Laat zien wie je echt bent
1. INLEIDING BIJ HET
VEERTIGDAGENPROJECT
In de veertigdagentijd lezen we teksten uit het evangelie volgens Matteüs. We horen wat Jezus zegt over Gods nieuwe wereld. En we denken na over wat wij hier en nu al van die nieuwe wereld kunnen zien.
Tijdens dit project komen de volgende verhalen uit het evangelie volgens Matteüs aan bod:
- Jezus vertelt over het echte geluk (Matteüs 5:1-12) - Laat zien wie je echt bent (Matteüs 5:13-16) - Je moet goed zijn voor iedereen (Matteüs 5:43-48) - Onze Vader (Matteüs 6:9-13)
- Het huis op het zand (Matteüs 7:24-8:1) - Palmzondag: ‘Wie is die man?’ (Matteüs 21:1-11) - Pasen: Jezus leeft! (Matteüs 28:1-10)
- Na Pasen: De uitzending van de leerlingen (Matteüs 28:16-20)
Het project heet dit jaar: Tussen hemel en aarde. We beginnen met vijf teksten uit de Bergrede. Jezus vertelt in de Bergrede over Gods nieuwe wereld en hoe een leven met God eruitziet. Hij schetst deze nieuwe wereld aan de hand van mooie zegenspreuken, scherpe voorbeelden en uitdagende opdrachten. In het vervolg van het evangelie zien we hoe Jezus door Israël trekt
en deze nieuwe wereld zichtbaar maakt in zijn woorden en daden. De Bergrede krijgt hier concreet vorm.
Op Palmzondag, paaszondag en de
zondag na Pasen horen we het paasverhaal zoals Matteüs dat vertelt. We denken erover na wat dit te maken heeft met Gods nieuwe wereld.
Zoals deze serie zondagen begon op een berg, zo eindigt hij ook: we lezen hoe Jezus vanaf een berg in Galilea zijn leerlingen eropuit stuurt om iedereen over hem te vertellen, en om Gods nieuwe wereld te laten zien. ‘En,’ zegt hij, ‘vergeet nooit: ik ben altijd bij jullie, totdat de nieuwe wereld komt’ (Matteüs 28:20).
Voor het moment met de kinderen in de kerkdienst is er een 3D-berg waaraan verschillende voorwerpen opgehangen kunnen worden. Op deze berg volgen de kinderen Jezus en zijn leerlingen die de berg beklimmen, onderweg naar Pasen. Elke zondag komt er een voorwerp bij dat bij het thema van die zondag hoort. Er is ook een projectlied beschikbaar. Voor de kinderen van 4-8 jaar en voor de kinderen van 8-12 jaar is er elke zondag een verwerking die aansluit bij het project. Doe je niet mee aan het hele project? Meestal kun je deze verwerking dan ook prima los gebruiken.
Daarnaast is er bij elke zondag materiaal dat je sowieso kunt gebruiken, met of zonder het project.
2. INLEIDING BIJ DEZE ZONDAG
Op deze zondag staat Matteüs 5:13-16 centraal: Jezus legt uit dat je zijn leerlingen herkent aan hoe ze leven. Hij gebruikt daar twee beelden voor: zout en een lamp.
Voor de kinderen van 4-8 jaar richten we ons op Jezus die zegt dat zijn leerlingen het zout in de wereld zijn.
Voor de kinderen van 8-12 jaar richten we ons op Jezus die zegt dat zijn leerlingen het licht in de wereld zijn.
3. CONTEXT VAN DE BIJBELTEKST
De komst van Gods nieuwe wereld (in andere vertalingen: het koninkrijk van God) is de kernboodschap van het Nieuwe Testament.
Het staat centraal in het leven van Jezus. We lazen hoe hij de Bergrede direct begint met ‘het echte geluk’, en hoe dat verbonden is met Gods nieuwe wereld. Vandaag lezen we verder uit de Bergrede.
Aan de Bergrede gaan vier hoofdstukken vooraf. Matteüs legt steeds verband tussen de geschiedenis van Israël en hoe die geschiedenis verdergaat in de persoon van Jezus. Dit doet hij soms duidelijk aan de hand van profetieën (‘Dat moest zo gebeuren. Want dat wordt al verteld in de heilige boeken’), maar soms ook impliciet en subtiel, door verwijzingen die wij niet direct herkennen. In de eerste vier hoofdstukken zit ook zo’n verwijzing, namelijk naar het verhaal van de uittocht van het volk van Israël.
Belangrijke verhalen en thema’s uit het verhaal van de uittocht worden met het leven van Jezus verbonden. Je zou kortweg kunnen zeggen dat Jezus het hele verhaal van Israël opnieuw uitleeft, maar nu met een andere afloop. Het is alsof Matteüs tegen zijn lezers wil zeggen:
- ‘Herinner je je nog hoe Mozes werd geboren in een land van slavernij? En dat hij ternauwernood ontsnapte aan de farao die alle jongetjes liet vermoorden? Moet je zien: Jezus wordt ook geboren in een land dat overheerst wordt, door de Romeinen, met een Herodes die weinig anders is dan die farao!’
- ‘Herinner je je nog dat God onze voorouders toen bevrijdde door hen door de Rietzee te leiden? Moet je zien: Jezus gaat in de doop ook door het water!’
- ‘Herinner je je nog dat ze daarna op de proef gesteld werden in de woestijn, maar dat dit niet goed afliep? Moet je zien: Jezus wordt ook op de proef gesteld, maar dit keer met een goede afloop!’
Bij de Bergrede klinkt ook een belangrijk verhaal uit Israëls heilige boeken op de achtergrond mee. Het doet denken aan hoe het volk Israël op de berg Sinai de wet krijgt van Mozes. Daarmee is de Bergrede dus niet zomaar een verzameling teksten. Matteüs zegt hier dat het onderwijs van Jezus net zo belangrijk is als het onderwijs van Mozes. Jezus wordt hier voorgesteld als een door God gestuurde wetgever: iemand met gezag die regels geeft voor een eerlijke, goede en mooie wereld.
4. UITLEG VAN DE BIJBELTEKST
In het gedeelte dat we vandaag lezen, legt Jezus uit wat kenmerkend is voor zijn leerlingen. Waar herken je hen aan? Om dit duidelijk te maken gebruikt Jezus drie beelden: zout, een stad op een berg, en licht. Deze beelden hebben als overeenkomst dat het erom gaat dat de leerlingen zichtbaar zijn en invloed hebben. Dit doen ze vooral door goede dingen te doen.
Wat opvalt is dat de uitspraken van Jezus stellend van aard zijn: hij zegt niet hoe je zout of licht wordt, je bent het.
Ook moet het voor de Joodse tijdgenoten van Jezus vreemd geklonken hebben dat zij zelf het zout en het licht zijn. Zout en licht stonden voor hen namelijk symbool voor Gods aanwezigheid in de wereld. In de Joodse traditie lagen andere zaken meer voor de hand om zout en licht te zijn.
Denk bijvoorbeeld aan Gods huis (de tempel), Gods woorden (de heilige boeken), Gods stad (Jeruzalem) (zie bijvoorbeeld Jesaja 60:1). Allemaal dingen waarin God zelf aanwezig is.
Als de leerlingen goede dingen doen, kan God, die zelf het licht is, door hen heen schijnen, net zoals hij door Jezus schijnt (Matteüs 4:16). In de persoon van Jezus, in zijn woorden en daden, zie je hoe God is en hoe hij wil samenleven met mensen. Jezus nodigt zijn leerlingen uit om hem te volgen, en door hun goede daden dat licht te laten schijnen. Hiermee geven ze ‘als zout’ smaak aan het leven, en kunnen ze een verschil maken in de wereld. Niet door
Laat zien wie je echt bent
6. WAT HEB JE NODIG?
4-12 jaar In de kerkdienst
- de bouwplaat van de berg - het kaartje met de illustratie
van zondag 2: de kaars in het zoutvaatje
- een zaklamp - een spiegel 4-8 jaar
Om te doen: Zout verspreidt kleur Per kind:
- een vel karton En verder:
- stiften of potjes met vloeibare lijm - één pak zout per tien kinderen - een bak om het zout in op te
vangen - verfkwasten
- verschillende kleuren waterverf - krantenpapier voor op de tafels - verfschorten
- keukenrolpapier
Om te doen: De wereld in Per kind:
- een zwart kartonnen bordje - twee eetlepels zout En verder:
- mokken - warm water - lepels
Om te doen: Zout- en suikerspel Per kind:
- een roerstaafje
- een vel papier met een pen En verder:
- dertien bekertjes gevuld met zout - zeven bekertjes gevuld met
suiker
8-12 jaar Om te beginnen - een zaklamp - een emmer
Bijbeltekst - een bijbel
Om te doen: Licht in de wereld - een diepvrieszakje met ritssluiting
horizontaal (formaat 24 x 31 cm) - het werkblad van de zaklamp - een wit vel A4-papier - een zwart vel A4-papier En verder:
- watervaste stiften - kleurpotloden
Om te doen: Gaat er al een lampje branden?!
- werkblad
Om te doen: Laat je licht schijnen - een ballon
- een spaarlamp - droog haar
- een donkere ruimte 5. UIT DE BIJBEL
4-8 jaar
Voor de jongste kinderen is er een kaartje met de tekst van Matteüs 5:13.
8-12 jaar
Voor de oudste kinderen is er een kaartje met de tekst van Matteüs 5:16.
127
debijbel.nl/bijbelbasics
Jullie zijn het zout in deze wereld.
Zout heeft een sterke smaak.
MATTEUS 5:13..
127
debijbel.nl/bijbelbasics
Zo moeten ook jullie een licht zijn en schijnen voor alle mensen. Dan zien ze de goede
dingen die jullie doen. En dan zullen ze jullie hemelse Vader eren.
MATTEUS 5:16..
7 . MOMENT MET DE KINDEREN IN DE DIENST
Tussen hemel en aarde
Tijdens het project Tussen hemel en aarde staat de boodschap van Jezus centraal zoals die naar voren komt in de Bergrede. Hier vertelt hij hoe Gods nieuwe wereld eruit ziet. Ook denken we na over wat wij hier en nu al van die nieuwe wereld kunnen zien.
Wat heb je nodig?
- de berg zoals je die voor zondag 1 in elkaar hebt gezet (Bijbel Basics zondag 126)
- het kaartje met de illustratie van zondag 2: de kaars in het zoutvaatje
- een zaklamp - een spiegel Voorbereiding:
- Zet de berg met deze zijde naar voren.
- Hang het kaartje van de vorige zondag in de sleuf.
- Verstop het kaartje met de illustratie van zondag 2 op een donkere plek of een plek die moeilijk zichtbaar is.
Aan de slag:
- Laat de berg zien aan de kinderen.
- Vertel de kinderen dat dit de berg is waarop Jezus de mensen uitleg geeft over Gods nieuwe wereld.
In de weken voor Pasen horen we wat Jezus vertelt over die nieuwe wereld en wat hij laat zien van deze wereld. En we denken na over wat wij hier en nu al van die nieuwe wereld kunnen zien.
- Vertel kort iets over vorige zondag aan de hand van het voorwerp dat al aan de berg hangt.
- Vandaag vertelt Jezus dat je aan iedereen mag laten zien wie je echt bent.
- Vraag of twee kinderen je willen komen helpen bij het volgende proefje.
- Het ene kind mag de spiegel vasthouden en het andere kind schijnt met de zaklamp in de spiegel.
- Geef het kind met de spiegel in de handen de opdracht om nu het licht op het voorwerp te laten schijnen op de donkere plek (of die moeilijk zichtbaar is).
- Wanneer het voorwerp gevonden is, hang dan samen het kaartje van deze zondag in de sleuf van de berg, op de weg naar boven.
- Vertel de kinderen dat ze straks een verhaal van Jezus gaan horen waarin hij vertelt over hoe je je licht mag laten schijnen in de wereld. Dat je daarmee het licht van God in de wereld mag laten zien.
In de kerkdienst
Op de achterkant van de
Tip
berg staat de grafsteen die op Paaszondag van het graf weggerold wordt. Je kunt er voor kiezen de achterkant
af te schermen voor de gemeente.
Laat zien wie je echt bent
In de kinderdienst
8. OM TE BEGINNEN
4-8 jaar Zout en peper
In het verhaal van vandaag vertelt Jezus over zout. Zout geeft smaak aan het eten, net als peper. In dit spel komen na iedere ‘strooibeurt’ het zout en de peper bij elkaar.
Aan de slag:
- Eén kind is de smaakmaker. De andere kinderen gaan per twee rug aan rug staan, de armen ineengehaakt. Zij zijn het zout en de peper.
- Als de smaakmaker roept: ‘Zout en peper, strooi!’ laten de tweetallen elkaars armen los, ‘verstrooien’ zich door de ruimte en gaan met een ander kind rug aan rug staan, de armen ineengehaakt.
- De smaakmaker probeert de kinderen te tikken voordat ze opnieuw een ander kind bij de arm
kunnen pakken.
Variant:
- Je kunt het spel moeilijker maken door aan de ene helft van de spelers een wit papiertje te geven en aan de andere helft een zwart papiertje. Zwart staat voor peper en wit staat voor zout.
- Nu moet elk tweetal bestaan uit zout (wit papier) en peper (zwart papier).
8-12 jaar
Licht onder een emmer
In het verhaal van vandaag zegt Jezus dat het geen zin heeft om licht onder een emmer te zetten. Waarom dat zo is, ervaren de kinderen zelf.
Wat heb je nodig?
- een zaklamp - een emmer Aan de slag:
- Doe alle lampen uit en de gordijnen dicht, of ga met de kinderen naar een donkere ruimte.
- Eén van de kinderen doet de zaklamp aan en legt die op de grond.
- Wat zie je allemaal?
- Laat een kind met de zaklamp op de grond schijnen en vervolgens op het plafond.
Welke verschillen zijn er nu?
- Zet nu een emmer over de brandende zaklamp heen. Wat gebeurt er nu?
Tips
- Bij een oneven aantal speelt de kinderwerker ook mee.
- Is de groep groot?
Dan kun je meerdere smaakmakers
aanwijzen.
Laat één van
Tip
de kinderen het bijbelgedeelte van
vandaag met een zaklamp
voorlezen.
9. GEBED ALS DE KINDERDIENST BEGINT
Goede God,
Het is vandaag de tweede zondag van de veertigdagentijd.
We leven toe naar Pasen, het grote feest van Jezus’
opstanding.
Iedere week horen we verhalen van Jezus.
Hij vertelt hoe een leven met God eruitziet.
Vandaag horen we hoe het is om een leerling van Jezus te zijn.
Een leerling van Jezus verstopt zich niet.
Een leerling van Jezus laat zien wie hij of zij is.
Zoals zout smaak geeft aan het eten, zoals een lamp licht geeft in het donker, zo is iemand die Jezus volgt.
Amen
Tip
Ga in een kring zitten voor dit gebed. Je kunt een kaars aansteken, of de
kaars die je meeneemt uit de dienst in het
midden zetten.
10. BIJBELVERHAAL
4-8 jaar
Bij Matteüs 5:13-16
Vertel het verhaal. Bekijk tijdens of na het verhaal met elkaar de plaat bij dit verhaal.
Vraag de kinderen om goed te kijken en te vertellen wat ze zien. Je kunt eventueel de weetjes uit het bovenbouwmateriaal gebruiken om wat meer uit te leggen.
Jij bent net als zout
Jezus zit op een steen op een berg. Aan Petrus en zijn vrienden, en aan alle mensen en kinderen die zitten te luisteren, vertelt hij over Gods nieuwe wereld. Over hoe gelukkig je bent als je daarbij mag horen.
‘Als je met mij meegaat,’ zegt Jezus, ‘als je mijn leerling bent, dan ben je het zout dat de wereld nodig heeft.’
Huh?
Petrus kijkt verbaasd. Wat zegt Jezus nu?
Zout? Zout is helemaal niet lekker, toch?
Maar wacht even.
Toen Petrus klein was, heeft hij weleens een stuk brood geproefd waar geen zout in zat.
Zijn moeder was vergeten zout in het deeg te doen. Het brood smaakte heel anders dan anders. Het was niet lekker. Het had eigenlijk helemaal geen smaak. Er hoeft maar een klein beetje zout in het brood. Maar als het er niet in zit, dan mis je iets.
Als je vis of vlees wilt bewaren, heb je ook zout nodig. Dat heeft Petrus vroeger van zijn vader geleerd. Als je een vis niet meteen opeet, gaat hij stinken en rotten. Maar als je de vis door het zout rolt en daarna droogt in de zon, kun je hem lang bewaren. Dan blijft hij goed. Zout zorgt ervoor dat eten niet bederft.
Zout lijkt onbelangrijk. Het zijn maar heel kleine korreltjes. Het is niet eens lekker. Je kunt er niet zomaar een hap van nemen. Maar je hebt het hard nodig!
‘Als het zout niet zout meer is,’ zegt Jezus,
‘dan kun je het net zo goed weggooien. Dan
Laat zien wie je echt bent
is het niks waard. Net zoals gewoon zand niks waard is.’
Het is even stil.
Petrus denkt terug aan die dag, een paar maanden geleden, waarop Jezus langskwam toen hij aan het vissen was.
‘Ga met me mee,’ zei Jezus toen. En Petrus en zijn broer deden dat. Ze lieten hun visnetten in de steek en ze gingen met Jezus mee.
Was dat wel een goed idee?
Ja, denkt Petrus nu. Dat was een heel goed idee. Het is het beste dat hij ooit gedaan heeft: met Jezus meegaan. Leerling van Jezus worden.
Want als je bij Jezus hoort, dan heb je een belangrijke taak. Dan kun je de wereld beter en mooier maken. Je bent net zo belangrijk als die kleine korreltjes zout. Dat is wat Jezus bedoelt.
Jezus vertelt nog verder.
‘Als je mijn leerling bent,’ zegt hij, ‘dan ben je licht in deze wereld. Een licht in het donker.
Jullie weten natuurlijk allemaal: als je een lamp hebt, dan moet je daar niet een emmer overheen zetten. Want dan heb je niks aan je
lamp. Dan is het nog steeds donker.
Nee, een lamp moet je hoog neerzetten, dan kan iedereen alles goed zien.’
Petrus krabt aan zijn hoofd. Hij weet wat er in de heilige boeken staat.
Het licht in de wereld – dat is God.
En de mensen in Israël moeten ervoor zorgen dat Gods licht overal op aarde schijnt. Zodat alle mensen op de hele wereld weten: We moeten bij de God van Israël zijn. Hij zorgt voor ons. Hij kan ons helpen.
Zijn de mensen in Israël dat vergeten?
Bedoelt Jezus dat ze een emmer over het licht heen hebben gezet?
Jezus gaat verder. ‘Jullie moeten een licht zijn. Jullie moeten Gods licht laten zien. Dat doe je door goede dingen te doen. Als de mensen dat zien, snappen ze: We moeten bij God zijn. Hij is onze Vader.’
Petrus denkt na. Het is best lastig wat Jezus vertelt. Maar hij begrijpt: als je bij Jezus hoort, dan moet je dat niet geheimhouden. Het is juist goed als andere mensen het weten.
Want jij kunt ze laten zien wie God is. Hoe goed God is. En dat hij voor je zorgt.
8-12 jaar Matteüs 5:13-16
De bijzondere taak van de leerlingen Jezus zei tegen zijn leerlingen: ‘Jullie zijn het zout in deze wereld. Zout heeft een sterke smaak. Maar als het zijn smaak verliest, kun je het niet opnieuw zout maken. Dan is het waardeloos en wordt het weggegooid.
Jullie zijn het licht in deze wereld. Een stad op een berg is voor iedereen zichtbaar.
Niemand zet een brandende lamp onder een emmer. Je zet een lamp juist hoog. Dan schijnt het licht voor alle mensen in huis.
Zo moeten ook jullie een licht zijn en schijnen voor alle mensen. Dan zien ze de goede dingen die jullie doen. En dan zullen ze jullie hemelse Vader eren.’
11. OM TE WETEN
Licht voor alle mensen in huis
Veel huizen in de tijd van Jezus bestonden uit één grote kamer waar iedereen met elkaar samenleefde. Je kunt je dus voorstellen dat een lamp hoog neergezet moest worden, zodat iedereen wat aan het licht had.
Hemelse Vader
Dit is de eerste keer dat er in de Bergrede over God als ‘hemelse Vader’ gesproken wordt. Het zal nog vaker in de Bergrede (en in het Matteüs- evangelie) terugkomen, vooral in hoofdstuk 6 (in de verzen 1, 4, 6, 8-9, en 14-15). Matteüs vindt het belangrijk om deze woorden vaak te herhalen. Want de relatie met God zorgt dat je van binnenuit verandert. Je zou het kunnen vergelijken met hoe je omgaat met een goede vriend of vriendin. Vanbinnen voel je dat je vrienden bent, en aan de buitenkant laat je zien dat je daardoor aardig met je vriend omgaat.
Of denk aan een mooie bloem: in de grond zitten de wortels die het water naar de blaadjes brengt. Je ziet het water niet, maar je ziet de bloem aan de buitenkant wel groeien.
12. OM OVER TE PRATEN
Bij de gespreksvragen staan verschillende soorten vragen: ‘weetvragen’ en ‘denkvragen’. Antwoorden op de weetvragen kun je opzoeken, bijvoorbeeld in het verhaal.
Maar over de denkvragen kun je met elkaar blijven nadenken. Daarom zijn er ook geen foute antwoorden!
4-8 jaar
- Heb je weleens zout los geproefd? Hoe smaakte dat?
- Waarvoor gebruik je zout? Denk ook aan de voorbeelden die Petrus noemt in het verhaal.
- Zout zorgt ervoor dat eten lekkerder gaat smaken.
Jezus zegt dat mensen die bij hem horen ervoor kunnen zorgen dat dingen fijner en leuker worden.
Hoe zou jij op school of thuis dingen fijner en leuker kunnen maken?
6-8 jaar
- Jezus zegt: ‘Als je mijn leerling bent, dan ben je het zout dat de wereld nodig heeft.’
Weet jij wat Jezus hiermee bedoelt?
- Als je bij Jezus hoort, heb je een belangrijke taak.
Weet jij welke? Als je het moeilijk vindt, lees dan met elkaar nog eens in het verhaal wat Petrus daarover zegt.
8-12 jaar
- Wanneer gebruiken we een lamp?
- Waarom zet je een lamp niet onder een emmer?
Wat Jezus vertelt over de lamp en de emmer is een voorbeeld om iets over ons leven te vertellen. Wat betekent dit voorbeeld voor jouw leven, denk je?
- Waarom zegt Jezus dat je een lamp hoog neer moet zetten?
- Jezus geeft de opdracht om een licht te zijn en te schijnen voor mensen om je heen. Hoe kun je een licht zijn, denk je?
- Als je bij Jezus hoort, moet je dat niet voor jezelf willen houden. Vind jij het lastig om te laten zien of om te zeggen dat je van Jezus houdt?
13. OM TE ZINGEN
Zing met elkaar het lied bij dit project:
Hij klimt met je mee. Je vindt het lied op debijbel.nl/bijbelbasics.
Of zing met elkaar Laat zo je licht maar schijnen (Elly en Rikkert) of Laat je licht maar schijnen (Marcel Zimmer).
Laat zien wie je echt bent
14. OM TE DOEN
4-8 jaar
Zout verspreidt kleur
Zoals zout smaak aan eten geeft, zo geven leerlingen van Jezus kleur aan de wereld.
In dit proefje ontdekken de kinderen dat zout ook kleur verspreidt.
Wat heb je nodig?
Per kind:
- een vel karton En verder:
- stiften of potjes met vloeibare lijm - één pak zout per tien kinderen - een bak om het zout in op te vangen - verfkwasten
- verschillende kleuren waterverf - krantenpapier voor op de tafels - verfschorten
- keukenrolpapier
Aan de slag:
- De kinderen maken met lijm een eenvoudige tekening op papier (een regenboog, een bloem, een huis, een poppetje, enzovoort).
- De kinderen strooien zout over de natte lijm. Schud het teveel aan zout in de bak.
- De kinderen dopen hun kwast in een kleur verf en raken met hun kwast voorzichtig het zout aan.
LET OP: niet verven met de kwast, want dan lopen alle kleuren door elkaar. De kinderen tikken met de kwast het zout alleen kort aan.
- Zien de kinderen hoe het zout zelf de kleur verspreidt over de lijnen van hun tekening?
Is tekenen met lijm
Tip
iets te moeilijk? Print dan van tevoren een eenvoudige lijntek
ening uit die de kinderen kunnen
overtrekken met de lijm.
4-8 jaar De wereld in
Jezus zegt: ‘Als je mijn leerling bent, dan ben je het zout dat de wereld nodig heeft.’ Zoals zout smaak toevoegt aan eten, zo voeg jij iets toe aan de wereld als je bij Jezus hoort.
De kinderen maken in dit proefje zoutkristallen en ontdekken hoe mooi die zijn als je ze in de zon houdt.
Wat heb je nodig?
Per kind:
- een zwart kartonnen bordje - twee eetlepels zout En verder:
- mokken - warm water - lepels Aan de slag:
- De kinderen vullen een mok voorzichtig voor de helft met warm water.
- De kinderen roeren er twee eetlepels zout doorheen. Ze roeren tot het zout is opgelost.
- Laat twee eetlepels van dit mengsel op het donkere bord lopen.
- De kinderen nemen hun bordje voorzichtig mee naar huis. Geef het bord eventueel in een doosje mee.
- Zet het bord een paar dagen weg en wacht.
- Wat zie je dan als je licht (bijvoorbeeld van de zon, of van een zaklamp) op het bord laat schijnen?
Uitleg:
- Het water is verdampt en de zoutkristallen zijn op het bord achtergebleven.
- Als je de zoutkristallen in de zon houdt, dan glanzen ze.
Heb je geen donkere
Tip
bordjes? Laat de kinderen de kartonnen bordjes dan zwart verven. Laat de verf drogen voor je verdergaat. Je kunt de bordjes ook in de ruimte van de kinderdienst
laten liggen en de volgende zondag laten zien. Schrijf er
dan wel de namen van de kinderen bij!
6-8 jaar
Zout- en suikerspel
Jezus zegt dat mensen die bij hem horen als zout zijn. Zout maakt verschil.
Proeven de kinderen ook verschil tussen zout en geen zout?
Wat heb je nodig?
Per kind:
- een roerstaafje
- een vel papier met een pen En verder:
- dertien bekertjes gevuld met zout - zeven bekertjes gevuld met suiker Vooraf:
- Nummer de bekertjes van 1 tot en met 20.
- Zet onder op de bekertjes die je met zout gaat vullen de dertien letters uit de zin: jij bent als zout.
- Zet onder op de bekertjes die je met suiker gaat vullen een willekeurige letter.
- Vul de bekertjes met zout of suiker.
- Verspreid de bekertjes door de ruimte.
Aan de slag:
- De kinderen nummeren hun vel papier van links naar rechts tot en met twintig.
- De kinderen lopen langs alle bekertjes.
- Ze proeven voorzichtig met een roerstaafje.
- Denken ze dat het suiker is? Dan zetten ze een kruis achter het nummer van het bekertje.
- Denken ze dat het zout is? Dan tillen ze voorzichtig het bekertje op en zien ze de letter onder op het bekertje. Deze letter noteren ze op hun vel papier achter het nummer van het bekertje.
- Hebben ze alles goed gedaan? Dan lezen de kinderen de letters achter elkaar: Jij bent als zout.
- Weten de kinderen wat Jezus hiermee bedoelt?
Variant voor kleuters:
- Laat de kinderen uit verschillende bekertjes proeven. Ze plaatsen de bekertjes met zout op de ene tafel, de bekertjes met suiker op de andere.
Hoeveel bekertjes zijn er met zout en hoeveel met suiker?
8-12 jaar
Licht in de wereld
Jezus geeft ons de opdracht om te laten zien wie we zijn:
‘Wees een licht voor de mensen om je heen.’
De kinderen maken een knutsel van deze bijbeltekst.
Wat heb je nodig?
- een diepvrieszakje met ritssluiting horizontaal (formaat 24 x 31 cm)
- het werkblad van de zaklamp - een wit vel A4-papier - een zwart vel A4-papier En verder:
- watervaste stiften - kleurpotloden Aan de slag:
- De kinderen schuiven het witte vel papier voorzichtig in het diepvrieszakje.
- Op het diepvrieszakje tekenen de kinderen met watervaste stift allerlei mensen of gezichten.
- De kinderen schuiven een zwart vel papier in het diepvrieszakje.
De tekening met mensen is niet meer goed zichtbaar.
- Ze kleuren de zaklamp met uitzondering van de straal.
- Ze maken de rits van het diepvrieszakje open en schuiven de straal van de zaklamp voor het zwarte papier. Laat je licht maar schijnen voor alle mensen!
Laat zien wie je echt bent
8-12 jaar
Gaat er al een lampje branden?!
Jezus zegt dat wij het licht in deze wereld zijn. In de Bijbel gaat het vaak over licht! De kinderen testen met deze quiz wat zij over licht in de Bijbel weten.
Per kind:
- het werkblad voor de ‘lichtquiz’
Schrijf de letters van de juiste antwoorden in hetzelfde lampje als het lampje bij de vraag. Als je alle vragen goed hebt, lees je wat Jezus tegen de mensen over zichzelf zegt.
1. Op welke dag maakte God het licht? (Genesis 1:3) op de eerste dag I / op de tweede dag M
Hoe wijst God het volk van Israël de weg naar het beloofde land? (Exodus 13:21)
met een wegenkaart A / met een vuur K In de heilige tent moest het licht ’s nachts ….
(Leviticus 24:2-4) aan B / uit K
Waarvan zijn de tangen gemaakt om het licht in de tempel mee te doven? (2 Kronieken 4:21)
van goud E / van brons O
Wie houden volgens Job niet van het licht?
(Job 24:16)
nachtvlinders T / dieven N
Welke stad krijgt voor altijd licht van God?
(Jesaja 60:19)
Jeruzalem H / Betlehem N
Wie zong over Jezus: ‘Omdat God zo veel van ons houdt, stuurt hij het hemelse licht naar ons.’?
(Lucas 1:78)
Maria X / Zacharias E
Om wie straalt het licht van God heen, als ze horen dat Jezus is geboren? (Lucas 2:9)
om de wijze mannen P / om de herders T
Wat moet Abraham tellen van God? (Genesis 15:5) de sterren L / zijn kudde schapen G
Waar zet je volgens Jezus een lamp niet neer?
(Matteüs 5:15)
in een kast E / onder een emmer I
Waarmee vergelijkt de dichter uit Psalm 119 de woorden van God? (Psalm 119:105)
met een lamp in het donker C / met een kaars overdag V
Wie wordt bij zijn bekering verblind door een fel licht uit de hemel?
(Handelingen 22:6) Paulus H / Petrus B
Welk licht schijnt in Gods nieuwe wereld?
(Openbaring 22:5)
het licht van de maan W/ het licht van God T Oplossing:
Ik ben het licht
W W W W W W W W W W W W W
Gaat er al een branden?!
W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W W
Op welke dag maakte God het licht? (Genesis 1:3) ( op de eerste dag H
( op de tweede dag M In de heilige tent moest het licht ’s nachts … . (Leviticus 24:2-4) ( aan J ( uit K
Waarvan zijn de tangen gemaakt om het licht in de tempel mee te doven?
(2 Kronieken 4:21) ( van goud I ( van brons O Wie houden volgens Job niet van het licht?
(Job 24:16) ( nachtvlinders T ( dieven S
Om wie straalt het licht van God heen, als ze horen dat Jezus is geboren? (Lucas 2:9) ( om de wijze mannen P ( om de herders T
Wat moet Abraham tellen van God?
(Genesis 15:5) ( de sterren L ( zijn kudde schapen G Waar zet je volgens Jezus een lamp niet neer?
(Marcus 4:21) ( in een kast E ( onder een emmer I
Wie wordt bij zijn bekering verblind door een fel licht uit de hemel?
(Handelingen 22:6) ( Paulus H ( Petrus B Welk licht schijnt in Gods nieuwe wereld?
(Openbaring 22:5) ( het licht van de maan W ( het licht van God T
Alef 10_2018_DEF_2.indd 15 12-11-18 12:29
Quiz
W W W W W W W W W W W W W
Met Kerst gaat het vaak over licht. Bijvoorbeeld doordat we tijdens advent en met Kerst kaarsen aansteken. In de Bijbel gaat het ook heel vaak over licht! Ontdek met deze quiz wat jij over licht in de Bijbel weet. Schrijf de letters van de juiste antwoorden in het vakje onder hetzelfde lampje als het lampje bij de vraag. Als je alle vragen goed hebt, lees je wat de profeet Simeon zegt als hij Jezus met zijn ouders in de tempel ziet.
Quiz Quiz
Met Kerst gaat het vaak over licht. Bijvoorbeeld doordat we tijdens advent en met Met Kerst gaat het vaak over licht. Bijvoorbeeld doordat we tijdens advent en met Kerst kaarsen aansteken. In de Bijbel gaat het ook heel vaak over licht! Ontdek met Kerst kaarsen aansteken. In de Bijbel gaat het ook heel vaak over licht! Ontdek met
Gaat er al een branden?!
W W W W W W W W W W W W
Hoe wijst God het volk van Israël de weg naar het beloofde land?
(Exodus 13:21) ( met een wegenkaart A ( met een vuur I Welke stad krijgt voor altijd licht van God?
(Jesaja 60:19) ( Jeruzalem H ( Betlehem N
Wie zong over Jezus:
‘Omdat God zo veel van ons houdt, stuurt hij het hemelse licht naar ons.’?
(Lucas 1:78) ( Maria X ( Zacharias E Waarmee vergelijkt de dichter uit Psalm 119 de woorden van God?
(Psalm 119:105) ( met een lamp in het donker C ( met een kaars overdag V
De bijbelteksten staan ook op www.bijbelgenootschap.nl/
alef!
8-12 jaar
Laat je licht schijnen
Jezus geeft ons de opdracht om een licht te zijn. Door goede dingen te doen laten we Gods licht zien.
In dit proefje maken de kinderen licht met een ballon.
Wat heb je nodig?
- een ballon - een spaarlamp - droog haar
- een donkere ruimte Aan de slag:
- Blaas de ballon op en leg er een knoopje in.
- Doe alle lampen uit en doe de gordijnen dicht, of ga met elkaar naar een donkere ruimte.
- Wat denken de kinderen dat er gebeurt als je de ballon tegen de spaarlamp houdt?
- Eén van de kinderen wrijft met de ballon over zijn of haar haar. Een ander kind houdt de spaarlamp vast.
- Het kind houdt de ballon tegen de spaarlamp aan. Zorg dat je tussendoor met de ballon niet iets anders aanraakt, anders verliest de ballon zijn statische lading.
- Wat gebeurt er?
- Een ander kind laadt de ballon opnieuw op door over het haar te wrijven.
- In plaats van de ballon tegen de lamp te houden, beweegt het kind voorzichtig de ballon over de lamp.
- Is er verschil met de eerste keer?
Uitleg:
Door de wrijving tussen de ballon en het haar ontstaat statische elektriciteit.
Als je de ballon daarna tegen de fitting van de spaarlamp houdt, ontstaat er elektrische stroom.
De spaarlamp geeft licht. Door de ballon over de lamp te bewegen, wordt het licht feller.
LET OP: Dit proefje kun je niet doen met een gloeilamp.
De ballon zorgt voor te weinig stroom om de gloeilamp licht te laten geven.
In de Samenlees
Tip
bijbel op bladzijde 1535 vind je nog
meer ideeën.
Wat heb je nodig?
* een ballon * een spaarlamp * droog haar * een donkere ruimte
Blaas de ballon op en leg er een knoopje in.
1
Doe alle lampen uit en doe de gordijnen dicht...
...of ga met elkaar 2
Eén van de kinderen wrijft met de ballon over zijn of haar haar. Een ander kind houdt de spaarlamp vast.
3
Houd de ballon tegen de spaarlamp aan.
4
Laad de ballon opnieuw op en beweeg hem voorzichtig over
de lamp.
4
Wat gebeurt
Is er verschil met de
Laat zien wie je echt bent
15. ZEGEN
In de Bijbel staat een zegen voor alle mensen.
Dat is een wens die vaak aan het einde van de kerkdienst wordt uitgesproken. En die zegenwens zeggen wij hier ook tegen elkaar:
COLOFON Tekst: Nederlands Bijbelgenootschap Bijbeltekst: Bijbel in Gewone Taal Hervertelling bijbelverhaal: NBG/Corien Oranje Illustratie: NBG/Mathias Weber Werkbladen: NBG/Mathias Weber Lichtquiz: Essencio Strip: NBG/Bart den Heeten 3D-berg: NBG/Mathias Weber Lied: Ron Schröder en Marianne Busser (tekst), Marcel Zimmer (muziek) Vormgeving: Frivista DTP: Villa Grafica
‘De Heer zal jullie gelukkig maken en jullie beschermen. De Heer zal bij jullie zijn en voor jullie zorgen. De Heer zal aan jullie denken en
jullie vrede geven.’
Numeri 6:24-25
- Ga in een kring
Tips
staan en houd elkaars handen vast.
- Laat drie kinderen elk een zin uitspreken, of
spreek alles samen uit.
127
debijbel.nl/bijbelbasics
Jullie zijn het zout in deze wereld.
Zout heeft een sterke smaak.
MATTEUS 5:13..
127
Jullie zijn het zout in deze wereld.
Zout heeft een sterke smaak.
MATTEUS 5:13..
127
debijbel.nl/bijbelbasics
Zo moeten ook jullie een licht zijn en schijnen voor alle mensen. Dan zien ze de goede
dingen die jullie doen. En dan zullen ze jullie hemelse Vader eren.
MATTEUS 5:16..
127
Zo moeten ook jullie een licht zijn en schijnen voor alle mensen. Dan zien ze de goede
dingen die jullie doen. En dan zullen ze jullie hemelse Vader eren.
MATTEUS 5:16..
Wat heb je nodig?
* een ballon * een spaarlamp * droog haar * een donkere ruimte
Blaas de ballon op en leg er een knoopje in.
1
Doe alle lampen uit en doe de gordijnen dicht...
...of ga met elkaar naar een donkere
ruimte.
2
Eén van de kinderen wrijft met de ballon over zijn of haar haar. Een ander kind houdt de spaarlamp vast.
3
Houd de ballon tegen de spaarlamp aan.
4
Laad de ballon opnieuw op en beweeg hem voorzichtig over
de lamp.
4
Wat gebeurt
er?
Is er verschil met de
eerste keer?
LAAT JE LICHT SCHIJNEN Jezus geeft ons de opdracht om een licht te zijn. Door goede dingen te doen laten we Gods licht zien. In dit proefje maken de kinderen licht met een ballon.
LICHT VOOR ALLE MENSEN IN HUIS
Veel huizen in de tijd van Jezus bestonden uit één grote kamer waar iedereen met elkaar samenleefde. Je kunt je dus voorstellen dat een lamp hoog neergezet moest worden, zodat iedereen wat aan het licht had.
Zo moeten ook jullie een licht zijn en schijnen voor alle mensen.
Dan zien ze de goede dingen die jullie doen. En dan zullen ze jullie
hemelse Vader eren.
Matteüs 5:16
Voorbereiding
W erkblad (8-12 jaar) Laat zien wie je echt bent
u Q iz
W W W W W W
M et K er st g a a t he t va a k ov er li ch t. B ijv oo rb ee ld d oo rd a t w e tij d en s a d ve nt e n m et K er st k a a rs en a a ns te ke n. In d e B ijb el g a a t he t oo k he el v a a k ov er li ch t! O nt d ek m et ez e q ui z w a t jij o ve r lic ht in d e B ijb el w ee t. S ch rij f d e le tt er s va n d e ju is te a nt w oo rd en in h et v a kj e on d er h et ze lfd e la m p je a ls h et la m p je b ij d e vr a a g . A ls je a lle v ra g en g oe d he b t, le es je w a t d e p ro fe et S im eo n ze g t a ls h ij Je zu s m et z ijn o ud er s in d e te m p el z ie t.
u Q iz
u Q iz
M et K er st g a a t he t va a k ov er li ch t. B ijv oo rb ee ld d oo rd a t w e tij d en s a d ve nt e n m et M et K er st g a a t he t va a k ov er li ch t. B ijv oo rb ee ld d oo rd a t w e tij d en s a d ve nt e n m et K er st k a a rs en a a ns te ke n. In d e B ijb el g a a t he t oo k he el v a a k ov er li ch t! O nt d ek m et K er st k a a rs en a a ns te ke n. In d e B ijb el g a a t he t oo k he el v a a k ov er li ch t! O nt d ek m et
Gaat er al een
brand en?!
W W W W W WW W W W W W
Hoe wijst God het volk van Israël de weg naar het beloofde land? (Exodus 13:21) ( met een wegenkaart
A
(met een vuurI
Jeruzalem
H
BetlehemN
Wie zong over Jezus: ‘Omdat God zo veel van ons houdt, stuurt hij het hemelse licht naar ons.’? (Lucas 1:78) ( MariaX
(ZachariasE
Waarmee vergelijkt de dichter uit Psalm 119 de woorden van God? (Psalm 119:105) (met een lamp in het donker
C
( met een kaars overdagV
e bijbelteksten staan ook op ijbelgenootschap.nl/ alef! 12-11-18 12:27W W W W W W W W W W W W W
brand en?!
W W W W W W WW W W W W W WW W W W W W WW W W W W W WW W W W W W WW W W W W W WW W W W W W WW W W W W W W
Op welke dag maakte God het licht? (Genesis 1:3) (op de eerste dag
H
(op de tweede dagM
In de heilige tent moest het licht ’s nachts … . (Leviticus 24:2-4) (aan J (uit K Waarvan zijn de tangen gemaakt om het licht in de tempel mee te doven? (2 Kronieken 4:21) (vangoudI
(vanbronsO
Wie houden volgens Job niet van het licht? (Job 24:16) (nachtvlinders
T
( dievenS
Om wie straalt het licht van God heen, als ze horen dat Jezus is geboren?(Lucas 2:9) ( om de wijze mannenP
(om de herdersT
Wat moet Abraham tellen van God? (Genesis 15:5) (de ( zijn kudde schapen
Waar zet je volgens Jezus een lamp niet neer? (Marcus 4:21) ( in een kas ( onder een emmer Wie wordt bij zijn bekering verblind door een fel licht uit de hemel? (Handelingen 22:6) (Paulus
H
(PetrusB
Welk licht schijnt in Gods nieuwe wereld? (Openbaring 22:5) (het licht van de maan
