Inmiddels groeit de wereldeconomie weer in een tempo van circa 4% per jaar, maar de spreiding is groot. In de groep industrielan- den laten met name de Verenigde Staten en het Verenigd Koninkrijk een relatief hoog groeitempo zien. In de eurozone, daarentegen, is het herstel nog verre van overtuigend. Ook in Japan vertraagt de
economische groei alweer, alle beleidsins- panningen ten spijt. De Verenigde Staten zullen ook in 2015 een van de best presterende industrielanden zijn, voor wat betreft economische groei, de arbeids- markt én de overheidsfinanciën. Ook de eurozone zal in 2015 naar verwachting economische groei laten aantekenen.
Dit herstel wordt gesteund, of beter gezegd: minder gehinderd, vanuit het begrotingsbeleid. Dat is over het geheel minder restrictief dan de afgelopen jaren het geval was. Desondanks blijft Europa het zorgenkind van de wereldeconomie.
De aandacht op de financiële markten is verschoven naar een eventuele rentever- hoging door de Fed. Als we ervan uitgaan dat de Fed zich ervan wil verzekeren dat het economische herstel robuust genoeg is om hogere rentes te kunnen weerstaan, dan zal zij pas op zijn vroegst tegen het eind van 2015 de rente verhogen. De ECB heeft het afgelopen jaar opnieuw diverse
taboes doorbroken om het fragiele economische herstel te steunen en de disinflatoire tendensen te stuiten. Omdat de inflatie in het afgelopen jaar
voortdurend achter bleef bij de projecties en de inflatieverwachtingen voor de middellange termijn scherp daalden, is de ECB gedurende de tweede helft van 2014 steeds meer onder druk komen te staan om
aanvullende maatregelen te nemen.
Daarom is de toevlucht tot grootschalige balansvergroting via de aankoop van staatspapier (QE) inmiddels een bijna onvermijdelijk scenario geworden. Tenzij zich in de komende maanden een klein economisch wonder voltrekt.
De economische groeiverwachtingen voor Nederland zijn in onze Visie op 2015 de hoogste van de afgelopen vier jaar. We voorzien voor 2015 een verdubbeling van de economische groei. De werkloosheid daalt, het besteedbare inkomen van huishoudens neemt voor het tweede jaar op rij toe en het herstel op de woningmarkt zet door. Daardoor wordt de economische groei in 2015 iets minder afhankelijk van de uitvoer en voorzien wij naast een toename van de bedrijfsinvesteringen eindelijk ook weer eens een stijging van de particuliere consumptie en de woninginvesteringen.
Het economische herstel zal in 2015 daarom ook in de op het binnenland gerichte sectoren, zoals de bouw, de detailhandel en de horeca duidelijk voelbaar zijn, en dientengevolge ook op de arbeidsmarkt. Voor de economische toekomst van Nederland is het van groot belang dat het kabinet in 2015 serieuze stappen zet op weg naar een nieuw belastingstelsel.
Herstel eurozone is nog geen aanleiding voor uitbundig optimisme Kerncijfers eurozone
Neemt de ECB het stokje over van de Fed?
Nederland: Beter maar niet goed genoeg Visie op 2015
Europa: toekomstige koploper of eeuwige achterblijver?
% 1,5 0,5 -0,5 -1,5 -2,5
BBP-volume kwartaal op kwartaal verandering Nederlands BBP-volume, seizoensgecorrigeerd, werkelijke ontwikkeling en Rabobank voorspelling Jaar-op-jaar mutatie in %
115
110
105
100 5
4 3 2 1 0 -1
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
%
INFLATIE WERKLOOSHEID
BRUTO BINNENLANDS PRODUCT Jaar-op-jaar mutatie 2015
2015
-2¼%
¾%
6¼%
PRIVATE INVESTERINGEN
PARTICULIERE CONSUMPTIE
INVOER
OVERHEIDSBESTEDINGEN
- ½
BRUTO BINNENLANDS PRODUCT
1½ 1
5¼
5UITVOER
5
1¼% 11¼%
¾%
INFLATIE
WERKLOOSHEID
BEGROTINGSTEKORT OVERHEID
Meer weten? Kijk op www.rabobank.com/economie Reëel BBP
index index
110 108 106 104 102 100 98 96 94 92 90
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Verenigd Koninkrijk
Eurozone
Japan
5-jaars inflatieswap 5-jaar vooruit
6-10 jaar vooruit inflatie verwachting Consensus
ECB Survey of Professional forecasters, inflatieverwachting 5 jaar vooruit Verenigde Staten
110 108 106 104 102 100 98 96 94 92 90
2011 2012 2013 2014
