Opvolging aanbevelingen Effectiviteitsonderzoek bij de rijksoverheid; vervolgonderzoek (peilmoment augustus 2017)

(1)

Opvolging aanbevelingen (peilmoment augustus 2017)

Opgave ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK), Buitenlandse Zaken (BZ), Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking (BHOS), Defensie, Economische Zaken (EZ), Financiën, Infrastructuur en Milieu (IenM),

Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW), Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), Veiligheid en Justitie (VenJ), Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Ministerie voor Wonen en Rijksdienst (WenR)

Effectiviteitsonderzoek bij de rijksoverheid; vervolgonderzoek (27 juni 2013)

Aanbeveling uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer

Toezegging van bewindspersoon Nawoord van Algemene Rekenkamer

Stand van zaken op aanbeveling

Aan alle ministers

Verantwoord eventuele afwijkingen van het voorschrift uit de

Comptabiliteitswet aan de Tweede Kamer.

In beleidsdoorlichtingen zullen ministers aangeven welke evaluaties er zijn op beleidsonderdelen. Ook zullen beleidsdoorlichtingen duide- lijk maken welke delen van beleid niet op effectiviteit zijn onderzocht en waarom.

Meer inzicht in beleidseffectiviteit is dringend gewenst. Het is noodzake- lijk te weten welke de meest en welke de minst effectieve overheids- interventies zijn. Wij krijgen niet de indruk dat met de voorgestelde werkwijze beleidsevaluatie-als-be- stuurlijk-hulpmiddel-bij-besluitvor- ming de noodzakelijke impuls krijgt.

BHOS - Actie is afgerond

¹

BZ - Actie is afgerond

²

BZK - Actie is afgerond

³

DEF - Actie is afgerond

⁴

EZ - Actie is afgerond

⁵

FIN - Actie is in uitvoering

⁶

IenM - Actie is afgerond

⁷

OCW - Actie is afgerond

⁸

SZW - Actie is afgerond

⁹

VenJ - Actie is afgerond

¹⁰

VWS - Actie is in uitvoering

¹¹

WenR - Actie is afgerond

¹²

Aan alle ministers

Houd het overzicht van de mate waarin beleid is afgedekt met effec- tiviteitsonderzoek actueel, inclusief verklaringen voor het ontbreken van effectiviteitsonderzoek actueel.

De minister van Financiën doet geen specifieke toezeggingen. Wel zegt hij dat de begrotingen en jaarversla- gen vanaf 2013 een goed en volledig beeld zullen geven van geplande en afgeronde onderzoeken.

Ook de mogelijkheden van ‘open data’, bij uitstek geschikt voor inhoudelijke ondersteuning van beleidsevaluatie, worden karig benut in plaats van ruimhartig omarmd. Dit is een gemiste kans in deze tijd van schaarste.

BHOS - Actie is afgerond

¹³

BZ - Actie is afgerond

¹⁴

BZK - Actie is afgerond

¹⁵

DEF - Actie is afgerond

¹⁶

EZ - Actie is afgerond

¹⁷

FIN - Actie is afgerond

¹⁸

IenM - Actie is afgerond

¹⁹

OCW - Actie is afgerond

²⁰

SZW - Actie is afgerond

²¹

VenJ - Geen actie

²²

VWS - Actie is afgerond

²³

WenR - Actie is in uitvoering

²⁴

Aan alle ministers

Verantwoord door middel van bovengenoemd overzicht aan de Tweede Kamer over de mate waarin wordt voldaan aan evaluatieplicht uit de Comptabiliteitswet.

De ministers doen geen toezegging. BHOS - Actie is afgerond

²⁵

BZ - Actie is afgerond

²⁶

BZK - Actie is afgerond

²⁷

DEF - Actie is afgerond

²⁸

EZ - Actie is afgerond

²⁹

FIN - Geen actie

³⁰

IenM - Actie is afgerond

³¹

OCW - Geen actie

³²

SZW - Actie is afgerond

³³

VenJ - Geen actie

³⁴

VWS - Geen actie

³⁵

WenR - Actie is in uitvoering

³⁶

(2)

Aanbeveling uit onderzoek van de Algemene Rekenkamer

Toezegging van bewindspersoon Nawoord van Algemene Rekenkamer

Stand van zaken op aanbeveling

Aan alle ministers

Meld resultaten van deugdelijk effectiviteitsonderzoek van derden aan de Tweede Kamer.

De minister van Financiën doet geen concrete toezeggingen. De minister erkent wel in algemene zin dat onderzoeksresultaten van derden aan Tweede Kamer moeten worden gemeld.

BHOS - Geen actie

³⁷

BZ - Geen actie

³⁸

BZK - Actie is afgerond

³⁹

DEF - Actie is afgerond

⁴⁰

EZ - Actie is afgerond

⁴¹

FIN - Geen actie

⁴²

IenM - Geen actie

⁴³

OCW - Geen actie

⁴⁴

SZW - Actie is afgerond

⁴⁵

VenJ - Geen actie

⁴⁶

VWS - Geen actie

⁴⁷

WenR - Actie is in uitvoering

⁴⁸

Aan alle ministers

Verbeter de digitale informatievoor- ziening over beleid.

In het ‘Evaluatie- en Onderzoeks- overzicht’ zijn sinds de introductie van Verantwoord Begroten per departement online alle aan begro- tingen gerelateerde onderzoeksrap- porten terug te vinden.

BHOS - Actie is afgerond

⁴⁹

BZ - Actie is afgerond

⁵⁰

BZK - Actie is afgerond

⁵¹

DEF - Actie is afgerond

⁵²

EZ - Actie is afgerond

⁵³

FIN - Actie is afgerond

⁵⁴

IenM - Actie is afgerond

⁵⁵

OCW - Actie is afgerond

⁵⁶

SZW - Actie is afgerond

⁵⁷

VenJ - Geen actie

⁵⁸

VWS - Actie is afgerond

⁵⁹

WenR - Actie is in uitvoering

⁶⁰ 1 Zie de MvT 2018 en de bij de Begroting BHOS 2018 behorende Evaluatieprogrammering (rijksoverheid.nl). Het Jaarverslag BHOS 2017 is beschikbaar op rijksoverheid.nl.

2 Zie de MvT 2017 en de bij de Begroting BZ 2017 behorende Evaluatieprogrammering (rijksoverheid.nl). Het Jaarverslag BZ 2016 is beschikbaar op rijksoverheid.nl.

3 FEZ monitort standaard de voortgang van de beleidsdoorlichtingen. Indien blijkt dat een beleidsdoorlichting niet conform planning kan worden afgerond, dan zal dit in een brief aan de Tweede Kamer worden vermeld. Als slechts een gedeeltelijke beleidsdoorlichting van een artikelonderdeel plaatsvindt, dan is dit in de beleidsagenda van zowel de begroting expliciet vermeld en van een toelichting voorzien. Hierbij is ook aangegeven wanneer het overige gedeelte van het artikelonderdeel wordt geëvalueerd. Ook in de beleidsdoorlichtingen zelf, die naar de Tweede Kamer worden gestuurd, wordt helder verwoord wat binnen en buiten de scope van het onderzoek valt. Actie is afgerond: Met de ingevoerde werkwijze en toegewezen capaciteit is dit geborgd waarbij continue aandacht aan dit onderwerp actueel blijft.

4 Op 16 juli 2014 is de beleidsdoorlichting Kwetsbare scheepvaart nabij Somalië naar de Tweede Kamer gestuurd. Hierin wordt een overzicht gepresenteerd van alle gebruikte (interne) evaluatiedocumenten. Dit beleid is voortgezet in de beleidsdoorlichting Flexibel Personeels Systeem. Deze beleidsdoorlichting is eind mei 2015 naar de Tweede Kamer verstuurd.

5 Conform het voorschrift uit de CW is in recent afgeronde beleidsdoorlichtingen aangegeven welke instrumenten wel en niet zijn geëvalueerd (art. 11 en art. 18) en is, indien van toepas- sing, ingegaan op eventuele methodologische beperkingen (zie: Tweede Kamer, 30 991, nr. 31 en nr. 29).

6 Dit is feitelijk een doorlopende activiteit

7 Besluit Bestuursraad IenM in 2013. De hier gedane toezegging komen we in de praktijk na. Zie bijvoorbeeld de beleidsdoorlichtingen waterkwantiteit en regionaal openbaar vervoer.

8 In de beleidsagenda en begroting wordt een dekkende programmering van de beleidsdoorlichtingen opgenomen.

9 Zie Begroting SZW 2015: Bijlage 7 - Evaluatie- en overig onderzoek.

10 Het plan van aanpak van elke doorlichting moet vanaf de tweede helft van 2013 door Financiën en door DFEZ worden goedgekeurd. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de reikwijd- te van het onderzoek en of de RPE 2013 juist wordt toegepast.

11 Dit is een continu punt van aandacht bij de beleidsdoorlichtingen die lopen en/of nog uitgevoerd gaan worden.

12 Zie opvolgmonitor BZK (dubbele uitvraag heeft geen zin want min BZK heeft portefeuille WenR overgenomen) FEZ monitort standaard de voortgang van de beleidsdoorlichtingen.

Indien blijkt dat een beleidsdoorlichting niet conform planning kan worden afgerond, dan zal dit in een brief aan de Tweede Kamer worden vermeld. Als slechts een gedeeltelijke beleidsdoorlichting van een artikelonderdeel plaatsvindt, dan is dit in de beleidsagenda van zowel de begroting expliciet vermeld en van een toelichting voorzien. Hierbij is ook aangegeven wanneer het overige gedeelte van het artikelonderdeel wordt geëvalueerd. Ook in de beleidsdoorlichtingen zelf, die naar de Tweede Kamer worden gestuurd, wordt helder verwoord wat binnen en buiten de scope van het onderzoek valt.

13 Zie de Evaluatieprogrammering (beschikbaar op rijksoverheid.nl). De interne versies van de evaluatieprogrammering verschaffen hier eveneens inzicht in.

14 Zie de Evaluatieprogrammering behorende bij de Begroting BZ 2017 (rijksoverheid.nl). De interne versies van de evaluatieprogrammering verschaffen eveneens inzicht.

15 Zie eerdere toelichtingen. Actie is afgerond, naast de ingevoerde werkwijze en toegewezen capaciteit is dit proces geborgd waarbij continue aandacht aan dit onderwerp actueel blijft.

Zo is in de begroting bij de beleidsagenda een overzicht opgenomen dat een meerjarige beeld geeft van de uitgevoerde en geplande beleidsdoorlichtingen.

16 De programmering van beleidsdoorlichtingen is opgenomen in de Begroting Defensie 2015. In het jaarverslag legt Defensie verantwoording af over de uitgevoerde beleidsdoorlichtingen. Indien een beleidsdoorlichting vertraagt, wordt de Tweede Kamer daarover geïnformeerd met een Kamerbrief.

17 In 2012 heeft de minister van EZ een dekkende programmering toegezegd en ook opgeleverd. In 2013 en latere jaren is deze basis in stand gehouden en geactualiseerd (zie Jaarverslag EZ 2012, 2013, 2014, 2015 en 2016; en ook Begroting EZ 2013, 2014, 2015, 2016 en 2017).

18 Volgens het ministerie wordt dit inmiddels gedaan. Ook bij Jaarverslag 2014 open data.

19 Programmering via begroting en realisatie effectiviteitsonderzoek via bijlage bij jaarverslag http://www.rijksbegroting.nl/2014/verantwoording/jaarverslag,kst208145_36.html 20 De begroting en het jaarverslag zijn/worden conform de Rijksbegrotingsvoorschriften opgesteld. Het project ‘Zicht op effectiviteit’ is geïmplementeerd.

21 Zie Begroting SZW 2015: Bijlage 7 - Evaluatie- en overig onderzoek.

22 De bewindspersoon heeft geen toezegging gedaan.

23 De begroting en jaarverslag zijn/worden conform de Rijksbegrotingsvoorschriften opgesteld waar dit nu onderdeel van uit maakt.

(3)

24 Zie opvolgmonitor BZK (dubbele uitvraag heeft geen zin want min BZK heeft portefeuille WenR overgenomen) Zie eerdere toelichtingen.

25 De mate van dekking is aangegeven in de tabellen van de MvT behorende bij de Begroting BHOS 2017.

26 De mate van dekking is aangegeven in de tabellen behorende bij de MvT 2017.

27 Aan de evaluatieplicht uit de Comptabiliteitswet wordt voldaan. Zie hiervoor begroting BZK 2016. Actie is afgerond: Met de ingevoerde werkwijze en toegewezen capaciteit is dit geborgd waarbij continue aandacht aan dit onderwerp actueel blijft.

28 De afwijkende indeling van de Begroting Defensie (naar organisatieonderdelen in plaats van beleidsartikelen) maakt dat beleidsthema’s het aangrijpingspunt vormen van beleidsdoorlichtingen. Beleidsthema’s kunnen uitgaven uit meerdere artikelen bevatten. De beleidsdoorlichtingen van alle beleidsthema’s dekken alle artikelen in zijn geheel.

29 Bij de evaluatieplanning wordt gestreefd naar een dekkende programmering. Afwijkingen van de evaluatieplicht worden in de beleidsdoorlichting toegelicht en zo mogelijk (bij afzien van geplande evaluatie voordat het onderzoek is begonnen) in de evaluatieplanning.

30 Volgens de bewindspersoon wordt dit reeds gedaan.

31 Programmering via begroting en publicatie bij realisatie op http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/evaluaties-van-beleid/evaluaties/evalueren-bij-infrastructuur-en-milieu 32 De bewindspersoon heeft geen toezegging gedaan.

33 Zie Begroting SZW 2015: Bijlage 7 - Evaluatie- en overig onderzoek. Zie Jaarverslag SZW 2014: Bijlage 6 - Afgerond en evaluatie- en overig onderzoek.

36 Zie opvolgmonitor BZK (dubbele uitvraag heeft geen zin want min BZK heeft portefeuille WenR overgenomen) Aan de evaluatieplicht uit de Comptabiliteitswet wordt voldaan. Zie hiervoor begroting BZK 2016.

37 Er zijn geen specifieke acties geformuleerd, maar de Tweede Kamer wordt voortdurend geïnformeerd door middel van MvT’s, jaarverslagen en de evaluatierapporten zelf. Daarnaast worden de resultaten van alle IOB-onderzoeken aan de Tweede Kamer verstrekt. Het ministerie van Financiën stuurt 2 maal per jaar een actualisering van de planning aan de MR.

38 Alle beschikbare rapporten worden gepubliceerd op rijksoverheid.nl.

39 Het is inmiddels gangbare praktijk, dat deugdelijke effectiviteitsonderzoeken van derden naar de Tweede Kamer worden verstuurd. Actie is afgerond, zie ook de bijlage bij de begroting en het jaarverslag met een overzicht van deze onderzoeken.

40 Effectiviteitsonderzoeken van derden zullen ook in de beleidsdoorlichting worden gebruikt. Zie ook de eerste aanbeveling.

41 Deugdelijke evaluaties van derden die betrokken worden bij evaluatieonderzoek worden waar relevant gemeld worden aan de Tweede Kamer.

45 Zie Jaarverslag SZW 2014: Bijlage 6 - Afgerond en evaluatie- en overig onderzoek.

48 Zie opvolgmonitor BZK (dubbele uitvraag heeft geen zin want min BZK heeft portefeuille WenR overgenomen) Het is inmiddels gangbare praktijk, dat deugdelijke effectiviteitsonderzoeken van derden naar de Tweede Kamer worden verstuurd.

49 Alle beschikbare rapporten worden gepubliceerd op rijksoverheid.nl 50 Alle beschikbare rapporten worden gepubliceerd op rijksoverheid.nl.

51 Zie hiertoe de bijlage bij de begroting 2016. Actie is afgerond: Met de ingevoerde werkwijze en toegewezen capaciteit is dit geborgd waarbij continue aandacht aan dit onderwerp actueel blijft. Daarbij wordt de RBV gevolgd voor de opzet van dit overzicht.

52 Beleidsdoorlichtingen worden verzonden aan de Tweede Kamer en zijn daarmee tegelijkertijd via internet beschikbaar. Het ministerie van Financiën publiceert op een internetpagina alle beleidsdoorlichtingen van alle departementen (inclusief die van Defensie).

53 Het Ministerie van EZ verwijst naar de toezegging.

54 In het ‘Evaluatie- en Onderzoeksoverzicht’ zijn sinds de introductie van Verantwoord Begroten per departement online alle aan begrotingen gerelateerde onderzoeksrapporten terug te vinden. Ook voor de Begroting Financiën 2016.

55 Evaluaties naar doelmatigheid en doeltreffendheid worden gepubliceerd. Een publicatieoverzicht wordt als bijlage bij het jaarverslag gepresenteerd http://www.rijksbegroting.nl/2014/

verantwoording/jaarverslag,kst208145_36.html.

56 De begroting is conform de Rijksbegrotingsvoorschriften opgesteld.

57 Zie Jaarverslag SZW 2014: Bijlage 6 - Afgerond en evaluatie- en overig onderzoek.

59 Sinds de introductie van Verantwoord Begroten zijn per departement in het ‘Evaluatie- en Onderzoeksoverzicht’ de online verwijzingen naar de onderzoeksrapporten terug te vinden.

60 Zie opvolgmonitor BZK (dubbele uitvraag heeft geen zin want min BZK heeft portefeuille WenR overgenomen) Zie hiertoe de bijlage bij de begroting 2016.