BIJWERKING BELICHT
Glaucoom
Wereldwijd zijn er miljoenen mensen die glaucoom hebben. Glaucoom is een beschadiging van de oogzenuw als gevolg van een verhoogde oogboldruk, waardoor men minder goed ziet. Vooral mensen ouder dan veertig jaar, mensen van negroïde afkomst en mensen die verziend of bijziend zijn, lopen een verhoogd risico op glaucoom. Ook wanneer de aandoening in de familie voorkomt, of wanneer men aan diabetes mellitus lijdt, kan dit een verhoogd risico op glaucoom geven.
Open- en geslotenkamerhoek - glaucoom
Bij glaucoom is er sprake van een verminderde afvoer van kamervocht (vocht in de oogbol). Het vocht kan het oog dus niet verlaten terwijl er in de achterste oogkamer alweer nieuw vocht wordt geproduceerd. Omdat het vocht nergens naartoe kan, wordt de druk in het oog hoger. Hoge oogdruk kan leiden tot een toenemende, blijvende bescha - diging van de oogzenuw, waardoor een gedeelte van het gezichtsveld kan uitvallen.
We onderscheiden twee soorten glaucoom:
• openkamerhoekglaucoom, waarbij de afvoerkanaaltjes minder goed werken
Het mechanisme hierachter is nog niet volledig opgehelderd, maar er wordt gedacht dat corticosteroïden de afvoer van het kamervocht belemme ren, waar - door de oogboldruk stijgt. De tijd tot het optreden van openkamer hoek glaucoom is bij het gebruik van corticosteroïden afhankelijk van het type corticosteroïd, de dosering, het doseringsinterval, de toedieningsweg en de individuele gevoeligheid. Wanneer de oogboldruk toeneemt, moet het corticosteroïd gestaakt worden.
Het ontstaan van geslotenkamerhoek - glaucoom kan als bijwerking optreden bij het gebruik van ipratropium, SSRI’s, tricyclische antidepressiva en
maagzuurremmers van de klasse H2- antagonisten. De anticholinerge werking van deze middelen kan zorgen voor pupilverwijding. Doordat de spiertjes rond de iris korter en dikker worden, wordt de kamerhoek nauwer. Bij topiramaat, waarbij ook een gesloten - kamerhoekglaucoom kan ontstaan, is het werkingsmechanisme anders. Dan wordt dit mogelijk veroorzaakt door een allergische reactie. Het straalvormig lichaam kan dan gaan zwellen en tegen de iris drukken, waardoor er te weinig ruimte in het voorste deel van het oog overblijft. Bij topiramaat treedt de bijwerking vaak op in de eerste twee weken van het gebruik. Omdat oog - klachten verschillende oorzaken kunnen hebben, is het belangrijk om bij klach - ten contact op te nemen met de huisarts.
Gerda Weits, farmakundige, werkzaam bij Bijwerkingencentrum Lareb
Bronnen: zie pag. 50
In de rubriek Bijwerking Belicht bespreekt
Bijwerkingencentrum Lareb in elk nummer van UA een bijwerking. In dit nummer aandacht voor glaucoom als gevolg van geneesmiddelengebruik.
Glaucoom als bijwerking
door een (gedeeltelijke) verstopping;
• geslotenkamerhoekglaucoom, waarbij de afvoerkanaaltjes wel goed werken, maar niet toegankelijk zijn omdat de iris deze afsluit.
In beide gevallen ontstaat er een verhoogde oogboldruk. Omdat bescha - diging van de zenuw niet hersteld kan worden, is het belangrijk om glaucoom vroeg te onderkennen met behulp van meting van de oogboldruk.
Oogdruppels, een laserbehandeling en oogoperaties zijn de belangrijkste behandelmethoden bij beide typen glaucoom.
Glaucoom als bijwerking van geneesmiddelgebruik
Glaucoom kan ook ontstaan door genees middelgebruik.
Openkamerhoekglaucoom kan ontstaan bij het gebruik van zowel lokaal als sys - temisch toegediende corticoste roïden.
UA | 3 | 2018 | 21
Zicht bij glaucoom.
UA3.2018.qxp_A4 4-4 30-05-18 10:34 Pagina 21
