaan

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

35. Tegenslagen zijn meestal te wijten aan fouten

die mensen maken

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

36. Ik ben tevreden met mijn leven op dit moment

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

37. Mijn partner en ik hebben een goede relatie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

38. Nieuwe ongewone ervaringen geven mij de

spanning die ik nodig heb in het leven

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

39. Mijn partner en ik zijn het vaak oneens

met elkaar

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

40. Als ik volgens vaste regels moet werken

krijg ik er gauw genoeg van

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

xxiii

helemaal niet eens helemaal

mee eens eens niet oneens oneens oneens 41. Mensen of dingen die altijd hetzelfde blijven,

verliezen mijn aandacht

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

42. Als ik hulp nodig zou hebben, kan ik altijd

een beroep doen op mijn familie

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

43. De banden tussen de leden van mijn familie zijn

heel hecht

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

44. We houden elkaar in onze familie op de hoogte

van de belangrijkste gebeurtenissen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

45. Wanneer ik daar behoefte aan heb, kan ik altijd

bij mijn vrienden terecht

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

46. Mensen moeten zich houden aan besluiten van

de overheid ook als ze het er niet mee eens zijn

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

47. Als ik het met politieke besluiten niet eens ben,

zal ik mijn stem laten horen

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

48. De multiculturele samenleving is een verrijking

voor de Nederlandse cultuur

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

49. Rust en ruimte zijn nauwelijks meer te vinden

in Nederland

ˆ ˆ ˆ ˆ ˆ

xxiv SLOT

50. Wilt u op de hoogte worden gehouden van de resultaten van dit onderzoek?

ˆ

¹ Nee

ˆ

² Ja, mijn e-mail adres is:

51. Tot slot, kunt u in uw eigen woorden aangeven wat uw belangrijkste drijfveren zijn om wel of niet te emigreren?

Dit is het einde van de enquête. Hartelijk dank voor uw medewerking!

xxv

Appendix III: NIDI emigration survey 2005

1. Bent u misschien van plan binnenkort te gaan emigreren, of hebt u vroeger wel eens het plan gehad, of bent u dat nooit werkelijk van plan geweest?

1 Binnenkort emigreren

2 Vroeger wel eens het plan gehad

3 Nooit werkelijk van plan geweest

2. Bent u (in de toekomst) van plan te emigreren?

1 Nee, zeker niet

2 Nee, waarschijnlijk niet

3 Misschien

4 Ja, waarschijnlijk wel

5 Ja, zeker wel

3. Heeft u familieleden of vrienden in uw naaste omgeving die geëmigreerd zijn?

1 Nee

2 Ja, hoeveel? ……

4. Stel u emigreert, waar zou u dan het liefst heen willen gaan?

……

5. Welke van de volgende acties heeft u ondernomen?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

ja nee

a. Land bezocht

b. Ambassade om informatie gevraagd

c. Bemiddelingsbureau benaderd

d. Voorlichtingsbijeenkomsten en beurzen bezocht

xxvi 6. Hoe beoordeelt u uw leefsituatie op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Woning

Inkomen

Veiligheid

Werksituatie

Sociale contacten

Hoeveelheid vrije tijd

7. Hoe beoordeelt u de Nederlandse welvaartsstaat op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Gezondheidszorg

Sociale zekerheid

Onderwijsvoorzieningen

Rechtssysteem

Pensioensysteem

8. Hoe beoordeelt u de leefsituatie in Nederland op de volgende aspecten?

(Bij elke regel één hokje aankruisen)

zeer positief positief neutraal negatief zeer negatief

Natuur en ruimte

Criminaliteit

Milieuvervuiling

Multiculturele samenleving

Bevolkingsdichtheid

Mentaliteit van de bevolking

Stilte

xxvii STELLINGEN

Hieronder vindt u een aantal uitspraken. Wilt u aangeven in hoeverre u het met deze uitspraken eens bent. Denkt u daarbij niet te lang na, de eerste ingeving is meestal de juiste.

helemaal niet eens helemaal

mee eens eens niet oneens oneens oneens 9. Wanneer ik plannen maak, ben ik er ook van overtuigd

dat ik ze met succes zal uitvoeren 10. Als ik besluit iets te doen, bijt ik me er ook in vast

11. Wanneer zich plotseling problemen voordoen, kan ik daar niet goed mee omgaan

12. Nieuwe ongewone ervaringen geven mij de spanning die ik nodig heb in het leven

13. Als ik volgens vaste regels moet werken krijg ik er gauw genoeg van

14. De multiculturele samenleving is een verrijking voor de Nederlandse cultuur

15. Mensen of dingen die altijd hetzelfde blijven, verliezen mijn aandacht

16. De banden tussen de leden van mijn familie zijn heel hecht

17. Mensen moeten zich houden aan besluiten

van de overheid ook als ze het er niet mee eens zijn

18. Als ik het met politieke besluiten niet eens ben, zal ik mijn stem laten horen

19. Omdat mijn (huwelijks)partner uit het buitenland komt, wil ik emigreren

xxviii

Appendix IV: Three logistic multivariate models explaining the intention to emigrate

Model 1 Model 2 Model 3

Exp (B) S.E. Exp (B) S.E. Exp (B) S.E.

Constant .05 .75 ** .00 1.06 ** .00 1.81 **

Socio-demographic factors

Gender (female ref.) 1.62 .18 ** 1.48 .20 * 1.38 .21

Age .97 .01 ** .97 .01 ** .97 .01 **

Educational level

- Primary Education (ref.) - Pre-intermediate Vocational

Education

- Senior General Secondary

Education/Pre-university Education - Intermediate Vocational Education - Higher Professional and Scientific

Education Employment - Employed (ref.) - Retired

- Unemployed - Disabled - Housewife/man - Student - Self-employed

1.80 1.10 2.28 2.06

.34 1.46 1.13 .54 2.27 1.58

.63 .66 .63 .62

.55 .42 .51 .49 .43 .30

*

*

2.40 1.75 2.63 2.65

.42 1.28 .73 .52 2.50 1.91

.67 .71 .67 .67

.58 .45 .54 .51 .46 .34

*

*

2.43 1.79 2.45 2.38

.39 1.02 .73 .57 1.86 1.68

.71 .74 .70 .70

.58 .47 .56 .52 .48 .35 Employment sector

- Manufacturing (ref.) - Trade, transport and services - Government

- Agricultural sector - Sector missing

2.39 1.42 .77 .50

.25 .29 .79 .52

** 2.20 1.52 1.28 .59

.27 .31 .81 .54

** 2.22 1.37 1.10 .66

.28 .32 .85 .55

**

Total net household income - Till 2,500 Euro (ref.) - 2,500-4,000 Euro - 4,000 Euro or more

1.05 1.92

.20 .28 *

1.31 2.02

.22 .32 *

1.23 1.69

.23 .33 Household

- alone (ref.) - with partner

- with partner and children - alone with children - other household Social networks - no (ref.)

- yes, between 1 and 5 people - yes, between 5 and 10 people - yes, between 10 and 15 people - yes, more than 15 people

.91 .74 .76 2.13

1.98 1.87 2.68 3.07

.25 .24 .57 .48

1.78 .30 .52 .53

**

*

*

*

.82 .66 .60 2.21

1.70 1.45 2.27 4.10

.27 .27 .62 .56

.19 .33 .53 .56

**

**

.89 .68 .54 1.86

1.56 1.37 2.68 3.60

.28 .28 .68 .57

.20 .34 .54 .57

*

*

*

Living conditions in the Netherlands

Personal living conditions 1.05 .04 1.12 .04 **

Dutch welfare state 1.06 .03 * 1.05 .03 *

Environmental living conditions Multicultural society

Safety and norms

1.32

.91 1.43

.05 .05 .06

**

*

**

1.29 .92 1.38

.05 .05 .06

**

**

Psychological aspects

Sensation-seeking .87 .04 **

Self-efficacy .72 .06 **

N

Nagelkerke R²

2510 .15

2504

.32

2502

.36

* = Significant at p<0.05, ** = Significant at p<0.01 (one-sided test)

xxix

Appendix V: QQ-plots of the intention to emigrate

Normal Q-Q Plot Intention to emigrate

Observed Value

12 10

8 6

4 2

0

Expected Normal Value

7

6

5

4

3

2

1

Detrended Normal Q-Q Plot Intention to emigrate

Observed Value

12 10

8 6

4 2

0

Deviation from Normal

4

3

2

1

0

-1

-2

xxx

Appendix VI: Correlation matrix intention to emigrate and independent variables 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 1.Intention1.000 2.Gender (female ref.) .051*1.000 3.Age category-.274**.149**1.000 4.Educational level 5.Employment.158** .234**.096** -.029 -.145** -.598**1.000 .172**1.000 6.Employment sector -.010 -.368**.020 .258**.029 1.000 7.Total net household income 8.Household .048* .030 .076** -.042*.055** -.241**.237** -.103**.109** .193**.101** -.003 1.000 .162**1.000

9.Networks .146**.008 .039*.043*-.024 .048 .028 -.018 1.000 10.Personal living situation.151**.026 -.042*-.137**-.108**-.080**-.278**-.036 .032 1.000 11.Dutch welfare state .193**-.069**-.098** -.135**.052**-.094** -.146** .063**.008 .346**1.000 12.Ecology.324**.060**.024 .095**.025 .008 .043*-.070**.093**.224**.211**1.000 13.Multicultural society.064** .064**.054** -.131**-.078**-.165**-.003 .083** -.016 .151** .262**.226** 1.000 14.Safety and norms .252** -.007 -.008 -.137**-.021 -.109**-.082**.035 .026 .340**.467** .388**.451** 1.000 15.Sensation-seeking-.241** -.113**.038 -.098**-.057** -.024 -.052*.023 -.060** -.044*-.047*-.150**.052**-.051*1.000 16.Self-efficacy-.129**-.056**.010 -.109**-.040*-.009 -.126**-.039*-.034 .231**.040*.040*.027 .008 .141**1.000 Mean s.d3.08 1.73 .52 .50 4.71 1.47 3.71 1.46 4.65 1.96 3.97 2.40 2.32 1.36 2.29 .86 1.60 .87 9.02 2.39 12.98 3.53 9.82 2.18 6.35 1.80 9.48 1.85 8.74 2.21 6.84 1.75 * = Significant at p<0.05, ** = Significant at p<0.01 (two-sided test)