Radboud universitair medisch centrum Radboud universitair medisch centrum
Thuis uw bloeddruk
meten
1
Uw arts heeft bij u een hoge bloeddruk vastgesteld. In deze folder vindt u informa- tie over hoge bloeddruk en hoe u thuis de bloeddruk kunt meten.
Wat is bloeddruk?
Het hart is een orgaan dat het bloed door de slagaders en de aders pompt. Het bloed vervoert zuurstof en voedingsstoffen naar alle delen van het lichaam en verwijdert afvalstoffen. Op het moment dat het hart samentrekt, perst het veel bloed door de slagaders en wordt de druk in de bloedvaten hoger. Dit wordt de bovendruk of systolische druk genoemd. De druk is op dat moment het hoogst.
Vervolgens ontspant het hart zich, waardoor de druk in de bloedvaten afneemt. Dit wordt de onderdruk of diastolische druk genoemd. De druk is op dat moment het laagst.
De hoogte van de bloeddruk is afhankelijk van de weerstand die het bloed krijgt als het in het lichaam wordt rondgepompt. Het is normaal dat de bloeddruk wis- selt gedurende de dag en de nacht. Overdag is de bloeddruk hoger, ‘s nachts lager. Bij een bloeddrukmeting wordt eerst de bovendruk gemeten en daarna de onderdruk. De waarde van de bloeddruk wordt weergegeven in millimeters kwik, afgekort mmHg. Een bloeddruk rond de 120/80 mmHg is normaal.
Wat is hoge bloeddruk?
U heeft een hoge bloeddruk (hypertensie), als na diverse bloeddrukmetingen blijkt dat uw bloeddruk te hoog is. Van hoge bloeddruk is sprake als de bovendruk hoger of gelijk is aan 140 mmHg en/of de onderdruk hoger of gelijk is aan 90 mmHg. Het gaat om een meting die door een arts gedaan is in de spreekkamer.
Deze waarden gelden voor volwassenen tot 80 jaar. Bij mensen boven de 80 jaar oud mag de bovendruk wat hoger zijn, tussen 150-160 mmHg. Bij hoge bloeddruk zijn meestal zowel de bovendruk en de onderdruk verhoogd. Soms kan ook alleen de bovendruk verhoogd zijn. Hoge bloeddruk is geen ziekte, maar het vergroot de kans op en/of verergert hartziekten.
Behandeling van hoge bloeddruk
De behandeling bestaat vaak uit leefstijlaanpassingen. Dit betekent bijvoorbeeld:
stoppen met roken, afvallen, gezond eten en het verminderen van zoutinname,
voldoende bewegen, beperken van alcohol gebruik en het leren omgaan met stress. Naast leefstijlaanpassingen, kan het zijn dat u medicijnen nodig heeft om uw bloeddruk te verlagen. Als u hier vragen over heeft of moeilijk vindt, bespreek dit dan met uw arts of verpleegkundig specialist.
Thuis uw bloeddruk meten
De arts vraagt u om thuis uw bloeddruk te meten omdat uit onderzoek blijkt dat deze meting thuis betrouwbaarder is en vaak lager is dan uw bloeddruk in de spreekkamer. Als u thuis meet, geldt daarom dat uw bloeddruk te hoog is bij een bovendruk hoger dan 135 mmHg en onderdruk hoger dan 85 mmHg.
Het is belangrijk dat u een gevalideerde bloeddrukmeter aanschaft. Gevalideerd wil zeggen: dat de bloeddrukmeter juist meet en betrouwbaar is. U kunt zien welke bloeddrukmeters gevalideerd zijn op de website van de hartstichting (www.
hartstichting.nl/risicofactoren/thuis-de-bloeddruk-meten). Ook kan de (Radboud) apotheek of de thuiszorgwinkel u hier informatie over geven.
Daarnaast is het belangrijk dat u de juiste manchetmaat heeft. De manchet is de bloeddrukband die om uw bovenarm gaat. Controleer voor de aanschaf van uw bloeddrukmeter de manchetmaat, meet de omtrek van uw bovenarm eventueel op in het midden van uw bovenarm. Op de bloeddrukband staat vaak in centimeters de omtrek aangeven.
Wij adviseren u geen pols- of vingerbloeddrukmeter aan te schaffen, omdat deze niet voldoende betrouwbaar zijn.
Uitleg bloeddruk meten
1. Zorg ervoor dat u goed weet hoe uw bloeddrukmeter werkt.
2. Meet zeven dagen achter elkaar.
3. Doe elke ochtend drie metingen: in het eerste half uur na het opstaan, voor u de medicijnen inneemt en voor het ontbijt. Doe ook elke avond drie metingen in het half uur voor het naar bed gaan..
3
4. Vermijd, vooral in het halfuur voor de meting, zoveel mogelijk factoren die de bloeddruk beïnvloeden, zoals alcohol, roken/tabak, drugs, koffie en fysieke inspanningen.
5. Ga zitten op een stoel met de rug tegen de rugleuning, zonder de benen over elkaar te slaan, voeten plat op de grond en in een rustige omgeving (zie afbeelding). Meet op ontblote bovenarm en zorg dat uw kleding niet knelt.
6. Doe de manchet (bloeddrukband) om, controleer of de onderrand van de manchet zich 2-3 centimeter van de plooi tussen uw onderarmen en boven- arm bevindt. De slang waarmee de manchet met het apparaat verbonden is, moet aan de binnenkant van de arm worden gelegd.
7. Laat uw arm rusten, zo hoog (eventueel op kussen of stapeltje boeken) dat het midden van de manchet ter hoogte van het midden van het borstbeen is (harthoogte). Neem steeds dezelfde arm om te meten, zoals afgesproken met uw arts.
8. Wacht 5 minuten in deze houding voor u gaat meten.
9. Vermijd spreken en bewegen tijdens het meten (ook bij opblazen en ontluch- ten).
10. Wacht tussen de metingen telkens één minuut , doe drie metingen.
11. De meeste meters geven per meting drie waarden:
•
een hogere waarde, meestal meer dan 110 (bovendruk: systole).•
een lagere waarde (onderdruk: diastole).•
de pols (meestal tussen 60 en 100).12. De eerste van de drie metingen die u elke keer doet, telt niet mee. Van de an- dere twee metingen berekent u het gemiddelde van de bovendrukken, van de onderdrukken en van de pols. Deze getallen schrijft u op samen met de datum en het tijdstip van meten.
13. Na zeven dagen voert u uw bloeddrukwaarden in. Dat kan via de beveiligde, digitale omgeving mijnRadboud. Kijk op www.radboudumc.nl/mijnRadboud voor meer informatie. Maakt u nog geen gebruik van mijnRadboud? Lever dan de bloeddrukwaarden aan zoals u dat heeft afgesproken met uw arts.
Bijvoorbeeld via de mail of tijdens het eerstvolgende polibezoek.
14. Op de pagina mijnRadboud vindt u bij veelgestelde vragen een digitale instructie over het invoeren van bloeddrukmetingen. Bij twijfel over uw bloed- drukmeting, vraag uw arts of verpleegkundig specialist om advies.
Juiste houding voor een bloeddrukmeting
Contact
Als u vragen hebt, twijfelt of onzeker bent over klachten die te maken hebben met uw hartaandoening of behandeling, neemt u dan contact op met de polikliniek Cardiologie.
Ruimte voor uw notities
Radboud universitair medisch centrum Adres
Cardiologie Hoofdingang
Geert Grooteplein-Zuid 10, route 725 6525 GA Nijmegen
Postadres Radboudumc
Huispost 725, Cardiologie Postbus 9101
6500 HB Nijmegen
01-2016-7610
