UW PASGEBOREN BABY GAAT MET ONTSLAG
FRANCISCUS VLIETLAND
GEGEVENS VAN UW BABY
Naam: …………...
Geboortedatum: ………...
Geboortegewicht: ... gr.
Ontslagdatum: ………...
Ontslaggewicht: …... gr.
Behandelend arts: …...
Neonatale screening verricht: ja/nee Datum: .. / .. / ..
Controle door de kinderarts op de polikliniek: ja/nee Datum: .. / .. / ..
Medicijnen:
………...
……….
Inleiding
U heeft er naar uitgekeken en zich voorbereid op de dag dat uw kind naar huis komt. U gaat uw kind zelf verzorgen en zo
ontstaat de bijzondere band tussen ouder en kind.
Waarschijnlijk voelt u zich in het begin nog wat onzeker. Maar geniet van uw kind en de verzorging. Om u te helpen hebben wij deze folder. Hierin staan nog enkele tips voor de verzorging van uw kind.
Ontslaggesprek
Voordat uw baby mee naar huis gaat, heeft u een
ontslaggesprek. Dit gesprek is met een verpleegkundige en eventueel een arts. Tijdens dit gesprek heeft u de mogelijkheid ervaringen van de afgelopen periode te delen. Of om vragen te stellen over de gezondheid en verzorging van uw kind.
Temperatuur van de baby
De eerste dagen thuis is het goed om twee keer per dag de lichaamstemperatuur van uw baby op te nemen. Een normale temperatuur ligt tussen de 36,5 en 37,5 graden. Onder de leeftijd van drie maanden kunt u geen oorthermometer
gebruiken, deze is niet betrouwbaar genoeg. Is de temperatuur onder de 36,5 graden? Leg dan één extra deken of één kruik in het bedje. Leg de kruik nooit direct tegen de baby aan, maar leg de kruik tussen twee doeken met de opening naar beneden.
Natte luiers en ontlasting
Baby’s hebben per 24 uur minimaal zes plasluiers. De urine is heel licht van kleur en nauwelijks zichtbaar in de luier. De
ontlasting kan met name bij borstvoeding nogal wisselend zijn.
Soms is er ontlasting bij iedere voeding, vanaf vijf tot zes weken soms zelfs enkele dagen helemaal niet. Ook kan een baby dunne ontlasting hebben.
Baby’s die geen moedermelk krijgen, hebben gewoonlijk dagelijks ontlasting. De ontlasting is zacht en geelbruin.
Sommige (vroeg geboren) kinderen kunnen last hebben van harde ontlasting en kunnen hierdoor moeilijk hun ontlasting kwijt.
Enkele tips bij harde ontlasting:
Geef als eerste vijf à tien milliliter water extra per fles.
Masseer de buik.
Blijft harde ontlasting echt een groot probleem, overleg dan met uw kinderarts op de volgende afspraak, het
consultatiebureau of uw huisarts.
De babykamer
De babykamer hoeft niet extra warm te zijn. De eerste maanden is 18 tot 20 graden een goede
omgevingstemperatuur. Zorg wel voor goede ventilatie. In de zomer kan uw baby meestal onder één dekentje slapen. In de winter zijn twee dekentjes nodig.
Voeding thuis
Als uw baby met ontslag gaat, is het doorgaans gewend aan zeven of acht voedingen per dag. Wij adviseren u wanner u uw kind kunstvoeding geeft, dit op vaste tijden te doen. Dit geeft regelmaat, rust en structuur. Tussen de laatste voeding ’s
avonds en de eerste ’s morgens mag, als de baby kleiner is dan 3000 gram, niet meer dan vier uur zitten. Dit omdat baby’s een tekort aan glucose in hun bloed kunnen krijgen.
Borstvoeding
Elke vrouw kan haar kind borstvoeding geven. Het is wel iets wat u moet leren. Om de borstvoeding goed op gang te krijgen, is het belangrijk dat u de baby acht tot twaalf keer per dag uit beide borsten laat drinken. Eerst legt u de baby aan de ene borst en laat deze “leeg” drinken. Vervolgens drinkt de baby uit de andere borst wat hij of zij nog nodig heeft. U begint de
volgende voeding met de borst waarmee u geëindigd bent.
Regeldagen
Soms lijkt het alsof de baby de hele dag aan de borst wil. Dit kan komen doordat de voedingsbehoefte groter wordt. We
noemen dit regeldagen. Leg tijdens de regeldagen de baby aan de borst wanneer de baby hier om vraagt. Neem zelf ook
voldoende rust en drink genoeg. Zo past de voeding zich aan
op de behoefte van uw baby. Regeldagen komen in het algemeen voor wanneer de baby:
tien tot veertien dagen oud is;
vijf tot zes weken oud is;
drie maanden oud is.
Tepelverzorging
Het belangrijkste bij de tepelverzorging is dat u de tepels wast zonder zeep. Na de voeding kunt u een druppel moedermelk uitsmeren over de tepel en laten drogen ter verzorging.
Wegen na voeding
Als u voldoende borstvoeding kunt geven, is het wegen van uw kind voor en na de voeding niet nodig bij een tevreden kind en voldoende natte luiers (zes per dag).
Bewaren van moedermelk
Moedermelk mag tot vijf dagen achterin de koelkast bewaard worden (niet in de deur in verband met
temperatuurwisselingen).
Als u moedermelk invriest, adviseren wij u om te letten op het volgende:
maximaal twee weken in diepvriesvakje in de koelkast;
maximaal drie maanden in koel/vriescombinatie;
maximaal zes maanden in vrieskist/kast.
Ingevroren melk moet in de koelkast ontdooid worden en daarna binnen 24 uur worden gebruikt.
Opwarmen moedermelk
Moedermelk warm je veilig en makkelijk op tot maximaal 35 0C of met een flessenwarmer. Wij raden u af om de melk op te warmen in de magnetron. Hiermee verliest de melk de
beschermende stoffen. Voor meer informatie over het veilig bewaren en opwarmen van moedermelk zie:
www.borstvoeding.com.
Hulp bij borstvoeding
Borstvoedingsorganisaties geven u informatie over
borstvoeding en helpen met mogelijke problemen. Ook kunt u
in contact komen met andere voedende moeders. Wij raden u de volgende organisatie aan:
Vereniging Borstvoeding Natuurlijk. Telefoon: 0343 - 576626
La Leche League Nederland. Telefoon: 0111 - 43189
Een lactatiekundige kan u begeleiden en adviseren in situaties die speciale aandacht nodig hebben. De lactatiekunde kan bij u thuis langskomen. Daar zijn kosten aan verbonden die door steeds meer ziektekostenverzekeraars worden vergoed. Kijk voor een lactatiekundige bij u in de buurt op
www.nvl.borstvoeding.nl of via de Nederlandse Vereniging van Lactatiekundigen, via 079-329009.
Vitamine K
Vitamine K is belangrijk voor de bloedstolling. Dit supplement is noodzakelijk als u volledig borstvoeding geeft. Vanaf de achtste dag start u met de vitamine K., en het wordt gedurende drie maanden gegeven. Hoeveelheid; 150 microgram per dag.
Geef vitamine K met behulp van een lepeltje voor de voeding.
In kunstvoeding zit voldoende vitamine K.
Vitamine D
Vitamine D is nodig voor een goede botontwikkeling. Uw baby heeft niet voldoende aan de hoeveelheid vitamine D die in moedermelk of kunstvoeding zit. Vanaf de achtste dag start u daarom met 400 eenheden (IE) per dag. Dit blijft u uw baby geven tot minimaal de vierde verjaardag. Geef vitamine D met een lepeltje voor de voeding. Vitamine K en D mag u samen op een lepeltje geven. Kies hiervoor een vast tijdstip op de dag.
Kunstvoeding
U kunt voor dezelfde voeding kiezen die uw baby in het ziekenhuis kreeg. U kunt natuurlijk ook voor een andere kunstvoeding kiezen. Deze kunt u bij de apotheek, drogist of supermarkt kopen. De bereidingswijze staat duidelijk op het blik vermeld. Heeft u nog vragen over het bereiden en bewaren van voeding, dan kunt u deze stellen aan de verpleegkundige voor het ontslag van uw baby uit het ziekenhuis. Sommige baby’s hebben speciale voeding nodig. Is dit bij uw baby het geval, dan hoort u dit van de kinderarts. De arts schrijft voor
deze voeding een recept of machtiging. Deze speciale voeding kunt u bij de apotheek bestellen.
Fleskeuze
Gedurende de opname is uw baby al gewend geraakt aan zijn eigen fles.
Mocht u toch nog nieuwe flessen willen aanschaffen denk daarbij dan aan de volgende zaken:
Gebruik een fles en speen van hetzelfde merk.
Een flesvoeding mag maximaal twintig tot dertig minuten duren.
Uw baby mag niet veel knoeien tijdens het drinken.
Uw baby mag niet veel smak- en bijgeluiden maken.
Uw baby mag zich niet geregeld verslikken.
De fles schoonmaken
Het volstaat om flessen en spenen na gebruik goed schoon te maken en te drogen. Dit kan het beste in een goed werkende vaatwasmachine. Desinfecteren door uitkoken is na het gebruik van een vaatwasmachine niet nodig.
Heeft u geen vaatwasmachine? Dan adviseren wij u om de fles één keer per dag uit te koken. Doe dit vijf minuten lang. De speen kookt u de laatste drie minuten mee. Vervang de spenen na ongeveer zes weken.
Fopspeen
Uw baby kan behoefte hebben aan zuigen. In het ziekenhuis heeft uw baby misschien al kennis gemaakt met de fopspeen.
Daar kunt u thuis gerust mee doorgaan. Ook een fopspeen kan in de vaatwasmachine gereinigd worden of drie minuten
uitgekookt worden.
Hoe lang mag een baby rond elke voeding ‘uit bed’ zijn?
(Inclusief eten en veel kroelen/knuffelen) Tot zes weken: Maximaal één uur
Zes tot twaalf weken: Rond één, anderhalf uur maximaal Drie tot vijf maanden: Anderhalf á twee uur maximaal
Hoe ouder uw kind wordt, hoe langer de tijd dat uw baby wakker is.
Naar huis
De eerste periode thuis is niet altijd even gemakkelijk en
ontspannen. Uw baby kan onrustig zijn en veel huilen. Dit komt veel voor bij kinderen die op de couveuseafdeling gelegen
hebben. Een reden voor het huilen kan zijn dat uw baby nog moet wennen aan de omstandigheden thuis.
Op de couveuseafdeling proberen wij uw baby al een dag- en nachtritme aan te bieden. Jonge baby’s doen enorm veel
nieuwe indrukken op. Stel u maar eens voor wat ze plotseling allemaal horen, zien, voelen en meemaken. Sommige baby’s raken daarvan overprikkeld. Ze huilen meer en slapen slechter.
In deze situatie is de eerste stap het uitbreiden van ‘rust en regelmaat’ voor uw baby:
Zorg voor vaste bed- en badrituelen.
Laat bij voorkeur uw baby zelf wakker worden, dan uw baby voeden en hierna nog even knuffelen. Leg uw kind bij de eerste tekenen van vermoeidheid (wrijven in de oogjes, huilen, onrust) terug in bed.
Leg uw baby wakker in bed, zodat de baby kan leren om zelf in slaap te komen.
Stop uw baby lekker in Dat geeft een veilig en geborgen gevoel. Bovendien heeft uw baby zo geen last van zijn eigen maaiende armpjes of andere onrust.
Haal uw baby niet steeds uit bed als het eigenlijk slaaptijd is.
Als uw baby veel huilt, kunt u proberen uw baby tot rust te brengen. U kunt dit proberen met een fopspeentje, een hand op het buikje en/of een hand boven de oogjes van uw baby.
Ook zachtjes sussen kan helpen. Te vaak reageren of oppakken kan bijdragen tot het moeilijke slaapgedrag van uw baby. Dat zorgt voor meer de onrust.
Houd een eventuele nachtvoeding kort, en maak het niet te gezellig.
Checklist: Slaapt uw kindje veilig?
o Ik leg mijn kind altijd op de rug te slapen.
o Mijn kind slaapt in een slaapzak of onder laken en deken.
o Mijn kind slaapt altijd in zijn eigen bedje of wiegje.
o Het bedje is kort opgemaakt (voetjes bijna bij het voeteneind).
o Er ligt geen kussen, babynestje of hoofdbeschermer in het bedje.
o De afstand tussen de spijlen is tussen de 4,5 en 6,5 cm.
o In het bedje van mijn kind ligt een stevig matrasje.
o Het matrasje past goed in het bed.
o Ik maak mijn kind nooit vast in bed.
o Ik controleer regelmatig of mijn kind het niet te warm of te koud heeft.
o De temperatuur op de kinderkamer is tussen de 16 en 18 graden.
o Mijn kind komt niet in de rook.
o Ik laat regelmatig frisse lucht in de kinderkamer.
o Ik geef mijn kind nooit medicijnen waar het van gaat slapen.
Of medicijnen die verdoven.
Kun je alles afvinken?
Dan slaapt uw kind veilig. Moest u één of meer hokjes
openlaten? Pak die punten dan meteen aan. Lees onze adviezen nog een keer goed door. Dan weet u precies wat u kunt doen om uw kind veilig te laten slapen
Prikkelbare baby’s
Baby’s die een moeilijke start hebben gehad, zijn vaak
prikkelbaar. Prikkelbare kinderen worden soms huilbaby’s. Een huilbaby is een baby die minstens drie dagen per week, drie uur op een dag huilt, en dat drie weken achter elkaar.
Huilbaby’s slapen vaak kort en drinken vaak onregelmatig. Ze kunnen soms niet tot rust komen, maaien met armen en
benen, maken zich boos en zijn ontroostbaar. Daardoor raken ze oververmoeid, net als hun ouders door de gebroken
nachten. U belandt samen in een vicieuze cirkel die moeilijk te doorbreken is. Rust en regelmaat helpen vaak. Niet alleen een rustige omgeving, maar ook rust in uw hoofd door uw baby te verzorgen met kalme gebaren en
door weinig prikkels aan te bieden. Probeer de grenzen van uw baby niet te overschrijden. Niet te lang voeden en niet te lang uit bedje.
Laat uw baby niet te lang huilen, uw baby kan zichzelf nog niet troosten en heeft u nodig. Regelmaat is heel belangrijk. Dit krijgt u door een vast verzorgingspatroon te hanteren.
Inbakeren
Als uw baby ondanks meer ‘rust en regelmaat’ toch
onregelmatig blijft slapen en nog steeds onrustig of huilerig is (en hiervoor geen lichamelijke oorzaak te vinden is), dan kan
‘inbakeren’ in sommige gevallen uitkomst bieden. Bij inbakeren wikkelt u uw baby voor het slapengaan op een bepaalde manier in doeken. Inbakeren mag u alleen toepassen na overleg met het consultatiebureau of fysiotherapeut
Wanneer naar buiten?
Buitenlucht is gezond voor uw baby. Als u gaat wandelen is het belangrijk dat u er voor zorgt dat de baby niet afkoelt.
Wanneer uw baby naar buiten mag, is een beetje afhankelijk van het seizoen waarin uw baby wordt geboren. Ook de
weersomstandigheden spelen een rol. Als het heel koud is, kunt u een warme kruik in de kinderwagen of reiswieg leggen.
Zolang u zelf buiten een jas nodig heeft, moet de baby een mutsje op.
Wel mag u de baby in de auto meenemen als u op bezoek gaat.
Het is belangrijk dat u uw baby tijdens een autorit in een goedgekeurd autostoeltje vervoert.
Bezoek
Als uw baby nog klein en kwetsbaar is, adviseren wij u om geen mensen met verkoudheid, snotneus of koortslip op bezoek te laten komen.
Vragen?
Heeft u na het lezen van deze folder nog vragen, dan kunt u ons altijd bellen via 010 - 893 0000 en vragen naar de
couveuseafdeling.
Een aantal dagen na het ontslag uit het ziekenhuis belt een verpleegkundige van de afdeling u op om te informeren hoe het gaat.
Als u wilt weten hoe andere ouders de thuiskomst van hun kind hebben ervaren, dan kunt u ook contact opnemen met de
oudervereniging: www.couveuseouders.nl.
Januari 2019 6050011
