Het basis alternatief voor aardgas is in Tynaarlo de individuele oplossing voor alle woningen. Voor nieuwere woningen die goed geisoleerd zijn of goed te isoleren zijn is dat een all electric oplossing. Voor oudere woningen is dat een hybride oplossing. Dit komt doordat er weinig warmtebronnen zijn en doordat de
woningen verspreid zijn. Er is dus weinig restwarmte voor een warmtenet en een warmtenet is relatief kostbaar in aanleg en exploitatie. Isoleren is altijd een goede eerste stap, omdat daardoor de vraag naar warmte daalt en het wooncomfort
stijgt.
Uitzondingen op deze basis zijn er zeker.
Warmte-koudeopslag (WKO) kan worden toegepast op bedrijventerreinen. Het gemeentehuis van Vries is al aangesloten op WKO en dit warmtenet kan worden uitgebreid.
Daarnaast is er veel oppervlaktewater in Tynaarlo. Hieruit kan in de zomer
warmtegewonnen worden die in de winter gebruikt wordt (TEO). Dit kan bij het Paterwoldsemeer en het Zuidlaardermeer en het Noord-Willemskanaal.
De RWZI levert ook restwarmte die kan worden gebruikt voor een warmtenet.
Het gebruik van TEO en TEA vraagt nog nader onderzoek om tot een goede business case te komen.
Er zijn diverse wijkinitiatieven: Visio de Brink, Westlaren (koppelkans vervanging riolering), Bunne, Paterswolde. Het is goed om daarop aan te sluiten, omdat in die wijken energie is om aan de slag te gaan met het aardgasvrij maken van een
straat of een buurt. In Westlaren is bovendien een koppelkans, omdat daar ook de riolering vervangen moet worden, dus daar kan werk met werk gemaakt worden.
Warmtebronnen die sowieso afvallen:
-geothermie: vanwege te klein schaalgrootte te kostbaar en restricties in de bodem
-waterstof: dat is nu nog niet haalbaar. Er is weinig waterstof beschikbaar, het is erg duur en het waterstof dat er is, is nodig om de industrie te bedienen. Laten we de pilots in Hoogeveen en Delfzijl volgen vanwege opwek van waterstof; - het
opwekken van waterstof kost veel elektriciteit en dat vraagt veel ruimte voor wind- en zonneparken.
Meer individuele oplossingen (all electric) vragen ook meer elektriciteit
Rode draad
Meekoppelkansen (groen)
Lokale bronnen (rood)
Vervanging riolering
aaanleg glasvezel?
Waterketen, Ondrzoek RWZI Assen
en Eelde
gebied 12 Lentis heeft
warmteneteen Vervanging
riolering (wijk 10)
rioolvervanging planning toto
2025
Overige aandachtspunten
glasvezel
Potentie van TEO interessant
voor nader onderzoek:
grote meren
gebied 12 Lentis Hier
zit een warmtenet
Kleine vennetjes wijk
10 benutten voor TEO
Toelichting
Schrijf meekoppelkansen, aandachtspunten en meer op de post-it en sleep het naar de juiste plek op de kaart
riool
PBH
herstructurering dennenoord
centrum zuidlaren
omgeving kornoeljehof
omgeving luchthaven
PBH
riothermie
Zwembaden riothermie persleidingen
waterschap
De
Fledders/Vries- Zuid
RWZI Eelde enAssen, onderzoek waterketen
Rioolvervanging planning tot
2025
vervanging riolering
(wijk 10)
mogelijke
overcapaciteitWKO gemeentehuis
Biovergisting bedrijf Swart
Dennenoord /Lentis terrein (12) heeft een
warmtenet met centrale opwekking
Zandwinplas Roelofs
Kleine ven WMD (wijk 10)
Benutten teo Noord- Willemskanaal
Werkgroep Duurzaam
Bunne
Buurtteam de Fledders
- Kerspel
Sloop/nieuwbouw voor 127
woningen in Vries en Zuidlaren
(Woonborg)
nieuwbouwlocaties in Vries, Peize
verbeterplannen voor 337
woningen in Tynaarlo
Pompstation Annen, bij zelfvoorzienend
maken komt mogelijk waterstof
/restwarmte vrij
slechtste woningen
eerst
EC Drentse Totaal Aa
Buurtteam Westlaren
Riolerng Westlaren
Hoe zien jullie de rol van de gemeente in de
warmtetransitie?
Faciliteren, initiatief nemen, volgen, ...
Wat is een goed ambitieniveau voor de
warmtetransitievisie?
Hoog/koploper,
middel/initiatieven opvolgen, laag/afwachten
Welke rol heeft de gemeente bij de financiering van de warmtetransitie? Bv centrale
inkoop., subsidies, ...
Individuele oplossingen vragen om elektriciteit.
Hoe gaan we slim om met de schaarse
ruimte?
Vragen aan de gemeenteraad
Inventarisatie
1. Welkom en opening - Pepijn Vemer
2. Aanleiding sprintsessie - Gert Jan Evers 3. Alternatieven voor aardgas - Rianne Raat
4. Inventarisatie, rode draad en routekaart - Lisa de Groot
5. Vragen aan de raad
na 2030 leren van initiatief
Waar Wat Wanneer Waarom
Individuele oplossingen.
Evt collectief, gebruik maken van warmtebron.
Samenwerking met Assen, eventueel?
voor 2030
Actief buurtteam, isoatiemaatregelen zijn al genomen, aansluitenop initiatief
rest Vries-Zuid
Omgeving Kornoeljehof
Stichting VISIO - De Brink in Vries
de Fledders,
kleinschalig initiatief, 52 woningen in 1 straat van
het aardgas afhalen
aansluiten op initiatieven
WKO gemeentehuis uitbreiden, interessant
vanwege koudevraag verzorgingshuis.
Onderzoeksvraag
nieuwbouw
Kornoeljehof, bestaande bouw in omgeving
aansluiten op warmtenet
ook onderzoeken welke woningen bestaande bouw kunnen worden aangesloten op warmtenet
WKO
Individuele oplossing, warmtepomp op
zonnekracht, energieopslag
voor 2030
woningen zijn relatief nieuw, maar
gezamenlijke
voorzieningen zijn oud en slecht geisoleerd
meekoppelkans:
woningen
Groningerweg, ten noorden van provinciale
weg
Westlaren
bron: TEO, dmv kleine vennen; collectieve WKO + collectieve HT-warmtepomp,
regeneratie via Hulsbosgat
initiatief bewoners
koppelkans vanwege aanpak
riolering
voor 2030
De Groeve, Midlaren, Zuidlaren,
lintbebouwing, vakantiepark
TEO,
Zuidlaardermeer als
bron onderzoek voor
2025 starten Oppervlaktewaterheeft grote potentie
gebieden 3 en 9 worden ingericht als
waterbergingsgebied, meekoppelkans, watergangen
komen dichter bij kernen te liggen
27: actieve bewoners;
elektriciteit opwekken voor warmtepompen/individuele oplossingen; bodemlussen;
bewoners op zoek naar rendabel initiatief
Wat doen agrariers in buitengebied met
biogas?
Wat willen agrariers met biomassa? Gas
of elektriciteit?
Yde/De Punt 31, 32 Noord-Willemskanaal
gebruiken voor TEO
21, gebruik maken van Paterswoldse meer voor
TEO, ook nieuwe woningen (22) makkelijk
op warmtenet
Donderen, aansluiten op warmte Peizerdiep?
Langzaam stromend, eventueel een kans voor
TEO
Isoleren is altijd stap 1.
Isoleren is altijd no- regret
Warmte uit
oppervlaktewater moet worden opgeslagen in
bodem. Waar mag dat wel of niet?
Aansluiten bij
initiatieven bewoners, aansluiten op waar de
energie zit
Let op: uitzoeken of opslag TEO kan in
de bodem
(drinkwaterwinning)
Natuurlijke momenten benutten voor isolatie, investeren en vervangen.
Hier communicatie op toespitsen
Grote kernen Eelde- Paterswolde, Vries, Zuidlaren; Eelderwolde
- nieuwbouw
all electric voor 2030
woningen zijn al goedgeisoleerd en relatief gemakkelijk aardgasvrij
te maken
aansluiten bij
initiatieven lastiger te isoleren
individuele oplossingen, aansluiten op
initiatief
algemeen: woningen
van na 1974
all electric nieuwbouw: voor 2030 makkelijk te relatief isoleren
algemeen: woningen
van voor 1975
hybride,
duurzaam gas
Aansluiten bij
initiatieven bewoners, aansluiten op waar de
energie zit
Bedrijventerreinen Onderzoek naar
kleine WKO-netten voor 2025 Vriezerbrug
onderzoek naar kleine warmtenetten met
WKO, daar waar
warmte- en koudevraag is
Yde/De Punt
onderzoek potentie TEO, Noord-
Willemskanaal Bunne individueel all
electric/hybride
nu al aan de slag,
actieve bewoners
Stap 3 - Routekaart (wat, waar, wanneer, waarom)
vraag: is TEO mogelijk vanwege
zonnepanelen op plas
Verspreide bebouwing, veel
vrijstaande woningen
ook in combinatie met RWZI
diverse
saneringswerkzaamheden WMD en Enexis
