Inlichtingen bij dhr. L.M.M. van Moorsel, telefoonnummer (026) 359 84 87 e-mailadres: post@gelderland.nl
Antwoord op Statenvragen PS2018-264 Arnhem, 22 mei 2018 zaaknr. 2018-006118
De leden van Provinciale Staten Beantwoording schriftelijke Statenvragen statenlid Penninx
( PvdA ) over Toepassing Bestrijdingsmiddelen
Ingevolge het bepaalde in artikel 39 van het Reglement van Orde Provinciale Staten van Gelderland 2017 doen wij u hieronder het antwoord van ons college op de vragen van het statenlid Penninx (PvdA) toekomen.
Inleiding van de vragensteller:
De afgelopen weken zie je in Gelderland helaas weer vele velden geel kleuren vanwege het
doodspuiten van het gewas met het omstreden bestrijdingsmiddel glyfosaat (Round Up). Er zijn zelfs voorbeelden dat er gespoten wordt tot in bermen, sloten, grondwaterbeschermingsgebieden en langs pas aangelegde kruidenrijke akkerranden.
Tijdens de ontmoeting tussen Gelderse statenleden en Gelderse Natuur- en Milieuorganisaties op 4 april 2018 op landgoed De Slangenburg gaf Hoogleraar Henk Siepel van de Radboud Universiteit aan dat het aantal insecten de afgelopen dertig jaar met driekwart is gedaald en dat de bodemfauna in het landelijk gebied steeds verder achteruitgaat. Dit heeft uiteraard invloed op vogels en andere dieren en dit is zorgelijk. Je kunt wel natuurgebieden aanleggen maar als de gronden daarnaast bespoten worden met bestrijdingsmiddelen dan gaat de biodiversiteit er nog steeds niet op vooruit. En wat zijn de risico’s voor de volksgezondheid als in grondwaterbeschermingsgebieden en in bermen met glyfosaat gespoten wordt waar mensen en kinderen wandelen en recreëren. Daarom heeft de PvdA de volgende vragen:
Vraag 1 :
Deelt GS de zorgen van de PvdA over de risico’s die het in grote hoeveelheden spuiten van het bestrijdingsmiddel glyfosaat met zich mee brengt? Deelt GS de zorg dat dit soort middelen de biodiversiteit en de gezondheid van mens en dier schade toe brengen?
Antwoord:
De toelating en de voorschriften met betrekking tot het gebruik van glyfosaat is een bevoegdheid van de Rijksoverheid. Het middel mag nu worden gebruikt voor een beperkt aantal toepassingen. Het College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (Ctgb) beoordeelt of gewasbeschermingsmiddelen en biociden veilig zijn voor mens, dier en milieu voordat ze worden verkocht. Zolang de middelen worden toegepast conform de geldende voorschriften worden de risico’s voor de volksgezondheid aanvaardbaar geacht. Desondanks maken wij ons ook zorgen over het gebruik in relatie tot de kwaliteit van het grondwater. Zo hebben we recent in IPO-verband een brief gestuurd naar de Minister van I&W om haar onze zorgen te uiten over het overschrijden van normen voor gewasbeschermingsmiddelen in grondwater en haar te vragen om het toelatingsbeleid aan te scherpen. Ook hebben we haar gevraagd om op Europees niveau te werken aan een betere afstemming tussen het toelatingsbeleid voor gewasbeschermingsmiddelen en het beleid over het voorkomen en verminderen van gevaarlijke verontreinigende stoffen. In de reactie op het ontwerp 6e actieprogramma NitraatRichtlijn eind vorig jaar hebben we bij de Minister van LNV ook in IPO-verband onze zorg geuit over (de toename van) het gebruik van chemische middelen voor het doden van de vanggewassen en aangedrongen op nader onderzoek naar alternatieven voor deze middelen.
2 Vraag 2 :
Is het toegestaan om in bermen, sloten, grondwaterbeschermingsgebieden en in de nabijheid van natuurgebieden en dorpen op grote schaal te spuiten met glyfosaat en andere bestrijdingsmiddelen?
Zijn hier richtlijnen voor?
Antwoord:
Het gebruik van glyfosaat als middel om onkruid te bestrijden in de akkerbouw en voor het vernietigen van grasland is toegestaan. De hoeveelheid per hectare is gemaximaliseerd, afhankelijk van de toepassing. Voor glyfosaat gelden geen specifieke beperkingen met betrekking tot het toepassen in grondwaterbeschermingsgebieden. De NVWA ziet erop toe dat het gebruik van
gewasbeschermingsmiddelen plaatsvindt binnen wetgeving en regelgeving, met zo min mogelijk risico's voor mens, dier en milieu. De provincie heeft daarin verder geen rol.
Vraag 3 :
Tijdens het werkbezoek van de commissie op 4 april 2018 bleek dat veel bermen niet natuurlijk beheerd worden. Ze worden door veel boeren op dezelfde wijze gebruikt als regulier grasland waar bemest wordt en met bestrijdingsmiddelen wordt gespoten. Is GS het met ons eens dat kruidenrijke natuurlijk beheerde bermen zowel belangrijk zijn voor biodiversiteit als voor recreatie? Op welke wijze kan de provincie ervoor zorgen dat bermen langs wegen beter beschermd en natuurvriendelijker worden?
Antwoord:
Het beheer van wegbermen is primair de verantwoordelijkheid van de betreffende grondeigenaren.
Voor de meeste wegbermen is dat de wegbeheerder. Voor provinciale wegen is dat de provincie. Bij het beheer en onderhoud van wegen is ons beleid al enkele jaren dat geen glyfosaat wordt toegepast bij onderhoud van bermen, behalve in zeer uitzonderlijke gevallen, zoals bij de bestrijding van de Japanse duizendknoop. Maar ook daarvoor loopt nu een proef met bestrijding met heet water.
Vraag 4 :
Gelukkig zijn er boeren die hun bedrijfsvoering zo georganiseerd hebben dat het op grote schaal doodspuiten van gewassen met glyfosaat niet nodig is. Denk bijvoorbeeld aan de biologische landbouw. Ook veel gangbare boeren weten hoe ze een goed en sterk gewas kunnen telen zonder dat dit ten koste gaat van de biodiversiteit, bodemleven, gezondheid en de kwaliteit van ons
drinkwater. Deze kennis moet echter beter verspreid worden. Is GS bereid om samen met LTO en de Gelderse Natuur- en Milieuorganisaties te onderzoeken op welke wijze alle Gelderse boeren richting een bedrijfsvoering zonder het gebruik van glyfosaat en andere bestrijdingsmiddelen gestimuleerd kunnen worden?
Antwoord:
Binnen het project de Vruchtbare Kringloop Achterhoek wordt reeds door boeren in de Achterhoek onderzocht wat de mogelijkheden zijn van het vernietigen van vanggewassen zonder het gebruik van Glyfosaat. Ook het gebruik van andere vanggewassen in plaats van gras of gewasrotatie kunnen oplossingen zijn. Verder zijn wij in gesprek met GNMF en LTO over hoe we kennisoverdracht aan boeren rond dit thema als onderdeel van natuurinclusieve landbouw kunnen stimuleren. Wij zien geen aanleiding om aanvullend onderzoek te starten.
Gedeputeerde Staten van Gelderland
C.G.A. Cornielje - Commissaris van de Koning P.G.G. Hilhorst - secretaris
