~,Leiden"
in teken van stembus
Ortn 1'1)d"<tcut
ó\W.
A~-~oelrlol
'" cLl. Milkol \t!rUij Oll Otlk~IO hODII'\t ~unt.:n -.
do
rerot~IIJk~votkii!.Jirllll
m<U~<fntl\lt• dto <1'<\ VVOV<•dgo
W••~:..ob!ro"ll
hiv~ "'•1•
Slltd&gcllooru~l.... U·cMn
•
Pagina 3
de
voortgezelltl
sphtstng
lfJ
d~F- • ._,,,
•
Pagrna
5• 1ussenlljds
b<?grotmgsbeeld
•
Pagma 8 ell 9
samen·
vawng van redevoermgen
van
VIJl
prommente sprekers
~0
raëli
Rad!O-Uttzendmg vc.n de
VVO
vr1jdag 29 moi van
18.20-16 30
uur over
de
zend
tilversurn l (402
111
)
Vr
ij
h
eid
v
an
m~ongsuiûog
u.itgova van de
v
olksp
q
rtij vo
o
r v
r
ij
h
eid en de
m
oc.
r
atie
Volgende week
woensdag
'ul~,:,•u•l· wrr•L ~~ "' n•ll11f1 ;,
ji·U~, .,.1uU :\f~d+•JIIIihl \\ ''''f fiii.IS ,j, ,.f~wl•tl~. 11t1 JII1Uif 1!111
tf• =1'1111'' Ult•r•Hh t I•· S..i•·.1.1 lt•
... ' \ .. 11··· n •lh r~
...
ilh\1'l'll.h u•~;llt 111 I '"l"lt•hl\\1'11
kt' &.u.,..t l,. ,lfr ~~ ... 111 1l lttlr'l
ntl twl ui•mr• r, ltll IIH 1f.tt ut• tt 1' I i ij ltl
f
tl fi~ I tt.l.t '"I I lf'l''• tl.iY~.In:.:,.t• fu b ••• th1
J-t ~ Ct"f'tl ••1•'-•w11•t1 H•f•' t•I•T"r " ' '• llllóll
•·u•r
"I''
I IHI.,. iLl t»ut )1 t•ll ltl hrh hf'\ l i j ... ,,..;, f _f'llttJIL tf' lH ' " ' 11
\ .l.lt d.- •I• IU•)II f ti'-t' hr I'• • hl ...
•ft. " ' ' r.•htL't.r; 1n .u .. \"'"'' 11:'-'td• t.·n
" I ... ~..- .. ~. lt•H •11 "tH11 11
dat l&llt lrooh•tt '•w tUil"~ 1• u·li)
lt~ttt•l•·, nhn rnl• nu;: h r' .. t••u•
,,., .. -'UJh•U ..Q.II UI \\jl .f lltl,.o·
~• ,... •u ... t • tl '"' I '' .- u t
lt•\•'IÇ.ttf'i.. lo,.r(lle-jt •lU411 111•
h• I OM t'~l1n.htl ' lil ' t j;h
Un-c uut \t'Uoo•c..,t•t ',J "" n "I'
,
... ,,
''
, a. "'
I• ••"
r'
lo-tiJII h~·l•HI1•1 Jollil ~~ tl 11111 hiJ 1'•·1
' ' r\ r ltll ,,,.., olh --.Jo rltl li I
hrt'll tfru. \\ur•h \111 tuh•tl)l.
l!llt, unllr,~t Af
.I''
•llr•u .. it n Uil 11•• hu·•lt•u, rt dn-.ln ''""" o4.u1 lH
hHt:..i'-o·iuon tU \hl
•••·f
"4-•i•N•In tl:l •• \.UI th \ \ u Hl,, U liL hl'j)tl \\l!llllltiJULI,.
2 -
vrijdag
29
mei 1970
Kamerleden
spreken
l
r
· Ja· · • - rubrl• werden epenbare ét
tenminste voor alle VVD-leden toeg~nke·
1\jke bijeenkomsten aangekondigd, tijdens welke het woord ll'evoerd zal worden door kamerleden van de VVD. Alleen Yolledige aankondigingen worden gepubliceerd (ml· nimaal moeten worden opgegeven de ge· meeBte waar de bijeenkomst plaats heeft eB llet ~rebouw, de naam van de &preker en het tijdstip Yan aanvang).
Kopij Yeor deze rubriek dient gezonden te worden aan het algemeen &ecretariaat yan tie VVD, Koninglnnegracht 61 te Den Haac. De rubriek wordt afgesloten op maantlagechtend
1%...
uur •oorafgaancle - · tie Yerechijniap•atum ••• Vrilleiel enBem-atte.
Kopij voor deze rubriek zen-dea aan: mevr. mr. E. de Boock-Beddinc, Stadhouders. , plantsoea lU, Dea Haac.
Aankondigingen
Datum 1 Gemeente 1 Plaats en tijdstip 1 Sprekers
29 mei Kampen De buitenwacht; 20.00 uur dr. K. van Dijk 29 mei Haarlem Brinkma.n; 20.00 uur mr. W. J. Geertsema
29 mei ;Moordrecht
- -
mr. dr. C. Berkhouwer29 mei Maartensdijk 21.00 uur H. Wiegel
29 mei Barendrecht van Ouds 't Raadshuis; drs. Th. H. 'Joekes 20.00 uur
29 mei Hoogvliet Scholengemeenschap Alb. mr. H. E. Koning Eins te in
29 mei Baarn Hotel de la Promenade; L. M. de Beer 20.15 uur
29 mei Asperen
- -
mr. J. G. Rietkerk29 mei Manniekendam restaurant de Waegh; H. J. L. Vonhoff 20.00 uur
30 mei. Purmerend
- -
mr. dr. C. Berkhouwermr. A. Geurtsen 1 juni Rotterdam hotel Regina; 20.00 uur mr. A. Geurtsen 1 juni 's-Hertogenbosch Eurohotel mr. W. J. Geertsema
1 juni Abbenbroek
- -
ir. D. S. Tuijnman1 juni Doetinchem Hotel "De Graofschap" H. Wiegel 20.00 uur
1 juni Heemstede wijkgebouw De Princenhof; mr. dr. Có Berkhouwer 20.00 uur
1 juni Hengelo
- -
dr. K. v. Dijk1 juni Oosterhout
- -
drs. Y. P.W. v.d. Werff1 juni Delft Foyer Stadsdoelen; 20.00um- mr. H. van Riel
1 juni Borculo
- -
drs. Th. H. JoekesNeede
.
Ruurlo
1 juni EmJJIAlll
- -
R. Zegering-Hadders9jUDi Eist Jeu~berg "Eikelkamp" drs. G. M. V. van Aar-denne
12 jUDt Amstel'dam
- -
mr. dr. C. Berkhouwer13 juni Dalfsen De VeChtstroom te Oudleu- mr. dr. C. Berkhouwer
sen·
.
20.00 uur drs. Th. H. JoekesLanddag Amsterdam
Op 25 mei hielden de vrouwen in de VVD hun landdag te Amsterdwm, waar-over u op pagina 3 meer kunt lezen.
rn
onze, ditmaal bescheide.n, rubriek was nog plaats voor een foto van de land-dag, genomen tijdens de openingsrede van mevrouw Dettmeije'r-Labberton. Achter de tafel ziet men van links naar rechts mevrouw De Roock-Bedding, me-vrouw Veder-Smit, mevrouw Hamm-Tonnaer, de heer Hamm, vrouw Buddingh-de Vreis Lentsch, me-vrouw Hansen-v. d. Linden en meme-vrouw Vonhoff-Luyendijk.Prov .dag Gelderland
Op 22 april werd onder voorzit-terschap van mevrouw F. Kok-van der Bijl te Geldermalsen de Gelderse pro-vinciale dag gehouden.
Mevrouw mr. M. N. W. Dettmei-jer-Labberton belichte achtereenvolgens het bejaardenbeleid, de bijstandswet en het basisonderwijs.
De hèer Zegering-Hadders maakte vervolgens de politieke balans op. Spre-ker schetste uitvoerig de ontwikkelin-gen, die zich na de laatste wereldoorlog in ons land op sociaal en economisch gebied hebben voltrokken. Veel is ver-beterd, maar ook nieuwe problemen zijn ontstaan o.a. op het gebied van de land- en tuinbouw.
Beide Tweede Kamerleden hadden na afloop van hun inleidingen vele vragen te beantwoorden.
e
In Purmerend is op 30 mei een ver-kiezingsmanifestatie. 's Morgens trekt een VVD-karavaan door de gemeente, voorafgegaan door een drumband. 's Middags zijn de kamerleden Berk-houwer, Geurtsen en Vonhoff en de raadsleden van de VVD in Purmerend aanwezig bij propagandakraampjes in de vier stadswijken. De dag wordt be~sloten met een feestavond in gebouw .,De Doele".
m~. H. E. Koning
vrijheid en
democratie
De redactie van het partijblad Vrijheid en Democratie is geves-tigd te Amsterdam, Nieuwe He-rengracht. 89-B. Hoofdredacteur en voorzitter van de redactie~
commissie is de heer Ph. C. Ia Chapelle
tt:-.
De awninistratie (zowel voor abonnementen als voor adverten-ties) van het partijblad Vrijheid en Democratie is gevestigd te
Rotterdam, Witte de Withstraat 73 (postbus 824). Telefoon (010)~
111000, abonnementen toestel 219, advertenties toestel 224. Postre~
kening: 245103 ten name van ad~
ministratie Vrijheid en Democra-tie
te
Rotterdam. ·secretariaat
tweede kamer fractie
Het secretariaat van de VVD~
fractie in de Tweede Kamer is gèvestigd in het gebouw van de Tweede Kamer, Binnenhof lA te
Den Haag. Telefoon: (070)-614911.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
1
Bijzonderheden-onderwerp: Liberaal perspectief
-Onderwerp: De liberale kijlk: op ons woon-, werk- en leefklimaat; met
Reinenoord en Heerjansdam. politieke debatavond ÜilderWNp: Waarom nu VVD stemmen?
-Vetrkiezingsmanifestatie. politiek spreekuur
-Onderwerp: Actuele
gemeente-pro-blemen.
onderwerp: De VVD vooruit
-- --
-Debat georganiseero door PvdA
nret dr. ilr. A. Vondeling (PvdA).
-.
-Werkweek 1e klassen Obi'. Pedago-gische Academie te Dordrecht. Onderwerp: liberaltsme in het
Euro-pa van morgen. Congres JOVD. ALLE
VERZEKERINGEN
•
HYPOTHEKEN
•
FINANCIERINGEN
•
n.v. makelaarskantoor•rawecS wassenaar tel. 01 751 .. 5675•
algemeen
secretariaat
Het algemeen secretariaat vah de VVD is gevestigd te Den Haag, Koninginnegracht 61, tele~
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
vriidag 29 mei 1970 - 3
Voortgezette splitsing
1n
•
PvdA
Vrouwen
hielden
landdag
Wat velen reeds lang hadden zien aankomen is thans geschied. De heer F. J. Goedhart (voor zijn vrienden: Frans Goedhart) is uit de Partij van de Arbeid getreden en heeft zich aa.n.gealoten bij de reeds enkele maanden eerder van de PvdA afgesplitste nieuwe partij" Demo-crat;isch Socialisten '70" (DS'70). Hij deed dat te zamen met zijn fractiege-noot uit de Tweede Kamer de heer W. J. Bchuitemaker.
Deze tweemansfractie zal naar ver-wacht 'M>rdt eerstdaags nog worden uit-gebreid met een derde lid, de Eindho-vense mevrouw
s.
van Veendendaal, een der oprichters va.n DS '70, die dan de aftredende PvdA-er dr. Tav.s zal ver-vangen.Het geschil over Cambodja is ten slotte de naaste aanleiding geworden
tot
deze voor een Kamerlid met bijna 25 parlementaire dienatjaren in de PvdA-fractie toch wel zeer moeilijke beslissing. Het was echter niet meer dan de druppel die de politieke emmer van be1lWaren en ergernissen deed over-lopen. Sedert Nieuw Urrks met zijn ra-dicaal-activistische en defaitistische doelstellingen de Partij va.n de Arbeid heeft weten te overrompelen en daar de lakena uitdeelt, was voor lieden als Goedhart, mr. Drees jr., prof. Mazure, Schuitemaiker en anderen duidelijk geen plaats meer in de ParUj van. de Arbeid. Juist nog in ons vorige nummer hebben wij mr. Drees geciteerd bij diens uit-eenzetting van de vele boogst ernstige ·bezwaren .tegen de huidige politiek van de Partij van de Arbeid.
In niet mi.s te verstane bewoordingen heeft de heer · Goedhart in zijn
afscheidsbrief aan fractievoorzitter Den Uyl de onbetrouwbare houding van de fractie tegenover de NATO geschetst. Zij laat zich meer en meer in met .,die heterogene internationale pressiegroep, waarin men communisten, anarchisten, 'hervormde predikanten, pacifisten,
aan-hangers van Nieuw Links, rooms-katho-lieke utopisten, enz. naast elkaar aan-treft, die - of men wil of niet - steun verleent
aan
de communistische we-reldveroveraars en zoveel mogelijk af-breuk doet aan de politiek van de Vere-nigde Staten van Amerika, het bolwerk van de vrije wereld, . van welks krachtMaandag 25 mei heeft de Organisatie Vrouwen in de VVD in een van de zalen van het RAI-congrescentrum te Amster-dam haar jaarlijkse landdag gehouden. Zoals voor de hand lag, aan de voor-avond van de gemeenteraadsverkie-zingen, werd tijdens de door ongeveer honderd dames bijgewoonde bijeenkomst vooral aandacht besteed aan de ge-meentepolitiek.
Nadat mevrouw A. F. M. Hamm-Ton-naer, centrale-vertegenwoordigster van Amsterdam de aanwezigen namens het organisatiecomité welkom had geheten, opende de presidente van de Organisa-tie, mevrouw mr. M. N. W. Dettmeij-er-Labberton, de !bijeenkomst.
De eerste van vier korte inleidingen hield mevrouw H. Buddingh- de Vries, die vertelde over haar ervaringen in de gemeenteraad van Veenendaal, waar zij - als enige vrouw in de hele raad overi-gens - een één-vrouwa-fractie bemant. Zij is van mening dat veel meer vrou-wen lid van een gemeenteraad zouden kunnen zijn. Voor het lidmaatschap zijn nodig, zo zei zij: zelfvertrouwen, het vermogen om je gedachten te kunnen formuleren, de kunst om je aan te pas-sen en voortvarendheid. Als eenling in de raad kun je beslist wel wat bereiken, zij het veelal achter de schermen; waardoor de successen meestal in het
verborgene blijven. ·
Mevrouw J. P. Hansen-v.d. Linden, kandidate voor de gemeenteraad van Emmen, schetste de groei van haar ge-meente van agrarisch dorp (2700 inwo-Jters in 1850)
tot
industriekern (80.000 inwoners thans) en wees op een aantal met zo'n groei gepaard gaande proble-men. Problemen van een geheel andere aard overigens dan mevrouw L. Von-hoff-Luijendijk, lid van de Amsterdamse gemeenteraad, aanstipte. Zij vindt het raadswerk "boeiend maar vermoeiend." Het grote tekort op de hoofdstedelijke begroting maakt het werk niet zo bevre-digend: .,er is weinig lol aan om met plannen en voorstellen te komen, want je we·et van tevoren dat er toch geen geld voor is," zo sprak zij wat bedroefd. Zij is ook van mening dat in een grote stad een raadslid niet of nauwelijks de prioriteiten kan overzien.De Amsterdamse VVD-wethouder G.
.
het behoud van onze eigen vrijheid en democratie ook afhankelijk is.''
In dit verband is het trouwens type-rend, dat o.a. Amerikaanse bouwvakar-beiders zioh daadwerkelijk tegen de naar het terrorisme overgaande studen-tenrellen verzetten en dat het grootste vakverbond ter wereld, de 13 miljoen leden tellende AFL-CIO, zich achter de politiek van president Nixon in deze heeft geplaatst.
Niet de Amerikanen en Zuid-Vietna-mezen, maar Noord-Vietnam en de Vietcong hebben de Cambodjaanse grenzen (-reeds lang geleden)
geschon-den en gebruikten dit land als opslag-plaats en aanvalsbasis tegen de Ameri-kanen. Het besluit van president Nixon om de vijand in deze stellingen aan te pakken is militair (en voor hem dus ook: politiek) een waagstuk geweest, Heeft het succes, zodat het inderdaad de oorlog verkort en. uiteindelijk de te-rugtrekking van de Amerikaanse troe-pen versnelt, dan zal men hem achteraf gelijk geven; blijft het succes uit, dan zal hij ongelijk krijgen en wordt zijn positie precair. Zo ligt het nu eenmaal.
~~Doorbraakpartij"
Terug naar ons eigen land. De aan-hangers van DS'70 zijn overtuigde socia-listen en als zodanig onze politieke te-, genstanders. Voor ons zullen zij" geen
concurrenten zijn. Wel o.a. voor D'66. De heer Goedhart noemde zijn nieuwe groep een ecbte ,.doorbraakpartij." In Rotterdam bijvoorbeeld bestaat zij slechts voor een derde deel uit voornta-lige PvdA-leden. De rest komt uit D'66
en uit de KVP (aldus de heer Goedhart). Voor ons is vóór alles van belang, dat DS'70 op twee hoofdpunten betrouwbaar is. Op het buitenlands-politi0ke terrein ten opzichte van de NATO, op het bin-nenlands-politieke terrein ten opzichte van de beginselen van de democratische rechtsstaat en de handhaV"ing van de rechtsorde in onze samenleving. Hier-van uitgaande zal het ons een genoegen zijn, op de punten waarin wij wel verschillen, met deze nieuwe politieke groepering op faire wijze waar nodig de degens te kruisen. · ·
A. W. ABSPOEL
Ca,m.bodja
Tijdens het debat in de Tweede Kamer over de ontwikkeling in
Indochino zei de heer G o e cl -h a r t op 13 mei o.a. :
Degenen, die hier .. lande de actie van de Amerikaanse New Left menen te moeten steunen, hebben zich gezamenlijk op de N ederland~J.e regering gestort om· dat deze bij monde van de pn-' '
mier verklaard heeft bepip
te
hebben · voor het besluit van
Sat•
gon en Washington om op·
te
tré- , . , den tegen de communistisehe koepenconcentraties aan ·c1e ande- · · re kant van de grens van Cam~::
bodja. Ik voel niet de minste bfl.. ·
hoefte om aan deze kritiek mee te doen. Iedereen, die iets van de situàtie in lndo·China afweet, moet kunnen begrijpen dat dit jongste optreden een politieke en militaire noodzakelijkheid was ge-worden. Nadat prins Sihanouk, een soort van Cambodjaanse Soe.. karno-figuur, die jarenlang de
co-medie heeft opgevoerd van de Cambodjaam.e neutraliteit, ten
val was gebracht is hij steun en heul gaan zaken bij Moskou, Pe-king en Hanoi. Communistische troepen uit Noord·Vietnam rukten
steeds verder Cambodja binnen en Zij waren reeds op weg OQI de
hoofdstad Pnom Penh te verove-ren. Als men dit allemaal maar rustig had laten begaan, dan
zou-den de gevolgen niet te overzien zijn geweest. Men behoeft werke-lijk niet over uitvoerige en vone-dige rapporten van militaire
in-lichtingendiensten te betJ.chi~en·
en een gedetailleercl overû.cht van de militaire situatie in
Zuid-Oost-Azië ter beschikking
te
hebben om dit te kunnen begrij· pen. Ik voor mij beb dan ook niet
alleen begrip voor de jongste ge· bem'tenlnen, maar
ik
vJnd de.. ge-._en_· beslaltea ~a.lleszln& · ~want ze "aren onvermijdelijk~ ·•
Geanimeerd gesprek tijdens de koffie tussen de presidente van de
Organi-satie Vrouwen in de VVD, mevrouw Dettmeyer (links) en de echtgenote
van Amsterdams burgemeester, mevrouw Samkalden (midden), terwijl
me-vrouw Scheltema lachend toehoort· Op de foto onder een overzicht van de zaal
K. J. M. Hamm wees in een korte inlei-ding op enkele aspecten van de · econo-mische •bedrijvigheid rond de hoofdstad en haar haven, waarbij hij het ver-voersprobleem (aanleg stadsspoor o.a.)
essentieel noemde.
4 -
vrijdag
29
me1
197Q
x
AMSTERDAM
• Op 1 juni houdt de V'?O in Krasna-polsky om acht uur 's avonds een ver-kiezingsmanifestatie, waar mevrouw H. van Someren-Downer en lijsttrekker H. H. Jacobse zullen spreken. In hetzelfde gebouw komt de partij op 3 juni bijeen om de uitslag "van de gemeenteraads-verkiezingen te vernemen.
e
De studie(!roep onderwijs zal op donderdag 11 juni weer van start gaan. In het seretariaat, 's <IVonds om acht uur spreken mevr. L. Vonhoff-Luyen-dijk en drs. G. de Zeeuw over doelstel-lingen van het onderwijs en de onder-wijsparagraaf in het komende verkie-zingsprogram. Leden en belangstellen-den zijn welkom.• Op het international., anti-lawaaicon-. gres· te Groningen zijn onlangs enkele aanbevelingen inzake lawaaibestrijding gedaan. Drs. A. Pais heeft b. en w. van Amsterdam aandacht daarvoor ge-vraagd. Voorts hebben de heren H. H. Jàcobse en G. W. Keja b. en w. in schriftelijke v1 a gen gewezen op resp. de noodzaak van meer parkeerruimte bij het Ajaxstadion en de slechte riole-ring In de buurt van de Nachtegaal-straat.
• Het secretariaat is gevestigd aan de Vondelstraat 60, telefoon 128914.
ROTTERDAM
• Het liberale gemeenteraadslid W. Baggerman !:leeft langs de weg van schriftelijke vragen de wethouder voor de ecónomlsche aángelegenheden eraan herinnerd dat nog niets Is· gedaan om de veemarkt weer behoorlijk onder dak te brengen. pe heer Baggerman vraagt wanneer de wethouder overeenkomstig zijn toezegging, gedaan In de raadsver-gadering van 19 maart jl., met de her-stelwerkzaamheden wil laten beginnen. • Woensdagavond 3 juni houdt de af-deling Rotterdam een bijeenkomst In het Rijnhotel. Daar zullen de uitslagen van de verkiezingen voor de gemeente-raad en de Rijnmond bekend worden gemaakt. Belangstellenden zijn om-streeks half acht al welkom.
ê Eveneens in het Rijnhotel houdt de afdeling op 16 juni 's avonds 8 uur een zogena·amde nieuwe-gezichten-avond. Bij deze gelegenheld komen zich de volgen-de nieuwe kanrlirlat.en voor het lidmaat-schap van de Tweede Kamer aan de leden voorstellen: mejuffrouw mr. A. Kappeyne van de Coppello, de heren G. W. Keja, drs. G. I'JI. V. van Aardenne en waarschijnlijk drs. J. F. Scherpen-huizen.
• Het bureau van de VVD - Rotterdam is gevestigd Avenue Concordia 83. Tele-foon 133995.
VRIJHEID EN. DEMOCRATIE
Gedevalueerd gebaar
L
ANGZAMERHA:'-ID beginnen de in sommige kringen zo bejubelde bui-lenparlementaire actie,; te herinneren ;wn het vel"luwl van de dorpsonnm~eledie al te vaak "wol!' dep zodat de boet·cn toE'n er eenmaal werkelijk een wolf was hem niet meer te hulp kwa-men. De golf Yan protestgedragingc>n prote,.,tbrieven, protestcireulaires en protesladies wordt zo uitgebreid dat de ;candad1t ervoor :<teed:-< geringer wordt. \Va>\r nog bij komt dat de meeste van die protesten weinig meer i:ijn dan ge· baren in de sfeer van .,ik vind dit of dat niet goed." Het gevolg van een derge-lijk misbruik van het reeht tot beto-ging is dat de waarde· van het gebaar
zeer ern>'tig is gedevalueerd.
De vele brieven van protestgroepen aan leden van het koninkliJk hui:;, aan regeringen, aan lagere overheden, de handtekeningenver·zamelingen van ge-woonlijk telkens weer dezelfde adieve-lingen, de georganiseerde ordeverstorin-gen beginnen hun effect door overmaat van gebruik te verliei:en. Vandaar dat voortdurend weer naar spectaculairder middelen moet' worden gegrepen want ook de kranten krijgen er genoeg van telkens weer als reclameagenten op te treden. Dan vervalt men tot gedragin-gen die niet meer in redelijke verhou-ding staan tot het doel. Een voorbeeld is . de blokkering van de toegangswegen tot Sehiphol om de aandacht te vestigen op de geluidshinder. Een ander voorbeeld
i:; de schoolstaking.
In beide gevallen staat het middel niet in redelijke verhouding tot het doel. Niemand zal ons ervan verdenken de
Twee maten
O
p aanbeveling van het dagelijks . bestuur heeft de Rijnmondraad tot de regering het ve.t·zoek gericht een wij-ziging van dP- wet op het openbaarli-ehaam Rijnmond te willen bevorderen. ve Rijnmondraad heeft dit verzoek vet~
oezeld laten gaan van een voorontwel.}' .. ,n wet dat de voorzitter, de heer W. A
~-Ibbe, op papier had gezet nadat hOl overleg met de gemeenten over de toP• komstige structuur van het openbaar lichaam was vastgelopen.
Dit voorontwerp van wet was in eerste aanleg bijgeschaafd door de
ge-committeerden. De Rijnmonoraad van zijn kant heeft dit proces geducht· her-naald. Bij de behandeling van deze ma-terie in zijn laatste vergadering zijn niet minder dan vier moties en tweeëntwintig amendementen ingediend. Van de moties werden er twee aan-vam·d. Een behelsde het verzoek aan het dagelijks bestuur na te gaan welke gemeentelijke ta!{en reeds nu voor over-dnu!ht aan Rijnmond in aanmerking ko-men. De andere bepleitte een eigen fi-nandeel statuut.
Een motie van de sodaHst Versloot, welke motie voor het openbaar lichaam de vorm van het stadsgewest als eind-doel zag, werd verworpen. Waarbij voor goed begrip van zaken moet worden opgemerkt dat dit stadsgewest zou moe-ten worden gecreëerd naar het concept van de Wiardi Beckmanstichting-. Bii een andere motie-Versloot,. :pleitende voor het systeem van de gekozen voor-ûtter. staakten de stemmen. Daar moet dus in de volgende vergadering opnieuw over worden gestemd.
De helft van de tweeëntwintig amen-dementen was afkomstig van de staat-kundig-gereformeet·de fractieleider Kleinbloesem. Zij hadden voornamelijk betrekking op het lijstje van reehtstreekse taken die aan het openba-re lichaam zouden moeten worden toe-verti·ouwd. Meer in het bijzonder spra-ken de amendementen zich uit tegen taken als het regelen van de industrie-vestiging en het aanleg·gen, onderhou-den en exploiteren van zeehavens en
gelniKhinder van vliegtuigen luchtig op te vatten, integendeel is onbetwiRt de felste groep die daartegen strijdt de VVD-fnH'tie in de AmRterdamse ge-meentenwd. (Misschien is het dan ook wel een partijpolitiek stuntje geweest de Schipholweg te blokkeren, waarbij enke-le PSP-enke-leden pamfenke-letjes uitdeelden aan de gedupeerde reizigers). Maar het verstoren van het normale verkePr brengt hier geen oplossing, het enige 1·esu1taat is dat de eerbied voor het reeht van andersdenkenden nog verder
wordt verminkt.
Bij de ;;choolstaking van vorige week is wellkht het schrijnendste bewij:-; van onzuiverheid de foto in enkele kranten geweest waar in een kleutersehool een ondenvij2eres met enkele kinderen te zien was. De onzekerheid waarin de kin-deren zijn gebracht door het verstoren van hun vertrouwde orde heeft wet-houder Koets verderfelijk en funest ge-noemd. De hele actie is een pure vorm van lünderexploitatie geweest voor een demonstratie die bOvendien was ge-baseerd op een valse voorstelling van zaken. De Amsterdamse leerkrachten werken zeer hard om de bijna onmo-gelijke taak te vervullen, in een "rap-port'' van de kabOuters is gezegd dat 25 pct. ziek of afwezig was, feiten tonen aan dat zelfs in maart van dit jaar het aantal absenten nauwelijks 4 pct. was. De kwaadsappig'e uitlating van kabou-ters dat de ongehoorzaamheid moet worden bevorderd, wordt met dergelijke
a<~ties op listige wijze gerealiseerd. Het sollen met ethische waarde is een ge-vaarlijk spel.
daarbijbehorende tet•reinen. Al de:.:e mo-ties werden verworpen.
Het waren bezwaren van deze aard die ten slotte negen leden van de con-fessionele fractie aanleiding gaven te-gen het verzoek aan de regering te stemmen. Daar kwamen dan nog twee eommunistische tegenstemmers bij met hun eigen motieven. De andere amende-menten werden allemaal aangenomen zonder dat de strekking van het voor-ontwerp van wet, ook wel de schets genoemd, er wezenlijk door veranderde. De discussie van de Rijnmondraad over dit onderwerp duurde acht uur. Het heeft geen zin daar nu nog breed-voerig bij stil te staan. Om een bepaal-de rebepaal-den vragen wij slechts bepaal-de aan-dacht voor . uitlatingen van de socialist Versloot over een brief van D'66 waarin gevraagd \Vas de beslissing over de schets aan te houden tot de nieuwe Rijnmóndraad in functie zou zijn getre-den. In de brief werd de schets zo be-langrijk genoemd dat de zittende raad - - als niet meer getrouwe afspiegeling van de politieke verhoudingen - er geen beslissing over zou mogen nemen. De heer Versloot verklaat·de het daar-mee in het geheel niet eens te zijn. De Rijnmondraad in zijn huidige Ra-lnenstelling is bij de voorbereiding van de structuurwijziging zo nauw en zo langdurig betrokken geweest, dat het zijn plicht is het werk af te ronden.
Wellicht heeft ook dit versc-hijnsel te maken met de snel naderende gemeen-teraad;;verkiezingen. Want de begeerte naar verlenging van zijn speelperiode in de gemeenteraad heeft Roei van Duijn stevig te pal{ken. En als er nu maar genoeg kieRgerechtigden hun stemrel'ht ongebruikt laten is er een goede kam; dat hij opnieuw enkele jaren de gele-genheid krijgt de vergadertijd van de AmsterdamAe volksvertegenwoordiging voor zijn o.i. :-whadelijke ,;pelletjes te gebruiken.
Intussen maakt ook D'66 zich op voor de verkiezingen. Niet met duidelijke uitspraken over wat zij zieh in het be-lang van Amsterd(lm voorstelt, maar meer in het zoeken naar verbindingslij-nen naar andere partijen en groeperin-gen. Allerlei brieven zijn geschreven naar allerlei verenigingen en groepen, die eigenlijk allemaal erop necl'·komen dat deze partij die het pragma tot dog-ma heeft verheven hel ermee eens i,;. Er is zelfs \wellicht in navolging van het Jordaanbezoek van de
VVD-Ka-merleden een kroegentocht door
de Jordaan georganiseerd die wei-nig meer is geworden dan een kroe-gentocht sec. Zo heeft op het ogenblik iedere groepering zijn drukke bezighe-den. De PPR zoekt medestande1·s voor het "stadhuis-staat-op-de-Dam" stand-punt, de CPN schaarde zich achter de sehoolstaking, de PvdA verkoopt de huid van de ongeschoten beer door alvast alle mogelijk zetelverdelingen voor een programcollege te bedenken. Het lijkt ons beter om eerst maar eens 3 juni af te wachten.
Waarom halen wij dit standpunt nu zo nadruk;kelijk voor het voetlicht? Omdat het gewestelijk bestuur van de PvdA en het bureau van de socialistische fraetie in de Rotterdamse gemeenteraad vri.i-wel op hetzelfde ogenblik bekendmaak-ten dat zij na diepgaand overleg met de actiegroep Sèhone Randstad-zuid tot de conclusie waren gekomen, dat een beslissing over de eventuele vestiging van een hoogoven- en staalbedrijf op de Maasvlakte niet door de zittende. maar door de nieuwe gemeenteraad van Rot-terdam behoort te worden genomen.
Er wordt in de PvdA dus kennelijk met twee maten gemeten. Eén maat die niet of nauwelij·ks door Nieuw Links wordt bepaald en één maat die zoveel te meer onder de invloed van deze radi-cale groepering staat. Het is duidelijk dat Nieuw Links niet sleehts op lande-lijk, maar ook op gewestelijk niveau bezig is in belangr·ijke mate de dienst uit te maken.
Dat niet iedereen daarvan gediend is blijkt uit het voorbeeld van de heer L. llen Adel, de middenstandsspecialist in <Ie socialisÜsche gemeenteraadsfractie, <iie in de laatste raadsvergadering een verklaring heeft voorgelezen waarin hij - met de bewogenheid van een man dje >:ich vele, vele jaren aan een partii ver-knoeht heeft gevoeld -~ de redenen heeft opgesomd die hem hebben bewo-gen tot het opzegbewo-gen van zijn partij-lidmaatschap.
l-lij heeft inmiddels aansluiting ge-i:oeht bij DS'70. Op de kandidatenlijst van deze nieuwe partij voor de gemeen-teraadsverkiezing staat hi.i op· de twee-de plaats. Daardoor meent hij een retwee-de- rede-lijke kans te maken in de nieuwe raad
terug te keren, In afwachting daarvan blijft hij, zoals hij dat zelf noemt. ge-woon als Leen den Adel deel uitmalH•n van de zittende raad.
Voor
uw was
naar
BORGH
Tevens adres voor Chemisch Reinigen N.V. STOOM- EN CHEMISCHE WASSERIJ
v.h. C. D. BORGH
&
ZN.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
vrijdag 29 mei '1970 - 5
•
Sociale verzekering
1n
beweging
door
drs. G. M. V. van Aardenne,
voorzitter van de
sociaal-economische
commissie van de VVD
TWEE BEKENDE MERKEN
Tussentijds
begrotings-beeld
Onze medewerker mr. J. van Galen bespreekt in nevenstaand artikel de nota van minister Witteveen over de uitvoering van de begroting-1970.
Al:-; zovele andere zaken is ons sys-teem van sociale verzekering veel eer-der in algemene di;;cussie gekomen dan was verwacht. De wensen op dit ge-bied. die het verkiezingsprogram van de VVD in' 1967 formuleerde, leken toen velen geen kans te hebben op prak-tü;che - verwer.enlijl\ing. gezien de heersende opinie ook bij de eonfessione .. Ie partijen. Maar ziet ·- nu geeft zelfs oud-ministCl' Veldkamp. die zich graag bP>whouwd ziet als arehitec·t van ons :mciale verze](eringsstelsel, in een inter-view met De Telegraaf suggestieH over een beperkt eigen risico en beperking van de kinderbijslag.
Wat is er dan wel gebeurd? In feite if' er hetzelfde conflict dat we zien bij de heffing van de directe belastingen, een eonfikt tussen de wens naar meer indi-viduele bestedingsmogelijkheden èn naar meer eollectieve voorzieningen. W01·dt van de individuele wel-vaartsgroei te veel afgeroomd dan zoekt de individuele burger ontsnappingsmo-gelijkheden; kan hij afwentelen dan ge-beurt dat, niet -- zoals ook de president van de Nederlandsehe Bank nog eens onderstreept heeft - als gevolg van een grotere inflatoire druk.
Dringende wensen
Ook het afromen van hel inkomen voor de sociale verzekering ligt niet meer goed nu een gelijkblijvend pakket van voorzieningen ieder jaar een hogere proC"entuele premie eist. Een bereke-ning van het Centraal Planbureau geeft een jaarlijkse stijging in het tijdvak 1!l68 1973 aan van gemiddeld 10,6 pet.; dat betekent dat jaarlijks 1 pct. van de ,.produktiviteitsruimte" nodig· is voor gelijkblijvende voorzieningem. :E:n dat terwijl er nog dringende wensen zijn Yoor:d op het gebied \'an de
pensioen-\'oon:ieningen. Het rapport van de
Sod-<~>11-I-:C'onotilische eommissic van de· \rVI •
,.Peu~ioenen nu'' doet op dat tPrrein
duidelijke voorstellen. Voorts z1jn er nog wensen op het gebied van de ar-beidsongeschiktheidsverzekering. A pro-pos, in 1969 is voor .f 14.000.000.000,- aan :;ociale verzekeringsuitkeringen ver-strekt.
Het i>< duidelijk dat het vooral van socialistische zijde bepleite voeden van de f"Ociale verzekeringsfondsen uit de algemene middelen (die door belastin-gen worden opgebracht) geen oplossing geeft. Naar mijn mening moet er overi-gens ook principieel naar gestreefd wor-den dat toerekenbare uitgaven door aparte heffingen of premies worden
ge-Ministe1· Wittt>veen heeft bij de alge-mene politieke en finanriële beschou-wingen in dP Tweede Kamer van hel vorig jaar toegezegd in het voorjaar van :1970 een nota aan de Kamer uit· te brengen over· de uitvoel'ing van de bec gmting-1970.
Vorige weelt heeft de minister deze belofte ingelost. Het geven van een tus-sentijds overzicht van de uitvoering van de begroting mag een aanwinst worden genoemd. Wij hopen, dat een dergelijke nota regel zal worden. Zo'n eis wordt gesteld aan ondernemingen om: door middel van kwartaalcijfers de aandeel-houders op de hoogte te houden van de ontwiklteling van het bedrijf. Voor de openbare finaneiën geldt zullt een open-heid ook. Vorige jaren gaf de 1\'liljoe-nennota voor de komende begroting w«:>l een overzic-ht van de uitvoering van de _hegroting van het lopende jaar, maar dit was dan reeds voor driekwart verstreken. Nu de Tweede Kamer een overzicht ontvangt nog vóór hel zomer-reces kan zij zich rekenschap geven van de uitvoering van de begroting. Tot on-derricht bij eventuele votering van aanvullende uitgaven. ·
Stringent beleid
l•~r i,; thans nog gereder aanleiding deze mededeling·en toe te juichen. Er zijn nor·maal - - meestal overschrij-:iingen die dan door een supple-toire begroting later worden gesanctio-neerd. Een overzicht hiervan komt par:; later. Dit jaar zouden er belangrijke overschrijdingen zijn, waartegenover de ontvangsten bij de raming tel' achter zouden blijven. Met name wat de omzet-belasting· betreft.
Uit de Nota, blijkt thans, dat dank zij
dekt. Men kent dan de dienst waat·voor men betaalt. Komt echter alles uit de grote. ondoorzichtige pot in Den Haag dan vervaagt het kostenbesef.
Het afnemen van de stijging van de premiedruk bij realisering van enige nieuwe voor7.ieningen zal dus de kant moeten uitgaan van een beperkt eigen risico. Dat betekent dat men een deel der uitgaven zelf moet bekostigen; d,at kan per persoon mee- of tegenvallen. gemiddeld betekent het uiteraard slechts een verschuiving. Heel duidelijk wordt dat als het eigen risico zo groot 4
zou worden dat men het weer zou willen verzekeren.
Commissie-Vos
Dat is het geval bij hPt voorstel van de staatscommissie-Vos. die de zieleen-huisverpleging en :;:peeia listenkosten in de AWBZ (volksverzekering) wil on-der·hrPngen en dt· rest van dP fondsverstrekkingen in een vrijwillige verzekering.
Van meer belang lijkt de gedachte om in de ziektewet een voorgeschreven wachtdag in te voeren. Vele
bedrijfstak-POLITIEK
ken kennen nog w>whtdagen, vele ook niet meer. Men kan stellen dat het risi-eo van een wachtdag (evt. verder te beperken tot een maximu·m per jaar) thans door iedereen gedragen kan wor-den, een andere situatie dus dan het reHtant-ziekenfondspakket waar een aanvullende verzekering niet gemist lwn worden. Daar komt n(lg bij dat juist de kosten van de ziektewet door het snel toenemend r.if'kten•rzuim bij-zonder sterk oplopen.
Een ander onderwerp door de com-missie-Vos aangesneden betreft het bi]· de meeste sociale verzekeringen niet corresponderen van premie en uitkerin- · gen (de ziektewet,
WW
en WAO zijn· uitzonderingen, daar zijn premie en uit-kering aan het loon gerelateerd). De commissie is ten deze niet consequent: aan de ene kant bepleit zij optrekken van de premiegrens op grond van de socialistische gedachte (maar bij de desbetreffende inkomensgroepen is de premie steeds hoger dan eigenlijk met de uitkering correspondeert en boven-dien zitten zij juist in de beruchte pro-Vervolg op pagina 13vraagt kennis van zaken
Het kiesrecht
Partijstelsel
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Organisatie Politieke Partijen
Inspraak en medezeggenschap
Pressiegroepen
Nieuwe bestuursvormen
Ruimtelijke ordening
Europese integratie
Ontwikkelingshulp
; fDit zijn slechts enkele onderwerpen uit dè cursus Burgerschapskunde. -Deze cm·stie is ontstaan met medewerking van alle politieke partijên. · • 40 schriftelijke lessen met een totaal lesgeld van slechts f 25,-.
Vraag nog heden gratis prospectus ondet nr. VD bij Stichting
Burg.erschap!s-kunde, Postbus 349 te Leiden. ·
Tevens kunt u zich inschrijven op de cursus voor gemeenteraadsleden, 25 schriftelijke lessen voor f 20,-·-.
Pro~pectus i- aanmeldingskaart te verkl'ijgen bij bovenstaand adres. het ,;tringente begroting::;beleid de pe~;,i
mü;tis"he opvattingen of geruchten on-gegrond zijn. Wel zullen de ramingen exclusief de
,r
150 miljoen hogere suJa-riskosten - f 317 miljoen tegenvallen. maar ·hiervan zal bijna .f 100 miljoen door de betrokken departementen bin-nen eigen begroting moeten worden opge-vangen. Verder kan f 124 miljoen dooreompen.~atie worden gespreid over het
geheel der begroting en kunnen enkele niet-belastingontvangsten hogere baten opleveren (b.v. winstuitkering Neder-landRehe Bank, hogere winst P.T.T.l
Wat de belastingontvangsten betreft kan op grond van de opbrengst in de eerste 3 marmden een hoger bedrag
,r
125 miljoen worden geraamd. Dr ra-ming van dP omzetbelasting, die in 1!1H\!7.0 tegenviel. kan worden g·ehunclluw;·d. Voor de wellkht nit politiek oogpunt geuite bezorgdheid voor de op1weng!'l.
van dit middel is derhalve geen :ln!Jlei-ding.
Per saldo is het her/.iPne l.le·n·o-tingstekort met ruim f 100 'mil:oen toe-genomen, wat op een begroting van .f 29 miljard en gezien de stijging van cl<• uitgaven waarvoor de Schafuist in de loop van dit jaar alleen al door de ~Hla
risverhogingen wordt gesteld niet
\'el·-ontrustend is te noemen.
Daarentegen mag men wel bezorgd zijn over de financiering van het hegro~
tingstekort. Dit was oorspronkelijk voor de gehele begroting geraamd op .f 2,2 miljard, het totale te financieren bud-getaire kastekort op ,f 2,5 miljard, waarvan uit de voorinschrijfreltening van de Rijltsfondsen .f 1,6 miljard kon worden geput. Het resterende bedrag van ca. f 1 miljard zou op de kapitaal-markt moeten worden gedekt. Dit jaar zijn al drie staatsleningen getimitteel'd,
<'lie. tezamen f 475 miljoen hebben opge-leverd voor de Schatkist. Het is bekend, dat de kapitaalmarkt --, nationaal en internationaal -- in een deplorabele toestand verkeert. Qe jongste staatsle.-ning-, waarvan f 150 miljoen kon wor-den geplaatst was bepaald geen dave-rend succes. Het zal de Schatkist moeite lwsten het nog resterende bedrag van de .f 1 miljard op de open markt te de.kken en op een geschikte wijze te
eon;-;olideren.
Bevoegdheden
Tenslotte nog iets over de positie van de minister van financiën in het kabinet en tegenover de Staten-Generaal. De huidige Comptabiliteitswet geeft hem wPl enige bevoegdheden, maar beperk-te. Ten slotte is hij verantwoordelijk voor zijn departement. d.z. de finan~
6 - vrijdag 29 mei 1970
VRIJHEID. EN DEMOCRATIE
Woon- en lèefmilieu
DEN HAAG
• Ter voorbereiding op de gemeente-raadlilverkiezingen heeft de afdeling Den Haag van de VVD een uitstekende folder gemaakt waarin het urgentieprogramma Is weergegeven. Voorts zijn verscheldene bijeenkomsten gehouden die waardevolle gegevens omtrent de inzichten van de burgerij hebben opgeleverd.
• Op 29 en 30 mei en op 1 en 2 juni zal de VVD met een kraam aan de Hofweg staan, daar zal steeds een raadslid aanwezig zijn voor het beant-woorden van vragen. Bovendien zullen · In de lunchpauze op die dagen speelale bijeenkomsten worden gehouden In het Bijoutheater aan het Spui waar kandi-daat-raadsleden aanwezig zullen zijn. De bijeenkomst op 2 juni zal in het .Bijou•theater Ir. het bijzonder voor de
vrouw ziJn.
e
Het secretariaat is gevestigd aan de Leuvensestraat 20 te Scheveningen, telefoon 554440. Het secretariaatbe-schikt thans over een antwoordapparaat zodat ook bulten kantooruren vragen en mededelingen kunnen worden ge-daan.
H
et is een veel gehoord verwijt van de kiezers, dat politeke partijen vaak zoveel beloven, maar die beloften lang niet altijd nakomen. Vooral met de schrikbarende woningnood wordt nogal eens een politiek spel bedreven. De VVD zal zich in de komende dagen hier-aan niet schuldig maken. In de eerder genoemde folder worden geen aantallen woningen genoemd, die gebouwd moe-ten worden. Terecht, naar onze mening. We weten slechts, dat minister Schut voor de Haagse agglomeratie ruim .,. 24.000 woningen voor de komende driejaar beschikbaar heeft gesteld.
De KVP-er Borgbols kon dit weten; nittemin ze.i hij dezer dagen, dat er 40.000 woningen in de agglomeratie ge-bouwd zullen {moeten) worden. Dat is een onuitvoerbare zaak. Zelfs moest wethouder Hijlkema in alle oprecht-heid in de laatste raadsvergadering ver-klaren, dat hij zijn hart vast houdt voor dat magische getal van 24.000. Dat is tenminste eerlijk.
De VVD denkt daar ongeveer gelijk over, maar dat wil niet zeggen, dat zij er niet ernstig naar wil streven om dat cijfer in de agglomeratie te halen. En daarvan zal vooral de jeugd - de groep jonggehuwden - moeten kunnen profi· teren. Een van de grote problemen van Den Haag is immers, dat Den Haag door terugloop van de bevolking - zo'n 13.000 per jaar - meer en meer ver-grijst. In dit verband is het goed duide-lijk te maken, dat Den Haag binnen zijn eigen grenzen nog maar ruimte heeft voor 7.000 woningen. Er kan dus niet zo heel veel meer worden gebouwd, als men even afziet van de bouw ten
gevol-ge van de sanering, die, volgevol-gens de VVD, krachtig dient te worden aangepakt.
Een klacht, die men in dit verband ook vaak hoort is, dat Den Haag zoveel kantoren - ook voor de overheid -bouwt. Dat is juist, maar hierbij moet men niet de typische functie van Den Haag als administratief centrum uit het oog verliezen. Indien er in onze stad niet vo)doende werkruimte voor admi-nistratieve instellingen zou zijn, lopen we het gevaar - dat er trouwens al is -dat men elders zijn heil gaat zoeken; men denke aan het spreidingsbeleid van de rijksoverheid. De hier gesignaleerde klacht moet men overigens toch ook weer niet bagatelliseren. Er zal tegen gewaakt moeten worden, dat bijv. het Spui-kwartier louter uit kantoren e.d. zal gaan bestaan. Zeker, in de Nieuwe Hout van prof. Lucas is enige ruimte voor woningbouw gereserveerd. Maar wil men een binnenstad levendig hou-den, vooral in de avonduren, dan zal men, zo enigszins mogelijk en desnoods met financiële offers voor de gemeente, meer aandacht aan woningbouw in het stadscentrum moeten besteden.
Met deze opmerkingen zijn we mid-den in de problematiek van de woning-bouw verzeild geraakt, maar het is dan ook een wezenlijk onderdeel van het veelomvattende werk waarvoor de nieu-we VVD-raadsfractie zich zal zien gesteld.
Van niet minder betekenis zal de kwestie van het leefmilieu zijn. Daarom zal de gemeenteraad straks alles in het werk moeten stellen om te voorkm:nen, dat de door de duinen naar Wassenaar en verder, geplande provinciale weg zal
worden aangelegd. De protestwandel-ac-tie die daarvoor is gehouden was, naar onze mening, nu eens een goede vorm van protest.
Het is een goede zaak, dat de burgerij actief is, wanneer gemeenschapsbelan-gen op het spel staan. Zo'n· belang is bijv. ook de kwestie van het dalende aantal huisartsen in onze stad. In vier jaar tijd is hun aantal van 257 tot 231 afgenomen. Dat lijkt een zorgelijke da-ling, maar Den Haag neemt met 4,2 huisartsen per 10.000 inwoners in verge-lijking met de andere grote steden nog niet zo'n slechte positie in {Amsterdam:
3, 76, Rotterdam: 3,38, Utrecht: 3,51, te-gen een landelijk gemiddelde van 3,5).
Met deze cijfers voor ogen, is het be-grijpelijk, dat b en w zich in deze geen al te grote zorgen maken, mede in aan-merking nemende, dat de staatssecreta-ris voor de volksgezondheid heeft ver-klaard, dat er een toenemend aantal afstuderende :ooedische studenten kan worden verwacht. En allicht strijken er daarvan een aantal als huisarts in Den Haag neer. Huisvestingsmoei-lijkheden zullen zij daarbij niet onder-vinden, aldus b en w. ·
Vlak voor de verkiezingsdatum van 3
juni mogen we deze kroniek niet e-indi-gen zonder de hoop uit te spreken, dat de VVD zegevierend uit de strijd te-voorschijn zal treden. Op grond van de uitslag voor de Prov. Staten mag de VVD zeker op één zetel winst rekenen, mogelijk zelfs op twee. We zijn er van overtuigd, dat dit mogelijk is als de kiezers zich de geringe moeite zullen willen getroosten de gang naar de stem-bus te maken. De Haagse VVD rekent in deze op aller medewerking.
komstenmacht ondermijnt de basis van de staatshuishouding en schept een pro-bleem extra.
Gemeenteprogramma's
Op de twee speciale pagina's voor de gemeente Eindhoven staat o.a. : Eindho-ven dient spoedig over een algemene schoolpedagogische dienst te kunnen beschikken om naar moderne inzichten het onderwijs te begeleiden. De uitkering per leerling voor basisonderwijs dient te worden opgetrokken tot het niveau van gemeenten met gelijk inwonertal elders in het land. Minibussen (vooral in de binnenstad) vragen minder ver-keersruimte en rijden rendabeler bij
gr~ere frequentie. Schoolbussen kunnen wellicht leiden tot een efficjënter ge-bruik van de aanwezige capaciteit. Wanneer taxibedrijven een aantal privi-leges krijgen t.a.v. vestiging, parkeer-ruimte, rijstroken, subsidie enz. zouden er meer taxi's komen en lagere tarie-ven. Bomen zijn de longen van de stad. De adembenemende intensivering van het verkeer en van de (toe te juichen)' industrialisatie eisen een groenvoorzie-ning in gelijk tempo.
EINDHOVEN
Op 1 juni spreekt mr. W. H. Geertsema
m
een openbare vergadering in 's-Her-togenbosch, die zal worden gehouden inhet Eurohotel, Hinthamerstraat 83. Het onderwerp is: Liberale Gemeentepoli-tiek.
secretariaat afdeling Ellidhoven Kapteynlaan 12 ·
Veldhoven. Telefoon 040 - 53M77.
HOTEL BOUWES
ZANDVOORT
l<iamers
metmeest modern comfort
:Gerenommeerde keuken
In de agglomeratie Eindhoven is de
VVD met een brochure gekomen, waar-van vier bladzijden gemeenschappelijk zijn voor Eindhoven en de randgemeen-ten en twee voor elke gemeente verschillend, met het eigen gemeen-te-programma en de kandidatenlijst met bijzonderheden over de kandidaten.
In het algemene gedeelte staat o.a.: Bij de Statenverkiezingen in maart bleet een derde van de kiezers thuis. Geirri-teerd? Onverschillig? Boos? Teleurste-gesteld? Bleef u thuis? Weet u waarom? Zoek voor uzelf het antwoord. Dat is
belangrijk omdat uw stem veel waard is, veel invloed heeft. Als ze maar in goede handen terecht komt. De VVD wiol uw stem - en dat zou uw wens moeten zijn - duizendvoudig versterken. Zodat ze gehoord wordt. Zodat u antwoord krijgt. Stem met verstand in uw eigen belang. Stem op uzelf via de VVD.
De VVD jaagt geen hersenschimmen na. Haar eisen zijn zinnig, gezond, ra-ken concrete zara-ken en kunnen met bestaande middelen worden gerea-liseerd. Bijvoorbeeld meer inspraak van burgerij in overheidsbeleid. Dat kan, als volwassen burgers deskundige man-nen en vrouwen uit hun midden kiezen, die dan als adviescommissies de over-heid informatie geven. Dat is democratie in het dagelijks leven.
Bijvoorbeeld meer zorg voor zieken,
'Gelegenheid voor congressen en partijen
tot
309
persone"
Cabar~tcDancing'
·dagelijks .
invaliden en andere maatschappelijk zwakken. Daar moet doodeenvoudig, meer geld voor op tafel komen. Ander-zijds kan er veel· geld bespaard worden op sociale voorzieningen. Het misbruik maken van de bijstandswetten kost mil-joenen.· Scherpere controle daarop is vereist.
Bijvoorbe~d actievere stimulering en begeleiding van de jeugd. Jeugdraden en jongerenraden verdienen meer ap-plaus en geld om hun plannen te rea-liseren. Ook de bouw van kinderspeel-plaatsen en andere jeugdcentra hebben recht op meer overheidssteun. Finan-cieel, technisch, organisatorisch.
Bijvoorbeeld resolute toepassing van de nieuwe wet ruimtelijke ordening. Het bijsturen van oude uitbreidingsplannen naar richtlijnen van de nieuwe wet ruimtelijke ordening duurt veel langer dan nodig is. &leinere bedrijven komen onvoldoende aan bod bij uitbreiding en modernisering. Contact en overleg met middenstandsorganisaties is zeldzaam en oppervlakkig.
Bijvoorbeeld belastinggeld met meer verstand uitgeven. De problemen stape-len zich altijd hoger op dan het geld. Dus moet het beschikbare geld selectief ·worden besteed. Dat betekent
onherroe-pelijk wachten met de uitvoering van secundaire plannen ten behoeve van ur-gente zaken. Uitgeven boven de
in-In het programma van Son en Breu-gel staat o.a. : De VVD wH meer con· tact tussen u en uw vertegenwoordigers in de raad. Kennismaking met uw ge-meenteraad, voorlichtingsavonden, o.a. voor de toekomstige kiezers, voorlich-tingsfolder over begroting en beleid, commissies, waarin belangstellende burgers ztting hebben, contact met de schooljeugd. Gezond leefklimaat, o.a. krachtige aanpak van het destructorpro-bleem. Het bevorderen van gedifferen-tieerde en experimentele woonvormen, inspraak van de bevolking bij de wo-ningbouw en de uitbreidingsplannen, o.a. via een commissie uit de burgerij. Ontplooiingsmogelijkheden voor moe-ders van jonge kinderen, bijv. door subsidie aan peuterspeelzaken. Voorlich· ting aan ouders over onderwijs, onder-Vervolg op pagna 15
APPARTEMENTENHOTEL
BOUWES· PALACE
ZANDVOORT
Kamers en appartementen met modern comfort.
Restaurant op 70 m hoogte - panorama - lounge bar
-sauna -overdekt zwembad - congreszaaL
Unieke accommodatie voor ·kaderbijeenkomsten.
VRIJHEID EN DEMOCRATIE
vrijdag 29
mei
1970 - 7
Berkhouwer over Cambodja
Bij het debat in de Tweede Kamer over de kwestie Cambodja op 13 mei heeft de regering haar diepe teleur-stelling uitgesproken dat de Cambod-jaanse grens moest worden over-schreden en daaraan toegevoegd dat zij voor de motieven van de Ameri-kaanse president wel begrip kon op-brengen. De rede die mr. C. Berkhou-wer bij dat debat heeft gehouden lijkt ons belangrijk genoeg om de hoofd· punten daarvan hier beknopt samen te vatten.
Europese
legpuzzel
'·i
Bij het in druk verschijnen, van dit nummer zal wellicht de · benoeming bekend zijn van de negen leden voor de Europese Commissie waarover de mlnlaters . van bUitenlandse zaken . van de EEG-landen voor 1 juni moeten beslissen. Zonder op het tijdstip·· waarop zijn bijdrage ter zetterij moèst
zijn
de uitslag daarvan te kennen, ' gaat in nevenstaand artikel mr.R.
Recourt
.in op de gecompliceerdebe-noemingsprocedure die (nog)
wordt
gevolgd bij het aanwijzen van leden van de Europese Commiesie.
De strekking van de rede van' mr. C. Berkhouwer op 13 mei in de Tweede Kamer in het debat Cambodja-Vietnam getuigde bepaald niet van vreugde over het overschrijden van Amerikaanse en Zuidvietnamese troepen van de Cam-bodjaanse grens. ,.Wie zal niet betreu-ren dat het rover is moeten komen," riep de heer Berkh<>uwer uit. Maar te-vens wees hij erop dat men zeker ver-keerd uitkomt als men deze toch al zo complexe zaak eenzijdig benadert, waarna hij eraan herinnerde dat presi-dent Nixon de grensoverschrijding on-vermijdelijk achtte "teneinde ,;ijn solda-ten niet langer te lasolda-ten blootstaan aan steeds nieuwe recruteringen en offensie-ven vanuit de centra aan de overkant van de grens."
Nadat hij lîet verwijt aan de Neder-landse regering die zich door de grens-overschrijding te betreuren doch er be-grip voor te kunnen opbrengen ,.mede-plichtig zou hebben gemaakt had afge-wezen (.,Medeplichtig is iemand die de dader van een wanbedrijf behulpzaam is") vroeg mr. Berkhouwer zich af of de Kamer wel beschilkt over "voldoende strategisch beoordelingsvermogen om uit te maken in hoever het besluit de Cambodjaanse krijgsvoedingscentra onschadelijk te maken dienstig is om het doel der Vietnamisering te
verwe-zenlijken." Hij geloofde dat de regering gerechtigd was te stellen dat de com-munistische dreiging in Cambodja zeer reëel is.
Mr. Berkhouwer plaatste . beide vuur-haarden, die van het Midden-Oosten en die van het Verre Oosten naast elkaar omdat:
- beide spelen in het krachtveld tus-sen de twee giganten wier tweezijdig antagonisme Peking bezig is te maken tot een driehoek
' - terwijl de twee groten onderling door Salt tot een overeenstemming pro-beren te komen, de strijdende partijen op beide fronten van Midden-Oosten en ZO-Azië in een impasse zijn gekomen. Vergroting van het geweld schijnt tot niets meer te kunnen leiden, alleen re-delijk overleg aan de conferentietafel zal de impasse kunnen doorbrelken.
-Na de moeilijkheden van dat overleg te hebben geschetst en daarbij onder meer te hebben gewezen op de onderlin-ge vijandigheid tussen Cambodjanen en Vietnamezen, stelde mr. Berkhouwer - dat de Noordvietnamezen en Viet-cong eerst in Cambodja (en in Laos) waren;
- dat de verantwoordelijkheid van het hoofd der Amerikaanse executieve een andere is dan die van een Nederlandse volksvertegenwoordiging als
controle-rend orgaan van de Nederlandse rege-ring.
De verantwoordelijkheid van de Ame-rikaanse presidènt is om zoveel moge-lij·k Amerikaanse soldaten - na het besluit om de strijd te Vietnamiseren -ongedeerd naar huis te laten komen.
Mr. Berkhouwer ging vervolgens in op de uitvoerigheid waarmee wij ons bezighouden met de politieke situatie in andere landen, waarbij bondgenoten gaarne wordt aangeraden orde op zaken in eigen huis te stellen en zich niet langer elders in de· wereld te verbinden tot de verdediging van de vrij~id van anderen .. Maar de vraag is en moet zijn of men in West-Europa bereid is de consequenties daarvan ook op zichzelf toe te passen. Is men bereid om in de-zelfde mate waarin de Amerikaanse be-scherming van West-Europa zou afnemen deze te compenseren met een verhoging van de eigen inspaiming voor de verde-diging van onze vrijheid en welvaart, en om daaraan een groter deel dan nu van die welvaart te besteden?
"Wat er in Midden Europa gebeurt," zo besloot de heer Berkhouwer zijn beschouwing," de Brezjnew-doctrine en de maritieme omsingeling van Europa. zijn tekenen dat de vrijheid van West-. Europa niet een goed is waarvan het bezit zonder in eer ge.garandeerd is."
Friesth Groningsche Hypotheekbank N.V.
pandbrieven
een veilige belegging met zeer hoog rendement
Aan de benoeming van de negen leden van de Europese Commissie zijn nogal wat politieke strubbelingen en specula-ties vooraf gegaan, die voornamelijk veroorzaakt werden door de aanvanke- · lijke gedachte om het aantal leden te handhaven op veertien.
Nu de Raad van Ministers op 11 mei j .I heeft . beslist da.t de procedure van het Fusieverdrag van 1965 gewoon
toe-gepast zou worden heeft het geen zin blj deze kwestie nog langer stil te staan. De huidige Commissie van veertien le-den treedt af op 1 juli 1970. VanaC die dag zaJ de Commissie weer negen leden tellen, die benoemd moeten wotded · vóór 1 juni, d.w.z. a.s. maandag. · ..
Het is een gelukkige omstandigheid, . dat de Raad zich niet in allerlei juri-dische kronkels heeft begeven om onder het Fusieverdrag uit te komen. De op zich zelf goede argumenten voor hand-having van de veertien leden werden immers te veel vertroebeld door oppor-tunistische gedachten.
Kleuren van de puzzel
nale regeringen (via de Raad van Mi-nisters) ook in'vloed op de politieke kleur Irunnen uitoèfenen. Men zal dus moeten kijken naar de samenstelling van die nàtlónale regeringen.
Welnu, de· socialisten zitten in de re-gering in België, Duitsland en Italië. De
christen-democraten in Italië, Neder-land, België en Luxemburg. De libera-len in Duitsland, Nederland en
Luxem-burg. ·
We kunnen er van uit gaan dat Frank-rijk, zoals tot nu toe, volledig zijn eigen gang gaat. · Frankrijk benoemt meestal ·ambtena:ren, die het Franse nationale belàng in Brussel verdedigen (Barre en Deniau). Er blijven dan zeven posten te verdelen over. Hiervan kunnen er drie
word~n ingenomen door socialisten, twee door christen-democraten en twee ·door liberalen. De christen-democraten zitten dan een beetje in de verdrukking, maar dit is het gevolg van die sa-menstelUng der regeringen. Met de
so-cialisten zou het zelfde gebeuren, als die overwegend een oppositie zouden voeren. Eén liberaal zou bepaald te kort doen aan de positie van de liberalen op het ogenblik.
Wie legt welke kleur
De nu op tafel liggende puzzel bestaat dus uit negen stukjes. Frankrijk, Duitsland en Italië mogen ieder twee stukjes inkleuren, Nederland, België en
Luxemburg ieder één. Welke criteria De drie socialisten· zouden moeten ka-worden nu bij dit inkleuren, bij deze men uit ItaLië, Duitsland \Haferkamp),
benoemingsprocedure gehanteerd? · en Belgiä '(Fàyá.t?). In Nederland. zitten Vanuit de Europese gezichtshoek de socialisten niet in de regering, even-komt de gedachte van een soort "Euro- min als in Luxemburg. De liberalen pese kabinetsformatie." De Oomm.issie zoudem. moeten komen uit Duitslalld, (het kabinet) is een politiek college. Het. , Neder.lan4, België of Luxemburg. "' ligt daarom voor de hand om naast de, ·· ·EvelrYeét belang toekennend aan het voorgeschreven nationaliteit ook te kijken
EuroPe,9e
.criterium der partijverdeling naar de politieke kleur. In Europa gaat , en he,t ;nationale criterium van de sa-het dan in feite om de verhouding tUs- m,ens~lllàg der regeringen, kom ik tot sen christen-democraten, socialilJten en de ..j;olgënde verdeling:liberalen. De Fransen vormen een apar-. , ;_'Fi'áftkrijk twee ,.ambtenaren" (gaul-te ca(gaul-tegorie met hun gaullis(gaul-ten. ·-listen); :Duitsland een socialist en een
De verhouding tussen Oommissie en libe'i·a&l; italtä een socialist en een · Europees Parlement is echter - helaas christen~mocraat. Italië neemt ook - nog niet van !Uen aard, dat men de het · voolzi'tterschap op zich. De kleine procedure van een ,.kabinetsformatie" landeJJ. (Benelux) kunnen ook onderling zoals wij die kennen zou kunnen volgen. tot een evenwichtige voerdeling komen :
In Europa spelen nu eenmaal ook nog Belgiä een socla.li.st, Luxemburg een
U-andere voerantwoord<jkheden een rol. beraal en Nederland een christen-demo-Heeft men gevoel voor realiteit, dan zal craat (of andersom !) •
men moeten accepteren dat de nati.o- Dit heeft het directe gevolg, dat
Mansholt en R"ey afvallen, juist de leden die als sterkste mensen bekend staan. Een harde slag voor Europa!? Er zijn·
wel eens meer sterke lieden gevallen, omdat de politieke verhoudingen
OR-gunstig voor hen lagen.
In Nederland circuleerden' de laatste tijd verschillende namen. Daarvan zal
Dr. Veldkamp, als men hem vraagt, zeker accepteren. Er zijn evenwel ster-kere keuzen denkbaar. Het. aardige is
dat twee andere kandidaten. genoemd. zijn, die beiden óók een (hoge) post , in. het kabinet-1971 ambiëren (Biesheuvel en Schmelzer). Zij zullen echter nu, op 'dit moment moeten hebben uitgemaakt wat ze willen, Den Haag of Brussel. En a1s Nederland een Uberaal moest aan- ' ·wijzen? Het lijkt me dat deze
mogelijk-heid zeker niet bij voorbaat als irreëel mag worden betiteld. De naam van pr. Berkoouwer, liberaal fractieleider in
het Europees Parlement, mag in dit
verband best genoemd worden.
Veel hangt ook nog af van de verde-ling der portefeutlles. De kleurenscha-kering van de legpuzzel wordt immers beïnvloed door de uiteindelijke positie en vorm van de negen stukjes. Ook daarover zal een groot gevecht geleverd .worden. Maar dat zijn we in Nederland .wel gewend.
· Conclusie •
Dat een ibenoemingsprocedure ver-loopt zoals boven omschreven, komt door de voortdurende miskeiUliDg van. de
positie der Com,miilsie. De'. form~pro
cedure werkelijk op El;Jioopees niveau brengen, kan pas na uitbreiding van de bevoegdheden. v.an het Europees Parle-ment en instelling van rechtstreekse Europese verkiezingen. Pas dan zal maR , de . benoeming los kunnen·. maken van de samenstelling der nationale rege-ri.rtgen. Dat kan nu nog niet, . met alle gevolgen van dien. Is men dan ook consequent, dan moet men markante ·figuren als Mansholt en Rey kunnen laten vallen. Die moed moeten de regoe-ringen kUnnen opbrengen. Overigens 1.8
