Vraag nr. 35
van 7 december 2001
van de heer LUK VAN NIEUWENHUYSEN Leerlingencijfers gemeenschappen – Controle (2) Naar aanleiding van mijn interpellatie van 7 juni 2001 in de Commissie voor Onderwijs, Vorming en Wetenschapsbeleid kwam aan het licht dat, in te-genstelling tot de daling van de totale leerlingen-p o leerlingen-p u l a t i e, de door de beide gemeenschaleerlingen-pleerlingen-pen inge-brachte cijfers op de diskettes stijgen, vooral bij de Franstaligen (Handelingen Commisievergadering nr. 201 van 7 juni 2001 ; blz. 3 e.v.).
1. Heeft de minister hieromtrent verduidelijking gevraagd aan het Rekenhof ?
2. Werd die tegenstelling door het Rekenhof on-derzocht ?
3. Heeft de minister de bevindingen van het Re-kenhof reeds ontvangen ?
Antwoord
Aangezien de schriftelijke vragen nrs. 34 en 35 van de Vlaamse volksvertegenwoordiger eenzelfde problematiek betreffen, wens ik hierbij een globaal antwoord te formuleren.
1. Ik ben sedert de interpellatie op 7 juni over het-zelfde onderwerp in het bezit gekomen van het verslag over de resultaten van het controleon-derzoek dat het Rekenhof uitvoerde op de elek-tronische bestanden met de leerlingencijfers van 2 0 0 1 . Uit dit verslag, maar ook uit de contacten tussen het controleteam van het Rekenhof en mijn administratie, is gebleken dat het Reken-hof naar analogie met het voorgaande jaar een-zelfde controleprocedure heeft gevolgd.
In de algemene vergadering van 30 mei 2001 heeft het Rekenhof de bestanden van de beide gemeenschappen geschikt verklaard voor ver-der nazicht. De bestanden waren in overeen-stemming met de richtlijnen en technische ver-eisten die op 11 januari 2001 aan de gemeen-schappen werden meegedeeld.
Het ging voor de Vlaamse Gemeenschap over een bestand van 821.200 leerlingen, voor de Franse Gemeenschap over een bestand van 620.305 leerlingen.
De verdere controleprocedure bestond uit vier stappen :
1) een globale controle van de overgezonden bestanden,
2) een controle van een steekproef van scholen, 3) de controle van de concurrentiële ophalingen, 4) en een controle ter plaatse in de scholen. Ik ga kort in op elk van deze stappen en de re-sultaten.
De globale controle van de bestanden betreft een controle op de leeftijdscriteria, op het feit of het wel degelijk gaat over leerlingen ingeschre-ven in een instelling die gefinancierd of gesubsi-dieerd wordt door de gemeenschappen en op het feit of het gaat over lager en secundair on-d e r w i j s. Daarnaast woron-den on-dubbeltellingen bin-nen en tussen de bestanden nagegaan en wordt een controle uitgevoerd op leerlingen met een n a t i o n a l i t e i t s- en landcode die verschillend is van de codes voor België en die toch een rijks-registernummer hebben.
De globale controle heeft geleid tot een vermin-dering van het bestand van de Vlaamse Ge-meenschap met achttien leerlingen die niet in-geschreven waren in een onderwijsinstelling die gefinancierd of gesubsidieerd werd door de Vlaamse G e m e e n s c h a p. Voor de Franse Ge-meenschap werd het bestand verminderd met zeven leerlingen die bij vergelijking met het be-stand van de Vlaamse Gemeenschap ten on-rechte in dat van de Franse Gemeenschap wer-den opgenomen (het ging dus om dubbeltellin-gen tussen de bestanden van de gemeenschap-p e n ) . Er werden tien leerlingen toegevoegd aan het bestand van de Franse Gemeenschap omdat deze leerlingen regelmatig ingeschreven waren in een ziekenhuisschool.
De controle van de steekproef betrof 100 wille-keurig getrokken scholen in elk van de gemeen-schappen.
Voor de Vlaamse Gemeenschap betrof het een totaal van 30.975 leerlingen; voor de Franse Ge-meenschap 31.290 leerlingen.
jaar werden de controles uitgevoerd door een ploeg waarin ook een auditeur van de andere taalrol binnen het Rekenhof was genomen. Voor de Vlaamse Gemeenschap spitsten de con-troles zich toe op de overeenstemming van de leerlingengegevens uit het bestand met de gege-vens van de oorspronkelijke informatieverstrek-king door de scholen. Hiervoor baseerde het controleteam zich op de gegevens die de scho-len elektronisch meedeelden voor de telling voor de financieringswet. Daarnaast werden deze gegevens vergeleken met de gegevens die de scholen op dezelfde teldag, namelijk 1 febru-ari 2001, meedeelden voor de financiering of subsidiëring van de school. Ten slotte werden de commentaren die de verificateurs noteerden bij hun controle van de gegevens, nagekeken op onduidelijkheden.
Voor de Franse Gemeenschap werden de verifi-catieverslagen van alle betrokken instellingen onderzocht.
Deze controle leidde ertoe dat voor elf leerlin-gen in de Vlaamse Gemeenschap bijkomende informatie moest worden gevraagd. Twee leer-lingen bleken niet aan de toelatingsvoorwaar-den te voldoen en één leerling werd ten onrech-te niet in het bestand opgenomen. Voor de Franse Gemeenschap dienden twee leerlingen geschrapt te worden en vijf leerlingen dienden te worden toegevoegd. Zij voldeden wel aan de t o e l a t i n g s v o o r w a a r d e n . De fouten binnen de steekproef bleven binnen de statistisch bepaal-de toegelaten foutenmarges en hebben geen aanleiding gegeven tot een bijkomende aanpas-sing van het globale bestand via extrapolatie. De controle van de concurrentiële ophalingen gebeurde op basis van de door de gemeenschap-pen ingezonden lijsten van concurrentieel opge-haalde leerlingen en de door de onderwijsinstel-lingen afgeleverde verklaringen op eer. D e Vlaamse Gemeenschap gaf 168 leerlingen door, de Franse Gemeenschap 105. Ik geef nog even mee dat het door de Vlaamse volksvertegen-woordiger genoemde cijfer van 13.000 langs Vlaamse kant tijdens zijn interpellatie op 7 juni 2001 foutief was. Het ging toen om 159 leerlin-gen voor de Vlaamse Gemeenschap en 157 leer-lingen voor de Franse Gemeenschap. Deze cij-fers werden toen door het Rekenhof na contro-le nog beperkt aangepast.
Bij de huidige controle werd voor de V l a a m s e Gemeenschap één leerling onterecht in de lijst
van concurrentieel opgehaalde leerlingen opge-n o m e opge-n . Hij werd aaopge-n het globale bestaopge-nd toege-v o e g d . Veertien onderwijsinstellingen toege-van de Franse Gemeenschap hadden geen verklaring op eer ingediend, en die werden bijkomend op-g e v r a a op-g d . Twee leerlinop-gen moesten noop-g aan de lijst van 105 worden toegevoegd en bijkomend in mindering gebracht worden op het globale bestand.
Als vierde stap in de controleprocedure werd in 20 scholen (per gemeenschap, en geen scholen die zich al in de steekproef bevonden) een con-trole uitgevoerd van de werkelijke aanwezig-heid van de leerlingen op de teldag aan de hand van de aanwezigheidsregisters. Eén leerling in het bestand van de Vlaamse Gemeenschap moest worden geschrapt omdat hij op de teldag opnieuw kleuteronderwijs volgde. Voor de Fr a n-se Gemeenschap werden twee leerlingen toege-voegd : zij waren op de teldag regelmatig inge-s c h r e v e n , maar kwamen niet voor in het be-stand.
Na toevoeging en schrapping telt het bestand van de Vlaamse Gemeenschap 821.181 leerlin-gen en het bestand van de Franse Gemeenschap 620.311 leerlingen.
Dit betekent een verdeelsleutel van 56,97% voor de Vlaamse Gemeenschap en 43,03 % voor de Franse Gemeenschap.
Hiermee denk ik een afdoende antwoord te hebben gegeven op de vragen naar de precieze controleprocedure en de correcties die als ge-volg van het nazicht door het Rekenhof aan de bestanden van de beide gemeenschappen wer-den aangebracht.
2. Er werden door de Vlaamse volksvertegen-woordiger ook vragen gesteld naar aanleiding van gegevens omtrent de evolutie van de globa-le globa-leerlingenpopulatie die tijdens de bespreking op 7 juni 2001 ingebracht werden door collega Va n d e n b r o e k e. Hij stelde toen dat de globale leerlingenpopulatie met 0,1 % daalde, terwijl de bestanden voor de financieringswet in beide ge-meenschappen een stijging vertoonden.
in-geschreven leerlingen in het lager en secundair o n d e r w i j s, waarbij geen rekening gehouden wordt met regelmatige aanwezigheid gedurende het schooljaar.
De grotere vertrouwdheid met de telling en wellicht ook meer nauwkeurige uitvoering ervan kan de gegevens ook beïnvloeden. In elk geval weten we uit de controle op de leerplicht in de Vlaamse Gemeenschap dat de relatie tus-sen potentiële leerplichtigen en effectieve in-schrijvingen in scholen niet zo eenduidig is als men zou verwachten.
In elk geval gebeurt de opvraging binnen de Vlaamse Gemeenschap met de grootste zorg voor kwaliteit en nauwkeurigheid. Deze interne kwaliteitscontrole heeft ook dit jaar de externe controle door het Rekenhof doorstaan. Dat het leerlingenaantal dat werd opgegeven een stij-ging vertoont ten opzichte van vorig jaar, r o e p t daarom bij mij nog geen argwaan op. Ik ga ervan uit dat zowel de interne controle door de gemeenschap zelf, als de externe controle door het Rekenhof van de bestanden van de Fr a n s e Gemeenschap met dezelfde zorg voor kwaliteit gebeuren.
