DE JOODSE REMBRANDT GRATIS
Auteur: Mirjam Alexander-Knotter Aantal pagina's: 95 pagina's Verschijningsdatum: 2006-11-07
Uitgever: Uitgeverij Waanders EAN: 9789040083013
Taal: nl Link:
Download hier
De mythe van de 'Joodse' Rembrandt ontrafeld
Bovendien leefden er tenminste twintig andere kunstenaars in deze buurt, die niet noodzakelijkerwijs met joden bevriend waren. Zijn belangstelling voor onderwerpen uit de joodse bijbel deelde Rembrandt eveneens met veel kunstbroeders, onder wie zijn leermeester Pieter Lastman. Daarvoor hoefden zij geen specifieke belangstelling voor het jodendom te hebben, want het Oude Testament was ook voor christenen deel van de Heilige Schrift. Ook in Amsterdam waren immers voldoende christelijke hebraïsten voorhanden aan wie hij hulp kon vragen, zoals de herbergier en mennoniet Jan Theunisz.
Schwartz trekt verder de identificatie van rabbijn Menasse ben Israel op een ets uit in twijfel. Een dergelijke geleerde zou Rembrandt nooit zonder boek hebben uitgebeeld. En hoewel hij de joodse arts Efraïm Bueno wèl etste, maakt dat hem geen vriend van de joden. De opsomming van Schwartz eindigt met de vaststelling dat niets wat wij over Rembrandt weten suggereert dat hij een vriend van de joden was. Zo laten de tentoonstellingmakers de deur van deze Rembrandt-mythe nog op een klein kiertje openstaan. Deze website gebruikt een Facebook Pixel, een analyse tool van Facebook. Lees hier meer hierover. De 'joodse' Rembrandt onder vuur 16 april Daar kwam bij dat hij lange tijd aan de Jodenbreestraat woonde, dus in een buurt waar hij dagelijks op straat Joden tegenkwam. In het geval van Rembrandt is die toedichting van affiniteit met Joden echter uitgelopen op een regelrechte mythe. De mythe ontrafeld. In dat boekje uit worden systematisch alle werken van Rembrandt langsgelopen waaraan in de loop van de tijd tekenen van die affiniteit werden afgelezen.
Na de rondgang blijken weinig feiten over zielsverwantschap nog overeind te staan. Het boekje spreekt in plaats daarvan van Portret van een onbekende man. De rabbijn die men ooit ontwaarde op Portret van een oude man zou bij nader inzien ook een bisschop kunnen zijn. Voorzover er conclusies getrokken worden gebeurt dat onderbouwd en zorgvuldig. Wel worden, naarmate het boekje vordert, de afwijzingen van Joodse connecties wat meer kortaf of bijna bits geformuleerd.
Bijvoorbeeld in het geval van de Man met hoofdband , waarop een man onder zijn breedgerande zwarte hoed een doek draagt. Of het portret van een man met ketting. Ik kon me al lezende niet aan de indruk onttrekken dat de auteurs een beetje moe zijn geworden van die kennelijk onweerstaanbare drang om Rembrandt en Joden met elkaar te verbinden. Alsof een sentimenteel of romantisch idee daar een loopje neemt met de werkelijkheid, en de irritatie daarover bij de auteurs is soms voelbaar. Je zou denken dat hun grondige weerlegging van te snel gelegde verbanden tussen Rembrandt en de Joden, gecombineerd met de gehanteerde stijl, de mythe wel zou hebben begraven.
Maar dat is niet zo, ontdekte ik vorige week in een recensie van het pas verschenen tweede deel van de Geschiedenis van de Joden door Simon Schama. De mythe blijkt hardnekkig. En ach, misschien snap ik dat toch wel. Zie ook Joods-Christelijk. Labels: cultuurgeschiedenis , de ander , kunst , reality check Posted by Naud van der Ven op Geen opmerkingen:. Nieuwere post Oudere post Homepage. Abonneren op: Reacties posten Atom. Contact Voor uitwisseling over hier behandelde en andere onderwerpen ben ik altijd te benaderen via aj. Wil je commentaar geven of zien: klik op de titel van een bericht en scrol naar beneden door. Zie naast deze web log ook mijn web site. Denken voor een ander Wie doet dat niet? Maar misschien doet het meer met ons dan we denken. De workshop 'Denken voor een ander' gaat daar nader op in. Volg deze weblog via e-mail. English Click here for an English version of this blog.
Nu ook online:. Pageviews afgelopen 30 dagen. Zoeken in deze blog. Levinas en Nog verkrijgbaar via Boekwinkeltjes. Populaire berichten. Bij het overlijden van rabbijn Jonathan Sacks. Het is een uits Levinas en scepsis. Gaat de waarheid het redden?
Het Joodse bruidje
Vervaardiger schilder: Rembrandt van Rijn. Datering ca. Fysieke kenmerken olieverf op doek. Materiaal doek : linnen olieverf. Afmetingen h ,5 cm
× b ,5 cm. Wat marriage of Isaac and Rebekah marriage, married couple, 'matrimonium'. Credit line Bruikleen van de gemeente Amsterdam legaat A. Verwerving bruikleen jun Copyright Publiek domein. Solkin, Guillaume Faroult, p. Middelkoop, Gusta Reichwein, p.
Vels Heijn, p. Fuchs De betekenis van schenkingen en legaten voor de collectievorming van het Rijksmuseum , Jan Piet Filedt Kok, cat. Mijn nieuwsbrieven Kies en beheer uw favoriete nieuwsbrieven. Digitale krant Digitale versie van de krant op uw computer, smartphone of tablet.
Familieberichten Uitleg over overlijdensberichten in de krant. Topics Alle artikelen uit 13 kwaliteitskranten. Winkel Zorgvuldig geselecteerde artikelen. Tip de redactie Deel belangrijke info met de Trouwredactie. Gebruiksvoorwaarden Uitleg over uw rechten en regels. Privacy Uitleg over wat wij met uw gegevens doen. Cookiebeleid Uitleg over de gebruikte cookies op onze site en app. Wilt u iets delen met Trouw?
Navigeer Columnisten Recensies Archief. Het Rijksmuseum hield in juni op haar website de periode aan, dus Rembrandts laatste jaren. In elk geval in augustus werd dat circa - circa Kunsthistorici hebben gewezen op een aantal kenmerken die in het schilderij tot de verbeelding spreken: de peinzende verstilling, de liefde die tot uitdrukking komt in het beschermende, intieme handgebaar, en de toewijding tussen beide geliefden die wordt gesuggereerd. Het schilderij gaat tegen een aantal conventies van zijn tijd in. In de achtergrond ontbreken vrijwel alle details.
En in een periode waarin het juist mode werd glad, effen te gaan schilderen, blijft Rembrandt trouw aan de werkwijze waarom hij bekend is: dik opgezette verf in reliëf, vaak met het paletmes aangebracht, waardoor de parels en juwelen driedimensionaal lijken. Bij de handen zijn de vingernagels niet geschilderd. De vaagheid die daardoor wordt bereikt, suggereert beweging en gebaar.
Waarschijnlijk was dit Christiaan Everhard Vaillant Deze liet het op 2 mei , nr. Het werk werd toen voor £ opgehouden, dat wil zeggen dat Smith het terugkocht. Uiteindelijk verkocht hij het in juli voor ƒ 6. Deze liet het na zijn dood in na aan de stad Amsterdam , die het eerst van tot onderbracht in het Museum Van der Hoop en op 30 juni in bruikleen gaf aan het Rijksmuseum Amsterdam.
Deijman · De anatomische les van Dr. Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie. Verborgen categorieën: Wikipedia:Lokale afbeelding anders dan op Wikidata Wikipedia:Commonscat met paginatitel anders dan op Wikidata. Naamruimten Artikel Overleg. Weergaven Lezen Bewerken Brontekst bewerken Geschiedenis.
De 'joodse' Rembrandt onder vuur
De mythevorming begon in de 18e eeuw, zegt conservator Mirjam Alexander. Als iemand een ketting om had of een baard had, werd het een rabbijn. De schilder zou bevriend zijn geweest met Spinoza en met de bekende rabbijn Menasse ben Israël. Meteen bij het begin van de expositie blijken sommige verhalen half waar te zijn. Zoals over de Jodenbuurt. Anthonisbreestraat", aldus Alexander. Ook de hoofddeksels hadden volgens haar geen speciale betekenis. Het dragen van een keppel was in de 17e eeuw niet typisch Joods. De tentoonstelling, nog te zien tot en met 4 februari, toont één echt Joods portret, het schilderij dat Rembrandt maakte van dokter Bueno. Deze tekst is geautomatiseerd gemaakt en kan nog fouten bevatten. Digibron werkt voortdurend aan correctie. Klik voor het origineel door naar de pdf. Voor opmerkingen, vragen, informatie:
contact. Op Digibron -en alle daarin opgenomen content- is het databankrecht van toepassing. Data protection law applies to Digibron and the content of this database.
Terms of use. Reformatorisch Dagblad 20 Pagina's. Alvorens koningin Wilhelmina in het lint doorknipt, is er heel wat verbouwd aan Rembrandts huis. Architect De Bazel heeft dan vooral een prentenkabinet voor ogen. Maar in de loop der jaren is De zeventiende-eeuwse schilders van bijbelse voorstellingen waren gefascineerd door de wereld van de aartsvaders en de bijbelse helden en heldinnen. Maar ook hun opdrachtgevers.
Zo kunnen we stadho Waarom in dit jaar in dit blad aandacht voor Rembrandt gevraagd Het is immers geen speciaal gedenkjaar, want de meester leefde van tot Ook wordt hij, voorzover ons bekend, door de Was in de Nederlandse cultuurwereld het "Jaar van Vincent van Gogh", het afgelopen jaar stond, op z'n minst voor een deel, in het teken van dè schilder der Gouden Eeuw, Rembrandt Harmensz. Zijn zoon Titus de enige Uitgebreid zoeken Terug naar eenvoudig zoeken. Uitgebreid zoeken. Zoekwoorden settings[field]: Bevat de termen Bevat een van de termen Zonder de termen.
Datum is voor Datum is na Bronnen Abraham Kuyper Collection. Alle Volken. Ambtelijk Contact. Deze website gebruikt een Facebook Pixel, een analyse tool van Facebook. Lees hier meer hierover. De 'joodse' Rembrandt onder vuur 16 april Nieuwe website: annexaties Kunstenaars demonstreren tegen het Van Gogh Museum Actueel 24 november De kapper die niet knipte Herinneringen 18 november Ik heb een account.
Onthoud mij. Vaak weten ze weinig of niets van de tijd waarin die verhalen ontstonden, noch van de literaire methoden van de bijbelschrijvers, laat staan van de specifieke opvattingen die de schrijver van het betreffende bijbelboek erop nahield. Maar dat alles is geen beletsel de verhalen van een boeiende uitleg te voorzien, want de kerkelijke traditie waarin de exegeet staat, biedt daar genoeg aanknopingspunten voor ook als het gaat om theologische aanslibsels waarmee de bijbelverhalen eeuwen later bedolven zijn.
Wat ik in niet kon bevroeden, was dat nachtwachtexegese zich niet alleen bij bijbelverhalen voordoet, maar ook welig tiert op het werk van de grote schilder zelf. In het schitterend uitgevoerde boek wordt korte metten gemaakt met de sinds anderhalve eeuw populaire voorstelling dat Rembrandt een speciale band met de joden had, dat hij in de Breestraat was komen wonen omdat het een buurt was waar veel joden woonden, dat hij goed bevriend was met rabbijnen en joodse geleerden, dat hij geïnteresseerd was in joodse mystiek, dat hij zich voor veel van zijn portretten en oudtestamentische voorstellingen liet inspireren door de vele joden in zijn omgeving, etc. In korte, goed leesbare hoofdstukjes worden alle bouwstenen van deze voorstelling besproken, wordt uiteengezet hoe het beeld van Rembrandt als jodenvriend tot stand is gekomen en wat er wel of niet aan deugt. En dat alles voorzien van fraaie afbeeldingen van Rembrandts werk en vergelijkbare voorstellingen van zijn
tijdgenoten.
Zo was er de Amsterdamse buurt waarin Rembrandt woonde en werkte in de Breestraat, nu de Jodenbreestraat , in zijn tijd een nieuwe buurt waar kooplieden en kunstenaars zich gevestigd hadden, waaronder ook joden. Die joodse aanwezigheid in Rembrandts woon- en werkomgeving is vaak aangevoerd als achtergrond voor zijn bijzondere liefde voor de joden. Maar er woonden ook andere kunstenaars in deze buurt, zoals Paulus Potter, Flinck en Van der Helst, bij wie de joden in hun omgeving nooit een rol gespeeld hebben in beschouwingen over hun werk. Ook uit bewaard gebleven archiefstukken over Rembrandt blijkt niets over een bijzondere sympathie voor joden. Integendeel, deze stukken gaan vooral over zakelijke conflicten die hij met zijn joodse buurtgenoten had. Zo was er een geschil met de Portugees-joodse schilder Samuel d'Orta over het gebruik van een ets en een ander met zijn joodse buurman Daniël Pinto die Rembrandts kelder had gehuurd.
Als we een ets van Rembrandt bekijken die lange tijd de titel Joden in de synagoge heeft gedragen, dan valt op dat er niets joods aan te ontdekken valt. Er staan negen mannen op, geheel gekleed zoals in Rembrandts tijd gebruikelijk was, in een omgeving die meer aan een exterieur dan aan een interieur doet denken. Ets van Rembrandt die lange tijd bekend stond als "Joden in de synagoge" Rembrandt zou ook een goede vriend geweest zijn van rabbijn Menasse ben Israël. Het portret van een man zou zijn beeltenis tonen. Het werd in de 18e eeuw in Frankrijk op grond van de baarddracht tot portret van deze rabbijn benoemd. Maar dergelijke baarddracht was vrij algemeen in Rembrandts tijd en verder zijn er geen aanwijzingen voor.
Wel zijn er vier etsen bekend van Rembrandt bij een boek van Menasse ben Israël over de zogenaamde luisterrijke steen, een bijbels thema uit het boek Daniël, maar de paar exemplaren van het boek waarin deze etsen zijn opgenomen maken meer de indruk dat ze later zijn bijgebonden dan dat ze tot de oorspronkelijke uitgave behoorden. Bijzonder zijn de voorstellingen dat Rembrandt een vriend van Spinoza zou zijn geweest. En hoe zou dat ook anders kunnen: Rembrandt ging immers failliet op 26 juli , dezelfde datum waarop Spinoza in de ban werd gedaan!
Al lezend in het boek begin je zo langzamerhand aan te voelen hoe steeds meer gegevens over Rembrandt stelselmatig in een bepaalde richting zijn geïnterpreteerd toen de opvatting over zijn bijzondere band met de joden eenmaal gevestigd was. Men is zelfs zover gegaan dat men in
Rembrandts schilderij Saul en David het gezicht van Spinoza afgebeeld zag in de Davidfiguur en het gezicht van rabbijn Saul Levi Morteira, die de ban over Spinoza had uitgesproken, in de Saulfiguur.
Er bestaan echter geen deugdelijke aanwijzingen voor contacten tussen Rembrandt en Spinoza. Zoals het het zogenaamde portret van Menasse ben Israël en de Spinoza-interpretatie van Saul en David verging, zo verging het menig schilderij en ets van Rembrandt en van zijn leerlingen die in zijn stijl schilderden, waardoor men hun schilderijen vaak aan Rembrandt heeft toegeschreven. Een portret dat op grond van de keppel lange tijd werd geduid als dat van rabbijn Saul Levi Morteira, wordt tegenwoordig gehouden voor een portret van Jan Amos Comenius, de laatste bisschop
van de puriteins protestantse kerk van Moravië, die op de vlucht voor zijn vervolgers zijn toevlucht in Amsterdam had gezocht.
De keppel was in die tijd immers een hoofddeksel dat ook door niet-joden werd gedragen daarover straks nog enige interessante informatie. En dan hebben we nog de hebreeuwse letters die op een aantal schilderijen van Rembrandt voorkomen. Vaak is gesteld dat Rembrandt, die zelf geen jood was, wel joodse adviseurs moet hebben gehad. Waar zou hij anders zijn kennis van het Hebreeuws vandaan gehaald moeten hebben? Maar men vergat dat protestantse geleerden en predikanten in die tijd al zeer veel kennis van het Hebreeuws hadden. Het was immers de tijd waarin de Statenvertaling uit de hebreeuwse grondtekst vertaald werd. Over joodse adviseurs van Rembrandt is niets bekend, wel dat hij omgeven was met een groep niet-joodse geleerden met kennis van Hebreeuws en Aramees toen nog Syrisch genoemd.
De belangstelling voor het Hebreeuws en voor het Oude Testament was groot onder de protestanten van die tijd en Hebreeuwse letters komen veel voor in de schilderkunst van die tijd, ook bij andere schilders, een tendens die overigens al in de eeuw voorafgaand aan Rembrandt was ontstaan. Hebreeuwse letters werden bijvoorbeeld vrij algemeen gebruikt op de kleren van de tegenstanders van Christus om hun jood-zijn te benadrukken en Rembrandts aanpak is in dit opzicht niet wezenlijk anders dan die van zijn tijdgenoten. Bijzonder zijn de hebreeuwse letters op het schilderij over het feestmaal van koning Belsassar Daniël 5. Als het gezelschap uit het buitgemaakte tempelgerei gaat eten en drinken, verschijnt er een hand die hebreeuwse letters op de muur schrijft: Mene, mene tekel oefarsin "uw koninkrijk is geteld, te licht van gewicht bevonden en zal aan de Perzen worden gegeven".
Op het schilderij zien we de volgende rechthoek van letters:. Men leze echter niet alleen van rechts naar links, maar ook van boven naar beneden!
Deze letterrechthoek is vier jaar later eveneens afgebeeld in een boek van rabbijn Menasse ben Israël, waarin men weer een bewijs van de bijzondere vriendschap tussen Rembrandt en Menasse meende te kunnen bespeuren.
Naughty or Nice : Discreet Internet Website Password Organizer, Large Print Book, 8 1/2 X 11 free book
