• No results found

PLEISTERS OP DE OGEN GRATIS

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "PLEISTERS OP DE OGEN GRATIS"

Copied!
5
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

PLEISTERS OP DE OGEN GRATIS

Auteur: Arnold Karskens Aantal pagina's: 406 pagina's Verschijningsdatum: 2013-02-28

Uitgever: Querido Fosfor EAN: 9789462250345

Taal: nl Link:

Download hier

(2)

Pleisters op de ogen, pleister op de mond

(3)

Karskens Uitgever J. Overige kenmerken Extra groot lettertype Nee Gewicht g Verpakking breedte mm Verpakking hoogte 37 mm Verpakking lengte mm. Reviews Schrijf een review. Bindwijze: Paperback. Uiterlijk 10 december in huis Levertijd We doen er alles aan om dit artikel op tijd te bezorgen. Verkoop door Akeb 9. In winkelwagen Op verlanglijstje. Bestellen en betalen via bol. Andere verkopers Anderen bekeken ook.

Journalist te koop 7. Geen cent spijt 3. De zaak-Zorreguieta 1. Reisgids voor de frontlijn 2. Operatie laat niets in leven 3. The Uninhabitable Earth 3. Help, er staat een terrorist in mijn keuken Elsevier Speciale Editie Ons Indië 0. Bekijk de hele lijst. Vaak samen gekocht. Geen cent spijt Adviesprijs 17,50 5, Pleisters op de ogen, pleister op de mond De geschiedenis van de Nederlandse oorlogsverslaggeving van Heiligerlee tot Kosovo.

ISBN: Meulenhoff, Amsterdam, pagina's Te vinden in de betere bibliotheek en te koop bij - onder andere - bol. Voor verraders zou geen plaats zijn Het ontluisterende verhaal over de vervolging van WO2-misdadigers in Nederland tussen en Alle pijn van de wereld. Een roman over oorlogsverslaggeving die de kern én de gevolgen van een goddelijke gekte blootlegt.

Een opzienbarende verzameling van fouten, halve waarheden en hele misleidingen door de NOS. Gratis te lezen op de weblog. Operatie laat niets in leven. Desinformatie in de Nederlandse media bijdrage. Help, er staat een terrorist in mijn keuken - tips en overlevingslessen bij een

terreuraanslag thuis, op het werk of op het terras. Onze man in Bagdad. Pleisters op de ogen, pleister op de mond. De geschiedenis van de Nederlandse oorlogsverslaggeving van Heiligerlee tot Kosovo.

Pleisters op de ogen, pleister op de mond

Hebben deze Nederlandse journalisten de waarheid kunnen achterhalen? Onder welke omstandigheden deden zij hun werk? Wat waren de technische of logistieke problemen, was er sprake van zelf- censuur, intimidatie, of leugens, of eigen vooringenomen politieke standpunten? Arnold Karskens schrijft in 'Pleisters op de ogen' de unieke en totaal onbekende geschiedenis van de Nederlandse oologsverslaggeving. Aan bod komen onder meer Napoleons mars naar Rusland, de Brusselse Opstand van , de Tweede Boerenoorlog, de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, de Indonesische bevrijdingsoorlogen, de Hongaarse opstand, de Vietnamoorlog, de Golfoorlog en de strijd in voormalig Joegoslavië. Daarnaast is een hoofdstuk gewijd aan de dood van zes Nederlandse journalisten in El Salvador en Oost-Timor, en is er aparte aandacht voor de vrouwen in dit vak en de verdiensten van de oorlogsverslaggevers.

Blikveld en visie van de journalistiek worden er alleen maar smaller door. De val van de Berlijnse muur en daarmee de verdwijning van de ideologische tegenstelling tussen links en rechts aan het einde van de twintigste eeuw verbetert de berichtgeving vreemd genoeg niet. De verslaggeving van het bloedbad op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking in juni blijkt een aaneenschakeling van overdrijvingen en geëxtrapoleerde waarnemingen. Een halfjaar later bij de val van de Roemeense dictator Ceausescu verdringen Nederlandse verslaggevers zich rond de lijken van overleden ziekenhuispatiënten in Timisoara en laten zich gretig wijsmaken dat het slachtoffers van het regime zijn. Het einde van de twintigste eeuw laat zien dat ondanks de logistieke vooruitgang — van ijlbode en postduif tot e-mail en satellietverbinding — journalisten steeds verder van het strijdtoneel worden gehouden, zodat ​eigen waarneming steeds zeldzamer wordt. De Golfoorlog krijgt de pers nauwelijks met eigen ogen te zien.

Tijdens de Kosovo-oorlog in vormt het dak van een hotel in Belgrado een van de belangrijkste uitkijkposten voor westerse media. In Afrika, waar de laatste decennia van de twintigste eeuw twee op de drie van alle oorlogen woeden, de grootste aantallen vluchtelingen rondzwerven en de meeste oorlogsdoden vallen, krijgen journalisten de waarheid niet boven tafel, omdat er zware logistieke problemen bestaan, omdat tegen de beroepsgroep grof geweld wordt gebruikt, omdat de beroepsgroep zich door niet-gouvernementele organisaties laat manipuleren en doordat de beroepsgroep soms liever verzinsels dan feiten verspreidt.

En dat is jammer. Oorlogsverslaggeving is belangrijk, naar mijn stellige overtuiging zelfs de belangrijkste tak van de journalistiek. Oorlogsnieuws uit diplomatieke kanalen blijft immers beperkt tot een kleine kring ontvangers, en geschiedkundigen zijn secundair bezig, die turen in de

achteruitkijkspiegel. De verantwoordelijkheid van de journalistiek is daarom een grote. Als enige beroepsgroep hebben journalisten een

openbaringsplicht. Ze zijn in staat een stem te geven aan hen die over een oorlog verontwaardigd zijn. Wanneer journalisten er niet over schrijven, blijft een volk in het ongewisse. Hoofdredacteur Joop van Tijn van Vrij Nederland, zelf eenmaal oorlogsverslaggever in de Jom Kippoer-oorlog van , meent dat omdát oorlogen een fase vormen in een bepaalde politieke ontwikkeling, hij de lezers verslagen erover niet mag onthouden.

Nederlandse verslaggevers langs de fronten zijn — in vergelijking met de Amerikaanse, Britse of Franse media — de laatste eeuwen dun gezaaid.

Lopen in de Tachtigjarige Oorlog tientallen scribenten mee in de zomerse marsen tegen de Spaanse overheerser, de Tweede Boerenoorlog kent welgeteld één correspondent. In de belangrijkste oorlog ooit voor Nederland, de Tweede Wereldoorlog, beschikt het ANP in Londen op D-Day, de geallieerde invasie in Normandië op 6 juni , over vier oorlogsverslaggevers van wie er slechts twee Nederlander zijn. Het lage aantal

frontbezoekers toont een opmerkelijke discrepantie aan: hoewel weinig Nederlandse correspondenten afreizen naar de fronten is de interesse van het publiek voor oorlogsnieuws altijd bijzonder groot geweest. In hun boek De Nederlandse krant - schrijven dr. Maarten Schneider en dr. Joan Hemels dat tijden van oorlog steeds gunstig zijn geweest voor het ontstaan van kranten.

Courantiers Broer Jansz. Bij de afscheiding van België van Nederland in vergroot Algemeen Handelsblad zijn verschijningsfrequentie van drie naar vijf maal per week. De stopzetting van dezelfde oorlog in betekent het einde van een ander dagblad, Kroniek van den Dag uit Maastricht, omdat het niet langer voldoende kopers trekt. Op 30 september meldt Algemeen Handelsblad dat de oorlog tussen Italië en Turkije de krant noopt voortaan ook op maandagochtenden te verschijnen. Oorlogsnieuws legt beide liberale kranten geen windeieren. Algemeen Handelsblad verdubbelt tussen en de oplage van ruim zeventien- naar zesendertigduizend exemplaren.

De oplage van de NRC stijgt van dertig- naar drieënveertigduizend exemplaren per dag¹. Oorlog en crisis scoren na ruim vier eeuwen nog altijd prima. Dat blijkt uit een analyse van de eenendertigduizend openingskoppen die de zes landelijke dagbladen tussen en brengen. Het hoogst scoort de oorlog in voormalig Joegoslavië in met openingen; in ; in ; in ; en in een absoluut record van openingen. De Golfcrisis is een goede tweede in

(4)

met en in met openingen. Ter vergelijking: een Nederlandse kabinetsformatie levert in niet meer op dan openingen. Het effect van de

oorlogsberichten door Nederlandse verslaggevers op de Nederlandse publieke opinie is moeilijk te meten. De Italiaanse geschiedschrijver Niccolò Machiavelli wijst al in de vijftiende eeuw, ver voor de eerste Nederlandse oorlogsverslagen, op de beperkingen van het nieuws en dus ook van oorlogsberichten.

Volgens hem worden berichten door lezers subjectief geïnterpreteerd. De lezer haalt datgene eruit wat hij kan gebruiken of wat in zijn denktrant past en maakt zich daarover kwaad, of niet. De rest smijt hij weg. Dat zou oorlogsverslaggeving met het doel meningen te veranderen, volstrekt nutteloos maken. Wel hebben oorlogsberichten soms de potentie de massa te mobiliseren.

In weet de Oprechte Haerlemsche Courant een Frans-Engelse invasie op het strand van Scheveningen te voorkomen, omdat haar berichten honderden inwoners hebben gealarmeerd. Ze begeven zich met enkele kanonnen naar het strand, waar ze na een schotenwisseling de vijandelijke vloot op de vlucht jagen. De Nederlandse oorlogsverslaggeving tijdens de Tweede Wereldoorlog heeft bijgedragen tot het versterken van het vertrouwen van de Nederlandse bevolking in de geallieerde overwinning en het verzet aangemoedigd. Maar het nieuws dat ze verspreidde, was incompleet, gekleurd en vaak onjuist. De vraag of Nederlandse oorlogsverslaggeving propagandistisch is, krijgt ruime aandacht in dit boek.

Nederlandse journalisten houden over het algemeen de belangen van de Nederlandse staat goed in het oog. Vanaf de tijd van Willem van Oranje, die nieuws in dienst stelde van zijn onafhankelijkheidsstrijd, tot Kosovo, van waaruit reportages verschenen die naadloos aansloten bij de opstelling van de Nederlandse politiek ten opzichte van Servië, is dat merkbaar.

Maar ook de eigen werkgever wordt door journalisten niet vergeten, zoals de berichtgeving uit de Spaanse Burgeroorlog en de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog leert: wiens brood men eet, diens woord men spreekt. Illustratief is een voorbeeld uit de Eerste Wereldoorlog:

waarnemingen uit de eerste hand van de verslaggever worden overstemd door de redactie. Wanneer in de nacht van 29 op 30 april Britse bommenwerpers een verwoestende last afgooien op Zierikzee, raken ongeveer honderd huizen beschadigd en vallen er vele gewonden en drie doden. De Rotterdamse Telegraaf -correspondent Philip Pinkhof bereikt als eerste verslaggever de geteisterde stad op Schouwen-Duiveland en meldt de volgende ochtend in een grote reportage dat de inscripties en nummers in de stukken bomscherf de daders aanwijzen: het waren de Engelsen.

De Telegraaf -redactie, die de Engelsen in hun strijd tegen Duitsland steunt, neemt de veronderstelling van haar correspondent niet over. Men weet het, op het ogenblik dat wij dit neerschrijven, nog niet. Is het een Duitsch vliegtuig? Men is gezien, het optreden van Duitschers tegenover ons land in den loop der oorlogsjaren geneigd onmiddellijk te denken aan een dier rücksichtslose daden die ons al zooveel ellende hebben bezorgd, maar die in dit geval alle vorige in ernst overtreffen. Verder nog dit.

De termen oorlogsverslaggever, oorlogsjournalist, frontverslaggever en oorlogscorrespondent zijn in dit boek door elkaar gebruikt. Telkens wordt bedoeld: een persoon die uit hoofde van zijn of haar beroep werkzaam is in een oorlogsgebied als verslaggever, tekenaar, fotograaf, cameraman, voor het vergaren van informatie voor publicaties, persagentschappen, radio- of televisie-uitzendingen of filmnieuwsdiensten.

Ze gaan akkoord met de bevoegdheid van de commandant, of de militaire censuur, die verspreiding van hun materiaal kan ophouden of verbieden als dit de veiligheid van een operatie in gevaar brengt of om welke propagandistische reden dan ook. Nederlandse oorlogscorrespondenten zoals omschreven in de Conventie van Genève waren er alleen in de Korea-oorlog en de Tweede Golfoorlog Dat wil zeggen: journalisten zonder enig ander mandaat dan hun perskaart of met hooguit een autorisatie van de vechtende partij aan welker zijde zij zich bevinden. Voor bescherming zijn ze afhankelijk van goedwillende militairen, rebellen of burgers die verder geen verplichting aan journalisten hebben.

Juist de gevaren van beschietingen, landmijnen, agressieve lieden bij wegblokkades of leden van geheime diensten bemoeilijken het werk.

Daarbovenop komen logistieke problemen als kapotte bruggen, uitgevallen telefoonverbindingen en benzinegebrek. Het zijn verzachtende omstandigheden voor in de knel geraakte verslaggeving, maar een excuus om slechte journalistiek af te leveren mogen ze niet zijn.

Wat Nederlandse verslaggevers bezielt om ondanks alle moeilijkheden toch naar gevaarlijke gebieden af te reizen is door henzelf zó moeilijk uit te leggen, dat ik mij in dit boek niet waag aan een definitief antwoord. Bij veel oorlogen spelen nationalistische gevoelens van verslaggevers een belangrijke rol, zeker als het voortbestaan van de eigen natie op het spel staat, zoals tijdens de Tweede Wereldoorlog. Soms zijn gevoelens van solidariteit, van betrokkenheid met een gebied of een volk, een drijfveer, zoals voor Vrije Volk -verslaggever Levinus van Looi in de Spaanse Burgeroorlog.

Mijn eigen ervaringen als oorlogsverslaggever in meer dan vijfentwintig verschillende oorlogen en conflicten, vanaf de burgeroorlog in El Salvador in tot nu, laat ik in dit boek ook buiten beschouwing. Ik heb ze eerder beschreven in Berichten van het front. Reden voor mij om aan dit boek te beginnen was dat het me hielp te zoeken naar het antwoord op de vraag die mij in al mijn jaren als oorlogsverslaggever heeft geplaagd: wat is het nut van oorlogsverslaggeving?

En hoe doe ik het? Nederlandse journalisten — inclusief ikzelf, zie Berichten van het front — laten zich leiden door emotie. De wens kijkers en lezers te overtuigen overheerst soms de journalistieke plicht de hele waarheid te melden. Onze kennis van achtergronden van een conflict is vaak onvoldoende, we zijn gehaast, niet vrij van ijdelheid en staan onder druk van deadlines, die we moeten halen ook als er niks te melden valt.

Oorlogsverslaggeving onderscheidt zich van elke andere tak van het journalistieke bedrijf door de gevaren. In komt cameraman Cornel Lagrouw om als hij zijn professionele impuls, thuiskomen met goed beeldmateriaal, laat prevaleren boven zijn veiligheid. In valt Sander Thoenes in Oost- Timor in handen van moorddadige Indonesische militairen als hij een gevaarlijk deel van de hoofdstad Dili inrijdt zonder zich vooraf te informeren.

Sander wilde een deadline halen.

Over zijn berichtgeving uit voormalig Joe​goslavië zegt hij dat Nederlandse politici zowel als burgers tenminste nooit meer zullen kunnen beweren dat ze het niet hebben geweten. Geschiedenisboeken zijn nooit volledig. Het is onmogelijk om vier eeuwen publicaties te bestuderen en te analyseren. Evenmin is het mogelijk iedere journalist te noemen of — indien nog in leven — te spreken die ooit in een oorlogsgebied heeft

(5)

gewerkt. Ik meen wel de belangrijkste oorlogen waarover Nederlandse journalisten berichtten, te hebben opgenomen. De Libanese burgeroorlog , de Eerste Golfoorlog Irak-Iran , de opstand van de boslandcreolen in Suriname en talloze andere guerrillaoorlogen, zoals die op Sri Lanka en in Angola, zijn buiten de boot gevallen. Deels omdat ik aan deze conflicten in Berichten van het front aandacht heb besteed en deels omdat ik vóór alles de rode draad in dit boek wilde vasthouden.

Die zou zijn verdwenen in de overvloed. Ik behandel in dit boek ook uitsluitend Nederlandse en Nederlandstalige verslaggevers werkzaam voor Nederlandse media. Voor de volledige lijst zie KB. Pleisters op de ogen maandag 09 maart Check Arnold Karskens. De 16 plus Boeken van Arnold. Bestel Bestel Nepnieuws explosie. Bestel Journalist te koop, over de onafhankelijke journalistiek die zwaar onder druk staat. Hoe corrupt zijn onze media? Medeverantwoordelijkheid van de vader van Koningin Máxima bij honderden verdwijningen in Argentinië.

Pleisters op de ogen

Toon meer Toon minder. Samenvatting Wie deden en doen er aan Nederlandse zijde verslag van een oorlog? Hebben deze Nederlandse journalisten de waarheid kunnen achterhalen? Onder welke omstandigheden deden zij hun werk? Wat waren de technische of logistieke problemen, was er sprake van zelf- censuur, intimidatie, of leugens, of eigen vooringenomen politieke standpunten? Arnold Karskens schrijft in 'Pleisters op de ogen' de unieke en totaal onbekende geschiedenis van de Nederlandse oologsverslaggeving. Aan bod komen onder meer Napoleons mars naar Rusland, de Brusselse Opstand van , de Tweede Boerenoorlog, de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, de Indonesische bevrijdingsoorlogen, de Hongaarse opstand, de Vietnamoorlog, de Golfoorlog en de strijd in voormalig Joegoslavië. Daarnaast is een hoofdstuk gewijd aan de dood van zes Nederlandse journalisten in El Salvador en Oost-Timor, en is er aparte aandacht voor de vrouwen in dit vak en de verdiensten van de oorlogsverslaggevers.

Lees de eerste pagina's. Reviews Schrijf een review. Kies je bindwijze. Direct beschikbaar. Verkoop door bol. Ebook Op verlanglijstje. Reizen langs de Rebellen met een Runen R. Page , Yolande Michon , Gertrudis A. Beoordeling Beoordeel dit boek als eerste! Mooi boek? Deel het met je vrienden! Twitter Facebook LinkedIn Pinterest. Stöbere bei Google Play nach Büchern. Weiter zu Google Play ». Pleisters op de ogen, pleister op de mond : de geschiedenis van de Nederlandse oorlogsverslaggeving van Heiligerlee tot Kosovo. Arnold Karskens. Wie deden en doen er aan Nederlandse zijde verslag van een oorlog?

Hebben deze Nederlandse journalisten de waarheid kunnen achterhalen?

Alle Remmen Los Jonas Salk : A Life

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Op de kaart met de tweede partij per gemeente zijn Forum voor Democratie en VVD weer goed zichtbaar.. In het grootste deel van Nederland komt op zijn minst een van de twee

[r]

The working commission on Usability of Workplaces (CIB W111) by the International Council for Research and Innovation in Building and Construction (CIB) conducted research on

Wat die taal van die geloof en die religie en Skrif kenmerk en onderskei van ander tipe metaforiese taal is nie soseer die aanwesigheid van simbole en metafore nie of

Die Tweede Wereldoorlog het in meer as een opsig 'n invloed op KMDOS uitgeoefeno Aanvanklik het die vereniging onder emstige kritiek deurgeloop omdat sy lede

Gas 1 ct per jaar duurder Elektriciteit 0,5 ct/j goedkoper Onrendabele top. Subsidie

Zoals in art 213 Gemeentewet is voorgeschreven, zal de controle van de in artikel 197 Gemeentewet be- doelde jaarrekening met ingang van het rekeningjaar 2004, uitgevoerd door de

De dichter Paul Haimon droeg Oote onder veel hilariteit voor, begeleid door een jazzbandje, en was waarschijnlijk zo onder de indruk van zijn eigen succes dat hij het